naropa03_大手印語攝要.g2.0f

那洛巴大師教言集NARO3ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་ཚིག་བསྡུས་པ། 1-1-12a

༄༅། །ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་ཚིག་བསྡུས་པ། [༄། །མ་ཧཱ་མུ་དྲའི་ཚིག་བསྡུས་པ་དཔལ་ནཱ་རོ་པས་མཛད་པའོ། །སྙན་གྱི་ཤོག་རིལ་ འདི་ལ་དོན་གསུམ་སྟེ། ཀླད་དང་། གཞུང་དང་། འཇུག་(མཇུག་)གི་དོན་ནོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། མཚན་དང་། ཕྱག་དང་། བརྩམ་པར་དམ་བཅའ་བའི་དོན་རྣམས་ཀྱི་དང་པོ་ནི།] རྒྱ་གར་སྐད་དུ། མ་ཧཱ་མུ་དྲ་སན་ཙ་མི་ཐ། བོད་སྐད་དུ། [ཡུལ་དབུས་ཀྱི་མི་རྣམས་ཀྱི{ཀྱིས}། དངོས་འཛིན་གྱི་]ཕྱག་ རྒྱ་ཆེན་[ཡེ་ཤེས་ཀྱི་]པོའི་[རྒྱས་བཏབ་པ་]ཚིག་བསྡུས་པ། [གཉིས་པ་ཕྱག་ནི། ཟག་མེད་]བདེ་ཆེན་ངང་ལ་ཕྱག་བཙལ་ནས། [གསུམ་པ་དམ་བཅའ་བ་ནི། ཆོས་ཅན་ལ་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་]ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ[ས་རྒྱས་བཏབ་པའི་དོན་ཚིག་ཏུ་]བརྗོད་པར་བྱ། [འཁོར་འདས་ཀྱི་]ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་རང་ 1-1-12b

གི་སེམས་[ལས་གཞན་དུ་མ་གྲུབ་ཅིང་།] །ཕྱི་རོལ་[གྱི་སེམས་ལ་གཞན་དུ་]དོན་མཐོང་[བ་ནི་]འཁྲུལ་པའི་བློ་[ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་]རྨི་ལམ་[གྱི་སྣང་བ་]བཞིན་ཏེ་ངོ་བོས་[སེམས་ལས་གཞན་གྱི་(གྱིས་)]སྟོང་[ངོ་། །]སེམས་ཀྱང་དྲན་རིག་འགྱུ་བ་ཙམ་[མ་རྟོགས་པར། དྲན་རིག་འགྱུ་བ་དེ་ཡང་བདེན་པའི་] རང་བཞིན་[དུ་གྲུབ་པ་]མེད་དེ་རླུང་གི་རྩལ་[ཡིན་ཏེ། སེམས་རང་གི་]ངོ་བོས་སྟོང་པ་[དཔེར་ན་]ནམ་མཁའ་བཞིན་[ནོ། །དེ་ལྟར་ཕྱི་ནང་གི་]ཆོས་ཀུན་[ནམ་]མཁའ་[དང་]འདྲ་[ཞིང་རང་བཞིན་མེད་པ་]མཉམ་[པར་]གནས་[པ་དེ་]ལ། [ལོན་བཏབ་པ་མིང་ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གཞན་མེད་ པའི་]ཕྱག་རྒྱ་ཆེ[ན་པོ་]ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན་[ནོ། །ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་]རང་གི་ངོ་བོ་[ལ་]བསྟན་དུ་མེད་[དོ། །སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་]དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཀྱི་[གནས་ལུགས་]དེ་བཞིན་[མེད་པ་]ཉིད་[དོ། །]ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་ངང་ཉིད་ལས། [གང་དུ་ཡང་མ་གཡོས་པ་]དེ་ལས་[གཞན་དུ་]བཅོས་ ཤིང་བསྒྱུར་དུ་མེད་[པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཟག་]གང་གིས་[སྔར་རྟེན་པའི་ཚུལ་]དེ་ཉིད་[ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོར་]མཐོང་[ཞིང་]རྟོགས་ན། [འཁོར་འདས་]སྣང་སྲིད་[ཀྱི་ཆོས་]ཐམས་ཅད་ཕྱག་རྒྱ་ཆེ[ན་པོའམ།] ཆོས་སྐུ་བརྡལ་ཁྱབ་ཆེན་པོ[ར་མཐོང་བའམ་རྟོགས་]པས་[སོ། །]རང་ བཞིན་[གནས་ལུགས་དེ་རྣམ་རྟོག་གིས་]མ་བཅོས་[པར་]རྣལ་མར་བཞག་[པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་]བསམ་དུ་མེད་པ[འི་དོན་ཆེན་]ཆོས་ཀྱི་སྐུ་[ཡིན་ལ། འབྲས་བུ་ཆོས་སྐུ་དེ་ལས་གཞན་དུ་]མ་སྩལ་[བ་དེ་ཡེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཡིན་པ་ལ་ཅིར་ཡང་སྣང་བ་]བཞག་ན་སྒོམ་པ་[ཡིན་ཏེ་]སྟེ། [དེ་ལས་གཞན་དུ་]སྩལ་ ཞིང་སྒོམ་པ་[གནས་ལུགས་]འཁྲུལ་པའི་བློ་[ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་ནམ་]མཁའ་དང་[སྤྲིན་ལ་སོགས་པའི་]ཆོ་འཕྲུལ་ཇི་ལྟ་བ་[བཞིན་ནོ། །དེ་ལས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅིར་ཡང་འཆར་རོ།] །སྒ

【現代漢語翻譯】大手印精要 [༄། །大手印精要，由尊貴的那洛巴所著。這份耳傳文共有三個要點：開頭、正文和結尾。第一部分有三點：題目、禮敬和立誓造論。首先是題目：] 在印度語中：Mahamudra Sancamitha。在藏語中：[中央地區的人們，對於實有的執著]大手印[智慧的][印封]精要。[第二是禮敬：無漏]頂禮大樂。[第三是立誓造論：對於法性所具有的法，以]大手印[印封之義，以言辭]宣說。[輪迴與涅槃的]一切法皆是自心[之外無有成立，]外[之於心，視作他物]乃是錯覺[，例如]夢[之顯現]一般，本體[心之外]是空[性。]心亦是念頭生滅之流[若不領悟，念頭生滅之流亦是真實的] 自性[而成立]，實則無有，如風之動[心之自性]本體是空，[例如]虛空一般。[如是內外]諸法皆[如]虛空[一般，無有自性]，平等[而]安住[於此]，[印封，名內外諸法，無有自他] 大手印[。]如是宣說。[大手印]自性[于]顯示中不可得[。心之因由]，因此心之[實相]即是如是[無有]。大手印之自性中，[於何處亦不搖動]，於此[之外]，不可改造亦不可改變[。]無論何人[先前所依之方式]如是[大手印]見[且]證悟，[輪迴涅槃]顯現世間[之法]一切皆大手印[或]，法身廣大遍佈[見或證悟]，[是也。] 自性[實相，不以分別念]不造作[而]如實安住[。如是]不可思議[之大義]即是法身[，果法身之外]，不施予[，本即是佛，於何亦不顯現]，安住即是修持，[於此之外]，施予修持[實相]乃是錯覺[。例如]虛空與[云等]幻化一般[。於此自性，何亦可顯現。] 完

【English Translation】 Mahamudra Condensed Teachings [༄། ། A Concise Teaching on Mahamudra, composed by the glorious Naropa. This ear-whispered scroll has three points: the beginning, the main body, and the conclusion. The first part has three points: the title, the homage, and the vow to compose. The first is:] In the Indian language: Mahamudra Sancamitha. In the Tibetan language: [For the people of the central region, the clinging to reality] A Concise [Sealed with Wisdom] Teaching on Mahamudra. [Second is the homage: stainless] I prostrate to Great Bliss. [Third is the vow to compose: For the Dharma that possesses Dharmata,] I shall speak [in words] about Mahamudra [the meaning of being sealed]. All [cyclic existence and nirvana] phenomena are one's own mind [and do not exist apart from it.] Seeing external [minds as other] objects [is] a deluded mind [like] a dream [appearance]—empty of essence [other than mind]. Mind, too, is merely a flow of awareness [without realizing that the flow of awareness is also true] nature [established as such], like the play of wind—empty of essence [like] space. All phenomena, internal and external, are like space, equal and abiding. [Sealed, named all phenomena internal and external, without self or other] This is called Mahamudra. Mahamudra cannot be shown in its own essence. Therefore, the mind's suchness is itself without suchness. From the very state of Mahamudra, unmoving, there is nothing to be fabricated or transformed. Whoever sees and realizes this, all phenomena of existence and peace are seen and realized as Mahamudra or the great, pervasive Dharmakaya. Leave the natural state untainted by concepts, and rest naturally. This inconceivable great meaning is the Dharmakaya. If you do not give up the result, the Dharmakaya, and leave it as it is, it is meditation. Giving up and meditating is a deluded mind. Like the magic of the sky and clouds, whatever arises from its nature. End

ོམ་[ཡང་དག་པའི་སྒོམ་པ་]དང་མི་སྒོམ་གཉིས་མེད་པར། [རྟོགས་པ་དེ་ལ་ཉེས་སྐྱོན་དང་]བྲལ་དང་ 1-1-13a

[མ་སྒོམས་པས་]མ་བྲལ་ག་ལ་ཡོད། [ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པ་]དེ་ལྟར་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་[པ་དེ་]ལ། །དགེ་[བ་]དང་སྡིག་པའི་ལས་{ཥ་}ཀུན་[གྱི།] དེ་[ཁོ་ན་]ཉིད་ཤེས་པས་[ལ་]གྲོལ་བར་འགྱུར། [འདོད་ཆགས་ལ་ སོགས་]ཉོན་མོངས་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་སྟེ། [པ་རང་བཞིན་མེད་པར་རྟོགས་པས་དེ་བས་ན་]ནགས་ལ་མེ་བཞིན་རྣལ་འབྱོར་[པའི་]གྲོགས་[ཡིན་ནོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པ་དེ་ལ་]འགྲོ་དུང་(དང་)འདུག་པ་ག་ལ་ཡོད་[ཅིང་།] དགོན་པར་ཕྱིན་ནས་བསམ་གཏན་ཅི་[ཞིག་སྒོམ་དུ་ཡོད་དེ། མེད་དོ། །དེ་[ཁོ་ན་]ཉིད་[ཀྱི་དོན་]མ་རྟོགས་[ན་དགེ་བ་གཞན་]གང་གིས་ཀྱང་། གནས་སྐབས་[ལྷ་མིའི་བདེ་འབྲས་]ཙམ་ལས་[འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་]གྲོལ་[བྱང་ཆུབ་ཐོབ་]མི་འགྱུར་[རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་]དེ་ཉིད་རྟོགས་ན་[ལས་གང་དང་ཉོན་མོངས་པ་]གིས་[འཁོར་བར་]འཆིང་། [མ་བཅོས་སྡུག་{གཉུག་}མའི་]ངང་ལས་མ་ཡེངས་[པར་]གནས་པ་[ཙམ་]ལ། ལུས་ངག་[ཡིད་ཀྱིས་]བཅོས་ཤིང་སྒོམ་དུ་མེད་[ལ། འདི་ནི་]མཉམ་པར་བཞག་དང་[འདི་ནི་མཉམ་པར་]མ་བཞག་[པའོ་]ཅེས། [དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་གནས་ལུགས་]འདི་ལ་གང་ཡང་མ་གྲུབ་ སྟེ། [སྣ་ཚོགས་ཀྱི་]སྣང་བ་[རང་བཞིན་མེད་པར་རྟོགས་པས་ཡུལ་]རང་གྲོལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་[ཡིན་ནོ། །དྲན་པ་དང་]རྟོག་པ་[ཅི་འགྱུས་མེད་པར་ཤེས་པས་ཡུལ་ཅན་ཀྱང་རང་བཞིན་]རང་གྲོལ་ཡེ་ཤེས་ཆེ[ན་པོ་ཡིན་ཅིང་། རང་བཞིན་]གཉིས་མེད་[པར་ཡུལ་ཡུལ་ཅན་]མཉམ་པ་ ཆོས་ཀྱི་སྐུ་[ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་དེ་ནི་]ཆུ་བོ་ཆེན་པོའི་རྒྱུན་[མ་ཆད་པར་]འབབ་[པ་]ལྟར། [སྤྱོད་ལམ་]གང་ལྟར་གནས་ཀྱང་དོན་དང་ལྡན་[ལ། དེ་ལྟར་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་]འདི་ནི་རྟག་ཏུ་[ཡེ་ནས་]སངས་རྒྱས་[ཡིན་པ་ལ་]ཉིད། [ཡིན་པར་རྟོགས་ 1-1-13b

པས་]འཁོར་བ་ཡུལ་མེད་[པ་དེ་རྩ་བ་ནས་རང་བཞིན་མེད་པར་]བདེ་[བ་]ཆེན་[པོར་ཤེས་པ་]ལ། [འཁོར་འདས་ཀྱི་]ཆོས་རྣམས་རང་རང་[གི་]ངོ་བོས་སྟོང་[པར་རིག་ཅིང་།] སྟོང་པར་འཛིན་[པའི་]བློ་[ཡང་རང་གིས་ངོ་བོས་སྟོང་པར་ཤེས་པས་]རང་སར་དག་[ལ། གནས་ལུགས་]བློ་བྲལ་ཡིད་ལ་བྱར་མེད་པ[འི་ངང་གནས་པར་རྟོགས།] དེ་ནི་[དུས་གསུམ་གྱི་]སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་ལམ་[ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ། །གང་ཟག་]སྐལ་བ་[རབ་དེ་]མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ། [ན་རོ་པ་]བདག་གིས་སྙིང་གཏམ་ཚིག་ཏུ་+བ་+བསྡུས། [བའི་དགེ་བ་]འདི་ཡིས་འགྲོ་བ་མ་ལུས་པ། ཕྱག་རྒྱ་ཆེ[ན་པོའི་དོན་]ལ་གནས་པར་ཤོག །ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་ཚིག་བསྡུས་པ་ཞེས་བྱ་བ། རྒྱ་གར་གྱི་མཁས་པ་ཆེན་པོ་ན་རོ་པས་བོད་ཀྱི་མར་པ་ལོ་(ཙཱ་)ལ་གནང་བ་རྫོགས་ སོ། །མངྒལཾ།།

【現代漢語翻譯】在正觀（Yangdagpai Gompa）和非觀之間沒有分別，當覺悟到遠離（Togpa Dela Nyekyon Dang）過失時，如果未曾觀修（Ma Gompa），又怎能說遠離？當瑜伽士（Naljorpa De）如此了悟一切法皆無自性（Chö Tamche Rangshyin Mepa）時，通過了知善（Gewa）與惡業（Digpai Le）的實相（Denyonyi），他將獲得解脫。貪慾（Döchak La Sok）等煩惱即是大智慧（Yeshe Chenpo）；因爲了悟其無自性，它們如同森林之火般成為瑜伽士（Naljorpai）的助伴。對於了悟實相者（Dekhonyi Togpa De La），哪裡還有行住坐臥的分別？又何必前往寂靜處修習禪定（Samten Chi）？如果未能了悟實相（Dekhonyi Don），無論修習何種善法（Gewa Shyen），也只能獲得暫時的（Neskab）人天福報（Lha Mii De Dre），而無法從輪迴的痛苦中解脫（Dukngal Le）並證得菩提（Changchub Tob）。如果了悟一切法（Chö Tamche Kyi）的實相，又有什麼業（Le）和煩惱（Nyonmongpa）能夠束縛他呢？僅僅安住于未加修飾的本然狀態（Ngang Le Mayengpar Neepa），無需身語意（Lü Ngak）的造作和修飾（Chö Shying Gomdu Mepa）。這既不是止（Nyampar Zhak）也不是觀（Ma Zhakpo）。（Dekhonyi Chagya Chenpoi Neluk）在這大手印（Chagya Chenpo）的實相中，沒有任何事物是真實存在的。（Natshok Kyi）各種顯現（Nangwa）皆是自解脫（Rangdrol），是法界（Chö Kyi Ying）。（Drenpa Dang）念頭（Tokpa）和分別（Chi Gyü）在生起時即被了知為無有，因此能知者（Yulchen）也自解脫（Rangdrol），是大智慧（Yeshe Chenpo）。（Rangshyin）二元對立（Nyime）的能知與所知（Yul Yulchen）平等（Nyamapa）即是法身（Chö Kyi Ku）。如此證悟之人，如同大河之流（Chuwo Chenpoi Gyün），無論處於何種行為（Chödlham），都與實相相應（Dön Dang Den）。如此證悟的瑜伽士（Naljorpa）恒常（Tagtu）是本初（Yene）的佛（Sangye）。（Yinpar Togpe）了悟輪迴（Khorwa）本無處所（Yul Mepa），即是大樂（Dewa Chenpo）。（Khor De Kyi）諸法（Chö Nam）皆于各自本性中空性（Tongpa），並且了知執著空性（Tongpar Dzin）的念頭（Lo）亦是空性（Tongpar Shepe），從而自性清凈（Rangsar Dak）。（Neluk）安住于離念（Lobral）且無所作為（Yidla Jyar Mepa）的狀態中。這就是（Dü Sum Gyi）三世諸佛（Sangye Kün）的偉大道路（Lam Chenpo）。我那若巴（Naro Pa）將這甚深心語濃縮成句，獻給（Gangzak）具緣（Kalwa）的殊勝之人。愿以此功德（Dewayi），一切眾生（Drowa Malüpa）皆能安住于大手印（Chagya Chenpoi Dön）的意義中！大手印精要（Chagya Chenpoi Tsik Düpa）是印度（Gyagar）大班智達（Khenpo Chenpo）那若巴（Naro Pa）賜予藏族譯師（Lotsa）瑪爾巴（Marpa）的教言，至此圓滿。吉祥！

【English Translation】 Without separation between right meditation (Yangdagpai Gompa) and non-meditation, when realization is free from (Togpa Dela Nyekyon Dang) faults, How can there be freedom if there is no meditation (Ma Gompa)? When a yogi (Naljorpa De) realizes that all phenomena are without inherent existence (Chö Tamche Rangshyin Mepa), By knowing the suchness (Denyonyi) of all virtuous (Gewa) and sinful actions (Digpai Le), he will be liberated. Afflictions such as desire (Döchak La Sok) are great wisdom (Yeshe Chenpo); because of realizing their lack of inherent existence, they become companions of the yogi (Naljorpai) like fire in the forest. For one who realizes suchness (Dekhonyi Togpa De La), where is there going, staying, or sitting? And what meditation (Samten Chi) is there to practice in solitude? If the suchness (Dekhonyi Don) is not realized, no other virtue (Gewa Shyen) will lead to liberation (Dukngal Le) and enlightenment (Changchub Tob), but only to temporary (Neskab) happiness of gods and humans (Lha Mii De Dre). If the suchness of all phenomena (Chö Tamche Kyi) is realized, what actions (Le) and afflictions (Nyonmongpa) can bind him? Merely abiding in the uncorrected, natural state (Ngang Le Mayengpar Neepa), without artificiality or meditation (Chö Shying Gomdu Mepa) of body, speech, and mind (Lü Ngak). This is neither stillness (Nyampar Zhak) nor movement (Ma Zhakpo). (Dekhonyi Chagya Chenpoi Neluk) In this suchness of Mahamudra (Chagya Chenpo), nothing is established. The various (Natshok Kyi) appearances (Nangwa) are self-liberated (Rangdrol), the expanse of Dharma (Chö Kyi Ying). (Drenpa Dang) Thoughts (Tokpa) and concepts (Chi Gyü) are known to be without arising, thus the knower (Yulchen) is also self-liberated (Rangdrol), which is great wisdom (Yeshe Chenpo). (Rangshyin) The non-duality (Nyime) of knower and known (Yul Yulchen) is the equality (Nyamapa) of Dharmakaya (Chö Kyi Ku). One who realizes thus, like the flow of a great river (Chuwo Chenpoi Gyün), whatever conduct (Chödlham) he abides in, is in accordance with the meaning (Dön Dang Den). This yogi (Naljorpa) who realizes thus is always (Tagtu) the primordial (Yene) Buddha (Sangye). (Yinpar Togpe) Realizing that samsara (Khorwa) has no place (Yul Mepa) is great bliss (Dewa Chenpo). All phenomena (Chö Nam) are empty in their own nature (Tongpa), and knowing that the mind (Lo) that grasps emptiness (Tongpar Dzin) is also empty (Tongpar Shepe), is self-purification (Rangsar Dak). (Neluk) Abiding in a state beyond mind (Lobral) and without effort (Yidla Jyar Mepa). This is the great path (Lam Chenpo) of all Buddhas (Sangye Kün) of the three times (Dü Sum Gyi). I, Naropa (Naro Pa), have condensed these heart words into verses for the most excellent (Gangzak) fortunate one (Kalwa). By this merit (Dewayi), may all beings (Drowa Malüpa) abide in the meaning of Mahamudra (Chagya Chenpoi Dön)! The Condensed Words of Mahamudra (Chagya Chenpoi Tsik Düpa), given by the great Indian (Gyagar) scholar (Khenpo Chenpo) Naropa (Naro Pa) to the Tibetan (Lotsa) translator Marpa (Marpa), is complete. May there be auspiciousness!

།།རྔོག་སྟོན་ཨ་ཡུ་བྷོ་དྷེས་བྲིས་པའོ།། །།

目錄 ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་ཚིག་བསྡུས་པ།

【現代漢語翻譯】由俄·敦·阿育·菩提（Rngog ston A yu bho dhes，人名）所著。

目錄大手印精要（Phyag rgya chen po'i tshig bsdus pa）

【English Translation】 Written by Ngokton Ayu Bodhi.

Table of Contents A Summary of Mahamudra