padkar0802_阿毗達磨俱舍論釋傳統.g2.0f

遍知貝瑪嘎波大師教言集PK48ཆོས་མངོན་པ་མཛོད་ཀྱི་བཤད་པ་འགྲེལ་པ་ལུགས་ཞེས་བྱ་བ། 8-366 ༄༅། །ཆོས་མངོན་པ་མཛོད་ཀྱི་བཤད་པ་འགྲེལ་པ་ལུགས་ཞེས་བྱ་བ། ༄། །སློབ་དཔོན་བསྟན་བཅོས་རྩོམ་པར་བཞེད་པ། ༄༅། །ཆོས་མངོན་པ་མཛོད་ཀྱི་བཤད་པ་འགྲེལ་པ་ལུགས་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། ། ༄༅། །བླ་མ་དང་འཇམ་པའི་དབྱངས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །མུན་པ་གཏན་སངས་ཀུན་གཟིགས་པདྨའི་འདབ། །རྒྱས་པའི་སྤྱན་རས་དོན་བཞིན་སྟོན་བཙའ་བས། །སྣང་བའི་བླ་མ་ འཕགས་པའི་རྒྱུ་སྐར་ཚོགས། །ཞབས་རྗེས་སྙེག་པ་དཔེ་ཟླ་མེད་གང་དང་། །དེ་ནོར་མ་མོ་འོད་སྲུངས་ཀྱིས་བསྡུས་པ། །དགྲ་བཅོམ་རྣམས་ཀྱིས་བཤད་པའི་མཛོད་སྦྱར་ལས། །གཅེས་པ་རྩ་འགྲེལ་མཆོད་སྦྱིན་འདིར་བཀོལ་ བ། །དབྱིག་གཉེན་དཔལ་ལྡན་དེ་ལའང་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འཇམ་མགོན་གྲུབ་པའི་མིག་སྨན་གྱིས། །ཤེས་རབ་སྤྱན་ལ་མཐུ་བསྐྱེད་པས། །གཞུང་ལུགས་ཀུན་གྱི་ངང་ཚུལ་གཏེར། །མངོན་སུམ་གྱུར་པ་འདི་ན་འདོན། །བཤད་པར་ བྱ་བ་འདིའི་མཚན། སྐད་གཉིས་ཤན་སྦྱར་ན། རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨ་བྷི་དྷརྨ་ཀོ་ཥཱ་ཀཱ་རི་ཀཱ། བོད་སྐད་དུ། ཆོས་མངོན་པའི་མཛོད་ཀྱི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའོ། །འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ནི་འགྱུར་མཛད་པས་སོ། ། 8-367 འདི་ལ་སློབ་དཔོན་བསྟན་བཅོས་རྩོམ་པར་བཞེད་པ། བཞེད་པ་ལྟར་བརྩམ་པའི་བསྟན་བཅོས། དེ་མཐར་སོན་པའི་ཚུལ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ལ། སྟོན་པའི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པ་སྔོན་དུ་བཏང་བའི་ཕྱག །ཇི་ལྟར་ རྩོམ་པར་དམ་བཅའ་བ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། རང་དང་གཞན་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་སྟོན་པའི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། དང་ པོ་རང་གི་དོན་ལས་བསྟོད་པ་ནི། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཞིག་ཀུན་ལ་མུན་པ་གཏན་བཅོམ་ཞིང་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། མི་ཤེས་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་དོན་མཐོང་བ་ལ་གེགས་སུ་འགྱུར་ བའི་ཕྱིར་མུན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཉེན་པོ་བརྙེས་ནས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱིས་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་གཏན་ནས་ཡེ་བཅོམ་པ་སྟེ་ཞེས་པས་ སོ། །དེས་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་མུན་པ་ཙམ་ལས་གཞན་མ་བཅོམ་པར་བསྟན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། འདི་ལྟར་དེ་དག་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དང་། ཡུལ་དང་། དུས་ཤིན་ཏུ་བསྐལ་པ་དང་། དོན་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །ཞེས་པས་སོ། །གཉིས་པ་གཞན་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་བསྟོད་པ་ནི། 8-368 འཁོར་བ་ནི་འགྲོ་བ་ཀུན་ཏུ་ཆགས་པའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། བརྒལ་བར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་འདམ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེར་བྱིང་བ་སྐྱབས་མེད་པ་ལས་འགྲོ་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཕྱག་བ

【現代漢語翻譯】 遍知貝瑪嘎波大師教言集PK48《法蘊論》之釋疏 8-366 《法蘊論》之釋疏 導師著論之意願 《法蘊論》之釋疏 頂禮上師與妙音！ 永除黑暗，遍視蓮花瓣， 盛開之眼，如實示真諦。 光明上師， 聖眾星辰聚， 步其足跡，無與倫比者。 彼財天母，光護所集錄， 諸阿羅漢，所說之寶藏。 珍貴根本釋，供養於此用， 世親具吉祥，亦向彼頂禮！ 文殊怙主，成就眼藥力， 智慧之眼，增添神效故， 一切經論，自性之寶藏， 顯現於前，今於此宣說。 此欲宣說之名，以雙語對照，于印度語為：阿毗達磨俱舍迦哩迦（梵文天城體：अभिधर्मकोशकारिका，梵文羅馬擬音：Abhidharmakośakārikā，漢語字面意思：論藏頌），藏語為：ཆོས་མངོན་པའི་མཛོད་ཀྱི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའོ།（法蘊論之頌）。譯者頂禮妙吉祥童子。 8-367 於此，導師欲著論，依其意願而著之論，此論圓滿之三相。初者，先述導師之功德而作禮敬，二者，如何造論之立誓。初者，以自他二利圓滿具足而讚頌導師之功德，故作禮敬。初者，自利之讚頌：佛陀薄伽梵，斷除一切黑暗。如是說：『無知乃障礙如實見之故，是為黑暗。』彼亦為佛陀薄伽梵以對治力，於一切所知境，成就不復生之法性故，是為永斷。以此顯示聲聞與獨覺僅斷除煩惱之黑暗。如是說：『如是，彼等於佛法、境、時，極長之劫，及極多分之義，無量者，有非煩惱性之無知。』二者，以利他圓滿具足而讚頌： 8-368 輪迴乃眾生執著之所，難越之故如泥潭。于彼沉溺，無救護者，眾生為薄伽梵之手所……

【English Translation】 Collection of Teachings by the Omniscient Pema Karpo, PK48, Commentary on the Abhidharma-kosa 8-366 Commentary on the Abhidharma-kosa The Teacher's Intention to Compose a Treatise Commentary on the Abhidharma-kosa Homage to the Guru and Manjushri! Forever dispelling darkness, all-seeing lotus petals, Blossoming eyes, truly showing the meaning. Luminous Guru, Assembly of noble stars, Following in his footsteps, incomparable one. That wealth goddess, collected by Light Protector, Treasury spoken by the Arhats. Precious root commentary, offered here for use, Vasubandhu, the glorious one, also to him I pay homage! Manjughosha, with the medicine of accomplishment, Strengthening the power of the eye of wisdom, The treasure of the nature of all scriptures, Manifest before us, now I proclaim here. The name of this discourse, in bilingual comparison, in Indian language: Abhidharma-kosa-karika (梵文天城體：अभिधर्मकोशकारिका，梵文羅馬擬音：Abhidharmakośakārikā，漢語字面意思：Treatise on the Treasury of Abhidharma), in Tibetan: ཆོས་མངོན་པའི་མཛོད་ཀྱི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའོ། (Verses on the Treasury of Abhidharma). The translator pays homage to youthful Manjushri. 8-367 Here, the teacher intends to compose a treatise, the treatise composed according to his intention, the three aspects of its completion. Firstly, paying homage by preceding with the praise of the Teacher's qualities, secondly, the vow of how to compose. Firstly, paying homage by preceding with the praise of the Teacher's qualities, who accomplishes the two perfections of benefiting oneself and others. Firstly, the praise of benefiting oneself: The Buddha, the Bhagavan, who completely destroys all darkness. As it is said: 'Ignorance is darkness because it obstructs the seeing of the true meaning.' That also, the Buddha, the Bhagavan, having found the antidote, in all knowable objects, having become of a nature that does not arise again, is completely destroyed. This shows that the Shravakas and Pratyekabuddhas only destroy the darkness of afflictions. As it is said: 'Thus, for them, regarding the Dharma, objects, time, extremely long kalpas, and extremely diverse meanings of the Buddha, there is indeed non-afflicted ignorance.' Secondly, praising by accomplishing the perfection of benefiting others: 8-368 Samsara is like a swamp because it is the place where beings are attached and difficult to cross. Drowning in it, without protection, beings are by the hand of the Bhagavan...

---

རྐྱང་བ་དག་ གིས། སྐལ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དྲངས་པར་མཛད་པ་དེ་ཡང་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བས་ཡིན་གྱི། རྫུ་འཕྲུལ་དང་དམ་པ་ སྦྱིན་པའི་མཐུས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་སྟོན་པ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གཉིས་པ་ཇི་ལྟར་རྩོམ་པར་དམ་བཅའ་བ་ནི། ཕྱག་བྱས་ནས་ཅི་བྱ་ཞེ་ན། སློབ་མ་འཆོས་པས་བསྟན་བཅོས་ཏེ་ རབ་ཏུ་བཤད་པར་བྱ། དེ་གང་། ཆོས་མངོན་མཛོད་ཀྱི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པའོ།། །། ༄། །བཞེད་པ་ལྟར་བརྩམས་པའི་བསྟན་བཅོས་ལ། བཤད་བྱའི་ཆོས་མངོན་པ་ངོས་བཟུང་བ། གཉིས་པ་བཞེད་པ་ལྟར་བརྩམས་པའི་བསྟན་བཅོས་ལ། བཤད་བྱའི་ཆོས་མངོན་པ་ངོས་བཟུང་། དེ་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་ཚུལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ཆོས་མངོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གང་ལ་བྱ་ཞེ་ན། ཆོས་རྣམས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཤེས་རབ། དྲི་མ་ནི་ཟག་པ་ཡིན་ལ། དེ་མེད་པ་རྗེས་འབྲང་དང་བཅས་པ་ སྟེ། ཟག་པ་མེད་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་ལ་དོན་དམ་པའི་ཆོས་མངོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཐོབ་བྱ་དེའི་དོན་དུ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པ་ལས་བྱུང་བ་དང་། སྐྱེས་ཐོབ་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཟག་བཅས་རྗེས་འབྲང་དང་བཅས་པ་གང་དང་། 8-369 བསྟན་བཅོས་ཀྱི་གཞུང་གང་ལ་བརྡའི་ཆོས་མངོན་པར་བཞག་གོ །ངེས་པའི་ཚིག་རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་དང་། དོན་དམ་པའི་ཆོས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའམ་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མངོན་དུ་ ཕྱོགས་པའི་ཕྱིར་མངོན་པ། རྒྱུ་མཚན་དེའི་ཕྱིར་ཆོས་མངོན་པའོ། །བསྟན་བཅོས་འདི་ཆོས་མངོན་པའི་མཛོད་ཡིན་ཏེ། འདིར་ཆོས་མངོན་པ་དེ་དོན་དུ་བྱས་ནས་ཡང་དག་པར་བསྟན་པས་དེ་འདིར་ཆུད་པའི་ཕྱིར་ ཏེ། ནོར་གཅེས་པ་དག་ནང་དུ་འཇོག་པ་དེ་ལ་མཛོད་ཅེས་གྲགས་པས་སམ། ཆོས་མངོན་པ་དེ་ལས་འདི་ཕྱུང་བས་འདིའི་གནས་ཆོས་མངོན་པ་དེ་ཡིན་པས་ནོར་གཅེས་པ་འདོན་ས་ལ་མཛོད་དུ་ གྲགས་པ་བཞིན་དུ་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྦྱར་བའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ཆེན་མོ་ཆོས་མངོན་པའི་མཛོད་དོ། །གཉིས་པ་དེ་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་ཚུལ་ལ། སྤྲོ་བའི་ཕྱིར་དགོས་དོན། འཇུག་བདེ་བའི་ ཕྱིར་བསྡུས་དོན། ལེགས་པར་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཚིག་དོན་གསུམ་ལས་དང་པོ་ནི། ཆོས་རྣམས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཤེས་རབ་མེད་པར་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས། རྒྱུ་མཚན་གང་གི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ཞི་བར་ བྱ་བའི་ཐབས་མེད་ལ། ཉོན་མོངས་པ་མ་ཞི་བས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་རྣམས་སྲིད་པའི་རྒྱ་མཚོ་འདིར་འཁྱམས་པའོ། །དེ་བས་ཆོས་མངོན་པ་བསྟན་པ་མེད་པར་ནི་སློབ་མས་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་མི་ནུས་པར་གཟིགས་ནས་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར་དུ་ཆོས་མངོན་པ་འདི་ནི་སྟོན་པས་གསུངས་སོ། ། 8-370 ལོ་ཞེས་པ་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བ་རྣམས། དེ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསིལ་བུར

【現代漢語翻譯】 如同一群盲人，被引導者引領，他們所行之路與真實方向完全相反。同樣，佛陀以其教法之輪引導眾生，而非憑藉神通或慷慨佈施的力量。因此，我向偉大的導師致敬！接下來，我將闡述如何著手寫作此論著：在頂禮之後，我將做什麼呢？爲了調伏弟子，我將詳細解釋這部論著，即《阿毗達磨俱舍論》的偈頌。 現在開始撰寫符合意願的論著，首先要確定所要解釋的阿毗達磨（梵文，Abhidharma，殊勝之法）。 第二部分是撰寫符合意願的論著，首先確定所要解釋的阿毗達磨，以及確定其本質的方法。這兩部分內容如下： 首先，什麼是所謂的阿毗達磨？它是指能夠徹底辨別諸法的智慧。『垢染』（梵文，Kleśa，煩惱）指的是『有漏』（梵文，sāsrava，有煩惱的），而『無垢染』（梵文，anāsrava，無煩惱的）則指與其相關的。因此，究竟的阿毗達磨指的是無漏的五蘊。爲了獲得它，需要通過聞、思、修來實踐，或者通過與生俱來的智慧，以及與有漏相關的智慧。經典中的術語『阿毗達磨』就是指這些。 『阿毗』（梵文，abhi，殊勝）的詞義是指持有自身特性的法，以及趨向于究竟之法，即涅槃或法的特性。因此，稱為『阿毗達磨』。這部論著是阿毗達磨的寶庫，因為它以阿毗達磨為核心，並對其進行如實的闡述，因此它包含了阿毗達磨的精髓。正如珍貴的財物被儲藏在寶庫中一樣，或者說，阿毗達磨是從這部論著中提取出來的，這部論著是阿毗達磨的來源。就像從寶庫中取出珍貴財物一樣，由阿羅漢們編纂的《大毗婆沙論》就是阿毗達磨的寶庫。 第二部分是確定其本質的方法，包括：爲了引發興趣而闡述必要性，爲了便於理解而進行總結，以及爲了透徹理解而解釋詞義。首先，如果沒有徹底辨別諸法的智慧，就沒有辦法平息煩惱。由於煩惱沒有平息，眾生就會在這輪迴的海洋中漂泊。因此，佛陀看到，如果沒有阿毗達磨的教導，弟子們就無法徹底辨別諸法，所以爲了能夠徹底辨別諸法，佛陀宣說了這部阿毗達磨。 經部師認為，世尊在零星的場合...

【English Translation】 Like a group of blind people, led by a guide, who go in the opposite direction of the true path. Similarly, the Buddha guides beings with the wheel of Dharma, not by the power of miracles or generosity. Therefore, I pay homage to the great teacher! Next, I will explain how to begin writing this treatise: After prostration, what should I do? To tame the disciples, I will explain in detail this treatise, which is the verses of the 'Abhidharma-kośa'. Now begin to write the treatise according to the intention, first determine the Abhidharma (Sanskrit, Abhidharma, special Dharma) to be explained. The second part is to write the treatise according to the intention, first determine the Abhidharma to be explained, and the method to determine its essence. The two parts are as follows: First, what is the so-called Abhidharma? It refers to the wisdom that can thoroughly distinguish all dharmas. 'Defilement' (Sanskrit, Kleśa, affliction) refers to 'with outflows' (Sanskrit, sāsrava, with afflictions), and 'without defilement' (Sanskrit, anāsrava, without afflictions) refers to those related to it. Therefore, the ultimate Abhidharma refers to the five aggregates without outflows. In order to obtain it, one needs to practice through hearing, thinking, and meditation, or through innate wisdom, and wisdom related to outflows. The term 'Abhidharma' in the scriptures refers to these. The meaning of 'Abhi' (Sanskrit, abhi, special) refers to the Dharma that holds its own characteristics, and tends to the ultimate Dharma, that is, Nirvana or the characteristics of Dharma. Therefore, it is called 'Abhidharma'. This treatise is the treasury of Abhidharma, because it takes Abhidharma as its core and explains it truthfully, so it contains the essence of Abhidharma. Just as precious treasures are stored in a treasury, or rather, Abhidharma is extracted from this treatise, and this treatise is the source of Abhidharma. Just like taking precious treasures from a treasury, the 'Mahāvibhāṣā', compiled by the Arhats, is the treasury of Abhidharma. The second part is the method to determine its essence, including: explaining the necessity to arouse interest, summarizing for easy understanding, and explaining the meaning of words for thorough understanding. First, without the wisdom to thoroughly distinguish all dharmas, there is no way to pacify afflictions. Because afflictions are not pacified, beings will wander in this ocean of samsara. Therefore, the Buddha saw that without the teachings of Abhidharma, disciples would not be able to thoroughly distinguish all dharmas, so in order to be able to thoroughly distinguish all dharmas, the Buddha preached this Abhidharma. The Sautrāntikas believe that the Blessed One, on sporadic occasions...

---

་བཤད་ལ། བཙུན་པ་ཀ་ཏྱའི་བུ་ལ་སོགས་པས་བསྡུས་ནས་བཞག་སྟེ་བཙུན་པ་ཆོས་སྐྱོབ་ཀྱིས་ཆེད་དུ་བརྗོད་པའི་སྡེ་ སྡེ་ཚན་དུ་བྱས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་ལ་སྙེག་གོ། །། གཉིས་པ་འཇུག་བདེ་བའི་ཕྱིར་དུ་བསྡུས་དོན་བཤད་པ་ནི། གང་དག་ཆོས་མངོན་པར་བསྟན་པ་ལ་རག་ལས་པའི་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་ འབྱེད་པར་བྱ་རྒྱུའི་ཆོས་ནི་ཟག་བཅས་རྣམས་དང་། ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །ལམ་གྱི་བདེན་པ་མ་གཏོགས་པའི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཟག་བཅས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ན་དེ་དག་ཟག་ བཅས་སུ་འཇོག །དེ་དག་ལ་དམིགས་པས་ཟག་པ་རྣམས་ཀུན་ཏུ་རྒྱས་པར་འགྱུར་བས་སོ། །འོ་ན་འགོག་ལམ་ལ་དམིགས་པས་ཀྱང་ཟག་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། དེ་གཉིས་ཀྱང་ཟག་བཅས་སུ་མི་ཐལ་ལམ་ ཞེ་ན་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་གཉིས་ལ་དམིགས་པས་ཟག་པ་སྐྱེ་བར་འདོད་མོད་ཀྱང་རྒྱས་པར་མི་འགྱུར་བས་སོ། །ཟག་པ་མེད་པ་ནི་འདུས་བྱས་ལས་ལམ་གྱི་བདེན་པ་དང་། འདུས་མ་བྱས་པ་ རྣམ་པ་གསུམ་ཡང་ཡིན་ཏེ། གསུམ་ནི་ནམ་མཁའ་དང་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པའི་དང་། སོ་སོར་བརྟགས་མིན་གྱི་འགོག་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་ནམ་མཁའ་ནི་མི་སྒྲིབ་པ་སྟེ་གང་ན་གཟུགས་ཀྱི་གོ་འབྱེད་པའོ། ། 8-371 སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པ་སྟེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གོ །དེས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་འགོག་པ་ནི། གང་ཟག་པ་དང་བཅས་ པའི་ཆོས་རྣམས་དང་བྲལ་བའོ། །དེ་བར་གྱི་ཚིག་མི་མངོན་པར་བྱས་པ་སྟེ། བ་ལང་དང་ལྡན་པའི་ཤིང་རྟ་ལ་བ་ལང་གི་ཤིང་རྟ་ཞེས་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ། །ཅི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་གཅིག་ཁོ་ནའམ་མང་པོ་ཞེ་ན། ལྡན་པའི་ཆོས་སོ་སོ་ཇི་སྙེད་པ་ཡོད་པས་བྲལ་བའི་རྫས་རྣམས་ཀྱང་སོ་སོ་དེ་སྙེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ ལྟ་མ་ཡིན་ན་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའམ་ཉོན་མོངས་པའི་འགོག་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འགོག་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཞིང་ལྷག་ པའི་གཉེན་པོ་སྒོམ་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འགོག་པ་ནི་འདྲ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་ཇི་ལྟར་དྲང་ཞེ་ན། ཚིག་འདིའི་དོན་འདི་འདྲ་བའི་རྒྱུ་གང་ཡང་མ་ཡིན་ལ་འདི་ཡང་ གང་གི་འདྲ་བའི་རྒྱུ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། འདི་ལ་གང་ཡང་འདྲ་བ་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་མ་འོངས་པ་རྣམས་སྐྱེ་བ་ལ་གཏན་དུ་གེགས་བྱེད་པའི་འགོག་པ་བྲལ་བ་ལས་གཞན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སོ་སོར་བརྟགས་པ་མིན་པས་འགོག་པའོ། ། 8-372 དེ་ཡང་སོ་སོར་བརྟགས་པ་ལས་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། རྐྱེན་མ་ཚང་བ་ལས་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མིག་དང་ཡིད་གཟུགས་གཅིག་ལ་ཡེངས་པའི་གཟུགས་གཞན་རྣམས་དང་། སྒྲ་དང་དྲི་དང་ རོ་དང་རེག་བྱ་གང་ཡིན་པ་དག་ནི་འདས

【現代漢語翻譯】 據說，迦旃延子（Katyayana）等尊者編輯整理了這些內容，並將其歸類為法救（Dharmatrata）尊者專門講述的論藏（Abhidhamma Pitaka）。 第二，爲了便於理解，解釋了概要：需要詳細區分的與顯法（Abhidharma）相關的法，包括有漏法和無漏法。 除了道諦（Magga-sacca）之外，所有有為法都是有漏法。為什麼這些是有漏法呢？因為執著於它們會導致煩惱增長。如果執著于滅諦（Nirodha-sacca）和道諦也會產生煩惱，那麼這兩者不也應該是有漏法嗎？並非如此，雖然執著於它們會產生煩惱，但不會導致煩惱增長。無漏法包括有為法中的道諦和三種無為法。這三種無為法分別是虛空、擇滅和非擇滅。虛空是指沒有阻礙，允許色法存在的空間。 對苦諦（Dukkha-sacca）等聖諦（Arya-sacca）進行分別思擇是擇滅，即智慧的差別。通過這種智慧可以獲得的滅是與有漏法分離的狀態。這裡省略了中間的詞語，就像說『有牛的車輛』時，直接稱為『牛車』一樣。那麼，是否對所有有漏法進行分別思擇后，只能獲得一種滅呢？不是的，與有漏法相關的法有多少種，分離的實體就有多少種。如果不是這樣，那麼通過見到苦諦而斷除的煩惱之滅，或者說證得一個煩惱的滅，就會導致證得所有煩惱的滅，這樣一來，修習對治法就沒有意義了。如果說『滅是不相同的』，那麼該如何理解呢？這句話的意思是，這個滅不是任何事物的因，任何事物也不是這個滅的因，而不是說這個滅與任何事物都不相同。對於未來之法，能夠永久阻止其產生的滅，就是非擇滅。 這種非擇滅不是通過分別思擇獲得的，而是由於缺少因緣而獲得的。例如，眼睛和意識專注於一個事物時，對於其他事物，以及聲音、氣味、味道和觸覺等，都是過去的。

【English Translation】 It is said that the venerable Katyayana and others compiled and arranged these teachings, categorizing them as the Abhidhamma Pitaka (collection of special teachings) specifically expounded by the venerable Dharmatrata. Secondly, for ease of understanding, the summary is explained: The dharmas that need to be thoroughly distinguished and are related to Abhidharma (manifest dharma) are the dharmas with outflows (asrava) and the dharmas without outflows. All conditioned dharmas except for the Truth of the Path (Magga-sacca) are dharmas with outflows. Why are these considered to have outflows? Because attachment to them causes the increase of defilements. If focusing on the Truth of Cessation (Nirodha-sacca) and the Truth of the Path also gives rise to outflows, shouldn't these two also be considered dharmas with outflows? It is not so, because although focusing on them gives rise to outflows, it does not cause them to increase. Dharmas without outflows include the Truth of the Path among conditioned dharmas, and the three unconditioned dharmas. The three are space, analytical cessation, and non-analytical cessation. Space is the absence of obstruction, the space in which form can exist. Separate discernment of the Noble Truths such as the Truth of Suffering (Dukkha-sacca) is analytical cessation, which is a distinction of wisdom. The cessation to be attained by it is the separation from dharmas with outflows. The intervening words are omitted, just as a chariot with oxen is called an 'ox-chariot'. If there is only one cessation through analytical cessation of all dharmas with outflows, or are there many? There are as many separate entities of separation as there are related dharmas. If it were not so, then realizing the cessation of afflictions to be abandoned by seeing suffering, or realizing the cessation of one affliction, would lead to realizing the cessation of all afflictions, and the cultivation of superior antidotes would be meaningless. How should it be interpreted that 'cessations are not the same'? The meaning of this statement is that this cessation is not the cause of anything similar, nor is anything the cause of this cessation, not that this cessation is not the same as anything. The cessation that permanently prevents the arising of future dharmas, which is other than separation, is non-analytical cessation. This non-analytical cessation is not obtained through analytical cessation, but is obtained from the lack of conditions. For example, when the eye and mind are focused on one object, other objects, as well as sounds, smells, tastes, and tactile sensations, are past.

---

་པར་འགྱུར་ལ་དེ་དག་ལ་དམིགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་པོ་དག་ནི་ཡང་སྐྱེ་བར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་དག་འདས་པའི་ཡུལ་ལ་དམིགས་ པའི་མཐུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ།། །། ༄། །དང་པོ་ཁམས་བསྟན་པའི་གནས། གསུམ་པ་ལེགས་པར་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཚིག་དོན་ལ། ཁམས་བསྟན་པའི་གནས། དབང་པོ་བསྟན་པའི། འཇིག་རྟེན་བསྟན་པའི། ལས་བསྟན་པའི། ཕྲ་རྒྱས་བསྟན་པའི། ལམ་དང་གང་ཟག་བསྟན་ པའི། ཡེ་ཤེས་བསྟན་པའི། སྙོམས་འཇུག་བསྟན་པའི་གནས་བརྒྱད་ལས། དང་པོ་ལ། མདོར་བསྟན། རྒྱས་པར་བཤད་པ་གཉིས་ལས་དང་པོ་ནི། རྐྱེན་རྣམས་འདུས་ཤིང་ཕྲད་ནས་བྱས་པ་དག་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ རྣམས་ཏེ། རྐྱེན་གཅིག་གིས་བསྐྱེད་པ་ནི་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །དེ་དག་ཀྱང་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་ལ་སོགས་པ། ཚོར་བའི། འདུ་ཤེས་ཀྱི། འདུ་བྱེད་ཀྱི། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་དེ་དག་ ཉིད་ནི་འདུས་བྱས་སོ། །འདས་ད་ལྟ་མ་འོངས་པས་སམ་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཟ་བའི་ཕྱིར་དུས་རྣམས་དང་། གཏམ་ནི་ངག །དེའི་གཞི་ནི་མིང་སྟེ་དོན་དང་བཅས་པའི་གཞི་སྨོས་པས་འདུས་བྱས་ནི་གཏམ་གྱི་གཞི། 8-373 གདོན་མི་ཟ་བར་འབྱུང་བ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་སྟེ། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་འདི་ལ་ཡོད་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བཅས་སོ། །རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་གཞི་དང་བཅས་ པ་དག་སྟེ། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ན་རེ་གཞི་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རྒྱུའི་ཚིག་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་དག་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དག་ཡིན་ནོ། །འདུས་བྱས་གང་དག་ གིས་ནང་གི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ལས་ཉེ་བར་ལེན་པ་རྣམས་འབྱུང་བས་དེ་དག་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ། ཉེ་བར་ལེན་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས། དེ་དག་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཡང་ ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོའོ། །འཐབ་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཏེ་བདག་དང་གཞན་ལ་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གིས་རྒྱས་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་འཐབ་བཅས་ཀྱང་ཏེ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་བཞིན་ ནོ། །འཕགས་པ་རྣམས་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་དེ་འདི་ལས་ཀུན་འབྱུང་བས་ཀུན་འབྱུང་དང་། འཇིག་པས་འཇིག་རྟེན་དང་། འདི་ལ་ལྟ་བ་རྒྱས་པར་འགྱུར་བའི་སྒོ་ནས་གནས་པ་ན་ལྟ་བའི་ གནས་པ་དང་། འབྱུང་བས་ན་སྲིད་པའང་སྟེ། དེ་དག་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དོན་དང་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གཞི་ཕུང་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད། 8-374 དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད། གོ་རིམ། ཕྱོགས་མཐུན་བསྡུ་བ། ཞིབ་མོར་བཤད་པ་ལྔ་ལས། དང་པོ་ནི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལས་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི། མིག་རྣ་བ་སྣ་ལྕེ་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་ལྔ་དང་། གཟུགས་སྒྲ་དྲི་རོ་རེག་བྱ་སྟེ་དོན་ལྔ་དང་། རྣམ་པ་རིག་བྱེད་མིན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་དབང་པོ་ལྔ་ནི། གཟུགས་ཀ

【現代漢語翻譯】 此外，對於那些（過去）的對象，五種意識集合不能再次產生，因為它們沒有能力指向過去的對象。

第一，關於解釋界的處所。 第三，爲了完全理解詞義，關於：解釋界的處所；解釋根的處所；解釋世界的處所；解釋業的處所；解釋細微增長的處所；解釋道和補特伽羅的處所；解釋智慧的處所；解釋等持的處所，共八個處所。首先，對於第一個處所，有總說和廣說兩種，首先是總說：諸緣聚合和合而成的，都是有為法。沒有由單一因緣產生的。它們是色蘊等，即受蘊、想蘊、行蘊、識蘊這五蘊本身就是有為法。由於過去、現在、未來或者無常性所吞噬，所以是諸時。言語是語，其基礎是名，通過說明與意義相關聯的基礎，有為法是言語的基礎。不被鬼神吞噬而出現的，是決定出離，即一切有為法的寂滅。因為它存在於此，所以是具有決定出離。因為具有因，所以是具有基礎。分別說者們說，『基礎』這個詞是『因』的意思。它們是有為法的名稱。哪些有為法能從中產生內在的、具有煩惱的近取呢？它們是近取蘊。近取是煩惱，因為它們從中產生，所以也是近取蘊。爭鬥是煩惱，因為它們傷害自己和他人。因為它們被爭鬥所增長，所以也是具有爭鬥，就像具有煩惱一樣。因為與聖者們不一致，所以是痛苦，痛苦由此產生，所以是生起。因為毀滅，所以是世界。因為在此處見解增長，所以是見處。因為產生，所以也是有。它們是與意義相符的、具有煩惱的有為法的名稱。 第二，廣說分為五個方面：基礎、蘊、界、處、它們的體性、次第、同品集合、詳細解釋。首先，五蘊中的色蘊是：眼、耳、鼻、舌、身五根，以及色、聲、香、味、觸五境，以及無表色。在這些之中，五根是色...

【English Translation】 Furthermore, those five aggregates of consciousness that focus on those (past) objects cannot be reborn, because they do not have the power to focus on past objects.

First, the place for explaining the realms. Third, in order to fully understand the meaning of the words, regarding: the place for explaining the realms; the place for explaining the faculties; the place for explaining the world; the place for explaining actions; the place for explaining subtle increases; the place for explaining the path and the individual; the place for explaining wisdom; the place for explaining meditative absorption, there are eight places. First, for the first place, there are two types: summary and detailed explanation. First, the summary: Those things that are made by the aggregation and combination of conditions are conditioned dharmas. There is nothing produced by a single condition. They are the aggregates of form, etc., namely the aggregates of feeling, perception, formation, and consciousness, these five aggregates themselves are conditioned. Because they are devoured by the past, present, and future, or by impermanence itself, therefore they are the times. Speech is language, its basis is name, by explaining the basis that is connected with meaning, conditioned phenomena are the basis of speech. What appears without being devoured by demons is definitely liberation, which is the pacification of all conditioned phenomena. Because it exists in this, it is accompanied by definite liberation. Because it has causes, it is accompanied by a basis. The Vaibhashikas say that the word 'basis' means 'cause.' These are the names of conditioned dharmas. Which conditioned dharmas give rise to the internal, afflicted clinging? They are the aggregates of clinging. Clinging is affliction, and because they arise from it, they are also the aggregates of clinging. Strife is affliction, because they harm oneself and others. Because they are increased by strife, they are also accompanied by strife, just like being accompanied by affliction. Because they are inconsistent with the noble ones, they are suffering, and suffering arises from this, so it is arising. Because of destruction, it is the world. Because views increase in this place, it is the place of views. Because of arising, it is also existence. These are names of conditioned dharmas that are afflicted and consistent with meaning. Second, the detailed explanation is divided into five aspects: basis, aggregates, realms, sources, their characteristics, order, collection of similar categories, and detailed explanation. First, the aggregate of form among the five aggregates is: the five faculties of eye, ear, nose, tongue, and body, and the five objects of form, sound, smell, taste, and touch, as well as non-revealing form. Among these, the five faculties are form...

---

ྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སོགས་ཀྱི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་ མིག་ལ་སོགས་གཟུགས་དང་བའི་བདག་ཉིད་རྣམས་ཏེ། དེ་ལུང་ལས། དགེ་སློང་དག་མིག་ནི་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་ཏེ། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་རྒྱུར་བྱས་པ་གཟུགས་དང་བའོ། །ཞེས་སོགས་གསུངས་པས་སོ། ། དོན་ལྔ་ལས། རེ་ཞིག་གཟུགས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཁ་དོག་དག་དབྱིབས། དང་པོ་བཞི་ཏེ་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞན་ནི་དེའི་བྱེ་བྲག་གོ །དབྱིབས་ནི་བརྒྱད་དེ། རིང་པོ་ནས་ཕྱ་ལེ་མ་ ཡིན་པ་ལ་ཐུག་པའོ། །ཡང་ན་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དེ་ཉིད་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་སྟེ། སྔོ། སེར། དམར། དཀར། རིང་། ཐུང་། ལྷམ་པ། ཟླུམ་པོ། མཐོ། དམའ། ཕྱ་ལེ། ཕྱ་ལེ་མ་ཡིན་པ། སྤྲིན། དུ་བ། རྡུལ། ཁུག་སྣ། གྲིབ་མ། ཉི་མ། སྣང་མུན་ནོ། །དང་པོ་བཞི་དང་ཐ་མ་བཞི་ཁ་དོག་ཁོ་ན། རིང་སོགས་བརྒྱད་དབྱིབས་ཁོ་ན། ལྷག་མ་བཞི་གཉིས་ཀའོ། །སྒྲ་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཡོད་དེ། ཟིན་པ་དང་མ་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ། 8-375 སེམས་ཅན་དང་། སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པར་སྟོན་པ་རྣམ་པ་བཞི། དེ་ཡིད་དུ་འོང་མི་འོང་དུ་ཕྱེ་བས་སོ། །རོ་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ། མངར་སྐྱུར། ལན་ཚྭ། ཚ། ཁ། བསྐ་བའོ། །དྲི་རྣམ་པ་ བཞི་སྟེ། དྲི་ཞིམ་པ། ང་བ། མཉམ་པ། མི་མཉམ་པའོ། །རེག་བྱ་བཅུ་གཅིག་སྟེ། འབྱུང་བ་བཞི། འཇམ། རྩུབ། ལྕི། ཡང་། གྲང་། བཀྲེས། སྐོམ་པ་བཅུ་གཅིག་གི་བདག་ཉིད། གཟུགས་ཁམས་ན་ཕྱི་མ་གཉིས་མེད་ དོ། །སེམས་གཡེང་བ་དང་། སེམས་མེད་པ་སྟེ་འདུ་ཤེས་མེད་པ་དང་། འགོག་པའི་སྙོམས་འཇུག་ལ་གནས་པ། ཡང་ཞེས་པ་མ་ཡེངས་སེམས་བཅས་ཀྱི་སྐབས་ཐམས་ཅད། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ། རྗེས་སུ་ འབྲེལ་བ་གང་གི་རྒྱུན་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་རྒྱུ་བྱས་པ་དེ་ནི་གཟུགས་དང་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ཡང་། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་བཞིན་དུ་གཞན་དག་ལ་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ པས་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མིན་པར་བརྗོད་དོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བྱུང་བའི་གཟུགས་ཀྱང་འདིར་གཏོགས། འབྱུང་བ་ཆེ་རྣམས་ཞེས་སྨོས་པ་དེ་གང་། འབྱུང་བ་དག་ནི་སའི་ཁམས་དང་། ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་ ཁམས་རྣམས། བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་། རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཁམས་སོ། །གཟུགས་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་ཉིད་དུ་རིགས་པའི་ཕྱིར་ན་ཆེན་པོའམ་བྱ་བ་ལ་ཤས་ཆེ་བ་དེ་དག་ལ་དེ་རྣམས་ཆེན་པོར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། ། 8-376 དེ་དག་གི་ལས། འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་སྡུད་སྨིན་གཡོ་བའི་ལས་སུ་གྲུབ་བོ། །འདིའི་རང་བཞིན་ལས་ཀྱིས་གསལ་ཏེ་སྲ་གཤེར་དྲོ་ཉིད་གཡོ་བ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ནི་ཐ་སྙད་དུ། ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་བསྟན་ནས་དེ་ལས་ཞེས་བརྗོད་ཅིང་། དེ་བཞིན་ཆུ་དང་མེ་ལ་ཡང་ངོ་། །རླུང་ཚོགས་ཁམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ལ་འཇིག་རྟ

【現代漢語翻譯】 是眼識等生起的所依，即眼等具有色法自性的事物。正如經中所說：『諸比丘，眼是內處，由四大種為因所生，具有色法。』等等。 關於五種所緣境：首先，色法有兩種，即顏色和形狀。前者有四種，即藍色等。後者是前者的分支。形狀有八種，即從長到非扁平。或者說，色處本身有二十種：藍、黃、紅、白、長、短、方、圓、高、低、扁平、非扁平、云、煙、塵、霧、陰影、陽光、明、暗。前四種和后四種只是顏色，長等八種只是形狀，其餘四種兼具兩者。聲音有八種，由能取和不能取的四大種為因所生。分為有情和無情兩種，再分為悅耳和不悅耳兩種。味道有六種，即甜、酸、咸、辣、苦、澀。氣味有四種，即香、臭、等、不等。觸覺有十一種，即四大種：滑、澀、重、輕、冷、饑、渴。在色界中沒有後兩者。心散亂和無心，即處於無想和滅盡定中，以及未散亂的有心狀態，無論是善、不善，還是隨之而來的任何相續，都是以四大種為因所生，雖然具有色法和作用的自性，但不能像能取一樣使其他事物顯現，所以稱為非能取。從禪定中產生的色法也屬於此。所說的『四大種』是什麼？四大種即地界、水界、火界和風界。這四者因為具有各自的特徵，並且是所緣境的因，所以稱為界。因為是其他一切色法的所依，所以是『大』，或者說在作用上佔很大比例，因此被稱為『大』。它們的功用是：地界具有保持的作用，水界具有凝聚的作用，火界具有成熟的作用，風界具有運動的作用。這些自性通過作用來顯現，即堅硬、濕潤、溫暖、運動。在世俗的說法中，先指出顏色和形狀，然後說『由此』，水和火也是如此。風界即是蘊。 which are the supports for the arising of consciousness and so on, namely, the aggregates of form such as the eye. As it is said in the scriptures: 'Monks, the eye is an internal source, caused by the four great elements, possessing the nature of form.' and so on. Regarding the five objects: Firstly, form is of two kinds, namely color and shape. The former has four types, namely blue and so on. The latter is a branch of the former. Shape has eight types, namely from long to non-flat. Or rather, the source of form itself has twenty types: blue, yellow, red, white, long, short, square, round, high, low, flat, non-flat, cloud, smoke, dust, mist, shadow, sunlight, light, darkness. The first four and the last four are only colors, the eight such as long are only shapes, and the remaining four are both. Sound has eight types, arising from the great elements that can and cannot be grasped. It is divided into sentient and non-sentient beings, and then divided into pleasant and unpleasant. Taste has six types, namely sweet, sour, salty, spicy, bitter, astringent. Smell has four types, namely fragrant, foul, equal, unequal. Touch has eleven types, namely the four great elements: smooth, rough, heavy, light, cold, hunger, thirst. The latter two are not present in the form realm. A distracted mind and a mindless state, namely being in a state of non-perception and cessation, and also the state of having a non-distracted mind, whether it is virtuous, non-virtuous, or any continuous stream that follows, are all caused by the four great elements. Although they have the nature of form and function, they cannot make other things appear like the perceiver, so they are called non-perceivers. The form that arises from samadhi also belongs here. What are the 'four great elements' that are mentioned? The elements are the earth element, water, fire, and wind elements. These four are called elements because they have their own characteristics and are the cause of grasping objects. Because they are the support of all other forms, they are 'great', or rather, they have a large proportion in function, so they are called 'great'. Their functions are: earth has the function of holding, water has the function of cohesion, fire has the function of ripening, and wind has the function of movement. These natures are revealed through function, namely hardness, wetness, warmth, movement. In worldly terms, first the color and shape are pointed out, and then it is said 'from this', and so it is with water and fire. The wind element is the aggregate.

【English Translation】 which are the supports for the arising of consciousness and so on, namely, the aggregates of form such as the eye. As it is said in the scriptures: 'Monks, the eye is an internal source, caused by the four great elements, possessing the nature of form.' and so on. Regarding the five objects: Firstly, form is of two kinds, namely color and shape. The former has four types, namely blue and so on. The latter is a branch of the former. Shape has eight types, namely from long to non-flat. Or rather, the source of form itself has twenty types: blue, yellow, red, white, long, short, square, round, high, low, flat, non-flat, cloud, smoke, dust, mist, shadow, sunlight, light, darkness. The first four and the last four are only colors, the eight such as long are only shapes, and the remaining four are both. Sound has eight types, arising from the great elements that can and cannot be grasped. It is divided into sentient and non-sentient beings, and then divided into pleasant and unpleasant. Taste has six types, namely sweet, sour, salty, spicy, bitter, astringent. Smell has four types, namely fragrant, foul, equal, unequal. Touch has eleven types, namely the four great elements: smooth, rough, heavy, light, cold, hunger, thirst. The latter two are not present in the form realm. A distracted mind and a mindless state, namely being in a state of non-perception and cessation, and also the state of having a non-distracted mind, whether it is virtuous, non-virtuous, or any continuous stream that follows, are all caused by the four great elements. Although they have the nature of form and function, they cannot make other things appear like the perceiver, so they are called non-perceivers. The form that arises from samadhi also belongs here. What are the 'four great elements' that are mentioned? The elements are the earth element, water, fire, and wind elements. These four are called elements because they have their own characteristics and are the cause of grasping objects. Because they are the support of all other forms, they are 'great', or rather, they have a large proportion in function, so they are called 'great'. Their functions are: earth has the function of holding, water has the function of cohesion, fire has the function of ripening, and wind has the function of movement. These natures are revealed through function, namely hardness, wetness, warmth, movement. In worldly terms, first the color and shape are pointed out, and then it is said 'from this', and so it is with water and fire. The wind element is the aggregate.

---

ེན་ཀྱང་རླུང་དུ་འདོགས་པ་ཡིན་ཞིང་། ཁ་དོག་དབྱིབས་ ལའང་བརྗོད་པ་སྔར་གྱི་དེ་དང་འདྲ་བའང་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་སྟོན་པས། དགེ་སློང་དག །གཟུགས་སུ་ཡོད་ཅིང་གཟུགས་སུ་རུང་བས་དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཅིས་གཟུགས་སུ་ རུང་ཞེ་ན། ལག་པའི་འདུས་ཏེ་རེག་པས་རེག་ན་ཡང་གཟུགས་སུ་རུང་ངོ་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས། སློབ་དཔོན་གཟུགས་སུ་རུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་པར་བྱར་རུང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ་དང་། གཟུགས་ཀྱི་གནོད་པ་གང་ཞེ་ན་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་བསྐྱེད་པའོ་ཞེས་གསུང་། གཟུགས་ཕུང་དུ་བསྟན་པའི་དབང་དོན་དེ་དག་ཁོ་ན་ལ། སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་དང་ནི་ཁམས་བཅུར་འདོད་དེ། མིག་གི་སྐྱེ་མཆེད་ དང་། གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་སོགས་དང་། མིག་གི་ཁམས་དང་། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཞེས་འདོན་པས་སོ། །ཚོར་བ་ནི་མྱོང་བའོ་སྟེ། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དང་། བཏང་སྙོམས་གསུམ་མམ། མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཚོར་བ་ནས། 8-377 ཡིད་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཚོར་བའི་བར་དུ་གསུངས་པ་དྲུག་གོ །འདུ་ཤེས་ནི་མཚན་མར་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་དོ་སྟེ། གང་སྔོན་པོའོ་སྙམ་དུ་འདུ་ཤེས་པ་སོགས་ཏེ་འདུ་ཤེས་ ཀྱི་ཚོགས་དྲུག་ཏུ་ཕྱེའོ། །འདུ་བྱེད་ནི། ཕུང་པོ་བཞི་ལས་གཞན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཏེ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་དྲུག་དེ་ནི་ལས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ལ་གཙོ་བོ་ ཡིན་པས། སྟོན་པས། འདུས་བྱས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དེ། དེ་ལྟ་བས་ན་འདུ་བྱེད་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱའོ་གསུངས། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ལྷག་མ་རྣམས་དང་མི་ ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཕུང་པོར་མ་འདུས་པའི་ཕྱིར། སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་བས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང་སྤང་བར་མི་འགྱུར་རོ། ། ཕུང་པོ་ཕྱི་མ་དེ་གསུམ་ དང་། རྣམ་རིག་བྱེད་མིན་དང་། འདུས་མ་བྱས་རྣམས་དང་བཅས་པ་རྫས་བདུན་ནི། ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཤེས་བྱའོ། །རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ནི་ཡུལ་དང་ཡུལ་ལ་སོ་སོར་རྣམ་པར་ རིག་ཅིང་དམིགས་པའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་སྟེ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་རོ། །ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱང་དེ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཀས་ཁམས་བདུན་དག་དུའང་འདོད་པ་སྟེ། 8-378 མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སོགས་དྲུག་དང་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་སོ། །རྣམ་ཤེས་ཚོགས་དྲུག་ལས་གཞན་པའི་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་དེ་གང་ཞེ་ན། དྲུག་པོ་གང་དང་གང་འདས་མ་ཐག་པ་ཡི་རྣམ་པར་ཤེས་ པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་བུ་དེ་ཉིད་གཞན་གྱི་ཕར་གྱུར་པ་དང་། འབྲས་བུ་དེ་ཉིད་གཞན་གྱི་ས་བོན་ཡིན་པ་ལྟ་བུའོ། །འོ་ན་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ ཁམས་དྲུག་ད

【現代漢語翻譯】 此外，它也依賴於風。顏色和形狀的描述也與之前類似。爲了說明這些，佛陀說：『比丘們，因為色是存在的，並且可以被感知，所以稱為色蘊。』 為什麼可以被感知呢？ 因為當手聚集在一起觸控時，它仍然可以被感知。』 佛陀詳細地解釋了這一點。論師說，『可以被感知』 意味著 『容易受到傷害』，這是同義詞。什麼是色的損害呢？ 就是產生完全的變化。』 顯示色蘊的意義在於，只有這些才被認為是十二處中的十處和十八界中的十界，例如眼處和色處，以及眼界和色界等。感受是體驗，包括快樂、痛苦和中性三種，或者從眼觸所生的感受到意觸所生的感受之間的六種感受。 想是執取相狀的自性，例如認為 『這是藍色的』 等等，分為六種想的集合。行是除了前四蘊之外的所有行，也就是六種心識的集合，因為它們是業的自性，並且是顯現行為的主要因素。佛陀說：『行是顯現行為，因此稱為行蘊。』 如果不是這樣，那麼其餘的心所和不相應的行就不會包含在蘊中，因此不會成為苦和集諦，也就無法被完全瞭解和斷除。后三種蘊，以及非表色和無為法，這七種事物被稱為法處和法界。 識蘊是分別認識和對境的。它也是六種識的集合，即從眼識到意識。意處也是如此。因此，七界也被認為是六種眼識等和意界。那麼，除了六種識的集合之外，意界是什麼呢？ 任何剛剛過去的六種識中的任何一種，都被稱為意界，例如兒子變成了別人的父親，果實變成了別人的種子。那麼，六種識界...

【English Translation】 Furthermore, it also depends on the wind. The description of color and shape is also similar to the previous one. To illustrate these, the Buddha said, 'Monks, because form exists and can be perceived, it is called the aggregate of form.' Why can it be perceived? Because even when hands come together to touch, it can still be perceived.' The Buddha explained this in detail. The teacher said, 'Can be perceived' means 'easily harmed,' which is a synonym. What is the harm of form? It is to generate complete change.' The meaning of showing the aggregate of form is that only these are considered as ten of the twelve sources and ten of the eighteen realms, such as the eye source and the form source, and the eye realm and the form realm, etc. Feeling is experience, including the three of pleasure, pain, and neutrality, or the six feelings from the feeling born of eye contact to the feeling born of mind contact. Perception is the nature of grasping characteristics, such as thinking 'This is blue,' etc., divided into six collections of perception. Formation is all formations other than the first four aggregates, that is, the six collections of consciousness, because they are the nature of karma and are the main factors in manifesting actions. The Buddha said, 'Formation is the manifestation of action, therefore it is called the aggregate of formation.' If it were not so, then the remaining mental factors and non-associated formations would not be included in the aggregates, therefore they would not become suffering and the origin of suffering, and thus could not be fully understood and abandoned. The latter three aggregates, as well as non-revealing form and unconditioned phenomena, these seven things are called the source of phenomena and the realm of phenomena. The aggregate of consciousness is to separately recognize and focus on objects. It is also the collection of six consciousnesses, from eye consciousness to mind consciousness. The mind source is also the same. Therefore, the seven realms are also considered to be the six eye consciousnesses, etc., and the mind realm. So, what is the mind realm other than the collection of six consciousnesses? Any of the six consciousnesses that have just passed is called the mind realm, just as a son becomes someone else's father, and a fruit becomes someone else's seed. So, the six realms of consciousness...

---

ང་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་གཅིག་གི་ནང་དུ་གཅིག་འདུས་པའི་ཕྱིར་རྫས་སུ་ཁམས་བཅུ་བདུན་ནམ་བཅུ་གཉིས་སུ་འགྱུར་ན། ཅིའི་ཕྱིར་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་དུ་བཞག་ཅེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་པོ་ དག་གི་རྟེན་ལྔ་ནི་མིག་གི་ཁམས་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ན། དྲུག་པ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཀྱི་རྟེན་ནི་གཞན་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེའི་རྟེན་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ བསྟན་ལ། དེ་ལྟར་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་དང་དམིགས་པ་དྲུག་ཚན་རྣམ་པར་གཞག་པས་ཁམས་ནི་བཅོ་བརྒྱད་དག་ཏུ་འདོད་དོ། །སྤྱིར་ཕུང་པོས་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་དང་། ཉེར་ལེན་ཕུང་པོས་ནི་ཟག་བཅས་ ཐམས་ཅད་དང་། ཡང་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་ནི་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་གཅིག་གིས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ཏེ། གསུམ་པོ་དེར་འདུས་ཞེས་པའོ། །བསྡུས་པ་དེ་ཡང་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་ཏེ་གཞན་གྱི་དངོས་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར། 8-379 དེ་ཡིན་ནས་བསྡུས་སོ་ཞེས་པའི་ཐ་ཚིགམིག་དང་རྣ་བ་སྣ་དག་གཉིས་གཉིས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཁམས་ཉེར་གཅིག་ཏུ་མི་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན་མི་འགྱུར་ཏེ། མིག་ལ་སོགས་པ་གཉིས་མོད་ཀྱི། དེ་ལ་ རིགས་འདྲ་བ་གཉིས་ཀ་མིག་ཡིན་པ་དང་། སྤྱོད་ཡུལ་འདྲ་བ་གཉིས་ཀའི་ཡུལ་གཟུགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདྲ་བ་ནི་གཉིས་ཀ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་དུ་འདྲ་བའི་ ཕྱིར་ན། མིག་གི་ཁམས་གཅིག་ཉིད་དུ་བཞག་ལ། རྟེན་མཛེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ན་གཉིས་བྱུང་ངོ་། །དེ་བཞིན་རྣ་བ་སྣ་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་ནི། སྤུངས་པའི་དོན་ གྱིས་ཕུང་པོ་ཞེས་བཞག་ཏེ། །མདོ་ལས། གཟུགས་གང་ཡིན་པ་ཅི་ཡང་རུང་། འདས་པའམ་མ་འོངས་པའམ། ད་ལྟར་བྱུང་བའམ། ནང་གིའམ་ཕྱིའི་འམ་རགས་པའམ་ཕྲ་བའམ། ངན་པའམ་གྱ་ནོམ་པའམ་ཐག་རིང་བ་ ན་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པའམ་ཉེ་བ་ན་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཏེ། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་འགྲོའོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དང་། སེམས་དང་སེམས་ ལས་བྱུང་བ་རྣམས་སྐྱེ་བའི་སྒོའི་དོན་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་བཞག་ལ། དེ་ཡང་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་སྐྱེ་བ་མཆེད་པར་བྱེད་པས་སྐྱེ་མཆེད་ཏེ། རྒྱས་པར་བྱེད་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །རིགས་ཀྱི་དོན་གྱིས་ཁམས་སུ་བཞག་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། 8-380 རིགས་མང་པོ་དག་ཡོད་པ་ལ་ཁམས་ཞེས་བརྗོད་པས་སོ། །གསུམ་པ་གོ་རིམ་ནི། ཅིའི་ཕྱིར་སྟོན་པས་ཕུང་པོ་སྐྱེ་མཆེད་ཁམས་ཞེས་རྣམ་པ་གསུམ་སྟོན་པར་མཛད་ཅེ་ན། གདུལ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྨོངས་ པ་རྣམ་པ་གསུམ་དང་དབང་པོ་གསུམ་དང་། འདོད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་གོ་རིམ་བཞིན་དུ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་བསྟན་ནོ། །རྨོངས་པ་གསུམ་ནི། ཁ་ཅིག་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ལ་རིལ་ པོའི་བདག་ཏུ་འཛིན་པས་རྨོངས། ཁ་ཅིག་ག

【現代漢語翻譯】 如果因為一個意識界限內的事物而變成十七或十二個界，為什麼會設立十八界呢？五種識的五個所依是眼界等，第六意識的界限的所依沒有其他的。因此，爲了確立它的所依，就宣說了意界。這樣，通過安立所依、能依和所緣六組，就認為界是十八個。總的來說，蘊包含了所有有為法，取蘊包含了所有有漏法。此外，色蘊、意處和法界這三者包含了所有法，被稱為三者包含。這種包含也是通過各自的自性來包含的，因為不具備其他的實體，所以才說是包含。 如果這樣，因為眼、耳、鼻都有兩個，難道不會變成二十一個界嗎？不會的。雖然眼等有兩個，但它們種類相同，都是眼；所對境相同，都是色；識相同，都是眼識的所依。因此，安立一個眼界。爲了莊嚴所依，所以出現兩個。同樣，耳和鼻也應該知道。第二，它們的體性是：以積聚之義安立為蘊。如經中說：『任何色，無論是過去、未來或現在，無論是內部或外部，無論是粗大或微細，無論是低劣或殊勝，無論是遠或近，所有這些都聚集在一起，稱為色蘊。』因為心和心所生起之門的意義而安立為處，也就是心和心所生起和增長的地方，所以稱為處，是增長的意思。以種類的意義安立為界，因為存在多種種類，所以稱為界。 第三，次第是：為什麼導師要宣說蘊、處、界這三種呢？爲了對應所化眾生的三種愚昧、三種根器和三種意樂的次第，所以宣說了蘊等三種。三種愚昧是：有些人執著心所為整體的自我而愚昧，有些人...

【English Translation】 If, because of something within a single realm of consciousness, it transforms into seventeen or twelve realms, why are eighteen realms established? The five supports of the five consciousnesses are the eye realm, etc. The support of the sixth, the realm of mental consciousness, has no other. Therefore, in order to firmly establish its support, the mind realm is taught. Thus, by establishing the six groups of support, supported, and object, it is considered that the realms are eighteen. Generally, the skandhas (aggregates) encompass all conditioned phenomena, and the clinging aggregates encompass all contaminated phenomena. Furthermore, the form skandha, the mind base, and the dharma realm encompass all dharmas, and it is said that these three encompass. This encompassing is also done through their own nature, because they do not possess other entities, hence it is said to be encompassing. If so, since there are two eyes, ears, and noses, wouldn't it become twenty-one realms? No, it wouldn't. Although there are two eyes, etc., they are of the same kind, both being eyes; their objects are the same, both being forms; their consciousness is the same, both being supports for eye consciousness. Therefore, one eye realm is established. In order to adorn the support, two appear. Similarly, the ears and nose should also be understood. Second, their characteristics are: 'Skandha' (aggregate) is established by the meaning of accumulation. As it says in the sutra: 'Whatever form, whether past, future, or present, whether internal or external, whether gross or subtle, whether inferior or excellent, whether far or near, all of these are gathered together and are called the form skandha.' 'Ayatana' (source) is established by the meaning of the door of arising of mind and mental factors, that is, the place where mind and mental factors arise and grow, hence it is called 'ayatana,' meaning growth. 'Dhatu' (element/realm) is established by the meaning of kind, because there are many kinds, hence it is called 'dhatu'. Third, the order is: Why did the Teacher teach these three, skandhas, ayatanas, and dhatus? In order to correspond to the three kinds of ignorance, three kinds of faculties, and three kinds of aspirations of those to be tamed, the three, skandhas, etc., are taught. The three kinds of ignorance are: Some are ignorant by grasping mental factors as a whole self, some...

---

ཟུགས་ཁོ་ན་ལ། ཁ་ཅིག་གཟུགས་དང་སེམས་དག་ལའོ། །དབང་པོ་གསུམ་ནི་རྣོ་འབྲིང་རྟུལ་བའོ། །འདོད་པ་གསུམ་ནི་ཚིག་བསྡུས་པ་བར་མ་རྒྱ་ཆེན་པོ་འདོད་ པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སེམས་ལས་བྱུང་བ་གཞན་རྣམས་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་བསྡུས་ལ། དེ་ལས་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་ཕུང་པོར་བཞག་ཅེ་ན། རྩོད་པའི་རྩ་བར་གྱུར་པ་དང་འཁོར་བའི་ རྒྱུའི་གཙོ་བོ་ནི་ཕྱིར་དང་གོ་རིམ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། རྩོད་པའི་རྩ་བ་དག་ནི་གཉིས་ཏེ། འདོད་པ་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པ་དང་། །ལྟ་བ་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པའོ། ། དེ་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་གོ་རིམ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དག་སྟེ་ཚོར་བ་རོ་མྱང་བའི་དབང་གིས་ནི་འདོད་པ་རྣམས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་ལ། འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གིས་ནི་ལྟ་བ་རྣམས་ལ་དང་། 8-381 གང་ཡང་ཕུང་པོའི་གོ་རིམ་གྱི་རྒྱུ་སྟོན་པར་འགྱུར་བའི་གོ་རིམ་གྱི་རྒྱུ་དེའི་ཕྱིར་ཡང་འདི་གཉིས་ལོགས་ཞིག་ཏུ་ཕུང་པོ་བྱས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་པས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྐྱེ་མཆེད་དང་ ཁམས་སུ་འདུས་མ་བྱས་བཤད་ལ། ཕུང་པོ་དག་ཏུ་ནི་མ་ཡིན་ཞེ་ན། ཕུང་པོ་དག་གི་ནང་དུ་འདུས་མ་བྱས་མི་བརྗོད་པ་ནི། དེ་ནི་གཟུགས་མ་ཡིན་པ་ནས་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་བར་ དུ་མ་ཡིན་ཞིང་། འདི་ལ་སྤུངས་པ་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གཞི་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་གཞི་ཤེས་པར་བྱ་ བའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་ན། འདུས་མ་བྱས་ནི་དོན་དུ་དེ་གསུམ་ཀར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཏུ་མ་བཤད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་རྣམས་གོ་རིམ་དེ་ལྟར་བཞག་ཅེ་ན། གོ་རིམ་ ནི་རགས་པས་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པས་དང་། སྣོད་ལ་སོགས་པའི་དོན་དང་། ཁམས་ཀྱི་རིམ་པ་ཇི་བཞིན་ནོ། །གཟུགས་ནི་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་བས་རགས་ལ། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་ པའི་ནང་ན་ཚོར་བ་རྒྱུ་བ་རགས་ཤིང་། འདུ་ཤེས་ལྷག་མ་གཉིས་ལས་ཆེས་རགས་ལ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་འདུ་བྱེད་ཀྱང་རགས་པའི་ཕྱིར་རགས་རགས་ནས་སྔར་བཤད་དོ། །ཡང་ཐོག་མ་མེད་པའི་འཁོར་བ་ན་ཕོ་དང་མོ་དག་ཕན་ཚུན་གཟུགས་ལ་མངོན་པར་དགའ་ཞིང་ཚོར་བའི་རོ་མྱང་བ་ལ་ཆགས་ལ། 8-382 དེ་ཡང་འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པས་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དག་གིས། སེམས་ཀྱང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པས་དང་། ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་ ནི་སྣོད་དང་ཟས་དང་ཚོད་མ་དང་། བྱིན་པོ་དང་ཟ་བ་པོ་ལྟ་བུས་སམ། ཡང་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་གཟུགས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས། ཚོར་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་བསམ་ གཏན་རྣམས། འདུ་ཤེས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་གཟུགས་མེད་གསུམ། འདུ་བྱེད་ཙམ་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་སྲིད་རྩེ། འདི་དག་ནི་ར

【現代漢語翻譯】 僅僅是色蘊，有些則是色蘊和識蘊。三種根器是利根、中根和鈍根。三種意欲是簡略的意欲、中等的意欲和廣大的意欲。 為什麼其餘的心所都包含在行蘊中，而將受蘊和想蘊單獨列為蘊呢？因為它們是諍論的根本和輪迴的主要原因，是向外和次第的原因。正如所說：『諍論的根本有兩種：對欲的過分執著和對見的過分執著。』這二者的主要原因依次是受和想，因為受是品嚐滋味，所以對諸欲生起執著；想是顛倒，所以對諸見生起執著。 任何能夠顯示蘊的次第之因的次第之因，因此也應知這二者被單獨列為蘊。』為什麼在界和處中沒有提到『無為』，而在蘊中沒有提到呢？在蘊中沒有提到『無為』，是因為它不是從色蘊到識蘊的任何一個。爲了知曉這是積聚和煩惱的基礎，所以稱為『取蘊』；爲了知曉這是煩惱和清凈的基礎，所以稱為『蘊』。而『無為』實際上與這三者都不相容，所以沒有在其中說明。 為什麼諸蘊要按照這樣的順序排列呢？這個順序是按照粗細、煩惱、容器等意義以及界的次第排列的。色蘊因為是有對的，所以比一切都粗大；在非色蘊中，受蘊的行相粗大，想蘊比其餘二者更粗大，行蘊也比識蘊粗大，所以從粗到細依次說明。此外，在無始輪迴中，男女互相貪戀對方的形色，執著于品嚐受的滋味。 這也是因為想顛倒的緣故，而想顛倒也是因為煩惱的緣故。心也被煩惱所控制。此外，色蘊等是容器、食物、調味料，或者是施者和受者。或者，欲界是對欲妙色進行區分；禪定是對受進行區分；無色界三者是對想進行區分；只有行蘊進行區分的是有頂。這些是...

【English Translation】 Only the form aggregate, some are form and consciousness aggregates. The three faculties are sharp, medium, and dull. The three desires are concise desire, intermediate desire, and extensive desire. Why are the other mental events included in the aggregate of formations, while the aggregates of feeling and perception are separately established as aggregates? Because they are the root of disputes and the main cause of samsara, being outward and sequential causes. As it is said: 'The roots of disputes are two: excessive attachment to desire and excessive attachment to views.' The main causes of these two are feeling and perception respectively, because feeling is the experience of taste, so attachment arises to desires; perception is inverted, so attachment arises to views. Any sequential cause that can show the sequential cause of the aggregates, therefore it should also be known that these two are separately made into aggregates.' Why is 'unconditioned' not mentioned in the realms and sources, but not in the aggregates? The 'unconditioned' is not mentioned in the aggregates because it is not from the form to consciousness, and for the sake of knowing this is the basis of accumulation and affliction, therefore it is called 'appropriation aggregate'; for the sake of knowing this is the basis of affliction and purification, therefore it is called 'aggregate'. But 'unconditioned' is actually incompatible with all three, so it is not explained in them. Why are the aggregates arranged in that order? The order is according to the order of grossness, affliction, the meaning of containers, etc., and the realms. Form is the grossest of all because it is obstructive; among non-form, feeling is gross in its movement, perception is grosser than the other two, and formations are also grosser than consciousness, so they are explained from gross to fine. Moreover, in beginningless samsara, men and women are mutually delighted in each other's form and attached to tasting the flavor of feeling. This is also because of inverted perception, and inverted perception is also because of afflictions. The mind is also controlled by afflictions. Furthermore, the form aggregate, etc., are containers, food, seasonings, or givers and receivers. Or, the desire realm is the distinction of desirable qualities of form; the meditations are the distinction of feeling; the three formless realms are the distinction of perception; only formations are distinguished as the peak of existence. These are...

---

ྣམ་པར་ཤེས་པས་གནས་སོ་ཞེས་ཕུང་པོའི་གོ་རིམ་ཞིང་དང་ ས་བོན་གྱི་གོ་རིམ་ལྟ་བུར་བསྟན་པས་ཕུང་པོ་ནི་ལྔ་བས་མི་མང་མི་ཉུང་། སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་གོ་རིམ་ཀྱང་དེའི་དབང་ཉིད་ཀྱིས་ན་དེའི་ཡུལ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་གོ་རིམ་ དུ་འགྱུར་རོ། ། དྲུག་པོ་དེ་དག་ལས་ད་ལྟ་བའི་དོན་ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་མིག་སོགས་དང་པོ་ལྔ། ཡིད་ཀྱི་ཡུལ་ནི་མ་ངེས་པས་དུས་གསུམ་པ་དང་དུས་མེད་ཅི་རིགས་སོ། །དང་པོ་ ལྔའི་ནང་ནས་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་དོན་ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་བཞི་སྔར་སྨོས་ལ། ལུས་ཀྱི་ཡུལ། འབྱུང་བའམ་འབྱུང་འགྱུར་རམ་གཉིས་ཀ་ཅི་རིགས་སོ། །བཞི་ལས་གཞན་ནི་མིག་སྣ་གཉིས་ཡུལ་རྒྱང་ཆེས་རིང་བས་སྔར་བཤད་ཅིང་། 8-383 དེ་ལས་ཀྱང་མིག་རྒྱང་རིང་པའི་ཕྱིར་ཆེས་སྔ་བར་སྣ་ཡང་ལྕེ་ལས་ཆེས་མྱུར་བར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་སྔོན་དུ་བཤད་དོ། །ཡང་ན་མཐོ་དམའ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་བཞིན་གྱི་རིམ་པས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དུ་བརྗོད། ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་ཡིན་ན། གཅིག་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། ཅི་ནས་ཀྱང་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་བཞག་པའི་སྒོ་ནས་བཅུ་པོ་འདི་ དག་སོ་སོར་སྐྱེ་མཆེད་ཉིད་ཡིན་གྱི་སྤྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱ་བས་བྱེ་བྲག་གི་དོན་དང་། མིག་སོགས་སུ་མིང་མ་བཏགས་ལ་གཟུགས་ནི་ཡིན་པ་དེ་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དུ་ ཤེས་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ནི་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་འདིར་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་མང་པོ་བ་དང་། ཆོས་ཀྱི་མཆོག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་ སྒྲ་སྤྱིར་བརྗོད་པས་ན། གཅིག་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། གཅིག་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཅེས་བྱ་བར་བརྗོད་དོ། །བཞི་པ་ཕྱོགས་མཐུན་བསྡུ་བ་ནི། མདོ་དག་ལས་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་ཞེས་གསུངས་པ་ གཞན་དང་གཞན་དག་ཀྱང་དམིགས་ན། ཅི་དེ་རྣམས་འདིར་བཤད་པའི་ཕུང་ཁམས་ཀྱིས་བསྡུས་སམ་མ་བསྡུས་སྙམ་ན་བསྡུས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་དག་གི་ལྷག་པ་དག་ཏུ་བཞག་པ་གང་རྣམས་ཐུབ་པས་གསུང་པ་ཚིག་གི་རང་བཞིན་དུ་འདོད་པ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོར་བསྡུ་བ་དང་། 8-384 དེ་མིང་ཡིན་པར་འདོད་པ་དེ་དག་གི་ལྟར་ན་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་དག་ཏུ་འདུས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ཚད་གང་ཞེ་ན། ཁ་ཅིག་བསྟན་བཅོས་མངོན་པའི་ཚད་ཅེས་ཟེར། དེ་ན་ ཤློ་ཀ་དྲུག་སྟོང་ངོ་། །གཞན་དག་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་གཏམ་རེ་ཡིན་པར་འདོད་ལ། ཡིན་ལུགས་ལ། སེམས་ཅན་ལ་སྤྱོད་པ། འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་དང་ང་རྒྱལ་ལ་སོགས་པ་བརྒྱད་ཁྲི་ ཡོད་དེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོར་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དེ་དང་གྲངས་མཐུན་པར་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཕུང་ར

【現代漢語翻譯】 由於『識』安住于蘊，因此蘊的次第如田地和種子的次第一樣被展示，所以蘊不是少於五個，也不是多於五個。由於界（梵文：dhātu，英語：element）的次第也由它所主導，因此它會變成其對境和『識』的次第。 在這六者中，前五個（眼、耳、鼻、舌、身）將現在時的事物作為對境。『意』的對境是不確定的，可以是過去、現在、未來，或者無時。 在前五個中，前四個（地、水、火、風）由於將由『四大』所轉化的事物作為對境而被提及。『身』的對境，可以是『四大』，也可以是由『四大』所轉化的事物，或者兩者皆可。 在這四個之外，『眼』和『鼻』由於對境非常遙遠而被首先提及。而且，『眼』比『鼻』更遠，因此被最先提及，而『鼻』比『舌』更快地接觸對境，因此被提前提及。或者，按照高低位置的順序排列。 為什麼被稱為『色』的『生處』（梵文：āyatana，英語：source）？既然一切都是『法』（梵文：dharma，英語：phenomena），為什麼只有一個被稱為『法』的『生處』呢？無論如何，通過將對境和有對境者進行區分的方式，這十個各自都是『生處』，而不是普遍的『生處』，應該理解這一點，這是特殊的含義。沒有將『眼』等命名為『色』，但『色』是存在的，因此可以知道這是『色』的『生處』。因為這是主要的，所以『法』的『生處』包含了許多『受』（梵文：vedanā，英語：feeling）等『法』，並且也包含了『法』中最殊勝的『涅槃』（梵文：nirvāṇa，英語：cessation），因此普遍地使用了『法』這個詞。所以，一個被稱為『色』的『生處』，一個被稱為『法』的『生處』。 第四，統一相似之處：如果在經文中提到了『蘊』和『界』等其他事物，那麼這些是否被這裡所說的『蘊』和『界』所包含呢？答案是包含的。如果有人認為，『佛陀』所說的八萬四千『法蘊』（梵文：dharma-skandha，英語：collection of teachings）是詞語的自性，那麼它們就被包含在『色蘊』中。 如果有人認為它們是名稱，那麼它們就包含在『行蘊』中。什麼是『法蘊』的量呢？有些人說，經論的量是六千頌（梵文：śloka，英語：verse）。另一些人認為，『蘊』等每一個都是一個話題。按照這種說法，眾生的行為、貪慾、嗔恨、愚癡和傲慢等有八萬種，爲了對治這些，『薄伽梵』（梵文：bhagavat，英語：blessed one）宣說了與此數量相同的『法蘊』。因此，『法蘊』...

【English Translation】 Because 'consciousness' abides in the aggregates, the order of the aggregates is shown like the order of fields and seeds, so the aggregates are neither less than five nor more than five. Since the order of the elements (Skt: dhātu, Eng: element) is also dominated by it, it will become the order of its objects and 'consciousness'. Among these six, the first five (eye, ear, nose, tongue, body) take present-time things as their objects. The object of 'mind' is uncertain, it can be past, present, future, or timeless. Among the first five, the first four (earth, water, fire, wind) are mentioned because they take things transformed by the 'four elements' as their objects. The object of 'body' can be the 'four elements', or things transformed by the 'four elements', or both. Apart from these four, 'eye' and 'nose' are mentioned first because their objects are very far away. Moreover, 'eye' is farther than 'nose', so it is mentioned first, and 'nose' contacts the object faster than 'tongue', so it is mentioned earlier. Or, they are arranged in the order of their height. Why is it called the 'source' (Skt: āyatana, Eng: source) of 'form'? Since everything is 'phenomena' (Skt: dharma, Eng: phenomena), why is only one called the 'source' of 'phenomena'? In any case, by distinguishing the object and the subject, these ten are each a 'source', not a general 'source', this should be understood, this is the special meaning. 'Eye' etc. are not named 'form', but 'form' exists, so it can be known that this is the 'source' of 'form'. Because this is the main one, the 'source' of 'phenomena' contains many 'feelings' (Skt: vedanā, Eng: feeling) and other 'phenomena', and also includes the most excellent 'cessation' (Skt: nirvāṇa, Eng: cessation), so the word 'phenomena' is used generally. Therefore, one is called the 'source' of 'form', and one is called the 'source' of 'phenomena'. Fourth, unifying similarities: If other things such as 'aggregates' and 'elements' are mentioned in the scriptures, are these included in the 'aggregates' and 'elements' mentioned here? The answer is yes. If someone thinks that the eighty-four thousand 'collections of teachings' (Skt: dharma-skandha, Eng: collection of teachings) spoken by the 'Buddha' are the nature of words, then they are included in the 'aggregate of form'. If someone thinks they are names, then they are included in the 'aggregate of formations'. What is the measure of the 'collection of teachings'? Some say that the measure of the scriptures is six thousand verses (Skt: śloka, Eng: verse). Others think that each of the 'aggregates' etc. is a topic. According to this, there are eighty thousand kinds of beings' behaviors, greed, hatred, ignorance, and arrogance, etc. To counteract these, the 'Blessed One' (Skt: bhagavat, Eng: blessed one) spoke of the same number of 'collections of teachings'. Therefore, the 'collection of teachings'...

---

ྣམས་འདིར་བསྟན་གྱི་ཕུང་པོར་འདུས་པ་དེ་བཞིན། གཞན་ཡང་ཅི་ རིགས་པར་ཕུང་པོ་སྐྱེ་མཆེད་ཁམས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་ནི། དེ་རང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལེགས་པར་དཔྱད་དེ་ཇི་སྐད་བཤད་པ་འདིར་བསྡུ་བར་བྱ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ གྱི། ཤེས་རབ་ཀྱི། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལས། དང་པོ་གཟུགས་ཕུང་། ལྷག་མ་བཞི་འདུ་བྱེད། ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་ལས་བརྒྱད་ནི་མ་ཆགས་ པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དུ། དེའང་འཁོར་དང་བཅས་ན་ནི་ཕུང་པོ་ལྔའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡིད་དང་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད། ཟིལ་གནོན་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་དེ་དང་འདྲ། ཟད་པར་ནམ་མཁའ་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས། 8-385 ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སོགས་ཕུང་པོ་བཞིའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་ཡིད་དང་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་སྐྱེ་མཆེད་ལྔ་པོ་དག་ནི་ཤེས་རབ་ཡིན་པས་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད། འཁོར་དང་བཅས་ན་ སྒྲ་ཡིད་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱི། སྐྱེ་མཆེད་གཉིས་ལས་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་ནི་དྲི་རོ་མེད་པས་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་དུ་ཉེར་འགྲོ་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་ མཆེད། དེ་བཞིན་ཁམས་མང་པོ་པ་ལས་ཁམས་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་བསྟན་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཅི་རིགས་པར་བསྡུ་བར་བྱའོ། །དེ་ས་སོགས་ཁམས་དྲུག་ལས་ནམ་མཁའི་ཁམས་དང་། རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཁམས་གཉིས་ཀྱི་ དང་པོ་སྒོ་དང་སྐར་ཁུང་སོགས་ཀྱི་བུ་ག་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཞེས་བྱ་ལ། དེ་ཡང་སྣང་བ་དང་མུན་པའམ་ཉིན་མོ་དང་མཚན་མོ་དག་ཡིན་ལོ། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་ ཤེས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཁམས་དྲུག་པོ་འདི་དག་ནི་སྐྱེ་བའི་རྟེན་ཡིན་པར་འདོད་དེ། དེ་དག་ནི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སེམས་ནས་འཆི་བའི་སེམས་ཀྱི་བར་དུ་སྐྱེ་ བའི་གཞིར་གྱུར་པ་དེ། ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་དང་པོ་བཞི་རེག་བྱའི་ཁམས་སུ། ལྔ་པ་གཟུགས་ཀྱི། དྲུག་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་བདུན་དུ་འདུས་སོ། ། 8-386 ལྔ་པ་ཞིབ་མོར་བཤད་པ་ནི། ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ལས། འདི་ནི་འདི་ནའོ། །ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་ནའོ་ཞེས་བསྟན་དུ་ཡོད་པ། འདིར་ནི་གཟུགས་གཅིག་པུ། ལྷག་མ་ཀུན་བསྟན་དུ་མེད་པའོ། ། དེའི་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པ་ནི། གཟུགས་ཅན་གྱི་ཁམས་བཅུ་ཀ །ཐོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྡུགས་པ་ཏེ། དེ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སྒྲིབ་ཐོགས། ཡུལ་ཐོགས། དམིགས་པ་ལ་ཐོགས་པའོ། །དང་པོ་རང་ གི་ཡུལ་དུ་གཞན་སྐྱེ་བའི་གེགས་བྱེད་པ་སྟེ་ཕན་ཚུན་སྒྲིབ་པའོ། །གཉིས་པ་མིག་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་རྣམས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལ་ཐོགས་པ། གསུམ་པ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་རང་གི་ དམིགས་པ་དག་ལ་ཐོགས་པའོ།

【現代漢語翻譯】 同樣，此處所說的蘊（藏文：ཕུང་པོ།，梵文：skandha，梵文羅馬擬音：skandha，漢語字面意思：堆積），應將蘊、處（藏文：སྐྱེ་མཆེད།，梵文：āyatana，梵文羅馬擬音：āyatana，漢語字面意思：生處）、界（藏文：ཁམས།，梵文：dhātu，梵文羅馬擬音：dhātu，漢語字面意思：界限）的體性，以及各自的體性進行詳細分析，並歸納到此處所說的內容中，即：戒蘊、定蘊、慧蘊、解脫蘊、解脫知見蘊五者之中，最初的色蘊，其餘四者為行蘊。在十二處中的滅盡處中，有八個是無染的自性，因此屬於法處。如果與眷屬一起，則具有五蘊的自性，因此屬於意處和法處。與勝處相同。滅盡處是虛空無邊處、識無邊處等，具有四蘊的自性，因此屬於意處和法處。五個解脫處是智慧，因此屬於法處。如果與眷屬一起，則屬於聲處、意處和法處。 在二處中，無想有情沒有氣味和味道，因此屬於十二處。進入無想無非想處的屬於法處。同樣，在許多界中，所說的六十二界也應酌情歸納。在地等六界中，虛空界和識界二者，前者指門窗等的孔隙，稱為虛空界，也就是光明和黑暗或白天和夜晚。有漏的色界識是識界。因此，這六界被認為是出生的所依，即從結生心到死亡心之間，是出生的基礎。而無漏的法並非如此。最初的四個屬於觸界，第五個屬於色界，第六個屬於識界，總共歸納為七界。 第五個詳細解釋的是，在十八界中，這個在這裡，那個在那裡，某某在那裡，可以指出的只有色界，其餘都無法指出。其中有障礙的是：有色界十個，所謂障礙是指粗重，有三種：遮蔽障礙、處所障礙、對境障礙。第一個是阻礙其他事物在自己的處所產生，即互相遮蔽。第二個是眼等處所對色等對境的障礙。第三個是心所生法對自己的對境的障礙。

【English Translation】 Similarly, the aggregates (skandha) mentioned here should have the characteristics of aggregates, sense bases (āyatana), and elements (dhātu), as well as their respective characteristics, thoroughly analyzed and summarized here as stated. These include the five aggregates of morality, concentration, wisdom, liberation, and the vision of the knowledge of liberation. The first, the form aggregate, and the remaining four are the formation aggregate. Among the twelve sense bases, eight in the cessation sense base are of an unconditioned nature, thus belonging to the dharma sense base. If with retinue, it is of the nature of the five aggregates, thus being the mind and dharma sense bases. It is similar to the overcoming sense base. The cessation sense base, such as the infinity of space and the infinity of consciousness, is of the nature of the four aggregates, thus being the mind and dharma sense bases. The five liberation sense bases are wisdom, thus belonging to the dharma sense base. If with retinue, it belongs to the sound, mind, and dharma sense bases. Among the two sense bases, beings without perception have no smell or taste, thus belonging to the twelve sense bases. Those approaching neither perception nor non-perception belong to the dharma sense base. Similarly, among the many elements, the sixty-two elements that are taught should also be summarized accordingly. Among the six elements such as earth, the first of the two elements of space and consciousness refers to the openings of doors and windows, which are called the space element, which are light and darkness or day and night. The defiled form element consciousness is the consciousness element. Therefore, these six elements are considered the basis of birth, that is, from the mind of rebirth to the mind of death, it is the basis of birth. But undefiled dharmas are not so. The first four belong to the touch element, the fifth to the form element, and the sixth to the consciousness element, totaling seven elements. The fifth detailed explanation is that among the eighteen elements, 'this is here, that is there, so-and-so is there' can only be pointed out for the form element, and the rest cannot be pointed out. Among those with obstruction are the ten form elements. Obstruction means heaviness, which is of three types: obstructive obstruction, place obstruction, and object obstruction. The first is to hinder other things from arising in one's own place, that is, to obstruct each other. The second is the obstruction of the sense bases such as the eye to the objects such as form. The third is the obstruction of mental events to their own objects.

---

།ཡུལ་དང་དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་ནི། གང་ལ་གང་ཞིག་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཡུལ་ཡིན་ལ། གང་ཞིག་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་འཛིན་པ་དེ་ནི་དམིགས་པ་ ཡིན་ནོ། །ཡུལ་དང་དམིགས་པ་ལ་ཐོགས་པ་དེ་རྣམས་ནི་རང་གི་ཡུལ་དེ་ལས་གཞན་དུ་མི་འཇུག་པའོ། །ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ལས་དགེའམ་མི་དགེ་བར་ལུང་བསྟན་དུ་མེད་པས་ལུང་མ་བསྟན་ཏེ། དེ་ ནི་བརྒྱད་དེ་ཐོགས་བཅས་བཅུ་པོ་དེ་དག་ཉིད་ལས་གཟུགས་སྒྲ་མ་གཏོགས་པའི། གཞན་གསུམ་ཀར་ཏེ། དགེ་བར་རམ། མི་དགེ་བར་རམ། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པར་རོ། །བཅོ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ལས་འདོད་པར་གཏོགས་པ་དུ། 8-387 གཟུགས་སུ། གཟུགས་མེད་དུ་རྟོགས་པ་དུ་ཞེ་ན། འདོད་ཁམས་སུ་གཏོགས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ན་བཅུ་བཞིའོ་སྟེ། དྲི་དང་རོ་དང་སྣ་དང་ནི་ལྕེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་མ་ གཏོགས་པའོ། །གཟུགས་མེད་དུ་རྟོགས་པ་ནི་ཡིད་དང་ནི་ཆོས་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཁོ་ནའོ། །ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་ལས། ཡིད། ཆོས། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་དེ་གསུམ་གྱི་ཟག་བཅས་དང་ཟག་པ་ མེད་པ་གཉིས་ཀ །ལྷག་མ་བཅོ་ལྔ་རྣམས་ནི་ཟག་བཅས་སོ། །དེ་དག་ལས་རྟོག་པ་དང་བཅས་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་དང་རྟག་ཏུ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ལྔ་ཡིན་ ཏེ། འདི་ལྟར་ཁ་ཕྱི་རོལ་དུ་བལྟས་པའི་ཕྱིར་རྩིང་བའོ། །ཐ་མ་ཡིད་ཀྱི་ཁམས། ཆོས་ཀྱི་ཁམས། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་གསུམ་ནི། འདོད་ཁམས་དང་བསམ་གཏན་དང་པོ་ན་ནི་རྟོག་དཔྱོད་ དང་བཅས་པ། བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ན་རྟོག་པ་མེད་ཅིང་དཔྱོད་པ་ཙམ། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ནས་སྲིད་རྩེའི་བར་རྟོག་པ་ཡང་མེད་དཔྱོད་པ་ཡང་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། ། ལྷག་མ་གཟུགས་ ཅན་གྱི་ཁམས་བཅུ་པོ་རྣམས་ནི་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟོག་དཔྱོད་གཉིས་ཀ་སྤངས་པ། སྤྱིར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་དང་ངེས་པར་རྟོག་པ་དང་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་དེ་དག་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་རྟོག་པ་ཡོད་ཀྱི་ངེས་པར་རྟོག་པ་དང་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པས་ན་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའམ་རྣམ་རྟོག་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། ། 8-388 དང་པོ་ནི་སེམས་བྱུང་དུ་འཆད་དོ། །གཞན་དེ་དག་གི་རང་བཞིན་ཅི་ཞེ་ན། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ། མཉམ་པར་བཞག་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་གཡེང་བ་ སྟེ། དེ་ནི་ངེས་པར་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །ཡིད་ཀྱི་དྲན་པ་ཉིད། མཉམ་པར་བཞག་པ་དང་མཉམ་པར་བཞག་པ་མ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་ནི་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཉིད། དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་ནི། སེམས་ཀྱི་ཁམས་མིག་རྣ་བ་སྣ་ལྕེ་ལུས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཁམས་དྲུག་དང་། ཡིད་ཀྱི་ཁམས་བདུན་ནི་ཡུལ་འཛིན་གྱི་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་ ཁམས་ཀ

【現代漢語翻譯】 關於所緣和境界的差別：對什麼做什麼，那個是境界；什麼被心和心所產生的執取，那個是所緣。 對所緣和境界的執著，不會進入到自己的境界之外。 十八界中，沒有被預言為善或不善的，所以是無記。那八個有礙的十個（界）中，除了色和聲，其他三個都是：善、不善、無記。 十八界中，屬於欲界、色界、無色界的有多少呢？屬於欲界的是全部。 在色界有十四個，除了香、味、鼻和舌的識界。 在無色界所證悟的只有意、法和意識界。 十八界中，意、法、意識這三個有染污和無染污兩種，其餘十五個都是有染污的。 在這些之中，有尋有伺和恒常相應的是五個識界，因為它們向外看，所以是粗糙的。 最後，意界、法界、意識界這三個，在欲界和初禪中有尋有伺，在特殊的禪定中只有伺沒有尋，從二禪到有頂，沒有尋也沒有伺，有這三種情況。 其餘十個色界，因為不是相應的，所以捨棄了尋和伺。一般來說，分別有三種：自性分別、確定分別和隨念分別。在這些之中，有自性分別，沒有確定分別和隨念分別，所以稱為不分別或無分別。 第一個（自性分別）在心所中解釋。 其他的自性是什麼呢？與意識相應的智慧，不是等持就是散亂，那是確定分別的分辨。意識的憶念本身，等持和非等持的一切都是隨念分別的分辨。 有對境的是：心界，眼耳鼻舌身意六識界，以及意界這七個是有境的所緣。法界是...

【English Translation】 The difference between object and objective condition: What is done to what, that is the object; what is grasped by mind and mental events, that is the objective condition. Attachment to objective condition and object does not enter beyond one's own object. Among the eighteen realms, there is no prediction of being virtuous or non-virtuous, so it is neutral. Among those eight obstructive ten (realms), except for form and sound, all three others are: virtuous, non-virtuous, neutral. Among the eighteen realms, how many belong to the desire realm, form realm, and formless realm? All belong to the desire realm. In the form realm, there are fourteen, except for the sense of smell, taste, nose, and tongue consciousness realms. What is realized in the formless realm is only the mind, dharma, and consciousness realm. Among the eighteen realms, the three—mind, dharma, and consciousness—have both contaminated and uncontaminated aspects. The remaining fifteen are contaminated. Among these, what has both investigation and analysis and is constantly associated are the five consciousness realms, because they look outward, so they are coarse. Finally, the three realms—mind realm, dharma realm, and consciousness realm—have investigation and analysis in the desire realm and the first dhyana; in special dhyana, there is only analysis without investigation; from the second dhyana to the peak of existence, there is neither investigation nor analysis, these are the three situations. The remaining ten form realms, because they are not associated, have abandoned both investigation and analysis. Generally, there are three types of discrimination: self-nature discrimination, definite discrimination, and recollection discrimination. Among these, there is self-nature discrimination, but there is no definite discrimination or recollection discrimination, so it is called non-discrimination or without discrimination. The first (self-nature discrimination) is explained in mental factors. What is the nature of the others? The wisdom associated with consciousness, whether it is meditative stabilization or distraction, that is the discrimination of definite discrimination. The memory of consciousness itself, everything whether it is meditative stabilization or not, is the discrimination of recollection discrimination. What has an object is: the mind realm, the six consciousness realms of eye, ear, nose, tongue, body, and mind, and the mind realm, these seven have an objective condition with an object. The dharma realm is...

---

ྱི་ཕྱེད་ཀྱང་ཡིན་ཏེ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དག་གོ །མ་ཟིན་པ་དགུ་སྟེ་དམིགས་བཅས་ཕྱེད་དང་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་རྣམས་དང་། སྒྲའི་ཁམས་སོ། །དགུ་པོ་གཞན། མིག་རྣ་བ་སྣ་ལྕེ་ལུས་ད་ ལྟར་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་ཟིན་པ། འདས་མ་འོངས་རྣམས་མ་ཟིན་པ། གཟུགས་དྲི་རོ་རེག་བྱའི་ཁམས་ད་ལྟར་བྱུང་བ་དབང་པོ་དང་ཐ་མི་དད་པ་རྣམས་ནི་ཟིན་པ། གཞན་དག་ནི་མ་ཟིན་ པ་སྟེ། དེས་རྣམ་པ་གཉིས་པའོ། །ཟིན་པའི་དོན་ཇི་སྐད་དུ། ཕན་པ་དང་གནོད་པ་དག་གིས་ཕན་ཚུན་མཐུན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་གྱི་དངོས་པོར་ཉེ་བར་གཟུང་བ་སྟེ། 8-389 འཇིག་རྟེན་ན་སེམས་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཞེས་སོ། ཁམས་དུ། འབྱུང་བ་དུ། འབྱུང་གྱུར་ཞེ་ན། རེག་བྱ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀ་ཡིན་ཏེ། འབྱུང་བ་དག་ནི་བཞི། འབྱུང་ འགྱུར་འཇམ་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་བདུན་ནོ། །ལྷག་མ་གཟུགས་ཅན་དབང་པོ་ལྔའི་ཁམས་ཡུལ་བཞི། དགུ་པོ་ནི། འབྱུང་གྱུར་ཁོ་ན། ཆོས་ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ཀྱང་སྟེ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ ཡིན་པ་འབྱུང་གྱུར་རོ། །གཟུགས་ཅན་བཅུའི་དབང་ཡུལ་གྱི་ཁམས་དག་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་འདུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསགས་པའོ། །གཅོད་བྱེད་དང་གཅད་པར་བྱ་བ་ཉིད་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ནི་ཁམས་གཟུགས་དྲི་ རོ་རེག་བཞི་ཡིན་ལ། དགྲ་སྟ་དང་ཤིང་ལྟ་བུ། དེ་བཞིན་བསྲེག་བྱ་འཇལ་བར་བྱེད་པ་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཁམས་བཞི་པོ་དེའོ། །སྲེག་པ་དང་གཞལ་བ་ལ་མི་མཐུན་པར་སྨྲ་སྟེ། ཁ་ཅིག་ མེའི་ཁམས་ཁོ་ན་སྲེག་པར་བྱེད་པ་དང་། ལྕི་བ་ཉིད་ཁོ་ན་གཞལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་དང་། རྒྱས་པ་ལས་བྱུང་བ་ནང་གི་ཁམས་ ལྔ། སྒྲ་ནི་རྒྱས་པ་དང་རྒྱུ་མཐུན་ལས་བྱུང་གི་རྣམ་སྨིན་ལས་སྐྱེས་པ་མིན་ཏེ། འདོད་དགུར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐལ་མཉམ་དང་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུས་བསྐྱེད་པ་རྣམས་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། 8-390 སེམས་ཀྱི་ཁམས་བདུན་ཆོས་ཁམས་སོ། །དེ་དག་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བ་རྣམ་སྨིན་སྐྱེས་སོ། །ཐོགས་པ་མེད་པ་བརྒྱད་པོ་དེ་རྒྱས་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་མེད་དོ། །གཞན་གཟུགས་དྲི་རོ་རེག་ བཞི་རྣམ་སྨིན་རྒྱས་པ་རྒྱུ་མཐུན་པ་གསུམ་ཀ་ལས་སོ། །འདུས་མ་བྱས་ནི་རྟག་པའི་ཕྱིར་རྫས་སོ། །དེ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ལ་ཡོད་པས་དེ་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་རྫས་དང་ལྡན་པ་མཐའ་གཅིག་ཡིན་ ནོ། །ཐ་མ་གསུམ་ཡིད་ཁམས་ཆོས་ཁམས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཁམས་གསུམ་ཟག་པ་མེད་པའི་དང་པོ་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པའི་ཚོགས་ལ་སྐད་ཅིག་མ་སྟེ་རྒྱུ་མཐུན་པ་ལས་འབྱུང་ བ་མ་ཡིན་ནོ། །འདུས་བྱས་གཞན་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ལས་མ་བྱུང་བ་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །གང་མིག་གི་ཁམས་དང་མི་ལྡན་པ་ལས་ལྡན་པ་ཐོབ་པ་དེ་མིག་གི

【現代漢語翻譯】 一半也是心所生起的。未攝受的有九種，即有境一半和八種，以及聲界。另外九種，即眼、耳、鼻、舌、身現在生起的都是已攝受的，過去和未來的是未攝受的。色、香、味、觸的界，現在生起與根不相異的都是已攝受的，其他的都是未攝受的。這是第二種情況。已攝受的意義是什麼呢？因為利益和損害互相一致，所以心所生起的作為所依之事物被接近執取，世間上凡是被稱為有心者就是指這個。什麼是界？什麼是生？什麼是所生？觸是兩種情況都有，四大是四種，所生是柔滑等七種。其餘有色的五根界和四境，這九種都是所生。法界的一部分也是所生，即非顯色。十種有色之境的界，因為是極微聚集，所以是積聚的。能斷者和所斷者，外在的界是色、香、味、觸四種，比如斧子和樹木。同樣，能燒者和能量者也是外在的這四種界。對於燃燒和衡量有不同的說法，有些人說只有火界才能燃燒，只有重才能衡量。從異熟因生起的，以及從增長生起的，是內在的五界。聲音是從增長和等流因生起的，不是從異熟生起的，因為它是隨欲而生的。由等起因和遍行因所生的，是從等流因生起的，即七種心界和法界。這些從異熟生起的，是異熟生。八種無礙的，沒有從增長生起的。其他的色、香、味、觸四種，是從異熟、增長、等流三種生起的。非為因緣所作的是常，是實有。它存在於法界中，所以法界是實有，是唯一的。最後三種，即意界、法界、意識界，這三種無漏的，最初的苦法智忍的剎那，不是從等流因生起的。其他的有為法，沒有不是從等流因生起的。如果從不具足眼界而獲得具足眼界，那麼眼界... 一半也是心所生起的。未攝受的有九種，即有境一半和八種，以及聲界。另外九種，即眼、耳、鼻、舌、身現在生起的都是已攝受的，過去和未來的是未攝受的。色、香、味、觸的界，現在生起與根不相異的都是已攝受的，其他的都是未攝受的。這是第二種情況。已攝受的意義是什麼呢？因為利益和損害互相一致，所以心所生起的作為所依之事物被接近執取，世間上凡是被稱為有心者就是指這個。什麼是界？什麼是生？什麼是所生？觸是兩種情況都有，四大是四種，所生是柔滑等七種。其餘有色的五根界和四境，這九種都是所生。法界的一部分也是所生，即非顯色。十種有色之境的界，因為是極微聚集，所以是積聚的。能斷者和所斷者，外在的界是色、香、味、觸四種，比如斧子和樹木。同樣，能燒者和能量者也是外在的這四種界。對於燃燒和衡量有不同的說法，有些人說只有火界才能燃燒，只有重才能衡量。從異熟因生起的，以及從增長生起的，是內在的五界。聲音是從增長和等流因生起的，不是從異熟生起的，因為它是隨欲而生的。由等起因和遍行因所生的，是從等流因生起的，即七種心界和法界。這些從異熟生起的，是異熟生。八種無礙的，沒有從增長生起的。其他的色、香、味、觸四種，是從異熟、增長、等流三種生起的。非為因緣所作的是常，是實有。它存在於法界中，所以法界是實有，是唯一的。最後三種，即意界、法界、意識界，這三種無漏的，最初的苦法智忍的剎那，不是從等流因生起的。其他的有為法，沒有不是從等流因生起的。如果從不具足眼界而獲得具足眼界，那麼眼界...

【English Translation】 Half are also those arising from mental factors. Nine are ungrasped, namely, half with an object and the eight, along with the sound realm. The other nine, namely, the eye, ear, nose, tongue, and body that arise in the present are grasped; those of the past and future are ungrasped. The realms of form, smell, taste, and touch that arise in the present and are not different from the faculties are grasped; others are ungrasped. This is the second case. What is the meaning of 'grasped'? Because benefit and harm are mutually consistent, the mental factors are closely apprehended as the basis of support, which is what is referred to as 'having mind' in the world. What is a realm? What is arising? What is arisen? Touch is both; the elements are four; the arisen are seven, such as smoothness. The remaining five sense realms with form and the four objects, these nine are only arisen. A portion of the dharma realm is also arisen, namely, non-manifestation. The realms of the ten forms of objects are aggregates because they are collections of atoms. The cutter and the cut are the external realms of form, smell, taste, and touch, like an axe and a tree. Similarly, the burner and the measurer are also these four external realms. There are different views on burning and measuring; some say that only the fire realm can burn, and only weight can measure. Those arising from the ripening cause and those arising from increase are the five internal realms. Sound arises from increase and the concurring cause, but not from ripening, because it arises according to desire. Those generated by the co-equal cause and the pervasive cause arise from the concurring cause, namely, the seven mind realms and the dharma realm. Those arising from ripening are ripening-born. The eight unobstructed ones do not arise from increase. The other four, form, smell, taste, and touch, arise from all three: ripening, increase, and concurring cause. The unconditioned is permanent, therefore it is a substance. It exists in the dharma realm, so the dharma realm is a substance and is entirely so. The last three, the mind realm, the dharma realm, and the mind-consciousness realm, the first moment of the tolerance of knowledge of suffering, which is without outflows, does not arise from the concurring cause. There is nothing among other conditioned phenomena that does not arise from the concurring cause. If one obtains possession of the eye realm from not possessing it, then the eye realm... Half are also those arising from mental factors. Nine are ungrasped, namely, half with an object and the eight, along with the sound realm. The other nine, namely, the eye, ear, nose, tongue, and body that arise in the present are grasped; those of the past and future are ungrasped. The realms of form, smell, taste, and touch that arise in the present and are not different from the faculties are grasped; others are ungrasped. This is the second case. What is the meaning of 'grasped'? Because benefit and harm are mutually consistent, the mental factors are closely apprehended as the basis of support, which is what is referred to as 'having mind' in the world. What is a realm? What is arising? What is arisen? Touch is both; the elements are four; the arisen are seven, such as smoothness. The remaining five sense realms with form and the four objects, these nine are only arisen. A portion of the dharma realm is also arisen, namely, non-manifestation. The realms of the ten forms of objects are aggregates because they are collections of atoms. The cutter and the cut are the external realms of form, smell, taste, and touch, like an axe and a tree. Similarly, the burner and the measurer are also these four external realms. There are different views on burning and measuring; some say that only the fire realm can burn, and only weight can measure. Those arising from the ripening cause and those arising from increase are the five internal realms. Sound arises from increase and the concurring cause, but not from ripening, because it arises according to desire. Those generated by the co-equal cause and the pervasive cause arise from the concurring cause, namely, the seven mind realms and the dharma realm. These arising from ripening are ripening-born. The eight unobstructed ones do not arise from increase. The other four, form, smell, taste, and touch, arise from all three: ripening, increase, and concurring cause. The unconditioned is permanent, therefore it is a substance. It exists in the dharma realm, so the dharma realm is a substance and is entirely so. The last three, the mind realm, the dharma realm, and the mind-consciousness realm, the first moment of the tolerance of knowledge of suffering, which is without outflows, does not arise from the concurring cause. There is nothing among other conditioned phenomena that does not arise from the concurring cause. If one obtains possession of the eye realm from not possessing it, then the eye realm...

---

་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ ཡང་ཡིན་ནམ། གང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ཡིན་པ་དེ་མིག་གི་ཁམས་དང་ཡང་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། མིག་དང་ནི་རྣམ་ཤེས་ཁམས་དག་སོ་སོ། མིག་གི་ཁམས་དང་ཡིན་ལ། མིག་གི་ རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང་མ་ཡིན་པའང་ཡོད་དེ། འདོད་པའི་ཁམས་ནི་རིམ་གྱིས་མིག་གི་དབང་པོ་འཐོབ་པ་དང་། གཟུགས་མེད་པ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པར་སྐྱེ་བ་ནའོ། ། 8-391 མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང་ཡིན་ལ་མིག་གི་ཁམས་དང་མ་ཡིན་པའང་ཡོད་དེ། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པར་སྐྱེས་པའི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་དང་། དེ་ དག་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་འོག་མར་སྐྱེས་པ་ནའོ། །ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཡང་འཐོབ་པ་ཡོད་དེ་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་འདོད་པའི་ཁམས་དང་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བ་ནའོ། །ནང་གི་ ཁམས་བཅུ་གཉིས། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མ་གཏོགས་པ། རྣམ་ཤེས་དྲུག །རྟེན་དྲུག་གོ །གཟུགས་སོགས་ཡུལ་གྱི་ཁམས་དྲུག་པོ་ཕྱིའོ། །གང་ཞིག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་གི་ཡུལ་དུ་ངེས་ལ། གལ་ཏེ་དེ་ལ་ རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་སྐྱེ་བའམ། སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་གྱི་ཡུལ་དེ་ནི་བརྟེན་པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་ལ། གང་ལ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཐའ་ཡས་པ་མ་སྐྱེས་པའམ་སྐྱེ་བར་མི་ འགྱུར་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འགའ་ཡང་མེད་དེ། འདི་ལྟར་འཕགས་པའི་གང་ཟག་ཐམས་ཅད་ལ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བ་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་དོ་སྙམ་པའི་སེམས་འདི་སྐྱེའོ། །དེའི་ དམིགས་པ་ཡང་རང་གི་ངོ་བོ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་མ་གཏོགས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་དེ་ཡང་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་གཞན་གྱི་དམིགས་པ་ཡིན་པས་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་ཀྱི་དམིགས་པར་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འགྱུར་ཏེ། 8-392 དེ་བས་ན་ཆོས་ཞེས་བྱ་བའི་ཁམས་ནི་རྟག་ཏུ་བརྟེན་པ་དང་བཅས་པའོ། །ལྷག་མ་མིག་ནས་ཡིད་ཀྱི་བར་ནི་རང་གི་ཡུལ་ལ་བྱེད་པས་དེ་དག་རྟེན་བཅས་སུ་བཞག་གོ །དེ་དང་མཚུངས་ པ་དག་ཀྱང་ཡིན་ཞེས་པ་ཅི་ཡིན་ན། གང་ཞིག་རང་གི་ལས་མི་བྱེད་པའོ། །དཔེར་ན་གཟུགས་ནི་གང་ཞིག་ལྟ་བ་དེའི་བརྟེན་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ལ། གང་མི་ལྟ་བ་དེའི་ནི་དེ་ དང་མཚུངས་པ་ཡིན་པ་ལྟ་བུའོ། །ཁམས་དེ་དག་ལས་གཟུགས་ཅན་བཅུ་ནི་སྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཁམས་ལྔ་ཡང་དེའོ། །ཐ་མ་གསུམ་ཡིད་ཁམས་ཆོས་ཁམས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ ཤེས་ཀྱི་ཁམས་གསུམ་པོ་འདི་དག་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཕྲ་རྒྱས་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བརྒྱད་དང་། དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་། དེ་དག་གི་ཐོབ་པ་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ནི། མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ལྷག་མ་དག་ནི་སྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ། ཟག་མེད་རྣམས་སྤང་བྱ་མ་ཡིན་པའོ། །སོ་སྐྱེ་དང་ངན་སོང་བའི་ལུས་ངག་གི་ལས་ཀྱང་ འཕགས་པ

【現代漢語翻譯】 是識蘊嗎？如果是眼識，那也是眼界嗎？回答是，眼和識界是各自獨立的。是眼界，但不是眼識界的情況是：在欲界逐漸獲得眼根，以及從無色界死亡后投生到二禪等處。 是眼識界，但不是眼界的情況是：在二禪等處出生的眼識顯現，以及從這些地方死亡后投生到下方的世界。也有同時獲得的情況，即從無色界死亡后投生到欲界和梵天世界。十二內界，除了色等之外，還有六識和六根。色等六境是外界。如果識是某個境的對境，那麼如果識因此而生起，或者生起的法性之境是依賴性的。對於無邊無際的意識，沒有不生起或不會生起的法界，因為所有聖者都會毫不懷疑地生起『一切法皆無我』的念頭。其所緣境也是除了自性之外的一切法。心識的剎那也是其他心識剎那的所緣境，因此兩個剎那的所緣境就是一切法。因此，法界總是具有依賴性。其餘的從眼到意，因為是各自的對境，所以被認為是依賴性的。『和它相似的也是』是什麼意思呢？就是不做自己的事情。例如，色是所見之物的依賴性，而不是所不見之物的相似性。在這些界中，有色的十界是需要通過修習來斷除的，五種識界也是如此。最後三種，意界、法界、意識界這三種有三種情況：八十八種微細隨眠，以及與它們同時生起的，以及隨之而來的獲得，這些都是見道所斷除的，有漏的其餘部分是修道所斷除的，無漏的則不是所斷除的。凡夫和惡道眾生的身語業，以及聖者...

【English Translation】 Is it the consciousness aggregate? If it is eye consciousness, is it also the eye realm? The answer is, the eye and the consciousness realm are separate. The case where it is the eye realm but not the eye consciousness realm is: gradually obtaining the eye faculty in the desire realm, and being born in the second dhyana (meditative concentration) and so on after dying from the formless realm. The case where it is the eye consciousness realm but not the eye realm is: the manifestation of eye consciousness born in the second dhyana and so on, and being born downwards after dying from those places. There is also the case of obtaining them simultaneously, that is, being born in the desire realm and the Brahma world after dying from the formless realm. The twelve internal realms, besides form etc., are the six consciousnesses and the six sense bases. The six realms of objects such as form are external. If consciousness is determined as the object of a certain realm, then if that consciousness arises because of it, or the realm of the nature of arising is called dependent. There is no dharma realm where the infinite mind consciousness does not arise or will not arise, because all noble beings undoubtedly generate the thought 'all dharmas are without self'. Its object is also all dharmas except for its own nature. The moment of consciousness is also the object of another moment of consciousness, so the object of two moments becomes all dharmas. Therefore, the dharma realm is always dependent. The remaining ones from eye to mind, because they are their respective objects, are considered dependent. What does 'those that are similar to it are also' mean? It means not doing one's own work. For example, form is the dependence of what is seen, but the similarity of what is not seen. Among these realms, the ten with form are to be abandoned through meditation, and so are the five consciousness realms. The last three, the mind realm, the dharma realm, and the mind consciousness realm, these three have three aspects: eighty-eight subtle latent tendencies, and those that arise simultaneously with them, and the attainment that follows them, these are to be abandoned by the path of seeing, the remaining ones with outflows are to be abandoned by the path of meditation, and those without outflows are not to be abandoned. The physical and verbal actions of ordinary beings and those in evil destinies, as well as the noble ones...

---

འི་ལམ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་མཐོང་སྤངས་གཞན་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་དག་ཉོན་མོངས་ཅན་མིན་དེས་མཐོང་སྤངས་མིན་ལ། ཉོན་མོངས་ཅན་གཟུགས་མིན་ལ། དེ་དག་གཟུགས་ཡིན་པས་ཀྱང་ངོ་། ། 8-393 དྲུག་པ་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་མིན་པ་ལས་སྐྱེས་པས་མཐོང་སྤངས་མིན་ནོ། །ཁམས་དེ་དག་ལ་ལྟ་བ་ནི་དུ་ཞེ་ན། མིག་དང་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་ནི་ལྟ་བ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་ལྟ་སོགས་ ལྔ་དང་། འཇིག་རྟེན་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ། སློབ་པའི། མི་སློབ་པའི་ལྟ་བ་རྣམ་པ་བརྒྱད་དོ། །དང་པོ་ལྔ་ཕྲ་རྒྱས་སུ་འཆད་ལ། དྲུག་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མཚུངས་ པར་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་དགེ་བ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ལ། དེ་སྤྲིན་པ་དང་སྤྲིན་པ་མེད་པའི་མཚན་མོ་དང་ཉིན་མོ་གཟུགས་ལ་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ལ་ལྟ་བས་ལྟ་བའོ། །བདུན་བརྒྱད་ནི་སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པའི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ལ་ལྟ་བས་ལྟ་བར་བཞག་གོ །ཅིའི་ཕྱིར་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ ཤེས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཁོ་ན་ལ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བར་བཞག །ཤེས་རབ་གཞན་ཡང་མིན་ཞེ་ན། རྟོག་པར་བྱེད་པ་ནི་ལྟ་བ་སྟེ། ངེས་པར་སེམས་པ་ལ་ཞུགས་ པ་དག་ལྟ་བ་ཡིན་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་མཚུངས་པར་སྐྱེས་པའི་བློ་ཤེས་རབ་ནི་ངེས་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་མིག་ཀྱང་རྟོག་པར་བྱེད་པ་ཉིད་མེད་ན་ཇི་ལྟར་ལྟ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། 8-394 མིག་གིས་གཟུགས་རྣམས་མཐོང་བས་གཟུགས་ལ་ལྟ་བའི་དོན་དེས་དེ་ལྟ་བར་བཞག་གོ །མིག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སམ་ཞེ་ན་མིན་ཏེ། རྟེན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བཅས་པ་དེའི་ཚེ་མཐོང་གི་གཞན་དུ་ ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་མིག་ལ་བརྟེན་པའི་རྣམ་ཤེས་ཁོ་ནས་མཐོང་བར་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། དེ་ལ་བརྟེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་མཐོང་ངོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱ་ནུས་པ་མིན་ནོ། །གང་གི་ ཕྱིར་ན་བར་དུ་ཆོད་པ་ཡི། གཟུགས་ནི་མཐོང་བ་མིན་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་ཤེས་ཀྱིས་མཐོང་ན་དེ་ནི་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། རྩིག་སོགས་ཀྱིས་བསྒྲིབ་པའི་གཟུགས་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་མིག་ གི་སྒོ་ནས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ལས། མིག་དང་ཕྲད་ཅིང་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལ་མཐོང་བ་ཞེས་བྱའོ་གསུངས། མདོ་སྡེ་ པ་ན་རེ། ནམ་མཁའ་ལྡད་པ་འདིས་ཅི་དགོས། མིག་དང་གཟུགས་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་དེ་ལ་ལྟ་བ་ནི་སུ་ཞིག་ཡིན། ལྟ་བ་ནི་གང་ཞིག་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་བྱེད་པ་མེད་པ་དང་། ཆོས་ཙམ་དང་། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཙམ་དུ་ཟད་པ། དེ་ལ་ཐ་སྙད་གདགས་པའི་དོན་དུ་འདུན་པའི་སྒོ་ནས་མིག་གིས་མཐོང་ངོ་། །རྣམ་པར་ཤེས་པས་རྣམ་པར་ཤེས་སོ་ཞེས་ཉེ་བར་འདོགས་པས་འདི་ལ་མངོན་པར་

【現代漢語翻譯】 如果存在與道相悖的見斷，是否還有其他的見斷呢？答：那些不是煩惱性的，因此不是見斷。不是煩惱性的就不是色法。那些是色法。 第六，不是由意處所生，因此不是見斷。那麼，在這些界中，什麼是見呢？答：眼界和法界方面是見，即壞聚見等五種見，以及世間的正見、有學位的見、無學位的見，共八種。前五種將在後面詳細解釋。第六種是與意識相應的、具有善的、有漏的智慧。就像在有云和無雲的夜晚和白天觀看事物一樣，世間人通過煩惱性和非煩惱性來觀看，這就是見。第七和第八種被認為是通過有學位和無學位的無漏法來觀看的見。為什麼只有與意識相應的才被認為是世間的正見呢？其他的智慧不行嗎？答：進行分別的是見。如果確定地進入思維，那就是見。五種識與意識同時產生的智慧，因為沒有確定的分別，所以不是見。那麼，如果眼睛也沒有分別，那怎麼是見呢？ 眼睛通過看到各種事物，因此觀看事物的意思就是見。是所有的眼睛都這樣嗎？不是的，只有在根識和合的時候才能見，否則不行。那麼，是否只有依靠眼睛的識才能見呢？不能確定地說依靠它就能見。因為有阻隔，所以不能見到事物。如果識能見，那麼因為它沒有阻礙，就能看到被墻等遮擋的事物了。因此，應該說通過眼睛的門，由眼識來見。如《分別論》中所說：『與眼根相接觸，並由識來體驗，這叫做見。』經部宗的人說：『這虛空的填充有什麼用呢？依靠眼睛和事物而產生的眼識，誰是見者呢？見是什麼呢？這只是無作者、只是法、只是因和果。爲了施設名言，通過意願而說眼睛能見，識能識。』因此，這只是爲了施設名言而已。

【English Translation】 If there are views to be abandoned by seeing that are contrary to the path, are there other views to be abandoned by seeing? Answer: Those are not afflicted, therefore they are not views to be abandoned by seeing. What is not afflicted is not form. Those are forms. Sixth, because it is not born from the mind-base, it is not a view to be abandoned by seeing. So, what is the view in those realms? Answer: The aspect of the eye-realm and the dharma-realm is the view, namely the five views such as the view of the aggregates, as well as the mundane right view, the view of the learners, and the view of the non-learners, making eight in total. The first five will be explained in detail later. The sixth is the wisdom that is associated with consciousness, is virtuous, and is defiled. Just as one sees forms on cloudy and cloudless nights and days, worldly people see through afflicted and non-afflicted means, and that is seeing. The seventh and eighth are regarded as seeing through the undefiled dharmas of learners and non-learners. Why is it that only what is associated with consciousness is regarded as the mundane right view? Isn't other wisdom also a view? Answer: What distinguishes is the view. If one definitely engages in thought, that is the view. The intelligence and wisdom that arise simultaneously with the five consciousnesses are not views because they do not have definite distinguishing. Then, if the eye also does not distinguish, how is it a view? The eye sees forms, therefore the meaning of seeing forms is the view. Is this the case with all eyes? No, it is only when the basis and consciousness are combined that one sees; otherwise, it is not. Then, is it only the consciousness that relies on the eye that sees? It cannot be definitively said that one sees by relying on it. Because there is an obstruction, one cannot see forms. If consciousness sees, then because it is unobstructed, one would see forms that are obscured by walls and so on. Therefore, it should be said that one sees through the door of the eye, by means of eye-consciousness. As the Vibhasa says: 'Contacting with the eye-faculty and experiencing with consciousness is called seeing.' The Sautrantikas say: 'What is the use of this filling of space? Relying on the eye and forms, the arising of eye-consciousness, who is the seer? What is the view? This is merely without an agent, merely dharma, merely cause and effect. For the purpose of applying terms, one says that the eye sees through intention, and consciousness cognizes.' Therefore, this is merely for the purpose of applying terms.

---

ཞེན་པར་མི་བྱའོ། ། 8-395 ཞེས་ཟེར་རོ། །མིག་གཅིག་གིས་ཡུལ་རྣམས་མཐོང་ངམ་གཉིས་ཀས་ཞེ་ན་ནི། གཉིས་ཀ་དག་གིས་ཀྱང་། མཐོང་བ་སྟེ་གསལ་བར་མཐོང་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་གཅིག་བཙུམ་ན་དཔེར་ན་ཟླ་གཉིས་སུ་སྣང་བ་བཞིན་ ནོ། །མིག་སོགས་དེ་རང་ཡུལ་དང་ཕྲད་ནས་སམ་མ་ཕྲད་པར་མཐོང་ཞེ་ན། མིག་དང་ཡིད་དང་རྣ་བ་ནི། ཡུལ་དང་མ་ཕྲད་པར་རོ། །ལྷག་མ་གསུམ་གཞན་དུ་ཕྲད་པ་སྟེ། སྣ་ལ་སོགས་ པ་གསུམ་གྱིས་ནི། ཡུལ་ནི་མཉམ་པར་འཛིན་པར་འདོད་པས་སོ། །ཐ་མ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་ནི་འདས་པ་སྟེ་འགགས་མ་ཐག་པའི་ཡིད། མིག་སོགས་རྣམ་ཤེས་ལྔ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་དག་ གི་རྟེན་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའང་ཡིན་ནོ། །ཅི་དབང་པོ་དང་ཡུལ་གཉིས་ཀ་ལ་རག་ལུས་ན། མིག་སོགས་ཁོ་ན་རྟེན་དུ་བཞག་ཅེ་ན། མིག་སོགས་དེ་དག་གྱུར་པས་རྣམ་ཤེས་རྣམས་འགྱུར་བ་ སྟེ་ཕན་གནོད། གསལ་མི་གསལ་ཉིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་སོགས་འགྱུར་བས་དེ་དག་འགྱུར་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མིག་གི་རྣམ་ཤེས་སོགས་བརྗོད། གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ཞེས་མི་བརྗོད་པ་ཅི་ ཞེ་ན། མིག་ལ་སོགས་ལྔ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞན་གྱི་རྟེན་དུ་འགྱུར་བར་མི་ནུས་ལ། གཟུགས་སོགས་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དམིགས་པར་ཡང་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་དང་། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གྱིས་དེ་དག་གིས་ནི་རྣམ་ཤེས་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི་གཟུགས་ལ་སོགས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། ། 8-396 དཔེར་ན་རྔ་བོ་ཆེའི་སྒྲ་དང་། ནས་མྱུག་བཞིན་ནོ། །ཡང་ལུས་གང་ལ་གནས་ཏེ་མིག་གི་གཟུགས་རྣམས་ལྟ་བ་ན་ཅི་ལུས་དང་མིག་དང་གཟུགས་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་རྣམས་ས་གཅིག་པ་ ཁོ་ན་ཞིག་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་གཞན་གྱིས་ས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་ལ་བྱེ་བྲག་ཡོད་དེ། ལུས་དང་མིག་དང་གཟུགས་རྣམས་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ནས་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་བར་ས་ ལྔ་པ་ཡིན་ནོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་དང་། བསམ་གཏན་དང་པོའི་ས་པ་གཉིས་སོ། །བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ཡན་ཆད་ན་མེད་དོ། །མིག་ཤེས་ནི་རྟོག་དཔྱོད་གཉིས་ ཀ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡན་ཆད་ན་རྟོག་དཔྱོད་གཉིས་ཀ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་གོང་མའི་ལུས་ཡིན་པ་ལ། ས་དེའི་ས་པའམ་གོང་མའི་མིག་ཡིན་གྱིས་འོག་མ་པའི་མ་ཡིན། འདིའི་ མིག་ཡུལ་ནི་དེའི་ས་པའམ་ས་འོག་མ་པའི་གཟུགས་ཡིན་ནོ། །ས་འོག་མ་པའི་མིག་གིས་གོང་མའི་གཟུགས་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ལ། རྣམ་པར་ཤེས་པའང་གོང་མ་ནི་མིག་གི་མ་ཡིན་ཏེ་གཟུགས་ གཞན་ནོ། །བཤད་མ་ཐག་པ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེའི་ཡུལ་ནི་གོང་འོག་རང་སའི་གཟུགས་དང་ལུས་ཀྱིའང་གཟུགས་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ཀ་ཐམས་ཅད་དུའོ། །ཇི་ལྟར་མིག་བཞིན་རྣ་བའང་དེ་བཞིན། 8-397 སྣ་ལྕེ་ལུས་ཀྱི་ཁམས་གསུམ་དག་ནི། རྟེན་དང་དབང་ཡུལ་རྣམ་ཤེས་ཐམས་ཅ

【現代漢語翻譯】 不應執著。 有人問：『一隻眼睛能看到所有事物嗎？還是兩隻眼睛都能看到？』回答是：『兩隻眼睛都能看到，因為看得更清楚。』如果遮住一隻眼睛，就會像看到兩個月亮一樣。 有人問：『眼睛等器官是在接觸到對像時才看到，還是不接觸也能看到？』回答是：『眼睛、意識和耳朵是不接觸對象也能看到的。』其餘三種則需要接觸，即鼻子等三種器官需要與對像相接觸才能感知。 最後，意識的所依是已逝去的，即剛剛停止的意識。眼等五識也與其所依同時產生。 有人問：『如果感官和對象都需要依賴，為什麼只將眼等作為所依？』回答是：『因為眼等的變化會導致意識的變化，即產生利益或損害，以及清晰或不清晰。』而色等的變化不會導致意識的變化。 有人問：『為什麼說眼識等，而不說色識？』回答是：『因為眼等五根不能作為其他意識的所依，而色等可以作為意識的對境。』而且，由於它們是獨特的，所以用它們來表示意識，而不是用色等。 例如，就像大鼓的聲音和新生的麥芽一樣。 又問：『當眼睛觀看事物時，身體位於何處？身體、眼睛、事物和意識是在同一個地方，還是在不同的地方？』回答是：『一切都有區別。身體、眼睛和事物位於欲界至第四禪的五個地方。』眼識位於欲界和初禪的兩個地方。二禪以上則沒有眼識，因為眼識包含尋和伺，而二禪以上沒有尋和伺。 位於較高禪定的身體，其眼睛可以是同一禪定或更高禪定的，但不能是較低禪定的。此處的眼睛所見之物可以是同一禪定或較低禪定的事物。較低禪定的眼睛無法看到較高禪定的事物，意識也是如此，較高禪定的意識不是眼睛的意識，而是其他事物。 剛剛所說的眼識的對境，可以是較高、較低或同一禪定的事物，也可以是身體的事物，以及兩種意識。就像眼睛一樣，耳朵也是如此。 鼻子、舌頭和身體這三種感官，其所依、感官對像和意識都是一樣的。

【English Translation】 One should not be attached. It is said. If one asks, 'Does one eye see all things, or do two eyes see?' The answer is, 'Both see, because they see clearly.' If one closes one eye, it is like seeing two moons. If one asks, 'Do the eyes and other organs see when they come into contact with objects, or without contact?' The answer is, 'The eyes, mind, and ears do not need to be in contact with objects.' The remaining three need to be in contact, that is, the three organs such as the nose need to grasp the object equally. Finally, the basis of the mind consciousness is the past, that is, the mind that has just ceased. The five consciousnesses of the eyes, etc., are also born together with their basis. If one asks, 'If both the senses and the objects are dependent, why are only the eyes, etc., regarded as the basis?' The answer is, 'Because the changes in the eyes, etc., cause changes in the consciousnesses, that is, benefit or harm, and follow clarity or unclearness.' The changes in forms, etc., do not cause changes in them. If one says eye consciousness, etc., why not say form consciousness? The five, such as the eye, cannot become the basis of other consciousnesses, but forms, etc., can also become the object of mind consciousness, and because of their uniqueness, consciousness is indicated by them, but not by forms, etc. For example, like the sound of a large drum and a barley sprout. Again, when the eyes see forms, where does the body reside? Are the body, eyes, forms, and consciousness all in the same place, or are they in different places? There is a distinction in everything. The body, eyes, and forms are in the five places from the desire realm to the fourth dhyana. The eye consciousness is in the two places of the desire realm and the first dhyana. It does not exist beyond the second dhyana, because eye consciousness has both vitarka and vicara, and beyond that, there is no vitarka and vicara. The body of a higher realm can have eyes of that realm or a higher realm, but not of a lower realm. The object of the eyes here is the form of that realm or a lower realm. The eyes of a lower realm do not see the form of a higher realm, and the consciousness of a higher realm is not the eye consciousness, but another form. The object of the eye consciousness just mentioned can be the form of a higher, lower, or same realm, and also the form of the body, and both consciousnesses in all cases. Just as with the eye, so it is with the ear. The three elements of nose, tongue, and body, their bases, sense objects, and consciousnesses are all the same.

---

ད་རང་གི་ས་པ་ཉིད་ཅེས་སྤྱིར་བསྟན་ནས། བྱེ་བྲག་དབྱེ་བ། ལུས་དང་ལུས་ཀྱི་ཁམས་དང་། རེག་བྱ་ནི་རྟག་ཏུ་ རང་གི་ས་པ་ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཁ་ཅིག་རང་གི་ས་པ་སྟེ་འདོད་ཁམས་དང་བསམ་གཏན་དང་པོར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བུ། ཁ་ཅིག་ས་འོག་མ་པ་ཡིན་ཏེ། བསམ་ གཏན་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པར་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བུ་དང་། ཡིད་མ་ངེས་ཏེ། རེས་འགའ་ནི་ལུས་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་དང་། ཆོས་དག་དང་མཚུངས་པའི་ས་པའི་ཡིད། རེས་འགའ་ས་གོང་མ་ དང་། འོག་མ་དང་། ས་ལྔ་པའི་ལུས་ལ་ཡང་སྙོམ་པར་འཇུག་པ་དང་། སྐྱེ་བའི་ཚེ་ཡིད་ལ་སོགས་པ་ཅི་རིགས་པས་ཐམས་ཅད་པ་དག་ཡིན་ནོ། །ཕྱིའི་ལྔ་སྟེ། གཟུགས་སོགས་ལྔ། གྲངས་བཞིན་དུ་ མིག་སོགས་ལྔ་སོ་སོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་གི་ཉམས་སུ་མྱོངས་ནས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །ཁམས་ལྷག་མ་བཅུ་གསུམ་ནི་རྣམ་ཤེས་ལྔའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ ཕྱིར། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་པུས་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཁམས་དེ་དག་ལས་རིལ་པོར་རྟག་པ་ནི་མེད་མོད། འོན་ཀྱང་ཆོས་ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་པ་འདུས་མ་བྱས་ཆོས་རྟག་པའོ། ། 8-398 ལྷག་མ་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པ་ཡིན་ནོ། །མདོ་ལས་དབང་པོ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་གསུངས་ཏེ། མིག་རྣ་བ་སྣ་ལྕེ་ལུས་ཡིད། མོ་དབང་ཕོ་དབང་། སྲོག་དབང་། བདེ་བའི་དབང་པོ། སྡུག་བསྔལ་གྱི། ཡིད་ བདེ་བའི། ཡིད་མི་བདེ་བའི། བཏང་སྙོམས་ཀྱི། དད་པའི། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི། དྲན་པའི། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི། ཤེས་རབ་ཀྱི། མི་ཤེས་པ་ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པའི། ཀུན་ཤེས་པའི། ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་ དབང་པོ་རྣམས་སོ། །དེ་ལས་ཆོས་ཀྱི་ཕྱེད་ནི་སྲོག་གི་དབང་པོ་མན་བཅུ་གཅིག་དང་། གསུམ་པོ་དག་གི་ཆ་སྟེ། གང་དག་ནི་བཅུ་གཉིས་ནང་གིར་བཤད་པ་མིག་སོགས་རང་གི་མིང་སྨོས་པ་ ལྔ་དང་། ཡིད་དབང་ནི་སེམས་ཀྱི་ཁམས་བདུན་ནོ། །ཕོ་མོའི་དབང་པོ་ནི་ལུས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་ཁམས་ལྔ་པོ་དང་། ཆོས་ཀྱི་ཕྱོགས་ལྷག་མ་ནི་དབང་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ མངོན་པའི་མཛོད་ཀྱི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ལས་ཁམས་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་གནས་དང་པོའོ།། །། ༄། །གཉིས་པ་དབང་པོ་བསྟན་པའི་གནས། གཉིས་པ་དབང་པོ་བཤད་པ་ལ། དབང་པོའི་ངོ་བོ་དང་། རྣམ་པར་འབྱེད་པ་གཉིས་ལས་དང་པོ་ནི། དབང་ནི་དབང་ཕྱུག་དམ་པ་ཡིན་ལ། དེས་དབང་བྱེད་པས་དབང་པོ། འདི་དག་ལས་གང་ཞིག་གང་ལ་དབང་བྱེད་ཅེ་ན། མིག་རྣ་བ་སྣ་ལྕེ་ལུས་ལྔ་པོ་རྣམས་ནི། ལུས་མཛེས་པར་བྱ་བ་དང་། 8-399 ལུས་ཡོངས་སུ་བསྲུང་བ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་བསྐྱེད་པ་དང་། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དེ་དོན་བཞི་ལ་དབང་བྱེད། ཕོ་དང་མོ་དང་སྲོག་དང་ ཡིད་དབང་བཞི་རྣམས་རེ་རེ་བ

【現代漢語翻譯】 現在，總的來說，『自己的領域』是指，區分的細節是：身體和身體的界，以及觸，總是自己的領域。身體的識的方面，有些是自己的領域，例如，欲界和初禪的眾生。有些是較低的領域，例如，生於第二禪等地的眾生。有些是不確定的，有時是身體和意的識的方面，以及與法相應的領域的意。有時是更高的領域，更低的領域，以及第五領域的身體，也處於等持和出生時，意等各種情況都是全部。 外在的五種，即色等五種，如其數量，通過眼等五種各自的識來體驗，然後意的識成為二者的識。其餘的十三界，因為不是五識的對境，所以只有意的識才能識別。雖然這些界中沒有完全恒常的事物，但法界的一部分，即非造作法是恒常的。其餘的一切都是無常的。 經中說了二十二根：眼、耳、鼻、舌、身、意，女根、男根，命根，樂根、苦根，喜根、憂根，舍根，信根，精進根，念根，定根，慧根，未知當知根，已知根，具知根。其中，法的一半是命根以下的十一個，以及這三個的部分。哪些是十二個中的？眼等五個自有名詞，以及意根是七個心界。男女根是身界的方面。其餘的五個界，以及法的其餘方面不是根。 《阿毗達磨俱舍論》的偈頌中，名為『界品』，即第一品。 第二品，根品。 第二，解釋根，分為根的體性和區分。首先是： 根是殊勝的主宰，因此，通過它來主宰就是根。這些根中，哪些主宰什麼呢？眼、耳、鼻、舌、身這五種，對於身體的美好，身體的完全保護，以及與識共同存在的事物產生，以及非共同的原因，這四個方面進行主宰。男女根、命根和意根這四種，各自...

【English Translation】 Now, generally speaking, 'one's own realm' refers to the details of distinction: the body and the realm of the body, and touch, are always one's own realm. Some aspects of the consciousness of the body are one's own realm, such as beings born in the desire realm and the first dhyana. Some are lower realms, such as beings born in the second dhyana and so on. Some are uncertain, sometimes the aspects of consciousness of the body and mind, and the mind of the realm corresponding to the Dharma. Sometimes it is a higher realm, a lower realm, and the body of the fifth realm, also in equanimity and at the time of birth, all kinds of minds are all. The five external ones, namely the five forms, etc., according to their number, are experienced through the respective consciousnesses of the eye, etc., and then the consciousness of the mind becomes the consciousness of both. The remaining thirteen realms, because they are not the objects of the five consciousnesses, only the consciousness of the mind can recognize them. Although there is nothing completely constant in these realms, a part of the Dharma realm, namely the unconditioned Dharma, is constant. Everything else is impermanent. The sutra speaks of twenty-two faculties: eye, ear, nose, tongue, body, mind, female faculty, male faculty, life faculty, pleasure faculty, pain faculty, joy faculty, sorrow faculty, equanimity faculty, faith faculty, effort faculty, mindfulness faculty, concentration faculty, wisdom faculty, faculty of knowing the unknown, known faculty, faculty of complete knowledge. Among them, half of the Dharma is the eleven below the life faculty, and parts of these three. Which are the twelve? The five nouns such as eye, etc., and the mind faculty are the seven mind realms. The male and female faculties are aspects of the body realm. The remaining five realms, and the remaining aspects of the Dharma are not faculties. In the verses of the Abhidharmakośa, it is called 'Dhātunirdeśa', which is the first chapter. Chapter Two, Indriyanirdeśa. Second, explaining the faculties, divided into the nature and distinctions of the faculties. First: A faculty is a supreme master, therefore, to master through it is a faculty. Among these faculties, which masters what? The five of eye, ear, nose, tongue, and body, master the beauty of the body, the complete protection of the body, and the production of things that coexist with consciousness, and the uncommon cause, these four aspects. The four of male and female faculties, life faculty, and mind faculty, each...

---

ཞིན། དོན་གཉིས་ལ། དང་པོ་གཉིས། སེམས་ཅན་གྱི་བྱེ་བྲག་འབྱེད་པ་དང་། ཁྱད་པར་དག་ལ་དབང་བྱེད། ཕྱི་མ་གཉིས་རིས་མཐུན་པར་མཚམས་སྦྱོར་བ་དང་། ཡང་དག་པར་ འཛིན་པ་དག་ལ་དབང་བྱེད་ལ། བདེ་སོགས་ལྔ་དང་། དད་སོགས་བརྒྱད་པོ་དེ་རྣམས་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་ལ་དབང་བྱེད། མིག་སོགས་ལྔ་པོ་དག་ནི་རང་རང་གི་ དོན་ལ་དམིགས་པར་བྱ་བ་ལ་དང་། ཡིད་ནི་དོན་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་པར་བྱ་བ་ལ་ལྷག་པར་དབང་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དབང་པོ་དྲུག་གོ །མོ་ཉིད་དང་ཕོ་ཉིད་ལ་དབང་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ལུས་ ཀྱི་དབང་པོ་ཁོ་ན་ལས་མོ་དང་ཕོ་དབང་དག་སྟེ། དེ་གཉིས་ལུས་ཀྱི་དབང་པོའི་ཆ་འགའོ། །རིས་མཐུན་པར་གནས་པ་ལ་དབང་བྱེད་པས་སྲོག་དབང་དང་། དེ་བཞིན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་ པ་ལ་དབང་བྱེད་པས་ཚོར་བ་རྣམས་དང་ནི། རྣམ་པར་བྱང་བ་ལ་དབང་བྱེད་པའི་ཕྱིར། དད་སོགས་དབང་པོ་ལྔར་འདོད་དོ། །མདོ་ལས། བདེ་བའི་ཚོར་བ་ལས་ནི་འདོད་ཆགས་རྒྱས་པར་འགྱུར། སྡུག་བསྔལ་ལས་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བ་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ལས་ནི་མ་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ་དང་། 8-400 དད་སོགས་ལྔ་ནི་ཇི་སྐད་དུ། འདི་ལྟར་དེ་དག་གི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པར་གནོན་ལ། ལམ་ཡང་འདྲེན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་པས་སོ། །མྱང་ངན་འདས་པ་སོགས་གོང་མ་ནས་གོང་མར་ སོང་བ་འཐོབ་པ་ལ་ནི་དབང་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ཀུན་ཤེས་བྱེད་དང་། ཀུན་ཤེས་དང་། དེ་བཞིན་ཀུན་ཤེས་ལྡན་པ་སོ་སོ་དབང་པོ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དབང་པོ་ནི་ཀུན་ ཤེས་པའི་དབང་པོ་ཐོབ་པ་ལ་དབང་བྱེད་དོ། །ཀུན་ཤེས་པའི་དབང་པོ་ནི་ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ལ་དབང་བྱེད་དོ། །ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོ་ ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱ་བ་ལ་དབང་བྱེད་དོ། །སེམས་རྣམ་པར་མ་གྲོལ་བ་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་རྣམ་གྲངས་བསྟན་ཏེ། ཀུན་ཤེས་པར་ བྱེད་པའི་དབང་པོ་ནི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་སྤོང་བ་ལ་དབང་བྱེད། ཀུན་ཤེས་པའི་དབང་པོ་ནི་སྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བ་ལ་དབང་བྱེད། ཀུན་ཤེས་པ་དང་ ལྡན་པའི་དབང་པོ་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་དབང་བྱེད་དེ། རྣམ་པར་གྲོལ་བས་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་སོ་སོར་ཡང་དག་པར་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་མ་རིག་པ་སོགས་ཀྱང་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ལ་དབང་བྱེད་པས། 8-401 དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཀྱང་དབང་པོ་ཉིད་དུ་ཁ་བསྐང་དགོས་སོ་ཞེས་འཛེར་བསྐང་བར་མི་བྱ་སྟེ། འདིར་ནི་སེམས་ཀྱི་རྟེན་ནི་དབང་པོ་དྲུག་སྟེ། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་པོ་དེ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་རྫས་ ཀྱི་གཞི་ཡིན་པས་དང་། མོ་དང་ཕོ་ནི་སེམས་ཅན་དེའི་བྱེ་བྲག་འབྱེད་པ་དང་། སྲོག་ན

【現代漢語翻譯】 辛（梵文羅馬擬音：śin，漢語字面意思：寂靜）。兩種意義：第一種包含兩種，區分有情眾生和主宰特殊事物；后一種包含兩種，連線同類事物和主宰正確認知。樂等五種，以及信等八種，這些都主宰煩惱和清凈。眼等五種，各自專注于自己的目標，而意則特別主宰專注於一切事物，因此有六根。由於主宰女性和男性特質，因此只有身根才具有男女根，這二者是身根的一部分。由於主宰同類相續，所以有命根；同樣，由於主宰煩惱，所以有諸受；由於主宰清凈，所以信等被認為是五根。《經》中說：『從樂受生起貪慾，從苦受生起嗔恚，從非苦非樂生起無明。』 信等五根如所說：『如此，它們也能壓制煩惱，也能引導道路。』因此。爲了獲得從上到上的涅槃等，所以有未知當知、已知、具知三種根。其中，未知當知根主宰獲得已知根；已知根主宰獲得具知根；具知根主宰完全從痛苦中解脫，因為心未解脫則無涅槃。『等』字表示類別，未知當知根主宰斷除見道所斷；已知根主宰斷除修道所斷的煩惱；具知根主宰安住于現法樂住，因為通過解脫，分別體驗喜和樂。其他宗義認為，無明等也主宰行等， 因此，不應堅持認為它們也應被補充為根，因為這裡心的所依是六根，這六處是有情眾生存在的根本，男女根區分有情眾生的類別，而命根

【English Translation】 Śin (藏文：ཞིན།，梵文天城體：शिन，梵文羅馬擬音：śin，漢語字面意思：寂靜). There are two meanings: the first includes two, distinguishing sentient beings and dominating special things; the latter includes two, connecting similar things and dominating correct cognition. The five such as pleasure, and the eight such as faith, these all dominate affliction and purification. The five such as the eye, each focuses on its own object, while the mind especially dominates focusing on all things, therefore there are six faculties. Because of dominating female and male qualities, therefore only the body faculty has the male and female faculties, these two are part of the body faculty. Because of dominating the continuity of similar things, there is the life faculty; similarly, because of dominating affliction, there are the feelings; because of dominating purification, faith etc. are considered as five faculties. The Sutra says: 'From pleasant feeling arises desire, from painful feeling arises anger, from neither painful nor pleasant feeling arises ignorance.' The five faculties such as faith are as said: 'Thus, they can also suppress afflictions, and also guide the path.' Therefore. In order to obtain Nirvana etc. from higher to higher, there are the three faculties of unknown to be known, known, and knower. Among them, the faculty of unknown to be known dominates obtaining the faculty of known; the faculty of known dominates obtaining the faculty of knower; the faculty of knower dominates completely liberating from suffering, because there is no Nirvana without the mind being liberated. The word 'etc.' indicates categories, the faculty of unknown to be known dominates abandoning what is to be abandoned by seeing; the faculty of known dominates abandoning the afflictions to be abandoned by cultivation; the faculty of knower dominates dwelling happily in the present Dharma, because through liberation, one separately experiences joy and pleasure. Other schools believe that ignorance etc. also dominate actions etc., Therefore, it should not be insisted that they should also be supplemented as faculties, because here the basis of the mind is the six faculties, these six places are the basis of the existence of sentient beings, the male and female faculties distinguish the categories of sentient beings, and the life faculty

---

ི་གནས་པར་དང་། ཚོར་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་དང་། དད་སོགས་ལྔས་ནི་རྣམ་པར་བྱང་ བའི་ཚོགས་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང་། གསུམ་གྱིས་རྣམ་པར་བྱང་བར་བྱེད་པ། དབང་པོ་དག་ཀྱང་དེ་སྙེད་དུ་བཞག་གོ །ཡང་ན་གཞན་དག་ན་རེ། འཇུག་པའི་རྟེན་དབང་པོ་དྲུག་དང་ནི། སྐྱེ་བ་ མོ་དང་ཕོའི་དང་། གནས་པ་སྲོག་དང་ཉེར་སྤྱོད་ལས་ཚོར་བ་རྣམས་ཏེ་བཅུ་བཞི། དེ་བཞིན་དེ་ལ་ལྡོག་པའི་རྟེན་ལ་དབང་པོ་རྣམས་ནི་དེ་ལས་གཞན་ཡིན་ཏེ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་བརྒྱད་ དོ། །དབང་པོ་ཉེར་གཉིས་ལས་མིག་སོགས་བསྟན་ཟིན་རྣམས་དང་། སྲོག་དབང་ལྡན་པ་མིན་པར་དང་། དད་སོགས་སེམས་བྱུང་གི་སྐབས་སུ་འཆད་ལ། འདིར་ལྷག་མ་བརྒྱད་སྟོན་ཏེ། ལུས་ཀྱི་ཚོར་བ་སིམ་པ་ མ་ཡིན་པ་གང་ནི་གནོད་པ་བྱེད་པ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་དབང་པོའོ། །ལུས་ཀྱི་ཚོར་བ་སིམ་པ་ནི་ཕན་འདོགས་པ་སྟེ་བདེ་བའི་དབང་པོའོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ན་ནི་སེམས་ཀྱི་ཚོར་བ་སིམ་པ་དེ་ནི་བདེ་བའི་དབང་པོ། 8-402 དེ་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལུས་ཀྱི་ཚོར་བ་མེད་དོ། །གཞན་འདོད་ཁམས་དང་། བསམ་གཏན་དང་པོ་གཉིས་པ་ན་ནི་སེམས་ཀྱི་ཚོར་བ་སིམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡིད་ བདེ་བའི་དབང་པོ་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་པར་དགའ་བའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་བདེ་བའི་དབང་པོ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་ཡིད་བདེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་དགའ་བ་ནི་ཡིད་བདེ་བ་ལ་ བྱ་བའོ། །སེམས་ཀྱི་སིམ་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཡིད་མི་བདེ་བའི་དབང་པོའོ། །བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དབང་པོ་ནི། སིམ་པ་ཡང་མ་ཡིན་སིམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་ བདེ་བ་ཡང་མིན་པ་ཚོར་བ་བར་མའོ། །ཅི་དེ་ལུས་ཀྱིའམ་སེམས་ཀྱི་ཞེ་ན། སེམས་བདེ་སྡུག་ནི་ཕལ་ཆེར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་སྐྱེ་ཡི་ལུས་ཀྱི་ནི་མ་ཡིན། ཡུལ་གྱི་དབང་གིས་ནི་ དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ལ་སྐྱེ་བས་དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་མང་པོ་ཉིད་དུ་ཐ་དད་ཀྱི་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་བཏང་སྙོམས་གཉིས་ཀ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཁོ་ན་རང་གི་ངང་གིས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ གཅིག་ཏུ་བྱས་སོ། །ལུས་སམ་སེམས་ཀྱི་བདེ་བ་ཡང་གཞན་དུ་ཕན་འདོགས་དེ་བཞིན་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་གཞན་དུ་གནོད་པར་བྱེད་ལ། བཏང་སྙོམས་ལ་ནི་བྱེ་བྲག་དེ་མེད་དོ། །མཐོང་ལམ་སྒོམ་ལམ་མི་སློབ་ལམ་ལ། 8-403 ཡིད་དང་བདེ་བ་དང་། ཡིད་བདེ་དང་བཏང་སྙོམས་དང་། དད་སོགས་དབང་པོ་ལྔ་སྟེ་དགུ་པོ་དེ་དག་དབང་པོ་གསུམ་དུ་བཞག་པ་ཡིན་ཏེ། མཐོང་ལམ་དུ་མི་ཤེས་པ་ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ དབང་པོ། སྒོམ་ལམ་ལ་ཀུན་ཤེས་པའི་དབང་པོ། མི་སློབ་ལམ་ལ་ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མཐོང་བའི་ལམ་ལ་ནི་མི་ཤེས་པ་ཀུན་ཤེས་པར་བྱ་ བར་ཞུགས་པ་བཞིན་ནོ། །སྒོམ་པའི་ལམ་ལ་ནི་སྔོན་མ་མཐོང་བ

【現代漢語翻譯】 處於（輪迴）狀態，感受被煩惱所困擾，通過信等五根使清凈的集合圓滿，通過三根使之清凈，諸根也同樣如此安立。或者其他人說，進入的所依是六根，以及女性和男性的生殖根，存在的所依是命根和受用，感受等共十四種。同樣，對於它的逆轉所依，諸根與此不同，即信等八根。在二十二根中，眼等已述，命根不屬於（此處），信等將在心所的章節中闡述，此處僅說明剩餘的八根：身體的非悅意感受是損害性的，即苦根。身體的悅意感受是有益的，即樂根。在第三禪中，心的悅意感受是樂根。因為那裡沒有五種識蘊，所以沒有身體的感受。其他（論師）認為，在欲界和初禪、二禪中，心的悅意感受是喜根。在第三禪中，因為遠離了對喜的貪執，所以只有樂根，而沒有喜根，因為喜是指心的悅意。心的非悅意感受是憂根。舍根是既非悅意也非非悅意，既非痛苦也非快樂的中間感受。這是身體的還是心的呢？心的樂和苦大多由分別念產生，而身體的則不是。由於對境的力量，阿羅漢們也會產生（感受），因此，對於他們來說，許多不同的身體和心的舍受，都是不分別念，而是自發產生的，所以被歸為一種。身體或心的快樂在其他方面是有益的，同樣，身體和心的痛苦在其他方面是有害的，而舍受則沒有這種差別。在見道、修道、無學道上，意根、樂根、喜根、舍根以及信等五根，這九根被安立為三根，即在見道上，稱為未知當知根；在修道上，稱為已知根；在無學道上，稱為已知究竟根。為什麼呢？因為在見道上，就像開始了將未知變為已知一樣。在修道上，之前未見的... 處於（輪迴）狀態，感受被煩惱所困擾，通過信等五根使清凈的集合圓滿，通過三根使之清凈，諸根也同樣如此安立。或者其他人說，進入的所依是六根，以及女性和男性的生殖根，存在的所依是命根和受用，感受等共十四種。同樣，對於它的逆轉所依，諸根與此不同，即信等八根。在二十二根中，眼等已述，命根不屬於（此處），信等將在心所的章節中闡述，此處僅說明剩餘的八根：身體的非悅意感受是損害性的，即苦根。身體的悅意感受是有益的，即樂根。在第三禪中，心的悅意感受是樂根。因為那裡沒有五種識蘊，所以沒有身體的感受。其他（論師）認為，在欲界和初禪、二禪中，心的悅意感受是喜根。在第三禪中，因為遠離了對喜的貪執，所以只有樂根，而沒有喜根，因為喜是指心的悅意。心的非悅意感受是憂根。舍根是既非悅意也非非悅意，既非痛苦也非快樂的中間感受。這是身體的還是心的呢？心的樂和苦大多由分別念產生，而身體的則不是。由於對境的力量，阿羅漢們也會產生（感受），因此，對於他們來說，許多不同的身體和心的舍受，都是不分別念，而是自發產生的，所以被歸為一種。身體或心的快樂在其他方面是有益的，同樣，身體和心的痛苦在其他方面是有害的，而舍受則沒有這種差別。在見道、修道、無學道上，意根、樂根、喜根、舍根以及信等五根，這九根被安立為三根，即在見道上，稱為未知當知根；在修道上，稱為已知根；在無學道上，稱為已知究竟根。為什麼呢？因為在見道上，就像開始了將未知變為已知一樣。在修道上，之前未見的...

【English Translation】 Being in a state (of samsara), feelings are afflicted by defilements, and through the five faculties such as faith, the collection of purification is perfected, and through the three faculties, it is purified, and the faculties are established in the same way. Or others say that the basis of entering is the six faculties, as well as the faculties of female and male reproduction, the basis of existence is the life faculty and enjoyment, feelings, etc., fourteen in total. Similarly, for its reverse basis, the faculties are different from this, namely the eight faculties such as faith. Among the twenty-two faculties, the eyes, etc., have been mentioned, the life faculty does not belong (here), and faith, etc., will be explained in the chapter on mental factors, here only the remaining eight faculties are explained: the non-pleasant feeling of the body is harmful, that is, the faculty of suffering. The pleasant feeling of the body is beneficial, that is, the faculty of pleasure. In the third dhyana, the pleasant feeling of the mind is the faculty of pleasure. Because there are no five aggregates of consciousness there, there is no feeling of the body. Other (teachers) believe that in the desire realm and the first and second dhyanas, the pleasant feeling of the mind is the faculty of joy. In the third dhyana, because of being free from attachment to joy, there is only the faculty of pleasure, and not the faculty of joy, because joy refers to the pleasantness of the mind. The non-pleasant feeling of the mind is the faculty of sadness. The faculty of equanimity is neither pleasant nor non-pleasant, neither painful nor happy, the intermediate feeling. Is this of the body or of the mind? The pleasure and pain of the mind mostly arise from conceptual thoughts, while those of the body do not. Due to the power of the object, arhats also generate (feelings), therefore, for them, many different bodily and mental equanimities are non-conceptual and arise spontaneously, so they are classified as one. The pleasure of the body or mind is beneficial in other ways, similarly, the pain of the body and mind is harmful in other ways, but equanimity does not have this difference. On the path of seeing, the path of cultivation, and the path of no more learning, the faculty of mind, the faculty of pleasure, the faculty of joy, the faculty of equanimity, and the five faculties such as faith, these nine faculties are established as three faculties, namely, on the path of seeing, it is called the faculty of the unknown to be known; on the path of cultivation, it is called the faculty of the known; on the path of no more learning, it is called the faculty of the known completely. Why? Because on the path of seeing, it is like starting to turn the unknown into the known. On the path of cultivation, the previously unseen... Being in a state (of samsara), feelings are afflicted by defilements, and through the five faculties such as faith, the collection of purification is perfected, and through the three faculties, it is purified, and the faculties are established in the same way. Or others say that the basis of entering is the six faculties, as well as the faculties of female and male reproduction, the basis of existence is the life faculty and enjoyment, feelings, etc., fourteen in total. Similarly, for its reverse basis, the faculties are different from this, namely the eight faculties such as faith. Among the twenty-two faculties, the eyes, etc., have been mentioned, the life faculty does not belong (here), and faith, etc., will be explained in the chapter on mental factors, here only the remaining eight faculties are explained: the non-pleasant feeling of the body is harmful, that is, the faculty of suffering. The pleasant feeling of the body is beneficial, that is, the faculty of pleasure. In the third dhyana, the pleasant feeling of the mind is the faculty of pleasure. Because there are no five aggregates of consciousness there, there is no feeling of the body. Other (teachers) believe that in the desire realm and the first and second dhyanas, the pleasant feeling of the mind is the faculty of joy. In the third dhyana, because of being free from attachment to joy, there is only the faculty of pleasure, and not the faculty of joy, because joy refers to the pleasantness of the mind. The non-pleasant feeling of the mind is the faculty of sadness. The faculty of equanimity is neither pleasant nor non-pleasant, neither painful nor happy, the intermediate feeling. Is this of the body or of the mind? The pleasure and pain of the mind mostly arise from conceptual thoughts, while those of the body do not. Due to the power of the object, arhats also generate (feelings), therefore, for them, many different bodily and mental equanimities are non-conceptual and arise spontaneously, so they are classified as one. The pleasure of the body or mind is beneficial in other ways, similarly, the pain of the body and mind is harmful in other ways, but equanimity does not have this difference. On the path of seeing, the path of cultivation, and the path of no more learning, the faculty of mind, the faculty of pleasure, the faculty of joy, the faculty of equanimity, and the five faculties such as faith, these nine faculties are established as three faculties, namely, on the path of seeing, it is called the faculty of the unknown to be known; on the path of cultivation, it is called the faculty of the known; on the path of no more learning, it is called the faculty of the known completely. Why? Because on the path of seeing, it is like starting to turn the unknown into the known. On the path of cultivation, the previously unseen...

---

་ཀུན་ཤེས་པར་བྱ་བ་ནི་མེད་ཀྱི། ཕྲ་རྒྱས་ལྷག་མ་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་དོ། །མི་སློབ་ པའི་ལམ་ལ་ནི་ཀུན་ཤེས་སོ་སྙམ་དུ་རྟོགས་པ་ནི་ཀུན་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་འདི་ལ་ཡོད་པས་སམ་འདི་ཀུན་ཤེས་པ་སྲུང་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཡིན་པས་ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །ཟད་ པ་དང་མི་སྐྱེ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་བདག་གི་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱར་མེད་དོ་སྙམ་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་དབང་པོ་ནི་ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོ་ཡིན་ནོ། ། གཉིས་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལ། དབང་པོའི་རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་དང་། འདུས་བྱས་ཀྱི་སྐྱེ་སོགས་ལ་དཔྱད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ། རྣམ་པ། རྙེད་པ། གཏོང་བ། ཐོབ་ཚུལ། ལྡན་པ་བཤད་པ་ལྔ་ལས། 8-404 དང་པོ་ནི། དབང་པོ་དེ་དག་ལས་ཟག་པ་མེད་པ་དུ་ཞེ་ན། ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དབང་པོ་སོགས་གསུམ་ནི་དྲི་མ་མེད་པ་ཁོ་ན་སྟེ། ཟག་མེད། གཟུགས་ཅན་བདུན་དང་སྲོག་དང་ སྡུག་བསྔལ་དང་། ཡིད་མི་བདེ་བའི་དབང་པོ་དག་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཁོ་ན། ཡིད་དང་བདེ་བ་དང་ཡིད་བདེ་དང་། བཏང་སྙོམས་དང་། དད་སོགས་ལྔ་སྟེ་དགུ་པོ་ཟག་པ་དང་། ཟག་པ་ མེད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀའོ། །དབང་པོ་དུ་ནི་རྣམ་སྨིན་ཡིན། སྲོག་ནི་རྣམ་སྨིན་ནོ། །འོ་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ཚེའི་འདུ་བྱེད་དག་འཇོག་པར་བྱེད་པའི་སྲོག་གི་དབང་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ། གང་ གི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བསྟན་བཅོས་ལས་དེའི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་ཚེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དང་། ཡང་དེའི་ཚེའི་འདུ་བྱེད་དག་ཇི་ལྟར་ གཏོང་བའི་དེ་གང་ཞེ་ན། ཚེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་བར་བཤད་ལ། སློབ་དཔོན་དེ་དག་གི་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ མཐུ་ཁོ་ན་སྟེ། དེས་སྔོན་གྱི་ལས་ལས་སྐྱེས་པའི་དབང་པོའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱིས་གནས་པའི་དུས་འཕེན་པ་ནི་ཟློག་པར་བྱེད་ལ། སྔོན་མེད་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་པའི་སའི་འཕེན་པ་ནི་འཕེན་པར་བྱེད་དེ། 8-405 དེ་ལྟ་བས་ན་སྲོག་གི་དབང་པོ་དེ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མ་ཡིན་ལ། དེ་ལས་གཞན་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུང་། མདོ་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྲོག་གི་འདུ་བྱེད་ དག་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་ཚེའི་འདུ་བྱེད་དག་བཏང་ངོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཅི་ཞེ་ན། ཇི་སྐད་དུ། གང་དག་གི་རིས་མཐུན་པར་གནས་པར་གྱུར་པ་ནི་ཚེའི་འདུ་བྱེད་དག་ཡིན་ལ། གང་དག་གི་ དུས་གཞན་གྱི་བར་དུ་འཚོ་བ་དེ་དག་ནི་སྲོག་གི་འདུ་བྱེད་དག་ཡིན་ནོ། །མང་པོའི་ཚིག་ནི་ཚེ་དང་སྲོག་གི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་མང་པོ་རྣམས་ལ་གཏོང་ཞིང་བྱིན་གྱིས་རློབ་ པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་ནི་གཏོང་བའམ་བྱིན་གྱི་རློབ་པ་མེད

【現代漢語翻譯】 沒有什麼需要完全瞭解的，爲了捨棄細微的剩餘部分，才需要完全瞭解它。在無學道上，認為已經完全瞭解的覺悟就是完全瞭解，因為他擁有這個，或者因為他具有守護完全瞭解的狀態，所以他具有完全瞭解。爲了獲得滅盡和不生的智慧，認為我的痛苦無法完全瞭解，像這樣的根就是具有完全瞭解的根。 第二，關於辨別，分為根的種類的差別和對有為法的生等進行觀察兩部分。第一部分分為五點：種類、獲得、捨棄、獲得方式和具有的解釋。 首先是種類：在這些根中，有多少是無漏的呢？完全瞭解的根等三種是純粹無垢的，即無漏。七種色根以及命根、苦根和憂根都是純粹有漏的。意根、樂根、喜根、舍根以及信等五根，這九種根既是有漏的，也是無漏的。有多少根是異熟果呢？命根是異熟果。那麼，阿羅漢在安住壽命行時，他的命根是什麼的異熟果呢？經論中說，他的受用異熟果就是他的壽命異熟果。那麼，他是如何捨棄壽命行的呢？說是壽命異熟果會變成受用異熟果。導師們認為，這種情況完全是禪定的力量，他可以阻止先前由業產生的諸大種所生的根的住時，並且可以生起先前沒有的由禪定所生的地的增長。 因此，命根不是異熟果，除了它以外的根都是異熟果。如果經中說，世尊加持壽命行后捨棄了壽命行，這是什麼意思呢？如所說，那些以同類方式安住的就是壽命行，那些在其他時間之間存活的就是命行。『多』這個詞用於捨棄和加持許多壽命和命行的剎那，因為對一個剎那來說，沒有捨棄或加持。

【English Translation】 There is nothing to be fully known, but in order to abandon the subtle remaining parts, one needs to fully know it. On the path of no more learning, the realization that one has fully understood is the full understanding, because he possesses this, or because he has the state of guarding the full understanding, therefore he possesses the full understanding. In order to attain the wisdom of cessation and non-arising, thinking that my suffering cannot be fully known, such a faculty is the faculty of possessing full understanding. Second, regarding the differentiation, it is divided into two parts: the difference in the types of faculties and the examination of the arising etc. of conditioned phenomena. The first part has five points: types, attainment, abandonment, manner of attainment, and explanation of possession. First is the type: Among these faculties, how many are without outflows? The faculty of complete knowledge and the other three are purely without defilements, i.e., without outflows. The seven form faculties, as well as the life faculty, the suffering faculty, and the unpleasant mental faculty, are purely with outflows. The mind faculty, the happiness faculty, the joy faculty, the equanimity faculty, and the five faculties of faith etc., these nine are both with outflows and without outflows. How many faculties are the result of maturation? The life faculty is the result of maturation. So, when an Arhat dwells in the activities of life, what is the result of maturation of his life faculty? It is said in the scriptures that whatever is the result of maturation of his enjoyment is the result of maturation of his life. So, how does he abandon the activities of life? It is said that the result of maturation of life will become the result of maturation of enjoyment. The teachers think that such a thing is entirely the power of Samadhi, he can prevent the dwelling time of the great elements of the faculties born from previous karma, and he can generate the increase of earth born from Samadhi that did not exist before. Therefore, the life faculty is not the result of maturation, and other than that, the faculties are the result of maturation. If the Sutra says that the Blessed One blessed the activities of life and then abandoned the activities of life, what does it mean? As it is said, those that abide in a similar manner are the activities of life, and those that live between other times are the activities of life. The word 'many' is used for abandoning and blessing many moments of life and life activities, because for one moment, there is no abandoning or blessing.

---

་དོ་ཞེས་དང་། ཡང་འཆི་བ་ལ་མངའ་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ནི་བཏང་ལ། ཚེ་ལ་མངའ་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་ པའི་ཕྱིར་ནི་ཟླ་བ་གསུམ་ཁོ་ན་བྱིན་གྱི་བརླབས་ཏེ་ཕྱིན་ཆད་ནི་འདུལ་བའི་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་ངས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་པོ་དེ་ལྟར་བསྒོམས་པ་དག་ གིས་འདོད་ན་བསྐལ་པའམ་བསྐལ་པ་ལས་ལྷག་པ་བཞུགས་པར་བྱའོ་ཞེས། དམ་བཅས་པ་དེ་ཡང་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ན་རེ། ཕུང་པོ་དང་འཆི་བདག་གི་བདུད་དག་ལས་རྒྱལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར། 8-406 བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཤིང་དྲུང་དུ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལྷའི་བུའི་བདུད་དག་ལས་རྒྱལ་ལོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དད་སོགས་ཐ་མ་བརྒྱད་དང་། ཡིད་མི་བདེ་མ་གཏོགས་པའི་ལྷག་མ་སྟེ་བཅུ་གཉིས་རྣམ་པ་གཉིས་ ཏེ། མིག་སོགས་བདུན་རྒྱས་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་རྣམ་སྨིན་མ་ཡིན་ལ། ལྷག་མ་རྣམས་རྣམ་སྨིན་ནོ། །ཡིད་སྡུག་བསྔལ་བདེ་བ་ཡིད་བདེ་བཏང་སྙོམས་དགེ་བ་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་རྣམས་དང་། སྤྱོད་ ལམ་པ་དང་། བཟོའི་གནས་དང་། སྤྲུལ་པ་རྣམས་རྣམ་སྨིན་མ་ཡིན་པ། ལྷག་མ་རྣམས་རྣམ་སྨིན། སྲོག་གི་དབང་པོ་དང་མིག་ལ་སོགས་པ་བཅུ་གཉིས་མ་གཏོགས་ལྷག་མ་རྣམས་ནི་རྣམ་སྨིན་མ་ཡིན་ པའོ། །དབང་པོ་དུ་རྣམ་སྨིན་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཡིད་མི་བདེ་གཅིག་པུ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་བཅས་པ་ཁོ་ནའོ། །ཡིད་དང་བདེ་བ་ཡིད་བདེ་བཏང་སྙོམས། ཚོར་བ་གང་ཡིད་མི་ བདེ་བ་ལས་གཞན་པ་དང་། དད་ལ་སོགས་བརྩོན་དྲན་ཏིང་ཤེས་རབ་བཅུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་རྣམ་སྨིན་དང་བཅས་པ། ཟག་མེད་རྣམས་ནི་རྣམ་སྨིན་མེད་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ གྱི་དབང་པོ་རྣམ་སྨིན་དང་བཅས་པ། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ནི་རྣམ་སྨིན་མེད་པའོ། །དུ་དགེ་སྡིག་ལུང་མ་བསྟན་ན་ཞེ་ན། མཐའ་གཅིག་ཏུ་དགེ་བ་ཡིན་པ། དད་སོགས་ཕྱི་མ་བརྒྱད་དོ། ། 8-407 ཡིད་མི་བདེ་བ་ནི་དགེ་མི་དགེ་རྣམ་པ་གཉིས་ཁོ་ནར་དབྱེ་བར་འདོད་ལ། ཡིད་དང་ཚོར་བ་གཞན་བཞི་ལ་ནི། དགེ་མི་དགེ་ལུང་མ་བསྟན་རྣམ་པ་གསུམ་ཀ་དང་། གཞན་མིག་སོགས་བདུན་ སྲོག་ནི་རྣམ་པར་གཅིག་སྟེ་ལུང་མ་བསྟན་ཁོ་ནའོ། །དབང་པོ་རྣམས་ལས་དབང་པོ་གང་ཁམས་གང་དུ་གཏོགས་ན། ཐ་མ་གསུམ་ནི་དྲི་མེད་ཁོ་ན་དེ་མ་གཏོགས་པ་བཅུ་དགུ་ནི་འདོད་པར་ གཏོགས་པ། ཕོ་མོའི་དབང་པོ་དང་སྡུག་བསྔལ་དང་ཡིད་མི་བདེ་དང་ཟག་མེད་དག་མ་གཏོགས་བཅོ་ལྔ་གཟུགས་ཁམས་སུ་གཏོགས། དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ལྔ་དང་བདེ་བ་དང་ཟག་པ་མེད་པ་མ་གཏོགས་ པ་གཟུགས་མེད་དུ་གཏོགས་ཏེ། དེ་ན་ཡིད་དང་སྲོག་དང་། བཏང་སྙོམས་དང་དད་སོགས་ལྔ་སྟེ་བརྒྱད་ཡོད་གཞན་དག་མེད་པས་སོ། །དབང་པོ་དུ་མཐོང་སྤང་། དུ་སྒོམ་སྤང་། དུ་སྤང་བྱ་མ་ཡིན་ཞེ་ ན། ཡིད་དང་ཚོར་བའི་གསུམ་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །མཐ

【現代漢語翻譯】 又，爲了顯示對死亡的自在，所以放棄；爲了顯示對生命的自在，所以僅僅加持三個月，此後不再有調伏的意義，並非如此。無論誰，如果我修習了那樣的四神足，如果想住世一劫或超過一劫，這也是爲了實現所立下的誓言。分別說者認為，這是爲了顯示戰勝蘊和死主的魔。 在菩提樹下，說戰勝了煩惱和天子魔。信等后八者，以及除了不悅以外的其餘十二者有兩種：眼等七者增長所生不是異熟，其餘是異熟。苦受、樂受、悅受、舍受，善與煩惱者，以及行路者，工巧處和化身不是異熟，其餘是異熟。命根和眼等十二者除外，其餘不是異熟。有多少根是具有異熟的呢？唯有不悅是具有異熟的。意和樂受、悅受、舍受，感受中除了不悅以外的，以及信等精進、念、定、慧十者有兩種：有漏者具有異熟，無漏者沒有異熟。苦受是具有異熟的，無記是無異熟的。有多少是善、惡、無記呢？完全是善的，是信等后八者。 不悅被認為是善與不善兩種。對於意和其餘四種感受，有善、不善、無記三種。其餘眼等七者和命根則完全是一種，即無記。在諸根中，哪些根屬於哪個界呢？后三者唯是無垢，除了它們以外的十九者屬於欲界。除了男女根、苦受、不悅和無漏以外的十五者屬於色界。除了五種色根、樂受和無漏以外的根屬於無色界，因為那裡有意和命根，以及舍受和信等五者，共有八種，其餘沒有。有多少根是見所斷？有多少是修所斷？有多少是不斷的呢？意和三種感受有三種。

【English Translation】 Moreover, it was relinquished to demonstrate mastery over death; it was blessed for only three months to demonstrate mastery over life, not because there would be no further purpose for taming. Furthermore, 'Those who have cultivated the four bases of miraculous power in such a way, if they wish to remain for a kalpa or more than a kalpa,' this was also to fulfill the vow made. The Vaibhashikas say that it was to demonstrate victory over the skandhas and the Mara of the Lord of Death. At the Bodhi tree, it was said that he had conquered afflictions and the Mara of the son of the gods. The latter eight, such as faith, and the remaining twelve, except for displeasure, are of two kinds: those arising from the growth of the seven, such as the eye, are not Vipaka (異熟，ripening), while the remainder are Vipaka. Painful feeling, pleasant feeling, joy, equanimity, those that are virtuous and afflicted, as well as those who are travelers, the place of crafts, and emanations are not Vipaka, the remainder are Vipaka. Except for the life faculty and the twelve, such as the eye, the remainder are not Vipaka. How many faculties are accompanied by Vipaka? Only displeasure is accompanied by Vipaka. Mind, pleasant feeling, joy, equanimity, whatever feeling is other than displeasure, and the ten, such as faith, diligence, mindfulness, concentration, and wisdom, are of two kinds: those with outflows are accompanied by Vipaka, while those without outflows are without Vipaka. Painful feeling is accompanied by Vipaka, while the unspecified is without Vipaka. How many are virtuous, non-virtuous, and unspecified? Those that are entirely virtuous are the latter eight, such as faith. Displeasure is considered to be of only two kinds: virtuous and non-virtuous. For the mind and the other four feelings, there are three kinds: virtuous, non-virtuous, and unspecified. The remaining seven, such as the eye, and the life faculty are entirely of one kind, namely unspecified. Among the faculties, which faculties belong to which realms? The latter three are only stainless; the nineteen others, except for them, belong to the desire realm. The fifteen, except for the faculties of male and female, painful feeling, displeasure, and the outflowless, belong to the form realm. The faculties, except for the five physical faculties, pleasant feeling, and the outflowless, belong to the formless realm, because there are mind and life faculty there, as well as equanimity and the five, such as faith, making eight in total, while the others are not present. How many faculties are to be abandoned by seeing? How many are to be abandoned by meditation? How many are not to be abandoned? The mind and the three feelings have three kinds.

---

ོང་སྒོམ་གཉིས་ཀྱི་སྤང་བྱ་ཡིད་མི་བདེ། མིག་སོགས་བདུན་སྲོག །སྡུག་བསྔལ་གྱི་དབང་པོ་དགུ་ནི་སྒོམ་པས་སྤང་བྱ། དད་སོགས་ལྔ་པོ་ནི་ཟག་ བཅས་ཟག་མེད་གཉིས་ཀ་བས་སྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་དང་། སྤང་བྱ་མིན་པའོ། ཡང་ཐ་མ་གསུམ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་སྤང་བྱ་མིན་པ་ཉིད་དོ། །གཉིས་པ་རྙེད་པ་བཤད་པ་ནི། ཁམས་གང་དུ་དང་པོ་ཉིད་དུ་དབང་པོ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དུ་ཞིག་རྙེད་ཅེ་ན། 8-408 འདོད་པར་དང་པོར་རྣམ་སྨིན་གཉིས་རྙེད་དེ། ལུས་དབང་དང་སྲོག་དབང་ངོ་། །དེ་དག་ཀྱང་སྐྱེ་གནས་དང་པོ་གསུམ་དུ་སྐྱེ་བ་དག་གིས་རྙེད་པ་དེ། བརྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བས་མིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཡིད་ དང་བཏང་སྙོམས་དག་གི་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་གཉིས་ནི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཚེ་གདོན་མི་ཟ་བར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྫུས་སྐྱེས་དག་གིས་དུ་ཞིག་ཐོབ་སྟེ། དེ་ཡིས་མཚན་ མེད་པ་དག་གིས་བསྐལ་པ་དང་པོ་པ་རྣམས་ལྟ་བུ་དྲུག་གམ་སྟེ་མིག་གི་སོགས་ལྔ་དང་སྲོག་དབང་། གལ་ཏེ་མཚན་གཅིག་པ་ལྷ་སོགས་དག་ན་བདུན་ནམ། གལ་ཏེ་མཚན་གཉིས་པ་དག་ཡིན་ ན། བརྒྱད། བརྫུས་སྐྱེས་ལ་ཡང་མཚན་གཉིས་པ་ཡོད་དམ་ཞེ་ན་ངན་སོང་དག་ན་ཡོད་དོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ན་མཚན་མེད་པར་བཤད་པ་དྲུག་གོ །གོང་མ་གཟུགས་མེད་པར་ནི་སྲོག་གི་དབང་པོ་ གཅིག་ཁོ་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཐོབ་སྟེ་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་གཏོང་བ་བཤད་པ་ནི། ཁམས་གང་དུ་འཆི་ན་དབང་པོ་དུ་ཞིག་ཐ་མར་གཏོང་ཞེ་ན། གཟུགས་མེད་དག་ཏུ་འཆི་ བ་ནི། སྲོག་དང་ཡིད་དང་བཏང་སྙོམས་ཉིད་འགག་པར་འགྱུར་རོ། །གཟུགས་ཁམས་སུ་འཆི་ན་དེའི་ཁར་མིག་སོགས་བསྣན་པའི་དབང་པོ་བརྒྱད་འགག་གོ །བརྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བ་རྣམས་ནི་དབང་པོ་རྣམས་ཚང་བར་སྐྱེ་ཞིང་འཆིའོ། ། 8-409 འདོད་པ་མཚན་གཉིས་པ་བ་ཞིག་འཆི་ན་བརྒྱད་པོ་དེ་དང་ཕོ་མོའི་དབང་པོ་བཅུ་འགག་པའམ་མཚན་གཅིག་པ་ཞིག་འཆི་ན་དགུའོ། །མཚན་མེད་པ་ཞིག་འཆི་ན་བརྒྱད་དོ། །དེ་ཡང་ཅིག་ཅར་འཆི་ བ་ལ་ཡིན་ལ་རིམ་གྱིས་འཆི་བ་དེ་དག་ལ་བཞི་སྟེ། ལུས་སྲོག་ཡིད་བཏང་སྙོམས་ཏེ། དེ་རྣམས་ལ་སོ་སོར་འགག་པ་མེད་པས་སོ། ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་སེམས་ལ་ གནས་པའི་འཆི་ཚུལ་དེ་ཡིན་ལ། དགེ་བའི་སེམས་ལ་གནས་པ་འཆི་བ་དེའི་ཚེ། ཐམས་ཅད་དག་ཏུ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་དབང་པོ་རྣམས་དང་། ལྷག་པར་དད་སོགས་ལྔ་འགག །དེ་རྣམས་དགེ་བའི་སེམས་ ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡོད་པས་སོ། །དེ་ལྟར་གཟུགས་མེད་བརྒྱད། གཟུགས་ན་བཅུ་འགག་གོ །བཞི་པ་ཐོབ་ཚུལ་ནི། འབྲས་བུ་ཐ་མ་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ གཉིས། དེ་ལས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ནི། དད་སོགས་དང་། ཀུན་ཤེས་ལྡན་པའི་དབང་པོ་མ་གཏོགས་པ་དག་དང་། ཡིད་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དབང་པོ་དག་དང་དགུས་ཐོབ་སྟེ། ཀུན་ཤ

【現代漢語翻譯】 對於修止和修觀而言，所要斷除的是不悅意，眼等七識，以及苦的九種主導因素，這些都要通過修觀來斷除。信等五者，無論是有漏還是無漏，都要通過修觀來斷除，或者說並非都要斷除。而最後的三者，則完全不是要斷除的。第二，關於獲得的解釋：在哪個界中，最初獲得成熟的根有多少呢？ 在欲界，最初獲得兩種成熟的根，即身根和命根。這些根也只有在卵生、濕生和化生這三種最初的出生方式中才能獲得，而胎生則不能。為什麼不是意根和舍受呢？因為這二者在結生時必然是具有煩惱的。化生者能獲得多少呢？那些無性別的，比如最初劫的人，能獲得六種，即眼等五根和命根。如果是有單性別的，比如天人等，則能獲得七種。如果是有雙性別的，則能獲得八種。化生者也有雙性別的嗎？在惡趣中是有的。在色界中，據說無性別的能獲得六種。而在更高的無色界中，只有命根一種能獲得成熟，其他的則不能。第三，關於捨棄的解釋：在哪個界中死亡時，最終會捨棄多少根呢？在無色界中死亡時，命根、意根和舍受會止息。在色界中死亡時，除了上述三種，再加上眼等五根，共有八根會止息。而化生者則是完整地出生和死亡。 在欲界，一個雙性別的眾生死去時，除了上述八種，再加上男女根，共有十根會止息；如果是一個單性別的眾生死去，則有九根止息；如果是一個無性別的眾生死去，則有八根止息。這指的是同時死亡的情況，如果是逐漸死亡，則有四種，即身根、命根、意根和舍受，因為這些根不會各自單獨止息。這是指處於煩惱狀態、未被教導的心的死亡方式。如果是處於善心的死亡，那麼所有如前所述的根，特別是信等五根都會止息，因為這些根必然存在於善心中。因此，在無色界有八種止息，在色界有十種止息。第四，關於獲得的途徑：最終的果位有二種，即入流果和阿羅漢果。從入流果來說，除了具有一切智的根之外的信等，以及意根和舍受，共有九種途徑可以獲得。一切智

【English Translation】 For both Śamatha and Vipaśyanā, what is to be abandoned is unpleasantness, the seven consciousnesses such as the eye, and the nine dominant factors of suffering, which are to be abandoned through Vipaśyanā. The five such as faith, whether contaminated or uncontaminated, are to be abandoned through Vipaśyanā, or rather, not all are to be abandoned. And the last three are definitely not to be abandoned. Second, the explanation of acquisition: In which realm, how many faculties ripen first? In the desire realm, two ripen first: the body faculty and the life faculty. These are acquired by those born in the first three modes of birth, namely, egg-born, moisture-born, and transformation-born, but not by womb-born. Why not the mind and equanimity? Because these two are necessarily afflicted at the time of rebirth. How many do the transformation-born obtain? Those without gender, such as the first people of the eon, obtain six, namely, the five senses such as the eye and the life faculty. If they are of one gender, such as gods, then seven. If they are of two genders, then eight. Are there transformation-born with two genders? Yes, in the lower realms. In the form realm, it is said that six are obtained without gender. In the higher formless realm, only the life faculty ripens, and no others. Third, the explanation of abandonment: In which realm, how many faculties are finally abandoned at death? In the formless realms, life, mind, and equanimity cease. In the form realm, in addition to these, the eight faculties including the eye cease. Those born by transformation are born and die with all faculties complete. In the desire realm, when a being with two genders dies, the ten faculties including the eight mentioned above plus the male and female faculties cease; if a being with one gender dies, then nine; if a being without gender dies, then eight. This refers to simultaneous death; for gradual death, there are four: body, life, mind, and equanimity, because these do not cease separately. This is the mode of death for a mind that is afflicted and untaught. At the time of death for a mind that is virtuous, all the faculties as described above, especially the five such as faith, cease, because these faculties are necessarily present in a virtuous mind. Thus, eight cease in the formless realm, and ten in the form realm. Fourth, the mode of attainment: The ultimate fruits are two: the fruit of stream-entry and the fruit of Arhatship. From the perspective of stream-entry, one attains through nine paths: faith and so on, except for the faculty of complete knowledge, and the faculties of mind and equanimity. Complete

---

ེས་པར་བྱེད་པའི་དབང་པོ་ ནི་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ། ཀུན་ཤེས་པའི་དབང་པོ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་ལ་སྟེ། གོ་རིམ་བཞིན་བྲལ་བའི་ཐོབ་པ་འདྲེན་པར་བྱེད་པ་དང་། རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་དད་སོགས་དང་། 8-410 ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དབང་པོ་མ་གཏོགས་པ་དག་དང་། ཡིད་དབང་། བདེ་བ་ཡིད་བདེ་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དབང་པོ་རྣམས་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་དང་དགུས་ཐོབ་བོ། །བར་པ་ཕྱིར་འོང་ངམ་ཕྱིར་ མི་འོང་གི་འབྲས་བུ་གཉིས་ནི་རིམ་གྱིས་ཐོབ་པ་དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱིས་ཐོབ་ན་ནི་དད་སོགས་ལྔ། བཏང་སྙོམས་ཡིད་དབང་སྟེ་བདུན་དག་གིས་ཐོབ་པ་དང་། དེ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་ པའི་ལམ་གྱིས་ཐོབ་ན་ནི་དབང་པོ་བརྒྱད་ཀྱིས་ཐོབ་སྟེ། བརྒྱད་པ་ནི་ཀུན་ཤེས་པའི་དབང་པོ་དང་། ཅི་སྟེ་ཕལ་ཆེར་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཞིག་གིས་ཐོབ་ན་ནི་དགུས་ཐོབ་སྟེ། དགུ་ ནི་རྒྱུན་ཞུགས་ཀྱི་འབྲས་བུ་གང་གིས་ཐོབ་པ་དེས་སོ། །ཆོས་མངོན་པ་ལས། བཅུ་གཅིག་དག་གིས་ཐོབ་བོ་ཞེས་བཤད་པ་ལས། འདིར་དགྲ་བཅོམ། དབང་པོ་དགུས་ཐོབ་པར་བཤད་ཅེ་ན། དེ་ནི་དགུ་ ཁོ་ནས་ཐོབ་སྟེ། བཅུ་གཅིག་དག་གིས་ཞེས་བཤད་པ་ནི། ཡོངས་སུ་ཉམས་ཤིང་། ཡོངས་སུ་ཉམས་ནས། བདེ་དང་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དབང་པོ་དག་གིས་དགྲ་བཅོམ་ཉིད་ཐོབ་པ་འགའ་ཞིག་སྲིད་པའི་ཕྱིར་བཤད་ པ་ཡིན་གྱི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་དུས་གཅིག་ཏུ་སྲིད་པ་ནི་མེད་དོ། །ཕྱིར་མི་འོང་ལའང་མི་ཐལ་ལམ་ཞེ་ན། ཐལ་བ་མེད་དེ། དེ་ནི་ཡོངས་སུ་ཉམས་ཕན་ཆད་བདེ་བའི་དབང་པོས་ཐོབ་པ་མེད་དོ། ། 8-411 འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་སྔོན་སོང་ལ་ནི་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་ཡང་མེད་དེ། དེའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ནི་ལམ་གཉིས་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པ་ལྡན་པ་ནི། བཏང་སྙོམས་དང་ ནི་སྲོག་དང་ནི་ཡིད་འདི་དག་ལས་གང་རུང་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་ངེས་པར་དབང་པོ་དེ་དག་གསུམ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་ནི་ཕན་ཚུན་མེད་ན་མི་ལྡན་པ་ཡིན་གྱི། ལྷག་ མ་རྣམས་དང་ནི་མ་ངེས་ཏེ། ལྡན་པའང་ཡོད་མི་ལྡན་པའང་ཡོད་དོ། །དེ་ཡང་མིག་རྣ་བ་སྣ་ལྕེ་ལུས་ཕོ་མོའི་དབང་པོ་དང་ནི་གཟུགས་མེད་པར་སྐྱེས་པ་དང་མི་ལྡན། འདོད་པའི་ཁམས་ ན་ནི་གང་གིས་མ་ཐོབ་པ་དང་། རྣམ་པར་ཉམས་པ་དག་དང་མི་ལྡན། ཕོ་མོའི་དབང་པོ་གཟུགས་སུ་སྐྱེས་པ་དང་མི་ལྡན །བདེ་བའི་དབང་པོ་བསམ་གཏན་བཞི་བ་དང་། གཟུགས་མེད་དུ་སྐྱེས་ པའི་སོ་སྐྱེ་དང་མི་ལྡན། ཡིད་བདེའི་དབང་པོ་དང་ནི་བསམ་གཏན་གསུམ་པ། བཞི་པ་གཟུགས་མེད་ཀྱི་སོ་སྐྱེ་ཁོ་ན་དང་མི་ལྡན། སྡུག་བསྔལ་གྱི་དབང་པོ་ཁམས་གོང་གཉིས་ཀར་མི་ལྡན། ཡིད་ མི་བདེ་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང་། དད་སོགས་དགེ་རྩ་ཆད་པ་དང་མི་ལྡན། ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དབང་པོ་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་དང་། འབྲས

【現代漢語翻譯】 『知根』（藏文：ཡེས་པར་བྱེད་པའི་དབང་པོ་）是無間道（藏文：བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ།，指直接證悟解脫的道路）。『遍知根』（藏文：ཀུན་ཤེས་པའི་དབང་པོ་）是解脫道（藏文：རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ།），因為它們能引導次第解脫的獲得，並且是其所依。 阿羅漢（藏文：དགྲ་བཅོམ་པ་）通過信等五根，以及除了『遍知根』之外的其他根，還有意根、樂根、喜根、舍根中的任何一個，共九根獲得。中間者，即一來果或不還果，如果通過世間道獲得，則通過信等五根、舍根、意根共七根獲得。如果通過出世間道獲得，則通過八根獲得，第八根是『遍知根』。如果由幾乎斷除貪慾者獲得，則通過九根獲得，這九根與證得預流果者相同。 《法蘊論》中說通過十一根獲得，而這裡說阿羅漢通過九根獲得，這是因為只能通過九根獲得。說通過十一根獲得，是因為存在完全退失，退失后，通過樂根和舍根獲得阿羅漢果的情況，但樂等根不可能同時存在。那麼，對於不還果，是否也存在類似情況呢？不存在，因為不還果不可能通過退失后的樂根獲得。對於先前已斷除貪慾者，也不會發生退失，因為他們的斷除貪慾是通過兩種道獲得的。 第五個是相應。與舍根、命根、意根中的任何一個相應者，必定與這三個根相應。這些根是相互依賴的，如果缺少其中一個，就無法相應。但與其他根則不一定，有時相應，有時不相應。例如，眼根、耳根、鼻根、舌根、身根、男女根不與無色界眾生相應。在欲界中，不與未獲得者和已退失者相應。男女根不與色界眾生相應。樂根不與第四禪和無色界眾生相應。喜根不與第三禪、第四禪和無色界眾生相應。苦根不與上二界眾生相應。憂根不與已斷除欲界貪慾者和斷絕善根者相應。『遍知根』不與凡夫和有學者相應。 學者不與『未知根』相應，阿羅漢不與『知根』相應。

【English Translation】 'Knowing faculty' (Tibetan: ཡེས་པར་བྱེད་པའི་དབང་པོ་) is the path of immediate (uninterrupted) (Tibetan: བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ།, referring to the direct path to enlightenment). 'All-knowing faculty' (Tibetan: ཀུན་ཤེས་པའི་དབང་པོ་) is the path of liberation (Tibetan: རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ།), because they lead to the attainment of gradual liberation and are its basis. An Arhat (Tibetan: དགྲ་བཅོམ་པ་) is attained through the five faculties of faith, etc., and any one of the faculties other than the 'all-knowing faculty', as well as the mind faculty, the pleasure faculty, the joy faculty, and the equanimity faculty, for a total of nine faculties. The intermediate one, i.e., the once-returner or non-returner, if attained through the worldly path, is attained through the five faculties of faith, etc., the equanimity faculty, and the mind faculty, for a total of seven faculties. If attained through the supramundane path, it is attained through eight faculties, the eighth being the 'all-knowing faculty'. If attained by one who has almost abandoned desire, it is attained through nine faculties, the same nine faculties as those by which the stream-enterer is attained. The Dharma Skandha Sutra states that it is attained through eleven faculties, but here it is said that an Arhat is attained through nine faculties, because it can only be attained through nine faculties. The statement that it is attained through eleven faculties is because there are cases where one completely deteriorates, and after deteriorating, attains Arhatship through the pleasure faculty and the equanimity faculty, but the pleasure faculty and others cannot exist simultaneously. Then, is there a similar situation for the non-returner? No, because the non-returner cannot be attained through the pleasure faculty after deterioration. For one who has previously abandoned desire, deterioration will not occur, because their abandonment of desire is attained through two paths. The fifth is association. One who is associated with any one of the equanimity faculty, the life faculty, and the mind faculty is necessarily associated with these three faculties. These faculties are interdependent; if one is missing, they cannot be associated. But it is not necessarily the case with other faculties; sometimes they are associated, sometimes they are not. For example, the eye faculty, ear faculty, nose faculty, tongue faculty, body faculty, and gender faculties are not associated with beings born in the formless realm. In the desire realm, they are not associated with those who have not attained them and those who have deteriorated. The gender faculties are not associated with beings born in the form realm. The pleasure faculty is not associated with beings in the fourth dhyana and the formless realm. The joy faculty is not associated with beings in the third dhyana, the fourth dhyana, and the formless realm. The suffering faculty is not associated with beings in the two upper realms. The displeasure faculty is not associated with those who have abandoned desire in the desire realm and those who have severed their roots of virtue. The 'all-knowing faculty' is not associated with ordinary beings and learners. Learners are not associated with the 'unknown faculty', and Arhats are not associated with the 'knowing faculty'.

---

་གནས་ལ་མི་ལྡན། ཀུན་ཤེས་པའི་དབང་པོ་དང་ནི་སོ་སྐྱེ་དང་མཐོང་བ་དང་མི་སློབ་པའི་ལམ་ལ་གནས་པ་རྣམས་དང་མི་ལྡན། 8-412 ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོ། སོ་སྐྱེ་སློབ་པ་དག་དང་མི་ལྡན་ནོ། །མ་བཀག་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ཇི་ལྟར་བཤད་པ་དང་ལྡན་ནོ། །བདེ་བའམ་ལུས་དབང་པོ་དང་ལྡན་པ་ལ་བཏང་ སྙོམས་སོགས་གསུམ་བདེ་བའི་དབང་པོ་བཞི་དག་དང་ལྡན། ལུས་དབང་ལྡན་པའང་དེ་གསུམ་དང་ལུས་དབང་དེ་བཞིན་ལྡན། མིག་དབང་ལྡན་པ་ལ། བཏང་སྙོམས་སྲོག་ཡིད་ལུས་མིག་དབང་ལྔ་དང་ལྡན། སོགས་པ། རྣ་བ་ལྡན་པ། སྣ་ལྕེའི་དབང་པོ་ལྡན་པ་དག་ཀྱང་། རེ་རེ་བཞིན་ལྔ་ལྡན། ཡིད་བདེ་ལྡན་པ་ཡང་ལྔ་ལྡན་ཏེ། བཏང་སྙོམས་སྲོག་ཡིད་དང་བདེ་བ། ཡིད་བདེ་ལྔའོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་དབང་པོ་ དང་ལྡན་པ་བདུན་དང་སྟེ། ལུས་སྲོག་ཡིད་ཚོར་བའི་དབང་པོ་བཞི་དང་ལྡན་ནོ། །མོ་ཡི་དབང་ལྡན་ལ། གོང་གི་བདུན་དེ་ཉིད་དེ་བརྒྱད་དང་ལྡན་ནོ། །སོགས་པ། ཕོའི་དབང་པོ་དང་། ཡིད་མི་ བདེའི་དབང་པོ་ཡང་སྔ་མ་བདུན་དང་རང་རང་བསྣན་པས་བརྒྱད། དད་པ་སོགས་ལྔ་པོ་ལ་ཡང་བརྒྱད་དང་ལྡན་ཏེ། ལྔ་པོ་དེ་དག་དང་། བཏང་སྙོམས་དང་། སྲོག་དང་ཡིད་དག་གོ །ཀུན་ཤེས་པ་ དང་ལྡན་པའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་པ་ལ་ནི་བདེ་བ། ཡིད་བདེ་བཏང་སྙོམས་སྲོག་ཡིད་དད་སོགས་ལྔ། ཀུན་ཤེས་པའི་དབང་པོ་རང་དང་བཅུ་གཅིག་དང་ལྡན་ནོ། །ཀུན་ཤེས་པའི་དབང་པོའང་དེ་བཞིན། 8-413 ཀུན་ཤེས་བྱེད་པའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་པ་ལ། བཅུ་གསུམ་དག་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། ཡིད་སྲོག་ལུས་ཚོར་བ་བཞི་དད་སོགས་ལྔ། དེ་ཉིད་རང་ངོ་། །དགེ་མེད་དགེ་རྩ་ཀུན་ཏུ་ཆད་པ་སྟེ། དེ་ནང་ན་ཉུང་བ་དང་ལྡན་པ་ལུས་དང་ཚོར་བ་ལྔ་དག་དང་། སྲོག་ཡིད་བརྒྱད་དང་ལྡན། གཟུགས་མེད་པའི་བྱིས་པ་སོ་སྐྱེའང་དེ་བཞིན་བརྒྱད་དང་ལྡན་ཏེ་བཏང་སྙོམས་སྲོག་ཡིད་དགེ་བ་དད་ སོགས་རྣམས་དང་ངོ་། །གང་ཞིག་ནང་ན་དབང་པོ་མང་པོར་ལྡན་ལ། བཅུ་དགུ་དང་ལྡན་ཏེ། དྲི་མ་མེད་པ་རྣམས་མ་གཏོགས་པའོ། །དེ་ཡང་མཚན་གཉིས་པའི་དབང་དུ་བྱས་སོ། །འཕགས་པ་ཆགས་བཅས་ ཀྱང་། མཚན་གཅིག །དྲི་མ་མེད་པ་ཀུན་ཤེས་པ་དང་། ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོ་གཉིས་མ་གཏོགས་པའོ། །གཉིས་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་སྐྱེ་སོགས་ལ་དཔྱད་པ་ལ། གཟུགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལྷན་ཅིག་ སྐྱེ་བ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ། མི་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་བཤད་པ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། ཐམས་ཅད་ལས་ཕྲ་བའི་གཟུགས་ནི་བསགས་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལས་ཆེས་ཆུང་བ་ ནི་མི་མངོན་ནོ། །དེ་འདོད་པའི་ཁམས་ནི་དབང་པོ་ཡང་མེད་པ་དང་སྒྲ་ཡང་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་རྡུལ་རྫས་བརྒྱད་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། རྫས་བརྒྱད་ནི་འབྱུང་བ་བཞི། འབྱུང་འགྱུར་བཞི་དག་གོ ། 8-414 རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་དང་ལྡ

【現代漢語翻譯】 不具備。不具備一切智自在（梵文：Sarvajñā-vaśitā， सर्वज्ञावशिता， सर्वज्ञावशित，擁有一切智慧的力量）和凡夫、見道者以及無學道者所處的道。 不具備一切智自在。不具備凡夫和有學道者。在未被遮止的情況下，如何宣說才具備呢？具備樂受或身根，以及舍受等三種，具備樂根四種。具備身根者也同樣具備這三種和身根。具備眼根者，具備舍受、命根、意根、身根、眼根五種。等等。 具備耳根者、鼻根、舌根者也各自具備五種。具備意樂者也具備五種，即舍受、命根、意根和樂受、意樂五種。具備苦受根者具備七種，即身根、命根、意根、受根四種。具備女根者，具備上述七種，即八種。等等。具備男根者和意不樂根者，也具備之前的七種，加上各自本身，即八種。具備信等五根者也具備八種，即這五種，以及舍受、命根和意根。具備一切智自在者，具備樂受、意樂、舍受、命根、意根、信等五根、一切智自在根本身，即十一種。一切智自在根也同樣。 具備一切智作者根者，具備十三種，即意根、命根、身根、受根四種，信等五根，以及其本身。斷絕一切不善根和善根者，其中具備較少者，具備身根和受根五種，以及命根、意根八種。無色界的孩童凡夫也同樣具備八種，即舍受、命根、意根、善根、信等。如果其中具備多種根，則具備十九種，但不包括無垢者。這也是以雙性根的角度來說的。有染污的聖者也只有一種根。無垢者不包括一切智和一切智自在根兩種。第二，觀察有為法的生等，對於有色者的同時生起，心和心所，不相應行法三種進行闡述。首先是，所有事物中最細微的色是積聚的微塵，比這更小的則不可見。如果欲界沒有根也沒有聲音，那麼微塵則具備八種物質，即四大和四大所造。 微塵具備身根。

【English Translation】 It does not possess. It does not possess the power of omniscient mastery (Sanskrit: Sarvajñā-vaśitā) and the paths of ordinary beings, those who have attained the path of seeing, and those who are beyond learning. It does not possess the power of omniscient mastery. It does not possess ordinary beings and learners. How does it possess what is explained in the unblocked state? It possesses the feeling of pleasure or the body faculty, and the three such as equanimity, and the four faculties of pleasure. One who possesses the body faculty also possesses these three and the body faculty. One who possesses the eye faculty possesses five: equanimity, life, mind, body, and eye faculties. And so on. Those who possess the ear faculty, nose faculty, and tongue faculty each possess five. One who possesses mental pleasure also possesses five: equanimity, life, mind, pleasure, and mental pleasure. One who possesses the faculty of suffering possesses seven: body, life, mind, and the four faculties of feeling. One who possesses the female faculty possesses the aforementioned seven, which is eight. And so on. One who possesses the male faculty and the faculty of displeasure also possesses the previous seven, plus their own, which is eight. One who possesses the five faculties of faith, etc., also possesses eight: these five, as well as equanimity, life, and mind. One who possesses the power of omniscient mastery possesses pleasure, mental pleasure, equanimity, life, mind, the five of faith, etc., and the omniscient mastery faculty itself, which is eleven. The omniscient mastery faculty is the same. One who possesses the faculty of omniscient action possesses thirteen: mind, life, body, the four feelings, the five of faith, etc., and itself. One who has completely severed all non-virtuous and virtuous roots, the one who possesses the least among them, possesses the body and the five feelings, and the eight of life and mind. A formless infant ordinary being also possesses eight: equanimity, life, mind, virtue, faith, etc. One who possesses many faculties within, possesses nineteen, except for the stainless ones. This is also considered from the perspective of having two genders. A defiled noble one also has one gender. The stainless ones do not include the two: omniscience and the power of omniscient mastery. Secondly, examining the arising of conditioned phenomena, the simultaneous arising of form, mind and mental factors, and the explanation of non-associated compositional factors. First, the smallest form of all is called the accumulated subtle particle, and what is smaller than that is invisible. If the desire realm has neither faculty nor sound, then the particle possesses eight substances: the four elements and the four derived from the elements. The subtle particle possesses the body faculty.

---

ན་ལ། སྒྲ་མེད་པ་ཞིག་ནི་རྫས་དགུ་སྟེ་སྔར་གྱི་ཁར་ལུས་དབང་བསྣན་པས་སོ། །མིག་སོགས་དབང་པོ་གཞན་གྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གང་ལ་ལྡན་པ་དེ་ ལ་ནི་རྫས་བཅུ་སྟེ། དགུ་པོ་དེ་དང་མིག་སོགས་རང་རང་གིས་སོ། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་དེ་སྒྲ་དང་བཅས་པ་ཞིག་ཏུ་སྐྱེ་ན། གོ་རིམ་བཞིན་རྫས་དགུ། བཅུ། བཅུ་གཅིག་དང་ལྡན་པར་རོ། དབང་ པོ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་སྒྲ་ཡང་ཡོད་དེ། ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པའོ། འབྱུང་བ་དེ་དག་ཐ་མི་དད་པར་ཡོད་ཀྱང་། གང་ན་ཆེས་གསལ་ཞིང་མཐུའི་སྒོ་ ནས་ཤས་ཆེ་བ་དེ་ནི་དེ་ནི་སྲ་བའམ་གཤེར་བ་ལ་སོགས་པར་དམིགས་སོ། །གཟུགས་ཁམས་ན་དྲི་རོ་མེད་པས་དེ་ན་ཡོད་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ནི་རྫས་དྲུག་དང་བདུན་དང་བརྒྱད་ལྡན་ནོ། ། གཉིས་པ་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་བཤད་པ་ལ་སེམས་བྱུང་། དེ་འཁོར་དུ་བྱུང་ཚུལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཕན་ཚུན་མེད་ན་འབྱུང་བར་མི་ནུས་པས་ངེས་པར་གང་ སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེའོ། །ཐོབ་པའམ་ནི། སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་ཁོ་ན་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་ཡི་གཞན་དང་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་སྨོས་ན། 8-415 དེ་དག་གང་ཡིན་ཞེ་ན་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། ས་མང་པོ་པ་དག་དང་། ལ་སོགས་པ། དགེ་བའི་ས་མང་པོ་པ་རྣམས་དང་། ཉོན་མོངས་པའི་ས་མང་པོ་པ་རྣམས་ དང་། མི་དགེ་བའི་ས་མང་པོ་པ་རྣམས་དང་། ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་ངུའི་ས་པ་རྣམས་ཏེ། ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལྔར་བྱས་སོ། །དེ་ལས་དང་པོ་ནི། ཇི་སྐད་དུ། ས་ཞེས་ བྱ་བ་ནི་གོ་སྐབས་ཀྱི་ཡུལ་ཏེ་གང་ཞིག་གང་ནི་གོ་སྐབས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་ས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་འདི་དག་ལ་ས་མང་པོ་ཡོད་པས་ན་ས་མང་པོ་པ་རྣམས་ ཏེ། གང་དག་སེམས་ཐམས་ཅད་ལ་འབྱུང་བའོ། །ཞེས་སོ། །དེ་དག་གང་ཞེ་ན་ཚོར་བ་དང་། སེམས་པ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུན་པ་དང་། རེག་པ་དང་། བློ་གྲོས་དང་། དྲན་པ་དང་། ཡིད་ལ་བྱེད་ པ་དང་། མོས་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ནོ། །དེ་དག་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་ཐམས་ཅད་ལ་ཚོགས་པར་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ལས་ཚོར་བ་ནི་མྱོང་བ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། བདེ་སྡུག་བཏང་སྙོམས་པའོ། །སེམས་པ་ ནི་སེམས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའོ། །འདུ་ཤེས་ནི་འདུས་ནས་ཤེས་པ་སྟེ། ཡུལ་ལ་མཚན་མར་འཛིན་པའོ། །འདུན་པ་ནི་བྱེད་འདོད་པའོ། །རེག་པ་ནི་ཡུལ་དང་དབང་པོ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདུས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་རེག་པའོ། ། 8-416 བློ་གྲོས་ནི་ཤེས་རབ་སྟེ་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །དྲན་པ་ནི་དམིགས་པ་མི་བརྗེད་པའོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་འཇུག་པའོ། །མོས་པ་ནི་འདོད་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་སེམས་ རྩེ་གཅིག་པའོ། །གཉིས་པ་ནི། འདི་དག་ལ་དགེ

【現代漢語翻譯】 那麼，無聲之物有九種，即在之前的（地、水、火、風）四種元素上加上身體的官能。如果眼睛等其他官能的微塵具備，那麼就有十種，即之前的九種加上眼睛等各自的官能。如果微塵產生為有聲之物，那麼依次具備九種、十種、十一種。與官能無分別的聲音也存在，即從能把握的大種元素的原因中產生。這些元素雖然無分別地存在，但在哪裡最清晰，並且通過力量而占主導地位，那麼就在那裡被認為是堅硬或液體等。在色界中沒有氣味和味道，因此在那裡存在的微塵具備六種、七種和八種。 第二，關於心和心所的解釋，心所及其產生的兩種方式。第一種是：心和心所之間如果互不依賴，就無法產生，因此所有產生的事物都必然與有為法的特徵一同產生。或者說，只有與顯現為有情眾生的一同產生，而不是與其他。提到心所，那麼這些是什麼呢？心所分為五種，即普遍的心所、等等、善的心所、煩惱的心所、不善的心所和微細煩惱的心所。因為它們的差別，所以分為五類。其中第一種是：正如所說，『地』是指機會的處所，即什麼在何處是機會的處所，那麼它就是那裡的『地』。因此，這些有很多『地』，所以是普遍的心所，即在所有心中都會產生的。那麼這些是什麼呢？是感受、作意、知覺、意欲、觸、智慧、憶念、作意、勝解和禪定。這些在心的每一個剎那都會聚集產生。其中，感受是三種體驗，即快樂、痛苦和舍受。作意是心明顯地造作。知覺是聚集后認識，即對境取相。意欲是想要做。觸是境、官能和識聚集后產生的觸。智慧是辨別，即徹底辨別法。憶念是對所緣不忘失。作意是心的作用。勝解是意樂。禪定是心一境性。 第二種是，這些具有善...

【English Translation】 Then, a soundless thing has nine elements, which are the previous four elements (earth, water, fire, wind) plus the body's faculties. If the subtle particles of other faculties such as the eyes are present, then there are ten, which are the previous nine plus the respective faculties such as the eyes. If the subtle particles arise as a sound-bearing thing, then they sequentially possess nine, ten, and eleven elements. Sound, which is non-distinct from the faculties, also exists, arising from the cause of the graspable great elements. Although these elements exist non-distinctly, wherever they are most clear and dominant through power, they are perceived as hardness or liquidity, and so on. In the form realm, there is no smell or taste, so the subtle particles present there possess six, seven, and eight elements. Second, regarding the explanation of mind and mental factors, the mental factors and the two ways in which they arise. The first is: if the mind and mental factors do not depend on each other, they cannot arise, so all things that arise necessarily arise together with the characteristics of conditioned phenomena. Or rather, they only arise together with what appears as sentient beings, and not with others. Mentioning mental factors, what are these? Mental factors are divided into five types: the pervasive mental factors, and so on, the virtuous mental factors, the afflictive mental factors, the non-virtuous mental factors, and the minor afflictive mental factors. Because of their differences, they are divided into five categories. The first of these is: as it is said, 'ground' refers to the place of opportunity, that is, whatever is the place of opportunity in whatever place, that is called its 'ground'. Therefore, these have many 'grounds', so they are pervasive mental factors, that is, they arise in all minds. What are these? They are feeling, intention, perception, desire, contact, wisdom, memory, attention, conviction, and concentration. These gather and arise in every moment of the mind. Among them, feeling is the three types of experience, namely pleasure, pain, and equanimity. Intention is the mind manifestly acting. Perception is knowing after gathering, that is, apprehending the characteristics of an object. Desire is wanting to do. Contact is the contact that arises from the gathering of object, faculty, and consciousness. Wisdom is discrimination, that is, thoroughly discriminating phenomena. Memory is not forgetting the object of focus. Attention is the mind's engagement. Conviction is aspiration. Concentration is one-pointedness of mind. The second is, these have virtue...

---

་བའི་ས་མང་པོ་ཡོད་པས་འདི་དག་ནི་དགེ་བའི་ས་མང་པོ་པ་དག་ཡིན་ཏེ། དད་པ་དང་བག་ཡོད་པ་དང་། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང་། བཏང་སྙོམས་དང་། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་། ཁྲེལ་ཡོད་པ་དང་། རྩ་བ་གཉིས་ནི། ཆགས་པ་མེད་པ་དང་། ཞེ་སྡང་མེད་པའོ། །རྣམ་པར་མི་འཚེ་བ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཏེ་བཅུ་པོ་འདི་རྟག་ཏུ་དགེ་ བའི་སེམས་ལ་འབྱུང་ངོ་། །དད་པ་ནི་སེམས་དང་བ། བག་ཡོད་པ་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་བསྒོམ་པའི་སེམས་ཀུན་ནས་བསྲུང་བ། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ནི་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ། ལུས་ཤིན་སྦྱངས་ཚོར་བར་ ཟད་དོ། །བཏང་སྙོམས་ནི་སེམས་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། སེམས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །ངོ་ཚ་ཤེས་པ་དང་ཁྲེལ་ཡོད་འོག་ནས་བཤད་ལ། འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་མེད་པ། མ་ཆགས་པ་དང་མི་ སྡང་བའོ། །གཏི་མུག་མེད་པ་ཡོད་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཏུ་གཏོགས་སོ། །རྣམ་པར་མི་འཚེ་བ་ནི་མཐོ་མི་འཚམ་པའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ནི་སེམས་མངོན་པར་སྤྲོ་བའོ། །གསུམ་པ་ནི། འདི་དག་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་ས་མང་པོ་ཡོད་པས་ཉོན་མོངས་པའི་ས་མང་པོ་པ་ཞེས་བྱ། 8-417 གང་ཞེ་ན། རྨོངས་པ་དང་། བག་མེད་པ་དང་། ལེ་ལོ་དང་། མ་དད་པ་དང་། རྨུགས་པ་དང་རྒོད་པ་སྟེ་དྲུག་གོ །འདི་དག་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་ལ་རྟག་ཏུ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། ། དེ་ལ་རྨོངས་པ་ནི་མ་རིག་པའམ། མི་ཤེས་པའམ། མི་གསལ་བའོ། །བག་མེད་པ་ནི། དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་མི་སྒོམ་པ་སྟེ། སྒོམ་པའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སོ། །ལེ་ལོ་ནི་སེམས་མངོན་པར་ མི་སྤྲོ་བ་སྟེ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སོ། །མ་དད་པ་ནི་སེམས་མ་དད་པ་སྟེ། དད་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས། རྨུགས་པ་ནི་ལུས་ལྕི་བ་ཉིད་དང་། སེམས་ལྕི་བ་ཉི་དེ། ལུས་ དང་སེམས་ལས་སུ་མི་རུང་བའོ། །རྒོད་པ་ནི་སེམས་རྣམ་པར་མ་ཞི་བ་ཉིད་དོ། །བཞི་པ་ནི། མི་དགེ་བའི་སེམས་ལ་རྟག་ཏུ་འབྱུང་བ་གཉིས་པོ་ནི་མི་དགེ་བའི་ས་ཆེན་པོ་པ་ དག་སྟེ། ཁྲེལ་མེད་དང་ངོ་ཚ་མེད་པའོ། །མཚན་ཉིད་འོག་ཏུ་བཤད་ལ། ལྔ་པ་ནི། ཁྲོ་བ་དང་། འཁོན་དུ་འཛིན་པ་དང་། གཡོ་དང་ནི། ཕྲག་དོག །འཚིག་པ་དང་། འཆབ་པ་དང་། སེར་སྣ་དང་། སྒྱུ་དང་། རྒྱགས་པ་དང་། རྣམ་པར་འཚེ་བ་ནི། འདི་དག་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་ངུའི་ས་ཡོད་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་ངུའི་ས་པ་རྣམས་ཏེ་མ་རིག་པ་ཙམ་དང་སྒོམ་པས་སྤང་བྱ་དང་། 8-418 ཡིད་ཀྱི་ས་པ་ཁོ་ན་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །འདི་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཉེ་ཉོན་དུ་འཆད་དོ། །གཉིས་པ་དེ་འཁོར་དུ་འབྱུང་ཚུལ་ནི། རྟོག་དཔྱོད་འགྱོད་གཉིད་སོགས་མ་ངེས་པ་གཞན་དག་ཀྱང་ ཡོད་པས་དེ་ལ་སེམས་གང་ལ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དུ་ཞིག་ངེས་པར་འབྱུང་ཞེ་ན། རེ་ཞིག་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སེམས་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་གཉིས་ཏེ་མ་ འདྲེས་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་གཞ

【現代漢語翻譯】 由於存在許多善良的基礎，因此這些是許多善良的基礎，即：信仰、謹慎、高度的適應性、平靜、羞恥感、慚愧感，以及兩個根本：無執著和無嗔恨。不害和他人的利益，以及精進——這十者總是出現在善良的心中。信仰使心清澈。謹慎是守護所有善良之法的心。高度的適應性使心能夠工作。身體的高度適應性耗盡了感覺。平靜是心的平等和心的自然成就。羞恥感和慚愧感將在下文解釋。無慾和無嗔是不執著和不嗔恨。雖然有無癡，但它屬於智慧。不害是不傷害他人。精進是心歡喜。第三個是，因為這些有許多煩惱的基礎，所以被稱為許多煩惱的基礎。 什麼是呢？愚癡、放逸、懈怠、不信、昏沉和掉舉——這六個。這些總是出現在煩惱的心中。 其中，愚癡是無明、不瞭解或不清楚。放逸是不修習善良之法，是修習的違背之法。懈怠是心不歡喜，是精進的違背之法。不信是心不信，是信仰的違背之法。昏沉是身體沉重和心沉重，身體和心不能工作。掉舉是心不寂靜。 第四個是，總是在不善心中出現的兩個是不善的大地法，即無慚和無愧。它們的定義將在下文解釋。第五個是，憤怒、懷恨、欺騙、嫉妒、惱怒、隱藏、吝嗇、虛偽、自滿和損害——因為這些有小煩惱的基礎，所以是小煩惱的基礎，僅僅是無明，通過修習可以斷除，並且只與意識的基礎相關聯。這些的定義將在近煩惱中解釋。第二個是它們出現的循環方式：有尋、伺、後悔、睡眠等不確定的其他法。 那麼，在任何心中，有多少心所必然生起呢？暫時來說，在欲界中活動的心有五種：善和不善兩種，不混合，以及煩惱。

【English Translation】 Since there are many grounds for virtue, these are the many grounds for virtue, namely: faith, mindfulness, great pliancy, equanimity, sense of shame, modesty, and the two roots: non-attachment and non-hatred. Non-harming and benefiting others, and diligence—these ten always arise in the virtuous mind. Faith makes the mind clear. Mindfulness is guarding the mind from cultivating non-virtuous dharmas. Great pliancy makes the mind workable. The great pliancy of the body exhausts feelings. Equanimity is the equality of mind and the spontaneous accomplishment of mind. Sense of shame and modesty will be explained below. Non-attachment and non-hatred are non-attachment and non-hatred. Although there is non-ignorance, it belongs to wisdom. Non-harming is not harming others. Diligence is the mind being joyful. The third is, because these have many grounds for affliction, they are called the many grounds for affliction. What are they? Ignorance, heedlessness, laziness, lack of faith, dullness, and agitation—these six. These always arise in the afflicted mind. Among these, ignorance is unknowing, not knowing, or unclear. Heedlessness is not cultivating virtuous dharmas; it is the opposite of cultivating. Laziness is the mind not being joyful; it is the opposite of diligence. Lack of faith is the mind not having faith; it is the opposite of faith. Dullness is the heaviness of body and the heaviness of mind; body and mind are unworkable. Agitation is the mind not being pacified. The fourth is, the two that always arise in the non-virtuous mind are the great grounds of non-virtue, namely, shamelessness and lack of shame. Their definitions will be explained below. The fifth is, anger, resentment, deceit, jealousy, vexation, concealment, stinginess, pretense, pride, and harming—because these have the grounds of minor afflictions, they are the grounds of minor afflictions, which are only ignorance, are abandoned through cultivation, and are associated only with the grounds of mind. The definitions of these will be explained in the near afflictions. The second is how they arise in a cycle: there are other uncertain factors such as conception, discernment, regret, sleep, etc. So, in any mind, how many mental factors necessarily arise? For the time being, the mind that operates in the desire realm has five aspects: the two of virtue and non-virtue, unmixed, and affliction.

---

ན་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དང་། མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའོ། དེ་ལ་ འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་དགེ་བའི་སེམས་ལ་ནི་ངེས་པར་རྟོག་དང་དཔྱོད་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཉི་ཤུ་གཉིས་ངེས་པར་འབྱུང་ངོ་། །དེའང་ས་མང་པོ་པ་བཅུ། དགེ་བའི་ས་མང་ པོ་པ་བཅུ། རྟོག་དཔྱོད་གཉིས་སོ། །དགེ་བའི་སེམས་ཐམས་ཅད་ལ་འགྱོད་པ་མེད་པས། གང་ལ་ལ་དག་ཏུ་ཡོད་པ་དེར་འགྱོད་པ་བསྣན་ནས་ཉེར་གསུམ། ངན་པར་བྱས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་འགྱོད་པའོ། ། འདིར་ནི་འགྱོད་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཆོས་ཡིད་ལ་བཅགས་པ་ལ་འགྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དགེ་བ་མ་བྱས་པ་དང་། མི་དགེ་པ་བྱས་ནས་གདུང་བ་གང་ཡིན་འགྱོད་པ་དགེ་བའོ། །ལྡོག་པ་ནི་མི་དགེ་བའོ། ། 8-419 མི་དགེ་བ་ནི་མ་འདྲེས་པའི་སེམས་གང་ལ་སེམས་བྱུང་ཉི་ཤུ་འབྱུང་སྟེ་ས་མང་པོ་པ་བཅུ་དང་། ཉོན་མོངས་པའི་ས་པ་དྲུག །མི་དགེ་བའི་ས་མང་པོ་པ་གཉིས། རྟོག་དཔྱོད་དོ། །མ་ འདྲེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་གང་ལ་མ་རིག་པ་འབའ་ཞིག་ཡོད་ལ། འདོད་ཆགས་སོགས་ཉོན་མོངས་གཞན་མེད་པ་དང་། མི་དགེ་བའི་སེམས་ལྟ་བ་དང་ལྡན་པ་ལའང་ཉི་ཤུ་འབྱུང་སྟེ། མ་ འདྲེས་པ་ལ་འབྱུང་བ་གང་དག་གོ །འདོད་ཆགས་སམ་ཁོང་ཁྲོ་བའམ་ང་རྒྱལ་ལམ། ཐེ་ཚོམ་ཡང་རུང་། ཉོན་མོངས་པ་བཞི་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དེ་ལ་ཉེར་གཅིག་འབྱུང་སྟེ། ཁྲོ་སོགས་དང་། འགྱོད་ པ་དང་ནི་ཉི་ཤུ་གཅིག་གོ །འདོད་པའི་ཁམས་ན་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང་། མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་དང་། མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་ནི་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་བཅོ་བརྒྱད་ འབྱུང་སྟེ། ས་མང་པོ་པ་བཅུ། ཉོན་མོངས་པའི་ས་མང་པོ་པ་དྲུག །རྟོག་དཔྱོད་དོ། །ལུང་མ་བསྟན་དེ་ལས་གཞན་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་སེམས་བྱུང་བཅུ་གཉིས་ཏེ་ས་ མང་པོ་པ་བཅུ་དང་། རྟོག་དཔྱོད་དག་ཏུ་འདོད་དོ། །གཉིད་ནི་དགེ་མི་དགེ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཀུན་ལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་སེམས་ཐམས་ཅད་དང་མི་འགལ་ཕྱིར་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་བསྣན་པས་ཉེར་གཉིས་འབྱུང་བ་ལ། 8-420 རྩ་གསུམ། རྩ་གསུམ་འབྱུང་བ་རྩ་བཞིའོ། །གཟུགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དེ་ལས་འགྱོད་གཉིད་མི་དགེ་རྣམས། གཡོ་སྒྱུ་རྒྱགས་པ་མ་གཏོགས་ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་བདུན་དང་། ཁོང་ཁྲོ་ངོ་ཚ་མེད་པ་ དང་། ཁྲེལ་མེད་པ་རྣམས། བསམ་གཏན་དང་པོ་དག་ན་མེད་དོ། ། དེ་དག་གི་ཁར་རྟོག་པའང་བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ན་མེད་དོ། །དེ་ཡི་གོང་། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་སོགས་དང་། གཟུགས་མེད་པ་དག་ ན་ཇི་སྐད་བཀག་པ་དང་། དཔྱོད་པ་མེད་ལ། ཡང་ཞེས་པས་གཡོ་དང་སྒྱུ་ཡང་མེད། ཚངས་ཆེན་གྱི་བར་དུ་སྒྱུ་ཡོད་པར་འབྱུང་གི འཁོར་དང་འབྲེལ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་

【現代漢語翻譯】 與此相應的有兩種：未被遮蔽且未被指明的，以及未被遮蔽且未被指明的。對此，在欲界中行善的心，由於必然伴隨著尋（藏文：རྟོག，梵文天城體：वितर्क，梵文羅馬擬音：vitarka，漢語字面意思：尋）和伺（藏文：དཔྱོད，梵文天城體：विचार，梵文羅馬擬音：vicāra，漢語字面意思：伺），因此必然會產生二十二種心所。也就是十大地法、十大善法，以及尋和伺。由於所有善心中都沒有後悔，所以在任何有後悔的地方，加上後悔就是二十三種。後悔的本質是做了壞事。在這裡，以後悔為對境的法，即憶念，被稱為後悔。對於沒有做善事和做了惡事而產生的痛苦，是善的後悔；相反則是惡的後悔。 不善的心，在沒有混雜的情況下，會產生二十種心所，即十大地法、六大煩惱法、兩大不善大地法，以及尋和伺。所謂『沒有混雜』，是指心中只有無明，而沒有貪慾等其他煩惱；對於與見解相應的不善心，也會產生二十種心所，與在沒有混雜的情況下產生的心所相同。無論是貪慾、嗔恨、我慢還是懷疑，與四種煩惱相應的心，會產生二十一種心所，即嗔等，加上後悔也是二十一種。在欲界中，與壞聚見（藏文：འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ，梵文天城體：सत्कार्यदृष्टि，梵文羅馬擬音：satkāyadṛṣṭi，漢語字面意思：有身見）和邊執見（藏文：མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ，梵文天城體：अन्तग्रदृष्टि，梵文羅馬擬音：antagrāhadṛṣṭi，漢語字面意思：邊見）相應的心，是被遮蔽且未被指明的。其中會產生十八種心所，即十大地法、六大煩惱大地法，以及尋和伺。除了未被指明的心之外，還有未被遮蔽且未被指明的心。其中有十二種心所，即十大地法，以及尋和伺。睡眠對於善、不善和未被指明的心都是共通的，因此與上述所有心都不矛盾，所以在任何有睡眠的地方，加上睡眠就是二十二種心所。 三根（藏文：རྩ་གསུམ，梵文天城體：त्रिमूल，梵文羅馬擬音：trimūla，漢語字面意思：三根），產生三根有四種原因。從色法的角度來說，除了後悔和睡眠之外，不善法中，除了諂誑和傲慢之外，還有嗔等七種，以及嗔怒、無慚和無愧，這些在初禪中是沒有的。在這些之上，尋在特殊的禪定中也是沒有的。在更高的禪定中，如二禪等和無色界中，就像前面所禁止的那樣，沒有伺，而且『又』表示也沒有諂誑。在梵天（藏文：ཚངས་ཆེན，梵文天城體：महाब्रह्म，梵文羅馬擬音：mahābrahmā，漢語字面意思：大梵天）之間有諂誑，因為與眷屬沒有關聯。

【English Translation】 Correspondingly, there are two types: those that are unobscured and unindicated, and those that are obscured and unindicated. Regarding this, in the desire realm, a virtuous mind that engages in good deeds, due to necessarily being accompanied by investigation (Tibetan: རྟོག, Sanskrit Devanagari: वितर्क, Sanskrit Roman transliteration: vitarka, literal Chinese meaning: investigation) and analysis (Tibetan: དཔྱོད, Sanskrit Devanagari: विचार, Sanskrit Roman transliteration: vicāra, literal Chinese meaning: analysis), will necessarily produce twenty-two mental factors. These are the ten pervasive mental factors, the ten virtuous mental factors, and investigation and analysis. Since all virtuous minds are without regret, wherever there is regret, adding regret makes twenty-three. The nature of regret is doing bad deeds. Here, the dharma that takes regret as its object, which is recollection, is called regret. The suffering that arises from not doing good deeds and doing bad deeds is virtuous regret; the opposite is non-virtuous regret. A non-virtuous mind, in an unmixed state, will produce twenty mental factors, namely the ten pervasive mental factors, the six root afflictions, the two non-virtuous pervasive mental factors, and investigation and analysis. 'Unmixed' means that the mind only has ignorance and no other afflictions such as desire; for a non-virtuous mind that is associated with views, it will also produce twenty mental factors, the same as those produced in an unmixed state. Whether it is desire, anger, pride, or doubt, a mind that is associated with the four afflictions will produce twenty-one mental factors, namely anger, etc., and adding regret also makes twenty-one. In the desire realm, a mind that is associated with the view of the aggregates as a self (Tibetan: འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ, Sanskrit Devanagari: सत्कार्यदृष्टि, Sanskrit Roman transliteration: satkāyadṛṣṭi, literal Chinese meaning: view of the aggregates as a self) and the view of extremes (Tibetan: མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ, Sanskrit Devanagari: अन्तग्रदृष्टि, Sanskrit Roman transliteration: antagrāhadṛṣṭi, literal Chinese meaning: view of extremes) is obscured and unindicated. Among these, eighteen mental factors will arise, namely the ten pervasive mental factors, the six root afflictions, and investigation and analysis. Apart from the unindicated mind, there is also the unobscured and unindicated mind. In this, there are twelve mental factors, namely the ten pervasive mental factors, and investigation and analysis. Sleep is common to virtuous, non-virtuous, and unindicated minds, so it does not contradict all the minds mentioned above, so wherever there is sleep, adding sleep makes twenty-two mental factors. The three roots (Tibetan: རྩ་གསུམ, Sanskrit Devanagari: त्रिमूल, Sanskrit Roman transliteration: trimūla, literal Chinese meaning: three roots), there are four causes for the arising of the three roots. From the perspective of form, apart from regret and sleep, among non-virtuous dharmas, apart from deceit and arrogance, there are also the seven such as anger, as well as anger, shamelessness, and lack of embarrassment, which are not present in the first dhyana. Above these, investigation is also absent in special dhyanas. In higher dhyanas, such as the second dhyana and the formless realms, as previously prohibited, there is no analysis, and 'also' indicates that there is no deceit. There is deceit between the Great Brahma (Tibetan: ཚངས་ཆེན, Sanskrit Devanagari: महाब्रह्म, Sanskrit Roman transliteration: mahābrahmā, literal Chinese meaning: Great Brahma) because there is no connection with retinue.

---

གོང་ན་ནི་མེད་ དེ། དེ་ནི་རང་གི་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་དགེ་སློང་རྟ་ཐུལ་གྱིས་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་འདི་དག་མ་ལུས་པ་གང་དུ་འགག་པར་འགྱུར་ཞེས་དྲི་བ་དྲིས་པ་དང་། མི་ཤེས་པས་ཁོ་བོ་ནི་ ཚངས་པའོ། །ཚངས་པ་ཆེན་པོའོ། །དབང་ཕྱུག་གོ །བྱེད་པ་པོའོ། །སྤྲུལ་པ་པོའོ། །འབྱིན་པར་བྱེད་པའོ། །འབྱིན་པ་པོའོ། །དངོས་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཕ་ལྟ་བུའོ། །ཞེས་གཏམ་རླུང་ལ་བསྐུར་བས་སོ། །སེམས་ལས་བྱུང་བ་ ཁ་ཅིག་གི་ཐ་དད་འབྱུང་བ་ཅི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ངོ་ཚ་མེད་པ་དང་ཁྲེལ་མེད་པ་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་ནི། ཡོན་ཏན་དང་ཡོན་ཏན་ཅན་རྣམས་ལ་མ་གུས་པ་ཉིད་བཀུར་བ་མེད་པ་དང་། 8-421 འཇིགས་པས་དབང་མི་སྒྱུར་བ་ནི། ངོ་ཚ་མེད་པ་གུས་པའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སོ། །ཁྲེལ་མེད་པ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨད་པ་སྟེ། དེ་ལ་འཇིག་པར་ མི་ལྟ་བའོ། །འདིར་གཞན་དག་ན་རེ། བདག་ལ་བལྟོས་ནས་ཉེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་འཛེམ་པ་ངོ་ཚ་མེད་པ་ཡིན་ལ། གཞན་ལ་བལྟོས་ནས་ནི་ཁྲེལ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཟེར། གང་ལྟར་ནའང་། ཟློག་ པ་ནི་ངོ་ཚ་དང་ཁྲེལ་ཡོད་དོ། །དགའ་བ་དང་དད་པའི་ཐ་དད་པ་ནི། དགའ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའོ་དང་པོ་ནི་སྲེད་ པ་སྟེ་བུ་དང་བུ་མོ་སོགས་ལ་དགའ་བ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ནི་དད་པ་སྟེ་སྟོན་པ་དང་། བླ་མ་དང་། ཡོན་ཏན་རྣམས་ལ་དགའ་བ་ལྟ་བུའོ། །དད་པ་ཡིན་ལ་དགའ་བ་མ་ཡིན་ པ་ཡོད་དེ། སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་ལ་དམིགས་པའི་དད་པ་ལྟ་བུའོ། །གུས་པ་ཉིད་ངོ་ཚ་ཤེས་པ། དགའ་བ་དང་གུས་པ་དེ་གཉིས་འདོད་པ་དང་གཟུགས་དག་ན་ཡོད། སྐྱེ་མཆེད་ན་མེད་ དོ། །རྟོག་དཔྱོད་ཀྱི་ཐ་དད་པ་ནི། རྟོག་པ་སེམས་རྩིང་བ། དཔྱོད་པ་སེམས་ཞིབ་པ་ཉིད། ང་རྒྱལ་དང་རྒྱགས་པའི་ཐ་དད་པ། ང་རྒྱལ་ནི་ཕ་རོལ་པོ་ལས་གང་ཡང་རུང་བའི་ཁྱད་པར་ཞིག་ཡོངས་སུ་བརྟགས་ནས་སེམས་ཁེངས་པའོ། ། 8-422 རྒྱགས་པ་ནི། རང་གི་ཆོས་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་ཆགས་པ་ཡི། སེམས་ནི་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པའོ། །འབྱེད་པས་སེམས་དང་། ཤེས་པས་ན་ཡིད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །དེ་གསུམ་ནི་དོན་ གཅིག་པ་དེ་བཞིན་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དང་། རྟེན་དང་དམིགས་པ་དང་། རྣམ་པ་དང་བཅས་པ་དང་། མཚུངས་པར་ལྡན་པའང་དོན་གཅིག་སྟེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དེ་དག་ཉིད་དབང་པོ་ ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར། རྟེན་དང་བཅས་པ་དག་ཅེས་བྱ། ཡུལ་ལ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དམིགས་པ་དང་བཅས་པ། དམིགས་པ་དེ་ཉིད་ལ་རྣམས་པ་རེ་རེ་ནས་དཔྱོད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་དང་བཅས་པ། མཉམ་ པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དག་གོ །རྣམ་པ་གང་དག་གིས་མཚུངས་པར་ལྡན་ཞེ་ན། རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། རྟེན་དམིགས་པ་རྣམ་པ་དུས་རྫས་མཚུངས་པ་དག་གིས་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། ། རྫས་མཚུངས་ག

【現代漢語翻譯】 無上之境。 那時，在自己的眷屬中，比丘名叫Rta thul（駿馬），他問道：『所有這些大種（四大元素）最終會在哪裡止息？』因為不知道，他便將話語託付給風，說：『我是梵天（Brahmā，印度教的創造之神），我是大梵天，我是自在天（Īśvara，印度教濕婆神的別名），我是造作者，我是變化者，我是給予者，我是施予者，我是萬物之父。』 從心所生起的某些法，它們的差別是什麼呢？無慚和無愧的差別在於：不恭敬功德和有功德者，就是沒有恭敬； 不為恐懼所動搖，就是無慚，是恭敬的相違品。無愧，也稱為不應作，是指不畏懼聖者們的呵責。 這裡其他人說：『考慮到自己而不迴避罪過，是無慚；考慮到他人，則是無愧。』無論如何，它們的對立面就是有慚和有愧。 喜和信的差別在於：喜有兩種，有煩惱的和無煩惱的。第一種是貪愛，比如對兒子和女兒等的喜愛。第二種是信，比如對導師、上師和功德等的喜愛。 有信但不是喜的情況：比如緣于痛苦和集（苦的根源）的信。 恭敬本身就是知慚。喜和恭敬這二者在欲界和色界中有，但在無色界中沒有。 尋和伺的差別在於：尋是粗略的心，伺是細緻的心。 慢和憍的差別在於：慢是對他人進行任何方面的比較后，內心產生的驕傲。 憍是對自己的法執著，內心完全沉浸其中。 以『分別』為心，以『了別』為意，以『如是了別』為識。這三者意義相同。同樣，心和心所，所依和所緣，行相和俱轉，意義也相同。心和心所依賴於根，因此稱為有依；因為執取境，所以稱為有緣；因為對所緣的每個方面進行觀察，所以稱為有行相；因為同時存在，所以稱為俱轉。 以哪些行相是俱轉的呢？有五種行相：所依、所緣、行相、時間和事物相同，以此是俱轉的。 事物相同

【English Translation】 There is nothing above. Then, in his own retinue, a monk named Rta thul (Horse Tamed) asked: 'Where will all these great elements (the four great elements) cease?' Because he did not know, he entrusted the words to the wind, saying: 'I am Brahmā (the Hindu god of creation), I am the Great Brahmā, I am Īśvara (a name for the Hindu god Shiva), I am the maker, I am the transformer, I am the giver, I am the bestower, I am like the father of all things.' What is the difference between some of the mental factors that arise from the mind? The difference between shamelessness and lack of embarrassment is that disrespect for qualities and those who possess qualities is the absence of respect; Not being swayed by fear is shamelessness, which is the opposite of respect. Lack of embarrassment, also called 'what should not be done,' refers to not fearing the condemnation of the noble ones. Here, others say: 'Not avoiding faults with regard to oneself is shamelessness; with regard to others, it is lack of embarrassment.' In any case, their opposites are shame and embarrassment. The difference between joy and faith is that there are two kinds of joy: afflicted and unafflicted. The first is attachment, such as joy towards sons and daughters, etc. The second is faith, such as joy towards the teacher, the guru, and qualities, etc. There is faith but not joy: such as faith focused on suffering and the origin (of suffering). Respect itself is knowing shame. Joy and respect are present in the desire realm and the form realm, but not in the formless realm. The difference between investigation and analysis is that investigation is a coarse mind, and analysis is a subtle mind. The difference between pride and arrogance is that pride is the arrogance that arises in the mind after comparing oneself to others in any aspect. Arrogance is being attached only to one's own qualities, with the mind completely immersed in them. With 'discrimination' as mind, with 'discernment' as intellect, and with 'such discernment' as consciousness. These three have the same meaning. Similarly, mind and mental factors, basis and object, aspect and co-emergence also have the same meaning. Mind and mental factors rely on the senses, therefore they are called having a basis; because they grasp objects, they are called having an object; because they examine each aspect of the object, they are called having an aspect; because they exist simultaneously, they are called co-emergent. With what aspects are they co-emergent? There are five aspects: basis, object, aspect, time, and substance being the same, they are co-emergent. Substance being the same

---

ང་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་སེམས་གཅིག་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱང་རེ་རེ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་མི་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་ལ། མིང་གི་སྒོ་ནས་མདོར་བསྟན་རེ་རེའི་ རྣམ་གཞག་རྒྱས་པ་བཤད་པ་གཉིས་ལས་དང་པོ་ནི་འདུ་བྱེད་འདི་དག་ནི་སེམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡང་མ་ཡིན་པས་མི་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། ། 8-423 དེ་ཡང་ཐོབ་དང་མ་ཐོབ་པ་དང་། སྐལ་མཉམ་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་པ་དང་དེའི་འགོག་པའི་སྙོམས་འཇུག་དག་དང་། སྲོག་དང་མཚན་ཉིད་རྣམས་དང་ནི། མིང་གི་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་ཡང་ངོ་། །གཉིས་པ་ རེ་རེའི་རྣམ་གཞག་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ནི། ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་ཏེ། མ་ཐོབ་པ་དང་ཉམས་པ་ལས་རྙེད་པ་དང་། ཐོབ་ནས་ལྡན་པའོ། །ཟློག་པ་ནི་མ་ཐོབ་པའོ། །ཐོབ་པ་དང་ མ་ཐོབ་པ་གང་གིས་ཡིན་ན། རང་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པ་འདུས་བྱས་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །གཞན་རྒྱུད་དང་རྒྱུད་དུ་མ་གཏོགས་པ་གཉིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདུས་མ་བྱས་པ། འགོག་པ་གཉིས་ཀྱི་ནང་ནས་ བརྟགས་མིན་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅན་དང་ལྡན་ཏེ། ཆོས་མངོན་པ་ལས། ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་དང་སུ་ཞིག་ལྡན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དོ་ཞེས་བསྟན་ནོ། །སོ་སོར་བརྟགས་འགོག་ ནི་འཆིང་བ་མཐའ་དག་དང་ལྡན་པ་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ལ་གནས་པ་མ་གཏོགས་པ་འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་སོ་སྐྱེ་ཁ་ཅིག་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །ནམ་མཁའ་དང་ནི་འགའ་ཡང་ལྡན་པ་མེད་ པས་འདི་ལ་ཐོབ་པ་མེད་དོ། །གང་ལ་ཐོབ་པ་མེད་པ་དེ་ལ་ནི་མ་ཐོབ་པ་ཡང་མེད་དོ། །ཐོབ་པ་ཞེས་རྫས་གཞན་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཡོད་པར་ག་ལས་ཤེས། མདོ་ལས་ཏེ། དེ་མི་སློབ་པའི་ཆོས་བཅུ་པོ་འདི་དག་བསྐྱེད་ཅིང་སོ་སོར་ཐོབ་ལ་ཀུན་ཏུ་ལྡན་པས་ན་ཡན་ལག་ལྔ་རྣམ་པར་སྤངས་པའི་འཕགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་སོ། ། 8-424 ཐོབ་པ་དེ་ཡང་དུས་གསུམ་པ་འདས་པའང་ཡོད། མ་འོངས་པའང་ཡོད་ད་ལྟར་བྱུང་བའང་ཡོད་པ་ཡིས་སོ་སོར་རྣམ་པ་གསུམ། དགེ་བ་དང་ལ་སོགས་པ་མི་དགེ་བ་དང་། ལུང་མ་བསྟན་པ་ གསུམ་གྱི་ཐོབ་པ་ནི་རིམ་པ་བཞིན་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་པོ་དང་ཡིན་ནོ། །འདོད་སོགས་ཁམས་དེར་རྟོགས་པ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཐོབ་པ་ནི་འདོད་སོགས་དེ་རང་གི་ཁམས་ཡིན་པའོ། །དེ་མ་ གཏོགས་པ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་ཐོབ་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། བརྟགས་མིན་གྱི་འགོག་པའི་ནི་ཁམས་གསུམ་པ། བརྟགས་འགོག་ནི་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའང་ཡིན་ལ། ཟག་པ་ མེད་པའང་ཡིན་ནོ། །ལམ་བདེན་གྱི་ནི་ཟག་མེད་ཉིད་དོ། །སློབ་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཐོབ་པ་སློབ་པ། མི་སློབ་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཐོབ་པ་མི་སློབ་པའོ། །སློབ་དང་མི་སློབ་གང་ཡང་མིན་པའི་ ཐོབ་པ་ནི་གསུམ་སྟེ། ཟག་བཅས་རྣམས་དང་། བརྟགས་མིན་གྱི་འགོག་པ། འཕགས་པ་མ་ཡིན་

【現代漢語翻譯】 我說，正如心是唯一的，從心所生的事物也是一個個單獨的。第三個是不相應行法，從名稱上簡略地指示，然後對每一個的體性詳細地解釋。首先，這些行法既不像心那樣相應，也不是色法的自性，所以被稱為不相應行法。 8-423 也就是說，獲得和未獲得，同分，無想定和它的滅盡定，命根和諸相，以及名身等。第二個是對每一個的體性詳細地解釋：獲得，有兩種，從未獲得和退失中獲得，以及獲得後具有。相反的是未獲得。獲得和未獲得是由什麼產生的呢？是由屬於自相續的有為法產生的。不屬於他相續和相續的兩種則不是。從無為法，兩種滅盡中，非擇滅是和一切有情相應的。如《阿毘達磨》中說：『誰與無漏法相應呢？』回答說：『是一切有情。』擇滅是和一切煩惱相應的，除了最初剎那的住者之外，也和一切聖者以及一些凡夫相應。虛空和任何事物都不相應，所以對它來說沒有獲得。對於沒有獲得的事物，也沒有未獲得。 8-424 從哪裡知道獲得是稍微不同的實體呢？從經中得知：『他生起這十種不學法，並且個別地獲得和完全具備，因此成為斷除了五支的聖者。』經中廣泛地闡述了這一點。獲得也有過去、未來和現在三時，因此各有三種。善等、不善等和無記三種的獲得，依次與善等三種相應。欲界等界中的證悟，其獲得就是欲界等自身所屬的界。除此之外，無漏法的獲得有四種：非擇滅是三界，擇滅是在色界和無色界中行持的，也是無漏的。道諦是無漏的。學法的獲得是學，無學法的獲得是無學。既非學也非無學的獲得有三種：有漏法，非擇滅，以及非聖者。

【English Translation】 I say, just as the mind is singular, so too are the things that arise from the mind, each being individual. The third is non-associated compositional factors, which are briefly indicated by name, and then each of their natures is explained in detail. First, these compositional factors are neither associated like the mind, nor are they of the nature of form, so they are called non-associated compositional factors. 8-423 That is, acquisition and non-acquisition, homogeneity, the state of non-perception and its cessation attainment, life force and characteristics, and aggregates of names, etc. The second is to explain each of their natures in detail: Acquisition, there are two types: gaining from what was not acquired and from loss, and possessing after acquisition. The opposite is non-acquisition. What causes acquisition and non-acquisition? It is caused by conditioned phenomena belonging to one's own continuum. The two that do not belong to another's continuum or to a continuum are not. Among unconditioned phenomena, the two cessations, non-discrimination cessation is associated with all sentient beings. As it is stated in the Abhidharma: 'Who is associated with uncontaminated dharmas?' The answer is: 'All sentient beings.' Discrimination cessation is associated with all bonds, except for those abiding in the first moment, and also with all noble ones and some ordinary beings. Space is not associated with anything, so there is no acquisition for it. For what has no acquisition, there is also no non-acquisition. 8-424 How is it known that acquisition is a slightly different substance? It is known from the sutra: 'He generates these ten non-learning dharmas, and individually acquires and fully possesses them, therefore he becomes a noble one who has abandoned the five branches.' The sutra elaborates on this extensively. Acquisition also exists in the three times—past, future, and present—therefore there are three types respectively. The acquisition of virtue, non-virtue, and unspecified, respectively correspond to the three—virtue, non-virtue, and unspecified. The acquisition of realizations in the desire realm, etc., is the realm itself to which the desire realm, etc., belongs. Apart from that, the acquisition of uncontaminated dharmas is of four types: Non-discrimination cessation is the three realms, discrimination cessation is practiced in the form and formless realms, and is also uncontaminated. The path truth is uncontaminated. The acquisition of learning dharmas is learning, the acquisition of non-learning dharmas is non-learning. The acquisition of what is neither learning nor non-learning is of three types: contaminated dharmas, non-discrimination cessation, and non-noble ones.

---

པས་ཐོབ་པའི་སོ་སོར་བརྟགས་འགོག་གོ །དེ་སློབ་ལམ་དུ་ཐོབ་པ་སློབ་པའི། མི་སློབ་ལམ་གྱིས་ཐོབ་པ་ མི་སློབ་པའི། མཐོང་སྒོམ་གྱི་སྤང་བྱས་ཐོབ་པ་མཐོང་སྒོམ་གྱི་སྤང་བྱ་ཉིད་དོ། །སྤང་བྱ་མིན་པའི་ཐོབ་པ་བརྟགས་མིན་དང་། འཕགས་པ་མ་ཡིན་པས་ཐོབ་པ་སོ་སོར་བརྟགས་འགོག་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འདོད་པ་དེ་སྒོམ་སྤངས་སོ། ། 8-425 དེ་ཉིད་འཕགས་ལམ་གྱིས་ཐོབ་པའི་དང་། ལམ་བདེན་ནི་ཟག་མེད་དེ་སྤང་བྱ་མ་ཡིན་པའོ། །དུས་གསུམ་པ་ཞེས་བསྟན་པ་དེའི་དམིགས་བསལ། ལུང་བསྟན་མིན་པ་མ་བསྒྲིབས་རྣམས་ཀྱི་ཐོབ་པ་ནི་སྟོབས་ ཆུང་བའི་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་ཁོ་ན་སྟེ། སྔར་དང་ཕྱིས་སྐྱེ་བ་མིན་ལ། དེས་ན་དེ་དག་འདས་པ་རྣམས་ཀྱི་འདས་པ་ཁོ་ན། མ་འོངས་པ་མ་འོངས་པ་ཁོ་ན་ད་ལྟར་བྱུང་ བ་ད་ལྟར་བ་ཁོ་ནའོ། །མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་མ་བསྟན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་དང་འདྲའམ་ཞེ་ན། མངོན་པར་ཤེས་པ་ལུང་མ་བསྟན་གཉིས་དང་། སྤྲུལ་པའི་སེམས་མ་གཏོགས་པ་ཐམས་ཅད་འདྲའོ། །བསྒྲིབས་ལ་ ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པ་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཐོབ་པའང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་ཁོ་ན་སྟེ། ཆེན་པོས་ཀྱང་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་མི་སློབ་པས་སྟོབས་ཆུང་བས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ རོ། ། ལུང་མ་བསྟན་གྱི་ཐོབ་པ་ལ་བྱེ་བྲག་དེ་ལྟ་བུ་དགེ་མི་དགེ་རྣམས་ཀྱིས་ཐོབ་པ་ལའང་བྱེ་བྲག་ཡོད་དམ་ཞེ་ན་ཡོད་དེ། འདོད་པ་ན་གཟུགས་ཀྱི་ཐོབ་པ་ནི་རྣམ་པ་ཀུན་ ཏུ་སྔར་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །ལྷན་ཅིག་པ་དང་ཕྱིས་སྐྱེ་བ་ནི་ཡོད་དོ། །ཅི་མ་ཐོབ་པའང་ཐོབ་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་ཡོད་དམ་མེད་དོ། །ཅེས་ན། མི་ཐོབ་པ་ཐམས་ཅད་ནི་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཁོ་ན། 8-426 དུས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་ནི། འདས་པ་དང་མ་སྐྱེས་ཀྱི་དེ་རྣམས་དུས་གསུམ་པ། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་མ་ཐོབ་པ་ད་ལྟར་བྱུང་བ་མེད་དོ། །འདོད་སོགས་གཟུགས་གཟུགས་མེད་དུ་གཏོགས་པ་དང་། མ་ གཏོགས་པ་དྲི་མེད་ཀྱིའང་དེ་དང་འདྲའོ། །མ་ཐོབ་པ་ཟག་པ་མེད་པ་ནི་འགའ་ཡང་མེད་དོ། །ལམ་མ་ཐོབ་པ་སོ་སོ་ཡི་སྐྱེ་བོར་འདོད་དེ། བསྟན་བཅོས་ལས། སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ཉིད་གང་ ཞེ་ན་འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མ་རྙེད་པའོ། །ཞེས་འབྱུང་བས་སོ། །མ་ཐོབ་པ་གང་གིས་ཉམས་པར་འགྱུར་ན། སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་འཕགས་པའི་ལམ། དེ་ཐོབ་པ་དང་། ས་འཕོས་ནས་ནི་གཞན་དག་ གི་ཡང་མ་ཐོབ་པ་རྣམ་པར་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་དཔྱད་པ་ཇི་སྐད་དུ། ཅི་མ་ཐོབ་པ་དང་ཐོབ་པ་དག་གི་ཡང་ཐོབ་པ་དང་མ་ཐོབ་པ་ཡོད་དམ། གཉིས་ཀའི་ཡང་གཉིས་ཡོད་ དོ། །དེ་ལྟ་ན་ཐོབ་པ་རྣམས་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མིན་ནམ། ཕན་ཚུན་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཆོས་བདག་ཉིད་རྟོགས་པ་གསུམ་སྐྱེ་སྟེ། ཆོས་ དེ་དང་དེའི་ཐོབ་པ་དང་། ཐོབ་པའི་ཐོབ

【現代漢語翻譯】 通過個別觀察的斷滅（藏文：སོ་སོར་བརྟགས་འགོག་，漢語字面意思：各自分析的斷滅）而獲得的獲得（藏文：ཐོབ་པ་），是屬於修道（藏文：སློབ་ལམ་）的獲得，通過無學道（藏文：མི་སློབ་ལམ་）獲得的獲得是屬於無學（藏文：མི་སློབ་པ）的獲得，通過見道和修道所斷除而獲得的獲得，僅僅是見道和修道所斷除（藏文：མཐོང་སྒོམ་གྱི་སྤང་བྱ་ཉིད་དོ）。不是所斷除的獲得是不可分析的，不是聖者（藏文：འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ）所獲得的被認為是兩種個別觀察的斷滅，那是修道所斷除。 通過聖道（藏文：འཕགས་ལམ་）獲得的，以及道諦（藏文：ལམ་བདེན་）是無漏（藏文：ཟག་མེད་）的，那不是所斷除的。所說的是三時（藏文：དུས་གསུམ་པ་）的例外情況。沒有被預言（藏文：ལུང་བསྟན་མིན་པ་）的未被遮蔽（藏文：མ་བསྒྲིབས་）的事物的獲得，因為力量弱小，僅僅是俱生（藏文：ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་），不是先前和之後產生的。因此，那些已逝去的事物僅僅是已逝去的，未來僅僅是未來，現在發生的僅僅是現在。 所有未被遮蔽但沒有被預言的事物都和它一樣嗎？除了神通（藏文：མངོན་པར་ཤེས་པ་）中沒有被預言的兩種以及化身（藏文：སྤྲུལ་པའི་སེམས་）之外，所有其他的都一樣。被遮蔽但沒有被預言的色（藏文：གཟུགས་）的形態，可認識的獲得也僅僅是俱生的，即使是偉大的事物，因為不是可認識的，無學者（藏文：མི་སློབ་པ）的力量弱小，所以也是這樣成立的。 沒有被預言的獲得有這樣的區別，那麼善與非善（藏文：དགེ་མི་དགེ་）的事物所獲得的也有區別嗎？有的，在欲界（藏文：འདོད་པ་）中，色的獲得在任何情況下先前都不會產生，只有俱生和之後產生的。沒有獲得的也像獲得一樣有形態的區別嗎？所有沒有獲得的都是未被遮蔽且沒有被預言的。 就時間的區別而言，已逝去和未產生的事物是三時的，現在發生的沒有獲得的事物是不存在的。屬於欲界等色界和無色界（藏文：འདོད་སོགས་གཟུགས་གཟུགས་མེད་དུ་གཏོགས་པ་）的事物，以及不屬於這些界的事物，無垢（藏文：དྲི་མེད་）的事物也和它一樣。沒有獲得的無漏事物是沒有的。沒有獲得道（藏文：ལམ་མ་ཐོབ་པ་）的事物被認為是異生（藏文：སོ་སོ་ཡི་སྐྱེ་བོར་），經論中說：『什麼是異生？就是沒有獲得聖者之法（藏文：འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མ་རྙེད་པའོ）的。』 沒有獲得的事物會被什麼破壞呢？異生獲得聖道，或者改變了地界（藏文：ས་འཕོས་ནས་），其他沒有獲得的事物也會被破壞。這裡如何進行分析呢？沒有獲得的事物和獲得的事物也有獲得和沒有獲得嗎？兩者都有。如果是這樣，那麼獲得的事物不就變成沒有止境了嗎？因為是相互關聯的，所以不會變成沒有止境。證悟法（藏文：ཆོས་）本身會產生三種：法本身和它的獲得，以及獲得的獲得。

【English Translation】 The attainment (Tibetan: ཐོབ་པ་) obtained through individual observation cessation (Tibetan: སོ་སོར་བརྟགས་འགོག་, Sanskrit: prthag-vicara-nirodha, Romanized Sanskrit: prthag-vicara-nirodha, literally: individually analyzed cessation) is the attainment belonging to the path of learning (Tibetan: སློབ་ལམ་). The attainment obtained through the path of no more learning (Tibetan: མི་སློབ་ལམ་) is the attainment belonging to the no more learning (Tibetan: མི་སློབ་པ). The attainment obtained by abandoning what is to be abandoned by the path of seeing and the path of cultivation is only what is to be abandoned by the path of seeing and the path of cultivation (Tibetan: མཐོང་སྒོམ་གྱི་སྤང་བྱ་ཉིད་དོ). The attainment that is not to be abandoned is unanalyzable, and what is obtained by non-aryas (Tibetan: འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ) is considered to be two kinds of individual observation cessation, which is what is to be abandoned by cultivation. What is obtained through the noble path (Tibetan: འཕགས་ལམ་), and the truth of the path (Tibetan: ལམ་བདེན་) is unpolluted (Tibetan: ཟག་མེད་), which is not to be abandoned. The exception to what is taught as the three times (Tibetan: དུས་གསུམ་པ་). The attainment of things that are not prophesied (Tibetan: ལུང་བསྟན་མིན་པ་) and are unobscured (Tibetan: མ་བསྒྲིབས་) is only co-emergent (Tibetan: ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བ་) because of their weak power, and is not prior or subsequent. Therefore, those past things are only past, future things are only future, and present things are only present. Are all unobscured but unprophesied things the same as that? Except for the two unprophesied knowledges (Tibetan: མངོན་པར་ཤེས་པ་) and emanated minds (Tibetan: སྤྲུལ་པའི་སེམས་), all others are the same. The form (Tibetan: གཟུགས་) of what is obscured but unprophesied, the attainment of the cognizable, is also only co-emergent, even for great ones, because it is not cognizable, and the power of the no-more-learner (Tibetan: མི་སློབ་པ) is weak, so it is established. If there is such a distinction in the attainment of what is unprophesied, is there also a distinction in what is attained by virtuous and non-virtuous (Tibetan: དགེ་མི་དགེ་) things? Yes, in the desire realm (Tibetan: འདོད་པ་), the attainment of form never arises previously in any way, but there is co-emergence and subsequent arising. Is there also a distinction in the form of what is not attained, just like what is attained? All that is not attained is only unobscured and unprophesied. In terms of the distinction of time, those past and unarisen things are of the three times, and what is not attained in the present is non-existent in the present. What belongs to the form realm and formless realm (Tibetan: འདོད་སོགས་གཟུགས་གཟུགས་མེད་དུ་གཏོགས་པ་), and what does not belong to these realms, the stainless (Tibetan: དྲི་མེད་) is also the same. There is nothing unobtained that is unpolluted. What has not attained the path (Tibetan: ལམ་མ་ཐོབ་པ་) is considered to be an ordinary being (Tibetan: སོ་སོ་ཡི་སྐྱེ་བོར་), as it says in the scriptures: 'What is an ordinary being? It is one who has not found the dharmas of the noble ones (Tibetan: འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མ་རྙེད་པའོ).' By what is what has not been attained destroyed? An ordinary being attains the noble path, or by changing the ground (Tibetan: ས་འཕོས་ནས་), what has not been attained by others is also destroyed. How is the analysis here? Is there also attainment and non-attainment of what has not been attained and what has been attained? Both exist. If so, wouldn't the things that have been attained become endless? Because they are interconnected, they will not become endless. Realizing the dharma (Tibetan: ཆོས་) itself gives rise to three: the dharma itself and its attainment, and the attainment of the attainment.

---

་པའོ། །དེ་ལ་ཐོབ་ལ་སྐྱེས་པས་ཆོས་དེ་དང་། ཐོབ་པའི་ཐོབ་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ལ། ཐོབ་པའི་ཐོབ་པ་སྐྱེས་པས་ཐོབ་པ་ཁོན་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བས་དེའི་ཕྱིར་ཐུག་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། ། 8-427 དེ་ལྟར་བྱས་ན་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་པ་ལ་དགེ་བའང་རུང་། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡང་རུང་། ཆོས་བདག་ཉིད་གཏོགས་པར་གསུམ་གྱི་ཐོབ་པ་གསུམ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ། དེ་དག་གི་རྗེས་ཀྱི་ཐོབ་པའང་ གསུམ་ཡིན་པས་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །སྐད་ཅིག་མ་གསུམ་པ་ལ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་དང་། གཉིས་པ་ལ་སྐྱེས་པའི་རྫས་རྣམས་ཀྱི་ཐོབ་པ་དགུ་པོ་རྗེས་ཀྱི་ཐོབ་པ་དང་བཅས་པས་བཅོ་ བརྒྱད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཐོབ་པ་རྣམས་གོང་ནས་གོང་དུ་སྤེལ་བའི་འདྲེས་ཀྱིས་བསྐྱེད་ན་སྲོག་ཆགས་གཅིག་ལ་ཡང་སྐད་ཅིག་ལ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ཉེ་བའི་ཉོན་ མོངས་པ་དང་། སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པའི་དགེ་བའི་སྐད་ཅིག་མ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བར་བཅས་པ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པའི་འཁོར་བར་གཏོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐའ་ཡས་པ་ དག་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སོ་སོའི་རྒྱུད་ཀྱི་ལུས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་ལ་རྫས་མཐའ་ཡས་པ་ཅན་དག་འབྱུང་ངོ་། །ཀྱེ་མ་འདི་ནི་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱི་དགའ་སྟོན་ཆེན་པོ་ཞིག་ སྟེ། དེ་ཐོགས་པ་མེད་པས་འདི་ལྟར་གོ་སྐབས་རྙེད་ཀྱི། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་སྲོག་ཆགས་གཉིས་པ་ཡིས་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་གོ་སྐབས་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སྐལ་བ་དང་མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་འདྲ་བའོ་སྟེ། 8-428 བསྟན་བཅོས་ལས། འདིའི་མིང་། རིས་མཐུན་པ་ཞེས་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ཡང་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། ཐ་དད་པའོ། །དང་པོ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སེམས་ཅན་དུ་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་ ལ་སེམས་རེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་དེ་དག་ཉིད་ཁམས་དང་ས་དང་འགྲོ་བ་དང་། སྐྱེ་གནས་དང་། རིགས་དང་ཕོ་དང་མོ་དང་། དགེ་བསྙེན་དང་། དགེ་སློང་དང་། སློབ་མི་སློབ་སོགས་པའི་ བྱེ་བྲག་གིས་སོ་སོར་ངེས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་ནི་ཕུང་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱིས་སོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པ་པའི་ལྷ་དག་གི་ནང་ནས་འདུ་ཤེས་མེད་པར་སྐྱེས་པ། སེམས་དང་ སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་འགོག་པའོ། །དེ་གང་གི་རྣམ་སྨིན་ཡིན་ཞེ་ན། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་འོ། །དེ་གར་གནས། འབྲས་བུ་ཆེའི་གནས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ན་སྟེ་བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ ཅན་བཞིན་ནོ། །དེ་དག་ནམ་ཡང་འདུ་ཤེས་ཅན་དུ་མི་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་ཡུན་རིང་པོར་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པ་ལས་སངས་པ་བཞིན་དུ། དེ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་སྔོན་གྱི་ སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་འདུ་བྱེད་ཡོངས་སུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་དང་། སྔོན་མེད་པ་མ་བསགས་པའི་ཕྱིར་མདའ་འཕངས་པ་ཤུགས་ཟད་པ་དག་ས་ལ་ལྟུང་

【現代漢語翻譯】 因此，由於獲得而產生，它將擁有該法和獲得的獲得；由於獲得的獲得而產生，它將擁有獲得的全部，因此它不是無礙的。 8-427 如果這樣做，那麼在第二剎那，無論是善的還是煩惱的，都將產生屬於法本身的三個獲得。這些之後的獲得也是三個，所以總共有六個。在第三剎那，對於第一和第二剎那產生的物質，其九個獲得，包括隨後的獲得，總共有十八個。像這樣，如果通過將獲得從一個疊加到另一個來產生，那麼即使在一個眾生身上，也會同時具有過去和未來的煩惱，以及近煩惱，以及產生后獲得的善的剎那，所有這些都屬於無始無終的輪迴，所有這些無邊無際的事物都會產生，因此，眾生各自相續的身體的剎那都會產生無邊無際的物質。唉，這真是獲得的大盛宴啊！由於它是無礙的，所以才能找到這樣的機會。如果不是這樣，那麼第二個眾生就不會在虛空中找到機會。所謂的『平等份額』是指眾生的相似之處。 8-428 經論中說：『這被稱為同類。』它既不是不同的，也不是相同的。首先，所有眾生在作為眾生方面都是平等的，因為每個人都有心。其次，它們本身通過界、地、行、生處、種姓、男女、近事男、比丘、學與非學等差別而各自確定。法的平等份額是指蘊、界、處之法。無想天的眾生，生於無想之中，止息心和心所。這是什麼果報呢？是無想定。它在哪裡存在呢？在大果地的某個方向，就像特殊的禪定一樣。它們永遠不會變成有想嗎？不會的，就像從長眠中醒來一樣，從那裡死亡並轉移，因為先前的入定的行已完全耗盡，並且沒有積累新的，就像射出的箭耗盡力量後會落在地上一樣。

【English Translation】 Therefore, having arisen from attainment, it will possess that dharma and the attainment of attainment; having arisen from the attainment of attainment, it will possess the entirety of attainment, therefore it is not unimpeded. 8-427 If it is done in this way, then in the second instant, whether it is virtuous or afflicted, three attainments belonging to the dharma itself will arise. The subsequent attainments of these are also three, so there will be six in total. In the third instant, for the substances that arose in the first and second instants, the nine attainments, including the subsequent attainments, will total eighteen. Like this, if attainments are generated by mixing them from one to the next, then even in one sentient being, there will simultaneously be past and future afflictions, as well as near afflictions, and virtuous instants that have arisen and been attained, all of which belong to beginningless and endless samsara, and all of these limitless things will arise, therefore, limitless substances will arise in the instants of the bodies of the individual continuums of sentient beings. Alas, this is truly a great feast of attainments! Because it is unimpeded, it finds such an opportunity. If it were not so, then a second sentient being would not find an opportunity in the sky. The so-called 'equal share' refers to the similarity of sentient beings. 8-428 The treatise says: 'This is called homogeneity.' It is neither different nor the same. First, all sentient beings are equal in being sentient beings, because everyone has a mind. Second, they themselves are individually determined by differences such as realms, lands, conducts, birthplaces, castes, male and female, upasaka, bhikshu, learners and non-learners, etc. The equal share of dharma refers to the dharmas of skandhas, dhatus, and ayatanas. The gods of the non-perceptual realm, having been born without perception, cease mind and mental factors. What is the result of this? It is the non-perceptual samapatti. Where does it reside? In one direction of the great fruition realm, like a special dhyana. Will they never become perceptual? No, like waking up from a long sleep, having died and transmigrated from there, because the previous formations of samapatti have been completely exhausted, and no new ones have been accumulated, just as an arrow shot falls to the ground when its force is exhausted.

---

བ་བཞིན་དུ་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། ། 8-429 གང་ཞིག་དེར་སྐྱེས་པ་དེ་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་འདོད་པར་སྐྱེ་བ་ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་སེམས་སེམས་བྱུང་རྣམས་ འགོག་པ་འདུ་ཤེས་མེད་པར་བཤད་པ་དེ་བཞིན། འདུ་ཤེས་མེད་པ་ཅན་གྱི་སྙོམས་འཇུག་ཡིན་པས་ཏེ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་འགོག་པ་ཡིན་ནོ། །སྙོམས་འཇུག་དེ་ཡང་བསམ་གཏན་ཐ་མ་ བསམ་གཏན་བཞི་པར་ཏེ། ས་གཞན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། ཅིའི་ཕྱིར་འདི་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག །འདི་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་འདོད་པས་ཏེ། ཐར་པ་འདོད་པས་དེ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ །འདུ་ཤེས་མེད་ པ་པ་ནི་རྣམ་སྨིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལུང་མ་བསྟན་པའོ། །དེའི་སྙོམས་འཇུག་དེ་ནི་དགེ་བའོ། །དེ་དགེ་བ་ཡིན་ཡང་སྐྱེས་ནས་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིན་གྱི་མཐོང་ཆོས་དང་ལན་གྲངས་ གཞན་ལ་མྱོང་འགྱུར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ཁོ་ནའི་ཡིན་གྱི་འཕགས་པའི་མ་ཡིན་ཏེ། འཕགས་པ་རྣམས་འདི་ལ་རྣམ་པར་ལྟུང་བའི་གནས་ལྟ་བུར་གཟིགས་པས་སྙོམས་འཇུག་དེ་ལ་མི་ འཇུག་པས་སོ། །འཕགས་པ་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ཐོབ་ནས་བསམ་གཏན་བཞིན་དུ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དག་ཀྱང་ཐོབ་བམ་ཞེ་ན་མིན་ཏེ་སོ་ཐར་སྡོམ་པ་བཞིན་དུ་ད་ལྟར་གྱི་དུས་གཅིག་པུ་ཁོ་ན་ཐོབ་བོ། ། 8-430 འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའང་དེ་བཞིན། སེམས་སེམས་བྱུང་རྣམས་འགོག་པ་ཉིད་དོ། །འདུ་ཤེས་མེད་དང་འདིའི་ཁྱད་པར་ནི། ཞི་བར་གནས་པའི་དོན་དུ་འདུ་ཤེས་སྔོན་དུ་བཏང་བའི་ཡིད་ ལ་བྱེད་པས་འདི་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་གི དེ་ལ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་འདུ་ཤེས་སྔོན་དུ་བཏང་བ་དང་། དེ་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་ས་པ་ཡིན་གྱི། འདི་ནི་སྲིད་རྩེར་སྐྱེ་བས་འདུ་ཤེས་ མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་དགེ་བ་ཁོ་ནའོ། །འོན་ཀྱང་སྐྱེས་ནས་དང་། ལན་གྲངས་གཞན་ལ་སྟེ། དུས་གཉིས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དང་། རྣམ་ པར་སྨིན་པའི་ཕྱིར་མ་ངེས་པའང་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པའི་ཡང་འདི་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་སྟེ། སྦྱོར་བས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་འདས་པ་ཡང་མི་ ཐོབ། མ་འོངས་པའང་མི་ཐོབ་སྟེ། དེ་ནི་སེམས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིའང་སྦྱོར་བྱུང་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། མིན་ཏེ། ཐུབ་པའི་ནི་འདི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཐོབ་བྱ་སྟེ། ཟད་པ་མཁྱེན་པ་དང་དུས་མཉམ་དུ་བརྙེས་སོ། །ཇི་སྐད་དུ་དེས་ན་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་ལ། དེ་དག་གི་ཡོན་ཏན་འབྱོར་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་བཞེད་པ་ཙམ་ལ་རག་ལུས་པ་ཡིན་པས་དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་དག་ག

【現代漢語翻譯】 就像那樣，將會在欲界中出生，而不會在其他地方出生。 如果有人在那裡出生，那麼他必定會有經歷無數次出生的業，而不會被鬼怪吞噬。無想定是指心和心所的止息，就像所說的那樣，無想定的等持，是因為止息了心和心所。這種等持也在第四禪中，而不是在其他地方。為什麼進入這種等持？因為想要從中解脫，想要獲得解脫，所以進入這種等持。無想是異熟果，因此是無記的。它的等持是善的。即使它是善的，也只能在出生后才能體驗到，而不是現法或無數次體驗。它只是凡夫的境界，而不是聖者的境界，因為聖者視其為墮落之處，所以不會進入這種等持。如果聖者獲得了第四禪，那麼他們也能像第四禪一樣獲得過去和未來的禪定嗎？不能，就像別解脫戒一樣，只能獲得當下的。 止滅等持也是如此，即止息心和心所。無想和止滅等持的區別在於：爲了寂止，先以作意引發，然後進入此等持；而無想則是先以出離想引發。前者是第四禪的境界，後者則是生於有頂天，是無想非非想處天的境界。止滅等持完全是善的。然而，它會在出生后和無數次體驗中經歷，並且因為是異熟果，所以是不確定的。聖者不會因為貪慾而獲得它，只能通過修行才能獲得，所以既不能獲得過去，也不能獲得未來，因為它是通過心的力量獲得的。那麼，世尊也是通過修行獲得的嗎？不是的，對於佛陀來說，這是菩提的成就，與證得漏盡智同時獲得。正如所說，因此，諸佛沒有任何來自於修行的東西，他們的一切功德和圓滿都僅僅取決於他們的意願，因此，他們……

【English Translation】 Just like that, one will be born in the desire realm, and not elsewhere. If someone is born there, then he must have the karma to experience countless births, and will not be devoured by ghosts. The cessation of perception refers to the cessation of mind and mental factors, just as it is said, the samadhi of non-perception, because it ceases mind and mental factors. This samadhi is also in the fourth dhyana, and not elsewhere. Why enter this samadhi? Because one wants to be liberated from it, wanting to attain liberation, so one enters this samadhi. Non-perception is a result of maturation, therefore it is indeterminate. Its samadhi is virtuous. Even if it is virtuous, it can only be experienced after birth, and not in the present life or countless times. It is only the realm of ordinary beings, not the realm of noble ones, because noble ones see it as a place of downfall, so they do not enter this samadhi. If noble ones have attained the fourth dhyana, can they also attain past and future dhyanas like the fourth dhyana? No, just like the Pratimoksha vows, only the present moment can be attained. The samadhi of cessation is also the same, that is, the cessation of mind and mental factors. The difference between non-perception and this is: for the sake of peace, one first generates intention and then enters this samadhi; while non-perception is first generated by the thought of renunciation. The former is the realm of the fourth dhyana, while the latter is born in the peak of existence, which is the realm of neither perception nor non-perception. This is entirely virtuous. However, it will be experienced after birth and countless times, and because it is a result of maturation, it is also uncertain. Noble ones do not attain this through desire, but only through practice, so they cannot attain the past, nor can they attain the future, because it is attained through the power of the mind. Then, did the Bhagavan also attain it through practice? No, for the Buddha, this is the attainment of Bodhi, attained simultaneously with the attainment of the knowledge of the exhaustion of defilements. As it is said, therefore, Buddhas have nothing that comes from practice, all their merits and perfections depend solely on their will, therefore, they...

---

ི་ཐམས་ཅད་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་བརྙེས་པ་ཡིན་ནོ། ། 8-431 དེ་ནི་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་མ་བསྐྱེད་ན་ཟད་པ་མཁྱེན་པའི་དུས་སུ་གཉིས་ཀའི་ཆ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཇི་ལྟར་འགྲུབ་ཅེ་ན། འགྲུབ་སྟེ་བསྐྱེད་ཟིན་པ་ བཞིན་དུ་དེ་ལ་མངའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་དང་པོར་མ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་སུམ་ཅུ་རྩ་བཞིས་བྱང་ཆུབ་རྗེས་སུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སུམ་ཅུ་རྩ་ བཞི་ནི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་བཅུ་དྲུག་དང་། སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ན་ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པ་དགུ་སྤོང་བར་བྱེད་པའི་བར་ཆད་མེད་པ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ ལམ་དགུ་དགུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་བཅོ་བརྒྱད་དོ། །ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དེ་ངེས་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ས་འོག་མ་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་ཡང་སྤང་བར་ བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་བར་སྐབས་འདིར་མི་འདྲ་བའི་སེམས་མི་སྲིད་པས་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་མི་རུང་ངོ་། །འདུ་ཤེས་མེད་པ་དང་འགོག་སྙོམས་གཉིས་ཀའང་འདོད་པའི་ཁམས་དང་གཟུགས་ ཁམས་ལ་བརྟེན་པ་ཅན་ནོ། །དེ་ཡང་ཁྱད་པར། འགོག་པ་དང་པོ་མིའི་ནང་དུ་བསྐྱེད། ཕྱིས་ནི་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་དག་གིས་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་ཡང་བསྐྱེད་དོ། །སྲོག་གང་ཞེ་ན་ནི། ཁམས་གསུམ་པའི་ཚེ་ཡིན་ལ། 8-432 དེ་ལ་དྲོད་དང་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་དུ་འགྱུར་བའི་ཆོས་གནས་པའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཚེའོ། །མཚན་ཉིད་དག་ནི་སྐྱེ་བ་དང་། རྒ་བ་དང་གནས་པ་དང་། མི་རྟག་ཉིད་དེ་ བཞི་པོ་འདི་རྣམས་འདུས་བྱས་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གང་ལ་འདི་དག་ཡོད་པའི་ཆོས་དེ་ནི་འདུས་བྱས་སུ་བཞག་པས་སོ། །ཟློག་པ་འདུས་མ་བྱས་སོ། །དེ་ལ་སྐྱེ་བས་ཆོས་དེ་བསྐྱེད་པར་ བྱེད་པའོ། །གནས་པས་ནི་གནས་པར་བྱེད་པའོ། །རྒས་པ་ནི་བརྙིངས་པར་བྱེད་པའོ། །མི་རྟག་པས་ནི་འཇིག་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་ལ་ཡང་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་དང་ལ་སོགས་པ་རྒ་བའི་རྒ་བ། གནས་པའི་གནས་པ། མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་མི་རྟག་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་བཞི་ཡོད་དོ། །དེ་ལ་ཡང་སྐྱེ་སོགས་གཞན་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རེ་རེ་ལ་ཡང་མཚན་ ཉིད་བཞི་པ་དང་། དེས་མཐའ་ཐུག་པ་མེད་པ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན་མི་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ནི་ཆོས་བརྒྱད་ལ་འཇུག་པ་དང་། སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ ནི་ཆོས་གཅིག་ལ་འཇུག་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཆོས་བདག་ཉིད་གཏོགས་པར་མཚན་ཉིད་བརྒྱད་དང་ལྷན་ཅིག་སྟེ་དགུ་སྐྱེ་ལ། དེ་ལ་སྐྱེ་བས་ནི་བདག་ཉིད་མ་གཏོགས་པའི་ཆོས་གཞན་བརྒྱད་བསྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། ། 8-433 སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་བས་ནི་སྐྱེ་བ་དེ་ཁོ་ན་སྐྱེ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་ལྷག་

【現代漢語翻譯】 所有這些都是通過不執著于慾望而獲得的。 如果世尊沒有生起滅盡定（Nirodha-samāpatti），如何在證得諸漏已盡（kṣayajñāna）時，從二者（煩惱障和所知障）中獲得解脫呢？答：可以獲得解脫，因為他已經生起過滅盡定，並且擁有這種能力。這不是一開始就有的，因為菩薩們通過三十四個心剎那證得菩提（bodhi）。 三十四個心剎那是指十六諦現觀（ṣoḍaśākāra）和在有頂（bhavāgra）離欲時，通過九個無間道（anantaryamārga）和九個解脫道（vimuktimārga）斷除九種煩惱的相。由於離無所有處（ākiṃcanyāyatana）的慾望是爲了進入確定性，因此不再需要斷除下地的煩惱。 因此，在這種情況下，由於不可能有不同的心，所以不可能有滅盡定。無想定（asaṃjñika-samāpatti）和滅盡定都依賴於欲界（kāmadhātu）和色界（rūpadhātu）。 特別是，滅盡定首先在人中生起，後來被退失者在色界中再次生起。什麼是命根（jīvita）呢？答：是三界（tridhātu）的壽命（āyus）。 其中，能夠作為暖（uṣṇatā）和識（vijñāna）之所依的法（dharma）存在的原因，就是壽命。什麼是相（lakṣaṇa）呢？生（jāti）、老（jarā）、住（sthiti）和無常（anitya）這四者是有為法（saṃskṛta）的總相，因為具有這些相的法被認為是『有為』。相反的是『無為』（asaṃskṛta）。 其中，生使法產生，住使法安住，老使法衰老，無常使法壞滅。對於這些，還有生的生、老的老、住的住、無常的無常，這四種相應的相。 如果因為生等會導致其他的生等，那麼每一種都有四種相，這樣就會導致無窮無盡的過失，是這樣嗎？不會的。因為生等是作用於八法（dharma）的，而生的生等是作用於一法（dharma）的。怎麼說呢？法本身與八個相連，共有九個生起，其中生使除了自身之外的其他八法產生。 生的生使生本身生起。同樣，其餘的...

【English Translation】 All these are attained by being free from attachment to desires. If the Bhagavan did not generate the Nirodha-samāpatti (Cessation Attainment), how could liberation from both (kleshas and jñeyāvaraṇa) be accomplished at the time of knowing the exhaustion (kṣayajñāna)? Answer: It can be accomplished because he has already generated it and has the ability to do so. This was not at the beginning, because Bodhisattvas attain Bodhi (enlightenment) through thirty-four moments of mind. The thirty-four moments are the sixteen aspects of the manifestation of truth (ṣoḍaśākāra) and, when detached from desire in the peak of existence (bhavāgra), the nine uninterrupted paths (anantaryamārga) and nine liberation paths (vimuktimārga) that abandon the nine aspects of affliction. Since detachment from desire in the realm of nothingness (ākiṃcanyāyatana) is for entering certainty, the afflictions of the lower grounds are no longer to be abandoned. Therefore, in this intermediate state, since a different mind is not possible, the Nirodha-samāpatti is not permissible. Both the Asaṃjñika-samāpatti (Non-Perception Attainment) and the Nirodha-samāpatti depend on the desire realm (kāmadhātu) and the form realm (rūpadhātu). Specifically, the first Nirodha-samāpatti is generated among humans, and later those who have fallen away generate it again in the form realm. What is life (jīvita)? Answer: It is the lifespan (āyus) of the three realms (tridhātu). Among these, the cause of the existence of the dharma that serves as the basis for warmth (uṣṇatā) and consciousness (vijñāna) is life. What are the characteristics (lakṣaṇa)? Birth (jāti), aging (jarā), duration (sthiti), and impermanence (anitya)—these four are the general characteristics of conditioned phenomena (saṃskṛta), because the dharma that possesses these is considered 'conditioned.' The opposite is 'unconditioned' (asaṃskṛta). Among these, birth causes the dharma to arise, duration causes it to remain, aging causes it to decay, and impermanence causes it to perish. For these, there are also the birth of birth, the aging of aging, the duration of duration, and the impermanence of impermanence—these are the four corresponding characteristics. If, because birth and so on lead to other births and so on, each has four characteristics, and this leads to the fault of infinite regress, is that so? It is not so. Because birth and so on act on eight dharmas, while the birth of birth and so on act on one dharma. How so? The dharma itself is connected with eight characteristics, so nine arise together, of which birth causes the other eight dharmas besides itself to arise. The birth of birth causes that birth itself to arise. Likewise, the rest...

---

མ་གསུམ་ལའང་འགྲེའོ། །དེས་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འཇུག་པ་ནི་བྱ་བ་བྱེད་པའོ། །སྐྱེ་བས་ མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བར་བྱ་བ་བསྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ན་མ་འོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཅར་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་བསྐྱེད་ཅེ་ན། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དག་ཚོགས་པ་མེད་པར་ནི་སྐྱེ་བས་བསྐྱེད་བྱ་ སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མིན། མིང་གི་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་གང་ཞེ་ན་ནི། དེ་ལ་མིང་བྱེད་པ་ནི་མིང་སྟེ། དཔེར་ན་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་དང་། ངག་ནི་ཚིག་སྟེ། དཔེར་ན་ཀྱེ་མ་ འདུ་བྱེད་རྣམས་མི་རྟག་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་ཅི་ཙམ་གྱི་དོན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་སྟེ་གང་གི་བྱ་བ་དང་། ཡོན་ཏན་དང་། དུས་ཀྱི་འབྲེལ་བའི་ཁྱད་པར་གཏོགས་པར་འགྱུར་ བ་དང་། ཡི་གེ་ནི་ཕྱི་མོ་སྟེ། དཔེར་ན་ཨ་ཞེས་པ་ལྟ་བུ། ཚོགས་ནི་མིང་མང་པོའི་དོན་དེ་ལ་མིང་གི་ཚོགས་ཏེ། དཔེར་ན་གཟུགས་སྒྲ་དྲི་རོ་རེག་བྱ་དག་ཅེས་པ་ལྟ་བུ། ཚིག་གི་ཚོགས་ནི། དཔེར་ན་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་མི་རྟག་པ་དག་གོ །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཞི་བའོ་ཞེས་པ་ལྟ་བུ། ཡི་གེའི་ཚོགས་ནི། དཔེར་ན་ཀ་ཁ་ག་གྷ་ང་ལྟ་བུའོ། ། 8-434 མིང་གི་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ལྡན་པའམ། སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པའམ། སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་མ་ཡིན་པའམ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པའམ། རྒྱས་པ་ལས་འབྱུང་བའམ། རྒྱུ་མཐུན་པ་ལས་འབྱུང་ བའམ། དགེ་བའམ་མི་དགེ་བའམ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དག་གང་ཞེ་ན། རིམ་པ་བཞིན་འདི་དག་ནི་འདོད་པར་གཏོགས་པ་དང་། གཟུགས་སུ་གཏོགས་པ་ཡིན་ལ། དེ་དག་ནི་སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་ ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་བརྗོད་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་དང་ལྡན་གྱི། བརྗོད་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་མཐུན་པ་ལས་བྱུང་བ་དང་། མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་བསྟན་པ་མིན་པ་ གསུམ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་སྐལ་མཉམ་དེ་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ལས་བྱུང་བ་འབའ་ཞིག་མ་ཡིན་གྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའང་ཡིན་ལ། ཁམས་གསུམ་པ་སྟེ་འདོད་གཟུགས་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་ པ་ཡིན་ནོ། །ཐོབ་པ་རྣམས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྒྱུ་མཐུན་དང་རྣམ་སྨིན་ལས་སྐྱེས་པ་དག་གོ །མཚན་ཉིད་རྣམས་ཀྱང་ཐོབ་པ་བཞིན་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །སེམས་མེད་པའི་སྙོམས་འཇུག་གཉིས་དང་མི་ ལྡན་པ་དག་རྒྱུ་མཐུན་ཁོ་ན་ལས་བྱུང་བའོ། །སྔར་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དག་མེད་པར་ནི་སྐྱེ་བས་བསྐྱེད་བྱ་སྐྱེད་བྱེད་མིན་ཞེས་བཤད་པའི་རྒྱུ་རྣམས་ནི་གང་། རྐྱེན་རྣམས་ནི་གང་ཞེ་ན། བྱེད་པའི་རྒྱུ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་དང་། 8-435 སྐལ་བ་མཉམ་པའི་རྒྱུ་དང་། མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རྒྱུ་དང་། ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་དང་བཅས་པའོ། །རྒྱུ་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་འདོད་དོ། །རིམ་པ་བཞིན། རང་གི་ངོ་ བོ་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱ

【現代漢語翻譯】 也適用於三者（名、詞、字母的集合）。因此，認為沒有窮盡是不正確的。進入指的是行為的執行。如果生（སྐྱེ་བ་）能引發未來之生的行為，那麼為什麼不能同時引發所有未來之生呢？因為在因和緣（རྒྱུ་དང་རྐྱེན་）不具備的情況下，生不能引發所生之物。什麼是名之集合等呢？對此，名指的是名稱，例如『色』（གཟུགས）這個詞。語指的是詞語，例如『唉，諸行無常』（ཀྱེ་མ་འདུ་བྱེད་རྣམས་མི་རྟག་）等等，凡是意義完整，與行為、功德和時間相關聯的差別，以及字母指的是字模，例如『阿』（ཨ）字。集合指的是多個名稱的意義，即名稱的集合，例如『色、聲、香、味、觸』（གཟུགས་སྒྲ་དྲི་རོ་རེག་བྱ་དག་）等。詞語的集合，例如『一切諸行皆無常，涅槃寂靜』（འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་མི་རྟག་པ་དག་གོ །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཞི་བའོ་）等。字母的集合，例如『ka kha ga gha nga』（ཀ་ཁ་ག་གྷ་ང་）等。 這些名稱的集合等，是與有情相關，還是與非有情相關？是異熟所生，還是增長所生？是等流所生？是善、不善還是無記？依次來說，這些屬於欲界和色界，它們與有情相關。凡是能表達的，都與它們相關；凡是所表達的，則不一定相關。等流所生，以及無覆無記這三者是如此，同分也是等流所生，但也可能是異熟所生，並且在三界（欲界、色界、無色界）中執行。獲得有兩種：等流所生和異熟所生。自性也如獲得一樣，有兩種。無心定的兩種狀態和不相應行，僅僅是等流所生。之前說，在因和緣不具備的情況下，生不能引發所生之物，那麼什麼是因？什麼是緣？有能作因、俱有因、同分因、相應因、遍行因和異熟因。因被認為是六種。依次，除了自身的體性之外，一切法都是有為法。

【English Translation】 It also applies to the three (collections of names, words, and letters). Therefore, it is incorrect to think that there is no exhaustion. Entering refers to the execution of an action. If birth (སྐྱེ་བ་) can cause the action of future births, then why can't it cause all future births simultaneously? Because in the absence of causes and conditions (རྒྱུ་དང་རྐྱེན་), birth cannot cause what is to be born. What are the collections of names, etc.? To this, name refers to a designation, such as the word 'form' (གཟུགས). Word refers to a term, such as 'Alas, all conditioned things are impermanent' (ཀྱེ་མ་འདུ་བྱེད་རྣམས་མི་རྟག་) and so on, whatever meaning is complete, and the differences related to action, merit, and time, and letter refers to a grapheme, such as the letter 'A' (ཨ). Collection refers to the meaning of multiple names, that is, the collection of names, such as 'form, sound, smell, taste, touch' (གཟུགས་སྒྲ་དྲི་རོ་རེག་བྱ་དག་) and so on. The collection of words, such as 'All conditioned things are impermanent, Nirvana is peace' (འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་ནི་མི་རྟག་པ་དག་གོ །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཞི་བའོ་) and so on. The collection of letters, such as 'ka kha ga gha nga' (ཀ་ཁ་ག་གྷ་ང་) and so on. Are these collections of names, etc., related to sentient beings or non-sentient beings? Are they born from maturation, or born from increase? Are they born from the same cause? Are they wholesome, unwholesome, or unspecified? In order, these belong to the desire realm and the form realm, and they are related to sentient beings. Whatever can be expressed is related to them; whatever is to be expressed is not necessarily related. Those three, born from the same cause, and uncovered and unspecified, are like that, the common share is also born from the same cause, but it may also be born from maturation, and it operates in the three realms (desire realm, form realm, formless realm). There are two kinds of attainment: born from the same cause and born from maturation. The characteristics are also like attainment, there are two kinds. The two states of mindless absorption and non-associated formations are only born from the same cause. Previously it was said that in the absence of causes and conditions, birth cannot cause what is to be born, so what are the causes? What are the conditions? There are efficient cause, co-occurring cause, homogenous cause, associated cause, pervasive cause, and maturation cause. Cause is considered to be six kinds. In order, all dharmas other than one's own nature are conditioned.

---

ི་བྱེད་རྒྱུའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བ་ལ་གེགས་མི་བྱེད་པའི་ངོ་བོར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འབྱུང་བ་གང་དག་ཕན་ཚུན་གྱི་ འབྲས་བུ་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུའོ། །དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་ནི་ཕན་ཚུན་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་བཞིན་ནམ། སེམས་ནི་ སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་པ་དང་། དེ་དག་ཀྱང་སེམས་ཀྱི་ཡིན་པ་དང་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ནི་མཚན་གཞིའི་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་དེ་དག་གི་ཡིན་པ་བཞིན། དེ་ ལྟར་ན་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ནི་ཅི་རིགས་པར་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་མཚན་གཞི། སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་དང་། བསམ་ཟག་གི་སྡོམ་པ་གཉིས་དང་། སེམས་དང་སེམས་དེ་དག་གི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱའོ། །འཇུག་ཚུལ་ནི། དུས་དང་ནི་སེམས་དང་སྐྱེ་གནས་འགག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དང་། དུས་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གཏོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། ། 8-436 འབྲས་བུ་སོགས་པས་ནི། འབྲས་བུ་དང་རྣམ་སྨིན་རྒྱུ་མཐུན་ལྷན་ཅིག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ། དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་གྱིས་སེམས་ལ། དགེ་མི་དགེ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །དེ་ལྟར་ རྒྱུ་བཅུས་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་སེམས་ནང་ན་ཉུང་བ་ནི་ཆོས་ལྔ་བཅུ་རྩ་བརྒྱད་ཀྱི་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། ས་མང་པོ་པ་བཅུ། དེ་དག་གི་མཚན་ ཉིད་བཞི་བཅུ། རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་བརྒྱད་ཀྱི་ཡིན་ལ། དེའི་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ནི་རང་གི་མཐུན་པའི་མཚན་ཉིད་བརྒྱད་མ་གཏོགས་པའི་ཆོས་ལྔ་བཅུ་རྩ་བཞིའོ། །སྐལ་བ་ དང་མཉམ་པའི་རྒྱུ་ནི་ཆོས་འདྲ་བ་རྣམས་སོ། ། དགེ་བའི་ཕུང་པོ་དག་ནི་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་པ་བཞིན། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་རྣམས་དང་། ལུང་མ་བསྟན་རྣམས་ཀྱང་རང་རང་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་ནོ། ། འདྲ་བ་ཐམས་ཅད་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན་མིན་ཏེ། འདི་ལ་རང་གི་རིས་དང་ས་ཡོད་པའོ། །རིས་ལྔ་སྟེ། མཐོང་སྤང་། སྒོམ་སྤང་། འདོད་སྤྱོད། བསམ་གཏན་དང་པོ། དེ་ནས་སྲིད་རྩེའི་བར་དག་བསྡོམས་པའོ། ། ས་ནི་དགུ་སྟེ་འདོད་ཁམས་བསམ་གཏན་གཟུགས་མེད་བརྒྱད་དོ། །དེ་ལ་སྔར་སྐྱེ་བ་རྣམས་ཕྱི་མ་བསྐྱེད་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐལ་བ་མཉམ་པའི་རྒྱུའོ། །སྐལ་མཉམ་རང་གི་ས་པར་ངེས་སམ་ཞེ་ན་ཟག་བཅས་ལ་ངེས་སོ། ། 8-437 མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་དང་། བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་བསམ་གཏན་བཞི། གཟུགས་མེད་གསུམ་སྟེ་ས་དགུའི་ལམ་གྱི་བདེན་པ་ནི་ཕན་ཚུན་དུ་སྐལ་བ་མཉམ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་ས་དེ་དག་ ཏུ་གློ་བུར་དུ་འོངས་པ་ཡིན་ལ། ས་དེ་པའི་སྲེད་པ་དག་གིས་བདག་གིར་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཁམས་དེ་དག་ཏུ་

【現代漢語翻譯】 是作為產生的基礎，因為它存在於不阻礙出生的本質中。哪些法同時產生，並且互為結果，這些法就是彼此同時產生的因。這是怎樣的呢？例如，四大是彼此同時產生的因。心是隨心法的原因，而這些法也是心的原因，有為法的特徵是所依的原因，而所依也是這些特徵的原因。這樣，一切有為法在適當的情況下都是同時產生的因。隨心所依，一切心所生法，以及二種思擇的戒律，心和這些心的生等特徵，都稱為隨心。進入的方式是：時間和心以及生住滅相同，並且時間屬於同一範疇。通過果等，即通過果、異熟、等流和同時性。通過善等三種，即通過善、不善和無記性。因此，通過十種因，稱為隨心。其中，心最少是五十八種法的俱生因，即十個大地法，它們的四十個特徵，以及八個與其自身特徵相符的特徵。它的俱生因是五十四種法，除了與其自身相符的八個特徵。同分因是相似的法。例如，善法蘊是善法的原因。煩惱和無記法也是各自的原因。一切相似的法都是同分因嗎？不是的，因為這有它自己的類別和地。有五類：見所斷、修所斷、欲界、初禪，以及從那到有頂。地有九個，即欲界和八個色界無色界。因此，先前產生的法是產生後來的法和未產生的法的同分因。同分因一定是屬於自己的地嗎？對於有漏法來說是確定的。 無間緣和特殊的禪定，即四禪和三個無色定，這九地的道諦是彼此的同分因，因為這是突然來到這些地的，並且沒有被這些地的貪慾所佔有，因此在這些界中。

【English Translation】 It is the basis for production, as it exists in the essence of not hindering birth. Which dharmas arise simultaneously and are mutually the result, those dharmas are the cause of arising together. How is this? For example, the four great elements are the cause of arising together. The mind is the cause of the dharmas that follow the mind, and these dharmas are also the cause of the mind, and the characteristics of conditioned phenomena are the cause of the basis, and the basis is also the cause of these characteristics. Thus, all conditioned phenomena are the cause of arising together as appropriate. The basis that follows the mind, all mental phenomena, and the two types of contemplative discipline, the mind and the characteristics of the arising of these minds, etc., are called following the mind. The way of entering is: time and mind, as well as arising, abiding, and ceasing, are the same, and time belongs to the same category. Through results, etc., that is, through result, maturation, similar cause, and simultaneity. Through the three types of virtue, etc., that is, through virtue, non-virtue, and neutral. Thus, through ten causes, it is called following the mind. Among them, the mind is at least the co-emergent cause of fifty-eight dharmas, that is, the ten great earth dharmas, their forty characteristics, and the eight characteristics that correspond to their own characteristics. Its co-emergent cause is fifty-four dharmas, except for the eight characteristics that correspond to its own characteristics. The cause of equal share is similar dharmas. For example, the aggregate of virtuous dharmas is the cause of virtuous dharmas. Afflictions and neutral dharmas are also their respective causes. Are all similar dharmas the cause of equal share? No, because this has its own category and ground. There are five categories: those to be abandoned by seeing, those to be abandoned by meditation, the desire realm, the first dhyana, and from there to the peak of existence. There are nine grounds, namely the desire realm and the eight formless realms of the form realm. Therefore, the dharmas that arose earlier are the cause of equal share for producing the later dharmas and the dharmas that have not yet arisen. Is the cause of equal share necessarily belonging to one's own ground? It is certain for contaminated dharmas. The immediate condition and the special samadhi, that is, the four dhyanas and the three formless samadhis, the truth of the path of these nine grounds is the cause of equal share to each other, because this has suddenly come to these grounds, and has not been possessed by the desire of these grounds, therefore in these realms.

---

གཏོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ས་གཞན་པའི་རིས་མཐུན་པའི་སྐལ་བ་ མཉམ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་མཉམ་པ་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཡིན་གྱི་ཆུང་ངུའི་རྒྱུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མཉམ་པ་དང་ཁྱད་པར་ཅན་ཡང་ཅི་ཞིག་ན། དབང་པོ་དང་རྒྱུས་རྒྱས་པར་བྱས་ པའི་སྒོ་ནས་སོ། །དེ་ལམ་ཁོ་ནའི་དབང་དུ་བྱས་སམ་ཞེ་ན་མིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པ་དག་ཀྱང་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བའི་ཡོན་ཏན་དེ་དག་ཀྱང་མཉམ་པ་དང་། ཁྱད་པར་ཅན་དེ་གཉིས་དེ་ ཁོ་ནའི་རྒྱུ་ཡིན་གྱི། དམན་པ་རྣམས་ཀྱི་མ་ཡིན་ནོ། །སྦྱོར་བྱུང་གང་ཐོས་དང་བསམ་བྱུང་ལ་སོགས་པ་སྒོམ་པ་ལས་བྱུང་བ་བསྡུས་སོ། །མཚུངས་ལྡན་རྒྱུ་ནི་གང་ཞེ་ན། སེམས་དག་དང་སེམས་ ལས་བྱུང་བའི་ནང་ནས་གང་དག་ལ་རྟེན་མཚུངས་པ་ཡོད་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཅན་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ནི་ཕན་ཚུན་དེ་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །མཚུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་མི་དད་པ་སྟེ། 8-438 མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་མིག་གི་དབང་པོའི་སྐད་ཅིག་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དེ་དག་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིའང་ཡིན་པ་ལྟ་བུ། མཚུངས་ལྡན་གྱི་རྒྱུ་ གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཡང་ཡིན་ཞིང་། དེ་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡང་ཕན་ཚུན་འབྲས་བུའི་དོན་གྱིས་ན་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུར་དང་། མགྲོན་པོ་རྣམས་ཕན་ཚུན་གྱི་སྟོབས་ ཀྱིས་ལྷན་ཅིག་ལམ་དུ་འགྲོ་བ་བཞིན། མཚུངས་པ་ལྔས་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་དོན་གྱིས་ན་མཚུངས་ལྡན་གྱི་རྒྱུར་བཞག་གོ །མགྲོན་པོ་དེ་དག་དེ་ཉིད་ཟས་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་བྱ་ བ་འདྲ་བ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །གཅིག་མེད་ན་ཡང་ཐམས་ཅད་མཚུངས་པར་མི་ལྡན་ནོ། །ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཞེ་ན། རང་གི་ས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཆོས་སྔར་ སྐྱེས་པ་རྣམས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཆོས་ཕྱི་མ་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་འགྲོ་ཉོན་མོངས་པ་ལྔ་འདི་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་ཐུན་མོང་གི་རྒྱུ་ཉིད་ ཡིན་པས་སམ། རིས་གཞན་དག་གི་ཡང་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐལ་མཉམ་གྱི་རྒྱུ་ལས་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བཞག་གོ །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་ནི་མི་དགེ་བ་རྣམས་དང་། དགེ་བའི་ཆོས་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཁོ་ན་སྟེ། 8-439 རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ལུང་མ་བསྟན་རྣམས་མ་ཡིན། སྟོབས་ཆུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ་ས་བོན་རུལ་པ་བཞིན་ནོ། །ཟག་པ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན། སྲེད་པས་མངོན་པར་མ་ བརླན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མངོན་པར་མ་བརླན་པའི་ས་བོན་གྲུང་པོ་བཞིན། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་མི་འདྲ་བར་སྨིན་པས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཞེས་བཞག་གོ །རྒྱུ་དེ་དག་གི་དུས་ངེས་ པ་མདོར་བྱས་པ། ཀུན་འགྲོ་དང་སྐལ་མཉམ་དུས་གཉིས་པ་སྟེ་འདས་པ་དང་ད་ལ

【現代漢語翻譯】 不是屬於其他地方的，因此，它是其他地方相似類別共同命運的因。而且，它是共同和特殊之因，而不是微小之因。什麼是共同和特殊呢？是通過感官和根的擴充套件來實現的。那麼，這僅僅是道路的控制嗎？不是的，世俗之人通過努力所獲得的功德，也是共同和特殊這二者的因，而不是低劣之因。努力所得包括聽聞和思考所得，以及通過禪修所得。什麼是俱生因呢？在心和心所中，那些具有相同所依的心和心所。它們是彼此俱生的因。『相同』意味著無差別，例如，眼識所依的眼根的瞬間，也同樣是與它俱生的感受等。凡是俱生因，也是同時發生的因，二者的區別在於，彼此作為果的關係是同時發生的因，如同客人們互相依靠力量一同上路。通過五種相同而具有相同的意義，因此被稱為俱生因。那些客人一同享用食物等，是相似的行為。即使缺少一個，也不會全部相同。什麼是遍行因呢？屬於自己範疇的煩惱法先前產生的，是後來產生的煩惱法的遍行因。這五個遍行煩惱是煩惱法的共同之因嗎？或者因為它們也是其他類別的因，所以與等流因區分開來？異熟因僅僅是不善法和有漏的善法，因為它們是異熟法。為什麼無記法不是呢？因為力量弱小，如同腐爛的種子。無漏法也不是，因為沒有被貪慾潤濕，如同未被潤濕的乾燥種子。異熟，是因為以不同的方式成熟，所以稱為異熟。簡而言之，這些因的時間確定為：遍行因和等流因是二時，即過去和現在。

【English Translation】 It does not belong to other places, therefore, it is the cause of the shared fate of similar categories in other places. Moreover, it is the cause of both commonality and particularity, not of smallness. What are commonality and particularity? It is achieved through the expansion of the senses and roots. Is this solely under the control of the path? No, even the merits obtained by worldly people through effort are the cause of both commonality and particularity, not of inferiority. Effort-born includes what is heard and thought, and what arises from meditation. What is the co-emergent cause? Among the mind and mental factors, those minds and mental factors that have the same basis of support. They are the causes of each other's co-emergence. 'Same' means undifferentiated, for example, the moment of the eye root on which eye consciousness depends is also the same for feelings and so on that arise with it. Whatever is a co-emergent cause is also a simultaneous cause, and the difference between the two is that they are simultaneous causes in terms of their relationship as fruits to each other, just as guests rely on each other's strength to travel together on the road. Because of the similarity through five similarities, it is called the co-emergent cause. Those guests share similar actions of enjoying food and so on. Even if one is missing, they will not all be the same. What is the pervasive cause? Those previously arisen afflicted dharmas of one's own category are the pervasive cause of the later arisen afflicted dharmas. Are these five pervasive afflictions the common cause of afflicted dharmas? Or are they distinguished from the cause of equal flow because they are also the cause of other categories? The ripening cause is only non-virtuous dharmas and virtuous dharmas with outflows, because they are ripening dharmas. Why are the unspecified dharmas not? Because their power is weak, like rotten seeds. The dharmas without outflows are also not, because they are not moistened by craving, like dry seeds that have not been moistened. Ripening, because it ripens in different ways, is called ripening. In short, the time of these causes is determined as follows: the pervasive cause and the cause of equal flow are two times, namely past and present.

---

ྟར་བྱུང་བ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི། མ་འོངས་པ་དག་ནི་མེད་དོ། །ལྷན་ཅིག་འབྱུང་རྒྱུ། མཚུངས་ལྡན། རྣམ་སྨིན་གསུམ་ པོ་དག་ནི་དུས་གསུམ་པ་ཡིན་ནོ། །བྱེད་རྒྱུའི་རྒྱུའི་དུས་མ་བསྟན་པས་དུས་ཐམས་ཅད་པ་དང་། དུས་མེད་པར་ཡང་རིག་པར་བྱའོ། །རྒྱུ་དེ་དག་གང་ཡིན་པའི་འབྲས་བུ་ཅི་ཞེ་ན་འདུས་བྱས་ ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་དང་བཅས་པ་འབྲས་བུ་ཡིན་ཏེ། བསྟན་བཅོས་ལས། འབྲས་བུའི་ཆོས་རྣམས་གང་ཞེ་ན་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་། སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བས་ སོ། །དེ་ལྟ་ན་འདུས་མ་བྱས་འབྲས་བུ་ཡིན་ཕྱིར་དེ་གང་གི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་རྒྱུར་ཡང་འགྱུར་ལ། རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་གང་གི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་འབྲས་བུར་ཡང་འགྱུར་བ་འདི་གང་ལ་ཞེ་ན། 8-440 རྒྱུ་འབྲས་དག་འདུས་བྱས་ཁོ་ན་ལ་ཡིན་གྱི། འདུས་མ་བྱས་ལ་དེ་དག་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དྲུག་ལས་མི་སྲིད་པ་དང་། འབྲས་བུ་ལྔ་ལས་མི་སྲིད་དོ། །ལམ་བྲལ་བའི་བྱེད་རྒྱུའི་རྒྱུར་ མི་འདོད་པ་ཅི་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་གེགས་མི་བྱེད་པའི་ངོ་བོར་རྣམ་པར་བཞག་པ་ཡིན་ན་འདུས་མ་བྱས་ནི་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་དེ་ གང་གི་འམ། ཇི་ལྟར་ན་འབྲས་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་ཏེ་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ནི་དེ་ཁོ་ན་ལ་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཐོབ་པ་ཁོ་ན་ལམ་གྱི་ འབྲས་བུ་ཡིན་གྱི་བྲལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཐོབ་པ་ལ་ཡང་དེའི་ནུས་པ་གཞན་ལ་བྲལ་བ་ལ་ཡང་གཞན་ཏེ། ཐོབ་པ་ལ་དེ་ཇི་ལྟར་ནུས་ཞེ་ན་བསྐྱེད་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྲལ་ བ་ལ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རེ་ཞིག་ལམ་ནི་འདིའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཞིང་། བྲལ་བ་ནི་འདིའི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །འདུས་བྱས་དེ་དག་ལས་གང་གི་ རྒྱུ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། རྣམ་སྨིན་གྱི་འབྲས་བུ་ནི། རྒྱུ་དྲུག་ལས་ཐ་མའི་ཡིན་ལ། བདག་པོའི་འབྲས་བུ་ནི་དང་པོའི་ཡིན། རྒྱུ་མཐུན་སྐལ་མཉམ་ཀུན་འགྲོ་བའི་འདི་གཉིས་རྒྱུ་དང་དེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། 8-441 སྐྱེས་བུའི་ངོ་བོ་ལས་མི་གཞན་པའི་ཕྱིར། སྐྱེས་བུ་བྱེད་པ་ནི་སྐྱེས་བུ་ཉིད་ཡིན་ལ། དེའི་འབྲས་བུ་ནི་སྐྱེས་བུ་བའོ། །དེ་ནི་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་རྒྱུ་གཉིས་ཀྱི་ཡིན་ ལ། ཆོས་གང་གི་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་ལྟ་བུ་ནི་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པ་སྟེ། དཔེར་ན་སྨན་བྱ་རོག་རྐང་དང་། མི་གླང་པོ་ཆེ་མྱོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། ཅི་གཞན་དག་ལ་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་ཡོད་དམ། གཉིས་ཁོ་ནའི་ཡིན་ཞེ་ན་རྣམ་སྨིན་གྱི་རྒྱུ་མ་གཏོགས་གཞན་ལའང་ཡོད་ལ། དེ་ལ་ནི་མེད་དེ། སྐྱེས་བུ་བྱེད་པ་ནི་ལྷན་ཅིག་ འབྱུང་བའམ། དེ་མ་ཐག་ཏུ་འབྱུང་བ་ཡིན་ན་རྣམ་སྨིན་ནི་དེ་ལྟ

【現代漢語翻譯】 僅僅是已經發生的，沒有未來的。同時發生、相應、異熟這三者是屬於三時的。因為沒有指明作為之因的時間，所以應理解為所有時間和沒有時間。這些因的果是什麼呢？是與所有有為法既相離又不相離的果。如論中所說：『什麼是果之法？即所有有為法，以及通過個別分析而產生的滅。』 如果是這樣，未生法是果，那麼它也會變成某個因的果，因為是因，它也會變成某個果的因，這又是什麼呢？因果只存在於有為法中，未生法中沒有這些。因此，不可能有六因，也不可能有五果。為什麼不認為離道的作為之因是因呢？因為它是被設定為不阻礙產生的自性，而未生法是不具有產生的。那麼，它是什麼的果呢？或者說是如何成為果的呢？它是道的果，因為是通過它的力量獲得的。那麼，僅僅是通過它的力量獲得的才是道的果，而不是相離的嗎？獲得有獲得的力量，相離有相離的力量。獲得是如何起作用的呢？因為它能產生。相離是如何起作用的呢？因為它能使獲得。因此，暫時來說，道不是這個的因，而相離是這個的果。在這些有為法中，哪個因是什麼呢？異熟果是六因中的最後一個，增上果是第一個。俱有因、等起因、遍行因，這二者既是因也是果，因為與補特伽羅的自性沒有區別。補特伽羅的作者就是補特伽羅本身，它的果是補特伽羅性。這是俱有因和相應因這兩個因的果。任何法的作者是什麼，那個補特伽羅的作者就像補特伽羅的作者一樣。例如，藥烏鴉腳，醉像人。 其他是否有補特伽羅作者的果呢？是隻有這兩個的嗎？除了異熟因之外，其他的也有，而異熟因沒有。因為補特伽羅的作者是同時發生的，或者是不間斷髮生的，而異熟不是這樣。

【English Translation】 It is only what has already occurred; there is no future. Simultaneous arising, association, and maturation are of the three times. Because the time of the acting cause is not indicated, it should be understood as all times and no time. What are the fruits of these causes? They are the fruits that are both separate and not separate from all conditioned phenomena. As it says in the treatise: 'What are the fruit dharmas? They are all conditioned dharmas and cessation through individual analysis.' If this is the case, since the unconditioned is a fruit, it will also become the fruit of some cause, and since it is a cause, it will also become the cause of some fruit. Where does this apply? Cause and effect exist only in conditioned phenomena; they do not exist in unconditioned phenomena. Therefore, it is impossible to have six causes or five fruits. Why is the acting cause of separation from the path not considered a cause? Because it is established as the nature of not obstructing arising, and the unconditioned does not possess arising. Then, what is its fruit? Or how is it a fruit? It is the fruit of the path because it is attained through its power. Then, is only what is attained through its power the fruit of the path, and not separation? Attainment has the power of attainment, and separation has the power of separation. How does attainment function? Because it produces. How does separation function? Because it enables attainment. Therefore, for the time being, the path is not the cause of this, and separation is the fruit of this. Among these conditioned phenomena, which cause is what? The maturation fruit is the last of the six causes, and the dominant fruit is the first. Co-emergent cause, similar cause, universal cause—these two are both cause and fruit because there is no difference from the nature of the person. The agent of the person is the person himself, and its fruit is personhood. This is the fruit of the two causes: co-emergent cause and associative cause. Whatever the agent of a dharma is, that agent of the person is like the agent of the person. For example, the medicine crow's foot, the drunken elephant person. Are there fruits of the agent of the person in others? Or is it only in these two? It exists in others besides the maturation cause, but not in that one. Because the agent of the person is co-emergent or immediately emergent, but maturation is not like that.

---

་མིན་པས་སོ། །རྣམ་སྨིན་གྱི་འབྲས་བུ་ནི། རྒྱུ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ནི་ལུང་དུ་བསྟན་པས། གང་ཞིག་དེ་ལས་ དུས་ཕྱི་མ་ལ་འབྱུང་ཞིང་། དེ་མ་ཐག་ཏུ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྟེ་ངོ་བོ་མ་བསྒྲིབས་ལ། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཆོས་སོ། །དེ་སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པར་བརྗོད་དོ། ། སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་ལས་ལས་སྐྱེས་པ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མ་ཡིན་ཞེ་ན་ཐུན་མོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ནི་གཞན་གྱིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་དཔྱད་པར་ནུས་སོ། ། 8-442 རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་སྟེ། གཞན་གྱིས་བྱས་པའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཞན་གྱིས་མྱོང་བ་ནི་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་པོའི་འབྲས་བུ་ཅིའི་ཕྱིར་མྱོང་ཞེ་ན་ཐུན་ མོང་གི་ལས་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་རྒྱུ་དང་འདྲ་བའི་ཆོས་ཡིན་པའོ། ། འོ་ན་ཀུན་འགྲོའི་རྒྱུའི་འབྲས་བུ་ཡང་འདྲ་བ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་སྐལ་མཉམ་གྱི་རྒྱུར་ མི་འདོད་ཅེ་ན། དེ་ནི་ས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ལས་འདྲ་བ་ཡིན་གྱི། རྣམ་པ་ལས་ཀྱང་ནི་མ་ཡིན་པས་སོ། །རྣམ་པ་ལས་ཀྱང་འདྲ་ན་སྐལ་མཉམ་དུ་འགྱུར་རོ། །བྲལ་བའི་འབྲས་ བུ་ནི་བློ་ཡིས་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པའམ་ཟད་པའོ། །དེ་ཡང་གང་གི་སྟོབས་ཀྱིས་ཐོབ་པ་དཔེར་ན་ས་འོག་མ་པའི་སྦྱོར་བའི་སེམས་གང་གི་སྟོབས་ཀྱིས་གོང་མ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ སྐྱེ་བའི་འབྲས་བུའམ། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཟག་པ་མེད་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱི་སེམས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱི་སྤྲུལ་པའི་སེམས་གང་སྐྱེ་བ་དེ་ལྟ་བུ། སྐྱེས་བུའི་བྱེད་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་ལ། སྔོན་བྱུང་མིན་པའི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ནི་འདུས་བྱས་ཁོ་ནའི་བདག་པོའི་འབྲས་བུའོ། །རྒྱུ་འདི་དག་ལས་རྒྱུ་གང་ཞིག་དུས་གང་དུ་འབྲས་བུ་འཛིན་ཏམ་འབྱིན་ཞེ་ན། ལྔ་པོ་ད་ལྟར་འབྲས་བུ་འཛིན་ཏེ་གཟུང་ཟིན་པའི་འདས་པ་རྣམས་ཀྱང་མ་ཡིན། 8-443 སྐྱེས་བུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་འོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་མ་ཡིན་པའོ། །བྱེད་རྒྱུའི་རྒྱུ་ཡང་འདྲ་མོད་ཀྱི། དེ་ནི་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་མ་ངེས་པས་མ་བརྗོད་དོ། །ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ དང་མཚུངས་ལྡན་གཉིས་ནི་ད་ལྟར་འབྲས་བུ་རབ་ཏུ་འབྱིན་པར་བྱེད་དེ། འདི་གཉིས་འབྲས་བུ་འཛིན་པ་དང་འབྱིན་པ་དུས་མཉམ་པ་ཁོ་ནའོ། །སྐལ་མཉམ་ཀུན་འགྲོ། ད་ལྟར་གྱི་དང་འདས་པ་དག་ གི་འབྲས་བུ་འབྱིན་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་སྨིན་གྱི་རྒྱུ་གཅིག་གིས་ནི་འདས་པ་ཁོ་ནས་འབྲས་བུ་འབྱིན་པར་འགྱུར། ཆོས་གང་། རྒྱུ་དུ་དག་གིས་བསྐྱེད་ཅེ་ན། ཆོས་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཉོན་མོངས་ པ་ཅན་རྣམས་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་རྣམས་དང་། ཟག་པ་མེད་པའི་དང་པོ་རྣམས་དང་། དེ་དག་གི་ལྷག་མ་རྣམས་སོ། །ལྷག་མ་ཡང་རྣམ་སྨིན་མ་གཏོགས་པའི་ལུང་མ་བསྟན

【現代漢語翻譯】 不是這樣嗎？對於異熟果，善與不善之因已在經文中闡明。從這些因中，在未來的時間產生，而不是立即產生的，就是異熟，其自性是無覆無記法。這被認為是顯現為有情。 如果說從非顯現為有情的意義中產生的業不是異熟，那是因為它是共同的。其他人也能同樣地理解它。 異熟是非共同的，因為其他人所造之業的異熟不會由其他人來體驗。如果問為什麼會體驗到所有者的果報，那是因為它產生於共同之業。等流果是與因相似的法。 那麼，如果遍行因的果也相似，為什麼它不被認為是士用因呢？因為它與地和煩惱相似，而不是與行相相似。如果與行相也相似，那就會變成士用因了。離系果是通過智慧分別觀察而產生的止滅或滅盡。 這又是通過什麼力量獲得的呢？例如，下地之慾界的加行之心，通過什麼力量能生起上地之色界的等持之果，或者有漏法生起無漏法，以及通過禪定之心的力量生起化生之心，就像這樣。這被稱為從士夫作用中產生。 先前未曾有過的有為法，僅僅是有為法的所有者的果報。從這些因中，哪個因在何時產生或帶來果報呢？五種因現在產生果報，因為已取之過去之因已不復存在。 因為不是士夫作用，所以未來之因也不存在。雖然作因也相似，但因為它不一定是與果相關的，所以沒有提及。俱生因和相應因現在能帶來果報，因為這兩種因在取果和生果的時間上是相同的。士用因和遍行因能帶來現在和過去之果。 異熟因只能由過去之因帶來果報。什麼法由多少因產生呢？法有四種：煩惱法、異熟生法、最初之無漏法，以及它們的剩餘部分。剩餘部分是指除了異熟之外的無記法。

【English Translation】 Is it not so? As for the result of Vipāka (異熟果, ripening fruit), the causes of virtue and non-virtue have been explained in the scriptures. From these causes, what arises in a future time, and not immediately, is Vipāka, whose nature is unconditioned and neutral dharma. This is considered to manifest as sentient beings. If it is said that karma arising from the meaning of not manifesting as sentient beings is not Vipāka, it is because it is common. Others can also understand it in the same way. Vipāka is uncommon, because the Vipāka of karma done by others is not experienced by others. If asked why the result of the owner is experienced, it is because it arises from common karma. The result of Niṣyanda (等流果, outflowing result) is a dharma similar to the cause. Then, if the result of Sarvatraga-hetu (遍行因, all-pervading cause) is also similar, why is it not considered a Puruṣakāra-hetu (士用因, agent cause)? Because it is similar to the ground and afflictions, but not to the aspect. If it is also similar to the aspect, it will become a Puruṣakāra-hetu. The result of Visaṃyoga (離系果, separation result) is the cessation or extinction that arises from discriminating observation through wisdom. And through what power is this obtained? For example, the mind of application in the lower realm of desire, through what power can the result of Samādhi (等持, concentration) in the upper realm of form arise, or the arising of Anāsrava (無漏, without outflows) from Sāsrava (有漏, with outflows), and the arising of Nirmāṇa-citta (化生之心, transformation mind) through the power of Dhyāna-citta (禪定之心, meditation mind), like this. This is called arising from the action of a person. A Saṃskṛta-dharma (有為法, conditioned dharma) that has never existed before is merely the result of the owner of Saṃskṛta-dharma. From these causes, which cause produces or brings about the result at what time? The five causes produce results now, because the past causes that have been taken no longer exist. Because it is not Puruṣakāra, the future causes also do not exist. Although the Kāraṇa-hetu (作因, acting cause) is also similar, it is not mentioned because it is not necessarily related to the result. Sahabhū-hetu (俱生因, co-existent cause) and Samprayuktaka-hetu (相應因, associated cause) can now bring about results, because these two causes are the same in the time of taking the result and producing the result. Puruṣakāra and Sarvatraga bring about the results of the present and the past. The Vipāka-hetu can only bring about results from the past cause. How many causes produce what dharma? There are four types of dharma: afflicted dharmas, Vipāka-ja dharmas (異熟生法, Vipāka-born dharmas), the first Anāsrava dharmas, and their remaining parts. The remaining parts refer to the Avyākṛta-dharmas (無記法, neutral dharmas) other than Vipāka.

---

་རྣམས་ དང་། ཟག་པ་མེད་པའི་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་མ་གཏོགས་པའི་འཕགས་ཆོས་དང་དགེ་བ་ཟག་བཅས་རྣམས་སོ། །རིམ་པ་བཞིན་ཉོན་མོངས་ཅན་རྣམས་རྣམ་སྨིན་གྱི་རྒྱུ་མ་གཏོགས་ལྷག་མ་ལྔ་ལས་སྐྱེའོ། ། རྣམ་སྨིན་ལས་སྐྱེས་པ་རྣམས་ནི་ཀུན་འགྲོ་མ་གཏོགས་པ་ལྔ་ལས་ཆོས་ལྷག་མ་རྣམས་ནི་རྣམ་སྨིན་ཀུན་འགྲོ་དེ་གཉིས་མ་གཏོགས་པ་བཞི་ལས། ཟག་མེད་དང་པོ་རྣམས་ནི་དེ་གཉིས་དང་སྐལ་མཉམ་མ་གཏོགས་པའི་གསུམ་ལྷག་ལས་སྐྱེའོ། ། 8-444 ཆོས་བཞི་པོ་དེ་ཡང་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ལ། སེམས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་དང་གཟུགས་ཅན་གྱི་ཆོས་དེ་དག །མཚུངས་ལྡན་གཅིག་པོ་མ་གཏོགས་པ་གཞན་ལྔ་ལས་སྐྱེ་བ་སེམས་ དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དེ་བཞིན་ནོ། །རྐྱེན་གང་ཞེ་ན་ནི་བཞི་པོ་དག་ཏུ་གསུང་སྟེ་མདོ་ལས། རྐྱེན་ཉིད་ནི་བཞི་སྟེ། རྒྱུའི་རྐྱེན་ཉིད་དང་། དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ཉིད་དང་། དམིགས་པའི་རྐྱེན་ ཉིད་དང་། བདག་པོའི་རྐྱེན་ཉིད་དོ་ཞེས་པས་སོ། །རྐྱེན་དུ་འདྲ་བ་ནི་རྐྱེན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱུ་ལྔ་ཡིན་ཏེ། བྱེད་རྒྱུ་བཞག་པའོ། དགྲ་བཅོམ་པའི་ཐ་མ་མ་གཏོམས་པ་ སེམས་དང་སེམས་བྱུང་སྐྱེས་པ་སྔ་མ་གཞན་དག་གི་བར་མ་ཆོད་པ་རྣམས་ནི་མཚུངས་པའང་ཡིན་ལ། དེ་མ་ཐག་པའང་ཡིན་པས་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་ནོ། །དམིགས་པའི་རྐྱེན་ནི་ཡུལ་ལྔ་ དང་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོ། །ཆོས་གང་ཞིག་ཆོས་གང་གི་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཆོས་དེ་ནི་མི་དམིགས་ཀྱང་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནམ་ཡང་དམིགས་པ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཤིང་ལ་ སོགས་པ་མི་སྲེག་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བུད་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་སྐྱེ་མཆེད་དང་རྫས་དང་སྐད་ཅིག་མ་ངེས་པས་དམིགས་པ་ལ་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བར་ངེས་པ་འདི་དག་ཅི་རྟེན་ངེས་པས་ཀྱང་ངེས་པ་ཞིག་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན་དེ་བཞིན་ཏེ། 8-445 སྐྱེས་པ་རྣམས་ནི་རྟེན་དང་ལྷན་ཅིག་པ་དག་ཡིན། མ་སྐྱེས་པ་དང་འདས་པ་རྣམས་ནི་རྟེན་དང་མ་འབྲེལ་བ་དག་ཡིན་ནོ། །བྱེད་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་པོའི་རྐྱེན་དུ་བཤད་དོ། །རྐྱེན་ འདི་ནི་ལྷག་པ་ཡིན་པས་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཏེ། དམིགས་རྐྱེན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡིན་ལ། བདག་རྐྱེན་ཡང་རང་གི་ངོ་བོ་མ་གཏོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡིན་ན་འདི་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ ན། དང་པོ་ནི། དམིགས་པ་པོར་མི་རུང་། ཕྱི་མ་རུང་བས་སོ། །རྐྱེན་དེ་དག་བྱ་བ་བྱེད་པ་ན་གནས་སྐབས་གང་གི་ཆོས་ལ་བྱེད་ན། རྒྱུའི་རྐྱེན་སྔར་བཤད་པ་ལས་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་རྒྱུ་གཉིས་པོ་དག་འགག་པ་ལ་བྱ་བ་བྱེད་དོ། །འགག་པ་ནི་ད་ལྟ་བ་སྟེ་འགག་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐལ་མཉམ་ཀུན་འགྲོ་རྣམ་སྨིན་གསུམ་པོ་ནི་ མ་འོངས་པ་སྟེ། སྐྱེ་བ་ལ་མ

【現代漢語翻譯】 以及無漏的第一剎那之外的聖法和有漏善法。 依次，煩惱者從除異熟因之外的其餘五因所生。 異熟所生者，除遍行之外的五因；其餘諸法，除異熟和遍行二者之外的四因；最初的無漏法，從除二者和等起之外的其餘三因所生。 8-444 這四法也是心和心所生，與心不相應行和色法，除相應之外的其餘五因所生，如心和心所生一樣。什麼是緣呢？經中說有四種緣：因緣，等無間緣，所緣緣，增上緣。相似的緣就是緣。所謂因，有五種因，即除作者因之外。阿羅漢的最後心和心所生，以及之前未被其他間隔的心和心所生，既是等起也是等無間，因此是等起等無間緣。所緣緣是五境和一切法。如果一個法是另一個法的所緣，即使不顯現也是其體性，因此並非永不作為所緣。例如，木頭等雖然不燃燒，但因具有燃燒的體性，所以稱為燃料。心和心所生的法，由於生處、自性和剎那的確定性，所緣的自性如何確定？是否也依賴於所依的確定性？確實如此。 8-445 已生者與所依同時存在，未生和已滅者與所依無關。作者因被稱為增上緣。此緣是其餘的增上緣，所緣緣是一切法，如果增上緣也是除自性之外的一切法，那麼這有什麼區別呢？前者不能作為所緣者，後者可以。這些緣在起作用時，對哪種狀態的法起作用呢？因緣中先前所說的俱生因和相應因，對滅法起作用。滅法是現在，因為趨向于滅。等起、遍行和異熟這三種因是未來，因為趨向于生。

【English Translation】 and the noble dharmas other than the first moment of the uncontaminated, and the contaminated virtuous dharmas. In order, the afflicted arise from the remaining five causes other than the cause of fruition. Those born from fruition arise from the five causes other than pervasive; the remaining dharmas arise from the four causes other than fruition and pervasive; the first uncontaminated arise from the remaining three causes other than these two and equipotential. 8-444 These four dharmas are also mind and mental factors, non-associated formations and form dharmas, arising from the five other than association, just like mind and mental factors. What is the condition? It is said that there are four conditions in the sutras: the condition of cause, the condition of immediate contiguity, the condition of object, and the condition of dominance. Similar conditions are conditions. The so-called cause has five causes, except for the agent cause. The last mind and mental factors of an Arhat, and the previous mind and mental factors that are not interrupted by others, are both equipotential and immediately contiguous, so it is an equipotential and immediately contiguous condition. The objective condition is the five objects and all dharmas. If a dharma is the object of another dharma, even if it does not appear, it is its nature, so it is not that it never serves as an object. For example, wood, etc., although it does not burn, it is called fuel because it has the nature of burning. How is the nature of the object determined by the certainty of the place of birth, substance, and moment of mind and mental factors? Is it also dependent on the certainty of the support? It is indeed so. 8-445 Those that are born are simultaneous with the support, and those that are unborn and have passed away are unrelated to the support. The agent cause is said to be the dominant condition. This condition is the remaining dominant condition, the objective condition is all dharmas, and if the dominant condition is also all dharmas other than its own nature, then what is the difference? The former cannot be the object, and the latter can. When these conditions are functioning, which state of dharma do they act upon? The co-emergent cause and the corresponding cause previously mentioned in the causal condition act upon the cessation. Cessation is the present, because it tends towards cessation. The three causes of equipotential, pervasive, and fruition are the future, because they tend towards birth.

---

ངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་ལའོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་རྐྱེན་དག་བྱེད་པའི་ཚུལ་གཉིས་སུ་བྱས་ནས་བཤད་པ་དེ་ལས་ཟློག་པ་ཡིན་ཏེ། མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་གྱིས་ སྐབས་འབྱེད་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བ་ལ་བྱ་བ་བྱེད་དོ། །དམིགས་རྐྱེན་ནི་ད་ལྟར་གྱི་སེམས་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་འགག་པ་ལ་བྱ་བ་བྱེད། བདག་རྐྱེན་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་མི་སྒྲིབ་པའི་ངོ་བོར་གནས་པས་འདིའི་བྱ་བ་འདི་ཉིད་ཡིན་ནོ། ། 8-446 ཆོས་གང་ཞིག་རྐྱེན་དུ་ཞིག་གིས་བསྐྱེད་ན། བཞི་ཡིས་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་རྣམས་སོ། །དམིགས་རྐྱེན་བཞག་པའི་གསུམ་གྱིས་འགོག་པ་དང་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་གཉིས་སོ། །གཞན་ལྡན་པ་མ་ ཡིན་པ་དང་གཟུགས་ཅན་རྣམས་ནི་རྒྱུའི་དང་བདག་པོའི་རྐྱེན་གཉིས་པོ་དག་ལས་སྐྱེས་སོ། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ཁོ་ན་ལས་འདུས་བྱས་དག་སྐྱེ་ཡི། དབང་ཕྱུག་དང་སོགས་པ་སྐྱེས་བུ་དང་། གཙོ་བོ་ སོགས་ལས་བྱུང་བ་མིན་ནོ། །གཏན་ཚིགས་ཅིས་ན། རིམ་པའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་དབང་ཕྱུག་གམ་གཞན་ཡང་རུང་སྟེ། རྒྱུ་གཅིག་པུ་ཁོ་ན་ཞིག་ཡིན་ན་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཅར་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ བ་ཞིག་ན་དངོས་པོ་རྣམས་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བར་སྣང་ངོ་སོགས་ནི། འདི་ནི་ད་ལྟར་སྐྱེ་བར་གྱུར་ཅིག །འདི་ནི་འགག་པར་གྱུར་ཅིག །འདི་ནི་ཕྱིས་སྐྱེ་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་དབང་ཕྱུག་གི་འདོད་ པའི་དབང་གིས་ཡིན་ན་འདོད་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་གཅིག་དུ་མར་འགྱུར་ལ། འདོད་པ་ཐ་དད་པ་དེ་དག་ཀྱང་དེའི་རྒྱུ་དབང་ཕྱུག་ལ། ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བར་ འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་རྒྱུ་གཞན་ལ་བལྟོས་ན་ནི་དབང་ཕྱུག་རྒྱུ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཁོ་ནར་འགྱུར་ལ། དེ་དག་ཀྱང་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བ་ལ་རྒྱུ་གཞན་གྱི་བྱེ་བྲག་ལ་བལྟོས་པའི་ཕྱིར་ཐུག་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས། 8-447 རྒྱུ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པའི་བྱེ་བྲག་མཐའ་ཡས་པ་ཐོག་མ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར། དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱུར་མོས་པ་འདི་ནི་ཤཱཀྱའི་སྲས་པོའི་ལུགས་ཁོ་ན་ལས་མ་འདས་པ་ ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོགས་ཀྱིས་དགག་པའོ། །གཉིས་པོ་དག་ལས་སྐྱེ་ཞེས་ཇི་ལྟར་ན། དེ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་འབྱུང་བ་རྣམས་ཡིན་ཞེ་ན་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཏེ། སྐལ་མཉམ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བས་སོ། །ཅིས་ འབྱུང་བ་རྣམས་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་ཡིན་ཞེ་ན། རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། ལྔ་ནི། བསྐྱེད་ཕྱིར་རྟེན་ཕྱིར་གནས་ཕྱིར་དང་། །སྟོན་པའི་ཕྱིར་དང་འཕེལ་བྱེད་ཕྱིར། །ཞེས་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཁོ་ན་ལྔར་ཕྱེའོ། །འབྱུང་ འགྱུར་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་སྐལ་མཉམ། རྣམ་སྨིན་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དེ་ལས་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ལུས་ངག་གི་ལས་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཕན་ཚུན་དུ་ཡིན་གྱི། རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་གཞན་ནི་ མ་ཡིན་ནོ། །སྐལ

【現代漢語翻譯】 對於傾向於此者而言。如果將除此之外的其他緣起作用的方式分為兩種來解釋，那就是顛倒了，因為相似的緊隨其後的緣能區分時機，從而對生起產生作用。所緣緣對現在的意識和心所起作用，以便執持，從而對滅盡產生作用。增上緣在所有狀態下都以不障礙的自性存在，因此它的作用就是它本身。 如果某種事物由一個緣所生起，那麼四緣指的是心和心所。除了所緣緣之外，其餘三緣指的是滅盡和無想定。不具有他者的以及具有色法的，都是由俱有因和增上緣這二者所生。一切有為法都僅僅從因和緣產生，而不是從自在天等、士夫以及自性等產生。原因是什麼呢？因為有次第。如果自在天或其他什麼，是唯一的因，那麼一切眾生應該同時產生，但事物卻呈現出有次第地產生。例如，『讓這個現在生起，讓這個滅盡，讓這個以後生起』，如果是按照自在天的意願，那麼由於意願不同，因就會變成多個。而這些不同的意願，對於自在天這個因來說，由於沒有差別，也應該同時產生。如果依賴於其他因，那麼自在天就不是唯一的因。而且，由於依賴於其他因的差別而次第產生，就會導致無窮無盡。 因為承認從一個因到另一個因的傳遞有無始無終的差別。所以，認為自在天是因的觀點，並沒有超出釋迦子弟的宗派。『從二者產生』是怎麼產生的呢？如果說它們的因是諸大種，那麼有兩種方式：同分和俱生。為什麼說諸大種是由諸大種轉變而來的呢？有五種方式，這五種是：爲了生起、爲了所依、爲了存在，爲了顯示，以及爲了增長。因此，能起作用的因被分為五種。由諸大種轉變而來的俱生是同分。異熟有三種，其中俱生的是身語的業跟隨心，是相互的，但作為因的其他色法不是。

【English Translation】 For those inclined towards it. If the ways in which other conditions operate besides this are explained by dividing them into two, that is reversed, because the immediately following condition of similarity distinguishes the occasion, thereby acting on arising. The objective condition acts on the present consciousness and mental factors in order to grasp, thereby acting on cessation. The dominant condition exists in all states with the nature of non-obstruction, therefore its action is itself. If something is produced by one condition, then the four conditions refer to mind and mental factors. Apart from the objective condition, the remaining three conditions refer to cessation and the attainment of non-perception. Those that do not possess others and those that possess form are both produced from the two, co-emergent cause and dominant condition. All conditioned phenomena arise only from causes and conditions, and not from Ishvara (自在天), etc., Purusha (士夫), and Prakriti (自性), etc. What is the reason? Because there is sequence. If Ishvara or something else were the only cause, then all beings should arise simultaneously, but things appear to arise sequentially. For example, 'Let this arise now, let this cease, let this arise later,' if it is according to the will of Ishvara, then because the wills are different, the cause will become multiple. And these different wills, for the cause Ishvara, because there is no difference, should also arise simultaneously. If it depends on other causes, then Ishvara is not the only cause. Moreover, because it depends on the difference of other causes and arises sequentially, it will lead to endlessness. Because it is admitted that the transmission from one cause to another has endless differences without beginning. Therefore, the view that Ishvara is the cause does not go beyond the Shakya's school. How does it arise 'from the two'? If their cause is the great elements, then there are two ways: similar division and co-emergence. Why are the great elements said to be transformed from the great elements? There are five ways, these five are: for arising, for support, for existence, for showing, and for increasing. Therefore, the cause that can act is divided into five. The co-emergent that is transformed from the great elements is the similar division. Vipaka (異熟) has three types, among which the co-emergent is the karma of body and speech following the mind, which is mutual, but other forms as the cause are not.

---

་མཉམ་རྒྱུ་ནི་སྔར་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་པའོ། ། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་ནི་ལུས་ངག་གི་ལས་གང་གི་རྣམ་སྨིན་མིག་སོགས་ཡིན་ནོ། །འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པའི་གཟུགས་འབྱུང་བ་རྣམས་ ཀྱི་དེ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཅིག་པུ་རྒྱུ། སེམས་སེམས་བྱུང་བྱེ་བྲག་མེད་པར་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་དུ་བཤད་ཀྱི། སེམས་གང་གི་འཇུག་ཐོགས་གང་འབྱུང་མ་བཤད་པས་དེ་བརྗོད་པ། དེ་ལ་རེ་ཞིག་མདོར་བསྡུ་ན་སེམས་བཅུ་གཉིས་ཏེ། 8-448 ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། འདོད་པའི་ཁམས་ན་ཡིད་སེམས་བཞི་སྟེ། དགེ་དང་མི་དགེ་དང་། བསྒྲིབས་ལ་ལུང་མ་བསྟན་པ་དང་ནི་མ་བསྒྲིབས་ལུང་མ་བསྟན་པའོ། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་དག་ན་མི་དགེ་ བ་ལས་གཞན་པ་གསུམ་ཡོད་དེ་བཅུ་ཟག་བཅས་ཀྱི་སེམས། ཟག་མེད་སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་གཉིས་དང་བཅུ་གཉིས་སོ། །འདོད་སེམས་དགེ་བ་ལས་དེའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་སེམས་དགུ་འབྱུང་སྟེ། རང་གི་ ས་པ་བཞི་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་གཉིས་ཏེ་སྙོམས་པར་འཇུག་ཚེ་དགེ་བ། ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་ཚེ་བསྒྲིབས་པའོ། །གཟུགས་མེད་སྤྱོད་པ་ནི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཚེ་བསྒྲིབས་པ་ཁོ་ན། གཟུགས་མེད་ན་སྤྱོད་པ་ དེ་འདོད་པའི་ཁམས་ནས་བཞི་རིང་བ་སྟེ་རྟེན་རྣམ་དམིགས་གཉེན་པོས་སོ། །སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པས་དགུའོ། །འདོད་པའི་དགེ་སེམས་དེ་ནི་བརྒྱད་ཀྱི་མཇུག་ཐོགས་ཁོ་ན་ལ་འབྱུང་སྟེ། རང་གི་ས་ པ་བཞི་དང་གཟུགས་སྤྱོད་གཉིས་ལས་ལྡང་བའི་ཚེ་དགེ་བ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པས་གཟིར་བས་འོག་མའི་དགེ་བ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་བསྒྲིབས་པ། ལྡང་བའི་ཚེ་སློབ་པ་དང་མི་ སློབ་པ་དག་ལས་སོ། །འདོད་པར་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་ན་གཟུགས་གཟུགས་མེད་པའི་སེམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་མི་དགེ་བའི་སེམས་བཅུས་དེ་ལས་མཇུག་ཐོགས་སུ་རང་རང་གི་ས་པ་བཞི་སྟེ། བསྒྲིབས་དེ་བཞིན་མི་དགེ་བའི་བཅུ་པོ་ཁོ་ནའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་བཞི་ཁོ་ན། 8-449 འདོད་པ་ན་མ་བསྒྲིབས་པ་ལྔ་དག་ལས་མཇུག་ཐོགས་སུ་རང་གི་ས་པ་བཞི། གཟུགས་ཀྱི་དགེ་བ་ལས་སྤྲུལ་པའི་སེམས་སོ། །དེ་ལས་མཇུག་ཐོགས་ལ་འདོད་པའི་མ་བསྒྲིབས་ལུང་མ་བསྟན་ལས་ནི་ རང་གི་ས་པ་བཞི་གཟུགས་སྤྱོད་གཉིས་ཏེ་སྤྲུལ་པའི་སེམས་ཀྱི་མཇུག་ཐོགས་སུ་དགེ་བ། ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་ཚེ་ཉོན་མོངས་ཅན། ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་ཚེ་གཟུགས་མེད་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་ཅན་སེམས་དེ་བདུན་ ནོ། །གཟུགས་ན་དགེ་བའི་སེམས་ལས། མཇུག་ཐོགས་སུ་སེམས་བཅུ་གཅིག་སྟེ། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་དགེ་སེམས་དེ་ནི་དགུའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་འབྱུང་སྟེ། འདོད་སྤྱོད་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གཉིས་དང་། གཟུགས་མེད་ན་སྤྱོད་ པའི་མ་བསྒྲིབས་པ་མ་གཏོགས་པའོ། །གཟུགས་ན་བསྒྲིབས་པ་ལུང་མ་བསྟན་བརྒྱད་ལས་ཏེ། འདོད་སྤྱོད་ཉོན་མོངས་ཅན་གཉིས་དང་། སློབ་མི་སློབ་གཉིས་མ་གཏོགས་པའ

【現代漢語翻譯】 共同之因是所有先前存在的事物。異熟之因是身語之業，其異熟是眼等。由四大種所變的色，四大種是其唯一的異熟之因。心和心所無有差別地相同，這被解釋為等無間緣。沒有說明任何心的後續生起，因此需要說明。對此，簡而言之，有十二種心。 如何理解呢？在欲界有四種意心，即善、不善、有覆無記和無覆無記。在色界和無色界中，除了不善心之外，有三種心，總共是十種有漏心。加上有學和無學兩種無漏心，總共是十二種心。從欲界善心之後，會生起九種心，即自地四種，在色界中生起兩種，入定時是善心，結生時是有覆無記。在無色界中，結生時只有有覆無記。在無色界中生起的心，與欲界四種心相距甚遠，因為有對境、所緣和對治。加上有學和無學心，總共是九種心。欲界善心只在八種心的後續生起中產生，即自地四種，以及從色界兩種心中生起時是善心。由於受到煩惱的入定所擾，依賴於地獄的善心，因此是有覆無記。從入定中生起時，則是有學和無學心。 在欲界結生時，在所有色界和無色界心之後，有十種不善心，從這些心中，各自生起自地四種心，同樣，有覆無記只在十種不善心的後續生起中產生四種心。 在欲界，從五種無覆無記心之後，生起自地四種心。從色界善心生起化生心。從化生心之後，欲界的無覆無記心之後，生起自地四種心，色界兩種心，即化生心的後續生起是善心，結生時是有煩惱的心。結生時，在無色界中生起的有煩惱的心有七種。在色界中，從善心之後，會生起十一種心。在色界中生起的善心，會在九種心的後續生起中產生，即欲界兩種有煩惱的心，以及除了無色界中生起的無覆無記心之外的心。在色界中，從八種有覆無記心之後，除了欲界兩種有煩惱的心，以及有學和無學心之外的心。

【English Translation】 The co-existent cause is all things that have previously occurred. The cause of fruition is the actions of body and speech, whose fruition is the eye, etc. The form that has changed from the elements, the elements are the sole cause of its fruition. Mind and mental factors are the same without distinction, which is explained as the immediately preceding condition. It has not been explained which mind's subsequent arising occurs, so that needs to be stated. To that, briefly, there are twelve minds. How so? In the desire realm, there are four minds of consciousness, namely virtuous, non-virtuous, obscured and unspecified, and unobscured and unspecified. In the form and formless realms, other than non-virtuous, there are three, totaling ten contaminated minds. With the two uncontaminated minds of learners and non-learners, there are twelve. From a virtuous mind in the desire realm, nine minds arise subsequently: the four of its own plane, two that operate in the form realm—virtuous when in meditative absorption, obscured when connecting to rebirth. Operating in the formless realm is only obscured at the time of connecting to rebirth. Operating in the formless realm is far from the four in the desire realm, due to object, focus, and antidote. With learners and non-learners, there are nine. That virtuous mind of desire only arises subsequently to eight minds: the four of its own plane, and virtuous when arising from the two operating in the form realm. Afflicted by disturbing meditative absorption, relying on the virtuous of the lower realm, it is obscured. When arising, it is from learners and non-learners. When connecting to rebirth in the desire realm, after all minds of the form and formless realms, there are ten non-virtuous minds. From those, subsequently, each arises from the four of its own plane. Likewise, the obscured only arises subsequently to the ten non-virtuous minds, only four. In the desire realm, from the five unobscured, subsequently, the four of its own plane. From the virtuous mind of the form realm arises the emanation mind. From that, subsequently, from the unobscured unspecified of the desire realm, the four of its own plane, the two operating in the form realm—the subsequent arising of the emanation mind is virtuous. When connecting to rebirth, it is afflicted. When connecting to rebirth in the formless realm, that afflicted mind operating in the formless realm is seven. In the form realm, from the virtuous mind, eleven minds arise subsequently. That virtuous mind operating in the form realm arises subsequently to nine minds: the two afflicted operating in the desire realm, and all except the unobscured operating in the formless realm. In the form realm, from the eight obscured unspecified, except for the two afflicted operating in the desire realm, and learners and non-learners.

---

ོ། །དེ་ལས་དྲུག་སྟེ་རང་གི་ས་པ་གསུམ། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་མ་བསྒྲིབས་པ་མ་གཏོགས་པའོ། །གཟུགས་ཀྱི་མ་བསྒྲིབས་པ་ནི་གསུམ་འབྱུང་སྟེ། རང་གི་ས་པ་དག་ཁོ་ན་ལས་སོ། །དེ་ལས་དྲུག་སྟེ་རང་གི་ས་པ་གསུམ་འདོད་པ་ གཟུགས་མེད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་ཅན་ནོ། །གཟུགས་ཀྱི་མ་བསྒྲིབས་པ་ཇི་ལྟར་གཟུགས་མེད་པའང་དེ་ཡི་ཚུལ་ལོ། །གཟུགས་མེད་ཀྱི་དགེ་བ་ལས་སེམས་དགུ་སྤྱོད་དེ། འདོད་པའི་དགེ་བ་དང་། མ་བསྒྲིབས་པ། གཟུགས་ཀྱི་མ་བསྒྲིབས་པ་མ་གཏོགས་སོ། ། 8-450 དེ་དྲུག་གི་གཟུགས་མེད་ན་སྤྱོད་པའི་དགེ་བ་ནི་རང་གི་ས་པ་གསུམ། གཟུགས་ཀྱི་དགེ་བ་དང་། སློབ་མི་སློབ་དག་ལས་སོ། །གཟུགས་མེད་ཀྱི་བསྒྲིབས་པ་ལས་བདུན་ཏེ་རང་གི་ས་པ་གསུམ། གཟུགས་སྤྱོད་དགེ་བ་དང་། བསྒྲིབས་པ། འདོད་སྤྱོད་ཉོན་མོངས་ཅན་གཉིས་སོ། །དེ་ཡང་དེ་བཞིན་བདུན་ཁོ་ན་ལས་འབྱུང་སྟེ། འདོད་གཟུགས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་རྣམས་དང་། སློབ་མི་སློབ་དག་མ་གཏོགས་སོ། །སློབ་པ་ ཁམས་གསུམ་པའི་དགེ་བ་དང་སློབ་པ་བཞི་ལས་སོ། །མི་སློབ་པ་ནི་སྔར་གྱི་བཞི་དང་མི་སློབ་པ་ལྔ་ལས་སོ། །མི་སློབ་པའི་སེམས་དེ་ལས་མཇུག་ཐོགས་སུ་སེམས་ནི་བཞི་དག་འབྱུང་སྟེ། ཁམས་གསུམ་པའི་དགེ་བ་དང་མི་སློབ་པའོ། །སེམས་བཅུ་གཉིས་དེ་དག་ཉི་ཤུར་ཡང་བཤད་དེ། ཇི་ལྟར་བྱས་ཏེ་ཞེ་ན་ཁམས་གསུམ་པོ་དག་ཏུ་སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པ་དང་། སྦྱོར་ལས་བྱུང་བའི་དགེ་ བའི་སེམས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་ནས་སོ། །རྣམ་སྨིན་སྐྱེས་དང་། སྤྱོད་ལམ་པ་དང་། བཟོའི་གནས་པ་དང་། སྤྲུལ་པའི་སེམས་དང་བཞིར་དབྱེ་བ་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་མ་བསྒྲིབས་ལུང་བསྟན་མིན་རྣམ་ པ་བཞིའོ། །གཟུགས་ན་རྣམ་པ་གསུམ་དབྱེ་སྟེ་བཟོ་མ་གཏོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་དགེ་བ་དྲུག །མ་བསྒྲིབས་ལུང་བསྟན་མིན་པ་ལ་བདུན་དུ་ཕྱེ་ནས་ཉི་ཤུར་འགྱུར་རོ། །བཅུ་གཉིས་བཤད་པའི་སེམས་གང་ལས་དུ་ཞིག་རྙེད་ན། 8-451 ཁམས་གསུམ་པའི་ཉོན་མོངས་ཅན་ཞེས་སྤྱིར་བསྟན། བྱེ་བྲག་ཕྱེ་ན། འདོད་པའི་ཉོན་མོངས་ཅན་སེམས་མངོན་དུ་གྱུར་ན། སེམས་དྲུག་པོ་འདི་དག་དང་མི་ལྡན་པ་ལས་རྙེད་དེ། ཐེ་ཚོམ་གྱིས་དགེ་བའི་ རྩ་བའི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་དང་། ཁམས་སུ་སླར་ལྡོག་པ་ལས་འདོད་ཁམས་ཀྱི་དགེ་བ་ཁམས་སུ་སླར་ལྡོག་པ་དང་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ལས་མི་དགེ་བ་དང་། བསྒྲིབས་ལ་ལུང་བསྟན་མིན་པ་དག་ དང་། གཟུགས་སྤྱོད་ཉོན་མོངས་ཅན་དང་། ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ལས་གཟུགས་མེད་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་ཅན་དང་སློབ་པའོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་ཅན་ལ་ཡང་དྲུག་རྙེད་དེ། ཁམས་སུ་སླར་ལྡོག་པ་ལས་གཟུགས་ན་ སྤྱོད་པ་གསུམ། འདོད་སྤྱོད་མ་བསྒྲིབས་པ། ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ལས་གཟུགས་མེད་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་ཅན་དང་སློབ་པའོ། །གཟུགས་མེད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་ཅན་ལ་ནི་གཉིས་

【現代漢語翻譯】 此外，還有六種心識，即屬於自地的三種心識，以及欲界中行持的無覆無記心識。色界的無覆無記心識則產生三種，僅從自地產生。此外，還有六種心識，即屬於自地的三種心識，以及欲界、色界、無色界的煩惱心識。 色界的無覆無記心識如何能成為無色界心識的行相呢？其道理與此相同。從無色界的善心中，能行持九種心識，即欲界的善心和無覆無記心識，以及色界的無覆無記心識。 這六種在無色界中行持的善心，是屬於自地的三種心識，以及色界的善心和有學、無學心識。從無色界的有覆無記心識中，能行持七種心識，即屬於自地的三種心識，以及色界行持的善心和有覆無記心識，還有欲界行持的兩種煩惱心識。 這些也同樣僅從七種心識中產生，即欲界和色界的煩惱心識，以及有學、無學心識。有學心識從三界中的善心和四種有學心識中產生。無學心識則從之前的四種心識和五種無學心識中產生。從無學心識中，緊隨其後產生四種心識，即三界中的善心和無學心識。 這十二種心識也可以解釋為二十種，如何解釋呢？即在三界中產生后獲得的，以及從加行中產生的善心，分為兩種。異熟生、工巧處、威儀路和變化心識分為四種，這是欲界中行持的無覆無記心識的四種分類。 在色界中則分為三種，除了工巧處。如此，善心有六種，無覆無記心識分為七種，總共變為二十種。從所說的十二種心識中，能獲得多少種心識呢？ 總的來說，是指三界中的煩惱心識。如果詳細區分，當欲界的煩惱心識顯現時，能從不與這六種心識相應的心識中獲得，即從懷疑中斷善根的相續，以及從退回自地，欲界的善心退回自地和完全退失，不善心和有覆無記心識，色界行持的煩惱心識，以及從完全退失中獲得無色界行持的煩惱心識和有學心識。色界的煩惱心識也能獲得六種，即從退回自地中獲得色界行持的三種心識，欲界行持的無覆無記心識，以及從完全退失中獲得無色界行持的煩惱心識和有學心識。無色界的煩惱心識則能獲得兩種。

【English Translation】 Furthermore, there are six types of consciousness, namely the three types of consciousness belonging to one's own realm, and the unobscured and unspecified consciousness that operates in the desire realm. The unobscured consciousness of the form realm produces three types, arising only from one's own realm. Furthermore, there are six types of consciousness, namely the three types of consciousness belonging to one's own realm, and the afflicted consciousness of the desire, form, and formless realms. How can the unobscured consciousness of the form realm become the aspect of the formless realm consciousness? The reasoning is the same. From the virtuous consciousness of the formless realm, nine types of consciousness can be practiced, namely the virtuous and unobscured consciousness of the desire realm, and the unobscured consciousness of the form realm. These six virtuous consciousnesses that operate in the formless realm are the three types of consciousness belonging to one's own realm, as well as the virtuous consciousness of the form realm and the consciousnesses of learners and non-learners. From the obscured consciousness of the formless realm, seven types of consciousness can be practiced, namely the three types of consciousness belonging to one's own realm, as well as the virtuous and obscured consciousness that operates in the form realm, and the two afflicted consciousnesses that operate in the desire realm. These also arise only from seven types of consciousness, namely the afflicted consciousnesses of the desire and form realms, and the consciousnesses of learners and non-learners. The consciousness of learners arises from the virtuous consciousness of the three realms and the four types of learner consciousness. The consciousness of non-learners arises from the previous four types of consciousness and the five types of non-learner consciousness. From the consciousness of non-learners, four types of consciousness immediately follow, namely the virtuous consciousness of the three realms and the consciousness of non-learners. These twelve types of consciousness can also be explained as twenty types. How is this explained? It is explained by dividing the virtuous consciousness that arises after being born in the three realms and that arises from effort into two types. The consciousnesses of resultant birth, skillful activities, deportment, and emanation are divided into four types, which are the four classifications of the unobscured and unspecified consciousness that operates in the desire realm. In the form realm, they are divided into three types, excluding skillful activities. Thus, there are six types of virtuous consciousness, and the unobscured and unspecified consciousness is divided into seven types, totaling twenty types. From the twelve types of consciousness that have been mentioned, how many types of consciousness can be obtained? Generally speaking, it refers to the afflicted consciousness of the three realms. If we differentiate in detail, when the afflicted consciousness of the desire realm manifests, it can be obtained from the consciousnesses that do not correspond to these six types of consciousness, namely from the doubt that interrupts the continuity of the roots of virtue, and from regressing to one's own realm, the virtuous consciousness of the desire realm regressing to one's own realm and completely degenerating, non-virtuous consciousness and obscured and unspecified consciousness, the afflicted consciousness that operates in the form realm, and from complete degeneration, the afflicted consciousness that operates in the formless realm and the consciousness of learners. The afflicted consciousness of the form realm can also obtain six types, namely from regressing to one's own realm, the three types of consciousness that operate in the form realm, the unobscured and unspecified consciousness that operates in the desire realm, and from complete degeneration, the afflicted consciousness that operates in the formless realm and the consciousness of learners. The afflicted consciousness of the formless realm can obtain two types.

---

རྙེད་དེ། ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ལས་ ཉོན་མོངས་ཅན་ཉིད་དང་སློབ་པའོ། །གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་ལ་སྐྱེས་པའི་དགེ་བ་ལ། དེའི་དགེ་བ་དེ་ཉིད་དང་འདོད་གཟུགས་ཀྱི་མ་བསྒྲིབས་པ་གསུམ་དག་གོ །སློབ་པ་ལ་བཞི་སྟེ། སློབ་པ་དེ་ ཉིད་དང་། འཕགས་པའི་ལམ་གྱིས་འདོད་གཟུགས་ལ་ཆགས་བྲལ་བྱེད་ན་འདོད་གཟུགས་ཀྱི་མ་བསྒྲིབས་ལུང་མ་བསྟན་དག་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་དགེ་བའོ། །ལྷག་མ་དེའི་སེམས་གང་ལ་རྙེད་པ་མ་བཤད་པ་དེ་ལ་ནི་དེ་ཉིད་རྙེད་པ་བལྟ་བ་བྱའོ། ། 8-452 དེ་ཡང་། ཉོན་མོངས་ཅན་ཀྱི་སེམས་ལ་ནི། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དགུ་རྙེད་བརྗོད། །དགེ་བའི་སེམས་ལ་བདུན་ཡིན་ཏེ། །ལུང་མ་བསྟན་ལ་དེ་ཉིད་དོ། །ངེས་འཇུག་དགྲ་བཅོམ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ། །སློབ་པ་དང་ ནི་མི་སློབ་པའོ། །ཆོས་མངོན་པའི་མཛོད་ཀྱི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ལས་དབང་པོ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་གནས་གཉིས་པའོ།། །། ༄། །གསུམ་པ་འཇིག་རྟེན་བསྟན་པའི་གནས། གསུམ་པ་འཇིག་རྟེན་བསྟན་པ་ལ། འཇིག་རྟེན་ཁམས་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་གཞག ། དེ་སྐྱེ་བ་དང་སྐྱེ་བའི་གནས་ཀྱི་ལེགས་པར་བཤད་པ་གཉིས་ལས་དང་པོ་ནི། དམྱལ་བ་ཡི་དྭགས་དུད་འགྲོ་དང་། །མི་རྣམས་དང་ནི་ལྷ་དྲུག་སྟེ། །རྒྱལ་ཆེན་བཞི་པ། སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ། འཐབ་བྲལ་བ། དགའ་ལྡན་པ། འཕྲུལ་དགའ་བ། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དང་བཅས་པ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་བཞག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གནས་དུ་ཞིག་ཡོད་ན། དམྱལ་ བ་ལ་བརྒྱད་དེ། ཡང་སོས་དང་། ཐིག་ནག་དང་། བསྡུས་འཇོམས་དང་། ངུ་འབོད་དང་། ངུ་འབོད་ཆེན་པོ་དང་། ཚ་བ་དང་། རབ་ཏུ་ཚ་བ་དང་། མནར་མེད་པ་དང་། མི་རྣམས་ལ། གླིང་བཞི་སྟེ། ལྷོ་ གླིང་། ཤར་གླིང་། བྱང་གླིང་། ནུབ་གླིང་དབྱེ་བ་ལས་དེ་ཉི་ཤུའོ། །གོང་མའི་གནས་དག་བཅུ་བདུན་དང་། དེར་གནས་པ་ནི། གཟུགས་ཁམས་ཡིན་ལ། དེར་སོ་སོ་ཡི་བསམ་གཏན་དང་པོའི་ས་ནི་གསུམ་ཏེ་ཚངས་རིས། 8-453 ཚངས་པའི་མདུན་ན་འདོན། ཚངས་པ་ཆེན་པོའོ། །བསམ་གཏན་གཉིས་པའི་ས་གསུམ་སྟེ། འོད་ཆུང་། ཚད་མེད་འོད། འོད་གསལ་ལོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་པའི་ས་ནི་གསུམ་སྟེ། དགེ་ཆུང་། ཚད་མེད་དགེ དགེ་རྒྱས་རྣམས་ སོ། །བསམ་གཏན་བཞི་པའི་ས་ནི་བརྒྱད་ཡིན་ཏེ། སྤྲིན་མེད། བསོད་ནམས་སྐྱེས། འབྲས་བུ་ཆེ་བ། མི་ཆེ་བ། མི་གདུང་བ། གྱ་ནོམ་སྣང་བ། ཤིན་ཏུ་མཐོང་བ། འོག་མིན་རྣམས་སོ། །ཁ་ཆེ་བ་ རྣམས་ན་རེ། བཅུ་དྲུག་ཡིན་ཏེ། ཚངས་པའི་མདུན་ན་འདོན་ཁོ་ན་དག་ན་ཚངས་པ་ཆེན་པོའི་གནས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བ་གཙོ་བོ་གཅིག་པ་ཅན་ཅིག་སྤགས་པ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་གྲུབ་ཀྱི་ས་ གཞན་ནི་མེད་དོ་ཟེར་རོ། །གཟུགས་མེད་ཁམས་ན་གནས་ཀྱིས་ཕྱེ་བའི་བླ་འོག་ནི་མེད་དོ། །སྐྱེ་བ་ལས་ནི་ཕྱེ་བ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད

【現代漢語翻譯】 獲得后，從完全退失中，成為煩惱者本身和學者。在色界中，對於行為所生的善，有該善本身和欲界、色界的無覆無記三種。對於學者有四種：學者本身，以及通過聖道對欲界、色界生起離貪時，欲界、色界的無覆無記，以及無色界的善。其餘未說明獲得何種心者，則應觀察其獲得該心本身。 8-452 此外，對於煩惱的心，智者們說能獲得九種。對於善心，則能獲得七種。對於無記心，也是如此。在確定進入阿羅漢果位時，是學者和非學者。 《阿毗達磨俱舍論》的偈頌中，名為『根品』，即第二品。 第三品 講世間品 第三品 講世間品中，將世間分為三界。 其中，關於生和生處的善說分為兩部分，第一部分是：地獄、餓鬼、旁生和人類，以及六慾天，即四大王眾天（Cāturmahārājakāyika，四大天王所居住的天界），三十三天（Trāyastriṃśa，帝釋天所居住的天界），夜摩天（Yāmadeva，沒有爭鬥的天界），兜率天（Tuṣita，歡喜天），樂變化天（Nirmāṇarati，自己變樂的天界），他化自在天（Paranirmita-vaśavartin，使他所化樂的天界）。這些連同器世間一起，被安置在欲界中。那麼，其中有多少處所呢？地獄有八處：等活地獄（Sañjīva），黑繩地獄（Kālasūtra），眾合地獄（Saṃghāta），號叫地獄（Raurava），大號叫地獄（Mahāraurava），燒熱地獄（Tapana），極熱地獄（Pratāpana），無間地獄（Avīci）。人類有四大部洲：南贍部洲（Jambudvīpa），東勝身洲（Pūrvavideha），北俱盧洲（Uttarakuru），西牛貨洲（Aparagodānīya），從這些劃分出二十處。 上面的處所有十七處，那裡居住的是色界。在那裡，各自的初禪有三處，即梵眾天（Brahma-pāriṣadya），梵輔天（Brahma-purohita），大梵天（Mahābrahmā）。二禪有三處，即少光天（Parīttābha），無量光天（Apramāṇābha），極光凈天（Ābhāsvara）。三禪有三處，即少凈天（Parīttaśubha），無量凈天（Apramāṇaśubha），遍凈天（Śubhakṛtsna）。四禪有八處，即無雲天（Anabhraka），福生天（Puṇyaprasava），廣果天（Bṛhatphala），無煩天（Avṛha），無熱天（Atapa），善現天（Sudṛśa），善見天（Sudarśana），色究竟天（Akaniṣṭha）。 8-453 迦濕彌羅人說：有十六處，只有梵輔天才是大梵天的最勝處，如同一個主要的容器一樣顯現，沒有其他的處所。無色界沒有按處所劃分的上下之分。從生來說，有四種劃分，即空無邊處（Ākāśānantyāyatana，ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད，ākāśānantyāyatana，nam mkha' mtha' yas skye mched，虛空無邊處）。

【English Translation】 After obtaining, from complete degeneration, one becomes both a defiled person and a learner. In the Form Realm, for the merit born of conduct, there are the merit itself and the three unobscured of the Desire and Form Realms. For a learner, there are four: the learner himself, and when the Noble Path causes detachment from desire and form, the unobscured and unspecified of the Desire and Form Realms, and the merit of the Formless Realm. For the remaining, those for whom it has not been explained what mind is obtained, one should observe the obtaining of that mind itself. 8-452 Moreover, for a defiled mind, the wise say that nine are obtained. For a virtuous mind, seven are obtained. For an unspecified mind, it is the same. When definitely entering the state of an Arhat, it is both a learner and a non-learner. From the verses of the Abhidharma-kośa, the chapter called 'The Exposition of the Faculties,' which is the second chapter. Chapter Three: Exposition of the World In the Third Chapter, 'Exposition of the World,' the world is divided into the three realms. Among these, the good exposition of birth and the place of birth is divided into two parts. The first is: hell beings, hungry ghosts, animals, humans, and the six desire realms, namely the Heaven of the Four Great Kings (Cāturmahārājakāyika), the Heaven of the Thirty-three (Trāyastriṃśa), the Heaven Without Strife (Yāmadeva), the Heaven of Contentment (Tuṣita), the Heaven of Enjoying Emanations (Nirmāṇarati), and the Heaven of Controlling Others' Emanations (Paranirmita-vaśavartin). These, together with the vessel world, are placed in the Desire Realm. So, how many places are there in it? There are eight hells: the Hell of Revival (Sañjīva), the Hell of the Black Line (Kālasūtra), the Hell of Crushing (Saṃghāta), the Hell of Howling (Raurava), the Great Howling Hell (Mahāraurava), the Hell of Burning (Tapana), the Hell of Great Burning (Pratāpana), and the Hell of Uninterrupted Suffering (Avīci). For humans, there are four continents: Jambudvīpa, Pūrvavideha, Uttarakuru, and Aparagodānīya, from which twenty places are divided. The upper places are seventeen, and those who dwell there are in the Form Realm. There, the first dhyāna has three places each, namely the Brahma-pāriṣadya, the Brahma-purohita, and the Mahābrahmā. The second dhyāna has three places: the Parīttābha, the Apramāṇābha, and the Ābhāsvara. The third dhyāna has three places: the Parīttaśubha, the Apramāṇaśubha, and the Śubhakṛtsna. The fourth dhyāna has eight places: the Anabhraka, the Puṇyaprasava, the Bṛhatphala, the Avṛha, the Atapa, the Sudṛśa, the Sudarśana, and the Akaniṣṭha. 8-453 The Kashmiris say: there are sixteen places, only the Brahma-purohita is the most excellent place of the Mahābrahmā, appearing like a main container, and there are no other places. In the Formless Realm, there is no distinction of upper and lower divided by place. From birth, there are four divisions, namely the Sphere of Infinite Space (Ākāśānantyāyatana).

---

་དང་། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་ སྐྱེ་མཆེད། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད། འདུ་ཤེས་མེད། འདུ་ཤེས་མེད་མིན་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །ཇི་སྐད་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པ་རྣམས་ཡུལ་གང་དུ་འཆི་འཕོ་བ་དེ་ཉིད་དུ་སྐྱེ་ལ། ཡང་ དེ་ནས་འཆི་འཕོ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྲིད་པ་བར་མ་ཡང་དེ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པོ། །ཞེས་སོ། །ཇི་ལྟར་གཟུགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་འཇུག་པ་དེ་ལྟར་གཟུགས་མེད་པ་དག་ན་ཅི་ལ་བརྟེན་ནས་འཇུག་ཅེ་ན། 8-454 དེར་ནི་རིས་མཐུན་པ་དང་སྲོག་གི་དབང་པོ་ལ་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ནི་བརྟེན་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན། གཟུགས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱང་དེ་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རམ། མིན་ ཏེ་སྟོབས་ཆུང་བས་དང་། འདི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ཁྱད་པར་ལས་སྐྱེས་ཤིང་། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དེ་ཡང་གཟུགས་དང་བྲལ་བའི་འདུ་ཤེས་ཅན་ཡིན་པས་སོ། །འདོད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང་རང་གི་ མཚན་ཉིད་འཛིན་པས་ཁམས་ཏེ་འདོད་ཁམས། གཟུགས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཁམས། གང་ན་གཟུགས་རུང་བ་མེད་པས་དེ་དང་ལྡན་པའི་ཁམས་ནི་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སོ། །ཅི་ཁམས་གསུམ་ན་སྤྱོད་པ་ཐམས་ ཅད་འདོད་པ་སོགས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན་མིན་ཏེ། གང་དག་ལ་འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་འདོད་ཆགས་དག་རྒྱས་པར་འགྱུར་བའོ། ཇི་སྐད་དུ། ཁམས་གསུམ་གཅིག་ཁོ་ན་ཞིག་ ཡིན་ནམ་ཞེ་ན་ཁམས་གསུམ་རྣམས་ལ་མཐའ་མེད་དེ། ནམ་མཁའ་ཇི་ཙམ་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱང་དེ་ཙམ་མོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྔོན་མེད་པའི་སེམས་ཅན་འབྱུང་བ་ཡང་མེད་ལ། སངས་རྒྱས་ འབྱུང་བ་རེ་རེས་སེམས་ཅན་གྲངས་མེད་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཀྱང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པ་མེད་དེ་ནམ་མཁའ་བཞིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ཁམས་ཇི་ལྟར་གནས་ཞེ་ན། ཐད་ཀར་གནས་ཏེ་སྟེང་དང་འོག་ཅེས་མ་གསུངས་སོ། ། 8-455 གཞན་དག་ན་རེ། སྡེ་པ་གཞན་དག་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་སྟེང་དང་འོག་དག་ནའང་ཡོད་དེ། འོག་མིན་གྱི་གོང་དུ་ཡང་འདོད་པའི་ཁམས་ཡོད་ལ། འདོད་ཁམས་ཀྱི་འོག་ན་ཡང་འོག་མིན་ཡོད་དོ་ ཟེར་རོ། །གང་འདོད་པའི་ཁམས་གཅིག་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་དག་གིས་ཀྱང་དེ་དག་འདྲའོ། །གཉིས་པ་དེ་སྐྱེ་ བ་དང་སྐྱེ་བའི་གནས་ཀྱི་ལེགས་པར་བཤད་པ་ལ། སྐྱེ་བ་བཅུད་ཀྱི་སེམས་ཅན། སྐྱེད་བྱེད་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་། སྐྱེ་བའི་གནས་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་བཤད་པ་གསུམ་ལས་དང་པོ་ནི། ཁམས་གསུམ་པོ་ དེར་ནི། དམྱལ་བ་སོགས་འགྲོ་བ་ལྔ། རང་གི་མིང་གིས་བསྟན་པ་དེ་དག་སྐྱེ་ལ། འདོད་པའི་འདོད་ཁམས་དག་ཏུ་ལྔ་ཀ་སྟེ། དམྱལ་བ་ཡི་དྭགས་དུད་འགྲོ་མི་ལྷའོ། །ཁམས་གཉིས་ན་ནི་ལྷའི་ འགྲོ་བ་གཅིག་པུའོ། །ཅི་འ

【現代漢語翻譯】 以及，無邊識處（rnam shes mtha' yas skye mched）。無所有處（ci yang med pa'i skye mched）。非想非非想處（'du shes med/ 'du shes med min gyi skye mched do）。正如經中所說，獲得禪定者在何處死亡，便在那裡出生。並且，從那裡死亡之眾生的中有（srid pa bar ma）也同樣在那裡形成。正如有色眾生的心識之流依賴於色而生起，那麼無色眾生依賴於什麼而生起呢？ 在那裡，心識之流依賴於同類和命根（srog gi dbang po）。那麼，有色眾生的心識之流不也依賴於這兩者嗎？不是的，因為力量弱小，並且這是由入定（snyoms par 'jug pa）的特殊性所生，而入定也是具有離色之想的。由於具有慾望並且執持自性，故為界（khams）——欲界（'dod khams）。由於具有色，故為色界（gzugs khams）。由於沒有可允許的色，故與之相應的界為無色界（gzugs med pa'i khams）。那麼，三界中的一切行為都與慾望等相應嗎？不是的，而是指那些慾望、色和無色貪著增長的地方。正如經中所說，三界是一個嗎？三界是無邊的，如同虛空一樣，世界也是如此。因此，沒有先前未曾有過的眾生出現，即使每一位佛陀的出現都使無數眾生完全從痛苦中解脫，眾生也永遠不會窮盡，如同虛空一樣。世界如何存在呢？直接存在，沒有說是上方或下方。 其他人說，由於來自其他部派，所以也有上方和下方。在色究竟天（og min）之上也有欲界，在欲界之下也有色究竟天。如果從一個欲界中解脫了貪慾，那麼就從一切中解脫了貪慾，色界和無色界也是如此。第二，關於出生和出生之處的詳細解釋。出生是具有生命力的眾生，產生是依賴於緣起，出生之處是容器世界。首先是，在那三界中，地獄等五道以各自的名稱顯現。在欲界中，有全部五道：地獄、餓鬼、畜生、人、天。在其他兩界中，只有天道。

【English Translation】 And, the Sphere of Infinite Consciousness (rnam shes mtha' yas skye mched). The Sphere of Nothingness (ci yang med pa'i skye mched). The Sphere of Neither Perception nor Non-Perception ('du shes med/ 'du shes med min gyi skye mched do). As it is said in the scriptures, those who attain Samadhi (ting nge 'dzin) are born in the place where they die. And also, the intermediate existence (srid pa bar ma) of those who die from there is also formed in that very place. Just as the stream of consciousness of beings with form arises dependent on form, what do formless beings depend on to arise? There, the stream of consciousness depends on similarity and the life force (srog gi dbang po). Then, doesn't the stream of consciousness of beings with form also depend on these two? No, because the power is weak, and this is born from the particularity of entering into Samadhi (snyoms par 'jug pa), and that Samadhi is also one with the perception of being separated from form. Because of having desire and holding onto its own characteristics, it is a realm (khams)—the Desire Realm ('dod khams). Because of having form, it is the Form Realm (gzugs khams). Because there is no permissible form, the realm corresponding to it is the Formless Realm (gzugs med pa'i khams). Then, do all actions in the three realms correspond to desire, etc.? No, but it refers to the places where desire, form, and formless attachment increase. As it is said in the scriptures, are the three realms one? The three realms are infinite, just as space is, so is the world. Therefore, there is no appearance of beings that have never existed before, and even though the appearance of each Buddha completely liberates countless beings from suffering, beings will never be exhausted, just like space. How does the world exist? It exists directly, without saying above or below. Others say that because it comes from other schools, there are also above and below. Above Akanistha (og min) there is also the Desire Realm, and below the Desire Realm there is also Akanistha. If one is liberated from desire from one Desire Realm, then one is liberated from desire from everything, and the Form Realm and Formless Realm are also the same. Second, regarding the detailed explanation of birth and the place of birth. Birth is the sentient being with vitality, production is dependent on dependent origination, and the place of birth is the container world. First, in those three realms, the five destinies such as hell appear with their respective names. In the Desire Realm, there are all five destinies: hell, hungry ghosts, animals, humans, and gods. In the other two realms, there is only the destiny of gods.

---

གྲོ་བ་ལ་མ་གཏོགས་པའི་ཁམས་དག་ཡོད་དམ་ཞེ་ན་ཡོད་དེ། དགེ་བ་དང་ཉོན་མོངས་ཅན། སྣོད་སྲིད་པ་བར་མ་དག་ཁམས་ཡིན་ལ་འགྲོ་བ་མིན་པས་སོ། །འགྲོ་ བ་ལྔ་པོ་དག་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མིན་ཏེ། མ་བསྒྲིབས་པའི་ལུང་མ་བསྟན་མིན་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཀྱང་བར་སྲིད་མིན་ཏེ། གདགས་པ་ལས། སྐྱེ་གནས་བཞིས་ནི་འགྲོ་བ་ལྔ་བསྡུས་ཀྱི། 8-456 འགྲོ་བ་ལྔས་ནི་སྐྱེ་གནས་བཞི་མ་བསྡུས་ཏེ། གང་ཞིག་མ་བསྡུས་ཞེ་ན་སྲིད་པ་བར་མའོ། །ཞེས་སོ། །འགྲོ་བ་ལྔ་པོ་ཁམས་གསུམ་འདིར། ལུས་དང་འདུ་ཤེས་གཉིས་ཀ་ཐ་དད་པར་ཡོད་དེ། མི་རྣམས་དང་། འདོད་ལྷ་རྣམས་དང་། བསམ་གཏན་དང་པོ་པ་དང་པོར་བྱུང་བ་མ་གཏོགས་པའོ། །འདི་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གནས་པ་དང་པོའོ། །ཁ་དོག་དང་རྟགས་དང་དབྱིབས་དུ་མའི་ཕྱིར་ལུས་ཐ་ དད་པར་བཞག །བདེ་བ་སྡུག་བསྔལ་བ། བཏང་སྙོམས་པ་འདུ་ཤེས་དུ་མའི་ཕྱིར་འདུ་ཤེས་ཐ་དད་པའོ། །ལུས་ཐ་དད་ཅིང་འདུ་ཤེས་གཅིག་པ་དག་ཀྱང་ཡོད་དེ། ཚངས་རིས་ཀྱི་ལྷ་གང་དག་དང་ པོར་བྱུང་བ་དེ་དག་གོ །རྣམ་པར་ཤེས་པས་གནས་པ་གཉིས་པའོ། །དང་པོར་བྱུང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་འདི་སྙམ་དུ་བདག་ཅག་ནི་ཚངས་པ་འདིས་ཕྱུང་ངོ་སྙམ་དུ་འདུ་ཤེས་པར་འགྱུར་ ལ། ཚངས་པ་ཡང་འདི་སྙམ་དུ་འདི་དག་ནི་བདག་གིས་ཕྱུང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་པས་འདུ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་འདུ་ཤེས་གཅིག་པ་དག་ཡིན་ནོ། །ཚངས་པ་ཆེན་པོ་ཆུ་ ཞེང་དང་དབྱིབས་ཀྱི་ལུས་དང་ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པ་དང་གོས་གྱོན་པ་ཡང་གཞན་ཡིན་ལ། དེའི་འཁོར་གྱི་ཡང་གཞན་ཡིན་པས་ན་ལུས་ཐ་དད་པ་དག་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་ཟློག་པ་ལུས་གཅིག་ཅིང་འདུ་ཤེས་ཐ་དད་པ་ཡོད་དེ་འོད་གསལ་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཏེ། 8-457 འདི་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་པ་གསུམ་པའོ། །དེ་དག་ཁ་དོག་རྟགས་དབྱིབས་ཐ་མི་དད་པས་ལུས་གཅིག་པ། འདི་དག་དངོས་གཞིའི་ས་ལ་ཡིད་བདེ་བའི་དབང་པོས་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་ནས་ཉེར་བསྡོགས་ ལས། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དབང་པོ་མངོན་དུ་བྱེད་ལ། ཉེར་བསྡོགས་ཀྱི་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དབང་པོས་སྐྱོ་ནས་ནི་དངོས་བཞིའི་ས་ལ་ཡིད་བདེ་བའི་དབང་པོ་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འདུ་ཤེས་ཐ་དད་པའོ། ། འདི་དགེ་རྒྱས་ལ་ཡང་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་ནི་བདེ་བ་དེས་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་བདེ་བ་དེ་ནི་ཞི་བ་ཡིན་ལ། ཡིད་བདེ་བ་ནི་སེམས་གཡོ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་པས་མ་ཞི་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོ་སྡེ་པ། དེ་གཉིས་ཀྱི་མ་ཡིན་གྱི་འོད་གསལ་བའི་ལྷའི་རིས་དེ་ན་སེམས་ཅན་གང་དང་སྐྱེས་ནས་ རིང་པོར་མ་ལོན་པ་འཇིག་རྟེན་འདི་འཇིག་པ་ལ་མི་མཁས་ཤིང་འཆགས་པ་ལ་མི་མཁས་པ་དེ་དག་མེ་ལྕེ་དེ་མཐོང་ནས་མེ་ལྕེ་དེས་ཚངས་པའི་གཞལ་མེད་ཁང་སྟོང་པ་བསྲེགས་ནས་འདིར་ འོང་

【現代漢語翻譯】 除了'གྲོ་བ་ལ་མ་（Grolama）'之外，還有其他的'ཁམས་（khams，界）'嗎？有。善的和煩惱的，以及'སྣོད་（snod，器）'、'སྲིད་པ་བར་མ་（srid pa bar ma，中有）'等是'ཁམས་（界）'，但不是'འགྲོ་བ་（'gro ba，趣）'。這五個'འགྲོ་བ་（趣）'不是煩惱的，而是無覆無記的。 雖然稱為'སེམས་ཅན་（sems can，有情）'，但不是'བར་སྲིད་（bar srid，中有）'。《俱舍論》中說：'四生攝五趣，五趣不攝四生，何者不攝？謂中有也。' 這五個'འགྲོ་བ་（趣）'在這三界中，身和受（འདུ་ཤེས་，'du shes'）兩者都是不同的。例如，人和欲天，以及初禪天中最初產生的眾生。這是第一種'རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གནས་པ་（rnam par shes pa'i gnas pa，識住）'。由於顏色、形狀和形態各異，所以身是不同的。由於快樂、痛苦和舍受，所以受也是不同的。 也有身不同但受相同的，例如梵眾天中最初產生的那些天神。這是第二種'རྣམ་པར་ཤེས་པས་གནས་པ་（rnam par shes pas gnas pa，識住）'。最初產生的那些天神都認為：'我們是梵天所生的。'梵天也認為：'這些人是我所生的。'因為受的行相沒有差別，所以受是相同的。大梵天的身體，包括水的寬度、形狀、語言和穿著，都與其他不同，他的眷屬也與其他不同，所以身是不同的。 與此相反，也有身相同但受不同的，例如光明天。這是第三種'རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་པ་（rnam par shes pa gnas pa，識住）'。由於顏色、形狀和形態沒有差別，所以身是相同的。這些眾生在根本定中，以意樂受感到厭倦，從近分定中，現起舍受。又從近分定的舍受感到厭倦，在根本定中現起意樂受，所以受是不同的。 這對於善法的增長不會造成障礙嗎？不會，因為他們不會對快樂感到厭倦。為什麼呢？因為那種快樂是寂靜的，而意樂受是使心動搖的，所以是不寂靜的。《經部》中說：'在那二者都不是的光明天的天眾中，有些眾生剛出生不久，不熟悉世界的壞滅和形成，他們看到火焰，認為火焰燒燬了梵天的空虛宮殿，然後來到這裡。'

【English Translation】 Are there other 'khams (elements, realms)' besides 'Grolama'? Yes. Virtuous and afflicted ones, as well as 'snod (vessel)' and 'srid pa bar ma (intermediate existence)' are 'khams', but not 'gro ba (destiny)'. These five 'gro ba' are not afflicted, but only obscured and unspecified. Although called 'sems can (sentient beings)', they are not 'bar srid (intermediate existence)'. The Abhidharmakosha states: 'The four births encompass the five destinies, but the five destinies do not encompass the four births. What is not encompassed? The intermediate existence.' In these three realms, these five 'gro ba (destinies)' have both different bodies and different feelings (འདུ་ཤེས་, 'du shes'). For example, humans and desire realm gods, and those who first arise in the first dhyana realm. This is the first 'rnam par shes pa'i gnas pa (abode of consciousness)'. Because of the variety of colors, shapes, and forms, the bodies are different. Because of pleasure, pain, and equanimity, the feelings are different. There are also those who have different bodies but the same feeling, such as those gods who first arise in the Brahma host realm. This is the second 'rnam par shes pas gnas pa (abode of consciousness)'. Those who first arise all think: 'We are born from Brahma.' Brahma also thinks: 'These are born from me.' Because the course of feeling is not different, the feelings are the same. The body of the Great Brahma, including the width of the water, shape, language, and clothing, is different from others, and his retinue is also different from others, so the bodies are different. Conversely, there are also those who have the same body but different feelings, such as the gods of clear light. This is the third 'rnam par shes pa gnas pa (abode of consciousness)'. Because the colors, shapes, and forms are not different, the bodies are the same. These beings, in the fundamental concentration, become weary of mental pleasure, and from the proximate concentration, manifest equanimity. And from the equanimity of the proximate concentration, they become weary and manifest mental pleasure in the fundamental concentration, so the feelings are different. Does this not become an obstacle to the increase of virtue? No, because they do not become weary of pleasure. Why? Because that pleasure is peaceful, and mental pleasure is what agitates the mind, so it is not peaceful. The Sutra Pitaka says: 'Among the gods of clear light, who are neither of those two, some beings who are newly born, unfamiliar with the destruction and formation of the world, see the flame and think that the flame burns the empty palace of Brahma, and then come here.'

---

བར་གྱུར་ན་མི་རུང་ངོ་ཞེས་སྐྲག་ནས་ཡི་ཆད་ཅིང་སྐྱོ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ན་སྐྱེས་ནས་རིང་དུ་ལོན་པ་འཇིག་རྟེན་འདི་འཇིགས་པ་དང་འཆགས་པ་ལ་མཁས་པ་དེ་དག་སེམས་ཅན་སྐྲག་པ་དེ་དག་ལ་གྲོགས་པོ་དག་མ་འཇིགས་ཤིག ། 8-458 མེ་ལྕེ་འདི་ནི་སྔོན་ཡང་ཚངས་པའི་གཞལ་མེད་ཁང་སྟོང་པ་བསྲེགས་ནས་དེ་ཉིད་དུ་མེད་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་དབུགས་འབྱིན་པར་བྱེད་པས་འདུ་ཤེས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནོ་ཟེར་རོ། །ལུས་ཀྱང་གཅིག་ ལ་འདུ་ཤེས་གཅིག་པ་ཡོད་དེ་དགེ་རྒྱས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་སོ། །འདི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་གནས་པ་བཞི་པའོ། །འདུ་ཤེས་གཅིག་པ་ནི་བདེ་བར་འདུ་ཤེས་པ་དག་གོ །བསམ་གཏན་དང་པོ་ནི་ཉོན་ མོངས་པ་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་སུ་འདུ་ཤེས་གཅིག་པ། གཉིས་པ་དགེ་བའི་འདུ་ཤེས་སུ། གསུམ་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་འདུ་ཤེས་སུ་འདུ་ཤེས་གཅིག་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ཅན་མ་ ཡིན་པའམ་གཟུགས་མེད་གསུམ་པོ་དག །མདོ་ལས་ཇི་སྐད་འབྱུང་བ་བཞིན་ཏེ། དེ་དག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་གནས་པ་བདུན་ནོ། །འདི་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཅི་རིགས་ པར་དེ་དག་དང་ལྡན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་དང་བཞི་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་ངན་འགྲོ་རྣམས་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་པ་དང་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའོ། །འདི་དག་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་དག་ ཡོད་པས་དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པས་གནས་པ་མིན་ནོ། །ཅིས་འཇོམས་ན་ངན་འགྲོ་དག་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བས་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་བཞི་པར་འདུ་ཤེས་མེད་པ་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པས་དང་། 8-459 སྲིད་པའི་རྩེ་མོར་ནི་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པས་ཏེ། སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་གཅོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བདུན་དང་། སྲིད་རྩེ་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཏེ་སེམས་ཅན་གྱི་གནས་ པ་དགུར་བཤད་དོ། །འདི་དག་ཏུ་སེམས་ཅན་རྣམས་རང་དགས་ཀུན་ཏུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཏུ་མི་འདོད་བཞིན་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་གཞན་ངན་སོང་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་གནས་མིན་ཏེ་བཙོན་ར་ བཞིན་ནོ། །མདོ་གཞན་ལས་གནས་པ་དག་གི་ཡང་བཞིར་གསུངས་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པས་གནས་པ་གཟུགས་སུ་ཉེར་འགྲོ་དང་། ཚོར་བར་ཉེར་འགྲོ་དང་འདུ་ཤེས་སུ་ཉེར་འགྲོ་དང་། འདུ་བྱེད་དུ་ཉེར་འགྲོའོ། ། དེ་དག་གི་རང་བཞིན་གོ་རིམ་བཞིན་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕུང་པོ་བཞི། དེ་དག་ཀྱང་རང་གི་ས་པ་ཉིད་དེ་ས་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གནས་པ་ནི་བརྟེན་ པ་ཡིན་ན། སྐལ་བ་མི་མཉམ་པའི་ས་པའི་ཕུང་པོ་དག་ལ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྲེད་པའི་དབང་གིས་མི་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབའ་ཞིག་རྣམ་པར་ཤེས་པས་གནས་པར་ མ་བཞག་ཅེ་ན། བྱེ་སྨྲ་རྣམས་ན་རེ། གནས་པ་པོ་ཉིད་ལ་ནི་གནས་པ་ཞེས་མི་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་རྒྱལ་པོ་ཉིད་རྒྱལ་པོ

【現代漢語翻譯】 如果中間斷絕，就會因為害怕而灰心喪氣。因此，對於那些已經出生很久、精通世界毀滅和形成的眾生，朋友們，不要害怕！ 據說，這火焰曾經焚燒了梵天的空無量宮，使其蕩然無存，因此會發出嘆息，這是一種不同的認知。身體是統一的，認知也是統一的，比如善生的天神們。這是識住的第四種。統一的認知是快樂的認知。第一禪是與煩惱相關的統一認知，第二禪是與善相關的認知，第三禪是與異熟果相關的認知。無色界的三個（眾生）。正如經中所說，這些是識住的第七種。什麼是識住呢？是指與它們相應的五蘊和四蘊。其餘的惡趣眾生，以及第四禪和有頂天。這些地方有能摧毀識的東西，因此不是識住。什麼摧毀識呢？惡趣眾生被痛苦的感受所折磨。第四禪被無想和無想定所摧毀， 有頂天被滅盡定所摧毀，因為它們斷絕了心識的相續。七種識住，有頂天，以及無想有情，這些被稱為九種有情居處。因為眾生們在這些地方各自安住。如果被迫住在那裡，那麼其他惡趣就不是有情居處，而是像監獄一樣。其他經中也說了四種住處，即識住於色、識住于受、識住于想、識住於行。 它們的自性依次是具有染污的四蘊。它們也只是在自己的地界，而不是在其他地界。為什麼呢？因為住處是所依賴之處，而識不會因為貪愛而依賴於地界不平等的蘊。如果僅僅是識，就不稱為識住嗎？有部宗的人說：不能把住所本身稱為住處，比如不能把國王本身稱為國王。

【English Translation】 If it is interrupted, one becomes discouraged and sad out of fear. Therefore, to those beings who have been born for a long time and are skilled in the destruction and formation of the world, friends, do not be afraid! It is said that this flame once burned the empty immeasurable palace of Brahma, causing it to disappear completely, and therefore it sighs, which is a different perception. The body is unified, and the perception is unified, such as the gods of Good Birth. This is the fourth of the abodes of consciousness. Unified perception is the perception of happiness. The first dhyana is the unified perception associated with afflictions, the second is the perception associated with virtue, and the third is the unified perception arising from maturation. The three formless (realms). As it says in the sutra, these are the seventh of the abodes of consciousness. What is the abode of consciousness? It refers to the five aggregates and four aggregates that correspond to them. The remaining evil destinies, as well as the fourth dhyana and the peak of existence. These places have things that destroy consciousness, so they are not abodes of consciousness. What destroys consciousness? Evil destinies are harmed by painful feelings. The fourth dhyana is destroyed by non-perception and the cessation of perception, and the peak of existence is destroyed by the cessation of attainment, because they cut off the continuity of consciousness. The seven abodes of consciousness, the peak of existence, and the non-perceptual beings are called the nine abodes of sentient beings. Because sentient beings abide in these places on their own. If forced to live there, then other evil destinies are not abodes of sentient beings, but like prisons. Other sutras also speak of four abodes, namely consciousness abiding in form, consciousness abiding in feeling, consciousness abiding in perception, and consciousness abiding in mental formations. Their nature is, in order, the four aggregates with defilements. They are also only in their own realm, not in other realms. Why? Because the abode is what is relied upon, and consciousness does not rely on the aggregates of unequal realms because of craving. If it is only consciousness, is it not called the abode of consciousness? The Vaibhashikas say: The abode itself cannot be called the abode, just as the king himself cannot be called the king.

---

འི་རྟེན་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནམ། ཆོས་གང་དག་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་ནས་གྲུ་དང་མཉན་པའི་ཚུལ་དུ་འགྲོ་བར་བྱེད་པའི་ཆོས་རྣམ་པར་ཤེས་པས་གནས་པ་དག་ཅེས་བཤད་ན། 8-460 རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་གནས་ནས་འགྲོ་བར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་མ་བཤད་དོ། །ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་པ་བཞི་ནི་ཞིང་། ཉེར་ལེན་དང་བཅས་པའི་ རྣམ་ཤེས་ཟད་པར་ནི་ས་བོན་གྱི་ངོ་བོར་བརྟན་པས་ས་བོན་ཉིད་ཞིང་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པས་ཀྱང་། བསྡུ་ན་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་གནས་པ་བདུན་གྱིས་བཞིའམ་བཞིས་བདུན་ཞེ་ན། མུ་ནི་བཞི་ ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་མུ་དང་པོ་བདུན་དག་ཏུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །གཉིས་པ་ནི། ངན་སོང་བསམ་གཏན་བཞི་པ་སྲིད་རྩེ་ན་རྣམ་ཤེས་མ་གཏོགས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་སོ། །གསུམ་ པ་ནི། བདུན་པོ་དག་ཏུ་ཕུང་པོ་བཞི་རྣམས་སོ། །བཞི་པ་ནི། རྣམ་པ་དེ་དག་མ་གཏོགས་པའོ། །ཁམས་གསུམ་དེར་ནི་སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་པ་སོགས་པ། སེམས་ཅན་མངལ་སྐྱེས། དྲོད་གཤེར་སྐྱེས། བརྫུས་ ཏེ་སྐྱེ་བས་སྐྱེ་གནས་བཞི་དག་ཏུ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །མི་རྣམས་དང་དུད་འགྲོ་ལ་རྣམ་པ་བཞི་ཀ་ཡོད་ལ། དམྱལ་བ་རྣམས་དང་ལྷ་རྣམས་དང་། སྲིད་པ་བར་མ་རྣམས་བརྫུས་སྟེ་སྐྱེ་བ་ ཁོ་ན། ཡི་དྭགས་མངལ་ནས་སྐྱེ་བའང་ཞེས་པས་མངལ་ནས་སྐྱེ་བ་འགའ་ཞིག་ཀྱང་ཡོད་པར་བསྟན་ནོ། །སྐྱེ་གནས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བཟང་ཤོས་བརྫུས་སྐྱེས་སོ། །ཇི་སྐད་དུ། འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་སྲིད་པ་ཐ་མ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྐྱེ་བ་ལ་དབང་ཐོབ་པ་ཡང་མངལ་གྱི་སྐྱེ་གནས་ལ་བརྟེན་ཞེ་ན། 8-461 དེ་ལྟར་མཛད་ན་དོན་ཆེན་པོ་གཟིགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཉེ་དུ་དང་འབྲེལ་བས་ཤཱཀྱའི་རིགས་ཆེན་པོ་ཆོས་ལ་གཟུང་པའི་ཕྱིར་དང་། འདི་ནི་འཁོར་ལོར་བསྒྱུར་བའི་རིགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་གཞན་དག་རིམ་གྲོ་ སྐྱེད་དུ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་དང་། མིར་གྱུར་པ་དག་གིས་ཀྱང་གྲུབ་པ་འདི་ཐོབ་བོ་ཞེས་གདུལ་བྱ་རྣམས་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་རིགས་དང་གདུང་མེད་ན། ཇི་ལྟར་གཞན་ མུ་སྟེགས་ཅན་ན་རེ་བསྐལ་པ་བརྒྱ་འདས་ནས་སྒྱུ་མ་མཁན་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་ནས་སྒྱུ་མས་འཇིག་རྟེན་ཟའོ་ཞེས་ཁ་ཟེར་བ་ལྟར་འདི་སུ་ཞིག་ཡིན། སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུའམ། འོན་ཏེ་ཤ་ཟ་ཞིག་ཅེས་དེ་སྙམ་དུ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སོ། །སྐྱེ་གནས་བཞི་ལས་བརྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བ་མང་བ་ཡིན་ནོ། །སྲིད་པ་བར་མ་གང་ཞེ་ན། འདིར་གང་འཆི་བ་ དང་གཞན་དུ་སྐྱེ་བ་ཡི། སྲིད་པའི་བར་དུ་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པའོ། །གསོན་པ་ནི་བྱུང་བ་ཡིན་ན་བགྲོད་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་དུ་མ་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར། སྲིད་པ་བར་མ་ནི་སྐྱེས་པ་ཡིན་ ལ་བྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བགྲོད་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་ནི། གང་དུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འཕངས་པ་མངོན་ཞིང་རྫོགས་པའོ།

【現代漢語翻譯】 就像沒有所依一樣嗎？如果說，哪些法是識所依止，並以船隻和船員的方式執行的法，被稱為識所依止的法？ 識本身不是依止於識而執行的，因此沒有這樣說。另外，四種識的住處是田地。與執取相關的識的滅盡，是作為種子的自性而穩固，因此種子本身不會變成田地。總而言之，七種識的住處是四種，還是四種是七種呢？答案是四種。那麼，第一個四種中，識是什麼呢？第二個是，惡趣、第四禪、有頂天中，除了識之外的蘊。第三個是，七種中，四蘊。第四個是，除了那些之外的。三界中，卵生等，胎生、濕生、化生，以四種生處而生。人和畜生有四種，地獄和天界，以及中陰身，只有化生。餓鬼也有胎生，這表明也有一些是胎生的。所有生處中，最好的是化生。正如所說：那麼，為什麼最後有者的菩薩，即使有能力選擇出生，也要依賴胎生呢？ 這樣做是爲了看到重大的意義：因為與親屬有關聯，爲了使釋迦族重視佛法；爲了讓其他人認為這是轉輪王的種姓而尊敬；爲了讓人們產生『人也能獲得成就』的歡喜心。如果不是這樣，沒有種姓和血統，就像其他外道說『一百個劫之後，會出現像這樣的幻術師，用幻術吞噬世界』一樣，會有人疑惑『這是誰？是幻術師，還是食肉者？』。四種生處中，化生最多。什麼是中陰身呢？就是在此處死亡，在彼處出生之間的狀態。活著是『已生』，因為還沒有到達應該去的地方。中陰身是『已生』，但不是『已成』。應該去的地方是：完全成熟的異熟果顯現的地方。

【English Translation】 Is it like not having a support? If it is said, which dharmas are those that consciousness relies on and functions in the manner of a boat and crew, which are called the dharmas that consciousness relies on? Consciousness itself does not rely on consciousness and function, therefore it is not said that way. Also, the four abodes of consciousness are fields. The cessation of consciousness together with grasping is stable as the nature of a seed, therefore the seed itself does not become a field. In summary, are the seven abodes of consciousness four, or are the four seven? The answer is four. So, in the first four, what is consciousness? The second is, in the evil realms, the fourth dhyana, the peak of existence, the aggregates other than consciousness. The third is, in the seven, the four aggregates. The fourth is, other than those. In the three realms, those born from eggs, etc., those born from wombs, those born from moisture, those born by transformation, are born in the four places of birth. Humans and animals have all four, hells and heavens, and the intermediate state, only have transformation birth. There are also some pretas born from wombs, which shows that there are also some born from wombs. Among all places of birth, the best is transformation birth. As it is said: Then, why does the Bodhisattva who is the last of existence, even though he has the power to choose birth, rely on the womb birth? Doing so is to see great significance: because it is related to relatives, in order to make the Shakya clan value the Dharma; in order to make others respect it as the lineage of the Chakravartin; in order to make people generate joy that 'humans can also achieve accomplishment'. If it were not so, without lineage and ancestry, just as other heretics say 'After a hundred kalpas, a magician like this will appear in the world and devour the world with magic', someone would doubt 'Who is this? Is it a magician, or a flesh-eater?'. Among the four places of birth, transformation birth is the most numerous. What is the intermediate state? It is the state between dying here and being born there. Being alive is 'already born', because it has not yet reached the place that should be gone to. The intermediate state is 'born', but not 'accomplished'. The place that should be gone to is: the place where the fully ripened result of karma manifests.

---

།སྡེ་པ་གཞན་ན་རེ་འཆི་བའི་སྲིད་པ་ཆད་པ་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེ་བའི་སྲིད་པ་འབྱུང་ངོ་། ། 8-462 ཞེས་ཟེར་རོ། །རིགས་པ་དང་ལུང་གིས་དེ་མི་འཐད་དོ། །རིགས་པ་ནི་འཆི་བའི་སྲིད་པ་ཆད་པ་ལས་སྐྱེ་བའི་སྲིད་པ་འབྱུང་བ་མིན་ཏེ། རྒྱུན་གྱི་འཇུག་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི་རྒྱུན་མི་ཆད་ པར་ཡུལ་གཞན་དག་ཏུ་འབྱུང་བ་སྟེ། འབྲུའི་རྒྱུན་དང་ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆད་ནས་འབྱུང་བ་མཐོང་སྟེ་མེ་ལོང་ལ་སོགས་པ་དག་གི་ནང་དུ་གཟུགས་ལས་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུའོ་ཟེར་ན། གཟུགས་ བརྙན་མ་གྲུབ་ཕྱིར་དང་། མི་འདྲའི་ཕྱིར་ན་དེ་འདིའི་དཔེར་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གཅིག་ན་ལྷན་ཅིག་པས་གཉིས་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། གཟུགས་བརྙན་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུན་མིན་པའི་ཕྱིར་དང་། གཟུགས་བརྙན་ནི་གཉིས་ ལས་འབྱུང་ཕྱིར་དཔེ་མི་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ། ། ལུང་ནི་མགུར་ནས་གསུངས་ཕྱིར་ཡོད་དེ། མདོ་ལས་སྲིད་པ་ནི་བདུན་ཏེ། དམྱལ་བའི་སྲིད་པ་དང་། དུད་འགྲོའི། ཡི་དྭགས་ཀྱི། ལྷའི། མིའི། ལས་ཀྱི། སྲིད་པ་ བར་མའོ་ཞེས་གསུངས་པས་མདོ་འདི་ནི་དེ་དག་མི་འདོན་ཏོ་ཞེ་ན། འོ་ན་གནས་གསུམ་མངོན་དུ་གྱུར་བས་མའི་མངལ་དུ་བུ་ཆགས་པར་འགྱུར་ཏེ། མ་རུང་ཞིང་ཟླ་མཚན་དང་ལྡན་པ་དང་། ཕ་མ་ཆགས་པར་གྱུར་ཅིང་ཕྲད་པ་དང་། དྲི་ཟ་ཡང་ཉེ་བར་གནས་པར་གྱུར་ནའོ་ཞེས་གསུངས་པའི་སྲིད་པ་བར་མ་མ་གཏོགས་པ་དྲི་ཟ་གཞན་གང་ཞིག་ཡིན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཕྱིར་མི་འོང་ལྔར་གསུངས་པས་སྲིད་པ་བར་མ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་བར་མ་དོར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བ་དང་། 8-463 སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་འགྲོ་བ་བདུན་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་འདི་ལས་ཀྱང་གྲུབ་བོ། །འགྲོ་བ་གང་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་པའི་སྲིད་པ་བར་མའི་ཤ་ཚུགས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེ་ན། དེ་ནི་ལས་གང་ གི་འགྲོ་བ་འཕེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེར་ཕྱིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྲིད་པ་བར་མ་ཡང་འཕེན་པས་འཕེན་པ་གཅིག་པ་དེའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་གང་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་བའི་འགྲོ་བ་དེར། དེའི་སྔོན་དུས་ ཀྱི་སྲིད་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དེའི་ཤ་ཚུགས་ཅན་ལྟ་བུར་འགྱུར་རོ། །དེའི་བོངས་ཚད་ནི་བྱིས་པ་ལོ་ལྔ་དྲུག་ལོན་པ་ལྟ་བུ། དེ་ཡང་དབང་པོ་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །སྲིད་པ་ཞེས་པ་ ནི་བྱེ་བྲག་མེད་པར་ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་བཞག་ལ། དེ་རྣམ་པ་བཞིར་ཕྱེ་བའི་བར་སྲིད་དེ་ཡིན་ལ། སྐྱེ་བའི་སྲིད་པ་ནི་འགྲོ་བ་རྣམས་སུ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སྐད་ཅིག་ མའོ། །དུས་སྔ་མའི་སྲིད་པའམ་སྔོན་དུས་ཀྱི་སྲིད་པ་དེ་ནི། སྐྱེ་བའི་སྐད་ཅིག་མ་དེ་ཕན་ཆད་ནས་འཆི་བའི་སྔོན་རོལ་ཚུན་ཆད་དོ། །སྐད་ཅིག་ཐ་མ་ནི་འཆི་བའི་སྲིད་པའོ། །སྲིད་པ་ བར་མ་དེ་ཡང་རིས་མཐུན་པས་ཕན་ཚུན་མཐོང་ངོ་། །གང་དག་ལྷའི་མིག་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་མངོན་ཤེས་གྲུབ་པས་མཐོང་། ར

【現代漢語翻譯】 其他部派說，只有當死亡的存有狀態（srid pa）斷滅時，才會產生出生的存有狀態。 他們這樣說。但從理性和聖典的角度來看，這是不合理的。從理性上講，出生的存有狀態並非源於死亡的存有狀態的斷滅，因為持續存在的法（dharma）不會中斷，而是在其他地方顯現，這與種子的延續性相符。如果有人說，斷滅后產生的情況是可見的，例如鏡子中影像從物體中產生，那麼這是不成立的，因為影像尚未成立，並且由於不相似，因此不能作為這裡的例子。因為一個是同時存在的，所以沒有二元性；而且影像不是物體的延續；此外，影像產生於兩者，因此這個例子是不相似的。 從聖典的角度來看，這是因為在《mGur》中有所闡述。經中說，『存有狀態有七種：地獄的存有狀態、畜生的存有狀態、餓鬼的存有狀態、天神的存有狀態、人類的存有狀態、業的存有狀態和中陰的存有狀態。』如果有人說，這部經沒有提到這些，那麼，當三個條件顯現時，孩子就會在母親的子宮中形成：母親適合且有月經，父母交合且相遇，以及乾闥婆（dri za）也接近。除了中陰的存有狀態之外，還有哪個其他的乾闥婆？世尊宣說了五種不還者（phyir mi 'ong lnga），如果沒有中陰的存有狀態，那麼如何能說『捨棄中陰而完全從輪迴中解脫』？ 《聖士的七種去處》這部經也證實了這一點。如果有人問，『眾生將要前往的去處，其中陰身的形狀是什麼樣的？』那麼，由於是業力牽引眾生前往該處，因此中陰身也由牽引力所牽引，由於牽引力相同，因此眾生將要前往的去處，其先前的存有狀態的形狀也會變得相似。它的大小就像五六歲的孩子，而且感官清晰。『存有狀態』一詞通常指五取蘊（nyer len gyi phung po lnga），沒有特別的區分。將其分為四種，即中陰。出生的存有狀態是指眾生在輪迴中結生的那一剎那。先前的存有狀態或過去時的存有狀態，是指從出生的那一剎那到死亡之前。最後一剎那是死亡的存有狀態。中陰的存有狀態也因同類而彼此相見。那些具有極其清凈的天眼（lha'i mig）和成就的現量（mngon shes）的人也能看見。

【English Translation】 Other schools say that the state of existence (srid pa) of death ceases, and only then does the state of existence of birth arise. They say this. However, this is not reasonable according to reason and scripture. Reasonably, the state of existence of birth does not arise from the cessation of the state of existence of death, because the dharmas that are continuous do not cease but appear in other places, which is in accordance with the continuity of seeds. If someone says that arising after cessation is seen, such as an image arising from an object in a mirror, then this is not valid because the image is not established, and because of the dissimilarity, it cannot be used as an example here. Because one is simultaneous, there is no duality; and the image is not a continuation of the object; moreover, the image arises from two, so the example is dissimilar. Scripturally, this is because it is explained in the 'mGur'. The sutra says, 'There are seven states of existence: the state of existence of hell, the state of existence of animals, the state of existence of hungry ghosts, the state of existence of gods, the state of existence of humans, the state of existence of karma, and the intermediate state of existence.' If someone says that this sutra does not mention these, then when three conditions manifest, a child will form in the mother's womb: the mother is fit and has menstruation, the parents copulate and meet, and a gandharva (dri za) is also near. What other gandharva is there besides the intermediate state of existence? The Blessed One spoke of the five never-returners (phyir mi 'ong lnga), and if there is no intermediate state of existence, then how can it be said 'abandoning the intermediate state and completely passing beyond sorrow'? This is also established by the sutra 'Seven Destinations of Noble Beings'. If someone asks, 'What is the form of the intermediate being in the place where beings will go?' then, because it is karma that propels beings to that place, the intermediate state of existence is also propelled by the propelling force, and because the propelling force is the same, the form of the previous state of existence of the place where beings will go will become similar. Its size is like a child of five or six years old, and the senses are clear. The term 'state of existence' generally refers to the five aggregates of appropriation (nyer len gyi phung po lnga) without specific distinction. Dividing it into four types, it is the intermediate state. The state of existence of birth is the moment of connection in the cycle of existence for beings. The previous state of existence or the state of existence of the past is from that moment of birth until before death. The last moment is the state of existence of death. The intermediate state of existence is also seen by each other due to being of the same kind. Those who have achieved the clear direct perception (mngon shes) of the extremely pure divine eye (lha'i mig) can also see it.

---

ྫུ་འཕྲུལ་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་འགྲོ་བ། དེ་ལས་ཀྱི་བྱེད་པ་ནི་ལས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ། 8-464 དེའི་ཤུགས་ནི་མགྱོགས་པ་དེ་དེ་དང་འདི་ལྡན་པའོ། །དབང་པོ་ཀུན་ཚང་བ་ཐོགས་པ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། རྡོ་རྗེ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་མི་ཟློག་པའི་ཕྱིར། དེ་འགྲོ་བ་གང་དུ་སྐྱེ་ བར་འགྱུར་བ་དེ་ལས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་ལྡོག་སྟེ། མིའི་བར་སྲིད་དུ་གྲུབ་པ་མི་ཉིད་ལས་ལྷ་ལྟ་བུར་མི་འགྲོ་བས་སོ། །འདོད་པའི་བར་སྲིད་དེ་ཁམས་ཀྱི་ཟས་ཟའམ་ཞེ་ན། དེ་ནི་རགས་པ་ནི་མ་ཡིན། ཇི་ལྟ་བུ་ན་དྲི་ཟའོ། །དབང་ཆུང་བ་དྲི་མི་ཞིམ་པ། དབང་ཆེ་བ་དྲི་ཞིམ་པའོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ན་རེ། འདི་ནི་སྲིད་པ་འཚོལ་བ་ ཡིན་པའི་ཕྱིར་མྱུར་བ་ཁོ་ནར་སོང་སྟེ། ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བས་ན་དུས་ཐུང་ངུར་གནས་སོ། །དེས་སྐྱེ་སྲིད་ཇི་ལྟར་འཚོལ་ཞེ་ན། བློ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གྱུར་པས་ཏེ། གདགས་པ་ལས། དེའི་ཚེ་ དྲི་ཟ་ལ་སེམས་གཉིས་ལས་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ལྡན་པའམ། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་ལྡན་པའི་སེམས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་མངོན་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པས། དེ་གཉིས་ཀྱིས་རྩེ་དགས་འགྲོ་བའི་ ཡུལ་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེ་ན། ལས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བའི་གནས་གཙང་བར་རམ་མི་གཙང་བར་དྲི་འདོད་པས་འགྲོ་བ་དང་། བརྫུས་སྐྱེས་གནས་ལ་མངོན་པར་འདོད་པས་སོ། ། 8-465 གཞན་བརྫུས་སྐྱེས་དེའི་ནང་ནས་དམྱལ་བ་ཚ་བར་སྐྱེ་འགྱུར་དེ་རླུང་དང་ཆར་པ་ཤིན་ཏུ་གྲང་མོ་དག་གིས་བཏགས་ནས་ཉེན་པ་དང་། དམྱལ་བ་དག་ན་མེ་འབར་བ་མཐོང་སྟེ་དྲོ་བར་འདོད་ དེ་དེར་རྒྱུག་གོ །ཡང་རླུང་ཚ་བ་དང་ཉི་མ་དང་མེས་གདུང་བ་དག་གིས་ཉེན་པ་དང་། དམྱལ་བ་དག་ན་བསིལ་བ་མཐོང་ནས་བསིལ་བ་འདོད་པས་རྒྱུག་གོ །དེ་ལ་ལྷའི་སྲིད་པ་བར་ མ་ནི་སྟན་ལས་ལྡང་བ་བཞིན་དུ་གྱེན་དུ་འགྲོ། དམྱལ་བ་ཡི་ནི་སྤྱིའུ་ཚུགས་སུ་ཡིན་ལ། རྩེ་དགས་འགྲོ་བའི་ཡུལ་དུ་འགྲོ་བ་བར་སྲིད་ཐམས་ཅད་དམ་ཞེ་ན། མདོ་ལས་མངལ་དུ་འཇུག་ པ་བཞི་ཞེས་གསུངས་པས་གཅིག་ནི་ཤེས་བཞིན་དུ་འཇུག་པ་ཤེས། གཞན་འགའ་ཞིག་ནི་གནས་པ་ཡང་། གཞན་ནི་འབྱུང་བའང་ཤེས་པས་ཡང་ཞེས་པ་འཇུག་པའོ། །གཞན་ནི་ཐམས་ཅད་རྨོངས་པས་ཏེ་གནས་འཇུག་ གཉིས་ཀ་ཤེས་བཞིན་མ་ཡིན་པའོ། །སེམས་ཅན་སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་རྟག་ཏུ་རྨོངས་པའོ། །མངལ་དུ་འཇུག་པ་གསུམ་དག་སྟེ། འཁོར་ལོ་སྒྱུར་བ་དང་། རང་བྱུང་གཉིས་ཏེ་རང་རྒྱལ་དང་རྫོགས་པའི་ སངས་རྒྱས་སོ། །དེ་ལ་དང་པོ་འཇུག་པ་ཁོ་ན་ཤེས་ལ། གནས་འབྱུང་མིན། གཉིས་པ་གནས་འཇུག་ཤེས་བཞིན། སངས་རྒྱས་ནི་འབྱུང་བ་ཡང་ངོ་། །ལས་སམ་བསོད་ནམས་རྒྱ་ཆེན་པོ་བསགས་པ་རྣམས་དང་པོ། 8-466 ཡེ་ཤེས་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ་རྣམས་ནི་གཉིས་པ། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ཀ་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ན་གསུམ་

【現代漢語翻譯】 神通是指在天空中行走。其中的作用是業的神通。 它的力量是快速，因為它具有這種能力。具備所有感官，沒有障礙，因為即使是金剛等也無法阻擋它。它無論投生到哪裡，都不會以任何方式退轉。在人類的中陰身中形成，不會從人類變成像天神一樣。欲界的中陰身是吃氣味的食物嗎？ 它不是粗大的食物。就像乾闥婆一樣。權力小的聞不好的氣味，權力大的聞好的氣味。分別說者說：『這是尋找有（存在）的，所以只會快速地去，因為連線（轉生）所以只會停留很短的時間。』它如何尋找轉生呢？因為心顛倒了。在《施設論》中說：『那時，乾闥婆的心中會顯現兩種心，要麼是貪戀的心，要麼是憤怒的心。』憑藉這兩種心，它會前往想要去的地方。 如果從溫暖和潮濕中出生，那麼就像業一樣，它會因為想要乾淨或不乾淨的地方的氣味而前往出生的地點，並且渴望化生的地方。 此外，如果化生者將要出生在炎熱的地獄中，他們會被非常寒冷的風和雨所折磨，看到地獄中的火焰燃燒，想要溫暖而奔向那裡。或者，他們會被炎熱的風、太陽和火焰所折磨，看到地獄中的涼爽，想要涼爽而奔向那裡。對於天神的中陰身來說，就像從座位上站起來一樣向上走。對於地獄來說，是頭朝下的。所有前往想要去的地方的中陰身都是這樣嗎？經中說有四種入胎方式，其中一種是知道自己要入胎。有些人知道自己要停留，有些人知道自己要出生，所以『也』字指的是入胎。另一種是完全迷惑，既不知道停留也不知道入胎。卵生動物總是迷惑的。有三種入胎者：轉輪王和兩種自然覺者，即獨覺佛和圓滿正等覺佛。 其中，第一種只知道入胎，不知道停留和出生。第二種知道停留和入胎。佛陀也知道出生。那些積累了巨大業力或福德的人是第一種。 那些獲得了巨大智慧的人是第二種。因為福德和智慧都很大，所以是第三種。

【English Translation】 Miraculous power is to walk in the sky. The action of it is the miraculous power of karma. Its power is fast because it possesses this ability. It possesses all senses, without obstruction, because even Vajra (diamond) and others cannot stop it. Wherever it is born, it will not regress in any way. Formed in the intermediate state of humans, it will not go from being human to being like a god. Does the intermediate state of the desire realm eat the food of smell? It is not coarse. Like a Gandharva (celestial musician). Those with little power smell bad smells, those with great power smell good smells. The Vaibhashikas (a school of Buddhism) say: 'This is seeking existence, so it will only go quickly, because it connects (rebirth) so it will only stay for a short time.' How does it seek rebirth? Because the mind is reversed. In the 'Establishment Treatise' it says: 'At that time, two minds will manifest in the mind of the Gandharva, either a mind of attachment or a mind of anger.' With these two minds, it will go to the place it wants to go. If born from warmth and moisture, then just like karma, it will go to the place of birth because it wants the smell of clean or unclean places, and it desires the place of spontaneous birth. Furthermore, if those who are to be born in the hot hells are tormented by very cold wind and rain, they see the flames burning in the hells, wanting warmth and running there. Or, they are tormented by hot wind, sun, and fire, seeing coolness in the hells, wanting coolness and running there. For the intermediate state of the gods, it goes upwards as if rising from a seat. For hell, it is head down. Are all intermediate states going to the place they want to go like this? The sutra says there are four ways of entering the womb, one of which is knowing that one is entering the womb. Some know that they will stay, and some know that they will be born, so the word 'also' refers to entering the womb. The other is completely confused, neither knowing staying nor entering the womb. Egg-born beings are always confused. There are three who enter the womb: the Chakravartin (wheel-turning king) and two natural awakeners, namely the Pratyekabuddha (solitary buddha) and the Samyaksambuddha (perfectly enlightened buddha). Among them, the first only knows entering the womb, not staying and birth. The second knows staying and entering the womb. The Buddha also knows birth. Those who have accumulated great karma or merit are the first. Those who have attained great wisdom are the second. Because both merit and wisdom are great, it is the third.

---

པ་སྟེ་གོ་རིམ་བཞིན་ནོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་བཞི་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ སྐྱེད་བྱེད་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་བཤད་པ་ནི། འདིར་ཕྱི་རོལ་པ་རྣམས་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་འཇིག་རྟེན་གཞན་དུ་འཕོའོ་ཞེས་བྱ་བར་དམ་བཅས་ན་བདག་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཡོངས་ སུ་གཟུང་ནས་རྒོལ་ཏེ། དེ་དགག་པ། བདག་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཅེ་ན། གང་ཕུང་པོ་འདི་དག་འདོར་ཞིང་ཕུང་པོ་གཞན་དག་ཏུ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ནང་གི་ བྱེད་པའི་སྐྱེས་བུ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་མེད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ་ལས་ནི་ཡོད་དོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་ཡོད་དོ། །ཆོས་བརྡར་བཏགས་པ་མ་གཏོགས་པ་གང་ཕུང་པོ་འདི་དག་ འདོར་ཞིང་ཕུང་པོ་གཞན་དག་ཏུ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་པོ་ནི་མི་དམིགས་སོ། །དེ་ལ་ཆོས་བརྡར་བཏགས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འདི་ཡོད་པས་འདི་འབྱུང་ངོ་། །ཞེས་རྟེན་ཅིང་ འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རྒྱས་པར་གསུངས་སོ། །འོ་ན་བདག་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་མི་དགག་ཅེ་ན། གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་ཙམ་ཉིད་ལ་བདག་ཅེས་འདོགས་ན་དེ་ལ་ནི་དགག་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་ན་ཕུང་པོ་དག་འཇིག་རྟེན་གཞན་དུ་འཕོའོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། 8-467 མི་འཕོ་ཡི་ཕུང་པོ་རྣམས་ནི་སྐད་ཅིག་མ་སྟེ། དེ་དག་ལ་འཕོ་བའི་མཐུ་མེད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པར་འདུས་བྱས་པའམ་ཡོངས་སུ་བགོས་པའི་ཕུང་པོ་ཙམ་གྱི་སྲིད་ པ་བར་མ་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུན་གྱིས་ཏེ། དཔེར་ན་མར་མེ་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་ཡང་རྒྱུན་གྱིས་ཡུལ་གཞན་དུ་འགྲོ་བ་བཞིན་དུ་མའི་མངལ་དུ་འགྲོ་བས་འདི་ལ་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཚེའི་ལས་ ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཕུང་པོའི་རྒྱུན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཕེན་པ་འདྲ་བ་ནི་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། གང་གིས་ཇི་ལྟར་འཕངས་པ་བཞིན། དེ་སྲིད་དུ་རིམ་གྱི་རྒྱུན་གྱིས་སྐྱེས་ནས་ཡང་ལས་དང་ཉོན་ མོངས་བསགས་ནས་ཡང་བར་སྲིད་ཀྱི་རྒྱུན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་དག་ཏུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟས་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པའི་སྐྱེ་བ་དང་། ཡང་དེ་ལས་བྱུང་བའི་ ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ཡང་དེ་དག་ལས་སྐྱེ་བ་ཡིན་པས་ན་སྲིད་པའི་འཁོར་ལོ་ཐོག་མ་མེད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཕུང་པོའི་རྒྱུན་སྐྱེ་བའི་གནས་སྐབས་གསུམ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་ པ་དེ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་མ་རིག་པ་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་དང་། མིང་དང་གཟུགས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང་། རེག་པ་དང་། ཚོར་བ་དང་། སྲེད་པ་དང་། 8-468 ལེན་པ་དང་། སྲིད་པ་དང་། སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤིའོ། །ཆ་གསུམ་མོ་ནི། སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་། ཕྱི་མའི་མཐའ་དང་། བར་དག་སྟེ། འདས་མ་འོངས་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སྐྱེ་བ་དག་ཡིན་ནོ། ། དེ་གསུམ་ དུ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཇ

【現代漢語翻譯】 因此，順序是這樣的。其餘的是第四個。 第二，解釋產生作用的緣起：在此，外道如果立誓說眾生會轉移到其他世界，並堅持認為『如果我成立，我就存在』，那麼就抓住這種我見進行反駁，並破斥它。什麼是『我』呢？他們認為，存在一個內在的作者，他捨棄這些蘊，並在其他蘊中結生。但這是不存在的。世尊曾這樣說過：『業是存在的，異熟也是存在的。除了法名之外，沒有能捨棄這些蘊，並在其他蘊中結生的作者。』 所謂的法名是這樣的：『因為這個存在，所以那個產生。』 這樣詳細地闡述了緣起。那麼，什麼樣的『我』是不破斥的呢？如果僅僅將蘊稱為『我』，那麼對此就沒有破斥。如果是這樣，蘊就會轉移到其他世界嗎？ 不會轉移的。蘊是剎那生滅的，它們沒有轉移的能力。但是，由煩惱和業所顯現或完全分配的蘊的相續，被稱為『中有』。例如，燈焰是剎那生滅的，但通過相續可以到達其他地方。同樣，通過進入母胎，這也沒有過失。由於壽命的業是不同的，因此所有蘊相續的牽引力並不相同。因此，正如被牽引的那樣，依次地，通過相續而生，又積累業和煩惱，然後又通過中有的相續而前往其他世界。像這樣，從業和煩惱的因中產生生，又從生中產生業和煩惱，又從這些中產生生，因此應當了知輪迴是無始的。所顯示的蘊相續的三個生起階段，就是十二緣起支：無明、行、識、名色、六入、觸、受、愛、取、有、生、老死。這三個部分是：過去際、未來際和現在。也就是過去、未來和現在所發生的生。這三個部分包含了十二緣起支。

【English Translation】 Thus, the order is as follows. The remainder is the fourth. Second, explaining the dependent origination that produces effects: Here, if the outsiders vow that sentient beings will transmigrate to other worlds, and insist that 'if I am established, then I exist,' then seize this view of self and refute it, and refute it. What is 'self'? They conceive that there is an inner agent who abandons these skandhas and connects to other skandhas. But this is non-existent. The Blessed One has said: 'Karma exists, and maturation also exists. Apart from a mere designation of dharma, there is no agent who abandons these skandhas and connects to other skandhas.' The designation of dharma is like this: 'Because this exists, that arises.' Thus, dependent origination is explained in detail. Then, what kind of 'self' is not refuted? If merely the skandhas are designated as 'self,' then there is no refutation of that. If that is the case, will the skandhas transmigrate to other worlds? They do not transmigrate. The skandhas are momentary, and they do not have the power to transmigrate. However, the continuum of skandhas manifested or fully allocated by afflictions and karma is called the 'intermediate state.' For example, a lamp flame is momentary, but it can go to another place through the continuum. Similarly, there is no fault in entering the mother's womb. Because the karma of life is different, the attraction of all skandha continuums is not the same. Therefore, just as it is drawn, in sequence, it is born through the continuum, and again accumulates karma and afflictions, and then goes to other worlds through the continuum of the intermediate state. In this way, birth arises from the cause of karma and afflictions, and again karma and afflictions arise from birth, and again birth arises from these, therefore it should be known that samsara is without beginning. The three stages of arising of the skandha continuum that are shown are the twelve links of dependent origination: ignorance, formation, consciousness, name and form, the six sense bases, contact, feeling, craving, grasping, existence, birth, and old age and death. These three parts are: the past extreme, the future extreme, and the present. That is, the births that occur in the past, future, and present. These three parts contain the twelve links of dependent origination.

---

ི་ལྟར་རྣམ་པར་བཞག་ཅེ་ན། སྔོན་དང་ཕྱི་མཐར་གཉིས་གཉིས་དང་ཏེ། མ་རིག་པ་དང་འདུ་བྱེད་ནི་སྔོན་གྱི་མཐར་རོ། །སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤི་ནི་ཕྱི་མའི་མཐར་ རོ། །བར་དུ་བརྒྱད་ནི་ལྷག་མའོ། །ཅི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་འདི་ལ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། ཡོངས་རྫོགས་ལྡན་ལ། འདི་གང་ཟག་གང་ཞིག་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་འདི་ ཐམས་ཅད་ལ་རེག་པ་དེ་ལ་དགོངས་ནས་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་འདོད་སྤྱོད་ཁོ་ནའི་དབང་དུ་བྱས་སོ། །ཡང་སྔོན་མཐའ་ཕྱི་མཐའ་གཉིས་སུ་བསྡུ་བའི་ཚེ་ཚོར་བ་ལ་ཐུག་པ་བདུན་སྔོན་མཐའ་དང་། ལྔ་ནི་ཕྱི་མཐའོ། །མ་རིག་ཉོན་མོངས་སྔོན་གྱི་གནས་སྐབས་ཏེ་ཚེ་སྔ་མ་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་གནས་སྐབས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདི་ལ་མ་རིག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ་ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་ དང་དེའི་དབང་གིས་དེ་དག་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། རྒྱལ་པོ་གཤེགས་སོ་ཞེས་བྱས་ན་ཞབས་འབྲིང་པའང་འོང་བར་གྲུབ་པ་བཞིན་ནོ། །འདུ་བྱེད་དག་ནི་ཚེ་སྔོན་མའི་བསོད་ནམས་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཀྱི་གནས་སྐབས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདི་ལ་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་སྟེ་ལས་གང་གིས་འདིར་རྣམ་པར་སྨིན་པའོ། ། 8-469 རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མའི་མངལ་དུ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སྐད་ཅིག་མ་ལ་ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །མིང་དང་གཟུགས་ནི་ཉིང་མཚམས་སྦྱར་བའི་སེམས་དེ་ཕན་ཆད་ནས་ཇི་ སྲིད་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དོད་ཚུན་ཆད་དོ་ཞེས་པའི་བར་གྱི་གནས་སྐབས་སོ། །དེ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག །དེ་དོད་པ་ནས་ཇི་སྲིད་དབང་པོ་དང་ཡུལ་དང་རྣམ་ཤེས་གསུམ་འདུས་པ་ཚུན་ཆད་དོ། །རེག་ པ་ནི་གསུམ་འདུས་ཏེ་བདེ་སྡུག་ལ་སོགས་པ་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་ཚོར་བ་གསུམ་གྱི་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་ནུས་པ་ཚུན་ཆད་དོ། །ཚོར་བ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནུས་པ་ནས་ཇི་སྲིད་འཁྲིག་པའི་ འདོད་ཆགས་ཀུན་ཏུ་མི་སྤྱོད་པའི་བར་རོ། །སྲེད་པ་ནི། ལོངས་སྤྱོད་འདོད་པའི་ཕྲག་དོག་དང་། འཁྲིག་པའི་ཆགས་པ་ཅན་གྱི་གནས་སྐབས་ཇི་སྲིད་དུ་ཡུལ་ཡོངས་སུ་འཚོལ་བ་ལ་ཞུགས་པའོ། །ཉེ་བར་ ལེན་པ་ནི་གནས་སྐབས་གང་དུ་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ་འཚོལ་བ་ལ་རྒྱུག་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་རྒྱུག་པ། དེ་སྲིད་འབྲས་བུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་བྱེད་པ་དེ་ནི་ སྲིད་པ་ཡིན་ནོ། །ལས་དེ་ཡང་འདི་ནས་ཚེ་འཕོས་ནས་ཚེ་ཕྱི་མར་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ནི་སྐྱེ་བ་ཡིན། འདི་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡན་ལག་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཚེ་གཞན་དུ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། ། 8-470 སྐྱེ་བ་ཕན་ཆད་ཚོར་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བར་ནི་རྒ་ཤི་སྟེ། འདི་ལ་ཡན་ལག་བཞི་པོ་མིང་དང་གཟུགས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང་། རེག་པ་དང་ཚོར་བ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ཉིད་ གཞན་དག་ཏུ་རྒ་ཤི་ཡིན་ནོ། །རྟེན་འབྲེལ་དེ་རྣམ་པ་བཞིར་བརྗོད་དེ། སྐད་ཅིག་པ་དང

【現代漢語翻譯】 如何安排十二緣起支？答：前際和后際各有兩支，無明和行是前際，生和老死是后際，中間的八支是其餘的。難道一切眾生的生都有這八支嗎？答：是圓滿具足的。這是考慮到接觸所有這些階段的補特伽羅。這只是從享受欲樂的角度說的。又，在歸納為前際和后際時，觸及感受的七支是前際，五支是后際。無明是煩惱的前期階段，即前世的煩惱階段，這被稱為無明，因為它與（煩惱）一起活動，並且由於它的力量，這些（煩惱）普遍產生。正如說『國王駕崩了』，侍從也會隨之而來一樣。行是前世的福德等業的階段，這被稱為行，即以業在此成熟。識是母親子宮中連線相續的剎那，五蘊即是識。名色是從連線相續的心識開始，直到六處生起的階段。這就是六處。從六處生起直到根、境和識三者聚合的階段。觸是三者聚合，能夠完全瞭解苦樂等舍受三種感受之因的階段。受是從能夠完全瞭解（感受之因）開始，直到不普遍行淫慾的階段。愛是希求享受的嫉妒和具有淫慾之染的階段，直到開始普遍尋求對境。取是爲了獲得享受而奔波的階段。像這樣普遍奔波，直到產生果報之業的階段，這就是有。此業是從此世去世后，在來世連線相續，這就是生。此處的識支即是來世的生。從生開始到感受的階段之間是老死。此處的四支，即名色、六處、觸和受，即是其他的老死。 緣起有四種說法：剎那緣起等。

【English Translation】 How are the twelve links of dependent origination arranged? Answer: There are two links at the beginning and two at the end. Ignorance and action are at the beginning, and birth and death are at the end. The eight links in between are the remainder. Do all beings have these eight links in their birth? Answer: Yes, they are fully complete. This is in consideration of the individual who experiences all these stages. This is only spoken from the perspective of enjoying sensual pleasures. Furthermore, when summarized into the beginning and the end, the seven links up to feeling are the beginning, and the five are the end. Ignorance is the preliminary stage of affliction, that is, the stage of affliction in the previous life, which is called ignorance because it acts together with (afflictions), and because of its power, these (afflictions) universally arise. Just as when it is said 'The king has passed away,' the attendants will also follow. Action is the stage of meritorious deeds and other actions of the previous life, which is called action, that is, the action that matures here. Consciousness is the moment of connecting the continuum in the mother's womb, the five aggregates are consciousness. Name and form are the stage from the beginning of the mind connecting the continuum until the arising of the six sense bases. This is the six sense bases. From the arising of the six sense bases until the convergence of the root, object, and consciousness. Contact is the convergence of the three, the stage of being able to fully understand the causes of the three feelings of pleasure, pain, and equanimity. Feeling is from being able to fully understand (the causes of feeling) until the stage of not universally engaging in sexual desire. Craving is the stage of jealousy desiring enjoyment and being stained with sexual desire, until beginning to universally seek objects. Grasping is the stage of running around seeking to obtain enjoyments. Running around universally like this, until the stage of performing actions that will produce results, this is existence. This action is connecting the continuum in the next life after passing away from this life, this is birth. The link of consciousness here is the birth in the next life. From birth to the stage of feeling is old age and death. The four links here, namely name and form, the six sense bases, contact, and feeling, are the other old age and death. Dependent origination is expressed in four ways: momentary dependent origination, etc.

---

་། རྒྱུན་ཆགས་པ་དང་། འབྲེལ་པ་ཅན་དང་། གནས་སྐབས་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྐད་ཅིག་པ་དང་འབྲེལ་བ་ཅན་ ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོ། །གནས་སྐབས་པ་ནི་བཅུ་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔའི་གནས་སྐབས་ཚེ་གསུམ་བར་ཆད་མེད་པར་འབྲེལ་བ་དག་གོ །དེ་ཉིད་རྒྱུན་ཆགས་པ་ཡང་ཡིན་ལ། དེ་རྣམས་ལས་འདི་ནི་གང་ལ་དགོངས་ཞེ་ན། གནས་སྐབས་པར་འདོད་ལོ། གལ་ཏེ་ཡན་ལག་དང་། ཡན་ལག་ལ་ཕུང་པོ་ལྔ་ཆར་ཡོད་ན། ཅིའི་ཕྱིར་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པར་བསྒྲགས་ཞེ་ན། མ་རིག་པ་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་གནས་སྐབས་དེའི་ཚེ་ནི་མ་རིག་པ་བཤད་ལ། འདུ་བྱེད་གཙོ་བོ་ཡིན་པར་ནི་འདུ་བྱེད་ནས་རྒ་ཤིའི་བར་གྱི་ཡན་ལག་བསྒྲགས་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ། །སྔོན་ དང་ཕྱི་མཐའ་བར་དག་ལ་རྨོངས་པ་གསུམ་པོ་རྣམ་པར་ཟློག་པའི་ཕྱིར་མདོ་ལས་རྟེན་འབྲེལ་སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ་ཁོ་ན་ཆ་གསུམ་དུ་གསུངས་སོ། །བཅུ་གཉིས་པོ་ཉོན་མོངས་ལས་གཞི་གསུམ་དུ་བཞག་པའི་ཉོན་མོངས་གསུམ་མོ་སྟེ། 8-471 མ་རིག་སྲེད་ལེན། ལས་གཉིས་སོ་སྟེ། འདུ་བྱེད་སྲིད་པ། གཞི་བདུན་ཏེ་ལྷག་མ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞི་ཞེས་བྱའོ། གཞི་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དེ་བདུན་ འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་དང་ལས་སུ་གཞག་པ་ལྔ་ནི་རྒྱུར་གྱུར་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གཞི་རྣམ་པ་ལྔ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དབུས་སུ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ དག་རྒྱ་བསྐྱེད་ལ། མ་འོངས་པའི་དུས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་མདོར་བསྡུས། འདས་པའི་དུས་སུ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྒོ་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མདོར་བསྡུས་ཞེ་ན། སྔོན་ དང་ཕྱི་མཐའ་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུ་འབྲས་མདོར་བསྡུས་པ་དེ་ནི་བར་མ་ཁོ་ནའི་རྗེས་སུ་དཔག་པར་ནུས་པ་ལས་རྒྱས་པར་མ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་སུ་མ་རིག་པའི་རྒྱུ་མ་ བསྟན་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ཐོག་མ་ཅན་དང་། རྒ་ཤིའི་འབྲས་བུ་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མཐའ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བའམ་ཡང་ན་ཡན་ལག་གཞན་གྱིས་ཁ་བསྐང་དགོས་སོ། །དེ་ལ་ཡང་གཞན་ཞིག་ཡོད་ན་ ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྟོན་པས་ཉོན་མོངས་པ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་སྟེ། སྲེད་པ་ལས་སྲེད་པའོ། ཉོན་མོངས་པ་ལས་ལས་ཏེ། ལེན་པ་ལས་སྲིད་པ་དང་། མ་རིག་པ་ལས་བྱ་བ་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཉིད་དོ། ། 8-472 ལས་དེ་ལས་གཞི་སྟེ་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། སྲིད་པ་ལས་སྐྱེ་བའོ། །གཞི་ལས་གཞི་སྟེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་མིང་དང་། གཟུགས་ནས་རེག་པ་ལས་ཚོར་བའི་བར་དང་། སྐྱེ་ བ་ལས་རྒ་ཤིའོ། །གཞི་ལས་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ། ཚོར་བ་ལས་སྲེད་པའོ། །འདི་ནི་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་རྣམས་ཀྱི་ལུགས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་པས་མ་རིག་པ་ཉོན་མོངས་པའི་རང་བཞིན་ཡང་ཉོན་ མོངས་པ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱ

【現代漢語翻譯】 是連續的、相關的和暫時的。第一種是短暫的，相關的是所有有為法。暫時的是具有十二支的五蘊的暫時狀態，在三世之間無間斷地相連。它本身也是連續的。那麼，這些是指什麼呢？是指暫時的。如果每個支分都有五蘊，為什麼宣說無明等呢？因為在無明是主要的那個狀態時，就說無明；在行是主要的那個狀態時，就從行到老死宣說支分，所以沒有過失。爲了遣除對前際、后際和中間的迷惑這三種愚昧，經中僅僅宣說緣起為有情，分為三個部分。十二支中，煩惱分為三個根本，即無明、貪愛、取。業分為兩種，即行和有。其餘七個是基，因為它們是業和煩惱的所依，所以稱為基。同樣，這七個基也是果。被立為煩惱和業的五支是因。為什麼在中間要擴充套件五種基和兩種煩惱的差別，而在未來時要簡略兩種差別，在過去時要簡略一種煩惱的門徑呢？因為對前後際的因果進行簡略，只能通過中間來推斷，所以沒有廣說。如果十二支中沒有顯示無明的因，那麼輪迴就會有起始；如果沒有顯示老死的果，那麼輪迴就會有終結，或者需要其他支分來補充。如果還有其他支分，那麼輪迴就會變成沒有邊際。對此，導師說，從煩惱生煩惱，即從貪愛生貪愛；從煩惱生業，即從取生有，從無明生作業之行；從業生基，即從行生識，從有生生；從基生基，即從識生名色乃至觸生受；從生生老死；從基生煩惱，即從受生貪愛。這是對有支分的方式進行安立，因此無明作為煩惱的自性，也是從煩惱所生的。 是連續的、相關的和暫時的。第一種是短暫的，相關的是所有有為法。暫時的是具有十二支的五蘊的暫時狀態，在三世之間無間斷地相連。它本身也是連續的。那麼，這些是指什麼呢？是指暫時的。如果每個支分都有五蘊，為什麼宣說無明等呢？因為在無明是主要的那個狀態時，就說無明；在行是主要的那個狀態時，就從行到老死宣說支分，所以沒有過失。爲了遣除對前際、后際和中間的迷惑這三種愚昧，經中僅僅宣說緣起為有情，分為三個部分。十二支中，煩惱分為三個根本，即無明、貪愛、取。業分為兩種，即行和有。其餘七個是基，因為它們是業和煩惱的所依，所以稱為基。同樣，這七個基也是果。被立為煩惱和業的五支是因。為什麼在中間要擴充套件五種基和兩種煩惱的差別，而在未來時要簡略兩種差別，在過去時要簡略一種煩惱的門徑呢？因為對前後際的因果進行簡略，只能通過中間來推斷，所以沒有廣說。如果十二支中沒有顯示無明的因，那麼輪迴就會有起始；如果沒有顯示老死的果，那麼輪迴就會有終結，或者需要其他支分來補充。如果還有其他支分，那麼輪迴就會變成沒有邊際。對此，導師說，從煩惱生煩惱，即從貪愛生貪愛；從煩惱生業，即從取生有，從無明生作業之行；從業生基，即從行生識，從有生生；從基生基，即從識生名色乃至觸生受；從生生老死；從基生煩惱，即從受生貪愛。這是對有支分的方式進行安立，因此無明作為煩惱的自性，也是從煩惱所生的。

【English Translation】 It is continuous, related, and temporary. The first is momentary, the related is all conditioned dharmas. The temporary is the temporary state of the five aggregates with twelve branches, connected without interruption in the three times. It itself is also continuous. So, what do these refer to? It refers to the temporary. If each branch has all five aggregates, why are ignorance, etc., proclaimed? Because when ignorance is the main state, ignorance is spoken of; when action is the main state, the branches from action to old age and death are proclaimed, so there is no fault. In order to dispel the three confusions about the past, future, and middle, the sutra only proclaims dependent origination as sentient beings, divided into three parts. Among the twelve branches, afflictions are divided into three roots: ignorance, craving, and grasping. Actions are divided into two: action and existence. The remaining seven are bases, because they are the support of actions and afflictions, so they are called bases. Similarly, these seven bases are also fruits. The five branches that are established as afflictions and actions are causes. Why is the difference between the five bases and the two afflictions expanded in the middle, while the two differences are abbreviated in the future, and the path of one affliction is abbreviated in the past? Because the cause and effect of the past and future are abbreviated, it can only be inferred through the middle, so it is not explained in detail. If the cause of ignorance is not shown in the twelve branches, then samsara will have a beginning; if the fruit of old age and death is not shown, then samsara will have an end, or other branches need to be supplemented. If there are other branches, then samsara will become endless. To this, the teacher said that afflictions arise from afflictions, that is, craving arises from craving; actions arise from afflictions, that is, existence arises from grasping, and actions arise from ignorance; bases arise from actions, that is, consciousness arises from action, and birth arises from existence; bases arise from bases, that is, name and form arise from consciousness, and feeling arises from contact to sensation; old age and death arise from birth; afflictions arise from bases, that is, craving arises from sensation. This is the way of establishing the branches of existence, therefore ignorance, as the nature of affliction, is also born from affliction. It is continuous, related, and temporary. The first is momentary, the related is all conditioned dharmas. The temporary is the temporary state of the five aggregates with twelve branches, connected without interruption in the three times. It itself is also continuous. So, what do these refer to? It refers to the temporary. If each branch has all five aggregates, why are ignorance, etc., proclaimed? Because when ignorance is the main state, ignorance is spoken of; when action is the main state, the branches from action to old age and death are proclaimed, so there is no fault. In order to dispel the three confusions about the past, future, and middle, the sutra only proclaims dependent origination as sentient beings, divided into three parts. Among the twelve branches, afflictions are divided into three roots: ignorance, craving, and grasping. Actions are divided into two: action and existence. The remaining seven are bases, because they are the support of actions and afflictions, so they are called bases. Similarly, these seven bases are also fruits. The five branches that are established as afflictions and actions are causes. Why is the difference between the five bases and the two afflictions expanded in the middle, while the two differences are abbreviated in the future, and the path of one affliction is abbreviated in the past? Because the cause and effect of the past and future are abbreviated, it can only be inferred through the middle, so it is not explained in detail. If the cause of ignorance is not shown in the twelve branches, then samsara will have a beginning; if the fruit of old age and death is not shown, then samsara will have an end, or other branches need to be supplemented. If there are other branches, then samsara will become endless. To this, the teacher said that afflictions arise from afflictions, that is, craving arises from craving; actions arise from afflictions, that is, existence arises from grasping, and actions arise from ignorance; bases arise from actions, that is, consciousness arises from action, and birth arises from existence; bases arise from bases, that is, name and form arise from consciousness, and feeling arises from contact to sensation; old age and death arise from birth; afflictions arise from bases, that is, craving arises from sensation. This is the way of establishing the branches of existence, therefore ignorance, as the nature of affliction, is also born from affliction.

---

ུར་རོ། །རྒ་ཤི་ནི་ཚོར་བ་ལ་ཐུག་པའི་གཞི་ལས་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་འབྱུང་ངོ་། །ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་པས། ཡང་འདི་ལ་ཁ་བསྐང་བར་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་ དེ། དེ་ལྟར་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་འདི་འབའ་ཞིག་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ་འདི་ལས་འབྱུང་ བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་འདོད་དེ། དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གང་ལ་བལྟོས་ནས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དེ་དེ་ཉིད་ལ་བལྟོས་ནས་ རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཕ་དང་བུ་བཞིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ཚིག་དོན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྲད་པ། ཨི་ཏི་ནི་འགྲོ་བ། ཉེ་སྒྱུར་གྱི་སྐད་ཀྱི་བྱིངས་ཀྱི་དོན་ཡོངས་སུ་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་ཕྲད་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་དེ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་ཞེས་བྱའོ། ། 8-473 པ་ད་ནི་ཡོད་པའི་དོན་ནོ། །སམ་དང་ཨུད་གོང་ན་ཡོད་ན་འབྱུང་བའི་དོན་ནོ། །དེས་ན་ཕྲད་ནས་འབྱུང་བའི་དོན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གཞན་དག་ཟེར་རོ། །དེ་ནི་ མི་རུང་སྟེ། གལ་ཏེ་འབྱུང་སྔོན་ཕྲད་ནས་ཡིན། །མེད་ཕྱིར་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ལྷན་ཅིག་འདི་དེ་ནི། །མ་གྲུབ་སྔོན་དུ་བྱེད་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཇི་སྐད་དུ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བ་ ནི་ཟློས་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །སམ་ནི་འདུ་བའི་དོན་ཡིན་ནོ། །ཨཱི་ཏྱ་ནི་འགྲོ་བར་རུང་བ་ཏེ་མི་སྡོད་པའོ། །ཨུཏ་གོང་ན་ཡོད་པའི་པ་ད་ནི་འབྱུང་བའི་དོན་ཏེ། འདི་སྐད་དུ། ཚོགས་ པ་དེ་དང་དེ་ན་འགྲོ་བར་རུང་བ་རྣམས་འདུས་ནས་སྐྱེ་བ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའོ་ཞེས་བཤད་དོ། ། རིག་པའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ། རིག་པ་ལས་གཞན་པ་གང་ཡིན་པ་ མ་རིག་པ་སྟེ། དཔེར་ན་མཛའ་བ་ལས་ཟློག་པ་མི་མཛའ་བ་ཡིན་པ་དང་། བདེན་པོ་ལས་ཟློག་པ་བརྫུན་ཡིན་པ་སོགས་བཞིན་ཏེ། མདོ་ལས། མ་རིག་པ་ནི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང་། སོགས་ པ་འཆིང་བ་དང་། ཕྲ་རྒྱས་དང་། ཆུ་བོ་དང་སྦྱོར་བ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་དེ་ཤེས་རབ་ངན་པ་ཡིན་ལ། བུ་ངན་པ་ལ་བུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྒྲགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། 8-474 སྨད་པའི་ཤེས་རབ་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མིན་ལ། དེས་ལྟ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་རིག་པར་མི་རུང་ངོ་། །མ་རིག་པ་ཤེས་རབ་ཡིན་པར་གྱུར་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྫས་གཉིས་མཚུངས་པར་ མི་ལྡན་པར་འགྱུར་ལ། འདི་ལྟ་བ་དེ་དང་མཚུངས་ལྡན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོ་ལས་ཀྱང་མ་རིག་པས་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་ཤེས་རབ་ནི་རྣམ་པར་མི་འདག་གོ་ཞེས་ བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིང་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ། དོན་དེ་དང་དེ་དག་གོ་བར་བྱེད་པ་ཙམ་

【現代漢語翻譯】 因此，如經文所示，衰老和死亡源於感受的基礎，也會產生煩惱。因此，對此無需再作任何補充。如是，這個巨大的痛苦之堆將完全顯現。因為經中如此說。在此，緣起是原因，因為它由此而生。緣起被認為是結果，因為它從那裡產生。因此，所依賴的緣起，並非僅僅依賴於它本身，如同父親和兒子一樣。因此，緣起的詞義，『緣起』一詞，『ཨི་ཏི་』(藏文)，是『去』的意思，是近變換的詞根，意思是完全轉變，因此『相遇』的意思就是『依賴』。『པ་ད་』(藏文)是存在的意思。『སམ་』(藏文)和『ཨུད་』(藏文)如果在上面，就是產生的意思。因此，『相遇後產生』的意思就是緣起，其他人這麼說。但這是不對的，如果產生之前就相遇，因為沒有，所以不對。如果同時，這就不能成立，因為先有作用。因此，正如所說，緣起是重複的意思。『སམ་』(藏文)是聚集的意思。『ཨཱི་ཏྱ་』(藏文)是適合去，是不停留的意思。『ཨུཏ་』(藏文)在上面的『པ་ད་』(藏文)是產生的意思，就像這樣，聚集在那裡適合去的地方，聚集後產生就是緣起。對於與智慧不一致的方面，任何不同於智慧的都是無明，例如，與友善相反的是不友善，與真實相反的是虛假等等。經中說：『無明是普遍的結合』，等等，束縛、擴張、河流和結合。如果說那是惡劣的智慧，就像宣佈壞孩子不是孩子一樣。 如果貶低的智慧不是煩惱，因為那是見解，所以不能是無明。如果無明變成智慧，那麼智慧的兩種本質就不會相同，因為這個見解與之相同。經中也說，被無明所染污的智慧是不清淨的。所謂『名』，就是世間所稱呼的，僅僅是理解那個意義而已。

【English Translation】 Therefore, as shown in the scriptures, aging and death arise from the basis of feeling, and also generate afflictions. Therefore, there is no need to add anything further to this. Thus, this great heap of suffering will fully manifest. Because it is said so in the scriptures. Here, dependent origination is the cause, because it arises from this. Dependent origination is considered the result, because it arises from there. Therefore, what is relied upon as dependent origination is not merely relying on itself, just like a father and son. Therefore, the meaning of dependent origination, the word 'dependent origination', 'ཨི་ཏི་' (Tibetan), means 'to go', is the root of near transformation, meaning complete transformation, therefore the meaning of 'meeting' is 'relying'. 'པ་ད་' (Tibetan) means existence. 'སམ་' (Tibetan) and 'ཨུད་' (Tibetan) if above, means to arise. Therefore, the meaning of 'arising after meeting' is dependent origination, others say so. But this is not right, if meeting before arising, because there is none, so it is not right. If at the same time, this cannot be established, because there is action before. Therefore, as it is said, dependent origination is the meaning of repetition. 'སམ་' (Tibetan) is the meaning of gathering. 'ཨཱི་ཏྱ་' (Tibetan) is suitable to go, is the meaning of not staying. 'ཨུཏ་' (Tibetan) above 'པ་ད་' (Tibetan) is the meaning of arising, just like this, gathering in the place suitable to go, arising after gathering is dependent origination. For aspects that are inconsistent with wisdom, whatever is different from wisdom is ignorance, for example, the opposite of friendliness is unfriendliness, the opposite of truth is falsehood, and so on. The scriptures say: 'Ignorance is the universal combination', and so on, bondage, expansion, rivers and combination. If it is said that it is bad wisdom, just like announcing that a bad child is not a child. If the depreciating wisdom is not an affliction, because that is a view, so it cannot be ignorance. If ignorance becomes wisdom, then the two essences of wisdom will not be the same, because this view is the same as it. The scriptures also say that the wisdom that is defiled by ignorance is not pure. The so-called 'name' is what is called in the world, it is only to understand that meaning.

---

ཡིན་པས་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕུང་པོའོ། །རེག་དྲུག་ནི། དབང་པོ་དང་ ཡུལ་དང་རྣམ་ཤེས་གསུམ་འདུས་པ་ལས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་མིག་རྣ་བ་སྣ་ལྕེ་ལུས་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལྔ་ནི་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པའི་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་ཐོགས་པའི་ རེག་པ་ཡིན། དྲུག་པ་ཡིད་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ནི། བླ་གདགས་ཀྱི་ཚིག་མིང་ལ་བྱ། དེ་ལྷག་པར་འདིའི་དམིགས་པ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་ཚིག་བླ་གདགས་ཀྱི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ སྐད་དུ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ནི་སྔོན་པོ་རྣམ་པར་ཤེས་ཀྱི་སྔོན་པོའོ་ཞེས་བྱ་བར་ནི་མི་ཤེས་སོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་ནི་སྔོན་པོ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་ལ། སྔོན་པོའོ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་སོ་ཞེས་གསུངས་པས་སོ། ། 8-475 དྲུག་པོ་དེ་དག་རིག་པའི་རེག་པ་དང་། མ་རིག་པའི་རེག་པ་དང་། གཞན་གཉིས་ཀ་མིན་པའི་རེག་པ་གསུམ་དུ་འགྱུར་ལ། དང་པོ་དྲི་མེད་དེ་ཟག་མེད་ཀྱི་རེག་པ། གཉིས་པ་ཉོན་མོངས་ པ་ཅན་གྱི་རེག་པ། ལྷག་མ་དགེ་བ་ཟག་བཅས་དང་མ་བསྒྲིབས་ལུང་མ་བསྟན་ནོ། །བར་མ་དེ་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ། གནོད་སེམས་དང་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རེག་པའོ། །ཡང་ ཐམས་ཅད་བསྡུ་ན་བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་རེག་པ་དང་ལ་སོགས་པ་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་དང་། བཏང་སྙོམས་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་གསུམ། དེ་ལྟར་རེག་པ་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཚོར་བ་ ཡང་དྲུག་སྟེ། དེའི་དང་པོ་ལྔ་ནི་ལུས་ཀྱི་ཚོར་བའོ། །སེམས་ཙམ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་གཞན་དྲུག་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་ཚོར་བའོ། །ཚོར་རེག་བྱེ་སྨྲ་ཕན་ཚུན་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་འབྲས་ཡིན་པས་ དུས་མཉམ་དུ་འདོད་དོ། །ཚོར་བ་དེ་ཉིད་ཡིད་ཀྱི་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་བཅོ་བརྒྱད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལས་རྣམ་པ་དག་ནི་ཡང་བཅོ་བརྒྱད་དོ། །ཡིད་ཀྱི་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་བཅོ་བརྒྱད་གང་ ཞེ་ན། ཡིད་བདེ་བའི་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་དྲུག །ཡིད་མི་བདེ་བའི་དྲུག །བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དྲུག་གོ །འདོད་པའི་ཁམས་ན་ནི་བཅོ་བརྒྱད་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོད་ལ། དེ་དག་རང་དམིགས་ཅན་ནོ། །དྲི་དང་རོ་ལ་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་དྲུག་མ་གཏོགས་པ་གཟུགས་ཅན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་བཅུ་གཉིས་སོ། ། 8-476 གོང་མ་གཟུགས་མེད་པ་ནི་ཆོས་ལ་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་གསུམ་གྱི་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ན་གཟུགས་སོགས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གཏན་དང་པོ་གཉིས་ན་ནི་ཡིད་མི་བདེ་བའི་ཉེ་བར་རྒྱུ་ བ་རྣམས་མ་གཏོགས་བཅུ་གཉིས། འདོད་པར་འགྲོ་བ་རྣམས་ཏེ་འདོད་པའི་ཁམས་རང་ལ་དམིགས་པའོ། །ཡང་ན་ཡུལ་རྣམ་པར་འཛིན་པའི་དོན་ལ་སྦྱོར་བས་ཀྱང་ངོ་། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་རང་དེ་དག་གི་རང་ བཞིན་ཡིན་ལ། ཡིད་དེ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ཉེ་རྒྱུའི་དམིགས་པ་ཡིན་པས་བརྒྱད་དོ། །གཟུགས་མེད་པ་ཆོས་ལ་ཉེ་བར་རྒྱུ་བའི་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ་

【現代漢語翻譯】 因此，它是一個非物質的蘊（skandha）。六種觸是：根（indriya）、境（viṣaya）和識（vijñāna）三者結合產生的。其中，眼、耳、鼻、舌、身五根結合產生的觸，由於依賴於有礙的根，所以是有礙的觸。第六種，意根結合產生的觸，是對概念的施設，即名言。這是特別針對此目標的，因此稱為概念施設的結合產生的觸。正如所說：『眼識不能識別藍色，也不能稱之為藍色。』而意識既能識別藍色，也能稱之為藍色。』因此，這六種觸可以分為有覺的觸、無覺的觸，以及非兩者皆是的觸三種。第一種是無垢的，即無漏的觸；第二種是具有煩惱的觸；其餘的是善的、有漏的，以及無覆無記的。中間的兩種可以分為與嗔恚和貪慾相應的觸。如果將所有觸歸納起來，可以分為感受快樂的觸、感受痛苦的觸，以及感受舍受的觸三種。因此，由於觸的產生，感受也有六種。前五種是身體的感受，由於依賴於唯識，第六種是心的感受。經部宗（Sautrāntika）和毗婆沙宗（Vaibhāṣika）認為觸和受是同時產生的因果關係。這感受本身被分為十八種意近行，這些分類也是十八種。什麼是十八種意近行呢？六種意樂近行，六種意苦近行，以及六種舍受近行。在欲界，這十八種都存在，並且各自有其目標。除了對香味和味道的近行之外，在色界的行境中有十二種。 更高的無色界以對法的近行為目標，因為那裡沒有色等。在第一和第二禪中，除了意苦近行之外，有十二種，即那些趨向欲界的事物，目標是欲界本身。或者，也可以通過將它們應用於辨別對像來實現。色界本身就是這些事物的自性，而意是意近行的目標，因此有八種。無色界是對法近行的目標。

【English Translation】 Therefore, it is a non-material skandha. The six contacts are: arising from the combination of the sense faculty (indriya), the object (viṣaya), and consciousness (vijñāna). Among these, the five contacts arising from the combination of the eye, ear, nose, tongue, and body are tangible contacts because they rely on sense faculties that have obstruction. The sixth, the contact arising from the combination of the mind, is the imputation of concepts, which are names. This is specifically aimed at this object, therefore it is called the contact arising from the combination of conceptual imputation. As it is said: 'Eye consciousness cannot recognize blue, nor can it call it blue.' But mind consciousness can both recognize blue and call it blue.' Therefore, these six contacts can be divided into three types: contact with awareness, contact without awareness, and contact that is neither. The first is immaculate, that is, uncontaminated contact; the second is contact with afflictions; the remainder are virtuous, contaminated, and obscured-unspecified. The middle two can be divided into contacts associated with malice and attachment. If all contacts are summarized, they can be divided into three: contact that results in experiencing pleasure, contact that results in experiencing pain, and contact that results in experiencing equanimity. Thus, because of the arising of contact, there are also six feelings. The first five are bodily feelings, and because they rely on mind-only, the sixth is mental feeling. The Sautrāntika and Vaibhāṣika schools consider contact and feeling to be simultaneous cause and effect. That feeling itself is divided into eighteen mental activities, and these divisions are also eighteen. What are the eighteen mental activities? Six mental pleasures, six mental displeasures, and six neutral feelings. In the desire realm, all eighteen exist, and each has its own object. Except for the six activities related to smell and taste, there are twelve in the realm of form. The higher formless realm is aimed at the three mental activities related to dharma, because there are no forms, etc., there. In the first two dhyānas, except for the mental activities of unpleasantness, there are twelve, which are those that go to the desire realm, aiming at the desire realm itself. Alternatively, they can also be applied to the meaning of distinguishing objects. The form realm itself is the nature of these things, and the mind is the object of mental activity, so there are eight. The formless realm is the object of mental activity related to dharma.

---

གཉིས་ཀྱིའོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་བཞི་གཉིས་ན་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་ ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་དྲུག་ཁོ་ན་གཞན་དག་ནི་མེད་དོ། །དེ་དག་དྲུག་གི་དམིགས་པ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་སོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་རང་གི་བཞིའི་དམིགས་པ་སྟེ། དེ་ན་དྲི་རོ་མེད་པའོ། །གོང་མ་ གཟུགས་མེད་ནི་ཆོས་ལ་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་གཅིག་གི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་མེད་པ་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ཉེར་བསྡོགས་དུ་ནི་གཟུགས་སྒྲ་རེག་ཆོས་ལ་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་བཞི། གཟུགས་ འགྲོ་དང་གོང་མ་གཟུགས་མེད་དུ་འགྲོ་བ་ཆོས་ལ་ཉེ་རྒྱུ་གཅིག་གོ །གཟུགས་མེད་པའི་དངོས་གཞི་ནི་ཆོས་ལ་ཉེ་རྒྱུ་གཅིག་གོ །དེ་ཡང་རང་ཡུལ་ཅན་ཏེ་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཁོ་ན་ལ་སྟེ་ཁམས་འོག་མ་ལ་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། ། 8-477 ཡིད་ཀྱི་ཉེ་རྒྱུ་བཅོ་བརྒྱད་པོ་ཐམས་ཅད་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཁོ་ནའོ། །ཡན་ལག་ལྷག་མ་མི་བརྗོད་པ་ཅི་ཞེ་ན་རྣམ་ཤེས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གོ །བཤད་ཟིན་པ་དང་། འདུ་བྱེད་སྲིད་ པ་ལས་ཀྱི་མཛོད། སྲེད་ལེན་ཉོན་མོངས་པའི་མཛོད་དུ་འཆད་པར་འགྱུར་བ་ལས་ཡན་ལག་གཞན་མ་བསྟན་ནོ། །སྔར་རྟེན་འབྱུང་དེ་ཉོན་མོངས་ལས་གཞི་རྣམས་སུ་བཤད་པ་འདིར་ནི། ཉོན་མོངས་པ་ལས་ ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་གཞི་རྣམས་སྐྱེ་བ། ས་བོན་ལས་སྡོང་བུ་དང་ལོ་མ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་ཀླུ་གནས་པའི་མཚོ་བསྐམས་པར་མི་འགྱུར་བ་བཞིན། ཉོན་མོངས་པའི་ ཀླུ་གནས་པའི་སྐྱེ་བའི་མཚོ་ཡང་མི་སྐམ་མོ། །ལྗོན་ཤིང་རྩ་བ་ནས་མ་ཕྱུང་བ་རྣམས་བཅད་ཅིང་བཅད་ཀྱང་སླར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་བཞིན། ཉོན་མོངས་པ་རྩ་བ་ནས་མ་བཏོན་པའི་འགྲོ་བ་ རྣམས་དེ་བཞིན་ནོ། །ལྗོན་ཤིང་རྣམས་དུས་དུས་སུ་མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུ་རྣམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱང་ལན་ཅིག་མ་ཡིན་པར་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་དང་གཞི་ རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཤུན་པ་དང་བཅས་པའི་འབྲས་ཐུག་པོ་ཆེ་རྣམས་སྐྱེ་བར་ནུས་ཀྱི། འབའ་ཞིག་པ་དག་ནི་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ཉོན་མོངས་པས་ཐོབ་པའི་ཤུན་པ་དང་བཅས་པའི་ལས་རྣམས་ནི་སྐྱེ་བ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བར་ནུས་ཀྱི། 8-478 འབའ་ཞིག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལས་ནི་ཤུན་པ་དང་བཅས་པའི་འབྲས་བུ་དང་འདྲ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་ཤུན་པ་དང་བཅས་པའོ། །དེ་བཞིན་སྨན་དག་འབྲས་བུ་སྨིན་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན། དེ་བཞིན་དུ་ལས་རྣམས་ཀྱང་རྣམ་པར་སྨིན་ནས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མངོན་པར་མི་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་མེ་ཏོག་འབྲས་བུ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ལ། ཉེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་བཞིན། ལས་རྣམས་ ཀྱང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་ལ་དེ་བཞིན་ནོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཞི་ནི་བཟའ་བཏུང་གྲུབ་པ་བཞིན་རྣམ་པར་སྨིན་ཟིན་པས་གདོད་ཚེ་རབས་གཞན་དུ་རྣམ་པར་སྨིན་ པར་འབྲེལ་པ་མེད་དོ། །འབྲེལ་ན་ཐར་བར་

【現代漢語翻譯】 二者。在第三禪和第四禪中，只有六種舍的近行，沒有其他的。這六者的所緣是欲界。色界的自性四禪是所緣，在那裡沒有香味。更高的無色界，只有一種法近行是所緣。無色界中的空無邊處近分定，有四種色、聲、觸、法的近行。色界和更高的無色界，有一種法近行。無色界的正行只有一種法近行。這也是自境，即僅限於無色界，而不是以較低的界為所緣。 所有十八種意的近行都是有漏的。如果問為什麼沒有提到其餘的支分，那是因為沒有提到識和六處。已經解釋過的，以及將在關於業的倉庫——行和有，以及關於煩惱的倉庫——貪和取的解釋中出現的支分，這裡沒有說明。以前在緣起中，這些被解釋為煩惱的根本，而在這裡，煩惱產生煩惱、業和根本，就像種子產生樹幹和樹葉等一樣。例如，就像龍居住的湖泊不會乾涸一樣，煩惱之龍居住的生之湖也不會乾涸。就像沒有從根拔起的樹木，即使砍了又砍也會再次生長一樣，沒有從根拔除煩惱的有情也是如此。就像樹木在不同的季節開花結果一樣，煩惱也是多次成為煩惱、業和根本的原因。就像帶著外殼的完整果實能夠生長，而單獨的果實則不能一樣，被煩惱所獲得的、帶著外殼的業能夠產生果報，而單獨的業則不能。 業就像帶著外殼的果實，帶著煩惱的外殼。同樣，就像藥物具有成熟的最終結果一樣，業也是成熟的，成熟不會立即實現。例如，就像花是產生果實的近因一樣，業也是產生異熟的近因。所謂的異熟的根本，就像食物已經準備好一樣，異熟已經成熟，因此與來世的異熟沒有關聯。如果有關聯，那麼就解脫了。

【English Translation】 The two. In the third and fourth dhyanas, there are only six kinds of equanimity's proximate conduct, and there are no others. The object of these six is the desire realm. The self-nature four dhyanas of the form realm are the object, and there is no smell or taste there. The higher formless realm has only one dharma proximate conduct as its object. In the proximate concentration of the formless realm of the infinity of space, there are four kinds of proximate conduct of form, sound, touch, and dharma. The form realm and the higher formless realm have one dharma proximate conduct. The actual state of the formless realm has only one dharma proximate conduct. This is also its own realm, that is, it is limited to the formless realm alone, and it is not the object of the lower realm. All eighteen kinds of mental proximate conduct are tainted. If you ask why the remaining limbs are not mentioned, it is because consciousness and the six sense bases are not mentioned. The limbs that have already been explained and that will appear in the explanation of the storehouse of karma—action and existence—and the storehouse of afflictions—craving and grasping—are not explained here. Previously, in dependent origination, these were explained as the root of afflictions, but here, afflictions give rise to afflictions, karma, and roots, just as seeds give rise to trunks and leaves, and so on. For example, just as a lake where dragons dwell does not dry up, so too the lake of birth where the dragons of afflictions dwell does not dry up. Just as trees that have not been uprooted from their roots will grow again even if they are cut down again and again, so too are sentient beings who have not uprooted their afflictions. Just as trees produce flowers and fruits in different seasons, so too afflictions are repeatedly the cause of afflictions, karma, and roots. Just as complete fruits with husks are able to grow, but solitary fruits are not, so too karma obtained by afflictions with husks is able to produce results, but solitary karma is not. Karma is like a fruit with a husk, with the husk of afflictions. Similarly, just as medicines have a mature final result, so too karma is mature, and maturation is not immediately realized. For example, just as flowers are the proximate cause of producing fruits, so too karma is the proximate cause of producing vipaka (異熟，different ripening). The root of what is called vipaka, just as food is ready, the vipaka has matured, so there is no connection with the vipaka in the next life. If there is a connection, then there is liberation.

---

ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །སྲིད་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་ལས་སྐྱེ་བའི་སྲིད་པ་ཉོན་མོངས་ཅན་གང་ཞེ་ན། རང་གི་ས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་གྱི་ས་ ཡིན་ལ། ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་ཆིག་སྐྱ་ཐུབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྲིད་པ་བར་མ་སོགས་གཞན་རྣམས་གསུམ་པོ་ནི་དགེ་བ་དང་ཉོན་མོངས་ཅན། ལུང་མ་བསྟན་གསུམ་ཆར་ཡིན་ནོ། །སྲིད་ པ་འདི་རྣམས་ལས་གང་ཞིག་གང་དང་ལྡན་ཞེ་ན། གཟུགས་མེད་སྲིད་པ་བར་མ་དོ་མ་གཏོགས་པ་གསུམ། གཞན་འདོད་གཟུགས་ལ་སྲིད་པ་བཞི་པོ་ཐམས་ཅད་ཡོད་དོ། །འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཇི་ལྟར་གནས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། 8-479 ཟས་ཀྱིས་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། ཟས་ནི་བཞི་སྟེ། ཁམ་ཀྱི་ཟས། རེག་པའི། ཡིད་ལ་སེམས་པའི། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཟས་སོ། ། དང་པོ་ཁམ་ཀྱི་ཟས་ནི་རགས་ཕྲ་གཉིས། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཁམས་ ན་ནི་དྲི་རོ་རེག་གི་སྐྱེ་མཆེད་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་དོ་སྟེ། སྣ་ལྕེ་ལུས་ཀྱི་ཁམ་དུ་བཅད་ནས་ཁམ་དུ་བྱས་ནས་མིད་པའི་ཕྱིར་ཁམ་གྱི་ཟས་སོ། །གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་ཟས་མ་ ཡིན། རང་གི་དབང་པོ་དང་། དེའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་ཡང་ཕན་མི་འདོགས་ཤིང་། གྲོལ་བ་ཕྱིར་མི་འོངས་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཟས་ཤིན་ཏུ་ཡིད་དུ་འོང་བ་མཐོང་བ་རྣམས་ལ་མི་ཕན་ ཕྱིར། རེག་པ་གསུམ་འདུས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང་། སེམས་པ་ཡིད་ཀྱི་ལས་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ནི་ཟས་ཡིན་ཏེ། ཁམས་གསུམ་ཀ་དག་ནའོ། །ཟས་ནི་སྲིད་པ་གསོ་བར་ བྱེད་པའི་དོན་ཡིན་ལ། ཟག་མེད་རྣམས་དེ་ཟད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྐྱེས་པས་ཟས་མ་ཡིན་ནོ། །བྱུང་བ་ནི་སེམས་ཅན་དུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཡིན་ན་སྲིད་པ་འཚོལ་བ་ནི་གང་ཞེ་ན། ཁུ་ ཆུ་དང་ཁྲག་ལ་སོགས་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་རྒྱུར་བྱས་པ་མེད་པས་དེ་ནི་ཡིད་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཡིད་ལས་བྱུང་བ་དང་། སྲིད་པ་འཚོལ་བའི་ངང་ཚུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྲིད་འཚོལ་དང་། དྲི་ཟ་བའི་ཕྱིར་དྲི་ཟ་དང་། 8-480 འཆི་སྲིད་དང་སྐྱེ་བའི་བར་དུ་བྱུང་བས་སྲིད་པ་བར་མ་དང་། སྐྱེ་བ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་སྟེ། བརྗོད་པ་དེ་དག་གིས་བར་སྲིད་ཁོ་ན་བསྟན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ ཟས་བཞི་ཁོ་ན་ཞེ་ན། འདི་ལ་གནས་ནི་དབང་པོ་དང་བཅས་པའི་ལུས་དང་། བརྟེན་པ་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཏེ། དེར་རིམ་པ་བཞིན་རྒྱས་པར་བྱེད་པའི་དོན་དུ་ཁམས་ དང་རེག་བྱ་གཉིས་སོ། །དེ་གཉིས་སྐྱེས་པའི་སྲིད་པ་གསོ་བར་བྱ་བ་ལ་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་ལ་སེམས་པས་ནི་ཡང་སྲིད་པ་གཞན་འཕེན་པ་དང་། འཕངས་ཟིན་པ་ནི་ལས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ བསྒོས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ས་བོན་ལས་མངོན་པར་གྲུབ་པ་ཡིས་དོན་དུ་སེམས་པ་དང་རྣམ་ཤེས་གཉིས་ཏེ་གོ་རིམ་བཞིན་དུ་བསྟན་ནོ། །འདི་གཉིས་མ་སྐྱེས་པའི་སྲིད་པ་བསྐྱེད་པ་ལ་གཙོ་ བོ་ཡིན་ནོ། །ཟས་སྔ་མ་གཉི

【現代漢語翻譯】 再也不會改變了。這四種存在（srid pa）中，哪一種是有染污的生有（srid pa）呢？是屬於自己的地界的煩惱，是一切煩惱的根源。但不是那些完全被纏縛、獨一無二的存在。中間生有等其他三種，則是善與染污，以及無記三種都有。這些生有中，哪一個與什麼相應呢？除了無色生有和中間生有之外的三種，其他欲界和色界中，四種生有全部都有。眾生是如何存在的呢？ 是通過食物而存在的。食物有四種：段食（kham gyi zas），觸食（reg pa'i zas），意思食（yid la sems pa'i zas），識食（rnam par shes pa'i zas）。第一種段食，有粗細兩種。在欲界中，是香味觸三種所生。因為鼻舌身將食物切斷，然後吞嚥，所以稱為段食。色蘊不是食物，因為它既不能利益自己的根，也不能利益其所依的大種（'byung ba chen po）。對於不再返回者（mi 'ongs）和阿羅漢（dgra bcom pa）來說，看到非常可意的食物也沒有利益。觸是三者聚合而產生的，意思是意的業，識是有漏的，這些都是食物，在三界中都是如此。食物是滋養生有的意思，而無漏者是爲了滅盡它而生的，所以不是食物。如果說出生是眾生所生的狀態，那麼尋求生有的是什麼呢？ 因為沒有以精液和血液等作為因，所以是從意所生的，因此是從意而生，是尋求生有的狀態，所以是生有尋求者，是食香者，在死有和生有之間產生，所以是中間生有，是顯現於生有的，所以是顯現成就者。這些說法都只是指中間生有。為什麼只有四種食物呢？因為存在的基礎是具有根的身，所依賴的是心和心所法，爲了在那裡逐漸增長，所以是段食和觸食。這兩種是滋養已產生的生有的主要因素。意思食能引發其他的生有，而已經引發的生有，則是從業所熏習的識的種子中顯現出來的，因此意思和識是依次說明的。這兩種是產生未產生的生有的主要因素。前兩種食物

【English Translation】 It will never change again. Among these four existences (srid pa), which one is the defiled existence (srid pa)? It is the affliction of one's own realm, the root of all afflictions. But it is not those who are completely bound and unique. The intermediate existence and the other three are all good, defiled, and unspecified. Among these existences, which one corresponds to what? The three, except for the formless existence and the intermediate existence, all four existences exist in the desire realm and the form realm. How do sentient beings exist? They exist through food. There are four types of food: morsel food (kham gyi zas), contact food (reg pa'i zas), volitional food (yid la sems pa'i zas), and consciousness food (rnam par shes pa'i zas). The first, morsel food, has two types: coarse and fine. In the desire realm, it is born of the three: smell, taste, and touch. Because the nose, tongue, and body cut off food and then swallow it, it is called morsel food. Form is not food, because it neither benefits its own faculties nor the great elements ('byung ba chen po) on which it depends. For those who do not return (mi 'ongs) and Arhats (dgra bcom pa), seeing very desirable food is of no benefit. Contact arises from the aggregation of three, volition is the action of the mind, and consciousness is defiled; these are all food, and this is the case in all three realms. Food means nourishing existence, but the undefiled are born to exhaust it, so it is not food. If birth is the state in which sentient beings are born, then what is it that seeks existence? Because it does not use semen and blood as causes, it is born from the mind, so it is born from the mind, it is the state of seeking existence, so it is the existence seeker, it is the scent eater, it arises between death and birth, so it is the intermediate existence, it is manifested in existence, so it is the manifested achiever. These statements all refer only to the intermediate existence. Why are there only four types of food? Because the basis of existence is the body with faculties, and what it relies on are the mind and mental factors, in order to gradually increase there, so it is morsel food and contact food. These two are the main factors in nourishing the existence that has already arisen. Volitional food can trigger other existences, and the existence that has already been triggered is manifested from the seed of consciousness that has been cultivated by karma, so volition and consciousness are explained in order. These two are the main factors in generating the existence that has not yet arisen. The first two foods

---

ས་སྐྱེས་ཟིན་གསོ་བས་མ་མ་ལྟ་བུ་དང་། ཕྱི་མ་གཉིས་བསྐྱེད་པར་བྱེད་པས་མ་ལྟ་བུའོ། །ད་ནི་དེ་དག་སེམས་གང་ལ་གནས་ཏེ་འཆི་འཕོ་བ་དང་སྐྱེ་ བ་ཡིན་ཞེ་ན། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡང་དག་པར་མཆོད་པ་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་དང་། ཁམས་དང་ས་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང་། ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་དང་། འཆི་འཕོ་བ་དང་། 8-481 སྐྱེ་བ་དང་ཆོས་དྲུག་པོ་འདི་རྣམས་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ནར་འདོད་ཀྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྲིད་པ་བར་མར་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའང་དེའོ། །འཆི་འཕོ་སྐྱེ་བ་ཚོར་བ་ བཏང་སྙོམས་ལ་སྟེ་མི་གསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཉམ་པར་བཞག་པ་རྩེ་གཅིག་པའི་སེམས་ལའང་འཆི་འཕོའམ་སྐྱེ་བ་མེད་ལ། སེམས་མེད་པ་ལ་ཡང་དེ་མེད་དོ། །འཆི་བའི་སྲིད་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་ གསུམ་སྟེ། མྱ་ངན་འདས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ལུང་བསྟན་མིན་པ་ཁོ་ན་ལ་སྟེ་འདོད་པའི་ཁམས་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བཏང་སྙོམས་ཡོད་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སེམས་ལ་གནས་སོ། །ཅི་སྟེ་མེད་ ན་ནི་སྤྱོད་ལམ་པ་ཁོ་ན་ལ་སྟེ་གཉིས་སོ། །འཆི་ན་ལུས་ཀྱི་ཕྱོགས་གང་དུ་རྣམ་ཤེས་འགག་ཅེ་ན་ཅིག་ཅར་འཆི་ན་ནི་ཡིད་དང་བཅས་པའི་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་མོད་ལ་འགག་པར་ འགྱུར་རོ། །རིམ་གྱིས་ན་འོག་ཏུ་འགྲོ་བ་ངན་སོང་། མིར་འགྲོ་བ། ལྷར་འགྲོ་བ། མི་སྐྱེ་བ་དགྲ་བཅོམ་རྣམས་གྲངས་རིམ་གྱིས་འཆི་ན་རྐང་པ་དང་ལྟེ་བ་དང་། སྙིང་ཁར་ཡིད་འཆི་འཕོའོ། །ཕྱི་ མ་ལ་གཞན་དག་སྤྱི་བོར་ཟེར་རོ། །འཆི་བའི་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་ནི། རྡོ་ལེབ་བསྲེགས་པའི་ཐོག་ཏུ་ཆུས་བཏབ་པ་ཞུམ་པར་འགྱུར་བ་བཞིན་དུ་རྐང་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནུབ་པར་འགྱུར་རོ། ། 8-482 གནད་གཅོད་པའི་ཚོར་བས་ཉེན་པ་དག་དེ་ལྟར་རིམ་གྱིས་འཆི་ལ། གནད་གཅོད་པ་ནི་ཆུ་སོགས་པ་མེ་རླུང་གི་ཁམས་རྣམས་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་དྲག་ཏུ་འཁྲུགས་པས་མཚོན་བརྡར་བས་བཏབ་ པ་དང་འདྲ་བར་ཚོར་བ་མི་བཟད་པ་དག་གིས་བཅད་པ་ཡིན་གྱི། ཤིང་གཅོད་པ་ལྟ་བུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སའི་ཁམས་ཀྱི་མ་ཡིན་ཞེ་ན། སྐྱོན་བཞི་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་གསུམ། སྐྱོན་དེའང་གཙོ་བོར་ཁམས་དེ་གསུམ་ཡིན་པས་སོ། །ལྷ་ལ་འཆི་བའི་ལྟས་ལྔ་སྟེ། གོས་དྲི་མ་ཅན་དུ་འགྱུར། མེ་ཏོག་གི་འཕྲེང་བ་རྙིངས་པར་འགྱུར། མཆན་ཁུང་གཉིས་ནས་ རྔུལ་འབྱུང་བར་འགྱུར། ལུས་ལ་དྲི་ང་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར། རང་གི་སྟན་ལ་མི་དགའ་བར་འགྱུར་བའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་འདི་ལྟར་སྐྱེ་བ་དང་གནས་པ་དང་། འཆི་འཕོ་བ་ན་བཅོམ་ལྡན་ འདས་ཀྱི་ཚོགས་གསུམ་དུ་བཞག་སྟེ། ཚོགས་གསུམ་ནི། ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཚོགས་དང་ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཚོགས་དང་། མ་ངེས་པའི་ཚོགས་སོ། །སྡིག་པའི་ཆོས་ལས་རིང་དུ་སོང་བས་ འཕགས་པ་སྟེ། གཏན་དུ་བྲལ་བའི་ཐོབ་པ་རྙ

【現代漢語翻譯】 如大地滋養幼苗般，（善業）能生起後世二者，故如母親一般。現在，這些（善業）在何種心識狀態下經歷死亡、轉生和出生呢？即：圓滿供養善根，連線善根，以及從界和地中解脫貪慾，完全衰退，死亡，出生，這六種法都僅僅被認為是意之識，而非其他。中有（srid pa bar ma）的連線也是如此。死亡、轉生和出生都發生在舍受（upekṣā）中，因為它們不明顯。在等持（samāhita）的專注心中，沒有死亡或出生，而在無心狀態中也沒有。死亡的狀態有三種：涅槃（myāṇa ndas pa），阿羅漢（dgra bcom pa）未受記別者，僅此而已。如果在欲界（'dod pa'i khams）中有成熟的舍受，則安住于成熟的心中。如果不存在，則僅存在於行為者中，這是第二種。如果死亡，識在身體的哪個部位停止呢？如果同時死亡，則與意相關的身體的所有感官都會停止。如果是逐漸死亡，則去往下三道（惡趣），轉生為人，轉生為天人，以及不轉生者（阿羅漢），按照順序死亡時，意分別在腳、臍和心臟處轉移。其他人說，在來世，（意）在頭頂處轉移。死亡時身體的感官，就像在燒紅的石板上灑水一樣，從腳開始逐漸消退。被劇烈痛苦所折磨的人也是這樣逐漸死亡的。劇烈痛苦是指水、火、風等元素中，任何一種劇烈擾動，就像被燒紅的鐵烙印一樣，被難以忍受的感受所切割，而不是像砍樹一樣。為什麼不是地界呢？因為沒有四種過失，即風、膽汁、痰。這些過失主要是這三種元素。天人有五種死亡的徵兆：衣服變得污穢，花鬘凋謝，腋下出汗，身體發出惡臭，不再喜歡自己的座位。眾生世界如此出生、存在和死亡時，世尊（bcom ldan 'das）將其分為三類：正定聚，邪定聚，不定聚。遠離罪惡之法者為聖者，獲得永恒解脫。

【English Translation】 Like the earth nourishing seedlings, (wholesome actions) give rise to both future lives, hence like a mother. Now, in what state of mind do these (wholesome actions) experience death, transmigration, and birth? Namely: perfectly offering the root of virtue, connecting the root of virtue, and being free from desire from the realms and grounds, complete decay, death, birth, these six dharmas are only considered as mind consciousness, and not otherwise. The connection in the intermediate state (srid pa bar ma) is also the same. Death, transmigration, and birth occur in equanimity (upekṣā), because they are not obvious. In the concentrated mind of samāhita, there is no death or birth, and in the state of no-mind, there is also none. The state of death is of three kinds: Nirvana (myāṇa ndas pa), Arhat (dgra bcom pa) who is not predicted, that's all. If there is a matured equanimity in the desire realm ('dod pa'i khams), then it abides in the matured mind. If it does not exist, then it only exists in the practitioner, that is the second kind. If dying, in which part of the body does the consciousness cease? If dying simultaneously, then all the senses of the body related to the mind will cease. If dying gradually, then those going to the lower realms (evil destinies), being reborn as humans, being reborn as gods, and those not reborn (Arhats), when dying in order, the mind transmigrates at the feet, navel, and heart respectively. Others say that in the next life, (the mind) transmigrates at the crown of the head. The senses of the dying body, like water sprinkled on a burning hot stone slab, gradually subside starting from the feet. Those afflicted by severe painful sensations also die gradually in this way. Severe pain refers to the violent disturbance of any of the elements such as water, fire, wind, etc., like being branded by a red-hot iron, being cut off by unbearable feelings, not like cutting a tree. Why not the earth element? Because there are no four faults, namely wind, bile, phlegm. These faults are mainly these three elements. Gods have five signs of death: clothes become dirty, garlands of flowers wither, sweat comes out from both armpits, the body emits a foul odor, and they no longer like their seats. When sentient beings are born, abide, and die in this world, the Blessed One (bcom ldan 'das) divides them into three groups: the definitely right group, the definitely wrong group, and the indefinite group. Those who are far away from sinful dharmas are noble ones, obtaining eternal liberation.

---

ེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་གང་ཟག་ལ་ཟག་པ་མེད་པའི་ལམ་སྐྱེས་པ་དེ་དག་གི་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པར་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་ངེས་པའོ། ། 8-483 མཚམས་མེད་བྱེད་པ་དག་ནི་དམྱལ་བར་ངེས་པའི་ཕྱིར་ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པ། དེ་གཉིས་ལས་གཞན་པ་ནི་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་དེར་སྐྱེ་བ་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་བཤད་པ་ལ། སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན། ལུས་དང་ཚེ། འཇལ་བྱེད་ཀྱི་ཚད། བསྐལ་པའི་རྣམ་གཞག་བཤད་པ་བཞི་ལས། དང་པོ་ནི། དེ་ལ་སྣོད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོ་གཅིག་གནས་པར་འདོད་པའི་འོག་ དག་གི་གཞི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་ནམ་མཁའ་ལ་བརྟེན་པའི་རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་མངོན་པར་གྲུབ་སྟེ། དེའི་རྔམས་སུ་ནི་དཔག་ཚད་ས་ཡ་དྲུག་འབུམ། རྒྱར་ནི་གྲངས་མེད་དོ། །ཚན་ པོ་ཆེན་པོའི་རྡོ་རྗེས་ཀྱང་གཞིག་པར་མི་ནུས་པར་སྲ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་སྟེང་ན་སྤྲིན་རྣམས་འདུས་ནས་ཆར་གྱི་རྒྱུན་གཉའ་ཤིང་ཙམ་འབབ་པ་དེའི་ཆུའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་གྱུར་ཏེ། དེའི་རྔམས་སུ་ དཔག་ཚད་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་གཅིག་དང་། སྟོང་ཕྲག་དག་ནི་ཉི་ཤུའོ། །ཆུ་དེ་ཐད་ཀར་མི་བོ་བ་ནི་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་སོ། །དེར་ལས་ཀྱི་མཐུ་ལས་བྱུང་བའི་རླུང་དག་གིས་དེ་ཀུན་ནས་དཀྲུགས་ པས་འོ་མ་སྐོལ་བས་སྤྲིས་མ་ཆགས་པ་ལྟ་བུར། འོག་མ་ཆུ་སྟེང་མ་གསེར་གྱི་ས་གཞིར་ཏེ་གཉིས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིས་ནི་ཆུའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཀྱི་རྔམས་སུ་དཔག་ཚད་འབུམ་ཕྲག་བརྒྱད། ལྷག་མ་དག་ནི་གསེར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་རྔམས་སུ་འགྱུར་ཏེ་གསུམ་འབུམ་ཉི་ཁྲིའོ། ། 8-484 ཆུ་དང་གསེར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྒྱ་མཉམ་ལ། རྒྱའི་ཤར་ནུབ་ཀྱི་ཐད་ཀར་དཔག་ཚད་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་དང་། སྟོང་ཕྲག་གསུམ་དང་བརྒྱ་ཕྲག་ནི་ཕྱེད་དང་ལྔ་རྣམས་སོ། །ཁོར་ཡུག་ཏུ་ནི་ཟླུམ་པོ་ ཡིན་པས་གསུམ་འགྱུར་རོ། །དེ་ཙ་ན་དཔག་ཚད་ས་ལ་ཕྲག་གསུམ་དང་འབུམ་ཕྲག་དྲུག་ཁྲི་སུམ་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའོ། །གསེར་གྱི་ས་གཞི་སྟེང་དུ། ཆར་པའི་རྒྱུན་དག་བབ་སྟེ་ས་བོན་རྣམ་པ་སྣ་ ཚོགས་ཡོད་པའི་ཆུ་དེ་དག་མཐུ་རྣམ་པ་དུ་མའི་བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པའི་རླུང་དག་གིས་བསྲུབས་པས། དེ་ལ་དབུས་ན་ལྷུན་པོ། གཉའ་ཤིང་འཛིན་དང་། གཤོལ་མདའ་འཛིན་དང་། སེང་ལྡེང་ཅན་དང་། དེ་ བཞིན་བལྟ་ན་སྡུག་རི་དང་། རྟ་རྣ་དང་ནི་རྣམ་འདུད་དང་། མུ་ཁྱུད་འཛིན་རིས་ར་བ་རིམ་པ་བདུན་བསྐོར་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ནས་ནི་ཕྱི་ལ་གླིང་རྣམས་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གི་ཕྱི་རོལ་ ན་ནི་ཁོར་ཡུག་སྟེ། ནང་མའི་རི་བདུན་གསེར་ཡིན། ཕྱི་མ་དེ་ལྕགས་སོ། ། ལྷུན་པོ་ནི་རིན་ཆེན་གསེར་དངུལ་བཻཌཱུརྻ་ཤེལ་བཞིའི་རང་བཞིན་ངོས་བཞི་དེ་ལྟ་བུའི་མཐུས་དེ་ཕྱོགས་ཀྱི་ནམ་མཁའ་དེའི་ ཁ་དོག་ཏུ་སྣང་བ་ལས་འདི་ཕྱོགས་བཻཌཱུརྻ་དེས་ནམ་མཁའ་སྔོན་པོར་སྣང་

【現代漢語翻譯】 因為如此。也就是說，對於那些生起無漏道的人來說，由於他們必定會滅盡煩惱，所以是真實確定的。 造作五無間罪的人必定墮入地獄，所以是確定無疑的邪惡。除了這兩種情況之外，其他情況則是不確定的。第三部分是關於在那裡產生的器世界。 器世界包括：身體和壽命，衡量大小的尺度，以及劫的分類。首先是：所謂的器世界，在人們認為的三千大千世界中，最下面的基礎是眾生的業力所致，在虛空中顯現出風的壇城。它的厚度有一百六十萬由旬（梵文：yojana，古印度長度單位），廣度則不可計數。它堅硬無比，即使是強大的金剛也無法摧毀。在其上方，云聚集並降下如牛軛般粗大的雨水，形成了水的壇城。它的厚度有一千一百二十萬由旬。水不會直接流失，這是業力的作用。在那裡，由業力產生的風攪動著水，就像煮牛奶時形成的奶皮一樣，下面是水，上面是金色的地基，分為兩層。之後，水的壇城的厚度變為八百萬由旬，剩餘的部分則變為金壇城的厚度，即三十二萬由旬。 水和金的壇城大小相同，東西方向的寬度為一千二百三十二萬五千由旬。由於它是圓形的，所以要乘以三倍。因此，它的周長為三百六十萬三千三百五十由旬。在金色的地基上，降下雨水，其中含有各種種子。這些水在具有各種力量的風的攪動下，形成了中央的須彌山（梵文：Sumeru），以及持軸山（梵文：Yugamdhara），持犁山（梵文：Iśadhara），善持山（梵文：Khadiraka），以及善見山（梵文：Sudarsana），馬耳山（梵文：Aśvakarna），象鼻山（梵文：Vinataka），環繞須彌山的七重山脈。然後是外面的四大部洲。在這些洲的外面是鐵圍山。裡面的七重山是金子做的，外面的鐵圍山是鐵做的。須彌山由金、銀、琉璃、水晶四種珍寶構成，憑藉其四面的力量，使得該方向的天空呈現出相應的顏色，因此這個方向的天空看起來是藍色的。

【English Translation】 Because of this. That is to say, for those who have generated the path free from outflows, it is truly certain because they are certain to exhaust their afflictions. Those who commit the five heinous crimes are certain to fall into hell, so it is certainly evil. Other than these two, the others are uncertain. The third part is about the vessel world that arises there. The vessel world includes: body and life, the measure of size, and the classification of kalpas. The first is: the so-called vessel world, in what people consider to be the one great trichiliocosm, the foundation of the lower ones is due to the karma of sentient beings, and the mandala of wind manifests in dependence on the sky. Its thickness is one million six hundred thousand yojanas (Sanskrit: yojana, an ancient Indian unit of length), and its width is immeasurable. It is so solid that even the great Vajra cannot destroy it. Above it, clouds gather and rain falls as thick as a yoke, turning into a mandala of water. Its thickness is one hundred and twelve million yojanas. The water does not flow away directly, which is due to the power of karma. There, the winds arising from the power of karma stir it all around, like the scum that forms when boiling milk. The bottom is water, and the top is a golden ground, divided into two layers. Afterwards, the thickness of the water mandala becomes eight million yojanas, and the remainder becomes the thickness of the golden mandala, which is three hundred and twenty thousand yojanas. The water and gold mandalas are the same size, and the width from east to west is twelve million three hundred and twenty-five thousand yojanas. Since it is round, it must be multiplied by three. Therefore, its circumference is three million six hundred and three thousand three hundred and fifty yojanas. On top of the golden ground, rain falls, containing various seeds. These waters, stirred by winds with various powers, form Mount Sumeru (Sanskrit: Sumeru) in the center, as well as Mount Yugamdhara (Sanskrit: Yugamdhara), Mount Iśadhara (Sanskrit: Iśadhara), Mount Khadiraka (Sanskrit: Khadiraka), as well as Mount Sudarsana (Sanskrit: Sudarsana), Mount Aśvakarna (Sanskrit: Aśvakarna), Mount Vinataka (Sanskrit: Vinataka), the seven mountain ranges surrounding Mount Sumeru. Then there are the continents on the outside. Outside of these are the iron mountains. The inner seven mountains are made of gold, and the outer iron mountains are made of iron. Mount Sumeru is composed of four precious substances: gold, silver, lapis lazuli, and crystal. By the power of its four sides, the sky in that direction appears in that color, so the sky in this direction appears blue because of the lapis lazuli.

---

ངོ་། །དེ་དག་ཆུའི་ནང་དུ་ནི་དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཁྲི་དག་ནུབ་བོ། །རི་རབ་དེ་བཞིན་ཆུ་ལས་སྟེང་དུ་ཡང་དཔག་ཚད་དག་ནི་བརྒྱད་ཁྲི་འཕགས་པས་འཕང་དུ་འབུམ་དྲུག་ཁྲིའོ། ། 8-485 ལྷག་མ་བརྒྱད་པོའི་འཕང་དུ་ཆུ་ལས་འཐོན་པ་ཕྱེད་ཕྱེད་དབྲི་བས་ཏེ། རི་རབ་ཀྱི་ཕྱེད་གཉའ་ཤིང་འཛིན། དེའི་ཕྱེད་གཤོལ་མདའ་འཛིན་ནས་ཁོར་ཡུག་གི་བར་ཕྱི་མ་དེ་ལ་སུམ་བརྒྱ་ཕྱེད་དང་ བཅུ་གསུམ་མོ། །དེ་དག་ཆུ་ལས་ཇི་ཙམ་གྱེན་དུ་འཕགས་པ་རྔམས་སུ་རྒྱར་ཡང་རང་རང་འཕང་དང་མཉམ་མོ། །རི་དེ་དག་གི་བར་དུ་ནི་ཆུ་འོབས་ལྟ་བུར་བསྐོར་བའི་བདུན་ནི་རོལ་པའི་ མཚོ་ཡིན་ཏེ། ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་ཆུ་འབའ་ཞིག་གོ །ཡན་ལག་བརྒྱད་ནི། བསིལ། ཞིམ། ཡང་། འཇམ། དང་བ། དྲི་ང་མེད་པ། འཐུངས་ན་མགྲིན་པ་དང་ལྟོ་བར་མི་གནོད་པའོ། །དེ་དག་ལས་ དང་པོའི་ཁ་ཞེང་དུ་དཔག་ཚད་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུའོ། །རོལ་མཚོ་དེ་དག་ནི་ནང་གི་རྒྱ་མཚོ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཟླུམ་པོ་ཡི་ངོས་ལ་སུམ་འགྱུར་རོ། །རོལ་མཚོ་གཞན་ནི་ཕྱེད་ཕྱེད་དབྲི་སྟེ། གཉིས་པའི་ཁ་ཞེང་དང་པོའི་ཕྱེད་བཞི་ཁྲི་ནས། བདུན་པའི་དཔག་ཚད་སྟོང་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའོ། །ལྷག་མ་མུ་ཁྱུད་འཛིན་གྱི་ཕྱི་ཁོར་ཡུག་གི་ནང་དུ་གནས་པ་ནི་ཕྱིའི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ཡིན་ ལ། ཚྭ་ཆུའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཁ་ཞེང་འབུམ་ཕྲག་གསུམ་དང་སྟོང་ཕྲག་ནི་ཉི་ཤུ་གཉིས་རྣམས་ཆུ་འོབས་ལྟ་བུར་བསྐོར་རོ། །དེ་ལ་ནི་གླིང་རྣམས་གནས་པའི་ལྷོ་འདིའི་ཕྱོགས་སུ་འཛམ་བུ་གླིང་སྟེ་ངོས་གསུམ་ལ་སྟོང་ཕྲག་གཉིས་གཉིས་སོ། ། 8-486 ཤིང་རྟའི་དབྱིབས་ཡིན་པས་ངོས་ཕྱི་ལ་བསྟན་པ་གཅིག་ལ་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་བཞི། ཤར་གྱི་ཕྱོགས་སུ་ལུས་འཕགས་ཀྱི་གླིང་ནི་ཟླ་གམ་འདྲ། ངོས་གསུམ་འདི་དང་འདྲ་ལ། ཆུང་ཤོས་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ དཔག་ཚད་སུམ་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའོ། །ནུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སུ་བ་ལང་སྤྱོད་པའི་གླིང་ཟླུམ་པོ་སྟེ། ཕྱི་སྐོར་ལ་སྟོང་ཕྲག་ཕྱེད་དང་བརྒྱད་ཡིན་ནོ། །དེ་དབུས་ཐད་ཀར་སྟོང་ཕྲག་ཕྱེད་དང་གསུམ་བྱང་གི་ཕྱོགས་ སུ་སྒྲ་མི་སྙན་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་དེ། གྲུ་བཞི་པ་ངོས་མཉམ་པའོ། །གླིང་གི་དབྱིབས་ཅི་འདྲ་བས་དེར་གནས་པའི་མི་རྣམས་ཀྱི་གདོང་གི་དབྱིབས་ཀྱང་དེ་འདྲ་བར་བཤད་དོ། །དེ་ཡི་བར་གྱི་གླིང་ བརྒྱད་ནི་གླིང་གཡོག་ཅེས་བྱ་སྟེ། ལུས་དང་ལུས་འཕགས་གཉིས་ཤར་གླིང་གི་འཁོར། སྒྲ་མི་སྙན་དང་སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་ཟླ་བྱང་གླིང་དང་ནི། རྔ་ཡབ་དང་ནི་རྔ་ཡབ་གཞན་ལྷོ་གླིང་གི གཡོ་ ལྡན་དང་ནི་ལམ་མཆོག་འགྲོ་ནུབ་གླིང་གི་འཁོར་ཡིན་ལ། ཚད་དབྱིབས་དབུས་མ་དང་མཐུན་ནོ། །ཐམས་ཅད་ན་མི་གནས་སོ། །ཁ་ཅིག་ལྷོ་ནུབ་ན་སྲིན་པོ་དག་གནས་སོ་ཟེར་རོ། །འཛམ་བུ་གླིང་ འདི་ཀའི་ནང་ནས་བྱང་དུ་རི་ནག་པོ་དགུ་འདས་པའི་ཕ་རོལ་ན་གངས་རིའོ།

【現代漢語翻譯】 哦！這些山峰在水中沉沒了八萬由旬（Yojana，古印度長度單位）。須彌山（Sumeru，佛教宇宙觀中的聖山）高出水面八萬由旬，總高度為一百六十萬由旬。 其餘八座山峰露出水面的高度，以一半一半遞減的方式計算。須彌山的一半是持軛山（Yugandhara），持軛山的一半是持軸山（Ishadhara），從持軸山到外圍山脈之間的距離是三百一十三由旬。這些山峰高出水面的高度，與它們的寬度相等。 這些山脈之間環繞著七個像水池一樣的湖泊，被稱為嬉戲海（ ক্রীড়াসাগর，Krida-sagara，嬉戲之海），其中只有具有八種功德的水。這八種功德是：清涼、甘甜、輕盈、柔軟、澄澈、無異味、飲用后不損害喉嚨和腹部。 在這些湖泊中，第一個湖泊的寬度為八萬由旬。這些嬉戲海是內海，其面積是圓形表面的三倍。其他的嬉戲海以一半一半遞減，第二個湖泊的寬度是第一個湖泊的一半，即四萬由旬，第七個湖泊的寬度是一千二百五十由旬。剩餘的位於持世山（Mukhya-dhara）外圍內的，是外海，具有鹹水的性質。它的寬度為三十萬二千由旬，像水池一樣環繞著。在這個外海中，存在著各個大洲，在這個南方的方向是贍部洲（Jambudvipa，我們所居住的大洲），三個面各有兩千由旬。 形狀像車，向外的一個面是四分之二由旬。東方的方向是身勝洲（Videha），形狀像半月。三個面與贍部洲相似，最小的一個面是三百五十由旬。西方的方向是牛貨洲（Godaniya），是圓形的，外圍是八千五百由旬。它的中心直徑是三千五百由旬。北方的方向是俱盧洲（Kuru），是八千由旬，是四方形的，各個面相等。大洲的形狀是什麼樣，居住在那裡的人們的臉的形狀也被說是那樣的。 這些大洲之間的八個小洲被稱為隨從洲（Upadvipa），身洲和勝身洲是東勝身洲的隨從，俱盧洲和俱盧洲的伴侶是北俱盧洲的隨從，香樹洲和香樹洲的伴侶是南贍部洲的隨從，有財洲和勝道行洲是西牛貨洲的隨從，它們的尺寸和形狀與中央的大洲相似。所有這些地方都沒有人居住。有些人說，在西南方有羅剎（Rakshasa，惡鬼）居住。在這個贍部洲的內部，越過北方的九座黑山之後，就是雪山。

【English Translation】 Oh! Those mountains are submerged eight hundred thousand yojanas (Yojana, an ancient Indian unit of length) in the water. Mount Sumeru (Sumeru, the sacred mountain in the Buddhist cosmology) rises eighty thousand yojanas above the water, with a total height of one million six hundred thousand yojanas. The remaining eight mountains rise above the water, calculated by halving each preceding height. Half of Mount Sumeru is Yugandhara (持軛山), half of Yugandhara is Ishadhara (持軸山), and the distance from Ishadhara to the outer mountains is three hundred and thirteen yojanas. The height of these mountains above the water is equal to their width. Between these mountains are seven lakes, like ponds, called the Playful Seas ( ক্রীড়াসাগর，Krida-sagara，Seas of Play), which contain only water with eight virtues. These eight virtues are: coolness, sweetness, lightness, softness, clarity, absence of odor, and harmlessness to the throat and abdomen when drunk. Among these lakes, the width of the first lake is eighty thousand yojanas. These Playful Seas are inland seas, and their area is three times the circular surface. The other Playful Seas decrease by half, the width of the second lake is half of the first lake, which is forty thousand yojanas, and the width of the seventh lake is one thousand two hundred and fifty yojanas. The remaining one, located within the periphery of Mukhya-dhara (持世山), is the outer sea, which has the nature of salt water. Its width is three hundred and two thousand yojanas, encircling like a pond. In this outer sea, there are continents, and in this southern direction is Jambudvipa (贍部洲, the continent we live on), with each of the three sides being two thousand yojanas. Shaped like a cart, one side facing outward is two and a half yojanas. In the eastern direction is Videha (身勝洲), shaped like a half-moon. Three sides are similar to Jambudvipa, and the smallest side is three hundred and fifty yojanas. In the western direction is Godaniya (牛貨洲), which is circular, with a circumference of eight thousand five hundred yojanas. Its central diameter is three thousand five hundred yojanas. In the northern direction is Kuru (俱盧洲), which is eight thousand yojanas, and is square with equal sides. Whatever the shape of the continent, the shape of the faces of the people living there is said to be the same. The eight small continents between these continents are called attendant continents (Upadvipa), Deha and Videha are attendants of Purva-videha (East Videha), Kuru and Kaurava are companions of Uttara-kuru (North Kuru), Chamara and Aparachamara are companions of Jambudvipa (South Jambudvipa), Shatha and Uttaramantrina are companions of Aparagodaniya (West Godaniya), their sizes and shapes are similar to the central continent. All these places are uninhabited. Some say that Rakshasas (惡鬼) live in the southwest. Inside this Jambudvipa, after crossing the nine black mountains to the north, is the snow mountain.

---

།དེ་ནས་ནི་ཕར་སྤོས་ངད་ལྡང་བའི་རིའི་ཚུར་རོལ་དེ་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ཆུ་ཞེང་ལ་དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུ་ཡོད་པའི་མཚོ་ཡོད། 8-487 མིང་མ་དྲོས་པ་ཞེས་བྱ་བ། དེ་ཡང་གདྒཱ་དང་། སིནྡྷུ་དང་། སཱི་ཏ་དང་། པཀྵུ་སྟེ་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་བཞི་འབབ་པ། ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པའི་ཆུས་གང་བ་ཡོད་དོ། །དེའི་དྲུང་ན་གང་ ལ་འབྲས་བུ་དམར་པོ་དག་ཡོད་པའི་ཤིང་འཛམ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་སྐྱེས་ཏེ། དེའི་དབང་གིས་འདི་ལ་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་གྲགས་སོ། །འཛམ་བུ་གླིང་འདི་ཉིད་ཀྱི་འོག་སྟོང་ཕྲག་ཉི་ཤུ་ན་དམྱལ་ བ་མནར་མེད་པ་ཡོད་དེ། གནམ་འཕང་དང་རྒྱ་མཉམ་མོ། །དེའི་འོག་གཞི་ཡང་དེ་ཙམ་མོ། །འདི་ནས་ནི་དཔག་ཚད་བཞི་ཁྲི་ཡོད་དོ། །དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བར་ཆད་མེད་པར་མནར་བའི་ཕྱིར་མནར་ མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་སྟེང་ན་དམྱལ་བ་གཞན་རབ་ཏུ་ཚ་བ་དང་། ཚ་བ་དང་། ངུ་འབོད་ཆེན་པོ་དང་། ངུ་འབོད་དང་། བསྡུས་འཇོམས་དང་། ཐིག་ནག་དང་། ཡང་སོས་ཏེ་བདུན་པོ་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་ ལ་བར་ཆད་དང་བཅས་པ་སྟེ། ཡང་སོས་ན་ནི་ལུས་རྣམས་བཅད་ཅིང་ཕུག་ལ་གཏགས་ཀྱང་རླུང་གྲང་མོ་དག་ལངས་ནས་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཡང་སོས་པར་འགྱུར་བ་སོགས་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་རབ་ ཏུ་ཚ་བ་ནས་ཡང་སོས་ཀྱི་བར་གོང་ནས་གོང་དུའོ། །བརྒྱད་པོའི་དམྱལ་བ་དག་ཏུ་གནོད་པ་བྱས་ནས་ཡང་འདི་དག་གནོད་པ་བྱེད་པས་ཀུན་ལ་ལྷག་མའི་གནས་བཅུ་དྲུག་སྟེ། གང་ཞེ་ན། 8-488 དེ་དག་གི་ངོས་བཞིའི་དབྱེ་བས་ཏེ་རེ་རེ་ན། མེ་མ་མུར་པུས་མོ་ནུབ་ཙམ་གང་དུ་སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་རྐང་པ་བཞག་ན། པགས་པ་དང་ཤ་ཁྲག་ཞིག་པར་འགྱུར་ལ། རྐང་པ་ བཏེག་ན་པགས་པ་དང་ཤ་ཁྲག་སླར་སྐྱེ་བ་དང་། རོ་མྱགས་སྐྱག་པའི་འདམ་རྫབ་འབུ་མཆུ་རྣོན་པོ་ལུས་དཀར་ལ་མགོ་ནག་པ་དག་གིས་རུས་པའི་བར་དུ་འབིགས་པར་བྱེད་པ་དང་། སྤུ་གྲིའི་ སོས་གཏམས་པའི་ལམ་པོ་ཆེ་གང་དུ་འགྲོ་བ་ན་པགས་པ་དང་ཤ་ཁྲག་ཞིག་པར་འགྱུར་བ་སོགས་པ་ལོ་མ་རལ་གྲི་ལྟ་བུའི་ནགས་ཁྲོད་དུ་རལ་གྲི་རྣོན་པོ་རྣམས་ལྷུང་བས་ཡན་ལག་ དང་ཉིང་ལག་གཅོད་པ་དང་། ཁྱི་སྲེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཟ་བར་བྱེད་པ་དང་། ལྕགས་ཀྱི་ཤལ་མ་ལི་ལྕགས་ཚེར་རྣོན་པོ་སོར་བཅུ་དྲུག་པ་གོང་དུ་འཛེག་པ་ན་ནི་ཚེར་མ་ཐུར་དུ་ ཁ་བལྟས་ཏེ་འབབ་པ་ན་གྱེན་དུ་ཁ་བལྟས་ཏེ་འཛུག་པ། ཁྭ་ལྕགས་ཀྱི་མཆུ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་མིག་ཕྱུང་ཏེ་ཟ་བ་རྣམས་མཚོན་ཆ་མངོན་པར་འབབ་པ་འདྲ་བའི་ཕྱིར་གཅིག་ཏུ་བྱའོ། །བཞི་པ་ ཆུ་བོ་རབ་མེད་ཐལ་ཆུ་ཁོལ་མས་གང་བ་འགྲམ་ན་སྐྱེས་བུ་མཚོན་ཆ་ཐོགས་པས་བསྲུང་ཞིང་། སྟེང་འོག་སྣམ་ལོགས་གར་འགྲོ་ཡང་བརྡུང་ཞིང་འཚེད་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་གིས་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་འོབས་བཞིན་དུ་བསྐོར་བའོ། ། 8-489 ཆུ་བུར་ཅན་ལ་སོགས་པ་ཆུ་བུར་རྡོལ་བ་དང་། སོ་ཐམ་ཐམ་པ་དང་། ཨ་ཆུ་ཟེར་བ་དང་

【現代漢語翻譯】 在那香氣四溢的山的這邊，兩個山之間有一個湖，湖面寬約五十由旬（梵文：yojana，古印度長度單位，約合7-9英里）。 湖名為『未暖』。恒河（梵文：Ganga，印度教聖河）、印度河（梵文：Sindhu，亞洲主要河流）、斯陀河（梵文：Sita，有爭議的河流名稱）和博叉河（梵文：Pakshu，即瓦akhshu，阿姆河）這四大河流都發源於此，湖中充滿了具有八支功德的聖水。 湖邊生長著一種名為『贍部』的樹，樹上結滿紅色的果實。因此，這個地方被稱為『贍部洲』。 在贍部洲下方兩萬由旬處，是無間地獄（梵文：Avīci，音譯阿鼻地獄），其深度和廣度相等。地獄的底部也同樣深廣。從這裡到地獄有四萬由旬的距離。之所以稱為『無間』，是因為在那裡遭受痛苦沒有間斷。 在無間地獄之上，還有其他地獄，分別是極熱地獄、熱地獄、大叫喚地獄、叫喚地獄、眾合地獄、黑繩地獄和復活地獄。這些地獄的痛苦都有間斷。例如，在復活地獄中，身體被切割和刺穿后，會吹來冷風，使眾生復活。這些地獄從極熱地獄到復活地獄，一層比一層痛苦。 這八大地獄會互相傷害，因此總共有十六個余處。這些余處是： 地獄四面的區分，每一面都有火坑，火焰不熄滅，深及膝蓋。當衆生將腳放在其中時，面板、肉和血都會融化。抬起腳時，面板、肉和血又會重新生長。還有腐爛的泥漿，裡面有白色身體、黑色頭部的尖嘴昆蟲，它們會鉆到骨頭裡。還有充滿剃刀的大路，走在上面面板、肉和血都會被割裂。還有葉子像刀劍一樣的森林，鋒利的刀劍落下，砍斷手腳和肢體。還有食人犬啃食身體。還有鐵娑羅樹，樹上有十六寸長的鐵刺，向上爬時，鐵刺向下指，向下爬時，鐵刺向上指，刺入身體。還有鐵嘴烏鴉，會挖出眼睛吃掉。這些都像是武器降臨一樣，所以歸為一類。 第四種是充滿灰水和沸水的無量河，岸邊有手持武器的人守護，無論上下左右，都會被毆打和烹煮。這些地獄像深淵一樣環繞著大地獄。 還有皰生地獄等，包括皰裂地獄、齒咬地獄、阿啾地獄等。

【English Translation】 Beyond that fragrant mountain, between the two lies a lake fifty yojanas (Sanskrit: yojana, an ancient Indian unit of length, approximately 7-9 miles) wide. It is called 'Unwarmed'. The four great rivers, Ganga (Sanskrit: Ganga, the holy river of Hinduism), Sindhu (Sanskrit: Sindhu, a major river in Asia), Sita (Sanskrit: Sita, a disputed river name), and Pakshu (Sanskrit: Pakshu, i.e., Vakshu, the Amu Darya), originate from it, filled with water possessing eight qualities. Near it grows a Jambū tree bearing red fruits, and because of it, this is known as Jambūdvīpa. Twenty thousand yojanas below this Jambūdvīpa is the Avīci hell (Sanskrit: Avīci, transliterated as Avichi Hell), equal in height and breadth. Its base is also of the same extent. From here, it is forty thousand yojanas. It is called 'Avīci' because the suffering there is without interruption. Above it are other hells: Tapana, Atapana, Raurava, Mahararava, Samghata, Kalasutra, and Reviving. These seven have interrupted suffering. For example, in the Reviving Hell, even though bodies are cut and pierced, cool winds arise and revive those beings, and so on. These, from Tapana to Reviving, are increasingly painful. Having harmed in the eight hells, they also harm in these, so there are sixteen places of residue in all. Which are they? The divisions of the four faces of those, in each one, there is a pit of fire where the flame does not die, up to the knees. When those beings place their feet there, the skin, flesh, and blood melt. When they lift their feet, the skin, flesh, and blood grow back. There is also rotting mud, with sharp-beaked insects with white bodies and black heads that pierce through to the bones. There is also a great road filled with razors, where, as they go, the skin, flesh, and blood are torn apart. There is also a forest where the leaves are like swords, and sharp swords fall, cutting off limbs and extremities. There are also jackals that eat them. There is also an iron Salmali tree with sharp iron thorns sixteen fingers long. When climbing up, the thorns point downwards, and when descending, they point upwards, piercing the body. There are also crows with iron beaks that pluck out the eyes and eat them. These are like weapons manifestly descending, so they are made into one. The fourth is an immeasurable river filled with ash water and boiling water, guarded by men holding weapons on the banks, and wherever they go, up, down, or sideways, they are beaten and cooked. Those surround the great hells like pits. There are also the Blister Hells, including the Bursting Blister Hell, the Teeth-Biting Hell, the Achu Hell, and so on.

---

། ཀྱི་ཧུད་ཟེར་བ་དང་། ཨུཏྤལ་ལྟར་གས་པ་དང་། པདྨ་ལྟར་གས་པ་དང་། པདྨ་ལྟར་ཆེར་གས་ པ་སྟེ་གྲང་དམྱལ་བརྒྱད་ནི་གཞན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཐད་ཀ་ནའོ། །མིང་འདི་རྣམས་སེམས་ཅན་གྲང་བ་མི་བཟད་པས་ཉེན་པས་དེ་དག་གི་ལུས་དང་སྒྲ་འགྱུར་བ་དང་མཐུན་པས་གྲང་ བའི་དམྱལ་བའོ། །འཛམ་བུའི་གླིང་འདི་ཙམ་གྱི་འོག་ན་མནར་མེད་པའི་གོ་དེ་ཙམ་ཡངས་པ་ཅི་ཤོང་ཞེ་ན། གླིང་རྣམས་ནི་འབྲུའི་ཕུང་པོ་བཞིན་ཞབས་རྒྱ་ཆེ་བ་ཡིན་ལ། དེའི་ཕྱིར་རྒྱ་མཚོ་ ཆེན་པོ་ནི་རིམ་གྱིས་གཞོལ་བ་ཡིན་ཞེས་གྲག་གོ །དམྱལ་བ་བཅུ་དྲུག་པོ་ནི་སྤྱིའི་ལས་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ཡིན་ལ། ཉི་ཚེ་བའི་དམྱལ་བ་རྣམས་ནི་སོ་སོའི་ལས་དག་གིས་གྲུབ་པས། རྣམ་པ་ དུ་མ་ཡོད་ལ་གནས་ངེས་པ་མེད་དོ། །ཡི་དྭགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ནི་གཤིན་རྗེ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ལ། དེའི་གནས་ནི་འཛམ་བུ་གླིང་འདིའི་འོག་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱས་བཅད་པར་ཡོད་དོ་གཞན་དེ་ ལས་འཕྲོས་པའོ། །དུད་འགྲོ་ནི་ཐང་དང་ཆུ་དང་ནམ་མཁའི་སྤྱོད་ཡུལ་བ་སྟེ། དེ་དག་གི་གནས་ཀྱི་རྩ་བ་ནི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའོ། །གཞན་ནི་འཕྲོས་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐུན་མོང་བའི་ལས་དབང་གིས་བར་སྣང་ལ་ཉི་ཟླ་གཟའ་སྐར་རྣམས་དང་། 8-490 འཕུལ་བར་བྱེད་པའི་རླུང་དག་གྲུབ་སྟེ། རི་རབ་ལ་རླུང་གིས་འཁོར་ལོ་བཞིན་དུ་འཁོར་རོ། །ཉི་ཟླ་དང་འདིའི་བར་ཐག་དེ་གཉིས་ལྷུན་པོའི་ཕྱེད་ན་རྒྱུ་བས་བཞི་ཁྲི། དེ་གཉིས་ཚད་ཅི་ཙམ་ ཞེ་ན། ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུ། ཉི་མ་དེའི་སྟེང་དུ་གཅིག་དང་བཅས་པ་སྟེ་ལྔ་བཅུ་རྩ་གཅིག་གོ ། ཉི་མའི་གཞལ་མེད་ཁང་གི་འོག་གཞི་མེ་ཤེལ་ཡིན་པས་ཚ་བར་བྱེད་ པ། ཟླ་བའི་ཆུ་ཤེལ་ཡིན་པས་བསིལ་བར་བྱེད་པ། གཉིས་ཀ་སྣང་བར་བྱེད་པར་མངོན་པར་གྲུབ་བོ། །ཅི་གླིང་བཞིར་ཉི་མ་གཅིག་གིས་སམ་མང་པོས་བྱ་བ་བྱེད་ཅེ་ན་གཅིག་གིས་ཏེ། དེ་ ཡང་སྒྲ་མི་སྙན་དུ་ནམ་ཕྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ལུས་འཕགས་སུ་ཉི་མ་ནུབ་པ་དང་། འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་ཉི་མ་ཕྱེད་པ་དང་། བ་ལང་སྤྱོད་དུ་འཆར་བ་དུས་གཅིག་པས་སོ། །ཉི་མའི་འགྲོས་ ཀྱིས་འདི་ན་ཉིན་མཚན་རིང་ཐུང་དུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་བསྟན་བཅོས་པའི་དབྱར་གྱི་ཟླ་བ་གཉིས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྲགས་པའི་དབྱར་ཟླ་ཐ་མའི་མར་ངོ་ནས་ཡིན་ལ། རགས་པར་བརྩིས་པས་དེའི་ ཕྱོགས་མཐའ་མའི་ཚེས་བརྒྱད་ལ་སྟོན་ཉིན་མཚན་མཉམ། ཚེས་དགུ་ནས་མཚན་མོ་རིང་དུ་འགྲོ། དགུན་རྣམས་ཀྱི་ནི་བཞི་པའི་ཚེས་བརྒྱད་ལ་དཔྱིད་ཉིན་མཚན་མཉམ། དེའི་དགུ་ནས་མཚན་མོ་ཐུང་དུ་འགྱུར་རོ། ། 8-491 ཉིན་མོ་ཟློག་སྟེ་མཚན་རིང་དུ་འགྲོ་ཚེ་ཉིན་མོ་ཐུང་དུ་འགྲོ །མཚན་ཐུང་དུ་སོང་དུས་དེ་རིང་དུ་འགྲོ་བས་སོ། །ཉིན་མཚན་ཅི་ཙམ་རེས་རིང་དུ་འགྲོ་བ་ནི་ཐང་ཅིག་གོ །སྔ་མ་ ཉི་མ་ལྷོ། ཕྱི་མ་བྱང་དུ་འགྲོ་བའི་ཚེ

【現代漢語翻譯】 'Kyi hud' (藏文), 'arbuda' (梵文天城體), 'arbuda' (梵文羅馬擬音), '皰' (漢語字面意思); 'Utpal ltar gas pa' (藏文), 像青蓮花裂開一樣; 'Padma ltar gas pa' (藏文), 像蓮花裂開一樣; 'Padma ltar cher gas pa' (藏文), 像蓮花大裂開一樣。這八個寒冷地獄位於各大地獄的正上方。這些名稱之所以如此，是因為眾生遭受難以忍受的寒冷侵襲，他們的身體和聲音因此發生變化，所以被稱為寒冷地獄。 如果有人問：'如此小的贍部洲下面，怎麼能容納如此廣闊的無間地獄呢？' 答：'諸洲如同谷堆，底部寬大。因此，據說大海是逐漸傾斜的。' 十六個地獄是由共同的業力形成的，而短暫的地獄則是由各自的業力形成的，因此形態各異，沒有固定的位置。 餓鬼的國王被稱為閻羅（藏文：Gshin rje，死主）。他的住所位於贍部洲下方五百由旬處，其他地方都是從那裡延伸出來的。畜生道的活動範圍包括陸地、水域和天空。它們存在的基礎是大海，其他地方都是從那裡延伸出來的。由於眾生共同的業力，虛空中形成了日月星辰，以及推動它們的風。風像輪子一樣圍繞須彌山旋轉。日月與此地的距離是，它們在須彌山的一半高度執行，距離為四萬由旬。日月的大小是：月亮的圓盤是五十由旬，太陽在其之上多一由旬，即五十一由旬。太陽的宮殿底部是火精，因此會發熱；月亮的是水精，因此會變冷。兩者都顯現出光明。 如果有人問：'四大部洲是由一個太陽還是多個太陽照耀呢？' 答：'是由一個太陽照耀。' 當在聲不悅耳洲是半夜時，在勝身洲是太陽落山時，在贍部洲是中午時，在牛貨洲是日出時，這些都是同時發生的。太陽的執行導致此地晝夜長短的變化。按照論典的說法，夏季的第二個月是從世間公認的夏季最後一個月的下半月開始的。粗略計算，在那個月的最後第八天，秋季的晝夜相等。從第九天開始，夜晚變長。冬季第四個月的第八天，春季的晝夜相等。從第九天開始，夜晚變短。 白天變短，夜晚變長；夜晚變短，白天變長。晝夜每次變長的幅度是多少呢？是『唐ཅིག་』（藏文，極短的時間單位）。之前太陽向南執行，之後向北執行。

【English Translation】 'Kyi hud', 'arbuda' (Sanskrit), meaning 'blister'; 'Utpal ltar gas pa', like a blue lotus cracking; 'Padma ltar gas pa', like a lotus cracking; 'Padma ltar cher gas pa', like a lotus greatly cracking. These eight cold hells are located directly above the great hells. These names are so because sentient beings are afflicted by unbearable cold, and their bodies and sounds change accordingly, hence they are called cold hells. If someone asks, 'How can such a small Jambudvipa accommodate such a vast Avici hell?' The answer is, 'The continents are like piles of grain, with wide bases. Therefore, it is said that the great ocean is gradually inclined.' The sixteen hells are formed by common karma, while the ephemeral hells are formed by individual karma, thus they have various forms and no fixed locations. The king of the pretas is called Yama (Lord of Death). His abode is located five hundred yojanas below Jambudvipa, and other places extend from there. The realm of animals includes land, water, and sky. The basis of their existence is the great ocean, and other places extend from there. Due to the common karma of sentient beings, the sun, moon, and stars, as well as the winds that propel them, are formed in space. The wind rotates around Mount Meru like a wheel. The distance between the sun, moon, and this place is that they run at half the height of Mount Meru, a distance of forty thousand yojanas. The sizes of the sun and moon are: the moon's disc is fifty yojanas, and the sun is one yojana above it, making it fifty-one yojanas. The base of the sun's palace is fire crystal, so it heats; the moon's is water crystal, so it cools. Both manifestly produce light. If someone asks, 'Are the four continents illuminated by one sun or many suns?' The answer is, 'By one sun.' When it is midnight in Audiosha Continent, it is sunset in Videha Continent, noon in Jambudvipa, and sunrise in Godaniya Continent; these all happen simultaneously. The movement of the sun causes the length of days and nights to change here. According to the treatises, the second month of summer begins from the waning half of the last month of summer in worldly reckoning. Roughly calculated, on the eighth day of the last part of that month, the autumnal day and night are equal. From the ninth day, the night becomes longer. On the eighth day of the fourth month of winter, the vernal day and night are equal. From the ninth day, the night becomes shorter. As the day becomes shorter and the night becomes longer, the day becomes shorter. As the night becomes shorter, the day becomes longer. How much does the length of day and night increase each time? It is 'thang cig' (a very short unit of time). Previously, the sun moved south, and later it moved north.

---

་སྟེ་བགྲོད་པ་གཉིས་སོ། །ཟླ་བའི་གཞལ་མེད་ཁང་ཉི་མ་དང་ནི་ཉེ་བ་ལས་དེའི་འོད་གཞལ་མེད་ཁང་ལ་འབབ། དེའི་ཕ་རོལ་གྱི་ངོས་སུ་ རང་གི་གྲིབ་མས་འགྲིབ་པར་སྣང་བས་ཟླ་བ་འཕེལ་འགྲིབ་ཏུ་འགྱུར་རོ། །ཉི་ཟླ་སྐར་མ་སོགས་གཞལ་མེད་ཁང་ན་གནས་པ་སྟེ་རྒྱལ་ཆེན་བཞི་པར་གཏོགས་སོ། །དེ་དག་ལས་ས་ལ་གནས་པ་ ནི་བང་རིམ་དང་རི་བདུན་ལ་གནས་པ་རྣམས་སོ། །རི་རབ་འདི་ལ་བང་རིམ་བཞི་ཡོད་དེ། བར་གྱི་ཐག་ནི་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་བཅུ། དང་པོ་རི་རབ་ལས་འབུར་དུ་དཔག་ཚད་སྟོང་ཕྲག་དག་ ནི་བཅུ་དྲུག་དང་། གཉིས་པ་བརྒྱད་དང་། གསུམ་པ་བཞི་དང་། བཞི་པ་སྟོང་ཕྲག་གཉིས་འཕགས་སོ། །འོག་མ་དེ་ལ་གནོད་སྦྱིན་ལག་ན་གཞོང་ཐོགས་དང་། དེ་ནས་གཉིས་པར་འཕྲེང་ཐོགས་དང་ནི་གསུམ་པར་ རྟག་མྱོས་འདི་དག་ཀྱང་ལྷ་རྒྱལ་ཆེན་རིས་བཞི་པའི་ནང་ཚན། བཞི་པ་ལ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་འཁོར་དང་བཅས་པའི་ལྷ་རྣམས་གནས་པ་དེ་བཞིན། རི་ནི་བདུན་པོ་དག་ལ་ཡང་དེ་དག་གི་གྲོང་དང་གྲོང་རྡལ་ཡོད་དེ། 8-492 དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ལྷའི་རིས་དེ་ནི་ཐམས་ཅད་པས་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། །ལྷུན་པོའི་རྩེ་མོ་ན་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའོ། །ལྷུན་པོའི་རྩེའི་ངོས་རེ་རེ་ལ་བརྒྱད་ཁྲིའོ། །དེའི་ཕྱོགས་དང་མཚམས་བཞི་སྟེ་ བརྒྱད་ལ་ནི། ལག་ན་རྡོ་རྗེའི་གནས་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱ་པའི་ཚད་ཙམ་གྱིས་གྱེན་དུ་འཕགས་པའི་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་ལྕོག་ལྕགས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་ཡོད་དོ། །རི་རབ་དེའི་རྩེའི་དབུས་ན་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ གྲོང་ཁྱེར་བལྟ་ན་སྡུག་ཅེས་བྱ་བ་ངོས་རེ་རེ་ལ་དཔག་ཚད་ཉིས་སྟོང་ལྔ་བརྒྱ་པ་འཕང་དུ་དཔག་ཚད་ཕྱེད་དང་གཉིས་པ་གསེར་གྱི་རང་བཞིན་ས་གཞི་ཚོན་བརྒྱས་བཀྲ་བར་བྱས་པ། དེ་ ཡང་ཤིང་བལ་གྱི་འདབ་མ་བཞིན་དུ་མཉེན་པ། རེག་ན་འཇམ་པ། རྐང་པ་བཞག་པ་དང་ནེམ་བཏེག་པ་དང་སྤར་ཞེས་བྱེད་པ་ཡོད་དོ། །དེའི་དབུས་ན་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་ཕོ་བྲང་རྣམ་པར་རྒྱལ་ བྱེད་རིན་པོ་ཆེ་དང་གནས་རྣམ་པར་དུ་མ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གནས་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དཔལ་གྱིས་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ངོ་མཚར་བར་བྱེད་པ་ངོས་ངོས་ཀྱི་སྲིད་དུ་དཔག་ཚད་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་ བཅུའོ། །གྲོང་ཁྱེར་དེའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ངོས་བཞི་ན་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེད་མོས་ཚལ་བཞི་ཡོད་དེ། ཤིང་རྟ་སྣ་ཚོགས་པ་ཅན་དང་། རྩུབ་འགྱུར་དང་། འདྲེས་མའི་ཚལ་དགའ་བའི་ཚལ་གྱིས་བརྒྱན་ནོ། །དེ་དག་གི་ནི་ཕྱོགས་བཞི་དཔག་ཚད་ཉི་ཤུས་བཅད་པ་ན་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་རྩེ་བའི་གནས། 8-493 ས་བཞི་བཟང་པོ་ཕན་ཚུན་འགྲན་པ་ལྟ་བུར་མཛེས་པ་དང་ལྡན་པ་བཞི། དེའི་བྱང་ཤར་གྱི་མཚམས་ན་ཡོངས་འདུ་ས་བརྟོལ་ཏེ་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་འདོད་པའི་དགའ་བ་མཆོག་སྟེར་བ། དེའི་རྩ་བ་ ནི་དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུ་ཐུར་དུ་ཟུག །གནམ་འཕང་དུ་དཔག་ཚད་བརྒྱ། ཡལ་ག་དང་འདབ་མ་དང་ལོ་མ་ནི་དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུར་ཁྱབ་པ།

【現代漢語翻譯】 兩種行進方式。 月亮宮殿靠近太陽，因此太陽的光芒照射到宮殿上。由於另一側被自身的陰影遮蔽，月亮呈現盈虧變化。太陽、月亮、星星等都位於宮殿中，屬於四大天王所管轄。其中，位於地球上的包括階梯和七重山。須彌山有四個階梯，每個階梯之間的距離為一萬。第一個階梯從須彌山突出，高一萬六千由旬（Yojana，古印度長度單位），第二個階梯高八千由旬，第三個階梯高四千由旬，第四個階梯高兩千由旬。下層住著持棒夜叉（Yaksa，夜叉）和持鬘夜叉，第三層住著常醉天神，這些都屬於四大天王所管轄。第四層住著四大天王及其眷屬的天神。七重山上也有他們的城市和村莊。 因此，天神的等級是最高的。須彌山頂是三十三天（Trayastrimsa，三十三天）。須彌山頂的每一面是八萬由旬。在它的四個方向和四個角落，有金剛手（Vajrapani，持金剛）的住所，高達五百由旬，像鐵製的樓閣一樣。須彌山頂的中央是天神的城市，名為善見城（Sudarsana，善見），每一面長二千五百由旬，高二又二分之一由旬，是黃金的性質，地面用百種顏色裝飾。它像木棉花的葉子一樣柔軟，觸感光滑，有腳踩上去會下陷，抬起腳會彈起的特性。 在它的中央是帝釋天（Indra，帝釋天）的宮殿，名為殊勝宮（Vaijayanta，妙高），富麗堂皇，擁有各種珍寶和場所，其榮耀超過所有其他住所，令人驚歎，每一面的長度為二百五十由旬。城市的外側四面有天神的四個花園，裝飾著各種樹木，分別是粗惡苑（Parusaka，粗惡苑）、雜林苑（Misraka，雜林苑）、喜樂苑（Nandana，喜樂苑）和遊戲苑（Citraratha， चित्ररथ， चित्ररथ，Citrāratha，悅意苑）。在這些花園的四個方向，相隔二十由旬，是天神玩耍的地方。 四個美麗的土地相互競爭，非常美麗。在東北角，有一個普皆圓滿樹（Pārijāta，波利質多羅樹），能給予天神們最大的快樂，它的根向下延伸五十由旬，向上延伸一百由旬，樹枝、樹葉和花朵覆蓋五十由旬。

【English Translation】 There are two ways of proceeding. The palace of the moon is close to the sun, so the sun's light falls on the palace. Because the opposite side is obscured by its own shadow, the moon appears to wax and wane. The sun, moon, stars, etc., reside in the palace and belong to the Four Great Kings. Among them, those located on Earth include the tiers and the seven mountains. Mount Meru has four tiers, with a distance of ten thousand between each tier. The first tier protrudes from Mount Meru, sixteen thousand yojanas (Yojana, an ancient Indian unit of length) high, the second tier is eight thousand yojanas high, the third tier is four thousand yojanas high, and the fourth tier is two thousand yojanas high. The lower level is inhabited by Yakshas (Yaksa, a type of spirit) holding clubs and Yakshas holding garlands, and the third level is inhabited by the Always Intoxicated Gods, all of which are under the jurisdiction of the Four Great Kings. The fourth level is inhabited by the Four Great Kings and their retinue of gods. The seven mountains also have their cities and villages. Therefore, the rank of the gods is the highest of all. The summit of Mount Meru is the Trayastrimsa (Thirty-three Heavens). Each side of the summit of Mount Meru is eighty thousand yojanas. In its four directions and four corners, there are the abodes of Vajrapani (Vajrapani, the holder of the vajra), five hundred yojanas high, like iron towers. In the center of the summit of Mount Meru is the city of the gods, called Sudarsana (Good to See), each side being two thousand five hundred yojanas long and two and a half yojanas high, with the nature of gold, and the ground decorated with a hundred colors. It is as soft as the petals of a cotton tree, smooth to the touch, and has the property of sinking when stepped on and springing back when the foot is lifted. In its center is the palace of Indra (Indra, the lord of the gods), called Vaijayanta (Victorious), magnificent and replete with various jewels and places, its glory surpassing all other abodes, astonishing, each side being two hundred and fifty yojanas in length. On the four outer sides of the city are the four gardens of the gods, adorned with various trees, namely the Parusaka Garden (Parusaka, the Harsh Garden), the Misraka Garden (Misraka, the Mixed Garden), the Nandana Garden (Nandana, the Joyful Garden), and the Citraratha Garden (Citraratha, चित्ररथ， चित्ररथ，Citrāratha, the Delightful Garden). In the four directions of these gardens, separated by twenty yojanas, are the places where the gods play. Four beautiful lands compete with each other, being very beautiful. In the northeast corner, there is the Pārijāta tree (Pārijāta, the Coral Tree), which gives the gods the greatest joy, its roots extending fifty yojanas downwards, one hundred yojanas upwards, and its branches, leaves, and flowers covering fifty yojanas.

---

དེའི་མེ་ཏོག་དང་འདབ་མ་ཐམས་ཅད་རྒྱས་པའི་དྲི་ ངད་རྫི་ཕྱོགས་སུ་དཔག་ཚད་བརྒྱར་ལྡང་ངོ་། །རྫི་ཕྱོགས་མ་ཡིན་པར་ནི་དཔག་ཚད་ལྔ་བཅུར་ལྡང་ངོ་། །ལྷོ་ནུབ་མཚམས་ན་ལྷ་རྣམས་བྱ་བ་དང་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་འགྲོ་བར་བྱེད་པའི་ལྷའི་ འདུན་ས་ཆོས་བཟང་ངོ་། །སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ་དེའི་སྟེང་གི་ལྷ་རྣམས་གཞལ་མེད་ཁང་ན་གནས་པ་སྟེ་མདོར་ན་ལྷའི་རིས་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་སོ། །དེ་ཡང་འདོད་པ་སྤྱོད་པ་དྲུག་ཡིན་ནོ། ། འདོད་པའང་རྒྱལ་ཆེན་བཞི་པ་དང་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ་རྣམས་མི་བཞིན་དུ་གཉིས་ཀྱིས་གཉིས་སྤྲོད་པས་འཁྲིག་ལ། དེ་དག་ལ་ཁུ་ཆུ་མེད་ཀྱི་རླུང་བཏང་བས་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་དང་བྲལ་ལོ། ། འཐབ་བྲལ་བ་འཁྱུད་པ་ཙམ་གྱིས་དང་། དགའ་ལྡན་པ་ལག་བཅངས་བྱས་པས་དང་། འཕྲུལ་དགའ་བ་རྒོད་པས་དང་། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་པ་རྣམས་ནི་ལྟ་བས་འཁྲིག་པ་ཡིན་ནོ། །བྱེ་སྨྲ་རྣམས་ན་རེ། 8-494 ཐམས་ཅད་ཀྱང་གཉིས་གཉིས་སྤྲོད་པས་ཡིན་ནོ་ཟེར་རོ། །ལྷའམ་ལྷ་མོ་གང་གི་པང་དུ་ལྷ་གཞོན་ནུའམ། གཞོན་ནུ་མ་བརྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བ་གང་དེ་དང་དེའི་བུ་དང་བུ་མོར་འཛིན་ནོ། །དེ་དག་ བོང་ཚོད་བྱིས་པ་ལོ་ལྔ་ལོན་པ་ནས་ལོ་བཅུ་ལོན་པ་ལྟ་བུའི་བར་རིམ་པ་བཞིན་ལྷའི་རིས་དེ་དག་ཏུ་སྐྱེ། གཟུགས་ཅན་གྱི་ལྷ་རྣམས་ལུས་ཀུན་རྫོགས་པ་གོས་དང་བཅས་པ་ཉིད་དུ་ སྐྱེའོ། །ལྷ་ཐམས་ཅད་འཕགས་པའི་སྐད་དེ་ལེགས་སྦྱར་དུ་སྨྲའོ། །ཇི་ལྟར་བྱུང་བ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ཉིད་དང་། འདོད་པ་བཞིན་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྤྲུལ་པ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ཉིད་དང་། འདོད་པ་བཞིན་བདག་ དང་གཞན་གྱིས་སྤྲུལ་པ་ལ་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་འདོད་པ་སྐྱེ་བ་གསུམ་པོ་ཞེས་བྱ་ལ། དེ་དག་གི་མཚན་གཞི་ནི་རིམ་པ་བཞིན་འདོད་པའི་ལྷ་ཁ་ཅིག་དང་མིར་བཅས་པ་དང་། འཕྲུལ་ དགའ་བ་དང་། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་པ་རྣམས་སོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ས་དགུ་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་བདེ་བ་སྐྱེ་བ་གསུམ་ཡིན་ཏེ། ལྷ་དེ་དག་དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་དང་། ཏིང་ ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བའི་བདེ་བ་དང་། དགའ་བ་མེད་པའི་བདེ་བས་བདེ་བར་གནས་པ་ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་ཏུ་གནས་པའོ། །ལྷའི་གནས་ཉེར་གཉིས་པོ་རྣམས་ཀྱི་བར་ཐག་ནི་རྒྱལ་པོ་བཞིའི་གནས་ནས་གནས་འོག་མ་འཛམ་བུ་གླིང་ཇི་སྲིད་པ་དེ་ནས་དེ་ཡི་གོང་མ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ་དེ་སྲིད། 8-495 སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པ་ནས་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་བར་ཇི་སྲིད་དེ་ནས་གོང་འཐབ་བྲལ་གྱི་བར་ནས། ཤིན་ཏུ་མཐོང་ནས་འོག་མ་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་ཇི་སྲིད་གོང་ནས་འོག་མིན་པའི་གནས་སུ་ ཡང་དེ་སྲིད་ཡིན་པས་ཤེས་པར་བྱའོ། །འོག་མར་སྐྱེས་པ་རྣམས་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པའམ་གོང་མར་འགྲོ་བ་གཞན་ལ་སྟོན་པར་གྱུར་པ་སྟེ། རྫུ་འཕྲུལ་ཅན་དང་གོང་མའི་ལྷས་ཁྲིད་པར་ གྱུར་ན་ཡིན་གྱ

【現代漢語翻譯】 其花朵和花瓣盛開所散發的香氣，順風可飄散至一百由旬（梵文：yojana，古印度長度單位）之遠。逆風則可飄散至五十由旬之遠。在西南方向，諸天神有一個名為『善法堂』(Sudharma) 的集會場所，用於處理事務和非事務。三十三天之上的天神們居住在無量宮殿中，總共有二十二個天界。其中，欲界有六個。 四大天王天和三十三天的人們，像凡人一樣，通過交合來滿足慾望。但他們沒有精液，只是通過風的吹拂來消除煩惱。 焰摩天僅僅通過擁抱，兜率天通過牽手，化樂天通過微笑，他化自在天則通過眼神來實現性愛。但毗婆沙宗（梵文：Vaibhashika）的人說，所有天界都是通過交合來實現性愛的。無論天神或天女，誰的膝上出現年輕的天神或天女，就被認為是他們的子女。 這些天神的身量，從五歲到十歲孩童般大小不等，依次在各個天界中出生。有形體的天神們，都以穿著完整衣物的圓滿之身出生。所有的天神都說雅語，也就是梵語（梵文：Sanskrit）。有三種享樂方式：隨業力自然享受，隨心所欲地變化享受，以及隨心所欲地由自己或他人變化來享受。這三種享樂方式的基礎分別是某些欲界天和人類、化樂天、他化自在天。 第三禪中的九地，是三種快樂的來源：那些天神們從寂靜中生出的快樂，從禪定中生出的喜悅，以及無喜之樂，他們安住在快樂中，可以持續非常長的時間。二十二個天界之間的距離是：從四大天王天到下方的閻浮提（梵文：Jambudvipa，人世間）有多遠，那麼從四大天王天到上方的三十三天就有多遠。 從三十三天到閻浮提有多遠，那麼從三十三天到上方的焰摩天就有多遠。同樣，從極遠處看到下方閻浮提有多遠，那麼從上方到色究竟天也有多遠，應該這樣理解。地獄的天人如果具有神通，或者能夠向他人展示上升到上界，那是因為他們具有神通，或者被上界的天神引導。

【English Translation】 The fragrance of its blooming flowers and petals spreads a hundred yojanas (Sanskrit: yojana, an ancient Indian unit of distance) downwind. Upwind, it spreads fifty yojanas. In the southwest direction, the gods have a gathering place called 'Good Dharma Hall' (Sudharma) where they conduct affairs and non-affairs. The gods above the Thirty-three reside in immeasurable palaces, totaling twenty-two heavens. Among them, there are six desire realms. The beings of the Four Great Kings Heaven and the Thirty-three Heavens, like humans, fulfill their desires through intercourse. However, they have no semen; they are merely relieved of distress by the blowing of the wind. The Yama Heaven achieves it merely by embracing, the Tushita Heaven by holding hands, the Nirmanarati Heaven by smiling, and the Paranirmitavasavartin Heaven through gazing. But the Vaibhashikas (Sanskrit: Vaibhashika) say that all heavens achieve it through intercourse. Whichever god or goddess has a young god or goddess appear on their lap, that being is considered their child. These gods are of sizes ranging from five to ten-year-old children, born sequentially in those various heavens. Gods with form are born with complete bodies, fully clothed. All gods speak Arya language, which is Sanskrit (Sanskrit: Sanskrit). There are three types of enjoyment: enjoying according to karma, enjoying by transforming at will, and enjoying by transforming oneself or others at will. The basis for these three types of enjoyment are some desire realm gods and humans, the Nirmanarati Heaven, and the Paranirmitavasavartin Heaven, respectively. The nine grounds of the Third Dhyana are the source of three kinds of happiness: the happiness that those gods derive from solitude, the joy that arises from samadhi, and the happiness without joy, abiding in happiness for a very long time. The distance between the twenty-two abodes of the gods is: as far as it is from the abode of the Four Great Kings to the lower Jambudvipa (Sanskrit: Jambudvipa, the human world), so far it is from the Four Great Kings to the upper Thirty-three. As far as it is from the Thirty-three to Jambudvipa, so far it is from the Thirty-three to the upper Yama Heaven. Similarly, as far as one can see from a very high place to the lower Jambudvipa, so far it is from above to the Akanistha Heaven, it should be understood. If those born in the lower realms become endowed with miraculous powers, or are able to show others ascending to the higher realms, it is because they possess miraculous powers, or are guided by the gods of the higher realms.

---

ི། དེ་མ་གཏོགས་པ་བགྲོད་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་དག་གིས་གོང་མ་མཐོང་བ་ཡང་མེད་དོ། །གླིང་བཞི་པ་དང་། ཉི་ཟླ་དང་། རི་རབ་དང་ནི་འདོད་ལྷ་དང་། ཚངས་པའི་འཇིག་ རྟེན་དང་བཅས་པ་ནི་གླིང་བཞི་པའི་འཇིག་རྟེན་ཞེས་བྱ། དེ་སྟོང་ལ་ནི་སྟོང་སྤྱི་ཕུད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ཡིན་པར་འདོད་ལ། སྟོང་སྤྱི་ཕུད་དེ་སྟོང་ལ་ནི་སྟོང་གཉིས་པ་བར་མའི་འཇིག་རྟེན་ གྱི་ཁམས་ཡིན་ནོ། ། བར་མའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཏེ་སྟོང་ལ་ནི་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་གླིང་བཞི་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་ ཡོད་དོ། །འདི་ཐམས་ཅད་ནི་མཉམ་དུ་འཇིག་ཅིང་མཉམ་དུ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །འབྱུང་བ་ནི་ཆགས་པའོ། །གཉིས་པ་ལུས་དང་ཚེ་ནི། དེ་དག་ལ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་འཛམ་བུའི་གླིང་པ་རྣམས་ཀྱི་ལུས་ཚད་རང་ཁྲུ་བཞི་པ་དང་། 8-496 ཕྱེད་དང་བཞི་པ། ཤར་གླིང་པ་དང་། བ་ལང་སྤྱོད་དང་ནི། བྱང་གླིང་པ་ཞེས་བྱ་བ་རིམ་པ་བཞིན་ཁྲུ་བརྒྱད་བཅུ་དྲུག །སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་པ་སྟེ་སྔ་མ་སྔ་མ་ལས་ཉིས་འགྱུར་བསྐྱེད་ པས་སོ། །འདོད་པ་དང་ལྡན་པས་ལྷའི་ལུས། སྡེ་རིས་བཞི་པ་རྒྱང་གྲགས་ཀྱི་བཞི་ཆ་ནས་ནི་རྩ་གསུམ་པ་བཞི་ཆ་གཉིས་པ། འཐབ་བྲལ་བ་བཞི་ཆ་གསུམ་པ། དགའ་ལྡན་པ་རྒྱང་གྲགས། འཕྲུལ་ དགའ་བ་རྒྱང་གྲགས་གཅིག་དང་བཞི་ཆ། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་པ་རྒྱང་གྲགས་ཕྱེད་དང་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་བསྐྱེད་པའོ། །གཟུགས་ཅན་དང་པོ་ཚངས་རིས་པ་དཔག་ཚད་ཕྱེད། དེ་ཡི་གོང་མ་གཉིས་སྔ་མ་ ལས་ཕྱེད་ཕྱེད་བསྐྱེད་པ། འོད་ཆུང་བ་རྣམས་དཔག་ཚད་གཉིས་དེའི་ལྷག་མ་ཡན་ཆད་ལུས་ནི་སྔ་མ་སྔ་མ་ལས་ཉིས་འགྱུར་ཉིས་འགྱུར་ཏེ། སྤྲིན་མེད་པ་རྣམས་དཔག་ཚད་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ། གསུམ་དོར་ཏེ། ཉིས་འགྱུར་དེ་ག་བསོད་ནམས་སྐྱེས་ནས་འོག་མིན་པའི་བར་དུ་ཡང་ཤེས་པར་བྱ་བས། དེའི་ལུས་དཔག་ཚད་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་ངོ་། །ཚེ་ཡང་སྒྲ་མི་སྙན་ན་ཚེ་ལོ་སྟོང་སྟེ་གཉིས་ ན་ཕྱེད་ཕྱེད་སྤངས་པ་སྟེ་བ་ལང་སྤྱོད་ལྔ་བརྒྱ། ལུས་འཕགས་ཉིས་བརྒྱ་ལྔ་བཅུའོ། །འཛམ་བུ་གླིང་འདི་ན་མ་ངེས་ཏེ། ཐུང་བ་ཐ་མར་ནི་ཚེ་ལོ་བཅུ་པ། རིང་བ་བསྐལ་པ་དང་པོ་པའི་མི་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་ལོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྟེ་ཡོངས་སུ་ཚད་གཟུང་བར་མི་ནུས་སོ། ། 8-497 མི་རྣམས་ཀྱི་ལོ་ལྔ་བཅུ་ལ་འདོད་པ་དག་གི་ལྷ་རྣམས་ལས་ཆེས་འོག་མ་རྒྱལ་ཆེན་བཞི་པ་དག་གི་ཉིན་ཞག་གཅིག །དེ་སུམ་ཅུ་ཟླ་བ། དེ་བཅུ་གཉིས་ལོ། དེ་ལྟ་བུ་ཚེ་ལོ་ ལྔ་བརྒྱའོ། །གོང་མ་གཉིས་ཀ་ཉིས་འགྱུར་རོ། །མི་ལོ་བརྒྱ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ཉིན་ཞག་ཏུ་བཞག་པ་དང་། དེའི་རང་ལོ་སྟོང་། མི་ལོ་ཉིས་བརྒྱ།བཞི་བརྒྱ། བརྒྱད་བརྒྱ། སྟོང་དྲུག་བརྒྱ་ལྷག་མ་ འཐབ་བྲལ་བ་སོགས་སོ་སོའི་ཉིན་ཞག །རང་ལོ་ཉིས་སྟོང་།

【現代漢語翻譯】 除此以外，沒有其他途徑可以到達。他們也沒有見過上面的世界。四大部洲（glīng bzhī pa，指須彌山四周的四大洲）、日月、須彌山（ri rab，世界的中心山）以及欲界天神（'dod lha）和梵天世界（tshangs pa'i 'jig rten），這些合起來被稱為四大部洲的世界。這樣的世界一千個被認為是『小千世界』（stong spyi phud kyi 'jig rten）。一千個小千世界合起來是『中千世界』（stong gnyis pa bar ma'i 'jig rten gyi khams）。中千世界一千個合起來被稱為『大千世界』（stong gsum gyi stong chen po'i 'jig rten gyi khams）。其中包含十億個四大部洲的世界。所有這些同時毀滅，同時產生。產生即是形成。 第二，關於身體和壽命：居住在那些世界中的眾生，贍部洲（'dzam bu'i gling pa，南贍部洲的居民）的身高是四肘半。東方勝身洲（shar gling pa）和牛貨洲（ba lang spyod）以及北俱盧洲（byang gling pa）的身高依次是八肘、十六肘和三十二肘，後者是前者的兩倍。欲界天神的身高：四大天王天（sde ris bzhi pa）是四分之一由旬（rgyang grags kyi bzhi cha）到四分之三由旬，三十三天（thab bral ba）是四分之三由旬，夜摩天（dga' ldan pa）是一由旬，兜率天（'phrul dga' ba）是一又四分之一由旬，他化自在天（gzhan 'phrul dbang byed pa）是二分之一到二又二分之一由旬。 色界天神中，初禪天（tshangs ris pa）是半由旬。其上的兩層天，身高是前者的兩倍。少光天（'od chung ba）是二由旬，其上的天身高是前者的兩倍。無雲天（sprin med pa）是一百二十五由旬，再往上，身高也是前者的兩倍，直到色究竟天（og min pa），其身高是三萬六千由旬。壽命方面，在俱盧洲（sgra mi snyan na），壽命是一千年，在勝身洲（gnyis na），減半為五百年，在贍部洲（lus 'phags），是二百五十年。在贍部洲，壽命不確定，最短的時候是十歲，最長的時候是最初劫時人們的壽命，無法測量。 人間五十年是四大天王天（rgyal chen bzhi pa）一天的時間。三十天是一個月，十二個月是一年，他們的壽命是五百年。其上的兩層天，壽命是前者的兩倍。人間一百三十三年是三十三天（sum cu rtsa gsum pa）一天的時間，他們的壽命是一千年。人間二百年、四百年、八百年、一千六百年分別是夜摩天（'thab bral ba）等天的一天時間，他們的壽命是二千年。

【English Translation】 Apart from that, there is no other way to reach. They have not seen the worlds above either. The four continents (glīng bzhī pa, referring to the four continents around Mount Sumeru), the sun and moon, Mount Sumeru (ri rab, the central mountain of the world), as well as the desire realm gods ('dod lha) and the Brahma world (tshangs pa'i 'jig rten), all these together are called the world of the four continents. A thousand such worlds are considered a 'small chiliocosm' (stong spyi phud kyi 'jig rten). A thousand small chiliocosms together are the 'intermediate chiliocosm' (stong gnyis pa bar ma'i 'jig rten gyi khams). A thousand intermediate chiliocosms together are called the 'great chiliocosm' (stong gsum gyi stong chen po'i 'jig rten gyi khams). It contains a billion worlds of the four continents. All these are destroyed and arise simultaneously. Arising is formation. Secondly, regarding body and lifespan: The beings residing in those worlds, the inhabitants of Jambudvipa ('dzam bu'i gling pa, the inhabitants of the southern Jambudvipa), their height is four and a half cubits. The inhabitants of Purvavideha (shar gling pa), Aparagodaniya (ba lang spyod), and Uttarakuru (byang gling pa) are eight, sixteen, and thirty-two cubits respectively, the latter being twice the former. The height of the desire realm gods: the Four Great Kings (sde ris bzhi pa) are from a quarter of a yojana (rgyang grags kyi bzhi cha) to three-quarters of a yojana, the Thirty-three (thab bral ba) are three-quarters of a yojana, the Yama (dga' ldan pa) are one yojana, the Tushita ('phrul dga' ba) are one and a quarter yojanas, and the Paranirmitavasavartin (gzhan 'phrul dbang byed pa) are from one and a half to two and a half yojanas. Among the form realm gods, the first Dhyana heaven (tshangs ris pa) is half a yojana. The two heavens above it, their height is twice the former. The Parittabha ('od chung ba) are two yojanas, and the heavens above that, their height is twice the former. The Anabhraka (sprin med pa) are one hundred and twenty-five yojanas, and further up, their height is also twice the former, until the Akanistha (og min pa), whose height is thirty-six thousand yojanas. In terms of lifespan, in Kurukshetra (sgra mi snyan na), the lifespan is one thousand years, in Videha (gnyis na), it is halved to five hundred years, and in Jambudvipa (lus 'phags), it is two hundred and fifty years. In Jambudvipa, the lifespan is uncertain, the shortest being ten years, and the longest being the lifespan of people in the first kalpa, which cannot be measured. Fifty human years are one day for the Four Great Kings (rgyal chen bzhi pa). Thirty days are a month, twelve months are a year, and their lifespan is five hundred years. The two heavens above that, their lifespan is twice the former. One hundred and thirty-three human years are one day for the Thirty-three (sum cu rtsa gsum pa), and their lifespan is one thousand years. Two hundred, four hundred, eight hundred, and one thousand six hundred human years are one day for the Yama ('thab bral ba) and other heavens respectively, and their lifespan is two thousand years.

---

བཞི་སྟོང་། བརྒྱད་སྟོང་། ཁྲི་དྲུག་སྟོང་ཡིན་པས་སོ། །གཟུགས་ཅན་ཉིན་མཚན་མེད་པས་ཚེ་བརྩི་བ་ན་རང་ལུས་ཀྱི་ཚད་དཔག་ཚད་ཕྱེད་ཡིན་ པས་གཞལ་བའི་དེ་དག་གི་ཚེ་བསྐལ་པ་ཡི་ཕྱེད་ཡིན་པ་ནས། འོག་མིན་པའི་བསྐལ་པ་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་ཡིན་པའི་བར་དུའོ། །གཟུགས་མེད་ལ་བསྐལ་པ་སྟོང་ཕྲག་ནི་ཉི་ཤུ་ལྷག་པས་ལྷག་པ་ ཡིན་ཏེ། བཞི་རིམ་པ་བཞིན། ཉིས་ཁྲི། བཞི་ཁྲི། དྲུག་ཁྲི། བརྒྱད་ཁྲིའོ། །འོད་ཆུང་ནས་བཟུང་བསྐལ་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ལ། དེའི་འོག་མ་དག་ནི་དེའི་ཕྱེད་ལ་བསྐལ་པར་བཞག་པ་དེ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ སོས་ལ་སོགས་པའི་ཚ་དམྱལ་བ་དྲུག་གི་ཚེ་ནི་རིམ་པ་བཞིན། འདོད་ལྷའི་ཚེ་དང་དེའི་ཉིན་ཞག་མཉམ་པར་བཞག་པའི་འདྲེས་ཀྱི་དེད་ན་དེ་དག་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་འདོད་པའི་ལྷ་དང་གྲངས་འདྲ་བ་ཡིན་ཏེ་ཡང་སོས་པའི་རང་ལོ་ལྔ་བརྒྱ་སོགས་ཀྱིས་སོ། ། 8-498 རབ་ཏུ་ཚ་བ་ནི་བར་བསྐལ་ཕྱེད་དོ། །མནར་མེད་ནི་བར་ཀྱི་བསྐལ་པའོ། །དུད་འགྲོ་རྣམས་ལ་ངེས་པ་མེད་དེ། མཆོག་ཏུ་རིང་བ་ཀླུ་བརྒྱད་ལྟ་བུ་ནི་བར་བསྐལ་གཅིག་གོ །ཡི་དྭགས་རྣམས་ མི་རྣམས་ཀྱི་ཟླ་བ་ཉིན་ཞག་ཏུ་བཞག་པའི་རང་ལོ་ལྔ་བརྒྱའོ། །གྲང་དམྱལ་བའི་ཚེ་ཚད་ནི། ཡུལ་མ་ག་དྷའི་ཏིལ་གྱི་སྦྱང་ཁལ་བརྒྱད་ཅུ་ཤོང་བ་ཏིལ་གྱིས་འཕྱུར་བུར་བཀང་བའི་ནང་ནས་ ལོ་བརྒྱ་ཞིང་ཏིལ་གཅིག་ཕྱུང་བས་ནམ་དེ་ཟད་པར་གྱུར་པ་ཆུ་སྦུར་ཅན་གྱི་ཚེ་རྫོགས་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་ལྷག་མ་དྲུག་གི་ཚེ་ནི་སྔ་མ་སྔ་མ་ཉི་ཤུས་བསྒྱུར་བའོ། །དེ་དག་ལས་ སྒྲ་མི་སྙན་མ་གཏོགས་པ་ལ་དུས་མ་ཡིན་པར་འཆི་བ་ཡོད་ལ། དེ་ལ་མེད་དོ། །གསུམ་པ་འཇལ་བྱེད་ཀྱི་ཚད་ནི། གཟུགས་ཀྱི་ཆུང་བའི་མཐའ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ། མིང་གི་མཐའ་ནི་ཡི་ གེ དུས་ཀྱི་མཐའ་ནི་སྐད་ཅིག་མ། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གོང་ནས་གོང་དུ་བདུན་འགྱུར་དུ་རྩིས་ཏེ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ། དེ་བདུན་རྡུལ་ཕྲན་དང་ནི་དེ་བཞིན་དུ། དེ་བདུན་ ལ་ལྕགས་རྡུལ། དེ་བདུན་ཆུ་རྡུལ། དེ་བདུན་རི་བོང་གི་རྡུལ། དེ་བདུན་ལུག་རྡུལ། དེ་བདུན་གླང་རྡུལ། དེ་བདུན་ཉི་ཟེར་གྱི་རྡུལ། དེ་བདུན་སྲོ་མ་དང་། དེ་བདུན་དེ་ལས་བྱུང་བ་ཤིག་དང་། 8-499 ཤིག་བདུན་ལ་ནས། དེ་བཞིན་དུ་དེ་བདུན་སོར་ཚིགས་ཞེས་བྱ་བས་སོ། །སོར་མོ་དེ་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་ལ་ཁྲུ་གང་། ཁྲུ་བཞི་ལ་གཞུ་འདོམ་གང་། འདོམ་དེ་དག་ལྔ་བརྒྱ་རྣམས་ལ་ནི་རྒྱང་ གྲགས། གྲོང་ལས་དེ་ཙམ་ཕྱིན་པའི་ས་སྟོངས་དེ་ལ་དགོན་པར་འདོད་ལ། རྒྱང་གྲགས་དེ་བརྒྱད་དཔག་ཚད་ཅེས་བྱའོ། །དུས་ཀྱི་མཐའི་སྐད་ཅིག་མ་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་ལ་དེའི་སྐད་ཅིག་ཟེར། དེ་དག་ཀྱང་ དྲུག་ཅུ་ལ་ཐངས་གཅིག་གོ །ཐངས་ཅིག་ནས་ཡུད་ཙམ། ཉིན་ཞག །ཟླ་བ་གསུམ་ནི་གོང་ནས་གོང་དུ་སུམ་ཅུས་བསྒྱུར་ཏེ། ཐངས་སུམ་ཅུ་ཡུད་ཙམ། དེ་སུམ་ཅུ་ཞག །དེ

【現代漢語翻譯】 四千，八千，一萬六千。因為有色界沒有白天黑夜，計算壽命時，以自身高度的一半（即一肘）來衡量，從那裡的壽命為半劫到無熱天（Akaniṣṭha）的一萬六千劫之間。無色界的壽命則超過兩萬個千劫，按照四種次第，分別是兩萬劫、四萬劫、六萬劫、八萬劫。從光天開始就是大劫，其下各層則以其一半作為劫數。 再說，等活地獄等六個熱地獄的壽命，依次與欲界天的壽命及其晝夜相等同，如果推算這些地獄的壽命，則與欲界天神的數量相等，例如等活地獄的五百歲等。 極熱地獄為半個中劫。無間地獄為一個中劫。對於旁生道眾生來說，壽命沒有定數，最長如八大龍王，壽命為一個中劫。餓鬼道的眾生，以人間的一個月作為一日一夜，壽命為五百年。 寒地獄的壽命是：如果在一個能容納八十卡爾匝（Kharza，容量單位）的摩揭陀國的芝麻倉中，裝滿芝麻，每過一百年從中取出一粒芝麻，直到芝麻全部取完，這就是具皰寒地獄的壽命。其餘六個寒地獄的壽命，依次是前一個寒地獄的二十倍。在這些地獄中，除了叫不出聲地獄外，都有非時而死的現象，而叫不出聲地獄則沒有。 第三，衡量事物的尺度是：物質的最小單位是極微塵，名稱的最小單位是字母，時間的最小單位是剎那。極微塵等，從下往上以七倍遞增，即七個極微塵為一個微塵，七個微塵為一個金塵，以此類推，七個金塵為一個水塵，七個水塵為一個兔毛塵，七個兔毛塵為一個羊毛塵，七個羊毛塵為一個牛毛塵，七個牛毛塵為一個日耀塵，七個日耀塵為一個虱子，七個虱子為一個麥粒。 七個麥粒為一指節。二十四個指節為一肘。四個肘為一張弓的長度。五百張弓的長度為一俱盧舍（Krosha）。從村莊到同樣距離的空曠地帶被認為是寺院的選址。八個俱盧舍被稱為一瑜繕那（Yojana）。一百二十個剎那為一個怛剎那（Tat-kshana），六十個怛剎那為一臘縛（Lava），從一臘縛到一日一夜，三個月，都是從下往上以三十倍遞增，即三十個怛剎那為一臘縛，三十個臘縛為一日一夜，三十日為一月。

【English Translation】 Four thousand, eight thousand, sixteen thousand. Because the Form Realm has no day or night, when calculating lifespan, it is measured by half the height of one's own body (i.e., one cubit), from a lifespan of half a kalpa to sixteen thousand kalpas in Akanistha. The Formless Realm has a lifespan exceeding twenty thousand kalpas, with the four levels being twenty thousand, forty thousand, sixty thousand, and eighty thousand kalpas respectively. Starting from the gods of light, it is a great kalpa, and the lower levels are considered to have half of that as their kalpas. Furthermore, the lifespan of the Reviving Hell and the other six hot hells are equal to the lifespan of the Desire Realm gods and their days and nights. If one calculates the lifespan of these hells, it is equal to the number of Desire Realm gods, such as the five hundred years of the Reviving Hell. The Very Hot Hell is half a middle kalpa. The Avici Hell is one middle kalpa. For animals, the lifespan is uncertain, but the longest, such as the eight great Naga kings, have a lifespan of one middle kalpa. For pretas, one month of human time is considered one day and night, and their lifespan is five hundred years. The lifespan of the cold hells is as follows: If a sesame store in the Magadha country that can hold eighty Kharzas (a unit of capacity) is filled with sesame seeds, and one seed is taken out every hundred years, the time it takes for all the sesame seeds to be removed is the complete lifespan of the Blistering Cold Hell. The lifespan of the other six cold hells is twenty times that of the previous one. In these hells, except for the 'Unable to Cry Out' Hell, there are untimely deaths, but not in the 'Unable to Cry Out' Hell. Third, the measure of things is: the smallest unit of matter is the paramāṇu (minute particle), the smallest unit of name is a letter, and the smallest unit of time is a kshana (instant). Paramāṇus, etc., increase sevenfold from bottom to top, i.e., seven paramāṇus are one aṇu (particle), seven aṇus are one gold particle, and so on, seven gold particles are one water particle, seven water particles are one rabbit hair particle, seven rabbit hair particles are one sheep wool particle, seven sheep wool particles are one cow hair particle, seven cow hair particles are one sunbeam particle, seven sunbeam particles are one louse, and seven lice are one barley grain. Seven barley grains are one finger joint. Twenty-four finger joints are one cubit. Four cubits are the length of a bow. Five hundred bow lengths are one krosha (a unit of distance). A vacant area the same distance from a village is considered a suitable site for a monastery. Eight kroshas are called one yojana. One hundred and twenty kshanas are one tat-kshana, and sixty tat-kshanas are one lava. From one lava to one day and night, three months, they all increase thirtyfold from bottom to top, i.e., thirty tat-kshanas are one lava, thirty lavas are one day and night, and thirty days are one month.

---

་སུམ་ཅུ་ཟླ་བ་ཡིན་ པའོ། །ཞག་མི་ཐུབ་དྲུག་དོར་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ཡི་ཟླ་བ་བཅུ་གཉིས་ལ་དེའི་ལོ་གཅིག་ཞེས་བྱའོ། །ཟླ་བ་གཉིས་གཉིས་ན་ཞག་རེ་རེ་དོར་དགོས་པས་དེ་ཞག་མི་ཐུབ་བོ། །བཞི་པ་བསྐལ་ པའི་རྣམ་གཞག་བཤད་པ་ནི། བསྐལ་པ་ཆེན་པོ་གཅིག་ལ་རྣམ་པ་མང་པོ་བཤད་པ་སྟེ། འཇིག་པའི་བསྐལ་པ། ཆགས་པའི་བསྐལ་པ། གནས་པའི་བསྐལ་པ། སྟོངས་པའི་བསྐལ་པར་གསིལ་བ་ལས་སོ། །འཇིག་ པའི་བསྐལ་པ་ནི། དམྱལ་བ་མནར་མེད་པ་ཡི་སེམས་ཅན་གྱི་སྲིད་པ་མེད་པ་ནས་འགོ་བརྩམས་ཏེ་སྣོད་ཟད་པས་ལྷག་མ་མེད་པའི་བར་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འཇིག་པ་ལ་བཅུད་འཇིག་པ་དང་སྣོད་འཇིག་པ་གཉིས། 8-500 དང་པོ་དམྱལ་བར་སྐྱེས་པ་དག་དེ་ནས་འཕོ་ཞིང་ཕྱིན་ཆད་དེར་སྐྱེ་མཁན་མེད་པ་བཞིན། ཚངས་པ་ཆེན་པོའི་བར་ལའང་ཡིན་པས་ཐམས་ཅད་འོད་གསལ་གྱི་ལྷར་སྐྱེ་བའམ། འཇིག་རྟེན་གཞན་དུ་ཆས་ ནས་གླིང་བཞི་པ་རིལ་སྟོང་པར་ལུས་པའོ། །གཉིས་པ་སྣོད་སྟོང་པར་ལུས་པའི་དུས་ཉི་མ་བདུན་བྱུང་ནས་རིམ་གྱིས་ས་དང་རི་རབ་འདོད་ལྷའི་གནས་བསྲེགས་པའི་མེ་ལྕེ་རླུང་གིས་ཁྱེར་ནས་ཚངས་ པའི་གཞལ་མེད་ཁང་སྟོང་པ་རྣམས་བསྲེགས་པར་གྱུར་གྱི་བར་ཡིན་ལ། མེ་ལྕེ་དེ་ཡང་དེའི་ས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་དེ་ལས་གོང་དུ་འགྲོ་བ་མེད་དེ། དེ་དག་བསྲེགས་ནས་རང་ཞིའོ། །གཉིས་ པ་ཆགས་པའི་བསྐལ་པ་ནི། དང་པོའི་རླུང་ནས་གཟུང་ནས་ནི་དམྱལ་བའི་གནས་མནར་མེད་དུ་སེམས་ཅན་གཅིག་སྲིད་པའི་བར་དུའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་ནམ་མཁའ་ལ་སྣོད་རྣམས་ཀྱི་ སྔ་ལྟས་སུ་རླུང་འཇམ་པོ་དག་པ་ལྡང་། དེ་ནས་རླུང་དེ་དག་སྐྱེ་བ་ན་རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་གྲུབ་པ་ཡིན་ལ། དེ་ནས་ཆུ་ནས་རི་རབ་ཀྱི་བར་དང་། དང་པོར་ཚངས་པའི་གཞལ་མེད་ ཁང་། དེ་ནས་འཐབ་བྲལ་བའི་བར་གྲུབ་པས་སྣོད་གྲུབ་པའི་རིམ་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གང་དག་གཅིག་འོད་གསལ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་ཚངས་པ་ཆེན་པོ། དེ་ནས་རིམ་གྱིས་མནར་མེད་ཀྱི་དམྱལ་བར་སེམས་ཅན་གཅིག་སྐྱེ་བའི་བར་ནི་བཅུད་གྲུབ་པའི་རིམ་པའོ། ། 8-501 ཆགས་འཇིག་དེ་གཉིས་ཀྱི་བར་གྱི་བསྐལ་པ་གནས་བསྐལ་ཏེ་མི་ལོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འགྲིབ་པའི་འགོ་བཙུགས་པ་ནས་ཚེ་ལོ་བཅུ་པའི་བར་དུ་ཡ་ཐོག་རིང་མོའོ། ། དེ་ནས་ཡར་སྐྱེ་བ་བར་ བསྐལ་ཕྱེད། མར་ནི་ཚེ་ལོ་བཅུ་པར་འགྲིབ་པ་ཡི་བར་བསྐལ་ཕྱེད་དེ། བསྐལ་པ་གཞན་ཁུག་པ་དེ་ནི་བཅོ་བརྒྱད་དང་། དེ་ནས་ཡར་སྐྱེ་བ་ནི་བར་བསྐལ་གཅིག་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་མར་འགྲིབ་ མེད་པས་མར་གྱི་མ་ཐོག་རིང་མོའོ། །གནས་བསྐལ་པའི་ཡར་སྐྱེ་བ་དེ་དག་ཚེ་ནི་ཅི་ཙམ་ཐུག་ཡིན་ན་བརྒྱད་ཁྲིའི་བར་རོ། །དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ཆགས་པ་འདི་ཡང་བར་གྱི་བསྐལ་པ་ཉི་ ཤུར་གནས་སོ། །དེས་ན་ཆགས་པ་དང་ནི་འཇིག་པ་དང་། ཞིག་ནས་སྟོངས་པ་དང་འདུག་པ་དག་ཐམས་ཅད

【現代漢語翻譯】 三十個是月（藏曆）。十二個月，每個月扣除六個無法忍受的晝夜，稱為一年。每兩個月需要扣除一天，所以那是無法忍受的晝夜。 第四，解釋劫的分類：一個大劫有多種分類，分為壞劫、成劫、住劫、空劫。 壞劫是：從無間地獄眾生的生命不存在開始，直到器世界耗盡，沒有剩餘為止。因此，壞劫分為有情壞滅和器世界壞滅兩種。 首先，生於地獄的眾生從那裡轉移，以後不再有眾生在那裡出生。直到大梵天，也是如此，所有眾生都生為光明天，或者前往其他世界，四大部洲空無一人。 第二，器世界空無一人的時候，出現七個太陽，逐漸燃燒大地、須彌山、欲界天眾的住所。火焰被風吹動，燃燒到大梵天的空曠宮殿。火焰只是那個地方的灰燼，不會向上蔓延，燃燒后自行熄滅。 第二，成劫是：從最初的風開始，直到無間地獄中一個眾生出生的這段時間。由於眾生的業力，天空中出現器世界的先兆，即柔和清凈的風。當這些風產生時，形成風輪。然後從水到須彌山，首先形成大梵天的宮殿，然後直到他化自在天，這是器世界形成的順序。有些眾生從光明天死亡並轉移到大梵天，然後逐漸地，直到一個眾生出生在無間地獄，這是有情形成的順序。 成劫和壞劫之間的劫是住劫，從人壽無量歲開始減少，直到人壽十歲為止，這是最初的漫長時期。然後向上增長是中劫的一半。向下減少到人壽十歲是中劫的一半。另一個劫是十八劫。然後向上增長是一個中劫，因為沒有向下減少，所以是向下的漫長時期。 住劫的向上增長，壽命最長能達到多少呢？八萬歲。如此，這個世界的形成也持續二十個中劫。因此，形成、壞滅、壞滅后的空無、以及存在，所有這些

【English Translation】 Thirty days is a month (in Tibetan calendar). Twelve months, each month deducting six unbearable days and nights, is called a year. Every two months, one day needs to be deducted, so that is the unbearable days and nights. Fourth, explaining the classifications of kalpas: One great kalpa has many classifications, divided into destruction kalpa, formation kalpa, abiding kalpa, and emptiness kalpa. The destruction kalpa is: starting from the non-existence of sentient beings' lives in Avici Hell, until the container world is exhausted, with nothing remaining. Therefore, the destruction kalpa is divided into two types: the destruction of sentient beings and the destruction of the container world. First, sentient beings born in hell transfer from there, and thereafter no sentient beings are born there. Until the Great Brahma, it is the same, all sentient beings are born as gods of clear light, or go to other worlds, and the four continents are empty. Second, when the container world is empty, seven suns appear, gradually burning the earth, Mount Meru, and the abodes of the desire realm gods. The flames are carried by the wind, burning up to the empty palaces of the Great Brahma. The flames are only ashes of that place, and do not go higher, extinguishing themselves after burning. Second, the formation kalpa is: from the initial wind, until one sentient being is born in Avici Hell. Due to the karma of sentient beings, in the sky appear the omens of the container world, which are gentle and pure winds. When these winds arise, the wind mandala is formed. Then from water to Mount Meru, first the palaces of the Great Brahma are formed, then up to Paranirmitavasavartin, this is the order of the container world's formation. Some sentient beings die and transfer from the Clear Light Heaven to the Great Brahma, then gradually, until one sentient being is born in Avici Hell, this is the order of the formation of sentient beings. The kalpa between the formation and destruction kalpas is the abiding kalpa, starting from the immeasurable lifespan and decreasing until the lifespan of ten years, this is the initial long period. Then increasing upwards is half of a middle kalpa. Decreasing downwards to the lifespan of ten years is half of a middle kalpa. Another kalpa is eighteen kalpas. Then increasing upwards is one middle kalpa, because there is no decreasing downwards, so it is the long period of downwards. In the abiding kalpa's upward increase, how long can the lifespan reach? Eighty thousand years. Thus, the formation of this world also lasts for twenty middle kalpas. Therefore, formation and destruction, emptiness after destruction, and existence, all of these

---

་བར་བསྐལ་ཉི་ཤུ་པ་རེར་མཉམ་མོ། །དེ་དག་བརྒྱད་ཅུ་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་བསྐལ་པ་ ཆེན་པོ་གཅིག་གོ །བསྐལ་པ་ཆེན་པོ་དེ་ལྟ་བུ་གྲངས་མེད་གསུམ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་འགྲུབ་བོ། །གྲངས་མེད་ཀྱང་གྲངས་ཀྱི་གནས་གཞན་དྲུག་ཅུའི་མཐའ་སྟེ། དྲུག་ཅུ་གང་ཞེ་ན། གཅིག་ བཅུ་བརྒྱ་སྟོང་ཁྲི་འབུམ་དང་། །ས་ཡ་བྱེ་བ་དུང་འཕྱུར་རྣམས་ལ་རྐྱང་པའི་གྲངས། །ཐེར་འབུམ་ཁྲག་ཁྲིག་རབ་བཀྲམ་དང་། །གཏམ་དཀྲིགས་མི་འཁྲུགས་ཁྱད་ཕྱིན་དང་། །པད་སྟེངས་དེ་འདྲེན་མཐའ་སྣང་དང་། །རྒྱུ་རིག་འོད་མཛེས་དབང་ལེགས་ཕྱིན། ། 8-502 རྟོགས་འགྲོ་འབྱིང་རྡུལ་རྒྱ་བཏགས་དང་། །སྟོབས་འཁོར་བརྡ་ཤེས་རྣམ་འབྱུང་དང་། །སྟོབས་མིག་རྣམས་ནི་ཟུང་གི་གྲངས། །བར་ནས་བརྒྱད་ནི་མ་རྙེད་དོ། །དེ་མཐར་གྲངས་མེད་བཞག་པ་ཡིན། །སངས་རྒྱས་དེ་དག་མར་ ནི་འགྲིབ་པ་ཡི་བརྒྱད་ཁྲི་ནས་བརྒྱ་ཡི་བར་ལ་དེ་དག་འབྱུང་ངོ་། །ཅིའི་ཕྱིར་ཡར་སྐྱེ་ལ་མིན། དེ་དུས་སེམས་ཅན་རྣམས་སྐྱོ་བར་དཀའ་བའི་ཕྱིར། ཅིའི་ཕྱིར་བརྒྱ་ལས་མར་འགྲིབ་ལ་མིན་ཞེ་ ན་སྙིགས་མ་ཤིན་ཏུ་ལྷག་པས་ཡིན་ནོ། །སྙིགས་མ་ལྔ་སྟེ། ཚེའི་སྙིགས་མ། དུས་ཀྱི། ཉོན་མོངས་པའི། སེམས་ཅན་གྱི། ལྟ་བའི་སྙིགས་མའོ། །ངན་སྙིགས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་སྙིགས་མའོ། །སྔ་མ་གཉིས་ཀྱིས་ སྲོག་དང་ཡོ་བྱད་རྒུད་པར་བྱེད། བར་པ་གཉིས་ཀྱིས་འདོད་པའི་བསོད་ཉམས་དང་བདག་ངལ་བར་རྩོམ་པའི་དགེ་བ་རྒུད་པར་བྱེད། ཐ་མས་ལུས་རྒུད་པར་བྱེད་དོ། །རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཡར་སྐྱེ་མར་ འགྲིབ་གཉིས་ཀ་ལ་འབྱུང་ཞིང་། བསེ་རུ་ལྟ་བུའི་བྱང་ཆུབ་དེ་བསྐལ་པ་བརྒྱའི་བར་བསྒྲུབ་པའི་རྒྱུས་ཐོབ་བོ། །འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་འབྱུང་བ་ནི་ཚེ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ནས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་ལས་ མི་འཕྱི་དེའི་བར་རོ། །དེ་ལས་འཕྱི་བ་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེའི་སྣོད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། གསེར་གྱི་འཁོར་ལོ་སྒྱུར་བ། དངུལ་གྱི། ཟངས་ཀྱི། ལྕགས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཅན་ནོ། ། 8-503 མས་རིམ་བཞིན། དེ་དག་གླིང་གཅིག་གླིང་གཉིས་དང་། གླིང་གསུམ་དང་གླིང་བཞི་ལ་དབང་བསྒྱུར་རོ། །དེ་དག་ཀྱང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་གླིང་བཞི་པ་གཅིག་ཏུ་གཉིས་འབྱུང་བ་མིན་ཏེ་སངས་རྒྱས་བཞིན་ནོ། །དེ་ དག་གི་ས་ལས་རྒྱལ་བར་བྱེད་པའི་ཚུལ་ནི། དང་པོ་ལ་ནི་ཁམས་ཀྱི་རྒྱལ་ཕྲན་རྣམས་ཕས་བསུ། གཉིས་པ་རང་དེ་དག་གི་ཐད་དུ་འགྲོ། །གསུམ་པ་གཡུལ་བཤམས་ནས་དང་། བཞི་པ་མཚོན་བརྩམས་ པས་རྒྱལ་བར་བྱེད་དོ། །མཚོན་བརྩམས་ཀྱང་གསོད་པའི་གནོད་པ་མེད་དོ། །རྒྱལ་ནས་སེམས་ཅན་དེ་དག་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ལ་འཇོག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་དག་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ ནང་དུ་སྐྱེའོ། དེ་དག་ལ་རྫས་ནི་རིན་ཆེན་སྣ་བདུན། ཉེ་བའི་བདུན་ཡོད་

【現代漢語翻譯】 二十個小劫組成一個中劫。八十個中劫組成一個大劫。菩薩成就佛果需要經歷三個無數這樣的大劫。無數也是六十個數字單位的結尾。這六十個數字單位是什麼呢？ 一、十、百、千、萬、十萬，這是單數位。百萬、千萬、億、兆，這是十進制位。千兆、京、垓、秭，這是百進位制位。穰、溝、澗、正，這是千進位制位。 載、極、恒河沙、阿僧祇，這是萬進位制位。那由他、不可思議、無量大數，這些是雙數位。中間有八個沒有找到。最後是無數。這些佛的壽命從八萬歲遞減到一百歲之間出現。為什麼不是遞增呢？因為那時眾生難以教化。為什麼不從一百歲遞減呢？因為五濁惡世非常嚴重。五濁是：壽濁、時濁、煩惱濁、眾生濁、見濁。因為處於惡劣的衰敗狀態，所以稱為濁世。前兩種導致壽命和資具衰減，中間兩種導致慾望的福報衰減，以及使人辛勞的善行衰減，最後一種導致身體衰敗。緣覺出現於遞增和遞減兩個時期，像犀牛一樣的菩提，通過一百劫的修行才能獲得。轉輪王出現的時間是從壽命無量到八萬歲之間。超過這個時間就不會出現，因為他們不是圓滿福報的容器。轉輪王有四種：金輪王、銀輪王、銅輪王、鐵輪王。 依次統治一個大洲、兩個大洲、三個大洲和四大洲。他們也不會像佛陀一樣同時出現於一個四大洲。他們征服土地的方式是：第一種，邊境小國的國王主動前來歸順；第二種，自己前往那些國家；第三種，通過戰爭；第四種，通過武力征服。即使動用武力，也不會造成殺戮的危害。征服后，他們會引導眾生行持十善業。因此，他們會轉生到天界。他們擁有七寶和近七寶。

【English Translation】 Twenty intermediate kalpas constitute one great kalpa. Eighty intermediate kalpas constitute one great kalpa. Bodhisattvas achieve Buddhahood after going through three countless such great kalpas. 'Countless' is also the end of sixty numerical places. What are these sixty numerical places? 'One, ten, hundred, thousand, ten thousand, hundred thousand,' these are single digits. 'Million, ten million, hundred million, trillion,' these are decimal digits. 'Quadrillion, quintillion, sextillion, septillion,' these are centesimal digits. 'Octillion, nonillion, decillion, undecillion,' these are millesimal digits. 'Duodecillion, tredecillion, quattuordecillion, quindecillion,' these are myriad digits. 'Sexdecillion, septendecillion, octodecillion, novemdecillion,' these are paired digits. Eight in between have not been found. At the end of that is placed 'countless.' The lifespan of these Buddhas appears from eighty thousand years decreasing to one hundred years. Why not increasing? Because at that time sentient beings are difficult to tame. Why not decreasing from one hundred years? Because the five degenerations are extremely severe. The five degenerations are: the degeneration of lifespan, the degeneration of time, the degeneration of afflictions, the degeneration of sentient beings, and the degeneration of views. Because they are in a state of evil decay, they are called degenerations. The first two cause the decline of life and resources, the middle two cause the decline of the merit of desires and the virtuous deeds that cause hardship, and the last one causes the decline of the body. Pratyekabuddhas appear in both increasing and decreasing periods, and like a rhinoceros, they attain enlightenment through the cause of practicing for a hundred kalpas. The appearance of a Chakravartin king is from immeasurable lifespan to eighty thousand years. Beyond that time, they will not appear because they are not vessels for perfect merit. There are four types of Chakravartin kings: golden wheel king, silver wheel king, copper wheel king, and iron wheel king. They rule over one continent, two continents, three continents, and four continents respectively. They also do not appear simultaneously in one four-continent world like Buddhas. The way they conquer lands is: first, the kings of the border countries come to submit; second, they go to those countries themselves; third, through warfare; fourth, through conquest by force. Even when using force, there is no harm of killing. After conquering, they lead sentient beings to practice the ten virtuous actions. Therefore, they are born in the heavens. They possess the seven precious substances and the near seven precious substances.

---

ལ་ལུས་མཚན་སོ་གཉིས་ཀྱིས་བརྒྱན་པའོ། །ཐུབ་པ་རྣམས་དེ་ལས་ཀྱང་མཚན་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡུལ་ན་གནས་པ་དང་། ཤིན་ ཏུ་གསལ་ལ་རྫོགས་པས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་བསྐལ་པ་དང་པོ་པའི་མི་རྣམས་རྒྱལ་པོ་དང་བཅས་སམ་ཞེ་ན། སྔར་བྱུང་སེམས་ཅན་གཟུགས་ཅན་གྱི་ལྷ་བཞིན། དེ་ནས་རིམ་གྱིས་ རོ་ལ་ཆགས་ཏེ་ས་སྦྲང་རྩིའི་རོ་བྲོ་བ་ཞིག་བྱུང་བ་དང་། སེམས་ཅན་བརྐམ་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཞིག་གིས་དེའི་དྲི་མནམས་ནས་རོ་མྱངས་སོ། །གཞན་དག་གིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་བྱས་པས་ཁམ་གྱི་ཟས་རྩོམ་པའི་ཐོག་མ་ཡིན་ནོ། ། 8-504 དེ་ལ་གོམས་པའི་ཕྱིར་ལུས་རྩུབ་ལ་ལྕི་བར་ཞུགས། འོད་ནུབ། མུན་པ་བྱུང་། དེའི་འོག་ཏུ་ཉི་ཟླ་བྱུང་ངོ་། །རོ་དེ་ཡང་རིམ་གྱིས་ནུབ་ནས་ས་ཞག་དང་། དེ་ཡང་ནུབ་ནས་མྱུ་གུའི་ཚལ། དེ་ཡང་ནུབ་ནས་མ་རྨོས་མ་བཏབ་པའི་འབྲས་སཱ་ལུའོ། །དེ་ཟོས་པ་དང་། དེ་ནི་ཆེས་རགས་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མཐུན་པ་འབྱུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཅིན་དང་། ཕྱི་སའི་ལམ་དང་། ཕོ་དང་མོའི་དབང་ པོ་དང་དབྱིབས་ཐ་དད་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་དག་ཕན་ཚུན་མཐོང་ནས་སྔོན་གོམས་པའི་དབང་གིས་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་བྱེད་པ་ལ་ཞུགས་པས་འདོད་པ་རྩོམ་པའི་ཐོག་མ་དེའོ། །དེ་དག་སཱ་ལུ་ དེ་ནང་ཟ་ན་ནང་ལེན། ནུབ་ཟ་ན་ནུབ་ལེན་པས་སེམས་ཅན་ལེ་ལོ་ཅན་ཞིག་གིས་བསོག་འཇོག་བྱས་པས་གཞན་དག་ཀྱང་བྱེད། དེ་ནས་ནི་དེ་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་སྐྱེས་པས་དེ་རང་ མི་སྐྱེའོ། །དེ་ནས་ཞིང་རྣམས་བགོ་བཤས་བདག་གིར་གཟུང་ནས་གཞན་གྱི་དེ་འཕྲོག་པར་བརྩམས་ཏེ་ཆོམ་རྐུན་གྱི་ཐོག་མ་དེ་ཡིན་ནོ། །མི་དེ་དག་གིས་དེ་དགག་པའི་ཕྱིར་འདུས་ནས་རང་བཞིན་བཟང་ བ་ཞིག་ཞིང་དཔོན་དུ་བཅུག །དེ་ལ་དྲུག་ཤས་བསྟབས་པ་ཞིང་རྣམས་ཀྱི་དཔོན་པོ། དེ་ནི་མང་པོས་བཀུར་བས་རྒྱལ་པོ་དེའི་མིང་མང་པོས་བཀུར་བའོ། །དེ་རྒྱལ་པོའི་ཐོག་མའོ། །གང་དག་ཁྱིམ་ནས་ཕྱིར་ཕྱོགས་པ་ལ་བྲམ་ཟེ་དང་། 8-505 རྐུན་པོ་མང་དུ་བྱུང་བ་རིགས་བཞིར་བྱེད། དེས་དེ་དག་མཚོན་འདེབས་པར་གྱུར། དེ་ལྟ་བུ་བགྱིས་པ་ཆད་པས་འཇིགས་ནས་ངས་མ་བགྱིས་ཞེས་སྨྲས་པས་བརྫུན་བྱུང་ངོ་། །ཞེས་གྲག་གོ །དེ་ནས་ལས་ ཀྱི་ལམ་འཕེལ་བ་དང་ལྷག་པར་གྱུར་པས་ཁད་ཀྱིས་ཚེ་ཐུང་ངུ་གྱུར་ལ། དེའི་ཐ་མ་ནི་ཚེ་ལོ་བཅུ་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕུང་དཀྲོལ་གྱི་རྩ་བ་ནི་གཉིས་ཏེ། རོ་ལ་ཆགས་པ་ དང་ལེ་ལོའོ། །ཚེ་ལོ་བཅུ་པ་དེར་བསྐལ་པ་ནི་གསུམ་སྟེ། མཚོན་གྱི་བསྐལ་པ་དང་ནི་ནད་དང་ནི་མུ་གེའི་བསྐལ་པ་དག་གིས་ཚར་ཕྱིན་ཏོ། །དེ་དག་དུས་ཇི་སྲིད་ན་མཚོན་ཞག་བདུན་ དང་ནི་ནད་ཟླ་བ་བདུན་དང་། མུ་གེ་ལོ་བདུན་དག་སྟེ་གོ་རིམ་མས་བཞིན་ནོ། །སྤྱིར་འཇིག་པ་དུ་ཞེ་ན། ཉི་མ་བདུན་གྱི་མེ་དང་། ཆར་གྱི་ཆུས་དང་། རླུང་རབ་ཏུ་འཁྲུགས་པ་དག་ གིས་འཇིག་པ

【現代漢語翻譯】 同樣，佛陀以三十二相（Lakshana，指佛陀所具有的三十二種殊勝的身體特徵）莊嚴其身。諸佛（Thubpa，釋迦牟尼佛的尊稱）的相好，比之更加殊勝，因為它們極其圓滿、清晰和完美。 那麼，最初劫（Kalpa，佛教時間單位，指世界從形成到毀滅的一個過程）的人們是否與國王一同出現呢？如同先前出現的有形之神一樣。之後，他們逐漸貪戀食物的味道，出現了一種味道如蜂蜜般的泥土。一個具有強烈慾望的眾生嗅到了它的香味並品嚐了它的味道。其他人也同樣效仿，這是開始食用塊狀食物的開端。 由於習慣了這種食物，他們的身體變得粗糙而沉重，光明消失，黑暗降臨。之後，太陽和月亮出現了。那種味道也逐漸消失，變成了地脂，地脂又消失，變成了幼苗的菜園，幼苗的菜園又消失，變成了未經耕種和播種的稻米（Sālu）。當他們食用稻米時，由於稻米非常粗糙，爲了使身體產生共同的物質，就出現了大小便的通道，以及男女的生殖器官和不同的形狀。他們互相看見后，由於先前的習慣，開始做不如法的事情，這是產生慾望的開端。當他們白天吃稻米時就白天拿，晚上吃就晚上拿，一個懶惰的眾生開始儲存稻米，其他人也效仿。之後，他們開始執著于稻米，稻米就不再生長了。然後，田地被分割和佔有，他們開始搶奪他人的田地，這是盜竊的開端。爲了阻止這些行為，人們聚集在一起，推選了一個善良的人作為田地的主人。他們向他繳納六分之一的稅賦，作為田地主人的報酬。因為他受到大眾的尊敬，所以被稱為國王，國王的名字就是『受到大眾尊敬』。這是最初的國王。那些從家庭中出走的人被稱為婆羅門（Brahmin）。 盜賊增多，人們被分為四個種姓。國王開始對他們施以懲罰。做了壞事的人害怕懲罰，就說『我沒有做』，於是就產生了謊言。據說，隨著業力（Karma，佛教指行為帶來的善惡果報）的道路發展和增多，壽命逐漸縮短，最終壽命只有十年。因此，煩惱的根源有兩個：貪戀食物的味道和懶惰。在壽命為十年的時期，有三種災難：刀兵劫（指戰爭的災難）、疾病劫（指疾病的災難）和飢餓劫（指饑荒的災難），這些災難會徹底摧毀一切。這些災難持續的時間分別是：刀兵劫七天，疾病劫七個月，飢餓劫七年，依次發生。一般來說，世界是如何毀滅的呢？世界被七個太陽的火焰、雨水的洪水和劇烈的狂風所毀滅。

【English Translation】 Similarly, the Buddha is adorned with the thirty-two marks (Lakshana, referring to the thirty-two auspicious physical characteristics of the Buddha). The marks of the Buddhas (Thubpa, an honorific title for Shakyamuni Buddha) are even more excellent than those, because they are extremely complete, clear, and perfect. Then, did the people of the first Kalpa (Kalpa, a Buddhist unit of time, referring to a process from the formation to the destruction of a world) appear with a king? Like the previously appeared corporeal gods. Afterward, they gradually became attached to the taste of food, and a kind of soil with a taste like honey appeared. A sentient being with strong desires smelled its fragrance and tasted its flavor. Others also followed suit, and this was the beginning of eating food in lumps. Because they were accustomed to this food, their bodies became coarse and heavy, light disappeared, and darkness descended. After that, the sun and moon appeared. That taste also gradually disappeared and became earth-oil, and the earth-oil disappeared and became a garden of seedlings, and the garden of seedlings disappeared and became uncultivated and unsown rice (Sālu). When they ate the rice, because the rice was very coarse, in order for the body to produce common substances, the channels for urine and feces appeared, as well as the male and female reproductive organs and different shapes. When they saw each other, due to previous habits, they began to do improper things, and this was the beginning of generating desire. When they ate rice during the day, they took it during the day; when they ate it at night, they took it at night. A lazy sentient being began to store rice, and others also followed suit. After that, they began to be attached to the rice, and the rice no longer grew. Then, the fields were divided and occupied, and they began to rob others of their fields, and this was the beginning of theft. In order to prevent these actions, people gathered together and elected a good person as the master of the fields. They paid him one-sixth of the tax as the reward for the master of the fields. Because he was respected by the masses, he was called the king, and the king's name was 'respected by the masses.' This was the first king. Those who left their homes were called Brahmins. Thieves increased, and people were divided into four castes. The king began to punish them. Those who did bad things were afraid of punishment and said, 'I did not do it,' and then lies arose. It is said that as the path of karma (Karma, in Buddhism, refers to the good or bad consequences of actions) developed and increased, life gradually shortened, and the final lifespan was only ten years. Therefore, there are two roots of affliction: attachment to the taste of food and laziness. In the period when life expectancy was ten years, there were three calamities: the calamity of weapons (referring to the calamity of war), the calamity of disease (referring to the calamity of disease), and the calamity of famine (referring to the calamity of famine), and these calamities would completely destroy everything. The duration of these calamities is as follows: the calamity of weapons lasts for seven days, the calamity of disease lasts for seven months, and the calamity of famine lasts for seven years, occurring in sequence. In general, how is the world destroyed? The world is destroyed by the flames of seven suns, the floods of rainwater, and violent storms.

---

་དག་ནི་ཡང་གསུམ་ཡིན་ནོ། །དང་པོས་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་མན། གཉིས་པས་གསུམ་པ་མན་སོགས་པས་གསུམ་པ་དེ་དག་གིས་རྩེ་མོ་ཡིན་དེ་ཡང་གོ་རིམ་བཞིན་འཇིག་གོ །ཅིའི་ཕྱིར་ བསམ་གཏན་གསུམ་དེ་ལྟར་འཇིག་ཅེ་ན། དེ་ཡི་སྐྱོན་དང་ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གསུམ་པོ་རིམ་པ་བཞིན། རྟོག་དཔྱོད་མེ་ལྟ་བུ། དགའ་བ་ཆུ་ལྟ་བུ། གཡོ་བ་རླུང་ལྟ་བུ་ཡོད་པའི་སྐྱོན་དེའོ། ། 8-506 བཞི་པ་ནི་ནང་གི་སྐྱོན་མེད་པས་མི་གཡོ་བའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བུའི་འཇིག་པ་མེད། དེ་དག་ས་འདབ་ཆགས་པ་མེད་པ་སྐར་མ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས། དེ་དག་གང་འབྱུང་བ་ན་གཞལ་མེད་ ཁང་དང་བཅས་ཏེ་འབྱུང་། མི་རྟག་པ་འཇིག་པའི་དུས་ནའང་དེ་ཡི་གཞལ་མེད་ཁང་སེམས་ཅན་དང་བཅས་ཏེ་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེ་ཡིས་འཇིག་པ་བདུན་ནོ། །དེ་ནས་ཆུ་ཡིས་གཅིག །དེ་ལྟར་ཆུ་ བདུན་ཐལ་ནས་ཀྱང་མེ་ཡིས་བདུན། དེ་ནས་ནི་མཇུག་ཏུ་རླུང་གིས་འཇིག་པ་ཡིན་པས། མེས་འཇིག་པ་དྲུག །ཆུས་འཇིག་པ་བདུན། རླུང་གིས་འཇིག་པ་གཅིག་གོ །ཆོས་མངོན་པའི་མཛོད་ཀྱི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་ པ་ལས། འཇིག་རྟེན་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་གནས་གསུམ་པའོ།། །། ༄། །བཞི་པ་ལས་བསྟན་པའི་གནས། བཞི་པ་ལས་བསྟན་པའི་གནས་བཤད་པ་ལ། ལས་ཀྱི་རབ་དབྱེ། དེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ ལས་ལས་འཇིག་རྟེན་སྣ་ཚོགས་པ་འདི་སྐྱེས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལྟ་བུ་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་ལས་ནི་སེམས་པ་དང་། དེས་བྱས་པའི་ལས་གཉིས་སོ། །དེའི་དང་པོ་སེམས་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཡིན་ནོ། ། སེམས་པ་དེས་བསྐྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་བསམ་པའི་ལས་ཏེ། ལུས་དང་ངག་གི་ལས་སུ་རིག་པར་བྱའོ། །ལུས་དང་ངག་གི་ལས་དེ་དག་ནི་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མིན་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སེམས་ཀྱི་དབང་གིས་ལུས་དེ་དང་དེ་ལྟར་གནས་པ་ནི། 8-507 ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དེ། བྱེ་སྨྲ་དབྱིབས་ཀྱི་གཟུགས་སུ་འདོད་དོ། །གཞན་དག་ན་རེ་འགྲོ་བ་ལས་ཡིན་ཏེ་ལུས་གཡོ་བ་ལས་ཡིན་གྱི་མི་གཡོ་བས་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ སོ། །དེ་འགྲོ་བ་མིན་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་ཉིད་ཐོབ་པ་ལས་ཕན་ཆད་དུ་མེད་པས། དེ་ཡུལ་གཞན་དུ་འཕོ་བ་མི་རིགས་སོ། །ཟུར་དང་པོ་གྲུབ་སྟེ། དེ་སྐད་ ཅིག་མ་ཡིན་པས། བདག་ཉིད་དུ་རེད་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་འཇིག་པ་རྒྱུ་མེད་ལས་བྱུང་ངམ་ཞེ་ན། རྒྱུ་མེད་པ་ལས་འགའ་མི་འབྱུང་བས་མིན་ནོ། །འོ་ན་བྱེད་རྒྱུ་ དང་འབྲལ་བ་ལས་སམ། རྒྱུ་ཡང་འཇིག་པ་པོར་འགྱུར་བར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་འབྱུང་བས་དེ་ལས་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་དངོས་པོ་རྣམས་འཇིག་པ་ལ་རྒྱུ་གཞན་མེད་ཀྱི། རང་ཉིད་འཇིག་པའི་ངང་ཅན་ ཡིན་པས་འཇིག་པ་འབྱུང་བ་ཙམ་གྱིས་འཇིག་པའི་ཕྱིར། འདི་དག་སྐད་ཅིག་མ་ལ་འཇིག་པར་ཡང་གྲུ

【現代漢語翻譯】 這些是三重禪定（三禪是指色界的三種禪定境界）。第一個禪定（初禪）低於第二個禪定（二禪），第二個禪定低於第三個禪定（三禪），以此類推，它們按照順序逐漸壞滅。為什麼第三禪定會這樣壞滅呢？因為它有相應的過患。這三種禪定依次具有尋伺如火、喜如水、動搖如風的過患。 第四禪定沒有內在的過患，因為它不動搖，所以不會像上述那樣壞滅。這些禪定就像沒有塵垢附著的星星一樣。當這些禪定產生時，會伴隨著無量宮殿一同出現。在無常壞滅的時候，這些禪定的無量宮殿也會和眾生一同壞滅。火災會毀滅七次世界，然後水災會毀滅一次。這樣經過七次水災之後，又會經歷七次火災。最後，世界會被風災毀滅。因此，火災毀滅六次，水災毀滅七次，風災毀滅一次。《阿毗達磨俱舍論》的偈頌中，這被稱為『世間品』，也就是第三品。 第四品所闡述的內容 第四品闡述的內容分為兩部分：業的分類和對業的確定。首先，眾生的業產生了各種各樣的世界。這種產生世界的業分為兩種：思和思所作。思是意業，思所產生的是思所作，可以理解為身業和語業。身業和語業又分為表業和無表業兩種。由於心的作用，身體呈現出某種狀態，這就是身表業。分別說部（佛教部派之一）認為這是形狀的色法。其他人則認為這是行，因為身體的運動才是業，不運動則不是。 這種觀點是不對的，因為一切有為法從獲得自體之後就不會再有其他變化，因此不可能轉移到其他地方。第一個觀點是成立的，因為它是剎那性的，剛一產生就會立即壞滅。如果事物壞滅沒有原因，那麼事物是從無因中產生的嗎？不是的，因為沒有任何事物是從無因中產生的。那麼，事物是從作用因和分離因中產生的嗎？也不是，因為這樣會導致原因也變成壞滅者。因此，事物的壞滅沒有其他原因，而是因為事物本身具有壞滅的本性，所以當壞滅的條件成熟時，事物就會壞滅。這些事物在剎那間壞滅也是成立的。

【English Translation】 These are the three dhyanas (the three dhyanas refer to the three meditative states of the Form Realm). The first dhyana (first concentration) is lower than the second dhyana (second concentration), and the second dhyana is lower than the third dhyana (third concentration), and so on, they gradually perish in order. Why does the third dhyana perish in this way? Because it has corresponding faults. These three dhyanas successively have the faults of investigation and analysis like fire, joy like water, and agitation like wind. The fourth dhyana has no inherent faults because it is unwavering, so it will not perish like the above. These dhyanas are like stars without dust attached. When these dhyanas arise, they appear together with immeasurable palaces. When impermanence perishes, the immeasurable palaces of these dhyanas also perish together with sentient beings. Fire disasters will destroy the world seven times, and then water disasters will destroy it once. After seven water disasters, there will be seven fire disasters again. Finally, the world will be destroyed by wind disasters. Therefore, fire disasters destroy six times, water disasters destroy seven times, and wind disasters destroy once. In the verses of the Abhidharmakosha, this is called the 'World Chapter', which is the third chapter. The Content Explained in the Fourth Chapter The content explained in the fourth chapter is divided into two parts: the classification of karma and the determination of karma. First, the karma of sentient beings produces various worlds. This karma that produces the world is divided into two types: thought (cetanā) and what is done by thought (cetanā-kṛta). Thought is mental karma, and what is produced by thought is what is done by thought, which can be understood as body karma and speech karma. Body karma and speech karma are further divided into two types: revealing karma (vijñapti-karma) and non-revealing karma (avijñapti-karma). Due to the action of the mind, the body presents a certain state, which is body revealing karma. The Sarvastivadins (a Buddhist school) consider this to be the form of shape. Others believe that it is action, because the movement of the body is karma, and non-movement is not. This view is incorrect, because all conditioned phenomena do not have any other changes after obtaining their own nature, so it is impossible to transfer to other places. The first view is established, because it is momentary, and it perishes immediately after it arises. If the destruction of things has no cause, then do things arise from no cause? No, because nothing arises from no cause. Then, do things arise from the acting cause and the separating cause? No, because this would lead to the fault that the cause also becomes the destroyer. Therefore, the destruction of things has no other cause, but because things themselves have the nature of destruction, so when the conditions for destruction are ripe, things will perish. It is also established that these things perish in an instant.

---

བ་ལ་སྐད་ཅིག་མ་ལ་འཇིག་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་ཡང་མེད་དོ། །ཡུལ་གཞན་དུ་འདབ་ཆགས་པར་ འབྱུང་བ་ལ་འགྲོ་བར་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བྱེད་པར་ཟད་དེ་རྩའི་མེ་བཞིན་ནོ། །འགྲོ་བ་མེད་ན་ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དབྱིབས་ཡིན་པར་གྲུབ་བོ། །མདོ་སྡེ་པ་དབྱིབས་ཁ་དོག་ལས་གཞན་ཞིག་ཡོད་ན། 8-508 འདི་དབང་པོ་གཉིས་ཀྱི་གཟུང་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་ནི་གཉིས་ཀྱི་འཛིན་པ་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་རིང་པོ་ལ་སོགས་པའི་དབྱིབས་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་ བས་ན་མང་པོ་དེ་ལྟར་གནས་པ་ཁོ་ན་རིང་པོ་ལ་སོགས་པ་འདོགས་པར་ཟད་དོ་ཟེར་རོ། །ངག་གི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ནི། ངག་གི་རང་བཞིན་གྱི་སྒྲ་གང་ཡིན་པའོ། །རྣམ་པར་རིག་ བྱེད་མ་ཡིན་པ་མདོ་སྡེ་པ་རྫས་སུ་མི་འདོད་དེ། དེ་ནི་ཁས་བླང་ནས་མི་བྱེད་པ་ཙམ་གྱི་ཕྱིར་དང་། འདས་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་བརྟེན་ནས་ཡང་འདོགས་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་ དག་ཀྱང་རང་གི་ངོ་བོ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར། བྱེ་སྨྲས་མདོ་ལས་བསྟན་ཡོད་ཐོགས་བཅས་ཀྱི་གཟུགས་དང་། བསྟན་མེད་ཐོགས་བཅས་ཀྱི་དང་། བསྟན་མེད་ཐོགས་ མེད་ཀྱི་གཟུགས་ཏེ་རྣམ་གསུམ་དྲི་མེད་ཟག་མེད་ཀྱི་གཟུགས་གསུངས་པ་དང་། ཡིད་གཞན་དང་ལྡན་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱང་མངོན་པར་འཕེལ་བ་དང་། བདག་ཉིད་ཀྱི་མ་བྱས་ལ་གཞན་བྱེད་དུ་བཅུག་པའི་ལས་ ཀྱི་ལམ་དག་འགྲུབ་པ་དང་། ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པར་ཡང་འགྱུར་བ་དང་། སོ་སོ་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་སོགས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མིན་པའི་གཟུགས་ཡོད་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་བསྒྲུབས་སོ། །གཉིས་པ་དེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ལ། 8-509 རྒྱུ་ཅི་ལས་བྱུང་། ས་གང་ན་ཡོད། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ། མདོ་སྡེ་ལས་བསྟན་པའི་ལས་རྣམ་གྲངས་སུ་བཤད་པ་བཞི་ལས། དང་པོ་ནི། འདོད་པ་ན་གཏོགས་པའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ མིན་པ་ནི་སྐད་ཅིག་དང་པོ་ཕྱིན་ཆད་འདས་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་མོ་དག་རྒྱུར་བྱས་པ་ལས་སྐྱེ་སྟེ། འདས་པའི་དེ་དག་གཞི་ལུས་ཀྱི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དེ་ལྟར་བྱུང་བ་རྣམས་ནི་རྟེན་ གྱི་དོན་དུ་འགྱུར་ཏ།ེ འཇུག་པར་དང་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཁོར་ལོ་ས་ལ་གྲིལ་བ་ལ་ལག་པས་གྲིལ་བ་དང་སའི་ཕྱོགས་བཞིན་ནོ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཟག་བཅས་ ཀྱི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་ནི་འདོད་པ་རང་གི་འབྱུང་བ་དག་ཁོ་ན་རྒྱུར་བྱས་པ་ལ་སྐྱེ། གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་དེའི་ས་པའི་འབྱུང་བ་ཁོ་ན་རྒྱུར་བྱས་ནས་སོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་ ལུས་དང་ངག་གི་ལས་ནི་ས་གང་དུ་སྐྱེས་པ་དེའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྒྱུར་བྱས་ནས་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མིན་པ་མ་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་དང་། རྒྱུ་མཐུན་པ་ལས་བྱུང་ ཞིང་སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་པ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ས

【現代漢語翻譯】 此外，由於剎那間毀滅，因此沒有移動。在其他地方發生翅膀扇動時，只會產生移動的傲慢，就像根部的火焰一樣。如果沒有移動，那麼身體的可見形狀就被確立了。經部宗認為，如果形狀不同於顏色，那麼它將成為兩種感官的對象，但色蘊（梵文：rūpaskandha，構成要素：色）則不會被兩者所感知。此外，長等形狀在微塵中不存在。因此，他們說，僅僅是許多東西以這種方式存在，才會被稱為長等形狀。語言的可見行為是語言的自性之聲。經部宗不認為非可見行為是實體，因為僅僅是承諾而不去做，並且還依賴於過去的四大元素，而且這些元素也沒有自己的本質，也沒有物質的特徵。正量部說，經中已經說明了有表有對的色、無表有對的色和無表無對的色這三種，以及無垢無漏的色，並且與他心相應的福德也會增長，並且自己沒有做而讓別人做的業道也會成就，並且也會變成八正道，並且由於存在別解脫戒等，因此非可見行為的色是存在的。第二，確定這一點。 什麼原因產生的？在哪裡存在？非可見行為，經部宗所說的業的分類有四種，第一種是：屬於欲界的非可見行為，從第一個剎那開始，是由過去的四大元素作為原因而產生的，過去的這些元素作為基礎，身體的四大元素以這種方式出現，成為支援的基礎，因為它們是進入和隨之進入的原因，就像輪子在地上滾動時，手滾動和地面的方向一樣。在欲界中行動的有漏的身語業，是由欲界自身的元素作為原因而產生的。在色界中行動的，是由該地的元素作為原因而產生的。無漏的身語業，是由其產生之地的四大元素作為原因而產生的。此外，非可見行為是由未被把握的元素和相似的原因產生的，並且顯示為眾生，從禪定中...

【English Translation】 Furthermore, because of instantaneous destruction, there is no movement. When wing flapping occurs elsewhere, it only generates the pride of movement, like a fire at the root. If there is no movement, then the visible shape of the body is established. The Sautrāntika school argues that if shape is different from color, then it would become an object of two senses, but the aggregate of form (Sanskrit: rūpaskandha, element of constitution: form) is not perceived by both. Moreover, shapes like long do not exist in atoms. Therefore, they say that it is merely that many things exist in this way that are called shapes like long. The visible action of speech is the sound of the nature of speech. The Sautrāntika school does not consider non-visible action as substance, because it is merely promising and not doing, and also relies on the past four great elements, and these elements also have no own essence and no characteristic of form. The Vaibhāṣika school argues that the sutras have stated the three types of form: visible and obstructive, invisible and obstructive, and invisible and non-obstructive, as well as the immaculate and uncontaminated form, and that merit associated with other minds also increases, and that the paths of action that one has not done oneself but has caused others to do are also accomplished, and that they also become the eightfold noble path, and that because there are Prātimokṣa vows and so on, the non-visible action of form exists. Second, to ascertain this. What cause does it arise from? Where does it exist? Non-visible action, the four categories of actions spoken of in the Sutra school, the first is: non-visible action belonging to the desire realm, from the first moment onwards, arises from the past great elements as the cause, these past elements as the basis, the body's great elements appear in this way, becoming the basis of support, because they are the cause of entering and following, just as when a wheel rolls on the ground, the hand rolls and the direction of the ground. The contaminated actions of body and speech that act in the desire realm arise from the elements of the desire realm itself as the cause. Those who act in the form realm arise from the elements of that place as the cause. The uncontaminated actions of body and speech arise from the great elements of the place where they arise as the cause. Furthermore, non-visible action arises from elements that have not been grasped and from similar causes, and appears as sentient beings, from meditative concentration...

---

ྐྱེས་པ་བསམ་གཏན་ཟག་མེད་ཀྱི་སྡོམ་པའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་རྗེས་འབྲང་ཡིན་པས་མ་ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་དང་། རྒྱས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཁོ་ན་རྒྱུར་བྱས་ནས་སྲོག་གཅོད་སྤོང་བ་སྐྱེ་བ་དེ་དག་ཁོ་ན་ལས་ཚིག་འཁྱལ་པ་སྤོང་བའི་བར་དུ་སྐྱེ་སྟེ། 8-510 སེམས་བཞིན་དུ་འབྱུང་བ་ཐ་དད་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོ་ཐར་སྡོམ་པ་ནི་འབྱུང་བ་གཞན་དང་གཞན་དག་རྒྱུར་བྱས་ནས་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མིན་པ་བདུན་སྐྱེའོ། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ནི་རྒྱུ་མཐུན་ པ་ལས་བྱུང་བ་ལུས་ཀྱི་ནི་ཟིན་པའོ། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མིན་པ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ལུང་དུ་བསྟན་མིན་སེམས་ནི་སྟོབས་ཆུང་བ་ཡིན་པས། དེའི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་ བར་འགྱུར་བའི་ལས་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་འཕེན་པ་མེད་པ་དང་། ལས་གཞན་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དང་སེམས་པ་ནི་དགེ་མི་དགེ་ལུང་མ་བསྟན་རྣམ་པ་གསུམ་པའོ། །གཉིས་པ་ས་གང་ན་ཡོད་པ་ ནི། མི་དགེ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ཁོ་ན་སྟེ་གཞན་དག་ན་མེད་དོ། །ལྷག་མ་དགེ་བ་དང་ལུང་མ་བསྟན་ཐམས་ཅད་ནའོ། །གཟུགས་ནའང་རྣམ་རིག་མིན་པ་ཡོད་ལ། གཟུགས་མེད་ན་ནི་འབྱུང་ བ་མེད་པའི་ཕྱིར་མེད་དོ། །གང་ན་ལུས་དང་ངག་འཇུག་པ་དེ་ན་ལུས་ངག་གི་སྡོམ་པ་ཡོད་དོ། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ནི་ས་གཉིས་པོ་འདོད་ཁམས་དང་། དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་བསམ་གཏན་ དང་པོ་དག་ན་ཡོད་ཀྱི་དེ་ཡན་ལ་མེད་དོ། །འདོད་པ་ན་ཡང་བསྒྲིབས་པའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མེད་ཀྱི་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཁོ་ན་ན་ཡོད་དོ། །ཚངས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་གཡོས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ངག་གི་ལས་ཡོད་ལ། 8-511 དེ་ཡན་ཆད་ན་ངག་གི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མེད་ལ་སྒྲའི་སྐྱེ་མཆེད་ཕྱིའི་འབྱུང་བ་དག་རྒྱུར་བྱས་པ་ཡོད་དོ། །རྟོག་དཔྱོད་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀུན་ནས་སློང་བར་བྱེད་ ན། དེ་ཡང་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ན་མེད་དོ། །སྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བས་སློང་བར་བྱེད་ཀྱི་ཁ་ནང་དུ་བལྟས་པའི་ཕྱིར་མཐོང་སྤང་གི་མ་ཡིན་པས་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་ མ་བསྟན་པའི་སེམས་དེ་ཡང་འདོད་པའི་ཁམས་ན་མེད་དོ། །ཀུན་སློང་གི་དབང་ཁོ་ན་ལས་དགེ་བའམ་མི་དགེ་བར་འཇོག་གམ་ཞེ་ན་མིན་ཏེ། དེ་མེད་པ་དོན་དམ་པ་དང་ངོ་བོ་ཉིད་ དང་། མཚུངས་ལྡན་དང་ཀུན་ནས་སློང་བ་བཞིས་སོ། །དེ་ལས་ཐར་པ་དམ་པའི་དོན་དུ་དགེ་བ། དགེ་བའི་རྩ་བ་གསུམ་དང་ངོ་ཚ་ཁྲེལ་ཡོད་པ་ནི་ཀུན་སློང་ལ་མི་བལྟོས་པའི་ཕྱིར་བདག་ ཉིད་ཀྱིའམ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དགེ་བ་སྟེ་འཕྲོད་པའི་སྨན་བཞིན་ནོ། ། དེ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཆོས་རྣམས་ནི། མཚུངས་ལྡན་གྱི་དགེ་བ་སྟེ། སྨན་དང་སྦྱར་བའི་བཏུང་བ་བཞིན་ཀུན་ནས་བསླང་ བའི་བྱ་བ་དང་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་དང་ཐོབ་པ་དང་འགོག་པ་དང་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སྙོམས་འཇུག་རྣམས་ཀ

【現代漢語翻譯】 未染污的禪定之律儀（samvara）的非表色（aviññatti）是隨心而生的，因此，只有未攝受的元素和增長所產生的斷除殺生等，乃至斷除妄語等才會產生。 因為它們與心的生起方式相同。別解脫律儀（prātimokṣa-saṃvara）則是由不同的元素作為因，從而產生七種非表色。表色（viññatti）是由同類因產生的，是身體所攝受的。非表色分為善和不善兩種。由於未記別（avyākṛta）的心力較弱，因此，與其相關的業力也較弱，無法投生；而其他的業，即表色和思（cetanā），則分為善、不善和未記別三種。 第二，關於它們存在於何處：不善只存在於欲界（kāmadhātu），其他地方則沒有。其餘的善和未記別則存在於一切處。在色界（rūpadhātu）中也存在非表色，但在無色界（arūpadhātu）中，由於沒有元素，所以不存在。身體和語言活動存在的地方，就有身語的律儀。表色存在於欲界和有尋有伺（savitarka-savicāra）的初禪（prathamadhyāna），更高處則沒有。即使在欲界，也沒有被染污的表色，只有梵天世界（brahmaloka）才有。大梵天（mahābrahmā）也有由動搖所引發的語言業， 更高處則沒有語言的表色，只有以聲音的處（āyatana）和外在元素作為因所產生的。如果由尋伺（vitarka-vicāra）的心引發表色，那麼在二禪（dvitīyadhyāna）等處也沒有。由修習所斷除的煩惱引發，因為是向內觀察，所以不是見道所斷的，因此，被染污且未記別的心也不存在於欲界。是否僅僅由意樂（kun slong）的支配來決定是善還是不善呢？不是的，因為沒有意樂，還有勝義諦（paramārtha-satya）、自性（svabhāva）、相應（samprayukta）和發起（kun nas slong ba）四種。從中解脫是殊勝的意義，是善的。三種善根（kuśala-mūla）和慚愧（hrī-apatrāpya）是不依賴意樂的，因此是自性的善，就像有益的藥物一樣。與它們相應的法（dharma）是相應的善，就像與藥物混合的飲料一樣。發起行為、生起等等，以及獲得（prāpti）、滅盡（nirodha）和無想定（asaṃjñā-samāpatti）等。

【English Translation】 The non-revealing form (aviññatti) of undefiled meditative discipline (samatha) arises following the mind. Therefore, only the abandonment of killing, etc., which arises from unapprehended elements and growth, up to the abandonment of false speech, arises. Because they arise in the same way as the mind. The Prātimokṣa discipline arises from different elements as causes, thus giving rise to seven non-revealing forms. The revealing form (viññatti) arises from a common cause and is apprehended by the body. Non-revealing forms are of two kinds: virtuous and non-virtuous. Since the unindicated (avyākṛta) mind is weak, the karma associated with it is also weak and cannot be reborn; while other karmas, namely revealing forms and thought (cetanā), are of three kinds: virtuous, non-virtuous, and unindicated. Secondly, regarding where they exist: non-virtue exists only in the desire realm (kāmadhātu), and not in other realms. The remaining virtues and unindicated exist everywhere. In the form realm (rūpadhātu), there is also non-revealing form, but in the formless realm (arūpadhātu), it does not exist because there are no elements. Where body and speech activities exist, there exist the disciplines of body and speech. Revealing forms exist in the desire realm and the first dhyāna (prathamadhyāna) with investigation and analysis (savitarka-savicāra), but not beyond that. Even in the desire realm, there is no obscured revealing form, only in the Brahma realm (brahmaloka). Even in Mahābrahmā, there is verbal karma caused by agitation, but beyond that, there is no revealing form of speech, only the āyatana of sound and external elements as causes. If the revealing form of the mind with investigation and analysis arises, it does not exist in the second dhyāna and so on. It is caused by what is to be abandoned by meditation, because it is an inward observation, so it is not what is to be abandoned by seeing, therefore, the obscured and unindicated mind does not exist in the desire realm. Is it determined to be virtuous or non-virtuous solely by the power of intention (kun slong)? No, because without intention, there are also four: ultimate truth (paramārtha-satya), nature (svabhāva), association (samprayukta), and origination (kun nas slong ba). Liberation from that is the supreme meaning, which is virtuous. The three roots of virtue (kuśala-mūla) and shame (hrī-apatrāpya) do not depend on intention, therefore, they are virtuous by nature, like beneficial medicine. The dharmas that are associated with them are associated virtues, like a drink mixed with medicine. Actions, arising, etc., as well as attainment (prāpti), cessation (nirodha), and the state of non-perception (asaṃjñā-samāpatti), etc.

---

ུན་ནས་སློང་བས་དགེ་བ་ཡིན་ཏེ། སྨན་དང་སྦྱར་བའི་བཏུང་བ་ལས་བྱུང་བའི་འོ་མ་བཞིན་ནོ། ། 8-512 ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལས་ཟློག་པ་བཞི་ནི་མི་དགེ་བའོ། །དོན་དམ་པར་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ལ། ནམ་མཁའ་དང་བརྟགས་མིན་གྱི་འགོག་པར་བསྟན་པ་དག་མཐོང་སྤང་གི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀུན་ ནས་སློང་བར་བྱེད་པ་མིན་ནོ་ཞེས་པ་དང་། སྟོན་པས་ལོག་པར་ལྟ་བ་ལས་ལོག་པར་རྟོག་པ་དང་ལོག་པའི་ངག་གི་ལོག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང་འགལ་ བར་མི་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན་མི་འགལ་ཏེ །ཀུན་ནས་སློང་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། རྒྱུའི་ཀུན་སློང་དང་ནི་དེའི་དུས་ཀྱི་ཀུན་སློང་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཉིས་ལས་དང་པོ་འཕེན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ པས་རབ་ཏུ་འཇུག་པར་བྱེད་པ། གཉིས་པ་བྱ་བའི་དུས་སུ་མཐུན་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འཇུག་བྱེད་ཡིན་ནོ། །མཐོང་བས་སྤང་བྱའི་རྣམ་ཤེས་ནི། ཀུན་ནས་སློང་བར་བྱེད་པ་རྟོག་དཔྱོད་དག་ གི་གཞིར་གྱུར་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་རབ་ཏུ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། སེམས་ཁ་ཕྱིར་བལྟས་པའི་བྱ་བའི་དུས་ན་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་སྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི་གཉིས་ཀ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་ཤེས་ཚོགས་ལྔ་ནི་རྗེས་སུ་འཇིག་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །རབ་ཏུ་འཇུག་བྱེད་དགེ་བ་སོགས་ལས་རྗེས་སུ་འཇུག་བྱེད་ཀྱང་དགེ་མི་དགེ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་རྣམ་གསུམ་དུ་འགྱུར་ལ། 8-513 མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའང་དེ་དང་འདྲའོ། །ཐུབ་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ནི་རབ་ཏུ་འཇུག་བྱེད་དགེ་བ་ལས་དགེ་བ། ལུང་མ་བསྟན་ལས་ལུང་མ་བསྟན་འདྲ་བའམ། ཡང་ན་དེ་ལ་ རབ་ཏུ་འཇུག་བྱེད་ལུང་མ་བསྟན་ལས་ཀྱང་རྗེས་སུ་འཇུག་བྱེད་དགེ་བར་འགྱུར་རོ། །སྡེ་པ་གཞན་དག་སངས་རྒྱས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་སེམས་མེད་དགེ་བར་རྒྱུད་གཅིག་པའོ་ཟེར་རོ། །སྒོམ་སྤང་ ཀྱང་ཡིད་ནི་རབ་ཏུ་འཇུག་བྱེད་ཀྱང་ཡིན་རྗེས་སུ་འཇུག་བྱེད་ཀྱང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་དགེ་མི་དགེ་ལུང་མ་བསྟན་གསུམ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རྣམ་སྨིན་ལས་སྐྱེད་པའི་སེམས་ནི་རབ་ཏུ་ འཇུག་བྱེད་དང་རྗེས་སུ་འཇུག་བྱེད་གཉིས་ཀ་མིན་ཏེ། མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པར་འཇུག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མིན་པ་བཤད་པ་ལ། རབ་དབྱེ། གང་ཞིག་གང་ དང་ལྡན་པ། ཇི་ལྟར་ཐོབ། གཏོང་བ། གང་ལ་ཡོད་པ་བཤད་པ་ལྔ་ལས་དང་པོ་ནི། རྣམ་རིག་མིན་རྣམ་གསུམ་ཞེས་བྱ་སྟེ་སྡོམ་པའི་ལས་དང་སྡོམ་པ་མིན་གྱི་ལས་དང་། དེ་ལས་གཞན་ པ་བར་མའི་ལས་སོ། །འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྒྱུན་སྡོམ་ཞིང་འགོག་པས་ན་སྡོམ་པ། དེ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སོ་སོ་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པ་དང་། 8-51

【現代漢語翻譯】 從根本上發起是善的，就像藥物混合的飲料中產生的牛奶一樣。 8-512 與上述所說相反的四種情況是不善的。對於未被真實教導的，以及對於虛空和不可測度的止滅的教導，並非所有顯現的認知都是從根本上發起的，因為它們是見道所斷除的。如果有人問，『佛陀所說的從邪見產生邪分別、邪語和邪業的終結，難道不會與之相矛盾嗎？』，答案是不會矛盾。因為從根本上發起有兩種：因的發起和彼時的發起。在這兩者中，第一個是推動者，因此是完全進入者；第二個是在行為時一致進入，因此是隨行者。見道所斷除的意識，由於是分別唸的基礎，因此是顯現的認知完全進入者，但由於在心向外的行為時沒有它，因此不是隨行者。 修道所斷除的意意識是兩者（完全進入者和隨行者）。五種意識集合只是隨行者。從完全進入的善等，隨行者也變為善、不善和未說明三種。 8-513 不善和未說明的也與此類似。能仁（釋迦牟尼佛）說，從完全進入的善產生善，從未說明產生未說明是相似的，或者對於它，從完全進入的未說明，隨行者也變為善。其他部派說，佛陀沒有未說明的心，善是同一傳承。修道所斷除的意，既是完全進入者，也是隨行者，應當知道這三種（善、不善、未說明）。異熟所生的心既不是完全進入者，也不是隨行者，因為它是在沒有顯現意圖的情況下進入的。 第三，解釋非顯現的認知。分為五部分：分類、與何者相應、如何獲得、捨棄、存在於何處。首先是：非顯現的認知有三種，即律儀之業、非律儀之業，以及與此二者不同的中間之業。由於遮止和阻止邪淫的戒律之流，所以是律儀。它有三種：別解脫律儀，以及無漏律儀。 8-514 和緣覺的律儀。非律儀是殺生等。中間之業是睡眠等。第一，分類已經解釋完畢。第二，解釋與何者相應。與律儀相應的有三種：身語之業和心。與非律儀相應的有兩種：身語之業。與中間之業相應的是心。第三，解釋如何獲得。從他獲得，或者從自獲得。從他獲得是指從阿阇黎處獲得。從自獲得是指自己發誓。第四，解釋捨棄。捨棄有三種：從他獲得者，通過捨棄而捨棄；從自獲得者，通過死亡而捨棄；兩種情況都通過生起對治而捨棄。第五，解釋存在於何處。律儀存在於欲界和色界。非律儀存在於欲界。中間之業存在於三界。

【English Translation】 Generating from the root is virtuous, like milk arising from a beverage mixed with medicine. 8-512 The four opposites of what has been said are non-virtuous. For what has not been truly taught, and for the teachings of emptiness and immeasurable cessation, not all manifest cognitions are generated from the root, because they are abandoned by the path of seeing. If someone asks, 'Doesn't what the Buddha said about the arising of wrong conceptions, wrong speech, and the end of wrong actions from wrong views contradict this?', the answer is no. Because generating from the root is of two kinds: the generation of the cause and the generation of that time. Of these two, the first is the impeller, therefore it is the complete enterer; the second enters consistently at the time of action, therefore it is the follower. The consciousness to be abandoned by the path of seeing, because it is the basis of conceptual thoughts, is the manifest cognition's complete enterer, but because it is not present at the time of outward-looking action of the mind, it is not the follower. The mind-consciousness to be abandoned by the path of meditation is both (the complete enterer and the follower). The five aggregates of consciousness are only the follower. From the completely entering virtue, etc., the follower also becomes of three kinds: virtuous, non-virtuous, and unspecified. 8-513 Non-virtuous and unspecified are also similar to this. The Thubpa (Shakyamuni Buddha) said that from the completely entering virtue arises virtue, and from the unspecified arises the unspecified is similar, or for it, from the completely entering unspecified, the follower also becomes virtuous. Other schools say that the Buddha does not have an unspecified mind, and that virtue is of the same lineage. The mind to be abandoned by meditation is both the complete enterer and the follower, and it should be known that these are of three kinds (virtuous, non-virtuous, unspecified). The mind born from the ripening is neither the complete enterer nor the follower, because it enters without manifest intention. Third, explaining non-manifest cognition. Divided into five parts: classification, what it corresponds to, how it is obtained, abandonment, and where it exists. First is: non-manifest cognition is of three kinds, namely the action of discipline, the action of non-discipline, and the intermediate action different from these two. Because it prevents and stops the flow of immoral conduct, it is discipline. It is of three kinds: the discipline of individual liberation, as well as the discipline of non-outflow. 8-514 and the discipline of the Pratyekabuddha. Non-discipline is killing, etc. Intermediate action is sleeping, etc. First, the classification has been explained. Second, explaining what it corresponds to. What corresponds to discipline is of three kinds: actions of body, speech, and mind. What corresponds to non-discipline is of two kinds: actions of body and speech. What corresponds to intermediate action is the mind. Third, explaining how it is obtained. Obtained from others, or obtained from oneself. Obtained from others means obtained from the Acharya. Obtained from oneself means vowing oneself. Fourth, explaining abandonment. Abandonment is of three kinds: what is obtained from others is abandoned by renunciation; what is obtained from oneself is abandoned by death; both cases are abandoned by the arising of the antidote. Fifth, explaining where it exists. Discipline exists in the desire realm and the form realm. Non-discipline exists in the desire realm. Intermediate action exists in the three realms.

---

4 ཟག་པ་དང་བཅས་པ་བསམ་གཏན་ལས་སྐྱེས་པའི་སྡོམ་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཆོས་འདི་པ་རྣམས་ཀྱི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གཉིས་པ་ནི་འཕགས་པ་དགྱེས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །གསུམ་པ་ གཟུགས་ན་སྤྱོད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །དེ་ལས་སོ་སོ་ཐར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་བརྒྱད་དེ། དགེ་སློང་ཕའི་སྡོམ་པ། དགེ་སློང་མའི་སྡོམ་པ། དགེ་ཚུལ་ཕའི། དགེ་ཚུལ་མའི། དགེ་སློབ་མའི། དགེ་བསྙེན་ཕའི། དགེ་བསྙེན་མའི། བསྙེན་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་རྫས་སུ་ནི་དགེ་སློང་དགེ་ཚུལ། དགེ་བསྙེན་བསྙེན་གནས་པ་སྟེ་རྣམ་པ་བཞི་ཡིན་ནོ། །མཚན་ཐ་དད་ལས་མིང་ནི་འཕོ་བ་ ཙམ་སྟེ། མཚན་གྱུར་པ་སྡོམ་པ་མི་གཏོང་ཞིང་སྔོན་མེད་པའི་སྡོམ་པ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བསྙེན་དགེ་ཚུལ་དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་རིམ་པ་བཞིན་བླངས་ན། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ ཐ་དད་པ་ཉིད་དུའམ་གཅིག་ཏུ་སྐྱེ་ཞེ་ན། ཐ་དད་དེ་མ་འདྲེས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ཡང་སྲོག་གཅོད་པའི་སྤོང་བ་གསུམ་ནས་མྱོས་པར་གྱུར་པའི་བཏུང་བ་སྤོང་བ་གསུམ་གྱི་བར་དུ་མཚན་ ཉིད་ཐ་དད་པར་སྐྱེ། ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་དེ་འདྲ་བས་སོ། །སྲོག་གཅོད་ཀྱི་སྤོང་བ་ལྟ་བུ་ཕན་ཚུན་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་འབྱེད་ན་ཇི་སྐད་དུ། གཞིའི་ཁྱད་པར་ལས་ཁྱད་པར་ཡོད་དོ། །ཇི་ལྟར་བྱས་པས་ཞེ་ན། 8-515 ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་བསླབ་པའི་གཞི་ཆེས་མང་པོ་དག་ཡང་དག་པར་ལེན་འདོད་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་རྒྱགས་པ་དང་བག་མེད་པའི་གནས་ཆེས་མང་པོ་དག་ལས་ལྡོག་པས་ན། སྲོག་གཅོད་པ་ལ་ སོགས་པའི་གཞི་ཆེས་མང་པོ་དག་ལས་ལྡོག་པར་འགྱུར་ཞིང་། སྤོང་བའི་གཞི་རྣམས་ལ་ཡང་འཇུག་པར་འགྱུར་བས་གཞིའི་ཁྱད་པར་ལས་སྤོང་བ་རྣམས་ཁྱད་པར་ཡོད་དོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གཉིས་ཀ་ ཡང་དེར་འདུས་པའི་ཕྱིར་དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་བཏང་བས་སྡོམ་པ་གསུམ་ཆར་ཡང་བཏང་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན་དེ་ནི་མི་འདོད་དོ། །དེ་བས་ན་སྡོམ་པ་དེ་དག་ནི་ཐ་དད་པ་ཁོ་ ནའོ། །དེ་དག་འགལ་བ་མེད་དེ་ཇི་སྐད་དུ། གསུམ་ཆར་ཡང་ལྷན་ཅིག་པར་འགྱུར་གྱི་སྡོམ་པ་ཕྱི་མ་ཡང་དག་པར་བླངས་པས་སྔ་མ་གཏོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་པས་སོ། །དེ་དག་ གིས་སྤང་བྱ་དུ་སྤོང་ན། སྤང་བྱ་ལྔ་དང་བརྒྱད་དང་བཅུ་དང་ནི་ཐམས་ཅད་སྤོང་བར་མོས་པ་ལས་རིམ་པ་བཞིན་དགེ་བསྙེན་དང་ནི་བསྙེན་གནས་དང་། དགེ་ཚུལ་གྱི་ཆེད་དང་དགེ་སློང་ཉིད་ དོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སོར་སྡོམ་ནི་ལས་མི་མཉམ་པ་རྣམས་ཡང་དག་པར་འཇོག་པར་བྱེད་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཏེ་བསིལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ལུས་ལ་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་མེད་པས། ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་བླངས་པ་བདེ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང་ནི་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྔགས་པའི་ཕྱིར་ལེགས་སྤྱད་དོ། ། 8-516 བྱ་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལས་དང་། ལུས་དང་ངག་སྡོམ་པའི་ཕྱིར་སྡོམ་པ

【現代漢語翻譯】 有漏的禪定所生的戒律。第一種是，這些教派的人們所追求的行爲準則。第二種是聖者們所喜悅的行爲準則。第三種是在色界中奉行的行爲準則。其中，別解脫（Prātimokṣa，梵文，巴利文，約束之意）共有八種：比丘（Bhikṣu，梵文，乞士）的戒律、比丘尼（Bhikṣuṇī，梵文，女乞士）的戒律、沙彌（Śrāmaṇera，梵文，勤策男）的戒律、沙彌尼（Śrāmaṇerī，梵文，勤策女）的戒律、式叉摩那（Śikṣamāṇā，梵文，學戒女）的戒律、優婆塞（Upāsaka，梵文，近事男）的戒律、優婆夷（Upāsikā，梵文，近事女）的戒律、近住（Upavāsa，梵文，齋戒）的戒律。這些戒律的實體是比丘、沙彌、優婆塞、近住者四種。名稱不同只是名稱的改變，因為改變名稱不會捨棄戒律，也不會獲得先前沒有的戒律。 如果依次受持優婆塞、沙彌、比丘的戒律，那麼這些戒律是各自不同還是合為一體呢？是各自不同的，互不混淆。也就是說，從斷除殺生的誓言到斷除飲酒的誓言，其特徵各不相同。其餘的也是如此。如果像斷除殺生的誓言一樣，彼此之間有什麼區別呢？正如所說：『基於基礎的不同而有區別。』怎麼做呢？正如越是想要正確地接受更多的學處，就越能從更多的放逸和不謹慎之處遠離。因此，從斷除殺生等更多的基礎中遠離，並且也適用於斷除的基礎，所以基於基礎的不同，斷除也有所不同。如果不是這樣，兩者都包含在其中，那麼捨棄比丘的戒律，就等於捨棄了三種戒律，這是不希望的。因此，這些戒律是各自不同的。 這些戒律並不矛盾，正如所說：『三種戒律可以同時存在，正確地受持後面的戒律並不會捨棄前面的戒律。』那麼，這些戒律斷除多少應斷除的事物呢？根據意願，優婆塞斷除五種應斷除的事物，近住斷除八種，沙彌斷除十種，比丘斷除一切應斷除的事物。像這樣的別解脫能正確地安置不平等的行為，所以是戒律，因為它能帶來清涼。因為它能使身體完全沒有痛苦，所以說『正確地受持戒律是快樂的』，並且因為它受到智者的讚揚，所以是善行。 因為是行為的自性，所以是業，因為能約束身語，所以是戒律。

【English Translation】 The discipline born from meditative concentration with outflows. The first is the code of conduct pursued by those of these schools. The second is the code of conduct pleasing to the noble ones. The third is the code of conduct practiced in the realm of form. Among these, Prātimokṣa (Sanskrit, Pali, meaning 'to restrain') is of eight kinds: the discipline of a Bhikṣu (Sanskrit, 'mendicant'), the discipline of a Bhikṣuṇī (Sanskrit, 'female mendicant'), the discipline of a Śrāmaṇera (Sanskrit, 'novice monk'), the discipline of a Śrāmaṇerī (Sanskrit, 'novice nun'), the discipline of a Śikṣamāṇā (Sanskrit, 'probationary nun'), the discipline of an Upāsaka (Sanskrit, 'male lay follower'), the discipline of an Upāsikā (Sanskrit, 'female lay follower'), and the discipline of Upavāsa (Sanskrit, 'observance'). The substance of these is fourfold: Bhikṣu, Śrāmaṇera, Upāsaka, and Upavāsa. The difference in names is merely a change of name, because changing the name does not abandon the discipline, nor does it acquire a discipline that was not previously present. If one takes the vows of Upāsaka, Śrāmaṇera, and Bhikṣu in sequence, are these vows distinct or unified? They are distinct, not mixed. That is, from the vow to abstain from killing to the vow to abstain from intoxicating drinks, their characteristics are different. The same is true for the rest. If, like the vow to abstain from killing, what is the difference between them? As it is said: 'There is a difference based on the difference of the foundation.' How is it done? Just as the more one wants to correctly take more precepts, the more one turns away from more places of negligence and carelessness. Therefore, one turns away from more foundations such as abstaining from killing, and also applies to the foundations of abstaining, so based on the difference of the foundation, the abstentions are also different. If it were not so, since both are included therein, abandoning the discipline of a Bhikṣu would mean abandoning all three disciplines, which is not desirable. Therefore, these disciplines are distinct. These disciplines are not contradictory, as it is said: 'All three can occur together, and correctly taking the later discipline does not abandon the former.' How many things to be abandoned do these abandon? According to one's inclination, the Upāsaka abandons five things to be abandoned, the Upavāsa abandons eight, the Śrāmaṇera abandons ten, and the Bhikṣu abandons all things to be abandoned. Such Prātimokṣa correctly establishes unequal actions, so it is discipline, because it brings coolness. Because it completely eliminates suffering from the body, it is said that 'correctly taking discipline is happiness,' and because it is praised by the wise, it is a virtuous practice. Because it is the nature of action, it is karma, and because it restrains body and speech, it is discipline.

---

་ཞེས་བྱའོ། །སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་སྐད་ཅིག་དང་པོའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་དང་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མིན་ པ་དང་པོ་དག་ནི་སོ་སོ་ཐར་པ་སྟེ། སྡིག་པ་ལས་སོ་སོ་ཐར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ལུས་དང་ངག་སྡོམ་པའི་ཕྱིར་སོ་སོ་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་དང་། བྱ་བ་སྟེ་ལས་ཀྱི་ལམ་ དངོས་སོ། །སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་སོ་སོ་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་སོ་སོ་ཐར་པ་ནི་མིན་ནོ། །མཇུག་ཡིན་གྱི་ལས་ཀྱི་ལམ་དངོས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སོ་སོ་ ཐར་པ་དང་ལྡན་པ་བརྒྱད་དེ། དགེ་སློང་ཕའི་ནས་བསྙེན་གནས་ཀྱི་བར་རོ། །ཆོས་འདི་པ་ལས་གཞན་མུ་སྟེགས་བྱེད་ལའང་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོད་མོད་ཀྱང་དེ་སོ་སོ་ཐར་པའི་ སྡོམ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། དེ་ནི་སྲིད་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་གཏན་དུ་སྡིག་པ་ལས་སོ་སོ་ཐར་པར་བྱེད་པ་མིན་ནོ། །ཞེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དེས་སོ། །བསམ་གཏན་ལས་སྐྱེས་ པ་བསམ་གཏན་གྱི་སྡོམ་པ་དང་དེ་ལྡན་ལ། འདིར་ནི་ཉེར་བསྡོགས་ཀྱང་བསམ་གཏན་དུ་བརྗོད་དེ། དཔེར་ན་གྲོང་འདི་ན་སཱ་ལུའི་ཞིང་ཡོད་དོ་ཞེས་གྲོང་གི་ཉེ་འཁོར་ལ་ཡང་གྲོང་ཞེས་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ། ། 8-517 ཟག་པ་མེད་པའི་སྡོམ་པ་དང་། འཕགས་པའི་སེམས་ཅན་དང་ལྡན་ལ། འཕགས་པའི་གང་ཟག་ནི་སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་གཉིས་སོ། །སྡོམ་པ་གསུམ་པོ་འདི་དག་ལས་ཐ་མ་གཉིས་ནི་སེམས་རྗེས་ འབྲང་སྟེ། སེམས་གཞན་དང་ལྡན་པ་དང་། སེམས་མེད་པ་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། ། བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་དགུ་དག་ཏུ་སྐྱེས་པར་བསམ་ཟག་དེ་གཉིས་མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་ལ་སྤོང་ བའི་སྡོམ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་གཉིས་ཀྱི་འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། དེ་ཀུན་ནས་སློང་བར་བྱེད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤོང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུང་ལས། ལུས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལེགས་པ་སྟེ། ། ངག་གི་སྡོམ་པ་ལེགས་པ་ཡིན། །ཡིད་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལེགས་པ་སྟེ། །ཐམས་ཅད་དུ་ནི་སྡོམ་པ་ལེགས། །ཞེས་གང་གསུངས་པ་དང་། གང་ཡང་མིག་གི་དབང་པོ་སྡོམ་པས་བསྡམས་ཏེ་གནས་སོ་ཞེས་པ་ ཅི་ཞེ་ན། ཤེས་བཞིན་དང་དྲན་པ་ལས་མི་གཡེང་བར་བྱ་བ་དག་སྟེ་གཉིས་ནི་ཡིད་ཀྱི་སྡོམ་པ་དང་དབང་པོའི་སྡོམ་པ་ཞེས་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་གང་ཞིག་གང་དང་ལྡན་པ་ ནི། སོ་སོ་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ལ་གནས་པ་ཇི་སྲིད་དུ། སྡོམ་པ་མ་བཏང་བའི་བར་རྟག་ཏུ་ད་ལྟར་གྱི་རྣམ་རིག་མིན་པ་དང་ལྡན་ནོ། །སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ཕྱིན་ཆད་འདས་པ་དང་ཡང་ལྡན་ལ། 8-518 སྡོམ་མིན་གནས་པའང་དེ་དང་འདྲའོ། །བསམ་གཏན་གྱི་སྡོམ་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་རྟག་ཏུ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་དང་ལྡན་ཏེ། དེས་ནི་སྐད་ཅིག་མ་དང་ པོ་ལའང་ཚེ་རབས་གཞན་དག་ཏུ་བཏང་བའི་བསམ་གཏན་གྱི་སྡོམ་པ་འདས་པ་ཐོབ་བོ། །འཕགས་པ་ནི་ལམ་སྔོན་མ་བ

【現代漢語翻譯】 被稱為『律儀』（Sdom-pa）。最初受持律儀的剎那，其最初的『表色』（rnam-par rig-byed）和『非表色』（rnam-par rig-byed min-pa）即是『別解脫』（So-so thar-pa），因為它們能使人從罪惡中解脫。這包括身語的約束，因此是別解脫律儀，以及實際的行為，即業道本身。從第二個剎那開始，只有別解脫律儀，而不再是別解脫本身。它是結尾，但不是實際的業道。擁有別解脫的有八種人，從比丘到近住。雖然其他教派，如外道，也有如法受持的戒律，但那不是別解脫律儀，正如所說：『因為它依賴於存在，所以不能永遠使人從罪惡中解脫。』這就是原因。從禪定中產生的稱為『禪定律儀』（bsam-gtan gyi sdom-pa），並與禪定相應。這裡，近分定（nyer-bsdogs）也被稱為禪定，例如，『這個村莊有稻田』，指的是村莊附近的地方也稱為村莊。 無漏的稱為『無漏律儀』（zag-pa med-pa'i sdom-pa），與聖者相應。聖者分為有學和無學兩種。這三種律儀中，后兩種是隨心的，因為它們隨順其他心，也隨順無心。在九種無間道（bar-chad med-pa'i lam dgu）中生起，被認為是『斷滅染污之律儀』（bsam zag de gnyis mi lcogs pa med pa la spong ba'i sdom-pa），因為它能斷滅那兩者的邪戒，以及引發它們的煩惱。《律經》中說：『善哉身律儀，善哉語律儀，善哉意律儀，一切處律儀皆善。』（藏文：ལུས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལེགས་པ་སྟེ། །ངག་གི་སྡོམ་པ་ལེགས་པ་ཡིན། །ཡིད་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལེགས་པ་སྟེ། །ཐམས་ཅད་དུ་ནི་སྡོམ་པ་ལེགས། །）又說：『守護眼根而住』（藏文：གང་ཡང་མིག་གི་དབང་པོ་སྡོམ་པས་བསྡམས་ཏེ་གནས་སོ་ཞེས་པ་），這是什麼意思呢？指的是不從正知和正念中散亂，這二者被稱為意律儀和根律儀。 第二，什麼與什麼相應呢？安住于別解脫律儀，直到律儀未捨棄之前，總是與現在的非表色相應。從第一個剎那之後，也與過去相應。安住于非律儀也是如此。與禪定律儀相應，總是與過去和未來的非表色相應，因為即使在第一個剎那，也能獲得過去世捨棄的禪定律儀。聖者則與之前的道相應。

【English Translation】 It is called 'Discipline' (Sdom-pa). At the first moment of properly taking the vows, the first 'Form-revealing' (rnam-par rig-byed) and 'Non-form-revealing' (rnam-par rig-byed min-pa) are 'Individual Liberation' (So-so thar-pa), because they liberate from sins. This includes the restraint of body and speech, hence it is the Discipline of Individual Liberation, and the actual actions, which are the paths of karma themselves. From the second moment onwards, it is only the Discipline of Individual Liberation, and no longer Individual Liberation itself. It is the conclusion, but not the actual path of karma. There are eight who possess Individual Liberation, from a Bhikshu to a Upavasatha. Although other religions, such as the Tirthikas, also have properly taken vows, that is not the Discipline of Individual Liberation, as it is said: 'Because it relies on existence, it cannot permanently liberate from sins.' That is the reason. That which arises from Samadhi is called 'Discipline of Samadhi' (bsam-gtan gyi sdom-pa), and is associated with Samadhi. Here, the preparatory stage (nyer-bsdogs) is also called Samadhi, for example, 'There is a rice field in this village,' referring to the area near the village also being called the village. The unpolluted is called 'Discipline of Non-contamination' (zag-pa med-pa'i sdom-pa), and is associated with the Noble Ones. Noble individuals are divided into those who are learning and those who are not learning. Among these three disciplines, the latter two are mind-following, because they follow other minds, and also follow the absence of mind. Arising in the nine uninterrupted paths (bar-chad med-pa'i lam dgu), it is considered the 'Discipline of Abandoning Defilements' (bsam zag de gnyis mi lcogs pa med pa la spong ba'i sdom-pa), because it abandons the immoral conduct of those two, and the afflictions that cause them to arise. The Sutra says: 'Good is the discipline of the body, good is the discipline of speech, good is the discipline of the mind, good is the discipline in all places.' (Tibetan: ལུས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལེགས་པ་སྟེ། །ངག་གི་སྡོམ་པ་ལེགས་པ་ཡིན། །ཡིད་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལེགས་པ་སྟེ། །ཐམས་ཅད་དུ་ནི་སྡོམ་པ་ལེགས། །) And it also says: 'He dwells restrained by the restraint of the eye faculty' (Tibetan: གང་ཡང་མིག་གི་དབང་པོ་སྡོམ་པས་བསྡམས་ཏེ་གནས་སོ་ཞེས་པ་), what does this mean? It refers to not being distracted from mindfulness and awareness, these two are called the discipline of the mind and the discipline of the senses. Secondly, what is associated with what? Abiding in the Discipline of Individual Liberation, as long as the discipline is not abandoned, it is always associated with the present non-form-revealing. After the first moment, it is also associated with the past. Abiding in non-discipline is also the same. Being associated with the Discipline of Samadhi is always associated with the past and future non-form-revealing, because even in the first moment, one obtains the Discipline of Samadhi abandoned in past lives. The Noble One is associated with the previous path.

---

སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ལ་འདས་པ་དང་མི་ལྡན་ནོ། །བསམ་ ཟག་གི་སྡོམ་ལྡན་མཉམ་པར་བཞག་པ་འཕགས་པའི་ལམ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་གནས་པ་དེ་ལའང་། ད་ལྟར་གྱི་རྣམ་རིག་མིན་པ་གཉིས་དང་ལྡན་གྱི་ལངས་པ་དག་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བར་མ་ ལ་གནས་པ་ལ། རྣམ་རིག་མིན་པ་ངེས་པར་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། གང་ལ་འཆལ་ཚུལ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཡན་ལག་ལ་སོགས་པས་བསྡུས་པ་ཡོད་ན་དང་པོ་བར་གྱི་དང་ལྡན་ནོ། ། བར་ནི་ད་ལྟར་གྱིའོ། །སྐད་ཅིག་དང་པོ་ཕྱིན་ཆད་དུས་ནི་གཉིས་ཏེ་འདས་པ་དང་ད་ལྟར་གྱི་གཉིས་ཀ་དང་ངོ་། །སྡོམ་མིན་ལ་གནས་པ་དགེ་བའི་རྣམ་རིག་མིན་པ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ བ་དང་། སྡོམ་པ་ལ་གནས་པ་མི་དགེ་བའི་རྣམ་རིག་མིན་པ་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་ལས། དང་པོ་དེར་རབ་ཏུ་དང་བའི་ཤུགས་གང་གིས་མཆོད་རྟེན་ལ་ཕྱག་འཚལ་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་ན་དགེ་བའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་སྐྱེ་ལ། 8-519 ཕྱི་མ་ཉོན་མོངས་པའི་ཤུགས་ལྡན་པ་གང་གིས་གསོད་པ་དང་འཆིང་རྡེག་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་ན་མི་དགེ་བའི་རྣམ་རིག་མིན་པ་སྐྱེ་ལ། དེ་གཉིས་ཇི་སྲིད་དུ་རྗེས་སུ་འབྲང་ བ་དེ་སྲིད་དུ་རིག་བྱེད་མིན་པ་ཡང་རྗེས་སུ་འབྲང་ངོ་། །དེ་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ལ་ནི་ད་ལྟར་གྱི་དང་། གཞན་དུ་འདས་པ་དང་ཡང་ལྡན་ནོ། །སྡོམ་པ་སྡོམ་མིན་བར་མ་ ལ་གནས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ནི་ཇི་སྲིད་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་བྱེད་པ་དག་ལ་ད་ལྟར་གྱི་དེ་དང་ལྡན་པ། མ་བཏང་བར་དུ་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ ཕྱིད་ཆད་ནི་འདས་པ་དེ་དང་ཡང་ལྡན་ལ། མ་འོངས་པ་མེད་དོ། །བསྒྲིབས་པ་དང་ནི་མ་བསྒྲིབས་པའི་ལུང་མ་བསྟན་པའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ལ་འདས་པ་དག་དང་ལྡན་པ་འགའ་མེད་དེ། ཆོས་ཉམ་ཆུང་བའི་ཐོབ་པ་ཡང་ཉམ་ཆུང་ཡིན་པས་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་ཅན་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིས་ཉམ་ཆུང་བར་བྱས་ན་སེམས་ཀྱིས་སོ། །ལུས་དང་ངག་མི་སྡོམ་པའི་ཕྱིར་སྡོམ་པ་མིན་པ་ དང་། དམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨད་པ་དང་འབྲས་བུ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་བསྐྱེད་པས་ཉེས་སྤྱད་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཡིན་པས་འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ལུས་ངག་མི་དགེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལས་ཡིན་ལ། 8-520 དངོས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་ལས་མི་དགེ་བ་དེའི་ལམ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ནི་སྡོམ་མིན་གྱི་རྣམ་གྲངས་སོ། །སྡོམ་པའང་མིན་སྡོམ་མིན་ཡང་མིན་པ་བར་མ་དོར་གནས་པ་ཞིག་སེམས་ཞན་པས་དགེ་ བའམ་མི་དགེ་བ་བྱེད་ན་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཉིད་ལྡན་ལ། རིག་བྱེད་མིན་པ་དང་མི་ལྡན་པ་དང་། རྣམ་རིག་བཏང་བ་དང་། གཞན་དུ་ཡོངས་སུ་གྱུར་ནས་ད་དུང་དུ་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ མ་བྱུང་བའི་འཕགས་པའི་གང་ཟག་འགའ་ཞིག་རྣམ་རིག་མིན་པ་ཁོ་ན་དང་ལྡན་གྱི། རིག་བྱེད་དང་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ཇི་ལྟར་ཐོབ་པ་ནི། བསམ

【現代漢語翻譯】 爲了產生，第一個剎那與過去不相應。具有有漏戒律（梵文：sāsrava-śīla，漢語：有煩惱的戒律）安住于等持（梵文：samāpatti，漢語：禪定）進入聖道（梵文：ārya-mārga，漢語：聖者的道路）的補特伽羅（梵文：pudgala，漢語：人）也不具有現在的非表色（梵文：aviññapti，漢語：無表）二者，因為他們不是散亂的。處於中間狀態的人，不一定有非表色。如果具有包含毀犯之相和戒律支分等，則與最初和中間相應。 中間是現在的。從第一個剎那之後，時間是兩個，即過去和現在都相應。安住于非戒律者，將具有善的非表色，安住于戒律者，將具有不善的非表色。在前者中，以極大的歡喜的力量，進行頂禮佛塔等行為時，產生善的表色（梵文：viññapti，漢語：表色）。 在後者中，具有煩惱的力量，進行殺害、捆綁、毆打等行為時，產生不善的非表色。這二者持續跟隨多久，非表色也持續跟隨多久。對於第一個剎那，是與現在相應，對於其他則是與過去相應。安住于戒律、非戒律、中間狀態的所有人，只要進行表色，就與現在的表色相應，在未捨棄之前，從第一個剎那之後，也與過去相應，沒有未來。被遮蔽和未被遮蔽的無記（梵文：avyākṛta，漢語：不可記說）的表色，沒有與過去相應的，因為微弱之法的獲得也是微弱的，所以不是有聯繫的。 如何使其微弱呢？通過心。因為身語不防護，所以是非戒律；因為聖者們呵責，並且產生不悅意的果報，所以是惡行；因為是不符合戒律的方面，所以是毀犯的戒律；因為身語是不善的，所以是業；因為包含實物，所以是不善業的道路。這些是非戒律的異名。處於非戒律也非非戒律的中間狀態，如果心力弱小而行善或不善，則僅具有表色，而不具有非表色；捨棄表色，或者完全改變，尚未產生表色的聖者，僅具有非表色，而不具有表色。 第三，如何獲得呢？思考。

【English Translation】 For the sake of production, the first moment is not associated with the past. Those who possess the contaminated discipline (Skt: sāsrava-śīla) and abide in meditative equipoise (Skt: samāpatti), having entered the noble path (Skt: ārya-mārga), do not possess the two non-manifestations (Skt: aviññapti) of the present, because they are not distracted. For those who abide in the intermediate state, it is not necessarily the case that non-manifestation exists. If one possesses that which is encompassed by the characteristics of transgression and the branches of discipline, then one is associated with the first and the intermediate. The intermediate is the present. From the first moment onwards, there are two times: both the past and the present are associated. Those who abide in non-discipline will come to possess virtuous non-manifestation, and those who abide in discipline will come to possess non-virtuous non-manifestation. In the former case, with the force of great joy, when one performs actions such as prostrating to a stupa, virtuous manifestation (Skt: viññapti) arises. In the latter case, when one possesses the force of affliction and performs actions such as killing, binding, and beating, non-virtuous non-manifestation arises. For as long as these two continue to follow, so too does non-manifestation follow. For the first moment, it is associated with the present, and for the others, it is associated with the past. For all those who abide in discipline, non-discipline, and the intermediate state, as long as they perform manifestation, they are associated with the present manifestation, and until it is abandoned, from the first moment onwards, they are also associated with the past, and there is no future. There are no obscured and unobscured indeterminate (Skt: avyākṛta) manifestations that are associated with the past, because the attainment of weak dharmas is also weak, and therefore it is not connected. How is it made weak? Through the mind. Because body and speech are not restrained, it is non-discipline; because it is condemned by the noble ones and produces undesirable results, it is misconduct; because it is a contrary aspect of discipline, it is a corrupted discipline; because body and speech are unwholesome, it is karma; because it is encompassed by substance, it is the path of unwholesome karma. These are synonyms for non-discipline. If one abides in an intermediate state that is neither discipline nor non-discipline, and if one performs virtuous or non-virtuous actions due to a weak mind, then one possesses only manifestation and not non-manifestation; some noble individuals who have abandoned manifestation or have completely transformed and have not yet produced manifestation possess only non-manifestation and not manifestation. Third, how is it obtained? By thinking.

---

་གཏན་ལས་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཟག་པ་ དང་བཅས་པ་བསམ་གཏན་གྱི་དངོས་གཞི་ས་པའམ། ཉེར་བསྡོགས་ཐོབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསམ་གཏན་གྱི་སྡོམ་པ་ཐོབ་ལ། ཟག་མེད་ཀྱི་སྡོམ་པ་ནི་ཟག་མེད་འཕགས་པའི་ས་ནམ་ཐོབ་པ་དེས་ཐོབ་བོ། ། སོ་སོ་ཐར་པ་ཞེས་པ་འདི་གཞན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་ལ། འདི་ཡང་གཞན་ལ་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་ན། གཞན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ལས་ཐོབ་བོ། །དེ་ཡང་དགེ་སློང་ཕ་དང་ དགེ་སློབ་མ་ནི་དགེ་འདུན་ལས་སོ། །གཞན་དག་ནི་གང་ཟག་ལས་སོ། །སོགས་ཀྱི་སྒྲས་བྱེ་སྨྲ་འདུལ་བ་པས་རང་བྱུང་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་བཅུས་བསྙེན་པར་རྫོགས་པ་དེ་དག་གི་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ལ་རག་ལུས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སོ། ། 8-521 དུས་ཇི་སྲིད་དུ་ཞེ་ན། ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ། རིས་བདུན་གྱི་དང་། ཉིན་ཞག་གཅིག་ཏུ་བསྙེན་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བླང་བར་བྱའོ། །སྡོམ་མིན་གྱི་དུས་ངེས་པ་ནི། ཇི་སྲིད་འཚོའི་ བར་དུ་སྡིག་པའི་ཆོས་ཁས་བླངས་པས་སྐྱེ་ཡི། ཉིན་ཞག་པ་ཡི་སྡོམ་མིན་ནི་མེད་དེ། ཇི་ལྟར་བསྙེན་གནས་པ་དེ་བཞིན་དེ་དེ་ལྟར་ནོད་པ་མེད་ཅེས་གྲག་གོ །བསྙེན་གནས་གཞན་ལས་ནོད་ པ་ཡིན་ལ། དེའི་ཚུལ་ནི་ལེན་པ་པོ་སྟན་དམའ་བར་འདུག་སྟེ། འབོགས་པ་པོས་ཆོ་ག་སྨྲས་པའི་རྗེས་སུ་བཟླས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་རྒྱན་གསར་པས་མི་བརྒྱན་པར་སང་ནམ་ནི་ལངས་ཀྱི་ བར་དུ་བསྙེན་གནས་ཡན་ལག་བརྒྱད་ཚང་བར་ནི་ལེན་ནོ། །གང་གིས་ཚེས་བརྒྱད་ལ་རྟག་ཏུ་བསྙེན་གནས་ལ་གནས་པར་བྱའོ། །ཞེས་སྔོན་ཡང་དག་པར་བླངས་པར་བྱས་པ་དེ་ནི་ཟས་ཟོས་ནས་ཀྱང་ ནོད་ཆོག་ལ། དེ་ཡང་ནང་པར་གཞན་ལས་ནོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། གཞན་ལ་བལྟོས་པ་ནི་རྐྱེན་ཡོད་ཀྱང་མི་འདའ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་དེ་གཉིས་ལས་གཞན་དུ་ནོད་པ་ནི་ལེགས་ པར་སྤྱད་པ་ཙམ་དུ་འགྱུར་གྱི། བསྙེན་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདིས་དགྲ་བཅོམ་པ་དག་དང་ཉེ་བར་གནས་པར་བྱེད་པས་སམ། ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་གྱི་སྡོམ་པ་དང་ཉེ་བར་བྱེད་པས་བསྙེན་གནས་སོ། ། 8-522 འདིས་དགེ་རྩ་ཆུང་ངུ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་གསོས་འདེབས་པའི་ཕྱིར་གསོ་སྦྱོང་དུ་ཡང་གཏོགས་སོ། །ཡན་ལག་བརྒྱད་ལས་རིམ་པ་བཞིན་རྩ་བ་བཞི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཡན་ལག །མྱོས་འགྱུར་འཐུང་བ་ སྤོང་བ་གཅིག་པུ་ནི་བག་ཡོད་པའི་ཡན་ལག །དེ་བཞིན་ལྷག་མ་གསུམ་བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱི་ཡན་ལག་སྟེ་རིམ་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡིས་མི་མཐུན་པ་བརྒྱད་ཀྱི་དྲན་པ་ཉམས་པ་དང་དྲེགས་པ་སྐྱེ་ བར་འགྱུར་ལ། དེས་འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཐག་ཉེ་བར་གྱུར་པས་དེ་བརྒྱད་སྤོང་ངོ་། །དགེ་བསྙེན་ལས་གཞན་ལའང་བསྙེན་གནས་ཡོད་དམ་ཡོད་མོད་ཀྱི། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་མ་སོང་བ་ལ་ནི་ མེད་དོ། །འོ་ན་སྐྱབས་སུ་སོང་བ་ཁོ་ནས་དགེ་བསྙེན་དུ་འ

【現代漢語翻譯】 從恒常中生起的有漏之心，是禪定的根本地，或者僅僅通過獲得近分定就能獲得禪定的戒律。而無漏的戒律，則是當獲得無漏聖者地時才能獲得。 『別解脫』是指使他人理解，如果這也使他人理解，那麼就是從使他人理解者那裡獲得。其中，比丘父親和比丘尼母親是從僧團那裡獲得，其他人是從個人那裡獲得。通過『等』字，分別說部和律藏部認為，通過自生等十種方式受具足戒的人，他們的別解脫戒律並不依賴於使他人理解。 至於時間有多長呢？直到生命結束。七眾以及一日一夜的近住戒也應當如法受持。非戒律的時間確定是：只要承諾造惡業就會產生。一日一夜的非戒律則不存在，正如近住者那樣，沒有那樣受持的說法。近住戒是從他人那裡受持的，其方式是：受持者坐在低矮的座位上，複誦施戒者唸誦的儀軌。並且，不以新裝飾打扮，直到第二天黎明，受持圓滿八支的近住戒。應當在每月的初八堅持守持近住戒。之前已經如法受持的，即使吃過飯後也可以受持，並且應當在第二天從他人那裡受持，因為依賴他人是爲了即使有因緣也不違越。除了這兩種方式之外受持的，只能算是善行，而不是近住戒的戒律。因為這使人接近阿羅漢，或者接近終身戒律，所以稱為近住。 因為這能滋養微小的善根，所以也屬於布薩（梵文：Upoṣadha，梵文天城體：उपोसथ，梵文羅馬擬音：uposadha，漢語字面意思：增長）。八支中，前四支依次是戒律的支分，不飲用迷醉之物是謹慎的支分，其餘三支是苦行的支分，依次對應。因為這會使人產生與八種不合的念頭喪失和傲慢，並且因為這使邪淫的戒律變得接近，所以要捨棄這八種。除了居士之外，還有其他人有近住戒嗎？有，但是沒有皈依三寶的人則沒有。那麼，僅僅皈依三寶就是居士嗎？

【English Translation】 The mind with outflows arising from the constant is the fundamental ground of meditation, or one obtains the vows of meditation merely by obtaining the preparatory attainment. The vows without outflows are obtained when one obtains the ground of the noble ones without outflows. 'Prātimokṣa' (別解脫) means to make others understand. If this also makes others understand, then it is obtained from that which makes others understand. Among these, the Bhikṣu father and the Bhikṣuṇī mother are from the Saṃgha (僧團), while others are from individuals. By the word 'etc.,' the Vaibhāṣika (分別說部) and Vinaya (律藏部) schools assert that those who have received full ordination through ten methods, such as self-ordination, their Prātimokṣa vows do not depend on making others understand. How long does it last? Until the end of life. The vows of the seven assemblies and the one-day-one-night Upoṣadha (近住戒) should also be properly taken. The fixed time for non-vows is: as long as one promises to commit evil deeds, it arises. There is no such thing as a one-day-one-night non-vow; it is said that there is no such taking as the Upoṣadha practitioner does. The Upoṣadha is taken from another, and the method is: the taker sits on a low seat and repeats after the giver recites the ritual. And, without adorning oneself with new ornaments, one takes the complete eight-limbed Upoṣadha until dawn of the next day. One should always abide by the Upoṣadha on the eighth day of the month. Having previously taken it properly, one may take it even after eating, and one should take it from another on the next day, because relying on another is to avoid transgressing even if there is a cause. Taking it in any way other than these two methods becomes merely a good deed, but not the vows of the Upoṣadha. Because this brings one close to the Arhats (阿羅漢), or close to the vows for the rest of one's life, it is called Upoṣadha. Because this nourishes the small roots of virtue, it also belongs to Upoṣadha. Among the eight limbs, the first four are successively limbs of morality, abstaining from drinking intoxicants alone is a limb of mindfulness, and similarly, the remaining three are limbs of asceticism, in order. Because this causes the loss of mindfulness and the arising of pride, which are incompatible with the eight, and because this makes the morality of immorality close, one abandons these eight. Are there Upoṣadha for others besides lay practitioners? Yes, but not for those who have not taken refuge in the Three Jewels. Then, is merely taking refuge in the Three Jewels a lay practitioner?

---

གྱུར་རམ་ཞེ་ན། ཉི་འོག་པ་འགྱུར་རོ་ཟེར་ལ། ཁ་ཆེ་བ་སྡོམ་པ་མེད་པས་མི་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་གང་གིས་འགྱུར། དགེ་ བསྙེན་ཉིད་དུ་ཁས་བླངས་པས་དེ་ཁོ་ན་ལས་འདིའི་སྡོམ་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེས་ཐོབ་ཟིན་ཀྱང་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྡོམ་པར་བྱ་བ་བསྟན་པ་དགེ་སློང་བཞིན་ནོ། ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ བུ་ཐམས་ཅད་དགེ་བསྙེན་གྱི་སྡོམ་པས་བསྡམས་པ་ཡིན་ན། སྣ་གཅིག་སྤྱོད་པའི་དགེ་བསྙེན་སོགས་ཇི་ལྟ་བུར་འགྱུར། དེ་བསླབ་པའི་གཞི་གང་བསྲུང་བར་བྱེད་པ་ལ་དེ་སྤྱོད་པར་གསུང་ཞེས་གྲག་ལོ། ། 8-523 སློབ་དཔོན་རང་ལེན་པའི་ཚེ་སྐྱབས་སུ་སོང་བ་ལ་སོགས་པ་གང་ཁས་བླངས་པ་དེ་དང་དེའི་དགེ་བསྙེན་དུ་བཞེད་དོ། །སྡོམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆུང་ངུ་ལ་སོགས་པ་འབྲིང་དང་། ཆེན་པོ་ཉིད་ ནི་ཡང་དག་པར་ལེན་པའི་ཡིད་ཇི་བཞིན་པའི་དབང་གིས་ཏེ། དེ་ལྟར་བྱས་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ཡང་སོ་སོ་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ཆུང་ངུ་ཡང་ཡོད་ལ་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ལ་ཡང་ཆེན་ པོ་ཡོད་དོ། །གང་ཞིག་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་རྩོམ་པ་དེ་ཡང་། ཇི་སྐད་དུ། གང་ཞིག་སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་སུ་བྱེད་པའི་ཆོས་མི་སློབ་པ་ ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་དག་གཙོ་བོར་གྱུར་པས་སྐུ་དེ་སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད་པའམ། ཡང་ན་གང་དག་བརྙེས་པས་ཐམས་ཅད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པར་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཡིན་པའོ། །དེ་ དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། ཟད་པ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་འཁོར་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ནི་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མ་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལའམ་འོན་ ཏེ་གཅིག་ལ་ཞེ་ན། མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ནི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་སྟེ། ལམ་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སོ། །དགེ་འདུན་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་ནི་དགེ་འདུན་དུ་བྱེད་པའི་ཆོས་མི་སློབ་པ་དང་སློབ་པ་གཉིས་ཀ་དང་སྟེ། 8-524 གང་དག་ཐོབ་པས་གང་ཟག་བརྒྱད་པོ་མི་ཕྱེད་པའི་ཕྱིར་དགེ་འདུན་དུ་འགྱུར་བའོ། །ཅི་དགེ་འདུན་ཐམས་ཅད་ལའམ་འོན་ཏེ་གཅིག་ལ། ལམ་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བ་མེད་པས་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ ཐམས་ཅད་ལའོ། །ཆོས་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དེ་ནི་མྱ་ངན་འདས་པ་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་སྟེ། བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་། སྡུག་བསྔལ་ཞི་ བར་མཚན་ཉིད་གཅིག་པས་སོ། །ཇི་སྐད་དུ། གལ་ཏེ་མི་སློབ་པའི་ཆོས་དག་ཁོ་ན་སངས་རྒྱས་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ངན་སེམས་ཀྱིས་ཁྲག་ཕྱུང་བས་མཚམས་མེད་པར་འགྱུར། བྱེ་ བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ན་རེ་རྟེན་ལ་གནོད་པ་བྱས་པས་དེ་དག་ལ་གནོད་པ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །སློབ་དཔོན་རང་མི་སློབ་པ་ཁོ་ན་སངས་རྒྱས་སུ་མི་འཇོག་སྟེ། གཟུགས་ སྐུ་ཡང་སངས་རྒ

【現代漢語翻譯】 如果問：是否會轉變？說是『太陽下的人會轉變』，而『喀什米爾人因為沒有戒律所以不會轉變』。那麼，通過什麼轉變呢？通過承諾成為居士，唯有如此才能生起此處的戒律。即使已經獲得，爲了解知，所教導的受戒如同比丘一樣。如果所有這些都以居士的戒律來約束，那麼，奉行單一戒律的居士等會如何呢？據說，這是因為守護所學的基礎，所以才奉行它。 8-523 當阿阇梨（Acharya，老師）自己受戒時，凡是所承諾的皈依等，都認為是他的居士戒。所有的戒律，無論是小、中等，還是大的，都取決於如實接受的意樂。如果這樣做，阿羅漢（Arhat，已證悟者）也有小小的別解脫戒，而凡夫俗子也有大的別解脫戒。凡是開始皈依三寶的，正如所說：『凡是皈依佛的，就是皈依能成佛之法，即無學法。』或者說，那些主要的身軀被稱為佛，或者說，那些證得一切，爲了通達而行持的，就是佛。那些是什麼呢？是包括盡智等在內的眷屬。色身與先前和之後沒有區別。是所有的佛，還是一個佛？從相的方面來說，是所有的佛，因為道的相沒有不同。 皈依僧伽，就是皈依能成僧伽之法，包括有學和無學兩種。8-524 那些通過獲得而使八種人不可分割的，就成為僧伽。是所有的僧伽，還是一個僧伽？因為道的相沒有不同，所以從相的方面來說，是所有的僧伽。皈依法，就是皈依個別觀察的滅諦（Nirvana，涅槃），因為自他相續的煩惱和痛苦的寂滅具有相同的相。正如所說：『如果只有無學法才是佛，那麼，為何如來（Tathagata，如來）被惡意傷害出血會成為無間罪？』分別說部（Vaibhashika，經量部）的人說，因為對所依造成損害，所以就是對他們造成損害。阿阇梨不認為只有無學才是佛，色身也是佛。

【English Translation】 If asked, 'Will it change?' it is said, 'People under the sun will change,' but 'Kashmiri people will not change because they have no precepts.' Then, through what does it change? Through vowing to be a layperson, only through that will the precepts here arise. Even if it has already been obtained, in order to understand, the precepts taught are like those of a Bhikshu (monk). If all such are bound by the precepts of a layperson, then how will laypersons who practice a single precept, etc., be? It is said that this is because they protect the basis of what is learned, and therefore they practice it. 8-523 When the Acharya (teacher) himself takes vows, whatever refuge, etc., is vowed, that is considered his layperson's vow. All precepts, whether small, medium, or large, depend on the intention of properly taking them. If done in this way, even an Arhat (enlightened being) has small Pratimoksha (individual liberation) precepts, and even an ordinary person has large ones. Whoever begins to take refuge in the Three Jewels, as it is said: 'Whoever takes refuge in the Buddha, takes refuge in the Dharma (teachings) that makes one a Buddha, which is the non-learning Dharma.' Or, those principal bodies are called Buddhas, or those who have attained everything, and practice in order to understand, are Buddhas. What are those? They are the retinue including the knowledge of exhaustion, etc. The Rupakaya (form body) has no difference between before and after. Is it all Buddhas, or one Buddha? From the aspect of characteristics, it is all Buddhas, because the characteristics of the path are not different. Taking refuge in the Sangha (community) is taking refuge in the Dharma that makes one a Sangha, both learning and non-learning. 8-524 Those who, through attainment, make the eight types of persons indivisible, become the Sangha. Is it all Sangha, or one Sangha? Because the characteristics of the path are not different, from the aspect of characteristics, it is all Sangha. Taking refuge in the Dharma is taking refuge in the cessation of individually examined Nirvana (liberation), because the afflictions and the pacification of suffering in one's own and others' streams of being have the same characteristic. As it is said: 'If only the non-learning Dharmas are Buddhas, then how does drawing blood from the Tathagata (one who has thus gone) with ill intent become an action with immediate retribution?' The Vaibhashikas (those who speak distinctively) say that because harm is done to the basis, harm is done to them. The Acharya does not assert that only the non-learning is the Buddha; the Rupakaya (form body) is also the Buddha.

---

ྱས་སུ་རྩ་བའི་མཛོད་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ལས་མ་བཀག་པས་སོ་ཞེས་བཞེད་དོ། །དེ་བས་ན་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ནི་སྡོམ་པ་ཡང་དག་པ་བླངས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྒོར་ གྱུར་པའོ། །སྡོམ་པ་གཞན་ལ་མི་ཚངས་སྤྱོད་སྤོང་པ་བསླབ་པའི་གཞིར་མཛད། དགེ་བསྙེན་ལ་འདོད་པས་ལོག་གཡེམ་སྤོང་བ་བསླབ་གཞིར་མཛད་པའི་རྒྱུ་གང་ཞེ་ན། ལོག་གཡེམ་ནི་ཤིན་ཏུ་སྨད་པའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། 8-525 ཁྱིམ་དུ་གནས་པ་རྣམས་དེ་བསྡམ་བླ་བའི་ཕྱིར་དེ་མི་བྱེད་པའི་སྡོམ་པ་ཐོབ་ལ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆུང་མ་ཅན་དེ་ལས་ཅིས་མི་ཉམས་ཞེ་ན། དེ་དག་ གི་སྡོམ་པ་ཇི་ལྟར་འདོད་པས་ལོག་གཡེམ་སྤངས་པར་ཁས་བླངས་པ་བཞིན་ཐོབ་ཀྱི། བདག་གི་རྒྱུད་འདི་ལས་མི་ཚངས་སྤྱོད་མི་བྱའོ་ཞེས་པ་ལས་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བསྙེན་ཀྱི་བསླབ་བཞིར་ རྫུན་སྨྲ་སྤོང་། ཕྲ་མ་སོགས་མིན། བསླབ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འདས་པར་གྱུར་ན། དྲི་བར་བྱ་བ་ལ་བདག་གིས་དེ་ལྟ་བུ་མ་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཉེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་ལ་དེ་ བརྫུན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ན་འདས་པར་བྱས་ཀྱང་བདག་ཉིད་འཆགས་པར་འགྱུར་སྙམ་ནས། དེ་ལྡོག་པ་བཤད་དོ། །བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ལས་མྱོས་འགྱུར་འཐུང་བ་སྤོང་བ་ ཁོ་ན་བཤད་པ་ཡང་། དེ་བཀག་ན་ཡན་ལག་གཞན་དང་། གཞན་དག་ཀྱང་བསྲུང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཅས་དང་། བཅད་སྐད་གསར་རྙིང་དུ་ཟད་དོ། །ཅི་སོ་ཐར་བསམ་གཏན་ཟག་མེད་ཀྱི་སྡོམ་གསུམ་ ལས་འདོད་པར་གཏོགས་པ་སོར་སྡོམ་ནི་སྔོན་འགྲོ་དང་དངོས་འཇུག་ཐམས་ཅད་ལས་སོ། །སེམས་ཅན་དང་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པར་སྟོན་པ་དང་། རང་བཞིན་དང་བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ནི་གཉིས་ཀ་དང་། 8-526 སེམས་ཅན་ཀྱི་རྟེན་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། ད་ལྟར་གྱི་ཕུང་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་དག་ལས་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་ཟག་མེད་སྡོམ་པ་ནི་ལམ་དངོས་ལས་ཐོབ་ཀྱི་སྦྱོར་འཇུག་ལས་མ་ཡིན་ ན་བཅད་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ལ་ལྟ་ཅི་སྨོས། དུས་གསུམ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཐོབ་བོ། །དེ་དག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སམ་རྒྱུ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐོབ་བམ་ ཞེ་ན། སྡོམ་པ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལས་ཐོབ་ལ་ཡན་ལག་ལ་ནི་དབྱེ་བ་ཡོད་དེ། ལ་ལ་ནི་ཐམས་ཅད་ལས་ཏེ་དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་བཞིན། ལ་ལ་ནི་གཞི་ལས་ཏེ་དེ་ལས་ གཞན་པའོ་ཡན་ལག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་སོ། །རྒྱུ་ལ་ཡང་དབྱེ་བ་ཡོད་དེ། མ་ཆགས་མི་སྡང་གཏི་མུག་མེད་པ་རྒྱུར་འདོད་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སོ། །སེམས་ཆུང་ངུ་འབྲིང་ཆེན་ པོ་དག་རྒྱུར་འདོད་ན་གཅིག་གིས་སོ། །དེ་བས་ངེས་པ་ལྔ་པོ་སེམས་ཅན་དང་། ཡན་ལག་དང་། ཡུལ་དང་། དུས་དང་། ཚེ་ངེས་པ་མི་བྱེད་ན་སོ་སོ་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ཐོབ། ངེས་པ་དེ་ དང་མ་བྲལ་ན་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་ཙམ་མོ། །སྡོམ་པ་

【現代漢語翻譯】 因此，根本的《藏》中沒有明確禁止。因此，皈依是所有受持清凈戒律的入門。 對於其他戒律，不凈行被作為學習的基礎。對於近事男（藏文：དགེ་བསྙེན，梵文天城體：उपासक，梵文羅馬擬音：upāsaka，漢語字面意思：優婆塞），以避免邪淫作為學習的基礎，原因是什麼呢？因為邪淫是非常可恥的行為， 對於在家之人，約束邪淫是重要的，因此他們受持不邪淫的戒律，而不是受持梵行。如果已婚之人違犯了戒律，會怎麼樣呢？他們受持戒律的方式是承諾避免邪淫，而不是承諾『我不會行不凈行』。近事男的學習內容包括避免妄語，而不是離間語等。如果所有的學習都違犯了，如果有人問『我沒有做過那樣的事』，這會變成虛妄之語，那麼如何才能在違犯之後仍然保持清凈呢？因此，解釋瞭如何避免這種情況。只提到避免飲用使人陶醉之物，是因為如果禁止了它，其他的支分也會被守護。『བཅས་』和『བཅད་』是新舊術語。 那麼，在別解脫戒、禪定戒和無漏戒這三種戒律中，屬於欲界的別解脫戒，是從所有的前行和正行中產生的嗎？顯示有情和非有情，以及具有自性的罪過，是兩者都有的， 因為它們進入有情的所依。從現在的蘊、界、處中可以獲得。禪定戒和無漏戒是從真正的道中獲得的，而不是從加行道中獲得的，更不用說遮止的罪過了。三時是從所有的蘊、界、處中獲得的。那麼，這些戒律是被所有的有情獲得，還是被所有的因獲得呢？戒律是從所有的有情中獲得的，但在支分上有所不同。有些是從所有中獲得的，如比丘戒；有些是從基礎上獲得的，如其他的支分。支分指的是業道。在因上也有區別。如果認為無貪、無嗔、無癡是因，那麼就是從所有中獲得的。如果認為小、中、大的心是因，那麼就是從一個中獲得的。因此，如果不確定五種決定，即有情、支分、處所、時間和壽命，那麼就獲得了別解脫戒。如果不離開這些決定，那麼就只是善行。戒律

【English Translation】 Therefore, it is not explicitly prohibited in the root Vinaya-vastu. Therefore, taking refuge is the gateway to all who have taken the pure vows. For other vows, impure conduct is taken as the basis for learning. What is the reason that for a dge bsnyen (藏文：དགེ་བསྙེན，梵文天城體：उपासक，梵文羅馬擬音：upāsaka，漢語字面意思：lay devotee), avoiding sexual misconduct is taken as the basis for learning? Because sexual misconduct is a very reprehensible act, and for those who live at home, it is important to restrain it, so they receive the vow not to commit sexual misconduct, but not to practice celibacy. If a married person violates the vow, what happens? They receive the vow in the way that they promise to avoid sexual misconduct, not from saying 'I will not engage in impure conduct.' The dge bsnyen's learning includes avoiding lying, not divisive speech, etc. If all the learnings are transgressed, if someone is asked 'I have not done such a thing,' this will become a false statement, so how can one still be pure even after transgressing? Therefore, it is explained how to avoid this situation. Only avoiding drinking intoxicants is mentioned, because if that is prohibited, the other limbs will also be protected. 'bcass' and 'bcad' are old and new terms. So, among the three vows of individual liberation, meditative concentration, and uncontaminated, does the individual liberation vow, which belongs to the desire realm, arise from all the preliminaries and actual practices? Showing sentient and non-sentient beings, and faults with inherent nature, are both, because they enter the basis of sentient beings. It is obtained from the present aggregates, elements, and sense bases. The vows of meditative concentration and uncontaminated are obtained from the actual path, not from the path of application, let alone the faults of prohibition. The three times are obtained from all the aggregates, elements, and sense bases. So, are these vows obtained by all sentient beings or by all causes? The vows are obtained from all sentient beings, but there are differences in the limbs. Some are from all, like the vows of a dge slong (藏文：དགེ་སློང་，梵文天城體：भिक्षु，梵文羅馬擬音：bhikṣu，漢語字面意思：monk); some are from the basis, like the other limbs. Limbs refer to the paths of action. There are also differences in the causes. If one considers non-attachment, non-hatred, and non-ignorance as causes, then it is from all. If one considers small, medium, and large minds as causes, then it is from one. Therefore, if one does not ascertain the five certainties, namely sentient beings, limbs, places, times, and lifespans, then one obtains the vow of individual liberation. If one does not depart from these certainties, then it is merely good conduct. The vow

---

མིན་པ་ནི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་། ཡན་ལག་ཀུན་ལས་འཐོབ་རྒྱུས་ནི་མིན་ཏེ། གཅིག་གིས་ཐོབ་བོ། །སྡོམ་པ་མིན་པ་དེ་རྒྱུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཐོབ་སྟེ། 8-527 དེའི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ནི་གསོད་པར་སྦྱོར་བའི་བྱ་བའམ། གཞན་གྱི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ནི་བདག་ཅག་ཀྱང་འཚོ་བ་འདིས་འཚོ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་ཁས་ལེན་པ་ལས་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་ ཕྱིར་རོ། །ལྷག་མའི་ནི། གང་དུ་ཀུན་ར་ལ་སོགས་པ་ཕུལ་བ་ཙམ་གྱིས་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མིན་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ཞིང་དང་། སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱག་མ་བཙལ་བར་དུ་ཟས་ མི་ཟའོ་ཞེས་དམ་བཅའ་ལེན་པ་ལྟ་བུའི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་གང་ལས་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུའི་གུས་པས་ལས་བྱེད་པས་ཐོབ། བཞི་པ་གཏོང་ བ་ནི། མི་བརྡ་ཕྲད་པའི་དྲུང་དུ་བསླབ་གཞི་རྣམས་བསམ་པ་ཐག་པས་སླར་ཕུལ་བ་དང་། རྟེན་ཤི་འཕོས་པ་དང་། མཚན་གཉིས་དག་ནི་ཅིག་ཅར་དུ་བྱུང་བ་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཀུན་ཏུ་ ཆད་པས་སོ་སོ་ཐར་པའི་འདུལ་བ་གཞན་རྣམས་གཏོང་བ་དང་། བསྙེན་གནས་ནི་བླངས་པའི་མཚན་མོ་འདས་པ་ལས་གཏོང་བས་སོ་སོ་ཐར་པའི་འདུལ་བ་གཏོང་བ་དེའོ། །ཇི་སྐད་དུ། ཅིའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ དེ་དག་གིས་གཏོང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཡང་དག་པར་བླངས་པ་དང་འགལ་བའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་བསྐྱེད་པ་དང་། རྟེན་བོར་བ་དང་། རྟེན་ཉམས་པ་དང་། གཞི་ཆད་པ་དང་། ཇི་སྲིད་དུ་འཕངས་པའི་ཕྱིར་རོ། ། 8-528 ཁ་ཅིག་སྟེ་མདོ་སྡེ་པ་ཕམ་པའི་ལྟུང་བར་གྱུར་པ་བཞི་ལས། གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་གིས་གཏོང་བར་སྨྲ་བ་དང་། བྱེ་སྨྲའི་ནང་ནས་གཞན་འགའ་དག་དམ་པའི་ཆོས་ནུབ་པ་ལས་གཏོང་སྟེ། དམ་པའི་ཆོས་ནུབ་ན་བསླབ་པའི་མཚམས་ཐམས་ཅད་དང་། ལས་ཀྱི་མཐའ་ཐམས་ཅད་མེད་པར་འགྱུར་བས་སོ་ཞེས་ཟེར། ཁ་ཆེ་བ་རྣམས་ནི་རྩ་བའི་ལྟུང་བ་གཅིག་བྱུང་བ་ལ་ཕྱོགས་གཅིག་བྱུང་བས་ སྡོམ་པ་ཟད་པར་གཏོང་མི་རིགས། ལྟུང་བ་གཞན་བྱུང་བ་ལ་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་འབྱུང་བ་མེད་པར་ཐལ་བས་སོ། ། ཇི་སྐད་དུ། འོ་ན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདི་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་གཉིས་ཀ་ཡང་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་མི་འགའ་ཞིག་ལ་ནོར་ཡང་བདོག །བུ་ལོན་ཡང་ཆགས་པ་བཞིན་ནོ། །ལྟུང་བ་དེ་བཤགས་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་ པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བུ་ལོན་བཅལ་ནས་ནོར་དང་ལྡན་པ་ཡིན་གྱི། བུ་ལོན་ཆགས་པ་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་པས་ཐུན་མོང་བའི་ཕམ་པ་འཆབ་མེད་ལ་བུ་ལོན་ཅན་དང་། ནོར་ ཅན་བཞིན་དང་འཆབ་བཅས་ཀྱི་རིལ་གཏོང་བ་གཉིས་སུ་འདོད་དེ། ཇི་སྐད་དུ། གལ་ཏེ་འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་དགེ་སློང་མ་ཡིན་པར་གྱུར་ན་བསླབ་པ་སྦྱིན་པ་པོ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཐམས་ཅད་ལྟུང་བ་བྱུང་བའི་མོད་ལ་ཕས་ཕམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མི་ཟེར་གྱི།

【現代漢語翻譯】 不是這樣的，不是從所有眾生和所有肢體中獲得，而是從一個中獲得。不屬於戒律是通過兩種原因獲得的： 8-527 那些生於同類者，是因為從事殺戮的行為，或者那些生於異類者，是因為承認『我們也依靠此生活』而獲得的。 其餘的：在僅僅供養昆拉（Kunda，一種花）等物時，非表色（無表色）產生的地方，以及像『不向佛陀頂禮就不吃飯』這樣發誓的地方，無論從善或不善中產生非表色，都通過這樣的恭敬行為獲得。第四種是捨棄：在不交談的人面前，徹底思考後重新獻出學處，以及所依死亡、雙性同時出現，以及斷絕一切善根，從而捨棄別解脫律儀的其他戒律，以及齋戒，因為所受持的夜晚過去而捨棄，這就是捨棄別解脫律儀。 如是說：『為什麼通過這些原因而捨棄呢？』因為產生與正確受持相違背的表色，以及失去所依，以及所依衰敗，以及基礎斷絕，以及直至生命終結。 8-528 一些經部師說，通過四種墮罪中的任何一種而捨棄。另一些分別說部師說，通過正法隱沒而捨棄，因為正法隱沒時，一切學處和一切業際都將不復存在。克什米爾人說，即使發生一個根本墮罪，也不應因一部分的發生而捨棄戒律，否則也會導致沒有毀犯戒律的情況發生。 如是說：『那麼，應該如何呢？』對此，既有戒律，也有毀犯的戒律，例如有些人既有財富，也有債務。如果懺悔了墮罪，就是具有戒律，而不是毀犯戒律，例如償還了債務就是擁有財富，而不是負債。』因此，他們認為共同的覆藏罪（不覆藏的墮罪）如同負債者和富人一樣，以及覆藏罪的捨棄是兩種。如是說：『如果從毀犯的戒律變成非比丘尼，那麼就沒有施與學處者了。』並不是說所有發生墮罪的瞬間就是失敗。

【English Translation】 It is not so, it is not obtained from all sentient beings and all limbs, but it is obtained from one. That which is not a vow is obtained through two causes: 8-527 Those born in the same kind are obtained because of engaging in the act of killing, or those born in a different kind are obtained because of acknowledging 'we also live by this livelihood'. The remainder: In a field where non-manifestation arises merely by offering Kunda (a type of flower) and so on, and in a place where one takes a vow such as 'I will not eat until I prostrate to the Buddha', non-manifestation arises from either virtue or non-virtue, it is obtained through such reverence. The fourth is abandonment: In the presence of someone who does not speak, after thoroughly contemplating, re-offering the precepts, and when the basis dies, and when both genders appear simultaneously, and when all roots of virtue are severed, thereby abandoning the other disciplines of individual liberation, and the Uposatha (fasting day), because the night of taking it has passed, thereby abandoning the discipline of individual liberation. As it is said: 'Why is it abandoned through these causes?' Because it generates manifestation that contradicts the proper taking, and because the basis is lost, and because the basis decays, and because the foundation is severed, and because it is cast away until the end of life. 8-528 Some Sautrantikas (Followers of the Sutras) say that it is abandoned by any one of the four defeats. Some other Sarvastivadins (Those who assert all exists) say that it is abandoned by the disappearance of the true Dharma, because when the true Dharma disappears, all the boundaries of training and all the limits of actions will cease to exist. The Kashmiris say that even if one fundamental offense occurs, one should not abandon the vows because one aspect has occurred, otherwise it would follow that there would be no violation of discipline. As it is said: 'Then, how should it be?' In this case, there is both discipline and violated discipline, just as some people have both wealth and debt. If one confesses the offense, then one has discipline and is not violating discipline, just as paying off the debt is having wealth and not being in debt.' Therefore, they consider the common unhidden defeat (non-concealed offense) as being like a debtor and a wealthy person, and the abandonment of the concealed offense as two types. As it is said: 'If one becomes a non-bhikshuni (nun) from the violated discipline, then there will be no giver of training.' It is not said that the moment all offenses occur is a defeat.

---

8-529 གང་ཕས་ཕམ་པ་དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་དགེ་སློང་མ་ཡིན་ནོ། །ལ་ལ་རྒྱུད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལས་ཕས་ཕམ་པ་མིན་ཏེ། སེམས་འགས་ཀྱང་མི་འཆབ་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ རྣམ་པར་བཞག་གོ །ཞེས་དང་། ཕས་ཕམ་པ་ཅན་དེ་དགེ་སྦྱོང་མིན་པར་ཡང་ཇི་སྐད་དུ། གལ་ཏེ་ཕས་ཕམ་པ་བ་དགེ་སློང་མ་ཡིན་ན་ཅི་སྟེ་ཡང་རབ་ཏུ་མི་འབྱུང་། རྒྱུད་ཁྲེལ་མེད་ པ་ཤས་ཆེན་པོས་ཉམས་པར་བྱས་པ་སྡོམ་པའི་སྐལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡིན་གྱི། དགེ་སློང་གི་དངོས་པོ་ལ་བལྟོས་ཏེ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་དེ་ནི་བསླབ་པ་གསུམ་ཕུལ་ཡང་རབ་ཏུ་མི་ འབྱུང་ངོ་། །དོན་མེད་པ་འདི་ལ་ཅི་ཞིག་འབད་དེ། གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཡང་དགེ་སློང་ཡིན་ན་དགེ་སློང་ཉིད་དེ་འདྲ་བ་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་མ་རངས་པའོ། །དམ་པའི་ཆོས་ ནུབ་ན་འདུལ་བའི་ལས་མེད་པའི་ཕྱིར་སྔོན་མེད་པའི་འདུལ་བ་ཐོབ་པ་ནི་མེད་ཀྱི་ཐོབ་ཟིན་པ་ནི་མི་གཏོང་བ་ཞེས་སོ། །བསམ་གཏན་དུ་གཏོགས་པའི་དགེ་བ་ཐམས་ཅད་ནི་རྒྱུ་གཉིས་ཀྱིས་ གཏོང་སྟེ། གོང་མ་འོག་ཏུ་སྐྱེས་པ་སྟེ་ས་འཕོས་པའམ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་དང་། རིས་མཐུན་པ་བཏང་བ་དག་གིས་ཀྱང་ཅུང་ཟད་གཏོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཟུགས་མེད་དུ་གཏོགས་པ་འཕགས་པའི་དགེ་བ་ཟག་མེད་ནི་རྒྱུ་གསུམ་གྱིས་གཏོང་སྟེ། 8-530 འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་ལས་ནི་ལམ་སྔ་མ་གཏོང་བར་འགྱུར་རོ། །དབང་པོ་སྦྱངས་པ་ལས་ནི་དབང་པོ་བརྟུལ་པོའི་ལམ་མོ། །ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ལས་ནི་ལམ་གོང་མ་འབྲས་བུའམ་འབྲས་བུ་ཁྱད་པར་ ཅན་ནོ། །སྡོམ་མིན་གསུམ་གྱིས་གཏོང་སྟེ། སྡོམ་པ་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ལས་སམ་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་ཐོབ་པ་ན་སྟེ་གཉེན་པོ་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང་། ལུས་ བོར་བའི་ཕྱིར་ཤི་བ་དང་། རྟེན་ཉམས་པའི་ཕྱིར་མཚན་གཉིས་བྱུང་བ་ལས་སོ། །བར་མ་ནི་རབ་ཏུ་ཉོན་མོངས་པའི་ཤུགས་གང་གིས་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་འདི་འཕངས་པ་སྟེ་ཆད་པས་ དེ་ཡང་རྣམ་པར་ཆད་པ་འགྱུར་ཏེ་རྫ་མཁན་གྱི་འཁོར་ལོ་དང་མདའི་འགྲོས་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་འདིས་ཆོག་གོ་ཞེས་ཡང་དག་པར་ལེན་པ་གཏོང་ན་ཀུན་ཏུ་བླངས་པ་ བཏང་བ་ལས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་བླངས་པ་བཞིན་མ་བྱས་པའི་བྱ་བ་རྣམ་པར་ཆད་པ་ལས་དང་། དོན་རྣམ་པར་ཆད་པ་ལས་ཀྱང་རྣམ་པར་ཆད་ལ། ཚེ་ཆད་པ་ལས་ཀྱང་ངོ་། །དགེ་བའི་རྩ་ བ་ཆད་པ་ལས་ཀྱང་རྣམ་པར་ཆད་པར་འགྱུར་བ་སྟེ་རྒྱུ་དེ་དྲུག་གིས་གཏོང་ངོ་། །འདོད་པར་གཏོགས་པའི་དགེ་བ་གཟུགས་མིན་པ་ཁམས་གསུམ་པ་ཐམས་ཅད་ནི་རྒྱུ་གཉིས་ཀྱིས་གཏོང་སྟེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཀུན་ཏུ་ཆད་པའམ། 8-531 གོང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་དུ་སྐྱེ་བ་ལས་སོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གཟུགས་ཅན་མིན་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་པ་ཐམས་ཅད་ནི་གཉེན་པོ་སྐྱེས་པས་

【現代漢語翻譯】 8-529 '如果犯了根本墮罪，那就不再是比丘尼了。'有些人因為根性的差異而沒有犯根本墮罪，因為她們不會隱瞞自己的想法，所以她們在佛法中被如實安立。正如所說，犯了根本墮罪的人就不是修行者，如果犯了根本墮罪的人不是比丘尼，那為什麼不讓她受戒呢？因為她們的根性中無慚愧心占主導地位，她們已經喪失了戒律的資格。這不是因為她們不具備比丘尼的身份，即使她們獻上了三學，也不能受戒。在這種無意義的事情上努力有什麼用呢？如果這樣的人仍然是比丘尼，那麼我將向這樣的比丘尼頂禮，因為這令人不悅。如果正法衰落，就沒有調伏的行為，因此不可能獲得前所未有的調伏，但已經獲得的調伏不會被捨棄。屬於禪定的所有善行都通過兩個原因而失去：要麼是生於較低的境界，即退失了禪定，要麼是完全從等持中退失。與自己同類的眾生也會稍微失去善行。同樣，屬於無色界的聖者之無漏善行通過三個原因而失去： 8-530 獲得果位后，會失去之前的道。通過調伏根，會失去遲鈍的根之道路。從退失中，會失去更高的道，即果位或特殊的果位。通過三種非戒律而失去：要麼是正確地受持了戒律，要麼是通過因和緣的力量獲得了禪定，因為對治法具有力量；要麼是因為捨棄了身體而死亡；要麼是因為根基衰敗而出現了兩性。中間狀態是被極強的煩惱所拋棄的非表色法，它也會斷滅，就像陶工的輪子和箭的飛行一樣。如果已經正確地受持了戒律，並認為這樣就足夠了，從而捨棄了受持，那麼從捨棄了全部受持中，以及從沒有按照受持去做事而導致的斷滅中，以及從意義的斷滅中，以及從壽命的斷滅中，也會斷滅。從善根的斷滅中也會導致斷滅，因此通過這六個原因而失去。屬於欲界的非色法，即三界的一切善行，都通過兩個原因而失去：要麼是善根完全斷滅， 8-531 要麼是生於更高的色界和無色界。有煩惱的非色法，即三界的一切煩惱，都因為對治法的生起而失去。

【English Translation】 8-529 'If one has committed a fundamental transgression, then one is no longer a bhikṣuṇī.' Some do not commit a fundamental transgression because of differences in their disposition, because they do not conceal their thoughts, so they are truly established in the Dharma. As it is said, one who has committed a fundamental transgression is not a practitioner. If one who has committed a fundamental transgression is not a bhikṣuṇī, then why not let her be ordained? Because shamelessness predominates in their disposition, they have lost the qualification for vows. This is not because they do not have the status of a bhikṣuṇī, even if they offer the three trainings, they cannot be ordained. What is the use of striving in such a meaningless matter? If such a person is still a bhikṣuṇī, then I will prostrate to such a bhikṣuṇī, because it is displeasing. If the true Dharma declines, there is no taming action, therefore it is impossible to obtain unprecedented taming, but what has already been obtained will not be abandoned. All virtuous deeds belonging to meditation are lost through two causes: either being born in a lower realm, that is, falling from meditation, or completely falling from samādhi. Beings of the same kind as oneself will also lose some virtuous deeds. Similarly, the uncontaminated virtuous deeds of noble ones belonging to the formless realm are lost through three causes: 8-530 From obtaining the fruit, the previous path is lost. From training the senses, the path of dull senses is lost. From falling away, the higher path, that is, the fruit or a special fruit, is lost. It is lost through three non-disciplines: either from properly taking the vows, or from obtaining samādhi through the power of causes and conditions, because the antidote has power; or from dying because of abandoning the body; or from the two signs appearing because of the decay of the basis. The intermediate state is that which is thrown by the force of intense afflictions, which is non-manifesting, and that also becomes cut off, like a potter's wheel and the flight of an arrow. If one has properly taken the vows and thinks that this is enough, thereby abandoning the taking, then from abandoning the complete taking, and from the cessation of actions that were not done according to the taking, and from the cessation of meaning, and from the cessation of life, there will also be cessation. From the cessation of the root of virtue, there will also be cessation, therefore it is lost through these six causes. Non-form belonging to the desire realm, that is, all virtuous deeds of the three realms, are lost through two causes: either the root of virtue is completely cut off, 8-531 Or from being born in the higher form and formless realms. Afflicted non-form, that is, all afflictions of the three realms, are lost because of the arising of the antidote.

---

རྣམ་པར་ཉམས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ རྣམ་པ་གང་གིས་སྤོང་བའི་ལམ་གང་ཡིན་པ་དེས་འཁོར་དང་བཅས་པ་དེ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་བྱེད་ཀྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལྔ་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་ནི་སྡོམ་པ་མ་ཡིན་པ་ སེམས་ཅན་གང་དག་ལ་ཡོད་ཅེ་ན། ཟ་མ་མ་ནིང་སྒྲ་མི་སྙན། མཚན་གཉིས་པ་མ་གཏོགས་པའི་མིའི་འགྲོ་བ་རྣམས་ཁོ་ན་ལའོ། །སྡོམ་པའང་གང་དག་ལ་ཡོད་ན། དེ་བཞིན་གྱི་མི་དང་ ལྷ་ལའང་སྟེ་འགྲོ་བ་གཉིས་ལ་ཡོད་དོ། །ཀླུ་བསྙེན་གནས་ལ་གནས་པར་བཤད་པ་ལྟ་བུ་ལེགས་སྤྱད་ཙམ་ཡིན་གྱི་སྡོམ་པ་མིན་པས་འགྲོ་བ་གཞན་ལ་མེད་དོ། །དེ་ཡང་མི་རྣམས་ལ་སོར་ བསམ་ཟག་མེད་གསུམ་མོ། །འདོད་པ་དང་གཟུགས་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པའི་ལྷ་རྣམས་ལ་བསམ་གཏན་ལས་སྐྱེས་པའི་སྡོམ་པ་ཡོད། ཁམས་གོང་མ་ལ་ནི་དེ་མེད་དོ། ཟག་མེད་གྱི་སྡོམ་པ་ནི་བསམ་གཏན་ ཁྱད་པར་ཅན་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དུ་སྐྱེས་པ་མ་གཏོགས་པའི་མཐོ་རིས་དང་པོ་གཉིས་དང་། གཟུགས་མེད་ནའང་ཡོད་དོ། །དེ་ལ་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་ཡོད་ཀྱི་མངོན་སུམ་གྱུར་པ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། ། 8-532 བཞི་པ་མདོ་ལས་བསྟན་པའི་ལས་རྣམ་གྲངས་སུ་བཤད་པ་ལ། རྣམ་གྲངས། ཆེ་ལོང་བསྡུ་བ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ལས་བདེ་བ་ནི་འབྲས་བུ་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ ཐོབ་པར་བྱེད་པས་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་སོ། །མི་བདེ་བ་རྣམ་སྨིན་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་མི་དགེ་བ་དང་། གཞན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་མི་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི་ལུང་ མ་བསྟན་ཡིན་ནོ། །ཡང་བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་དང་། བསོད་ནམས་མིན་པའི་ལས་དང་། མི་གཡོ་བའི་ལས་གསུམ། ཡང་བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་དང་སོགས་པ་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་དང་། བདེ་ བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་པ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་གསུམ། ཕྱི་མ་གསུམ་སྔ་མའི་རྣམ་གྲངས། བར་པ་དེའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་ནི་འདོད་པ་ཁམས་ཀྱི་དགེ་བའི་ལས་སོ། །མི་གཡོ་ བ་ཁམས་གོང་མ་ལས་སྐྱེས་པའི་སྟེ་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་ན་སྤྱོད་པའི་དགེ་བའི་ལས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་ས་ནི་དེ་དག་ཏུ་ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་རྣམ་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་གཡོ་ བའི་ཕྱིར་དེ་ལ་མི་གཡོ་བ་ཞེས་བཞག་གོ །བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ནི་མི་དགེ་བར་འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་སོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་པའི་བར་གྱི་ལས་དགེ་བ་ནི་བདེ་བ་མྱོང་འགྱུར། འདོད་ཁམས་དང་བསམ་གཏན་གསུམ་བདེ་བའི་ཚོར་བའི་ས་པ་ཡིན་པས་སོ། ། 8-533 དེ་ཡན་ཆད་སྡུག་མིན་བདེ་མིན་མྱོང་འགྱུར་བ་སྟེ། དེ་དག་ན་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་མེད་པས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་འདི་ཁོ་ན་སྟེ། ལས་ དེའི་མི་དགེ་བ་ལས་སོ། །དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་ཚོར་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་དེ། ཚོགས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་

【現代漢語翻譯】 完全損毀，以何種對治煩惱的方法，才能完全捨棄輪迴及其根本？唯有通過對治煩惱的方法才能捨棄，否則不能。 第五，何者具有律儀？哪些眾生具有律儀？除了扎瑪（zā ma，梵文：जामाता，jāmātā，女婿），摩寧（má níng，梵文：मनिन，manina，男人），聲音難聽者，以及雙性人之外，只有人類才具有律儀。那麼，哪些人具有律儀呢？同樣是人和天神，這兩種生命形式具有律儀。如龍族安住于齋戒之說，僅是善行，並非律儀，因此其他生命形式不具有律儀。此外，對於人類而言，有三種無漏的思擇。對於欲界和色界的天神而言，有從禪定中產生的律儀。更高的界則沒有。無漏的律儀存在於具有特殊禪定者，以及除了生於無想有情天之外的最初兩個天界和無色界中。雖然存在，但只是以相應的形式存在，而不是顯現。 第四，經中所說的業的分類，有分類和概括兩種。首先是分類：樂受之業，其果報令人滿意，並能獲得涅槃，這是善業的分類。不樂受之業，其異熟果報令人不悅，是不善業。既非樂受亦非不樂受之業，是無記業。 此外，還有福業、非福業和不動業三種。還有感受樂果之業等等，感受苦果之業，以及既非樂果亦非苦果之業三種。后三種是前者的分類。中間的福業是欲界的善業。不動業是從上界產生的，即在色界和無色界中修習的善業。因為在那些地方，業的果報是安住的。因為不動，所以稱之為不動業。非福業在世間被稱為不善業。直到第三禪之間的善業是感受樂果之業，因為欲界和第三禪是樂受的處所。 再往上直到無色界，則是感受非苦非樂之業，因為在那些地方沒有樂受和苦受。感受苦果之業唯有欲界，這是由不善業所致。這些業的果報不僅是感受，而且還包括蘊。

【English Translation】 It is completely destroyed. By what means of counteracting afflictions can one completely abandon samsara and its root? Only by the means of counteracting afflictions can it be abandoned; otherwise, it cannot. Fifth, who possesses vows? Which sentient beings possess vows? Except for zā ma (藏文，梵文天城體：जामाता，jāmātā，son-in-law), manina (藏文，梵文天城體：मनिन，manina，man), those with unpleasant voices, and hermaphrodites, only humans possess vows. Then, who possesses vows? Similarly, humans and gods, these two life forms possess vows. As for the saying that nāgas abide in fasting, it is merely virtuous conduct, not vows; therefore, other life forms do not possess vows. Furthermore, for humans, there are three undefiled contemplations. For gods born in the desire realm and form realm, there are vows arising from meditation. The higher realms do not have them. Undefiled vows exist in those with special meditation, and in the first two heavens and the formless realm, except for those born in the realm of non-perception. Although they exist, they exist in a corresponding form, not manifestly. Fourth, the classification of karma as taught in the sūtras has two aspects: classification and summarization. First, the classification: karma of pleasant feeling, whose result is pleasing and leads to the attainment of nirvāṇa, is a classification of virtuous karma. Karma of unpleasant feeling, whose maturation is displeasing, is non-virtuous. Karma that is neither pleasant nor unpleasant feeling is indeterminate. Furthermore, there are three types of karma: meritorious karma, non-meritorious karma, and unwavering karma. There are also three types: karma that will be experienced as pleasure, karma that will be experienced as suffering, and karma that will be experienced as neither pleasure nor suffering. The latter three are classifications of the former. The meritorious karma in the middle is the virtuous karma of the desire realm. Unwavering karma arises from the upper realms, that is, the virtuous karma practiced in the form and formless realms. Because in those places, the maturation of karma is stable. Because it is unwavering, it is called unwavering karma. Non-meritorious karma is known as non-virtuous karma in the world. Virtuous karma up to the third dhyāna is karma that will be experienced as pleasure, because the desire realm and the third dhyāna are places of pleasant feeling. Beyond that, up to the formless realm, it is karma that will be experienced as neither suffering nor pleasure, because in those places there is no feeling of pleasure or suffering. Karma that will be experienced as suffering is only the desire realm, which is caused by non-virtuous karma. The result of these karmas is not only feeling but also includes the aggregates.

---

བཞི་པའི་འོག་ནའང་བར་མ་སྡུག་མིན་བདེ་མིན་མྱོང་བར་ འགྱུར་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་ཁ་ཅིག་ཟེར་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ན་ལས་གང་གིས་ཀྱང་བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་ན་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དག་མེད་པའི་ ཕྱིར་རོ་ཞེས་སོ། །ལས་གསུམ་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྔ་ཕྱི་མེད་པར་སྨིན་པར་ཡོད་དམ་ཞེ་ན་ཡོད་དེ། བདེ་བ་མྱོང་འགྱུར་ནི་གཟུགས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་མྱོང་འགྱུར་ནི་སེམས་དང་སེམས་ ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་སོ། །སྡུག་མིན་བདེ་མིན་མྱོང་འགྱུར་ནི་སེམས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་སོ། །འདིའི་ཕྱིར་ཡང་འོག་ན་བདེ་མིན་སྡུག་མིན་མྱོང་འགྱུར་གྱི་ལས་ཡོད་དེ། འདོད་པའི་ ཁམས་ལས་གཞན་ནི་ལས་གསུམ་གྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་། ཅིག་ཅར་དུ་ལྡན་པ་མེད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། གཞན་ཡང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ནི་ཚོར་བ་རྣམས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པས་མྱོང་འགྱུར་ནི་རེག་པ་དང་། 8-534 དམིགས་པས་མྱོང་འགྱུར་ནི་ཡུལ་རྣམས་དང་ནི་རྣམ་སྨིན་གྱི་མྱོང་འགྱུར་ནི་ལས་རྣམས་དང་། མངོན་སུམ་དུ་ནི་གྱུར་པ་ལས་མྱོང་འགྱུར་ནི་གང་གི་བདེ་སོགས་དེས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་ན་ནི་དེ་ མྱོང་བར་འགྱུར་ལ། དེའི་ཚེ་དེ་ལ་ཚོར་བ་གཞན་ནི་མེད་པའོ། །དེ་བས་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་ཡིན་ནོ། །བདེ་བ་མྱོང་འགྱུར་སོགས་ལས་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་ཡང་ངེས་པ་ དང་མ་ངེས་པ་དང་གཉིས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་ལ། ཅིས་ན། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དང་། སོགས་པས་ཏེ་སྐྱེས་ནས་དང་། ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ན་ངེས་པ་ སྟེ་དེ་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །དེ་འི་སྟེང་དུ་མྱོང་བར་མ་ངེས་པ་བསྣན་པས་བཞིར་འགྱུར་རོ། །ཁ་ཅིག་མ་ངེས་པ་དེ་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་ངེས་པ་དང་། མ་ངེས་པ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་ ནས་ལས་རྣམ་པ་ལྔ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དཔེས་སྟོན་པ་དག་ན་རེ་གནས་སྐབས་ངེས་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མ་ངེས་པ། རྣམ་པར་སྨིན་པར་ངེས་ལ་གནས་སྐབས་དག་ཏུ་མ་ངེས་པ་དང་། གཉིས་ཀ་ངེས་པ་དང་། གཉིས་ཀ་མ་ངེས་པ་སྟེ་མུ་ནི་བཞི་ཡིན་ཞེས་ཟེར་རོ། །ལས་བཞི་ལས་གསུམ་གྱི་རིས་མཐུན་པ་ནི་འཕེན་པར་བྱེད་ལ་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱོང་འགྱུར་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། ། 8-535 ཁམས་གསུམ་པོ་དང་། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ན་ནི་འཕེན་པ་བཞི་ཞེས་སྤྱིར་བསྟན་ནས། དམིགས་བསལ། དམྱལ་བ་ན་ནི་དགེ་བའི་གསུམ་གྱིས་འཕེན་པ་ཡོད་ཀྱང་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ནི་ མེད་དེ། དེར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིད་དུ་འོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱིས་པ་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ཡིན་པ་དེ་ཡང་བརྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་ཞིག་ན། དེ་ནི་ ས་གང་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དེར་སྐྱེས་ནས་མཐོང་ཆོས་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་མི་བྱེད་ད

【現代漢語翻譯】 有人說，在第四禪之下，也存在非苦非樂的感受。因為沒有任何業能成熟為特殊的禪定，因此沒有快樂和痛苦。如果三種業的成熟沒有先後順序，是否會同時成熟呢？答案是肯定的。感受快樂的業是色法（Rupa，物質現象）。感受痛苦的業是心和心所法（Citta and mental factors，精神現象）。感受非苦非樂的業是非相應的行法（Non-associated compositional factors，不相應行法）。因此，在第四禪之下也有非苦非樂的感受。因為欲界之外，沒有三種業的成熟同時存在的情況。此外，自性感受是與感受相同的受（Vedana，感受）。所緣感受是境（Objects，對像）。異熟感受是業。現前感受是，如果某事物通過快樂等顯現出來，那麼它就會被體驗到，那時就沒有其他的感受了。因此，感受有五種方式。 快樂感受等三種業，應知有決定和不決定兩種。為什麼呢？因為有現法受（Drsta-dharma-vedaniya karma，現世報業），以及生受（Upapadya-vedaniya karma，來世報業）和后受（Aparaparya-vedaniya karma，不定時報業），所以是決定的，這有三種。加上不決定的，就變成四種。有些人將不決定的分為成熟決定和不決定兩種，所以說有五種業。還有一些用例子來說明的人認為，有處所決定而成熟不決定，有成熟決定而處所不決定，有兩者都決定，有兩者都不決定，所以有四種情況。四種業中，與三種同類的業是能投生的業，但現法受不是。 總的來說，在三界和一切有情中，有四種投生方式。特別的是，在地獄中，雖然有三種善業能投生，但沒有現法受，因為在那裡沒有令人愉悅的成熟。如果是凡夫，那也是堅定的，如果是不退轉的，那麼從哪個地解脫了貪慾，就在那裡出生，不會造作現法受的業。

【English Translation】 Some say that even below the Fourth Dhyana (meditative absorption), there is experience of neither suffering nor happiness. Because no karma matures into a special meditative state, there is no happiness or suffering. If the maturation of the three karmas does not have a sequence, will they mature simultaneously? Yes, they will. Karma that results in experiencing happiness is Rupa (form). Karma that results in experiencing suffering is Citta (mind) and mental factors. Karma that results in experiencing neither suffering nor happiness is non-associated compositional factors. Therefore, there is also karma of neither suffering nor happiness below the Fourth Dhyana. Because outside the Desire Realm, there is no simultaneous existence of the maturation of the three karmas. Furthermore, experiencing by nature is feeling (Vedana) that is the same as experiencing. Experiencing by object is objects. Experiencing by result is karmas. Experiencing manifestly is, if something is manifested through happiness, etc., then it will be experienced, and at that time there is no other feeling. Therefore, there are five ways of experiencing. The three types of karma, such as experiencing happiness, etc., should be known as two types: definite and indefinite. Why? Because there is Drsta-dharma-vedaniya karma (karma to be experienced in the present life), Upapadya-vedaniya karma (karma to be experienced in the next life), and Aparaparya-vedaniya karma (karma to be experienced at an indefinite time), so it is definite, and there are three types. Adding the indefinite, it becomes four types. Some people divide the indefinite into definite maturation and indefinite, so they say there are five types of karma. There are also some who use examples to say that there is a definite place but indefinite maturation, there is definite maturation but indefinite place, there are both definite, and there are both indefinite, so there are four possibilities. Among the four karmas, the karma that is similar to the three types is the karma that can project rebirth, but not the Drsta-dharma-vedaniya karma. In general, in the three realms and all sentient beings, there are four ways of projecting rebirth. In particular, in hell, although there are three virtuous karmas that can project rebirth, there is no Drsta-dharma-vedaniya karma, because there is no pleasant maturation there. If it is an ordinary person, that is also firm, and if it is non-regressing, then from which ground he is liberated from desire, he will be born there and will not create karma for Drsta-dharma-vedaniya karma.

---

ོ། །བརྟན་ལ། འཕགས་པ་ཡིན་མི་ཉམས་ཆོས་ཅན་ཡང་ཡིན་ན་ས་གང་ལས་འདོད་ཆགས་དང་ བྲལ་བ་དེར་སྐྱེས་ནས་གཞན་དུའང་དེ་ཕྱི་མར་དང་། ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་འགྱུར་ནི་མི་བྱེད་ལ། གང་དུ་སྐྱེ་བར་མ་ངེས་པ་དང་། མཐོང་ཆོས་ལ་མྱོང་གྱུར་ནི་བྱེད་དོ། །འདོད་ཁམས་སམ་ སྲིད་རྩེའི་འདོད་ཆགས་བྲལ་བའི་མི་བརྟན་པའི་འཕགས་པ་དེ་དག་ཏུ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་ཡང་སྐྱེས་ནས་མྱོང་འགྱུར་དང་། ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་འགྱུར་ལས་བྱེད་པ་མིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ ནི་འབྲས་བུ་ཅན་གྱི་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ཡིན་ལ། འབྲས་བུ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ལ་ནི་འཆི་བ་མེད་དོ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་བས་སོ། །སྲིད་པ་བར་མ་འདོད་ཁམས་སུ་སྤྱོད་པ་ནི། 8-536 ལས་འཕེན་པ་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་གཉིས་ཏེ། མངལ་གྱི་གནས་སྐབས་ལྔ་སྐྱེ་བའི་གནས་སྐབས་ལྔ་མྱོང་འགྱུར་ངེས་པ་དང་། མ་ངེས་པའི་ལས་འཕེན་པར་བྱེད་པས་ཉི་ཤུ་སྲིད་པ་བར་མའི་གཉིས་སོ། ། སྲིད་པ་བར་མའི་ལས་ངེས་པ་བཅུ་གཅིག་བཤད་པ་དེ་ནི་མཐོང་ཆོས་འབྲས་བུ་ལ་མྱོང་འགྱུར་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རིས་མཐུན་པ་གཅིག་ཁོ་ན་ཡིན་པས་སོ། །ངེས་པའི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་། ཉོན་མོངས་པ་དང་། རབ་ཏུ་དང་བ་དྲག་པོས་བྱས་པའི་དང་། ཡོན་ཏན་གྱི་ཞིང་ལ་བྱེད་པ་དང་། རྒྱུན་ཆགས་སུ་བྱས་པ་གང་ཞིག་ཡིན་པ་དང་ཕ་དང་མ་བསད་པ་གང་དེ་ངེས་པར་ མཐོང་ཆོས་འབྲས་བུ་ཅན་གྱི་ལས། ཞིང་གི་ཁྱད་པར་གྱུར་པ་ནི། དཔེར་ན་དགེ་སློང་ཞིག་གིས་དགེ་འདུན་ལ་བུད་མེད་དོ་ཞེས་འཐབ་མོ་བརྒལ་བ་ལས་མཚན་གྱུར་ཏོ་ཞེས་གྲག་པ་ལྟ་བུ་ དང་། བསམ་པའི་ཁྱད་པར་ལས་ནི་དཔེར་ན་ཉུག་རུམ་ཞིག་གིས་གླང་གི་རླིག་པ་དབྱུང་བ་ལས་ཐར་བར་བྱས་པས་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡང་ན་ས་གང་ཡིན་པ་དེའི་ལས་འདོད་ཆགས་ དང་གཏན་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ལས་དེ་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །ལས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན་རྣམ་པར་སྨིན་ངེས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །མཐོང་ཆོས་མྱོང་འགྱུར་གྱི་ཞིང་ནི་གང་ཟག་ལྔ་སྟེ་གང་དག་འགོག་པའི་སྙོམས་འཇུག་ལས་ལངས་པ་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་སེམས་མཆོག་ཏུ་ཞི་བ་ཐོབ་པ་སྟེ། 8-537 དེ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་སོན་པ་ལས་སླར་ལོག་པ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ། །བྱམས་པ་ལས་ལངས་པའི་རྒྱུད་ནི་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་ལ་ཕན་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་རྗེས་སུ་ འབྲེལ་བ་དང་ཤིན་ཏུ་གསལ་བའི་བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པས་ཡོངས་སུ་བགོས་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་མེད་པ་ལས་ལངས་པའི་རྒྱུད་ནི་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་ལ་ཉོན་མོངས་ པ་མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་དང་། ཤིན་ཏུ་གསལ་བའི་བསོད་ནམས་ཚད་མེད་པས་ཡོངས་སུ་བགོས་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་ཡིན་ནོ། །མཐོང་བའི་ལམ་ལས་ ལངས་པའི་རྒྱུ

【現代漢語翻譯】 尊者，如果聖者是不退轉的法，那麼從哪個地方遠離貪慾，在那裡出生后，不會在其他地方或來世感受果報？在哪裡出生是不確定的，並且會感受到現世的果報？ 在欲界或有頂天中，那些不穩定的、遠離貪慾的聖者，他們是退轉的法，出生後會感受果報，並且不會在其他地方感受果報。為什麼呢？因為他們的有果報的業已經退轉了，並且經典中說，對於從果報中退轉的人來說，沒有死亡。 處於中陰身且在欲界活動的情況有二十二種：五種是入胎的階段，五種是出生的階段，二十種是感受果報確定和不確定的業，還有兩種是中陰身。 所說的十一種中陰身的確定之業，是感受現世果報的業，因為它只有一種同類。 所謂的確定之業，是指由強烈的煩惱和歡喜所造作的業，以及對功德之田所造作的業，以及持續造作的業，以及殺父殺母的業，這些都是確定會感受現世果報的業。田地的差別在於，例如，一位比丘因為與僧眾爭吵說『這是個女人』而被稱作『變性者』。意樂的差別在於，例如，一位閹人通過割掉公牛的睪丸而獲得自由，從而變成男人。或者，無論在哪個地方，因為完全遠離貪慾，那個業會在現世感受到果報。什麼樣的業呢？就是確定成熟的業。 感受現世果報的田地有五種人：從滅盡定中出定的人，因為入定類似於涅槃，所以獲得了最寂靜的心，這就像從涅槃中返回一樣。從慈定中出定的人，他的相續與利益無量眾生的殊勝意樂相關聯，並且與極其清凈的無量福德完全相關聯。從無煩惱定中出定的人，他的相續與對無量眾生具有無煩惱的殊勝意樂相關聯，並且與極其清凈的無量福德完全相關聯。從見道中出定的人……

【English Translation】 Venerable, if an Arya (聖者，noble one) is a non-regressing dharma (法，phenomenon), then from which place, having become separated from desire, having been born there, will they not experience the result in another place or in a future life? And where is it uncertain to be born, and will they experience the result in this very life? In the desire realm (欲界，desire realm) or the peak of existence (有頂天，peak of existence), those unstable Aryas who are separated from desire, those who are regressing dharmas, having been born, will experience the result, and will not experience the result in another place. Why? Because their karma with results has already regressed, and it will be explained that for those who have regressed from the result, there is no death. The activities of the intermediate state (中陰身，intermediate state) in the desire realm are twenty-two types: five are the stages of entering the womb, five are the stages of birth, twenty are the karma of definitely and indefinitely experiencing the result, and two are the intermediate state. The eleven definite karmas of the intermediate state that have been explained are those that are experienced as the result in this very life, because it is only one of the same kind. The so-called definite karma is that which is done with intense afflictions (煩惱，kleshas) and joy, and that which is done towards the field of merit, and that which is done continuously, and that which is killing one's father and mother, all of which are definitely karma with results in this very life. The difference in the field is, for example, a monk who quarrels with the Sangha (僧眾，community of monks) by saying 'this is a woman' is known as 'transformed gender'. The difference in intention is, for example, a eunuch who is freed by cutting off the testicles of a bull becomes a man. Or, in whatever place it is, because of being completely separated from desire, that karma will be experienced in this very life. What kind of karma? That which is definitely ripening. The fields for experiencing the result in this very life are five types of people: those who arise from the cessation attainment (滅盡定，nirodha-samapatti), because entering into attainment is similar to Nirvana (涅槃，Nirvana), they have attained the most peaceful mind, which is like returning from Nirvana. The lineage of those who arise from loving-kindness (慈定，maitri) is associated with the superior intention of benefiting limitless sentient beings, and is completely associated with immeasurable merit that is extremely clear. The lineage of those who arise from non-affliction (無煩惱定，nirvikalpa-samapatti) is associated with the superior intention of having no afflictions for limitless sentient beings, and is completely associated with immeasurable merit that is extremely clear. The lineage of those who arise from the path of seeing (見道，darshana-marga)...

---

ད་ནི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ལུས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་གསར་པ་ཡིན་པས་དྲི་མ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དགྲ་བཅོམ་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ལས་ལངས་པའི་ རྒྱུད་ནི་སྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ལུས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་གནས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་གསར་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དྲི་མ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ལ་ཕན་པའམ་གནོད་པ་གང་བྱས་པ་ ཡི་འབྲས་བུ་འཕྲལ་དུ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་སྨིན་གྱི་གཙོ་བོ་ཚོར་བ་ཡིན་པས་སེམས་ཀྱི་ཡིན་ལ་ལུས་ཀྱི་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ཉིད་ལས་དགེ་བའི་ལས་ནི་བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ནས་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་བར་དག་ན་ཡོད་ཀྱི་དེའི་རྣམ་སྨིན་ནི་སེམས་ཀྱི་ཚོར་བ་ཁོ་ནར་འདོད་དོ། ། 8-538 མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་ནི་ལུས་ཀྱི་ཚོར་བ་ཡིན་གྱི་སེམས་ཀྱི་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་གཡེང་བར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་གང་ཞིག་ལ་གནས་པ་ཡིན། རྒྱུ་ཅི་ ཞིག་གིས་འགྱུར་ཞེ་ན། གཡེང་བའི་སེམས་ནི་ཡིད་ཀྱི་སེམས་ལ་གནས་པ་ཡིན་གྱི། ཚོགས་གཞན་ལྔ་ལ་མ་ཡིན་ནོ། །གཡེང་བའི་སེམས་དེ་ནི་རྒྱུ་ལྔ་ལས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་ ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཏེ་རྫས་སྔགས་ཀྱི་སྦྱོར་བས་ཕ་རོལ་ཀྱི་སེམས་གཡེང་བར་བྱས་པ་སོགས་ཀྱི་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་སེམས་གཡེངས་པར་འགྱུར་རོ། །སྐྲག་པས་སེམས་གཡེངས་པ་སྟེ། མི་མ་ཡིན་མི་སྡུག་ པ་མིའི་གན་དུ་འོངས་པ་དེས་སྐྲག་ནས་སེམས་གཡེངས་པ་ལྟ་བུའོ། །གནོད་པས་སེམས་གཡེང་བ་ནི་མི་མ་ཡིན་དེ་དག་འཁྲུགས་ནས་གནད་དུ་བསྣུན་པ་ལྟ་བུའོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ཆ་མ་མཉམ་ པས་གཡེང་བའི་སེམས་རླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་འཁྲུགས་པ་ལྟ་བུ། མྱ་ངན་གྱིས་སེམས་གཡེངས་པ་བུ་ཤི་བའི་མ་ལྟ་བུ། སེམས་ཅན་གང་དག་གི་སེམས་གཡེངས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྒྲ་མི་སྙན་མིན་པ་ འདོད་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཏེ། ལྷ་དག་གི་ནང་ནའང་སྨྱོན་པ་ཡོད་ན་མི་དང་ངན་འགྲོ་ལྟ་ཅི་སྨོས། སངས་རྒྱས་མ་གཏོགས་པའི་འཕགས་པ་རྣམས་ལའང་འབྱུང་བ་ཆ་མ་མཉམ་པས་སེམས་གཡེང་བ་ཡོད་དོ། ། 8-539 མདོ་ལས་ཡོན་པོ་གསུམ་གསུངས་ཏེ། ལུས་ཀྱི་ཡོན་པོ་ངག་གི་ཡིད་ཀྱི་ཡོན་པོའོ། །སྐྱོན་ཡང་སྟེ་ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱི་སྟེ། སྙིགས་མའང་ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱིར་གསུངས་པ་ནི། ལུས་ཀྱི་ལས་གཡོ་ལས་སྐྱེས་ སོགས་གསུམ་ཡོན་པོ་དང་། ཞེ་སྡང་ལས་སྐྱེས་པ་སྐྱོན། འདོད་ཆགས་ལས་སྐྱེས་པས་སྙིགས་མའོ། ། ཡང་དཀར་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དཀར་བ། གནག་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གནག་པ་ལ་སོགས་དཀར་ནག་པ་ ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དཀར་ནག །མི་དཀར་མི་ནག་ལ་རྣམ་སྨིན་མེད་པ་ལ་ལས་ཟད་པར་བྱེད་པའི་ལས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ནི། ལས་ནི་རྣམ་པ་བཞི་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རིམ་པ་བཞིན་དུ་ ལས་མི་དགེ་བ་ནི་གཅིག་ཏུ་གནག་པ་ཡིན་ལ། དེའི་རྣམ་སྨིན་ཡང་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ཡིན་པ

【現代漢語翻譯】 現在，由於已經斷除了所有通過見道需要斷除的，因此是全新的完全清凈的，所以是無垢的。從阿羅漢（dgra bcom，梵文：arhat，梵文羅馬擬音：arhat，漢語字面意思：應供）果位中生起的相續，由於已經斷除了所有通過修道需要斷除的，因此是全新的完全清凈的，所以是無垢的。對他們做的任何利益或損害，其果報會立即體驗到。異熟（rnam smin，梵文：vipāka，梵文羅馬擬音：vipāka，漢語字面意思：成熟）的主要因素是感受，因為是心的，而不是身的，沒有分別念本身，善業存在於殊勝禪定直到有頂之間，但其異熟被認為是心的感受。 不善業的異熟是身體的感受，而不是心的。眾生的心散亂的原因是什麼，它住在哪裡？通過什麼原因而散亂？散亂的心住在意的識上，而不是其他五識上。散亂的心是從五種原因產生的眾生的業的異熟所生，例如通過藥物和咒語（rdzas sngags，梵文：dravya-mantra，梵文羅馬擬音：dravya-mantra，漢語字面意思：物質-真言）的結合使他人的心散亂時，來世的心會散亂。因恐懼而心散亂，例如非人和不悅意者來到人面前，因恐懼而心散亂。因傷害而心散亂，例如那些非人憤怒並擊中要害。四大不調導致的心散亂，例如風、膽、涎液紊亂。因悲傷而心散亂，例如兒子死後的母親。哪些眾生的心會散亂？那些不悅耳的聲音和有貪慾者，即使在天人中也有瘋子，何況是人和惡趣？除了佛陀之外的聖者，也會因四大不調而心散亂。 經中說了三種功德：身的功德、語的功德、意的功德。也有過失，即身、語、意的過失。也說了垢染，即身、語、意的垢染。身的業由貪慾所生等三種是功德，由嗔恨所生是過失，由貪著所生是垢染。 還有，白色的業成熟為白色，黑色的業成熟為黑色等，黑白色的業成熟為黑白色。非白非黑的業沒有成熟，是斷盡業的業的差別。業有四種。其中，不善業是純粹的黑色，其異熟也是不悅意的。

【English Translation】 Now, because all that is to be abandoned by seeing has been abandoned, it is a new, completely purified state, therefore it is without defilement. The continuum arising from the fruit of an Arhat (dgra bcom, Sanskrit: arhat, Romanized Sanskrit: arhat, literal meaning: worthy of offering) is without defilement because it is a new, completely purified state, since all that is to be abandoned by meditation has been abandoned. Whatever benefit or harm is done to them, the result will be experienced immediately. The main factor of maturation (rnam smin, Sanskrit: vipāka, Romanized Sanskrit: vipāka, literal meaning: ripening) is feeling, because it is of the mind and not of the body, and the absence of conceptualization itself. Virtuous actions exist from special meditative states up to the peak of existence, but their maturation is considered to be only mental feeling. The maturation of non-virtuous actions is bodily feeling, not mental. What is the cause of the distraction of sentient beings' minds, and where does it reside? By what cause does it become distracted? The distracted mind resides in the mind consciousness, not in the other five aggregates. That distracted mind arises from the maturation of the actions of sentient beings from five causes, such as when the mind of another is distracted through the combination of substances and mantras (rdzas sngags, Sanskrit: dravya-mantra, Romanized Sanskrit: dravya-mantra, literal meaning: substance-mantra), the mind will be distracted in the next life. Distraction of mind due to fear, such as when a non-human and unpleasant being comes to a person, the mind is distracted by fear. Distraction of mind due to harm, such as when those non-humans become angry and strike a vital point. Distraction of mind due to imbalance of the great elements, such as disturbance of wind, bile, and phlegm. Distraction of mind due to sorrow, such as a mother after the death of her son. Whose minds will be distracted? Those who have unpleasant sounds and those who have desire; even among the gods there are madmen, what need to mention humans and bad migrations? Even noble beings other than the Buddha have distraction of mind due to imbalance of the great elements. The sutra speaks of three virtues: the virtue of body, the virtue of speech, and the virtue of mind. There are also faults, namely the faults of body, speech, and mind. It also speaks of impurities, namely the impurities of body, speech, and mind. The three, such as actions of the body arising from desire, are virtues; those arising from hatred are faults; and those arising from attachment are impurities. Furthermore, white actions mature into white, black actions mature into black, and so on; black and white actions mature into black and white. Non-white and non-black actions have no maturation; they are the distinctions of actions that exhaust actions. Actions are of four types. Among them, non-virtuous actions are purely black, and their maturation is also unpleasant.

---

་གཅིག་ཏུ་གནག་པའོ། །གཟུགས་སུ་གཏོགས་པའི་དགེ་བ་ཉིད་ནི་གཅིག་ཏུ་དཀར་བ་དེའི་རྣམ་ སྨིན་ཡང་གཅིག་ཏུ་དཀར་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གཟུགས་མེད་པར་གཏོགས་པ་མ་བཤད་ཅེ་ན། གང་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་སྲིད་པ་བར་མ་དང་། སྐྱེ་བའི་སྲིད་པ་ཡོད་པ་དང་། ལུས་ ངག་ཡིད་ཀྱི་ལས་རྣམ་པ་གསུམ་ཆར་གྱི་ཡོད་པ་དེ་ཁོ་ནར་བཤད་དོ་ཞེས་གྲག་གོ །འདོད་པར་གཏོགས་པའི་དགེ་བ་ཉིད་ནི་མི་དགེ་བ་དང་འདྲེ་བའི་ཕྱིར་དཀར་ནག་ཡིན་ལ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་འདྲེས་པའི་ཕྱིར་ཡང་དཀར་ནག་གཉིས་ཀ་ལས་སོ། ། 8-540 ཇི་སྐད། འདི་ནི་རྒྱུད་ཀྱི་སྒོ་ནས་རྣམ་པར་གཞག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལས་སམ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གཅིག་ལ་དཀར་པོ་ཡང་ཡིན། ནག་པོ་ཡང་ཡིན་པ་དེ་ ལྟ་བུ་ནི་མེད་དེ། ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་མི་དགེ་བ་ཡང་དགེ་བ་དང་འདྲེས་པའི་ཕྱིར་དཀར་ནག་ཏུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། འདོད་པའི་ཁམས་ན་མི་དགེ་ བ་གདོན་མི་ཟ་བར་དགེ་བ་དང་འདྲེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བ་ནི་སྟོབས་ཆུང་བའི་ཕྱིར་འདྲེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སོ། །དེ་དག་ཟད་པར་བྱེད་ཅིང་ སྤོང་བར་བྱེད་པ་ཟག་མེད་ཀྱི་ལས་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་གནག་འཇུག་པ་དང་འགལ་བས་ཁམས་སུ་མ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་པ་ཡིན་པས་དགོངས་ པ་ཅན་གྱིས་མི་དཀར་བར་བཞག་གོ །ཟག་མེད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལས་དེ་དག་ཟད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན་མིན་ཏེ། མཐོང་བའི་ལམ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་བཞི་དང་། འདོད་པ་ལས་ འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ལམ་ལ། བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་བརྒྱད་ཀྱིས་གང་སེམས་པ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་པོ་དེ་ནི་ནག་པོའི་ལས་ཟད་པར་བྱེད་པའི་ལས་སོ། །འདོད་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལས་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་དགུ་པའི་སེམས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དཀར་གནག་སྟེ། 8-541 དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ནག་པོ་དགུ་ཟད་ལ་དེར་སྤོང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དཀར་པོའི་ལས་སྤོང་བར་བྱེད་པ་དེ་ནི། བསམ་གཏན་དང་བསམ་གཏན་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པའི་ བར་ཆད་མེད་ལམ་སྐྱེས་པའི་ཐ་མ་དགུ་པ་དེའི་སེམས་དཔའ་གང་ཡིན་པས་སོ། །སློབ་དཔོན་གཞན་དག་ནི་དམྱལ་བ་མྱོང་འགྱུར་ནག་པོ་དང་། འདོད་ཁམས་དམྱལ་བ་ལས་གཞན་མྱོང་འགྱུར་གྱི་ལས་ནི་ དཀར་ནག་གཉིས་སུ་རིགས་གསུང་། གཞན་ནི་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ལས་དགེ་བ་དང་མ་འདྲེས་པའི་ཕྱིར་གནག་པའོ་ཟེར། འདོད་པ་ལས་སྐྱེས་གཞན་དཀར་གནག །གཞན་སྒོམ་པས་སྤང་བྱ་དགེ་བ་ཡང་ ཡིན་མི་དགེ་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །མདོ་ལས་མི་སློབ་པའི་ལུས་ངག་ལས་ཡིད་ཉིད་ཐུབ་བའི་ལུས་དང་ཐུབ་པའི་ངག་ཐུབ་པའི་ཡིད་ཀྱི་ལས་གསུམ་སྟེ་གོ་རིམ་བཞིན་ནོ། །ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱི་ལེགས་ པར་སྤྱད་པ་གསུམ་པོ་

【現代漢語翻譯】 完全是黑暗的。屬於色蘊的善業，其異熟也是完全是白色的。為什麼沒有講屬於無色蘊的業呢？因為只有在異熟是兩種（黑白）可能存在的地方，即中陰和生有，以及身、語、意三種業都存在的地方才講。據說，屬於欲界的善業因為與不善業相混雜，所以是黑白的；異熟也因為混雜，所以也是黑白兩種。 如是說：『這是從相續的角度進行安立，而不是從自性的角度。』不存在一個業或異熟既是白色的又是黑色的情況，因為它們相互矛盾。如果這樣，那麼不善業也因為與善業相混雜而變成黑白的，不是嗎？並非欲界的不善業一定會與善業相混雜，因為不善業具有力量。善業因為力量弱小，所以會混雜。』那些能滅盡和捨棄煩惱的業是無漏業。因為它沒有煩惱，與黑業的引入相違背，不屬於任何界，沒有異熟，所以有智慧的人不把它安立為白色。 所有的無漏業都能滅盡煩惱嗎？不是的。在見道中，四種法智忍，以及在離欲界貪慾的道中，八種無間道所緣的十二種心識，是滅盡黑業的業。從離欲界貪慾的第九無間道生起的心識是黑白的，因為能滅盡和捨棄九種黑色的善業和不善業。能捨棄白色業的是，從禪定和離禪定貪慾的無間道生起的第九個心識。 其他論師說：『會感受地獄果報的業是黑色的，而欲界地獄之外的感受果報的業是黑白兩種。』另一些人說：『見道所斷的業因為不與善業相混雜，所以是黑色的。』欲界所生的其他業是黑白的。還有一些人說：『修道所斷的業既是善業也是不善業。』經中說，無學者的身語意業是調伏的身、調伏的語、調伏的意三種，依次對應。身語意的善妙行為這三種……

【English Translation】 It is entirely dark. The virtuous karma belonging to the form realm, its fully ripened result is also entirely white. Why are karmas belonging to the formless realm not explained? Because it is only explained where the fully ripened result can be both types, the intermediate state and the state of birth, and where the three karmas of body, speech, and mind all exist. It is said that virtuous karma belonging to the desire realm is black and white because it is mixed with non-virtuous karma, and the fully ripened result is also both black and white because of the mixture. As it is said: 'This is established from the perspective of the continuum, not from the perspective of its own nature.' There is no such thing as a karma or fully ripened result that is both white and black, because they are mutually contradictory. If that is the case, then wouldn't non-virtuous karma also become black and white because it is mixed with virtuous karma? Non-virtuous karma in the desire realm is definitely not mixed with virtuous karma, because it has power. Virtuous karma is mixed because it is weak.' Those karmas that exhaust and abandon are uncontaminated karmas. Because it is without afflictions, it contradicts the introduction of black karma, does not belong to any realm, and has no fully ripened result, therefore, the wise do not establish it as white. Do all uncontaminated karmas exhaust afflictions? No. In the path of seeing, the four acceptances of the knowledge of dharma, and in the path of detachment from desire in the desire realm, the twelve mind moments that are the objects of the eight uninterrupted paths, are the karmas that exhaust black karma. The mind that arises from the ninth uninterrupted path of detachment from desire in the desire realm is black and white, because it exhausts and abandons the nine black virtuous and non-virtuous karmas. The karma that abandons white karma is the ninth mind moment that arises from the uninterrupted path of meditation and detachment from desire in meditation. Other teachers say: 'The karma that will experience the suffering of hell is black, and the karma that will experience the suffering other than hell in the desire realm is both black and white.' Others say: 'The karma to be abandoned by seeing is black because it is not mixed with virtuous karma.' Other karmas born in the desire realm are black and white. Still others say: 'The karma to be abandoned by meditation is both virtuous and non-virtuous.' The sutra says that the body, speech, and mind karmas of a non-learner are the subdued body, subdued speech, and subdued mind, in that order. These three excellent practices of body, speech, and mind...

---

ཐམས་ཅད་ནི་ལུས་གཙང་བྱེད། ངག་ཡིད་གཙང་བྱེད་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་དུས་རེ་ཞིག་དང་། གཏན་དུ་ཉེས་པར་སྤྱད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་བཀྲུ་བའི་ ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་ཟློག་པ་ལུས་ཀྱི་ལས་ལ་སོགས་པ་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་སྟེ་མི་དགེ་བ་གསུམ་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་གསུམ་དུ་འདོད་དོ། །སེམས་པའི་ལས་དོན་གཞན་དུ་གྱུར་པ་བརྣབ་སེམས་ལ་སོགས་པ་གནོད་སེམས་ལོག་ལྟ་ལས་ཀྱི་རང་བཞིན་མིན་ཡང་ཡིད་ཀྱི་ཉེས་སྤྱད་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། ། 8-542 དཔེས་སྟོན་པ་རྣམས་དེ་གསུམ་ཁོ་ན་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ལ། བྱེ་སྨྲས་དེ་ལྟ་ན་ནི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དག་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་འཕང་ངོ་། །དེ་ཡང་སྤྱོད་པ་སྨད་ པ་ཡིན་ཞིང་། འབྲས་བུ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉེས་སྤྱད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་ཟློག་པ་བརྣབ་སེམས་མེད་པ། གནོད་སེམས་མེད་པ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ནི་ཡིད་ཀྱིས་ལེགས་པར་སྤྱད་ པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ཆེ་ལོང་བསྡུ་བ་ལ་ལས་ཀྱི་ལམ། དེ་དག་གི་འབྲས་བུ། བྱེ་བྲག་གཞི་གསུམ་བཤད་པ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། དེ་ལས་ཆེ་ལོང་བསྡུས་ནས་ནི། དགེ་དང་མི་དགེ་ བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ནི་བཅུར་གསུངས་སོ། །ཅི་རིགས་པར་ལེགས་ཉེས་དེ་གཉིས་ཚང་བར་མ་བསྡུས་པ་བསྟན་ཏེ། མི་དགེ་བའི་ལས་ལམ་དུ་ལུས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱད་པའི་ཕྱོགས་སྦྱོར་བ་དང་མཇུག་ཉོན་ མོངས་པ་ཅན་གཞན་ཡང་མ་བསྡུས་ཏེ། དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་རགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱད་པའི་ཕྱོགས་སེམས་པ་ཡང་མ་བསྡུས་སོ། །དགེ་བ་ལ་ཡང་ལུས་ཀྱི་སྦྱོར་མཇུག ། མྱོས་གྱུར་སྤང་བ། སྦྱིན་མཆོད། ངག་གི་སྙན་པར་སྨྲ་བ་སོགས་ཡིད་ཀྱི་ལེགས་སྤྱད་སེམས་པ་མ་བསྡུས་སོ། །མི་དགེ་དྲུག་ནི་སྲོག་གཅོད་མ་བྱིན་ལེན། བརྫུན་ཕྲ་མ། ཚིག་རྩུབ། ངག་འཁྱལ་རྣམས་གཞན་བྱེད་དུ་བཅུག་པ་ལ་དངོས་ཀྱི་རྣམ་རིག་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་རིག་མིན་པ་དག་གོ ། 8-543 འདོད་པས་ལོག་གཡེམ་གཅིག་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་རིག་དང་རྣམ་རིག་མིན་ཏེ་རྣམ་གཉིས་དྲུག་པོ་དེ་དག་ཀྱང་བདག་ཉིད་ཀྱི་བྱེད་ན་རྣམ་རིག་རྣམ་རིག་མིན་པ་ གཉིས་ཀའོ། །ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་ལས་ཀྱི་ལམ་དགེ་བ་གཟུགས་ཅན་བདུན་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཀ་དང་། བསམ་གཏན་དང་ཟག་མེད་ཀྱི་སྡོམ་པས་བསྡུས་པ་རྣམས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་པ་ཞེས་ བྱ་སྟེ་རྣམ་རིག་མིན་པ་ཉིད་དོ། །ལས་ཀྱི་ལམ་ཉེར་བསྡོགས་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལའང་ཀུན་དཀྲིས་དྲག་པོས་སམ། རབ་ཏུ་དང་བ་ལྷུར་ལེན་པ་ཆེན་པོ་སྦྱོར་བ་རྩོམ་ ན་རྣམ་རིག་བྱེད་མིན་དུ་འགྱུར་བ་ཡང་མ་ཡིན། ཉེར་བསྡོགས་ལས་ལྡོག་པ་ནི་ལས་ལམ་རྣམས་ཀྱི་མཇུག་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གི་སྦྱོར་བ་ནི་མི་དགེ་བའི་རྩ་བ་གསུམ་ལས་སྐྱེས་པ་དང་། ཆགས་པ་

{ "translations": [ "一切是身體的凈化，語言和意念的凈化有三種方式。", "為什麼它們在一定時期內，以及永久地用於洗滌被錯誤使用的煩惱？", "與此相反，身體的行為等，語言和意念的，即三種不善的行為被認為是三種錯誤的行為。", "心智的活動轉變為貪婪等，害人之心和邪見，即使不是業的自性，也是意念的三種錯誤行為。", "舉例說明的人說，這三種僅僅是意念的行為。而毗婆沙師說，如果這樣，那麼業和煩惱就會變成一體而互相沖突。", "那也是一種被譴責的行為，因為其結果是不悅意的，所以是錯誤的行為。", "與此相反，沒有貪婪，沒有害人之心，正確的見解是意念的正確行為。", "第二，概括起來說，業的道，它們的果實，以及三種差別的基礎。首先是：", "從那概括起來說，善與不善的業道被說成是十種。", "爲了表明沒有完全包括相應的善與不善，沒有包括身體的錯誤行為的預備和完成階段，以及其他有煩惱的部分，因為它不是非常粗大的。", "也沒有包括意念的錯誤行為的思考部分。", "在善的方面，也沒有包括身體的預備和完成階段，戒除酒醉，佈施供養，語言的悅耳等，以及意念的正確行為的思考部分。", "六種不善是殺生、不予取、妄語、離間語、粗惡語和綺語，因為使他人去做時，沒有實際的認知，所以是無表色。", "邪淫一種，因為自己做到究竟，所以是有表色和無表色兩種。如果自己做這六種，那麼就是有表色和無表色兩種。", "如理取捨的七種善業道是兩種，被禪定和無漏的律儀所包含的，被稱為從三摩地所生，僅僅是無表色。", "所有近分的業都是有表色。", "對於此，如果以強烈的纏縛，或者極大的歡喜而努力，也不會變成無表色。從近分中退失則是業道的完成階段。", "它們的預備是從三種不善的根本所生，以及貪執。" ], "english_translations": [ 'All are purification of body, purification of speech and mind are three kinds.', 'Why are they for a time and perpetually used to wash away the afflictions of misused?', 'Conversely, actions of the body, etc., of speech and mind, i.e., three unwholesome actions are considered three misdeeds.', 'Mental activities that have changed into covetousness, etc., harmful thoughts and wrong views, even if not the nature of karma, are three kinds of mental misdeeds.', 'Those who exemplify say that these three alone are actions of the mind. The Vaibhashikas retort that if so, then karma and afflictions would become one and conflict.', 'That too is a condemned action, and because its result is undesirable, it is a misdeed.', 'Conversely, absence of covetousness, absence of harmful thoughts, and correct views are good deeds of the mind.', 'Secondly, to summarize, the paths of karma, their fruits, and the three bases of distinction. First:', 'From that, having summarized, the paths of wholesome and unwholesome karma are said to be ten.', 'To show that the corresponding good and bad are not fully included, the preparatory and concluding stages of physical misconduct, and other afflicted parts, are not included because it is not very coarse.', 'The thinking part of mental misconduct is also not included.', 'On the good side, the preparatory and concluding stages of physical actions, abstaining from intoxication, giving offerings, pleasant speech, etc., and the thinking part of mental good conduct are not included.', 'The six unwholesome actions are killing, stealing, lying, divisive speech, harsh speech, and idle talk. Because they cause others to act, there is no actual cognition, so they are non-revealing forms.', 'Sexual misconduct is one, because it is done to the end by oneself, so it is both revealing and non-revealing forms. If one does these six oneself, then they are both revealing and non-revealing forms.', 'The seven wholesome paths of action that are properly taken are both kinds, and those included by meditation and uncontaminated discipline are called born from samadhi, and are only non-revealing forms.', 'All the proximate karmas are revealing forms.', 'For that, if one strives with strong entanglement or great joy, it will not become a non-revealing form. Falling away from the proximate is the concluding stage of the paths of karma.', 'Their preparation arises from the three roots of unwholesomeness, and attachment.' ] }

---

དེའི་མཇུག་ཐོགས་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་བརྣབ་སེམས་སོགས་ཞེ་སྡང་གི་མཇུག་ཐོགས་སུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་གནོད་སེམས། གཏི་མུག་གི་མཇུག་ཐོགས་སུ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ལོག་ལྟ་ཡིན་པས་མི་དགེ་བའི་རྩ་ བ་གསུམ་ལས་སྐྱེས་པའོ། །དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་སྦྱོར་བ་དང་མཇུག་དང་བཅས་པ་རྣམས་དགེ་བའི་སེམས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་སློང་བ་དང་། ངེས་པར་མ་ཆགས་པ་དང་། ཞེ་སྡང་མེད་པ་དང་། གཏི་མུག་མེད་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལས་སྐྱེས་པ་དག་ཡིན་ནོ། ། 8-544 གསོད་དང་གནོད་སེམས་ཚིག་རྩུབ་གསུམ་པོ་ཞེ་སྡང་གིས་ནི་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱེད་ལ། ལོག་གཡེམ་བརྣབ་སེམས་མ་བྱིན་ལེན། ཆགས་པ་ཡིས་ནི་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་གཏི་མུག་གིས་མཐར་ ཕྱིན་པར་བྱེད་ལ། ལྷག་མ་བརྫུན། ཕྲ་མ། ཚིག་ཀྱལ་པ་གསུམ་ཆགས་སྡང་རྨོངས་གསུམ་གྱིས་རྫོགས་པར་འདོད་དོ། །སྲོག་གཅོད་ལ་སོགས་པ་བཞི་ནི་སེམས་ཅན་དང་། ལོག་གཡེམ་སོགས་ཀྱི་གཞི་ལོངས་སྤྱོད་དང་། ལོག་ལྟའི་གཞི་མིང་དང་གཟུགས་དང་། བརྫུན་སྨྲ་སོགས་ཀྱི་གཞི་མིང་གི་ཚོགས་ཡིན་ནོ། ། གང་གིས་ཕ་རོལ་པོ་ངེས་པར་འཆི་བར་བྱས་ནས། དེ་དང་མགོ་མཉམ་དུའམ་བྱེད་པ་པོ་སྔར་འཆི་ན་དེ་ ལ་ལས་ཀྱི་ལམ་དངོས་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། སྔར་དང་མཉམ་དུ་འཆི་བ་གཉིས་ལ་དངོས་མེད་དེ། ལུས་གང་གིས་སྦྱོར་བ་བྱས་པ་དེ་ནི་མེད་ལ་རིས་མཐུན་པ་ཐ་དད་པ་ལུས་གཞན་ཁོ་ ན་ཞིག་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་སྟེ་དེ་ནི་སྦྱོར་བ་པོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལས་ཀྱི་ལམ་དང་ལྡན་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དམག་གིས་གདབ་པ་དང་། ལིངས་འདེབས་པ་དང་། མ་འཁྲིགས་ པར་གདབ་པ་དག་ཏུ། ཕ་རོལ་པོ་གསད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མང་པོ་ཚོགས་པས་བཏབ་པ་ལ་གཅིག་གིས་སྲོག་གཅོད་ན་ལས་ལམ་དེ་སུ་ལ་ལྡན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དམག་ལ་སོགས་པ་དོན་གཅིག་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་བྱེད་པ་པོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ལྡན་པར་འགྱུར་ཏེ། 8-545 དེ་དག་གི་དོན་གྱིས་ན་ཕན་ཚུན་དུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་སྲོག་གི་ཕྱིར་ཡང་སྲོག་ཆགས་མི་གསོད་པར་དམ་བཅས་པ་དེ་དེར་དབང་མེད་དུ་ཁྲིད་པ་ནི་མ་གཏོགས་སོ། །སྲོག་ གཅོད་པ་ནི་འདི་བསད་པར་བྱའོ། །སྙམ་བསམས་བཞིན་དུ་མ་ནོར་བར་ནི་གཞན་དེ་བསད་པའོ། །མ་བྱིན་ལེན་པ་གཞན་གྱིས་བདག་གིར་བྱས་པའི་ནོར་མཐུ་དང་འཇབ་བུས་བསམ་པ་དེ་བདག་གིར་བྱེད་ པའོ། །བགྲོད་མིན་ལ་བགྲོད་པར་འདོད་པ་ཡིས་ལོག་པར་གཡེམ་པ་རྣམ་པ་བཞི་ཏེ། བགྲོད་བྱ་ཡན་ལག་ཡུལ་དུས་མ་ཡིན་པར་བགྲོད་པའོ། །བརྫུན་ཚིག་འདུ་ཤེས་གཞན་དུ་བསྒྱུར་བའི་དོན་གང་གི་དབང་ དུ་བྱས་ནས་སྨྲས་པའི་ཚིག་ཕ་རོལ་པོས་དོན་དེ་མངོན་པར་གོ་བའོ། །མིག་རྣ་བ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་གསུམ་གྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་གང་དེ་རིམ་པ་བཞིན་བཤད་ན་མཐོང་ཐོས་ རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་། སྣ་

【現代漢語翻譯】 因此，貪婪之後產生嗔恨，嗔恨之後產生傷害。愚癡之後產生邪見，因此，它們都源於三種不善之根。所有善業的道路，包括準備和完成，都由善良的心所激發，並且必然與無貪、無嗔和無癡相伴，因此，它們都源於這些（善根）。 殺生、害心和惡語這三者由嗔恨圓滿完成。邪淫、貪婪和不予取，由貪慾圓滿完成。邪見由愚癡圓滿完成。其餘的妄語、離間語和綺語這三者，被認為是貪、嗔、癡三者圓滿完成的。殺生等四者的基礎是眾生，邪淫等的基礎是受用，邪見的基礎是名和色，妄語等的基礎是名蘊。 如果某人確定他人會死亡，並且與此人同時或在此人之前死亡，那麼對於前者來說，業道是真實存在的嗎？對於同時或之前死亡的兩種情況來說，業道是不存在的，因為進行行為的身體已經不存在了，並且只有另一個相似但不同的身體產生了。這是普遍的，因為他不是行為者，因此不應具備業道。如果軍隊射擊、投擲石塊或無差別地射擊，爲了殺死對方，許多人聚集在一起射擊，如果其中一人殺死了對方，那麼業道屬於誰呢？軍隊等因為目的相同，所以就像所有行為者一樣，都具備業道。 因為他們的目的是互相幫助。如果有人發誓不殺生，即使是爲了保護自己的生命，除非是被迫帶走。殺生是指心想『我要殺死這個』，並且沒有錯誤地殺死了另一個人。不予取是指以武力或偷偷地將他人擁有的財物據爲己有。想要行不應行之事，即是邪淫，有四種情況：行不應行的處所、肢體、時間和地點。妄語是指爲了改變理解而說的話，並且對方清楚地理解了其含義。如果依次解釋眼、耳、意三種意識所體驗的事物，那就是見識、聽聞和意識。

【English Translation】 Therefore, greed arises after attachment, hatred arises after greed, and wrong views arise after ignorance. Thus, they all originate from the three roots of non-virtue. All paths of virtuous actions, including preparation and completion, are motivated by a virtuous mind, and are necessarily accompanied by non-attachment, non-hatred, and non-ignorance. Therefore, they originate from these (virtuous roots). Killing, harmful intent, and harsh speech are perfected by hatred. Adultery, greed, and taking what is not given are perfected by attachment. Wrong views are perfected by ignorance. The remaining lying, divisive speech, and idle chatter are considered to be perfected by the three poisons of attachment, hatred, and ignorance. The basis of the four, such as killing, is sentient beings; the basis of adultery, etc., is resources; the basis of wrong views is name and form; and the basis of lying, etc., is the aggregate of names. If someone is certain that another will die, and dies simultaneously with or before that person, is the path of action real for the former? For the two cases of dying simultaneously or before, the path of action is non-existent, because the body that performed the action no longer exists, and only another similar but different body has arisen. This is universal, because he is not the actor, and therefore it is not reasonable to possess the path of action. If an army shoots, throws stones, or shoots indiscriminately, and many people gather together to shoot in order to kill the other person, if one of them kills the other person, to whom does the path of action belong? The army, etc., because the purpose is the same, all possess the path of action just like all the actors. Because their purpose is to help each other. If someone vows not to kill, even to protect their own life, unless they are forcibly taken away. Killing means thinking 'I will kill this one,' and without mistake killing the other person. Taking what is not given means taking possession of another's property by force or stealthily. Wanting to do what should not be done is adultery, and there are four situations: engaging in improper places, limbs, times, and locations. Lying is speech spoken for the sake of changing understanding, and the other person clearly understands its meaning. If one explains in order the things experienced by the three consciousnesses of the eye, ear, and mind, they are seeing, hearing, and consciousness.

---

ལྕེ་ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཉམས་མྱོང་དེ་ནི་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ན་རེ། དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་རྣམས་ནི་ལུང་དུ་མ་ བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཤི་བ་དང་འདྲ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་ནི་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཕྲ་མ་ནི་ཕ་རོལ་པོ་དག་དབྱེ་ཞིང་མི་འཛའ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱིས་བརྗོད་པའི་ཚིག་དོན་མངོན་པར་གོ་བ་དང་མ་ནོར་བ་ཡིན་པའོ། ། 8-546 སེམས་ཉོན་མོངས་ཅན་གྱི་ཚིག་རྩུབ་པོ་ནི་ཕ་རོལ་པོ་གང་ལ་མི་སྙན་པ་སྨྲ་འདོད་པས་སྨྲས་པ་དེས་དོན་གོ་བའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཚིག་ཀུན་ནི་འཁྱལ་པ་ཉིད་སྨྲ་བའོ། །གཞན་ དག་ནི་བརྫུན་དེ་ལས་གཞན་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཚིག་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཁྱལ་པ་ཡིན་ནོ་ཟེར་རོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཁ་གསག་བྱེད་པ་དང་། ཆགས་པས་གླུ་ལེན་པ་དང་། ཟློས་གར་ གྱི་ཚེ་བཞད་གད་སློང་བ་བཞིན་དང་། བསྟན་བཅོས་ངན་པ་དག་འདོན་པ་བཞིན་ནོ། །བརྣབ་སེམས་ནི་ལོག་པས་ཕ་གི་གང་ཡིན་པ་དེ་བདག་གིར་གྱུར་ཀྱང་ཅི་མ་རུང་སྙམ་ནས་གཞན་གྱི་ནོར་ ལ་མཐུའམ་འཇབ་བུའང་རུང་བས་ཆགས་པའམ་བདག་གིར་བྱེད་འདོད་པའོ། །གནོད་སེམས་ནི། སེམས་ཅན་དག་ལ་ཞེ་སྡང་བས་ཕ་རོལ་ལ་གནོད་པའི་རྣམ་པར་ཞུགས་པའོ། །ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་མེད་ དོ་ཞེས་ལྟ་བ་ནི་ལོག་པར་ལྟ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་བརྣབ་སེམས་ལ་སོགས་པ་གསུམ་ནི་ལས་ཀྱི་ལམ་ཁོ་ན། དེ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཅན་གྱི་སེམས་པ་དེ་ནི་དེ་དག་ གི་རྒྱུ་བས་རྒྱུ་སྟེ། དེ་དག་གི་དབང་གིས་དེ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་འགྲོས་ཀྱིས་འགྲོ་འོ། །སྲོག་གཅོད་ལ་སོགས་པ་བདུན་ནི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལས་ཀྱང་ཡིན་ལ་ལས་ཀྱི་ལམ་ཡང་ཡིན་ཏེ་དེ་དག་ཀུན་ནས་སློང་བའི་སེམས་པ་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། ། 8-547 མེད་པར་ལྟ་བས་དགེ་བའི་རྩ་བ་གཅོད་ལ། དགེ་བ་གཅོད་རྒྱུ་ཡང་འདོད་པར་རྟོགས་པ་སྐྱེས་ནས་ཐོབ་པ་རྣམས་ཏེ། སྦྱོར་བྱུང་དག་ནི་སྔར་ཡོངས་སུ་ཉམས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅོད་བྱེད་གང་ གིས་ན་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་མེད་དོ། །ཉེས་པར་སྤྱད་པ་མེད་དོ་ཞེས་རྒྱུ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་དང་། ལེགས་སྤྱད་ཉེས་སྤྱད་ཀྱི་འབྲས་བུ་མེད་དོ་ཞེས་འབྲས་བུ་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པའོ། །ཚུལ་ ཇི་ལྟར་སྤྱོད་ན། ཁ་ཅིག་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམ་པ་དགུ་ཆར་ཡང་ཅིག་ཅར་དུ་འཆད་དེ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་བཞིན་ནོ་ཟེར། འདིར་རིམ་གྱིས་ཏེ་སྒོམ་སྤངས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་བཞིན་ དུ་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོས་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུ་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་བར་དུ་ལོག་པར་བལྟ་བ་རྣམ་པ་དགུས་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམ་པ་དགུ་གཅོད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ཕྲ་མོ་དང་ལྷན་ཅིག་ ཏུ་གྱུར་པའི་དགེ་རྩ་གང་ཞེ་ན། དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས

【現代漢語翻譯】 舌識的體驗是一種認知。分別說者（Vibhajyavādin，佛教部派之一）認為，氣味、味道和觸覺是未被闡明的，類似於死亡，因此它們被稱為認知。挑撥離間是指爲了分裂和不和而用煩惱的心所說的話語，是對意義的清晰且無誤的理解。 懷有煩惱之心的粗暴言語是指想要說對方不悅之語而說出，並理解其含義。所有煩惱之語都是閑聊。其他人則說，除了謊言之外，任何煩惱之語都是閑聊。例如，奉承、因貪慾而唱歌、戲劇中的笑聲，以及背誦惡劣的論典。貪婪是指邪見地認為『如果那屬於我該多好』，然後通過強力或秘密地貪戀或想要佔有他人的財產。害心是指對眾生懷有嗔恨，並以傷害他人為目的。認為沒有善業和惡業的觀點是邪見。在此，貪婪等三種是業道本身。與它們相應的心理活動是它們的原因，因為它們是導致這些行為的原因，並且受其影響而顯現，因此遵循它們的模式。殺生等七種是身語之業，既是業也是業道，因為引發它們的心理活動依賴於它們。 以無有之見斷除善根，斷除善根也意味著生起並獲得渴望的認知，這是指生得善根，因為修得善根早已完全喪失。以何種方式斷除呢？通過誹謗因果，即否認善行和惡行的原因；以及誹謗果報，即否認善行和惡行的結果。如何行事呢？有些人說，一次性斷除所有九種善根，就像斷除見道所斷之煩惱一樣。在此，逐漸地，就像修道所斷之煩惱一樣，以大之又大的邪見斷除小之又小的善根，直到以九種邪見斷除九種善根。那麼，與挑撥離間相關的善根是什麼呢？是善根本身。

【English Translation】 The experience of tongue consciousness is a cognition. The Vibhajyavādins (a Buddhist school) say that smells, tastes, and tactile sensations are unelucidated, similar to death, therefore they are called cognitions. Slander is the speech uttered with a defiled mind to divide and cause discord, being a clear and unerring understanding of the meaning. Harsh speech with a defiled mind is that which is spoken with the intention of saying something unpleasant to another, and understanding its meaning. All defiled speech is idle talk. Others say that any defiled speech other than lying is idle talk. For example, flattery, singing out of attachment, laughter during theatrical performances, and reciting bad treatises. Covetousness is the wrong thought of 『how wonderful it would be if that were mine,』 and then desiring to possess or being attached to another's property, whether by force or secretly. Harmful intent is having hatred towards sentient beings and engaging in harming others. The view that there is no good or bad karma is a wrong view. Here, the three, covetousness and so on, are the paths of action themselves. The mental activities that correspond to them are the causes of them, because they are the cause of these actions, and because they manifest in accordance with them, they proceed in their manner. The seven, killing and so on, are actions of body and speech, and are both actions and paths of action, because the mental activities that motivate them rely on them to engage. Cutting off roots of virtue by viewing them as non-existent, and cutting off roots of virtue also means generating and obtaining the cognition of desire, which refers to those that are naturally obtained, because those that are obtained through practice have already been completely lost. By what means is it cut off? By slandering the cause, saying that there is no good or bad conduct; and by slandering the result, saying that there is no result of good or bad conduct. How does one act? Some say that all nine roots of virtue are cut off at once, just like what is abandoned by seeing the truth. Here, gradually, just like the afflictions abandoned by meditation, the great cuts off the small until the nine roots of virtue are cut off by the nine wrong views. So, what is the root of virtue that is associated with slander? It is the root of virtue itself.

---

་ཀུན་ཏུ་གཅོད་པར་བྱེད་པ་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐའ་མར་འདོར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ། གང་དག་མེད་པས་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཀུན་ ཏུ་ཆད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་གཅོད་ན། མིའི་ནང་ཁོ་ན་དག་ཏུ་གཅོད་ཀྱི། ངན་སོང་དག་ན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་རབ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མིན་པ་དག་མི་བརྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། ། 8-548 ལྷའི་ནང་དུའང་མིན་ཏེ་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིའི་ཡང་གླིང་གསུམ་དག་ཏུ་ཡིན་གྱི་སྒྲ་མི་སྙན་ན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ན་སྡིག་པའི་བསམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ རོ། །དེར་ཡང་རྟེན་གང་གིས་གཅོད་ན། སྐྱེས་པ་བུད་མེད་ཀྱིས་གཅོད་དོ། །དེ་གཉིས་ལྟ་སྤྱད་དེ་སྡིག་པའི་བསམ་པ་བརྟན་པ་དང་འཁྱུད་པ་ཅན་ཡིན་པས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་མ་ནིང་གིས་མ་ཡིན་ ཏེ། སྲེད་པ་སྤྱད་པའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་དང་། ངན་སོང་བ་བཞིན་ནོ། །དགེ་རྩ་ཆད་པའི་རང་བཞིན་ཇི་ལྟ་བུ་དེ་ནི་དགེ་རྩ་རྣམས་ཀྱིས་ཐོབ་པ་ཡང་མི་སྐྱེ་ལ། མ་ཐོབ་པ་ སྐྱེ་བས་ཏེ་མི་ལྡན་པ་དེ་སྐྱེ་ན་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཀུན་ཏུ་ཆད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཀུན་ཏུ་ཆད་པ་དེ་དག་ཇི་ལྟར་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེས་ པའམ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའམ་ཡོད་ལྟ་སྐྱེས་པས་དེའི་ཐོབ་པ་ཀུན་ཏུ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་ཞེས་བྱའོ། །ཉིང་མཚམས་ནི་རྣམ་པ་དགུ་ཅིག་ཅར་སྦྱོར་ལ། མངོན་སུམ་ དུ་ནི་རིམ་གྱིས་འགྱུར་ཏེ་ནད་མེད་ནས་སྟོབས་རྙེད་པ་བཞིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་དམ་ཞེ་ན། མཚམས་མེད་བྱེད་པའི་ནི་འདི་ལ་མིན་ཏེ། དེ་ནི་མཐོང་ཆོས་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སྐལ་བ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། ། 8-549 ལས་ཀྱི་ལམ་དུ་ཞིག་སེམས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་ན། མི་དགེ་བ་གཅིག་དང་གཉིས་དང་གསུམ་དང་བཞི་དང་ལྔ་དང་དྲུག་དང་བདུན་དང་བརྒྱད་ཀྱི་བར་དག་དང་། སེམས་པ་ཅིག་ཅར་ལྷན་ཅིག་ འབྱུང་ངོ་། །དགེ་བ་གཅིག་ནས་བཅུའི་བར་དག་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་ངོ་ཞེས་སྤྱིར་བཏང་ནས། དམིགས་བསལ་དུ། གཅིག་དང་བརྒྱད་དང་ལྔ་དང་མིན་ཞེས་གསུངས་སོ། །འགྲོ་བ་ག་ན་ལས་ཀྱི་ལམ་དུ་ཞིག་ མངོན་དུ་འགྱུར་ཞེ་ན། དམྱལ་བ་ན་ནི་འཁྱལ་པ་དང་། ཚིག་རྩུབ་གནོད་སེམས་རྣམ་གཉིས་སོ། །བརྣབ་སེམས་དང་ལོག་ལྟ་ནི་མངོན་རྒྱུར་མེད་ཀྱང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །གཞན་མེད། སྒྲ་མི་སྙན་ན་ ཡིད་ཀྱི་གསུམ་ལྡན་པར་ཡོད་དེ་མངོན་རྒྱུར་ནི་མེད་དོ། ། དེ་ནི་བདུན་པ་ཚིག་ཀྱལ་པ་དངོས་སུ་ཡང་ཡོད་ལ། མི་ཚངས་སྤྱོད་ཡོད་ཀྱང་ལོག་གཡེམ་མེད་པར་བསྟན་ནོ། །འདོད་པ་ཁམས་གཞན་ན་ མི་དགེ་བ་བཅུ་ཆར་མངོན་དུ་རྒྱུ་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་ཡོད་དོ། །དགེ་བ་བརྣབ་སེམས་མེད་པ། གནོད་སེམས་མེད་པ་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་གསུམ་ནི་ཁམས་ག

【現代漢語翻譯】 當完全斷絕時，捨棄一切的終點是什麼？由於缺少什麼，才會被歸類為『善根完全斷絕』？斷絕於何處？只在人類之中斷絕，而不是在惡道中，因為有染污和無染污的智慧都不穩定。在天界中也不是，因為業果已經顯現。在人類中，只在三個贍部洲，而不在俱盧洲，因為那裡沒有罪惡的想法。在那裡，又通過什麼所依來斷絕呢？通過男女來斷絕。因為這二者觀察和實踐，罪惡的想法是穩定和持續的。因此，不是通過不男不女者，因為貪慾與實踐的方向一致，就像惡道眾生一樣。善根斷絕的自性如何呢？就是已經獲得的善根不再生起，未獲得的也不生起，如果這種不具備的狀態生起，就稱為『善根完全斷絕』。這種完全斷絕如何連線相續呢？就是對因果產生懷疑，或者產生邪見或有見，因為這會完全斷絕其獲得，所以稱為善根連線相續。相續是九種行相同時連線，但顯現上是逐漸變化的，就像從無病到獲得力量一樣。是全部嗎？不是對造作無間罪者而言，因為他們在現世沒有連線善根相續的份。 如果與業道之心一同生起，不善業可能有一到八種，心識同時生起。善業可能有一到十種一同生起，這是總的來說。特別來說，說了一和八以及五和不是。在何處業道會顯現呢？在地獄中，有綺語和粗語以及害心兩種。貪心和邪見雖然沒有顯現的因，但以相應的角度存在。其他地方沒有。在俱盧洲，意的三種是具備的，但沒有顯現的因。第七種綺語實際上也存在，並且顯示了有非梵行但沒有邪淫。在其他欲界，十種不善業都以顯現的因和相應的角度存在。善業，無貪、無嗔和正見這三種在色界和無色界存在。

【English Translation】 When completely severing, what is the ultimate abandonment? Due to the lack of what, is it categorized as 'complete severance of roots of virtue'? Where is it severed? Only among humans, not in the evil realms, because wisdom, both defiled and undefiled, is unstable. Not in the heavens either, because the results of karma have manifested. Among humans, only in the three continents of Jambudvipa, not in Uttarakuru, because there is no sinful thought there. There, through what basis is it severed? Through men and women. Because these two observe and practice, sinful thoughts are stable and continuous. Therefore, not through hermaphrodites, because desire is consistent with the direction of practice, like beings in the evil realms. What is the nature of the complete severance of roots of virtue? It is that the virtues already attained do not arise, nor do those not yet attained arise; if this state of non-possession arises, it is called 'complete severance of roots of virtue'. How does this complete severance connect the continuum? It is when doubt arises about cause and effect, or when wrong views or views of existence arise, because this completely severs their attainment, it is called the connection of the continuum of roots of virtue. The continuum connects nine aspects simultaneously, but manifestly changes gradually, like gaining strength from being without illness. Is it all? Not for those who commit the five heinous crimes, because they do not have the fortune to connect the continuum of roots of virtue in this life. If it arises together with the mind of the path of karma, there may be one to eight non-virtuous deeds, and consciousness arises simultaneously. There may be one to ten virtuous deeds arising together, generally speaking. Specifically, it is said one and eight, and five and not. Where does the path of karma manifest? In hell, there are frivolous speech, harsh speech, and the two of harmful intent. Covetousness and wrong view, although there is no manifest cause, exist from the perspective of being associated. There is nothing else. In Uttarakuru, the three of mind are present, but there is no manifest cause. The seventh, frivolous speech, actually exists, and it shows that there is non-celibate conduct but no sexual misconduct. In other desire realms, all ten non-virtuous deeds exist with manifest causes and corresponding perspectives. Virtuous deeds, non-covetousness, non-harmful intent, and right view, these three exist in the form and formless realms.

---

སུམ་འགྲོ་བ་ལྔ་ཐམས་ཅད་ན་ རྙེད་པ་ལྡན་པར་དང་། མངོན་དུ་གྱུར་པའི་སྒོ་ནས་ཡོད། གཟུགས་མེད་དང་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་ལ་ནི་རྙེད་པ་སྟེ། ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་ལུས་ངག་གི་དགེ་བའི་ལས་ལམ་བདུན་ཡོད་ལ། 8-550 ལྷག་མར་བྱས་ན་དེ་གཉིས་ལས་གཞན་པའི་ཁམས་གཉིས་པོ་ཐམས་ཅད་ན། མངོན་དུ་གྱུར་པའི་སྒོ་ནས་ཡོད་དེ། འོན་ཀྱང་དམྱལ་བཅས་སྒྲ་མི་སྙན་པ་ནི་མ་གཏོགས་སོ། །གཉིས་པ་དེ་དག་གི་ འབྲས་བུ་ནི། མི་དགེ་བ་དང་དགེ་བའི་ལས་ལམ་བཅུ་ཐམས་ཅད་བདག་པོ་རྒྱུ་མཐུན་དང་རྣམ་སྨིན་གྱི་འབྲས་བུ་གསུམ་འབྱིན་པར་འདོད་ལ། ཅིའི་ཕྱིར་ལས་ལམ་དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་གསུམ་ཀ་ འགྲུབ་ན། སྲོག་གཅོད་ལ་སྦྱར་ན་ཕ་རོལ་པོ་སྡུག་བསྔལ་བར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་སྨིན་གྱི་འབྲས་བུ་དམྱལ་བར་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་རོ་དང་། བསད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་མིར་སྐྱེས་ཀྱང་ ཚེ་ཐུང་ངུར་འགྱུར་བ་དང་། གཟི་བྱིན་མེད་པ་ཕམ་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་བདག་པོའི་འབྲས་བུ་ཕྱིའི་སྨན་རྣམས་གཟི་མཐུ་ཆུང་བར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུ་ལྷག་མ་དགུ་ལ་ཡང་ངོ་། །དགེ་བ་ཡང་དེ་ བཞིན་ཏེ། སྲོག་གཅོད་སྤང་པ་ཀུན་ཏུ་བརྟེན་པ་དང་གོམས་པར་བྱས་པ་དང་། ལན་མང་དུ་བྱས་པས་འབྲས་བུ་རྣམ་གསུམ་སྟེ་ལྷར་སྐྱེ་བ་དང་། མིར་སྐྱེས་ཀྱང་ཚེ་རིང་བ་དང་། ཕྱིའི་སྨན་གཟི་ མཐུ་ཆེ་བར་འོང་བ་སོགས་སོ། །ལོག་པའི་ངག །ལོག་པའི་ལས་མཐའ། ལོག་པའི་འཚོ་བ་ཞེས་པའི་དང་པོ་གཉིས་ལས་ལོགས་སུ་ལོག་འཚོ་གསུངས་ན་དེ་ཅི་ཞེ་ན། ལུས་དང་ངག་གི་ལས་ཀྱི་མཐའ་ཞེ་སྡང་དང་ཆགས་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་ལོག་པའི་ངག་དང་། 8-551 ལོག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་ཡིན་ལ། ལོག་འཚོ་ནི་སྦྱང་དཀའ་བའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་ལས་ལོག་ཤིག་ཏུ་བསྟན་ནོ། །དེ་ཡང་གལ་ཏེ་ཡོ་བྱད་ལ་ཆགས་པས་བསླང་བའི་ལུས་ངག་གི་ལས་ཁོ་ན་ལོག་ འཚོ་ཡིན་ལ་གཞན་མ་ཡིན་སྙམ་ན་སེམས་པ་དེ་ནི་མདོ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བུ་མིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོའི་མདོ་ལས། གླང་པོ་ཆེ་འཐབ་པ་ལ་བལྟ་ བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ལོག་པའི་འཚོ་བར་བཞག་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ལོག་པའི་ཡུལ་ལ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲིར་བཅས་ནི་ཟག་བཅས་ཏེ། དེས་བསྡུས་པའི་སྤོང་བའི་ལམ་བར་ཆད་མེད་ ལམ་དག་གི་ལས་ནི་འབྲས་བུ་ལྔ་ཡིས་འབྲས་བུར་བཅས་པ་སྟེ། དེའི་རྣམ་སྨིན་གྱི་འབྲས་བུ་ནི་རང་གི་ས་པར་གཏོགས་པའི་རྣམ་སྨིན་ཡིད་དུ་འོང་བ། རྒྱུ་མཐུན་གྱི་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ ལས་སྐྱེས་པའི་ཆོས་འདྲ་བ་ཕྱི་མ་རྣམས། བྲལ་བའི་ནི་སྤང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་ནི་དེས་དྲངས་པའི་ཆོས་སོ། །དེ་ཡང་རྣམ་གྲོལ་ལམ་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་ བ་མ་འོངས་པ་ཐོབ་པ་སྤངས་པའང་ཡིན་ནོ། །བདག་པོའི་ནི་འབྲས་བུ་སྔར་བྱུར་བ་དང་རང་གི་

【現代漢語翻譯】 在所有五道輪迴中，都有通過獲得和顯現的方式存在。對於無色界和無想眾生來說，存在獲得，即具備身語善業七支道。 如果剩餘，那麼除了那兩者之外的所有兩個界中，都通過顯現的方式存在，但地獄和無音除外。第二個，那些的果報是，想要產生所有十種不善和善業道的主果、等流果和異熟果三種果報。為什麼那些業道的三種果報都能實現呢？如果應用於殺生，因為使他人痛苦，所以異熟果是地獄中遭受痛苦；因為殺害，所以等流果是即使轉生為人，也會短壽；因為使光彩消失，所以主果是外在的藥物也會變得效力減弱，其餘九種也是如此。善業也是如此，斷除殺生，完全依賴和習慣，並且多次實行，就會產生三種果報，即轉生為天人，即使轉生為人也會長壽，外在的藥物也會變得效力強大等等。邪語、邪業邊、邪命，如果說邪命是從前兩者中分離出來的，那是什麼意思呢？身語的業邊是從嗔恨和貪慾中產生的，是邪語和邪業邊，而邪命因為難以調伏，所以從那兩者中分離出來顯示。如果是這樣，如果認為只有對資具的貪執所引起的身體和語言的行為才是邪命，其他不是，那麼這種想法是不對的，因為這與經文相違背。世尊在《戒蘊經》中，將觀看大象搏鬥等也視為邪命，為什麼呢？因為完全享用邪惡的對境。有漏是指與煩惱相關的，被它所包含的無間道等的舍斷之道，其作用是具有五種果報的果報，它的異熟果是屬於自己地盤的如意的異熟果，等流果是禪定所生的相似的後世，離系果是所舍斷的那個，士用果是被它所引導的法，也就是解脫道和它一起產生的未來所獲得的舍斷，主果是以前所造的和自己的。

【English Translation】 In all five realms of existence, there is existence through attainment and manifestation. For formless and non-perceptual beings, there is attainment, that is, possessing the seven branches of virtuous bodily and verbal actions. If remaining, then in all two realms other than those two, there is existence through manifestation, except for hell and the realm of the inaudible. Secondly, the fruits of those are that one wishes to produce all ten non-virtuous and virtuous paths of action, the dominant result, the result similar to the cause, and the ripened result, all three results. Why are all three results of those paths of action accomplished? If applied to killing, because it causes suffering to others, the ripened result is suffering in hell; because of killing, the result similar to the cause is that even if reborn as a human, one will have a short life; because of diminishing glory, the dominant result is that external medicines will also become less effective, and so on for the remaining nine. Virtuous actions are also the same; abandoning killing, completely relying on and being accustomed to it, and practicing it many times, will produce three results: rebirth as a god, and even if reborn as a human, one will have a long life, and external medicines will become very effective, and so on. What does it mean if 'wrong speech,' 'wrong action,' and 'wrong livelihood' are said to be separate from the first two? The boundaries of bodily and verbal actions that arise from hatred and attachment are wrong speech and wrong action, while wrong livelihood is shown separately from those two because it is difficult to tame. If one thinks that only the bodily and verbal actions aroused by attachment to possessions are wrong livelihood and nothing else, then that thought is incorrect because it contradicts the sutras. The Bhagavan (Blessed One) in the Sutra of the Aggregate of Discipline also considers watching elephants fighting, etc., as wrong livelihood. Why? Because one fully enjoys evil objects. 'With outflows' means associated with defilements; the actions of the path of abandonment, such as the path of immediate result, which are included by it, are results with five results. Its ripened result is the desirable ripened result belonging to one's own ground; the result similar to the cause is the similar future dharmas born from samadhi; the result of separation is that which is abandoned; the result of the agent is the dharma led by it, that is, the path of liberation and the abandonment of future attainments that arise together with it; the dominant result is what was done before and one's own.

---

ངོ་བོ་མ་གཏོགས་པའི་འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་དོ། །སྤོང་ལམ་དྲི་མེད་དམ་ཟག་པ་མེད་པའི་ལས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་སྨིན་བཞག་པའི་འབྲས་བུ་བཞི་ཡི་འབྲས་བུར་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། ། 8-552 ཟག་བཅས་སྤོང་བའི་ལམ་དེ་ལས་གཞན་པའི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་གང་ཡིན་པའང་བྲལ་འབྲས་མ་གཏོགས་པའི་འབྲས་བུ་བཞི་ཡི་འབྲས་བུ་ཅན་ནོ། །ཟག་པ་མེད་པ་སྤོང་ལམ་མ་གཏོགས་པ་ ལྷག་མ་དང་། ལུང་བསྟན་མིན་པའི་ལས་གང་རྣམ་སྨིན་དང་བྲལ་བ་བཞག་པའི་འབྲས་བུ་གསུམ་གྱིས་སོ། །ལས་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་ཆོས་དགེ་བ་ནི་རྣམ་སྨིན་མ་གཏོགས་པའི་བཞི་དང་ལ་སོགས་པ་ མི་དགེ་བ་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པ་དང་། བདག་པོའི་གཉིས་དང་། དེ་བཞིན་ལུང་མ་བསྟན་གསུམ་སྟེ་རྒྱུ་མཐུན་དང་བྲལ་བ་བཞག་པའོ། །ལས་མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུ་ཆོས་དགེ་བ་ནི་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པ་ དང་བདག་པོ་གཉིས་དང་རིམ་པ་བཞིན་སོགས་པ་མི་དགེ་བའི་གསུམ་སྟེ་རྣམ་སྨིན་དང་བྲལ་བ་མ་གཏོགས་སོ། །ལུང་མ་བསྟན་བཞི་སྟེ་བྲལ་བ་མ་གཏོགས་པའོ། །ལུང་བསྟན་མིན་གྱི་འབྲས་བུའི་ཆོས་ དགེ་བ་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པ་བདག་པོའི་དེ་དག་གཉིས་དང་། ལ་སོགས་པ་མི་དགེ་བ་གསུམ་བྲལ་བ་དང་རྣམ་སྨིན་མ་གཏོགས་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བས་སྤང་བྱའི་མི་དགེ་བ་ རྣམས་ལུང་མ་བསྟན་པའི་ལྟ་བ་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པས་ལུང་མ་བསྟན་གྱི་ཆོས་གསུམ་མོ། །འདས་པའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་ནི་དུས་གསུམ་པའི་ཆོས་ནི་བྲལ་བ་བཞག་པའི་བཞི་ཡིན་ནོ། ། 8-553 བར་མ་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡི་ནི་འབྲས་བུའི་ཆོས་མ་འོངས་པའང་བཞི་སྟེ་དེ་དག་གོ །བར་མ་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་འབྲས་བུ་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ནི་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པ་དང་བདག་པོའི་འབྲས་ བུ་གཉིས་སོ། །མ་སྐྱེས་པ་ནི་མ་འོངས་པ་སྟེ། དེའི་འབྲས་བུ་མ་འོངས་པ་ནི་གསུམ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མཐུན་དང་བྲལ་བ་མ་གཏོགས་པའོ། །རང་གི་ས་པའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རང་གི་ས་ པའི་ཆོས་བྲལ་བ་ལས་གཞན་པ་བཞི་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་ས་པའི་ཆོས་ཟག་པ་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་ན་འབྲས་བུ་གསུམ་སྟེ། རྣམ་སྨིན་དང་བྲལ་བ་མ་གཏོགས་པའོ། །ཟག་བཅས་ཞིག་ན་གཉིས་ཏེ། སྐྱེས་བུ་བྱེད་པ་དང་བདག་པོའི་འབྲས་བུ་གཉིས་སོ། །སློབ་པའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་སློབ་པའི་ཆོས་ནི་གསུམ་སྟེ། རྣམ་སྨིན་བྲལ་བ་མ་གཏོགས་པའོ། །ལ་སོགས་པ་དེའི་མི་སློབ་པའི་ལས་ཀྱི་ འབྲས་བུ་ནི་མི་སློབ་པ་ལའང་དེ་དང་འདྲའོ། །སློབ་པ་ཡང་མིན་མི་སློབ་པ་ཡང་མིན་པ་རྣམ་སྨིན་རྒྱུ་མཐུན་བཞག་པའི་གསུམ་མོ། །མི་སློབ་པའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སློབ་པ་ཡིས་ནི་ཆོས་ བདག་པོའི་འབྲས་བུ་གཅིག་པུ་དང་། ལ་སོགས་པ་མི་སློབ་པ་ནི་གསུམ་སྟེ་རྣམ་སྨིན་དང་བྲལ་བ་མ་གཏོགས་པ་དང་། སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པ་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པ་དང་།

【現代漢語翻譯】 除了自性之外的所有造作都是如此。清凈的或無漏的舍道，其所作之業，是具有四種果報（異熟果，等流果，士用果，增上果）之果的。 捨棄有漏之道的業，以及除此之外的善與不善之業，也是具有四種果報之果的，除了離系果。除了無漏的舍道之外的其餘部分，以及非記別之業，是具有三種果報的，除了異熟果。善業之果，即善法，是除了異熟果之外的四種等等。 不善業所生的士夫作用和主宰作用兩種，以及同樣未記別三種，除了等流果。不善業之果，即善法，是士夫作用和主宰作用兩種，以及次第等等不善的三種，除了異熟果。未記別四種，除了離系果。非記別之果的法，善的士夫作用和主宰作用這兩種，以及等等不善的三種，除了離系果和異熟果，以及苦等等見所斷的不善，是未記別的兩種見解的等流果，因此是未記別的三種法。 過去之業的所有果報，即三時之法，是除了離系果之外的四種。中間現在發生的果報之法，未來也是四種，即這些。中間現在發生的果報，現在發生的是士夫作用和主宰作用兩種果報。 未生起的是未來，其未來的果報是三種，除了等流果和離系果。屬於自地的業之果報，屬於自地的法，除了離系果之外的四種。屬於他地的法，如果是無漏的，則有三種果報，除了異熟果。如果是有漏的，則有兩種，即士夫作用和主宰作用兩種果報。有學的業之果報，即有學的法是三種，除了異熟果。 等等，不學之業的果報，對於不學也是如此。非有學亦非無學，除了異熟果和等流果之外的三種。無學之業的果報，對於有學的法，只有主宰作用一種果報。等等，對於無學是三種，除了異熟果，非有學亦非無學，是士夫作用和。

【English Translation】 All formations other than self-nature are like that. The undefiled or uncontaminated path of abandonment, whatever action it performs, is one that possesses the fruits of the four results (Vipāka-phala, Niṣyanda-phala, Puruṣakāra-phala, Adhipati-phala). The action of abandoning the contaminated path, and whatever virtuous and non-virtuous actions other than that, also possess the fruits of the four results, except for the Viśuddhi-phala. The remainder other than the uncontaminated path of abandonment, and non-specified actions, possess three results, except for the Vipāka-phala. The result of virtuous action, which is virtuous dharma, is the four kinds except for the Vipāka-phala, and so on. The Puruṣakāra and Adhipati, which are born from non-virtuous actions, and similarly the unspecified three, except for the Niṣyanda-phala. The result of non-virtuous action, which is virtuous dharma, is the Puruṣakāra and Adhipati, and successively the three non-virtuous, except for the Vipāka-phala. The unspecified four, except for the Viśuddhi-phala. The dharma of the result of non-specified actions, the virtuous Puruṣakāra and Adhipati, and the three non-virtuous, except for the Viśuddhi-phala and Vipāka-phala, and the non-virtuous actions to be abandoned by seeing, such as suffering, are the Niṣyanda-phala of the two unspecified views, therefore they are the three unspecified dharmas. All the results of past actions, which are the dharmas of the three times, are the four except for the Viśuddhi-phala. The dharma of the intermediate present result, the future is also four, which are those. The result of the intermediate present, the present is the two results of Puruṣakāra and Adhipati. What is not yet born is the future, its future result is three, except for the Niṣyanda-phala and Viśuddhi-phala. The result of the action of one's own ground, the dharma of one's own ground, is the four other than the Viśuddhi-phala. The dharma of another's ground, if it is uncontaminated, then there are three results, except for the Vipāka-phala. If it is contaminated, then there are two, which are the two results of Puruṣakāra and Adhipati. The result of the action of a learner, which is the dharma of a learner, is three, except for the Vipāka-phala. And so on, the result of the action of a non-learner, is the same for the non-learner. Neither a learner nor a non-learner, the three except for the Vipāka-phala and Niṣyanda-phala. The result of the action of a non-learner, for the dharma of a learner, there is only one result of Adhipati. And so on, for a non-learner there are three, except for the Vipāka-phala, neither a learner nor a non-learner, is the Puruṣakāra and.

---

8-554 བདག་པོའི་འབྲས་བུ་གཉིས་ཡིན་ནོ། །སློབ་མི་སློབ་དེ་ལས་གཞན་པའི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་མི་སློབ་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སློབ་པའི་ཆོས་ནི་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པ་དང་བདག་ པོ་གཉིས་དང་སོགས་པ་མི་སློབ་པ་དེ་དང་འདྲ་བ་གཉིས་དང་། སློབ་མིན་མི་སློབ་མིན་པ་འབྲས་བུ་ལྔ་ཆར་ཡིན་ནོ། །མཐོང་བས་སྤང་བྱའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སློབ་པ་དེ་ལ་སོགས་སློབ་ མིན་ནི་རྣམ་སྨིན་བྲལ་བ་མ་གཏོགས་གསུམ་དང་མི་སློབ་པ་དེ་དང་འདྲ། སློབ་མིན་མི་སློབ་མིན་པ་བྲལ་བ་མ་གཏོགས་པ་བཞི་དང་། སྤང་བྱ་མིན་པ་བདག་པོ་གཅིག་པུ་ཡིན་ནོ། །སྒོམ་ པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་སློབ་པ་དེ་དག་སྐྱེས་བུ་དང་བདག་པོ་གཉིས་དང་མི་སློབ་པ་བྲལ་བ་མ་གཏོགས་པ་བཞི་དང་། སྤང་བྱ་མ་ཡིན་པ་གསུམ་སྟེ། རྣམ་སྨིན་རྒྱུ་ མཐུན་མ་གཏོགས་པའོ། །སྤྱིར་སྤང་བྱ་མིན་པའི་ལས་འབྲས་དེ་དག་མཐོང་བས་སྤང་བྱ་ནི་བདག་པོའི་གཅིག་པ་དང་། སྒོམ་པས་སྤང་བྱ་ནི་སྐྱེས་བུ་བདག་པོའི་གཉིས་དང་། སྤང་བྱ་མ་ཡིན་པ་ནི་ རྣམ་སྨིན་མ་གཏོགས་པའི་བཞི་སྟེ་གོ་རིམ་བཞིན་འབྲས་བུ་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་བཞིན་ཤེས་པར་བྱ་བའོ། ། བསྟན་བཅོས་ལས་བཤད་པའི་རིགས་པ་མ་ཡིན་པས་སྐྱེད་པ་དང་། རིགས་པས་བསྐྱེད་པ་དང་། 8-555 རིགས་པས་བསྐྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་རིགས་པ་མ་ཡིན་པས་བསྐྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ལས་ཞེས་གསུངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅི་ཞེ་ན། རིགས་མིན་བསྐྱེད་པ་ནི་ལས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཏེ་ཚུལ་བཞིན་ མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལས་བྱུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག་ཆོ་ག་ཉམས་པའོ་ཞེས་སོ། །རིགས་པས་བསྐྱེད་པ་ནི་ལས་དགེ་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ཆོ་ག་མ་ཉམས་པ་ཡང་ཡིན་ ཞེའོ། །དེ་གཉིས་ལས་གཞན་པ་ནི་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པའོ། །ཅི་ལས་གཅིག་ཁོ་ནས་སྐྱེ་བ་གཅིག་འཕེན་ནམ། དུ་མ་འཕེན། དེའི་དུ་མས་གཅིག་ཁོ་ནའམ་དུ་མ་འཕེན་ཞེ་ན། ལས་གཅིག་གིས་སྐྱེ་ བ་གཅིག་ཁོ་ན་འཕེན་ཏོ། །སྐྱེ་བ་ཞེས་པ་རིས་མཐུན་པ་ལ་བྱ་སྟེ། དེར་ཕྱིན་ནས་སྐྱེ་བ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །རིས་མཐུན་པ་དུམ་བུར་འཕེན་པར་འགྱུར་དུ་འོང་བས་དུ་མས་ཀྱང་གཅིག་འཕེན་ པ་མ་ཡིན་གྱི། ལས་གཅིག་གིས་འཕངས་པའི་རིས་མཐུན་པ་ལ། ལས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དུ་མ་ཡིན་པར་འདོད་དེ། སེམས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དག་ནི་རིས་མཐུན་པ་འཕེན་པར་ བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལས་དང་ལྷན་ཅིག་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱིའང་མིན་ཏེ་ལས་དང་འབྲས་བུ་མི་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོན་པས་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པའི་དང་། རྣམ་པ་སྨིན་པའི་སྒྲིབ་པ་གསུམ་གསུངས་པའི་རང་བཞིན་ཅི་ཞེ་ན། 8-556 མཚམས་མེད་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམས་ནི་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ། དེ་ནི་ལྔ་སྟེ། ཕ་མ་དགྲ་བཅོམ་གསོད་པ། དགེ་འདུན་གྱི་དབྱེན་བྱེད་པ། དེ་

{ "translations": [ "主宰的果是兩種。非學非不學，即既非學習者也非非學習者的業果，學習之法是士夫和主宰兩種，等等，非學習者與此相同，也是兩種。學非學，非不學，五種果都有。見道所斷之業果，學習者等，非學習者，除了異熟果之外有三種，與非學習者相同。學非學，非不學，除了斷之外有四種。非所斷是主宰，只有一種。修道所斷之業果，學習者等是士夫和主宰兩種，非學習者除了斷之外有四種。非所斷有三種，即除了異熟和等流果之外。一般來說，非所斷的業果，見道所斷的是主宰的一種，修道所斷的是士夫和主宰的兩種，非所斷的是除了異熟之外的四種，要按照順序像最初和最後一樣瞭解這些果。經論中所說的非理所生，以及理所生，理所生也非非理所生的業，這些的體性是什麼呢？非理所生是煩惱業，因為是從不如理作意中產生的。有些人說是戒律衰損。理所生是善業。另一些人說是戒律沒有衰損。這二者之外的是二者都不是。一個業只能投生一次嗎？還是多次？多次投生是一個還是多個呢？一個業只能投生一次。投生是指同類，到達那裡才說是投生。同類會變成碎片投生嗎？所以不是多次投生一個，而是一個業所投生的同類，認為是多個業使其圓滿。無心定的等持不是投生同類，因為不與業同時產生。獲得者也不是，因為業和果不同。世尊所說的業障、煩惱障和異熟障三種，它們的自性是什麼呢？", "無間業的罪障是業障，有五種：殺父、殺母、殺阿羅漢、破和合僧、", "English translations": [ "The fruits of the master are two kinds. Neither learner nor non-learner, that is, the karmic result of neither a learner nor a non-learner, the Dharma of learning is both the Purusha (藏文，បុគ្គល，pudgala，士夫) and the master, and so on. The non-learner is the same as this, also two kinds. Neither learning nor non-learning, nor non-learning, all five fruits are present. The karmic result to be abandoned by seeing the path, the learner, etc., the non-learner, except for the Vipaka (藏文，རྣམ་སྨིན་，rnam smin，異熟) fruit, there are three kinds, the same as the non-learner. Neither learning nor non-learning, nor non-learning, except for severance, there are four kinds. Non-abandonment is the master, only one kind. The karmic result to be abandoned by meditation, the learners, etc., are both the Purusha and the master, the non-learner, except for severance, there are four kinds. Non-abandonment has three kinds, that is, except for the Vipaka and the Nisyananda (藏文，རྒྱུ་མཐུན་，rgyu mthun，等流果). Generally speaking, the karmic results of non-abandonment, those to be abandoned by seeing the path are one kind of master, those to be abandoned by meditation are two kinds of Purusha and master, and those not to be abandoned are four kinds except for Vipaka. These fruits should be understood in order, like the first and the last. What is the nature of what is said in the scriptures as arising from non-reason, and arising from reason, and the karma that arises from reason but not from non-reason? Arising from non-reason is karma with afflictions, because it arises from non-virtuous thoughts. Some say it is a decline in discipline. Arising from reason is virtuous karma. Others say that discipline has not declined. What is other than these two is neither. Does one karma only project one birth? Or many? Do many project one or many? One karma only projects one birth. Birth refers to the same kind, and it is said to be birth when it arrives there. Will the same kind be projected in fragments? Therefore, it is not that many project one, but that the same kind projected by one karma is considered to be perfected by many karmas. The Samadhi (藏文，སྙོམས་པར་འཇུག་པ་，snyoms par 'jug pa，等持) of no-mind is not projecting the same kind, because it does not arise simultaneously with karma. Nor is it for those who have attained, because karma and fruit are different. What is the nature of the three obscurations of karma, afflictions, and Vipaka, spoken of by the Blessed One?", "The obscurations of the five inexpiable sins are the obscurations of karma, there are five: killing father, killing mother, killing Arhat, causing dissension in the Sangha," ] }

---

བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ངན་སེམས་ཀྱི་ཁྲག་འབྱིན་པ་རྣམས་དང་། ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཤས་ཆེན་པོ་དང་། རྣོ་བའོ། །དེ་ལ་ཤས་ཆེན་པོ་ནི་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པའོ། །རྣོ་བ་ནི་ཆེན་པོའོ། །དེ་ལ་ཤས་ཆེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པའོ། །ངན་འགྲོ་གསུམ་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དང་། སྒྲ་མི་སྙན་པ་རྣམས་རྣམ་སྨིན་གྱི་སྒྲིབ་པ་སྟེ། དེ་དག་འཕགས་པའི་ལམ་དང་འཕགས་པའི་ལམ་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་ པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པ་གསུམ་དུ་འདོད་དོ། །མཚམས་མེད་པའི་སྒྲིབ་པ་གླིང་གསུམ་དག་ན་ཡོད་ལ། དེའི་ཡང་ཕོ་དང་མོ་ལ་ཡོད་ཀྱི། ཟ་མ་སོགས་ ལ་མི་འདོད་དོ། །ཕ་མ་མེད་པར་བྱས་པ་ནི་བྱམས་བ་ཆུང་བ་སྟེ་ཕན་པ་ཆུང་བ་དང་ངོ་ཚ་ཆུང་བ་དང་ཁྲེལ་ཡོད་པ་ཉེ་བར་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་ཡི་དྭགས་དང་དུད་འགྲོ་ རྣམས་ལའང་མི་འདོད་དོ། །སྒྲིབ་པ་ལྷག་མ་ནི་འགྲོ་བ་ལྔ་དག་ནའོ། །མཚམས་མེད་ལས་བཞི་ནི་ལུས་ཀྱི་ལས། དེའི་ཡང་སྲོག་གཅོད་དུ་འདུ་བ་གསུམ་དེའི་སྦྱོར་བ་གཅིག་གོ །གཅིག་ནི་ངག་གི་ལས་ཏེ་དབྱེ་ན་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུས་བཏགས་པའམ། 8-557 འདིས་འབྱེད་པར་བྱེད་པས་ན་དགེ་འདུན་གྱི་དབྱེན་ལ་མཚམས་མེད་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ནི་མི་འཕྲོད་པ་ཞེས་བྱ་ལ། རང་བཞིན་སེམས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཆོས་ཏེ་ཉོན་ མོངས་ཅན་མིན་མ་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་བསྟན་མིན་པའོ། །འོ་ན་དེ་ཇི་ལྟར་མཚམས་མེད་དུ་འགྱུར། དེ་དང་གང་བྱ་བའི་དགེ་འདུན་ཡང་དག་ལྡན་གྱི། འབྱེད་པ་པོ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ འབྱེད་པ་པོ་ཅི་དང་ལྡན་ན། དེ་ཡི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་བརྫུན་དེ་དང་འབྱེད་པ་པོ་ཡང་དག་པར་ལྡན་ནོ། །དེའི་འབྲས་བུ་ནི་བར་གྱི་བསྐལ་པར་མནར་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ ཆེན་པོར་སྨིན་པར་འགྱུར་རོ། །ལྷག་པས་མཚམས་མེད་གཉིས་སམ་གསུམ་སོགས་བྱས་ན་གནོད་པ་ལྷག་པར་འགྱུར་རོ། །འབྱེད་མཁན་དགེ་སློང་ལྟ་བ་སྤྱད་པ་ཁོ་ནས་འབྱེད་ཀྱི་སྲེད་པ་སྤྱད་པས་ནི་མ་ ཡིན་ནོ། །ཚུལ་དང་ལྡན་པས་འབྱེད་ཀྱི་ཚུལ་ཉམས་པས་མ་ཡིན། གང་དུ་འབྱེད་ན་སྟོན་པ་བཞུགས་པ་དེ་ལས་གཞན་དུའོ། །སུ་དག་ཅིག་འབྱེད་ན་བྱིས་པ་རྣམས་ཏེ་སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་དགེ་འདུན་ ནོ། །ཇི་ཙམ་གྱིས་ན་བྱེ་བ་ཡིན། དེ་དག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལས་གཞན་པའི་སྟོན་པ་དང་། དེས་བསྟན་པའི་ལམ་ལས་གཞན་པའི་ལམ་ལ་བཟོད་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་དགེ་འདུན་བྱེ་བའོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། ། 8-558 བྱེ་ནས་དུས་ཇི་སྲིད་འདུག །ནུབ་གཅིག་ལས་དེ་ནི་མི་གནས་སོ་སྟེ། བྱེ་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་ནམ་མ་ལངས་པ་ཉིད་དུ་དགེ་འདུན་སླར་བཟླུམ་པར་འགྱུར་པས་སོ། །དབྱེན་དུ་བཤད་པ་དེ་ ནི་ལམ་འཛུག་པའི་གེགས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར། དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར

【現代漢語翻譯】 那些對如來（Tathāgata）懷有惡意並使其流血的人， 有兩種煩惱：重和利。重是指持續發生的那些。利是指大的。 重大的那些是煩惱障。三惡道、無想有情和聲音難聽的地方是異熟障，因為它們障礙了通往聖道的善根和與聖道相關的善根。 因此，障礙被認為是三種。無間業障存在於三大洲，並且存在於男人和女人身上，但不認為存在於食肉者等身上。 沒有父母的人是慈悲心小的人，即利益小、羞恥心小，並且不親近有愧的人，因此也不認為存在於餓鬼和畜生中。 剩餘的業障存在於五道中。四種無間業是身體的業，其中殺生包括三種行為及其預備行為。一種是語言的業，如果區分，就是以因來命名果， 因為這會造成分裂，所以說僧伽分裂是無間業。這被稱為不和諧，是一種非自性心和合行之法，既非煩惱性，也非不隱沒，也非無記。 那麼，它如何成為無間業呢？因為它與應該被執行的僧伽完全相關，但與分裂者無關。那麼，分裂者與什麼相關呢？他與虛假的誹謗完全相關。 它的結果是在中間劫中成熟為無間大地獄的有情。如果通過剩餘的（行為）做了兩個或三個等無間業，那麼危害會更大。 分裂者只能通過見解來分裂僧伽，而不是通過貪慾。只有具戒者才能分裂，破戒者不能。分裂發生的地方是在佛陀居住地之外的地方。 誰分裂呢？是凡夫，即異生僧伽。有多少呢？是百萬。他們對如來之外的導師，以及他對所教導的道路之外的道路感到滿意，因此被稱為百萬僧伽。 分裂之後持續多久呢？它不會持續超過一夜，因為如果發生分裂，在黎明之前，僧伽就會恢復，不會被鬼神吞噬。所說的分裂是成為進入道路的障礙， 因此，它阻礙了世尊的法輪。

【English Translation】 Those who, with malicious intent, draw blood from the Tathāgata (Thus Gone One), There are two kinds of afflictions: weighty and sharp. Weighty refers to those that occur constantly. Sharp refers to those that are great. Those that are weighty are the afflictive obscurations. The three lower realms, the mindless beings, and places with unpleasant sounds are the maturation obscurations, because they obscure the roots of virtue that lead to the noble path and those associated with the noble path. Therefore, obscurations are considered to be of three kinds. The obscuration of immediate retribution exists in the three continents, and it exists in men and women, but it is not considered to exist in flesh-eaters, etc. Having no parents is having little loving-kindness, that is, little benefit, little shame, and not being close to those who have a sense of propriety, so it is not considered to exist in pretas (hungry ghosts) and animals either. The remaining obscurations are in the five realms of existence. The four deeds of immediate retribution are deeds of the body, of which killing includes three actions and their preparation. One is a deed of speech, which, if differentiated, is naming the result by the cause, because this causes division, so dividing the Sangha (community) is said to be an action of immediate retribution. This is called disharmony, a non-self-nature mind and compounded phenomena, which is neither afflictive, nor unobscured, nor indeterminate. So how does it become an action of immediate retribution? Because it is fully related to the Sangha that should be acted upon, but not to the divider. So what is the divider related to? He is fully related to false slander. Its result is that in the intermediate eon, it matures into a being in the great hell of uninterrupted suffering. If two or three etc. actions of immediate retribution are done through the remaining (actions), then the harm becomes greater. The divider can only divide the Sangha through views, not through desire. Only one who holds the precepts can divide, not one who has broken them. The place where the division occurs is other than where the Teacher resides. Who divides? It is the childish ones, that is, the Sangha of ordinary beings. How many? It is a million. They are satisfied with a teacher other than the Tathāgata, and with a path other than the path he taught, so it is said to be a million Sanghas. How long does it last after the division? It does not last more than one night, because if a division occurs, before dawn the Sangha will be restored, not devoured by demons. The division that is spoken of is becoming an obstacle to entering the path, therefore, it obstructs the Wheel of Dharma of the Blessed One.

---

་ལོ་ཕྱེ་བར་སོང་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འཁོར་ལོའི་དབྱེན་དུ་འདོད་དོ། །གང་དུ་ཡོད་ན་འཛམ་བུའི་གླིང་ཁོ་ ན་ནའོ། །འབྱེད་གཞི་དགེ་སློང་བརྒྱད། འབྱེད་པ་པོ་དགུ་ཡོང་བ་ནས་སོགས་ཀྱིས་མང་པོའི་བར་རོ། །ལས་ཀྱི་དབྱེན་ནི་གླིང་གསུམ་ན་སྟེ་གང་ན་བསྟན་པ་ཡོད་པར་རོ། །འབྱེད་བྱ་དགེ་སློང་དུ། དེ་ནི་བརྒྱད་དག་ཡན་ཆད་ཀྱིས་སོ། །འཁོར་ལོའི་དབྱེན་ཡང་དང་པོ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ནས་རིང་པོར་མ་ལོན་པ་དང་ཐ་མ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཚེ་དགེ་འདུན་ཤ་ གཅིག་པས་དང་། བར་དུ་ཡང་བསྟན་པ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྐྱོན་དང་ལྟ་བའི་སྐྱོན་མ་བྱུང་གི་བར་དུ་དང་། མཆོག་ཟུང་ཅིག་མ་བྱོན་པའི་སྔོན་རོལ་དང་། ཐུབ་པ་ནོངས་པ་དང་མཚམས་མ་བཅད་ པ་དག་ཏུ་ཡང་དེ་མཚམས་གཅིག་གི་ནང་དུ་ཕྱོགས་གཉིས་སུ་གནས་པ་བྱེ་བར་བརྗོད་པས། དྲུག་པོ་དེ་དག་ཏུ་འཁོར་ལོའི་དབྱེན་ནི་མི་འབྱུང་ངོ་། །མ་བསད་པ་སོགས་མཚམས་མེད་དུ་གང་གིས་བཞག་ཅེ་ན། 8-559 ཕ་མ་བསད་པ་ཕན་འདོགས་པ་མེད་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་དང་། དགྲ་བཅོམ་བསད་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཞིང་སྤངས་པར་སོང་བས་སོ། །ཕའམ་མཚན་ནི་གཞན་དུ་འགྱུར་པའི་བུད་མེད་དང་། སྐྱེས་པ་ཡང་བསད་ པས་དེར་འགྱུར་རོ། །མ་གང་ལ་ན་གང་གི་ཟླ་མཚན་ལས་བདག་བྱུང་བ་དེ་མའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ངན་སེམས་ནི་འགྲོངས་པར་སེམས་པ་ལ་ཡིན་གྱི། སངས་རྒྱས་ལ་རྡེག་པར་སེམས་པ་ ཙམ་ལ་མིན་ནོ། མཚོན་བསྣུན་པའི་འོག་ཏུ་དེ་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་ན་སྔ་མ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས། དེ་ཤི་ན་ཡང་མཚམས་མེད་མིན། གང་གིས་མཚམས་མེད་པའི་སྦྱོར་བ་བྱས་པའི་རྟེན་དེ་ལ་འདོད་ ཆགས་དང་བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་མི་སྲིད་དོ། །མཚམས་མེད་དག་གི་ནང་ནས། དགེ་འདུན་དབྱེ་ཕྱིར་བརྫུན་སྨྲ་བ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་རབ་ཏུ་ཆེ་བར་འདོད་ལ། ལྷག་མ་རྣམས་ལས་གོ་ རིམ་བཞིན་ལྔ་པ་དང་གསུམ་པ། དང་པོ་རྣམས་ཆེས་ལྕི་བ་ཡིན་ལ། ཕ་གསོད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་ཡང་བའོ། །རྣམ་སྨིན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་དགེ་བ་ལ་ སྲིད་རྩེའི་སེམས་པ་འབྲས་བུ་རབ་ཏུ་ཆེ་སྟེ། དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་བསྐལ་པ་བརྒྱད་ཁྲིར་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ཡིན་ནོ། །ཉེ་བའི་མཚམས་མེད་ནི། མི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པས་མ་དགྲ་བཅོམ་མ་སུན་འབྱིན་བྱས་པ་དང་། 8-560 བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ངེས་པ་ལ་གནས་པ་གསོད་པ་དང་། སློབ་པ་གསོད་པ་དང་། དགེ་འདུན་གྱི་ཞལ་དུ་འདུ་བའི་སྒོ་ནི་འཕྲོག་པ་དག་དང་། ལྔ་པ་མཆོད་རྟེན་འཇིག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། དེ་དག་མཚམས་མེད་པ་དང་ཆ་འདྲ་བས་ཏེ་དེ་ལ་ཉེ་བར་བཞག་གོ ། རྩེ་མོ་ལས་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ལ། དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ས་ལས་འདའ་བའི་ངན་སོང་བའི་ལས་བགེགས་ བྱ་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་གནས་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཕྱིར་མི་འོང་ཐོབ་པ་ལ་མཐོ

【現代漢語翻譯】 因此，它被認為是僧團分裂（འཁོར་ལོའི་དབྱེན་，saṃghabheda，saṃgha-bheda，僧伽破裂）。它在哪裡發生？只在贍部洲（འཛམ་བུའི་གླིང་，Jambudvīpa，Jambudvīpa，南贍部洲）。分裂的基礎是八位比丘（དགེ་སློང་，bhikṣu，bhikṣu，比丘），分裂者是從九位開始，直到更多的人。業的分裂發生在三個洲，即有教法存在的地方。被分裂的對象是比丘僧團，從八位開始，直到更多的人。僧團分裂也發生在最初佛陀轉法輪（ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་，dharmacakra，dharma-cakra，法輪）后不久，以及最終世尊（བཅོམ་ལྡན་འདས་，Bhagavan，Bhagavān，薄伽梵）入滅（མྱ་ངན་ལས་འདའ་，nirvāṇa，nirvāṇa，涅槃）時，僧團是統一的。在中間，在教法中沒有戒律（ཚུལ་ཁྲིམས་，śīla，śīla，戒律）和見解（ལྟ་བ་，dṛṣṭi，dṛṣṭi，見）上的過失，在兩位殊勝者（མཆོག་ཟུང་，agrayugalā，agra-yugalā，最勝雙）出現之前，以及導師（ཐུབ་པ་，thubpa，能者）沒有犯錯和沒有被驅逐的情況下，在同一個區域內，如果說存在分裂為兩個派別的情況，那麼這六種情況下不會發生僧團分裂。誰設立了殺害父母等無間罪（མཚམས་མེད་，ānantarika，ānantarika，無間）呢？ 殺害父母是因為斷絕了他們的恩情，殺害阿羅漢（དགྲ་བཅོམ་，arhat，arhat，阿羅漢）是因為捨棄了功德的福田。父親或母親是指改變性別的女人或男人，殺害他們也會導致無間罪。母親是指從誰的月經中產生自我，那就是母親。對如來（དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་，tathāgata，tathāgata，如來）的惡意是指想要殺害他，而不僅僅是想打佛。如果在武器的威脅下，那個人變成了阿羅漢，那麼由於前一個原因，即使他死了，也不是無間罪。如果某人做了無間罪的行為，那麼那個所依不可能獲得離貪的果實。在無間罪中，爲了分裂僧團而說謊被認為是最大的罪過，其餘的罪過按照順序分別是第五個、第三個和第一個最重，而殺父是最輕的。如果從異熟（རྣམ་སྨིན་，vipāka，vipāka，異熟）的角度來看，世間善業中，有頂天（སྲིད་རྩེ་，bhavāgra，bhavāgra，有頂）的心是最有力的果實，它的異熟是八萬劫（བསྐལ་པ་，kalpa，kalpa，劫）的寂靜。近無間罪是：行不凈行，玷污阿羅漢尼， 殺害安住于決定的菩薩（བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་，bodhisattva，bodhisattva，菩薩），殺害有學，搶奪僧團集會的入口，以及第五個破壞佛塔（མཆོད་རྟེན་，caitya，caitya，佛塔）。這些與無間罪相似，因此被稱為近無間罪。從頂峰獲得忍耐，爲了阻止從異熟之地墮入惡趣的業，而安住于近處。同樣，對於獲得不還果的人來說，也是如此。

【English Translation】 Therefore, it is considered a schism in the Saṃgha (འཁོར་ལོའི་དབྱེན་, saṃghabheda, saṃgha-bheda, schism of the Saṃgha). Where does it occur? Only in Jambudvīpa (འཛམ་བུའི་གླིང་, Jambudvīpa, Jambudvīpa, Jambudvipa). The basis for division is eight bhikṣus (དགེ་སློང་, bhikṣu, bhikṣu, monks), and the dividers are from nine onwards, up to many. The schism of karma occurs in three continents, wherever the teachings exist. The object to be divided is the Saṃgha of bhikṣus, from eight upwards. The schism of the Saṃgha also occurs shortly after the first turning of the wheel of Dharma (ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་, dharmacakra, dharma-cakra, wheel of Dharma) and at the final passing away of the Blessed One (བཅོམ་ལྡན་འདས་, Bhagavan, Bhagavān, Blessed One) when the Saṃgha is united. In between, when there are no faults in discipline (ཚུལ་ཁྲིམས་, śīla, śīla, discipline) and view (ལྟ་བ་, dṛṣṭi, dṛṣṭi, view) in the teachings, before the appearance of two supreme beings (མཆོག་ཟུང་, agrayugalā, agra-yugalā, supreme pair), and when the Teacher (ཐུབ་པ་, thubpa, the Able One) has not erred and has not been expelled, in the same area, if it is said that there is a division into two factions, then the schism of the Saṃgha does not occur in these six cases. Who established the five inexpiable sins (མཚམས་མེད་, ānantarika, ānantarika, without interval) such as killing one's parents? Killing one's parents is because their kindness is cut off, and killing an arhat (དགྲ་བཅོམ་, arhat, arhat, arhat) is because the field of merit is abandoned. A father or mother is a woman or man who has changed gender, and killing them also results in an inexpiable sin. A mother is the one from whose menstrual blood the self arises, that is the mother. Ill will towards the Tathāgata (དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་, tathāgata, tathāgata, Thus Come One) is intending to kill him, not just intending to strike the Buddha. If under the threat of a weapon, that person becomes an arhat, then due to the previous cause, even if he dies, it is not an inexpiable sin. If someone commits an act of inexpiable sin, it is impossible for that basis to attain the fruit of detachment. Among the inexpiable sins, lying in order to divide the Saṃgha is considered the greatest sin, and the remaining sins are, in order, the fifth, third, and first are the heaviest, while killing one's father is the lightest of all. If considered from the perspective of ripening (རྣམ་སྨིན་, vipāka, vipāka, ripening), among worldly virtues, the mind of the peak of existence (སྲིད་རྩེ་, bhavāgra, bhavāgra, peak of existence) has the most powerful fruit, and its ripening is the peace of eighty thousand kalpas (བསྐལ་པ་, kalpa, kalpa, eons). The near inexpiable sins are: engaging in impure conduct, defiling an arhatṇī, killing a bodhisattva (བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་, bodhisattva, bodhisattva, bodhisattva) who is established in certainty, killing a learner, robbing the entrance to the Saṃgha's assembly, and the fifth is destroying a stupa (མཆོད་རྟེན་, caitya, caitya, stupa). These are similar to the inexpiable sins, therefore they are placed near them. Obtaining forbearance from the peak, in order to prevent the karma of falling into the lower realms from the place of ripening, one abides nearby. Similarly, it is the same for one who has attained the fruit of non-return.

---

ང་ཆོས་མྱོང་འགྱུར་མ་གཏོགས་པའི་འདོད་པ་སྤྱོད་པའི་ལས་རྣམས་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་པ་ལ། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་ པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལས་རྣམས་བགེགས་ཤིན་ཏུ་བྱེད་པར་ཉེ་བར་གནས་སོ། །གང་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་པར་གཟུང་ཟེར་ན། གང་ཕན་ཆད་ནས་མཚན་གྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་བའི་ལས་རྣམས་ བྱེད་པར་རྩོམ་པ་དེའི་ཚེ་ངེས་པར་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་དུས་ཕན་ཆད་རྟག་ཏུ་བདེ་འགྲོར་དང་། རིགས་མཐོ་བར་སྐྱེ་བ་དང་། དབང་པོ་ཚང་བ་དང་། ཕོར་འགྱུར་བ་དང་། ཚེ་རབས་དྲན་ པར་འགྱུར། ནུར་བ་མེད་པས་མི་ལྡོག་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པའི་དོན་དུ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་། ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྐྱོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་ཁོ་ནར་མཚན་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ལས་འཕེན་པར་བྱེད་གྱི་གླིང་གཞན་དུ་མ་ཡིན་དེ་ཡང་ཕོར་གྱུར་པའི་རྟེན་ཉིད་ལ་འཕེན་པ་དང་། 8-561 དེ་ཡང་སྟོན་པ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ལ་དམིགས་པའི་སེམས་དཔའ་ཁོ་ནས་བསྐལ་པ་བརྒྱ་ལུས་པའི་ཚེ་དག་ཏུ་འཕེན་པར་བྱེད་ཀྱི། མང་པོ་ལུས་པའི་ཚེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། ། ལས་དེ་ཡང་བསམ་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་གྱི། ཐོས་སྒོམ་ལས་བྱུང་བ་མ་ཡིན། འོ་སྐོལ་གྱི་སྟོན་པས་བསྐལ་པ་དགུ་བཟླུམས་ཏེ། བསྐལ་པ་དགུ་བཅུ་རྩ་གཅིག་ལུས་པའི་ཚེ་འཕངས་སོ། །མཚན་རེ་ རེའང་བསོད་ནམས་བརྒྱ་ལས་སྐྱེས་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་གྱུར་པ་ན། སངས་རྒྱས་ཇི་སྙེད་གཅིག་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་ཤེ་ན། བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་དང་པོ་ལ་ནི་སངས་རྒྱས་བདུན་ཁྲི་ ལྔ་སྟོང་། གཉིས་པ་ལ་བདུན་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་། གསུམ་པ་ལ་བདུན་ཁྲི་བདུན་སྟོང་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པའི་རྣམ་གཟིགས་དང་མར་མེ་མཛད་དང་། རིན་ཆེན་གཙུག་གཏོར་ཅན་རིམ་པ་བཞིན་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་ གསུམ་གཉིས་དང་པོའི་ཐ་མར་བྱུང་ལ། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དང་པོ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་ལ་ལོངས་སྤྱོད་རྒྱལ་སྲིད་ལུས་ཀྱི་བར་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་མཐོ་བའི་ཁྱད་པར་མི་རེ་བར་ སྙིང་རྗེ་ཡིས་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ། །འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ཡན་ལག་བཅད་ཀྱང་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་འཁྲུགས་པ་དེའི་ཚེ་བཟོད་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕར་ཕྱིན་རྫོགས་ལ། 8-562 དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྐར་རྒྱལ་རིའི་ཕུག་གཅིག་ན་མེའི་ཁམས་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་མཐོང་ནས་རྐང་པ་གཅིག་གིས་བསྒྲེང་སྟེ་ཞག་བདུན་གྱི་བར་དུ། སྐྱེས་བུ་ཁྱུ་མཆོག་ཁྱོད་འདྲའི་དགེ་སྦྱོང་ཆེན་པོ་ གཞན་དག་ལྷ་ཡུལ་ས་ལ་མེད་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཅིག་གིས་བསྟོད་པས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕར་ཕྱིན་རྫོགས། བསྐལ་པ་དགུ་བཟླུམས། བྱང་ཆུབ་པའི་སྔོན་རོལ་ག

【現代漢語翻譯】 我，除了體驗感受之外，對於追求慾望的行為，以及獲得阿羅漢果位，在色界和無色界中的行為，都極易造成障礙。從何時起被稱為菩薩呢？從何時起開始從事那些將成熟為名號的行為時，才能確定已經證悟呢？從那時起，他將恒常處於善道，生於高貴種姓，具足諸根，轉為男身，能夠憶念前世，不會退轉，因為他不因利益一切眾生的痛苦和一切邪行而感到厭倦。菩薩只在南贍部洲從事成熟名號的行為，而不在其他洲，而且只在轉為男身的身體上進行。8-561 而且，只有在佛陀顯現於世，以及心中專注于佛陀的菩薩，才能在經歷一百個劫的時間裡成熟名號，而不是在經歷更多的時間裡。這種行為源於意樂，而不是源於聽聞和思惟。我們的導師在九個劫之前，也就是九十一個劫之前，成熟了名號。每一個名號都源於一百種福德。當世尊成為菩薩時，他供養了多少佛陀呢？在第一個無數劫里，他供養了七萬五千尊佛陀；在第二個無數劫里，他供養了七萬六千尊佛陀；在第三個無數劫里，他供養了七萬七千尊佛陀，分別是毗婆尸佛（Vipashyi），尸棄佛（Shikhi），毗舍浮佛（Vishvabhu），拘留孫佛（Krakucchanda），拘那含牟尼佛（Kanakamuni），迦葉佛（Kashyapa），釋迦牟尼佛（Shakyamuni）。他們依次出現在前兩個無數劫的末尾。他們之中最早的是釋迦牟尼佛。僅僅是毫不期待地將一切享用、王位甚至身體都以慈悲心佈施，就足以圓滿佈施波羅蜜多。 即使在充滿貪慾的情況下，肢體被切割也毫不動搖，此時就圓滿了忍辱和持戒波羅蜜多。8-562 當看到如來（Tathagata）在星宿山的山洞中入於火界定時，單足站立七天，以一偈讚歎道：『像您這樣的殊勝丈夫，其他偉大的修行者，無論在天界還是人間都沒有。』以此圓滿了精進波羅蜜多。九劫之前，在成佛之前。

【English Translation】 I, apart from experiencing feelings, the actions of indulging in desires, and attaining Arhatship, actions in the form and formless realms, are very close to causing obstacles. From when is one considered a Bodhisattva? From when does one begin to engage in actions that will ripen into a name, at which time is it certain that one has realized it? From that time onwards, he will always be in a state of bliss, be born into a noble family, have complete faculties, be transformed into a male body, be able to remember past lives, and will not regress, because he is not weary of suffering and all wrongdoings for the benefit of all sentient beings. The Bodhisattva only engages in actions that ripen into a name in Jambudvipa (Southern Continent), and not in other continents, and only in a body transformed into a male body. 8-561 Moreover, only when the Buddha appears in person, and a Bodhisattva whose mind is focused on the Buddha, can ripen the name in a hundred kalpas (aeons), and not in more time than that. This action arises from intention, not from hearing and contemplation. Our teacher, nine kalpas ago, that is, ninety-one kalpas ago, ripened the name. Each name arises from a hundred merits. When the Bhagavan (Blessed One) became a Bodhisattva, how many Buddhas did he attend and honor? In the first countless kalpa, he attended and honored seventy-five thousand Buddhas; in the second countless kalpa, he attended and honored seventy-six thousand Buddhas; in the third countless kalpa, he attended and honored seventy-seven thousand Buddhas, namely Vipashyi, Shikhi, Vishvabhu, Krakucchanda, Kanakamuni, Kashyapa, and Shakyamuni. They appeared sequentially at the end of the first two countless kalpas. The earliest of them all was Shakyamuni. Merely giving away all possessions, kingship, and even the body with compassion, without expecting any reward, is enough to perfect the perfection of generosity. Even in a state full of desire, if the limbs are cut off without any disturbance, at that time the perfection of patience and discipline is perfected. 8-562 When seeing the Tathagata (Thus Come One) entering the fire element concentration in a cave on Star Peak Mountain, standing on one foot for seven days, praising with one verse: 'Such an excellent man like you, other great ascetics, are not found in the heavens or on earth.' With this, the perfection of diligence is perfected. Nine kalpas ago, before enlightenment.

---

ྱི་དེ་མ་ཐག་ལ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་ འཛིན་གྱི་ཚེ་བསམ་གཏན་དང་བློའམ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕར་ཕྱིན་རྫོགས་སོ། །རང་རང་གི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དག་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་བྱེ་བྲག་གཞི་ གསུམ་བཤད་པ་ནི། སྦྱིན་ཚུལ་སྒོམ་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་གཞི་གསུམ་པོ་འདི་བསོད་ནམས་ཀྱང་ཡིན། བྱ་བ་ཡང་ཡིན་པ་དང་། དེའི་གཞི་ཡང་ཡིན་པས་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་གཞི་སྟེ། དཔེར་ ན་དེ་དག་གི་ལས་ཀྱང་ཡིན་ལ་ལས་ཀྱི་ལམ་ཡང་ཡིན་པ་དང་། ལས་ཀྱི་ལམ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་ལས་ཀྱི་ལམ་མོ་ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་སྦྱིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་ བསོད་ནམས་ཀྱི་གཞི་ལ་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་ཆར་ཡིན་ལ། དེ་ཀུན་ནས་སློང་བར་བྱེད་པའི་སེམས་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱང་ཡིན་བྱ་བ་ཡང་ཡིན་པ་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི་བསོད་ནམས་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། ། 8-563 ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་བྱུང་བ་ནི་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་ཡིན་པས་གསུམ་ཆར་ཡིན་ནོ། །སྒོམ་བྱུང་བྱམས་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་བསོད་ནམས་དང་། བསོད་ནམས་བྱ་བའི་གཞི་ཡང་སྟེ། བྱམས་པའི་སྒོ་ནས་དེ་ དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་སེམས་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱང་ཡིན་བྱ་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་ བ་གཞན་ནི་བསོད་ནམས་ཁོ་ནའོ། །ཡང་ན་བསོད་ནམས་བྱེད་པ་ནི་བསོད་ནམས་བྱ་བ་སྟེ་སྦྱོར་བའོ། །འདི་དག་སྒྲུབ་པའི་ཆེད་དུ་བསོད་ནམས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་རྩོམ་པའི་ཕྱིར་གསུམ་པོ་འདི་དག་ནི་ དེའི་གཞི་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་དེ་སྦྱིན་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལ་ཡང་འཇིགས་པ་དང་། ལན་ལ་རེ་བ་དང་། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་སྦྱིན་པར་བྱེད་མོད། དེ་ མ་ཡིན་པར། གང་གི་གཞན་དག་ལ་མཆོད་པར་བྱེད་པ་དང་། ཕན་གདགས་པར་འདོད་པ་ཡིས་སྦྱིན་པ་བྱེད་པའོ། །སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་པའང་། ཚོགས་པ་གང་གིས་ལུས་དང་ངག་ལས་སློང་བར་བྱེད་ པ་དང་བཅས་པའོ། །དེ་ཡང་། གང་ཚེ་སྐྱེས་བུ་དགེ་ཡིད་ཀྱིས། །རང་གི་རྫས་དག་སྦྱིན་བྱེད་པ། །དེ་ཚེ་དགེ་བའི་ཕུང་པོ་རྣམས། །སྦྱིན་པ་ཞེས་ནི་བརྗོད་པ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །སྦྱིན་པ་དེ་འབྲས་བུ་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་ཅན་ཡིན་ནོ། ། 8-564 དེ་ལ་འདོད་ཆགས་མ་བྲལ་བའམ་སོ་སྐྱེ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་མཆོད་རྟེན་ལ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཕ་རོལ་པོ་དག་ལ་ཕན་འདོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བདག་གི་དོན་ཕྱིར་སྦྱིན་པའོ། ། འཕགས་པ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་སེམས་ཅན་ཕ་རོལ་པོ་དག་ལ་སྦྱིན་པ་ནི་མཐོང་ཆོས་ལ་མྱོང་འགྱུར་མ་གཏོགས་དེས་དེ་དག་ལ་ཕན་གཏགས་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར་ཡིན་གྱི། རྣམ་ སྨིན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་བདག་གི་དོན

【現代漢語翻譯】 緊接著，他完成了金剛喻定（rdo rje lta bu'i ting nge 'dzin，Vajropama-samadhi）的壽命禪定以及智慧波羅蜜多。由於各自圓滿了波羅蜜多，所以是波羅蜜多。第三，解釋三種特殊的基礎：從佈施、持戒、禪修中產生的這三種福德之基，既是福德，也是行為，也是基礎，所以是福德行為之基。例如，它們既是業，也是業道，並且僅僅是業道，所以被稱為業道。其中，暫且說從佈施中產生的福德之基，身語之業是三種形態，而發起它們的意樂既是福德也是行為，與此相關的法則是純粹的福德。 從持戒中產生的是身語之業，所以是三種形態。從禪修中產生的慈愛既是福德，也是福德行為之基，因為通過慈愛，心與此相應而顯現。與此相關的意樂和戒律既是福德也是行為。其他與之相關的則是純粹的福德。或者說，造作福德是福德行為，即是加行。爲了成就這些，發起福德的加行，所以這三者是它的基礎。以何種方式佈施，那佈施就是佈施。雖然也會因為恐懼、期望回報和貪執等原因而佈施，但並非如此，而是以利益他人和幫助他人的意願而佈施。所謂佈施，是指以身語發起的所有行為。正如所說：『當賢善之人以善意，佈施自己的財物時，那時，善業的集合，就被稱為佈施。』佈施是具有巨大果報的。 對於那些沒有斷除貪慾的凡夫，或者斷除了貪慾的聖者，向佛塔布施，因為沒有利益他人，所以是爲了自己的利益而佈施。對於斷除了貪慾的聖者，向其他眾生布施，除了現世的果報之外，因為利益了他們，所以是爲了他人的利益，因為超越了異熟果，所以不是爲了自己的利益。

【English Translation】 Immediately after that, he perfected the longevity meditation of the Vajra-like Samadhi (rdo rje lta bu'i ting nge 'dzin, Vajropama-samadhi) and the Perfection of Wisdom. Because each of them perfectly fulfills the Paramita, they are the Paramitas. Third, explaining the three specific bases: these three bases of merit arising from generosity, discipline, and meditation are both merit and action, and also the base, so they are the base of meritorious action. For example, they are both karma and the path of karma, and only the path of karma, so they are called the path of karma. Among them, for the time being, the basis of merit arising from generosity, the actions of body and speech are all three forms, and the mind that initiates them is both merit and action, and the dharmas that arise together with it are purely merit. What arises from discipline is the action of body and speech, so it is all three forms. What arises from meditation, loving-kindness, is both merit and the basis of meritorious action, because through loving-kindness, the mind manifests in accordance with it. The intention and discipline associated with it are both merit and action. Other things that arise together with it are purely merit. Alternatively, making merit is meritorious action, which is exertion. In order to accomplish these, initiating the exertion of merit, so these three are its basis. In what way is generosity given? That generosity is generosity. Although generosity may be given out of fear, expectation of reward, and attachment, etc., it is not so, but with the intention of benefiting others and helping others. Generosity is said to be all actions initiated by body and speech. As it is said: 'When a virtuous person, with a virtuous mind, gives away his own possessions, then, the collection of virtuous deeds is called generosity.' Generosity has great fruit. For those ordinary beings who have not abandoned attachment, or for noble ones who have abandoned attachment, giving to stupas, because it does not benefit others, is giving for one's own sake. For noble ones who have abandoned attachment, giving to other sentient beings, apart from the results in this life, because it benefits them, is for the sake of others, and because it transcends the maturation result, it is not for one's own sake.

---

་མ་ཡིན་ནོ། །འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བས་སམ་སོ་སྐྱེ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་སེམས་ཅན་ཕ་རོལ་པོ་ལ་སྦྱིན་པ་ནི། གཉིས་ཀའི་དོན་གྱི་ཕྱིར་དང་། འཕགས་པ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་མཆོད་རྟེན་ལ་སྦྱིན་པ་ནི། མཐོང་ཆོས་མྱོང་འགྱུར་མ་གཏོགས་གཉིས་ཀའི་དོན་དུ་མིན་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པའོ། །སྦྱིན་པ་འབྲས་བུ་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་ཅན་ཞེས་སྤྱིར་བསྟན་ པ་དེ་ཡི་ཁྱད་པར་དམིགས་བསལ་ནི། སྦྱིན་བདག་གི་ཁྱད་པར་དང་། དངོས་པོ་དང་། ཞིང་གི་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་ལས་གསུམ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་སྔ་མ་སྦྱིན་བདག་ཁྱད་འཕགས་དང་། ཚུལ་ཐོས་སོགས་ཀྱི་ ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེས་གུས་པ་ལ་སོགས་པས་རང་གི་ལག་པ་དང་། དུས་སུ་དང་། གཞན་ལ་མི་གནོད་པར་སྦྱིན་པར་བྱེད་དོ། །དེས་དེ་ལྟ་བུར་བྱིན་པ་དེའི་ཕྱིར་གོ་རིམ་བཞིན་དུ་ཁྱད་པར་བཞིར་འགྱུར་ཏེ། 8-565 བཀུར་སྟི་རྙེད་པར་འགྱུར། ལོངས་སྤྱོད་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་དད་པ་རྙེད་པར་འགྱུར་བ་དང་། ལོངས་སྤྱོད་དུས་ལས་མ་ཡོལ་བར་དུས་སུ་རྙེད་པར་འགྱུར་བ་དང་། ལོངས་སྤྱོད་བར་ཆད་མེད་པར་རྙེད་པར་ འགྱུར་བའོ། ། གཉིས་པ་གང་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་སྟེ། ཁ་དོག་དང་ལ་སོགས་པ་དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱ་རྣམས་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་གིས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་པ། དེ་བྱིན་ པས་རིམ་པ་བཞིན་དུ་ཁ་དོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྦྱིན་པ་དེ་ལས་གཟུགས་བཟང་པོར་འགྱུར། དྲིས་གྲགས་པ་ལྡན་པར་དང་། རོས་དགའ་བ་དང་། རེག་བྱས་ལུས་ཤིན་ཏུ་གཞོན་ཤ་ཅན་དང་། བུད་མེད་ རིན་པོ་ཆེ་བཞིན་དུ་དུས་སུ་རེག་ན་བདེ་བ་སྐྱེད་པའི་ལུས་སུ་འགྱུར་རོ། །གསུམ་པ་འགྲོ་བའི་ཁྱད་པར་དང་། སྡུག་བསྔལ་དང་། ཕན་འདོགས་དང་། ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱར་པར་རྣམས་ཀྱིས་ཞིང་ཁྱད་འཕགས་ སུ་བཞག་པའི་དང་པོ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སོང་བ་ལ། སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་སླར་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བརྒྱ་འགྱུར་དུ་རེ་བར་བྱའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པར་གྱུར་པའི་མི་ལ་ སྦྱིན་པ་སྦྱིན་ན་སྟོང་འགྱུར་དུ་རེ་བར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ། གཉིས་པ་ནི་རྫས་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་དག་ཏུ་ནད་པ་ལ་སྦྱིན་པ་དང་། ནད་གཡོག་ལ་སྦྱིན་པ་དང་། 8-566 གྲང་བ་ལ་སོགས་པར་སྦྱིན་པ་གསུངས་ནས། རྫས་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་འདི་བདུན་དང་ལྡན་པའི་རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚད་གཟུང་བར་མི་ནུས་སོ་ ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ། གསུམ་པ་ནི། ཕ་མ་དང་ཕན་འདོགས་འདོགས་པ་གཞན་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་སྟེ། དོམ་དང་རི་དྭགས་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེས་པའི་རབས་དཔེར་བྱའོ། །བཞི་པ་ནི།ཚུལ་ཁྲིམས་ དང་ལྡན་པ་ལ་བྱིན་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འབུམ་འགྱུར་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །སྦྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་ལ་ས

【現代漢語翻譯】 不是。凡夫俗子因未離貪慾，或已離貪慾者，對其他眾生布施，是爲了雙方的利益。 聖者因已離貪慾，對佛塔布施，除了現世受報之外，不是爲了雙方的利益而佈施。總的來說，佈施能帶來巨大的果報和享受，而其特殊的差別在於佈施者的差別、物品的差別和福田的差別，這三者都勝過一般佈施。 首先，佈施者殊勝，即佈施者具有戒律、博學等功德。他們以恭敬等心，用自己的手，在適當的時候，不損害他人地進行佈施。因為他們如此佈施，所以依次產生四種殊勝的果報： 獲得尊敬，對廣大的財富生起信心，在適當的時候獲得財富，財富不會中斷地獲得。 其次，所佈施的物品殊勝，即所佈施的物品在顏色、香味、味道和觸感等方面都很圓滿。佈施這些物品，依次會帶來殊勝的果報：佈施顏色圓滿的物品，會變得相貌端莊；佈施香味，會變得聲名遠揚；佈施味道，會感到快樂；佈施觸感，會擁有非常年輕的身體，像珍貴的女子一樣，在適當的時候接觸能帶來快樂的身體。 第三，是行佈施對象的差別，通過痛苦、利益和功德的差別來區分福田的殊勝。首先，世尊說，如果對畜生道的眾生布施，期望獲得百倍的回報。例如，對破戒之人佈施，期望獲得千倍的回報。 其次，對於從物質中產生的行善之物，如對病人佈施，對照顧病人者佈施，以及對寒冷等佈施。世尊說，如果具有這七種從物質中產生的行善之物，那麼無論男女，都無法衡量他們的功德。 第三，是對父母和給予幫助者進行佈施。可以以熊和鹿等前世的故事為例。 第四，是對具有戒律者進行佈施，據說會獲得十萬倍的回報。在一切佈施中，最殊勝的是……

【English Translation】 It is not. Ordinary beings, either not free from desire or free from desire, give to other sentient beings for the sake of both. Noble ones, being free from desire, give to stupas not for the sake of both, but only for the sake of experiencing the results in this lifetime. In general, giving is said to have great fruits and enjoyments, but the specific distinctions are based on the giver, the object, and the field of merit, all three of which are superior. Firstly, the giver is superior, possessing qualities such as discipline and learning. They give with respect, using their own hands, at the right time, and without harming others. Because they give in this way, four superior results arise in order: Gaining respect, gaining faith in vast wealth, gaining wealth at the right time without delay, and gaining wealth without interruption. Secondly, the object of giving is superior, being perfect in color, smell, taste, and touch. Giving these objects brings superior results in order: giving objects perfect in color leads to a beautiful appearance; giving fragrance leads to fame; giving taste leads to joy; giving touch leads to a very youthful body, like a precious woman, a body that brings pleasure when touched at the right time. Thirdly, the difference in the recipient of giving, distinguishing the field of merit through differences in suffering, benefit, and qualities. Firstly, the Blessed One said that if one gives to beings in the animal realm, one should expect a hundredfold return. For example, giving to someone who has broken their vows, one should expect a thousandfold return. Secondly, regarding objects of merit arising from material things, such as giving to the sick, giving to those who care for the sick, and giving to those suffering from cold, etc. The Blessed One said that if a son or daughter of good family possesses these seven objects of merit arising from material things, the measure of their merit cannot be grasped. Thirdly, giving to parents and other benefactors. Examples can be taken from the past lives of bears and deer. Fourthly, giving to those who possess discipline is said to bring a hundred thousandfold return. Among all gifts, the most supreme is...

---

ྦྱིན་པ་ནི་གྲོལ་བས་གྲོལ་བ་སྟེ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་འདོད་ ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་སྦྱིན་པའམ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་ནི་མཆོག་གོ །སྟོན་པས་སྦྱིན་པ་རྣམ་པ་བརྒྱད་གསུངས་པ་ལས་ཐ་མ་མཆོག་ ཡིན་ནོ། །བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། ཉེ་བ་ལ་སྦྱིན་པ་དང་། འཇིགས་པས་དང་། བདག་ལ་དང་། བདག་ལ་སྦྱིན་པར་འགྱུར་བས་དང་། སྔོན་བདག་གིས་ཕ་དང་མེས་པོ་དག་གིས་སྦྱིན་པ་བྱིན་པས་དང་། མཐོ་ རིས་ཀྱི་དོན་དུ་དང་། གྲགས་པའི་དོན་དུ་དང་། སེམས་ཀྱི་རྒྱན་གྱི་དོན་དང་། སེམས་ཀྱི་ཡོ་བྱད་ཀྱི་དོན་དང་། རྣལ་འབྱོར་གྱི་ཚོགས་ཀྱི་དོན་དང་། དོན་གྱི་མཆོག་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་བྱིན་པའོ། ། 8-567 ནམ་ཉེ་བར་གྱུར་ཅིང་ཉེ་བར་ལྷགས་པ་དག་ལ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་ཉེ་བས་སྦྱིན་པའོ། །མེད་པར་བྱེད་པ་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་ནས་དམ་པ་སྦྱིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིགས་པས་སྦྱིན་པའོ། ། འདི་ལ་བདག་གི་གཉིས་གཅིག་སེམས་ཀྱི་རྒྱན་ཡོ་བྱད་རྣལ་འབྱོར་གཅིག་ཏུ་བྱས་པ་བརྒྱད་དོ། །ཡང་མདོ་ལས་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་ཞུགས་པ་ལ་སྦྱིན་པ་བྱིན་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ གཞལ་དུ་མེད་དོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་སྦྱིན་ན་དེ་བས་ཀྱང་ཆེས་གཞལ་དུ་མེད་དོ་སོགས་རྒྱས་པར་གསུངས་མོད། འཕགས་པ་མིན་ཡང་ཕ་མ་དང་། ནད་པ་དང་ནི་ཆོས་སྨྲ་དང་། སྐྱེ་མཐའི་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྔ་ལ་འབྲས་བུའི་སྒོ་ནས་ཡོན་ནི་གཞལ་དུ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ལས་རྣམས་ཀྱི་ལྕི་བ་དང་ཡང་བ་ཤེས་པར་འདོད་པས་རྒྱུ་དྲུག་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། བྱ་བ་ནི་བྱས་ པའི་རྗེས་ལ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་འཇུག་པ་དང་། གང་དུ་ཕན་པ་དང་གནོད་པ་དག་བྱེད་པ་ཞིང་དང་། ལས་ཀྱི་ལམ་གཞི་དང་ནི། དེའི་དོན་དུ་ལུས་ངག་གི་ལས་བྱེད་པ་སྦྱོར་ བ་དང་། གང་གི་ལས་ཀྱི་ལམ་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱེད་པ་སེམས་པ་དང་། དེ་དག་ལ་དེ་དང་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ནི་བྱའོ། །དེ་དག་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ནི་མི་བྱའོ་སྙམ་པ་བསམ་པ་སྟེ། 8-568 དེ་དག་གི་དབང་ལས་དེ་ལྕི་བའམ་ཡང་བར་འགྱུར་ལ། ཡང་བ་ཆུང་ངུ་དང་། ལྕི་བ་ཆེ་བ་ལས་ཀྱང་ཆུང་དང་ཆེ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ལས་ཇི་ལྟར་ན་བསགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཆེད་དུ་བསམས་བཞིན་དུ་བྱས་པ་ཡིན་གྱི། བློ་སྔོན་དུ་མ་བཏང་བ་བབ་ཅོལ་དུ་བྱས་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། གང་ཞིག་གིས་ཇི་ཙམ་གྱིས་དེར་འགྲོ་བར་འགྱུར་བ་རྫོགས་པར་བྱས་པ་དང་། ལས་དེ་ཡིད་ལ་བཅགས་པ་མེད་པས་མི་འགྱོད་པ་དང་། དེ་འཇོམས་བྱེད་ཀྱི་གཉེན་པོ་མེད་པ་དང་། མི་དགེ་བ་ལ་འཁོར་ཡང་མི་དགེ་བ་ཡིན་པ་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་འབྱིན་པར་ ངེས་པ་དང་། དེ་བཞིན་དགེ་བ་ལའང་ཡིན་པས་དེ་དག་བསགས་པའི་ལས་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་ནི་བྱས་པ་ཡིན་གྱི་བསགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །

【現代漢語翻譯】 佈施是解脫的解脫，是遠離貪慾的遠離貪慾的佈施嗎？菩薩爲了利益一切眾生而行佈施，這是最殊勝的。佛陀宣說了八種佈施，其中最後一種是最好的。 這八種是什麼呢？親近的佈施，因恐懼而佈施，爲了自己而佈施，因為佈施會給自己帶來利益而佈施，過去自己的父母和祖先曾經佈施過而佈施，爲了天界的利益而佈施，爲了名聲而佈施，爲了心的莊嚴和心的資具而佈施，爲了瑜伽的聚會和爲了獲得殊勝的意義而佈施。 對於那些親近和到來的人進行佈施，這是親近的佈施。看到有人正在遭受痛苦，於是佈施珍貴之物，這被稱為因恐懼而佈施。 這裡將『我的』分為兩部分，將『心的莊嚴』、『資具』和『瑜伽』合為一體，總共是八種。此外，經中說，如果向入流果的人佈施，其果報是無法估量的。如果向入流者佈施，其果報更是無法估量等等，經中廣為宣說。即使不是聖者，但對於父母、病人、說法者和臨終的菩薩這五種人，從果報的角度來看，供養是無法估量的。 如果想要了解業的輕重，就必須瞭解六種原因：行為是做了之後繼續做的，這是『進入』；在哪裡產生利益和損害，這是『田』；業的根本和爲了那個目的而做的身語之業，這是『結合』；完成業的道路，這是『心』；對於那些事情，應該這樣做，對於那些事情，不應該這樣做，這是『想法』。 從這些因素的力量來看，業會變得更重或更輕。輕微的會變得更小，沉重的會變得更大。那麼，業是如何積累的呢？ 有目的地去做，而不是事先沒有考慮過的隨意行為；以充分的方式完成，從而達到目標；不後悔所做的事情；沒有破壞它的對治；即使輪迴于不善，其本質仍然是不善；並且確定會產生果報；同樣，對於善業也是如此，這些被稱為積累的業。與此相反，只是做了，但沒有積累。

【English Translation】 Giving is liberation through liberation, is it giving that is free from attachment and devoid of desire? Bodhisattvas give for the benefit of all sentient beings, and this is the most supreme. The Buddha spoke of eight kinds of giving, and the last is the best. What are these eight? Giving to those who are close, giving out of fear, giving for oneself, giving because giving will bring benefit to oneself, giving because one's parents and ancestors have given in the past, giving for the sake of heavenly realms, giving for fame, giving for the adornment of the mind and the implements of the mind, giving for the sake of gatherings of yoga, and giving in order to attain supreme meaning. Giving to those who are near and have arrived, this is giving to those who are close. Seeing someone suffering and giving precious things, this is called giving out of fear. Here, 'mine' is divided into two parts, and 'adornment of the mind', 'implements', and 'yoga' are combined into one, making a total of eight. Furthermore, the sutra says that if one gives to someone who has entered the stream-enterer's fruit, the result is immeasurable. If one gives to a stream-enterer, the result is even more immeasurable, and so on, as extensively explained in the sutra. Even if they are not noble beings, offering to parents, the sick, preachers, and bodhisattvas at the end of their lives, these five, the merit is immeasurable in terms of results. If you want to know the weight of actions, you must understand six causes: the action is what is done after it has been done, this is 'entering'; where benefit and harm arise, this is 'field'; the root of the action and the physical and verbal actions done for that purpose, this is 'combination'; completing the path of action, this is 'mind'; for those things, this should be done, for those things, this should not be done, this is 'thought'. From the power of these factors, the action will become heavier or lighter. The light will become smaller, and the heavy will become larger. So, how is karma accumulated? It is done intentionally, not a casual act without prior consideration; it is completed in a full way, so that the goal is reached; there is no regret for what has been done; there is no antidote that destroys it; even if one revolves in non-virtue, its essence is still non-virtue; and it is certain to produce results; likewise, it is the same for virtue, these are called accumulated actions. Other than that, it is just done, but not accumulated.

---

སྔར་བདག་དོན་དུ་ བཤད་པ་མཆོད་རྟེན་ལ་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་དེ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པར་བྱེད་པ་མེད་ན་ཇི་ལྟར་བསོད་ནམས་སུ་འགྱུར་ཞེ་ན། བསོད་ནམས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་བཏང་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་དང་། ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་ལས་མཆོད་རྟེན་ལ་བཏང་བ་ཁོ་ནའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་བསོད་ནམས་ཡིན་གྱི། ལེན་པར་བྱེད་པ་པོ་རྒྱུར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལེན་པར་བྱེད་པའམ། 8-569 གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པ་མེད་ཀྱང་རང་གི་སེམས་ཀྱི་མཐུས་བསོད་ནམས་སུ་འགྱུར་བ་བཞིན་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་དེ་ལ་དད་པར་བྱས་པས་སྦྱིན་པས་རང་གི་སེམས་ལས་བསོད་ནམས་སུ་འགྱུར་རོ། ། ངན་པ་ལ་བྱིན་ན་འབྲས་བུ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་མི་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། ཞིང་ངན་པ་ལ་ཡང་རྒྱུ་ས་བོན་ལས་འབྲས་བུ་མི་འཁྲུལ་བར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ངན་པའི་ཞིང་ལའང་གཞན་ལ་ ཕན་པའི་བསམ་པས་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པའི་ས་བོན་གྱི་འབྲས་བུ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཁོ་ན་གྲུབ་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ངན་པས་འབྲས་བུ་ཆུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་སྨོས་པ་ དག་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱ་མི་དགེ་བའི་གཟུགས་ཡིན་ལ། དེ་སྤོང་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །སྤོང་བ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །ཇི་སྐད་དུ། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ གང་གིས་སྤོང་བར་བྱེད་པ་དང་། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པས་སྤོང་བ་གང་ཡིན་པའོ་ཞེས་པས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་རང་བཞིན་གྱི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བར་མ་ཟད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ནི་ བཅད་པ་ལས་འགལ་བ་ཡང་བཅས་པའི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བའོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་ཡོན་ཏན་བཞི་དང་ལྡན་ནོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། འཆལ་པའི་ཁྲིམས་ཀྱིས་འཕན་མ་བྱུང་བ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བས་མ་གོས་པ་དང་། 8-570 འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དེའི་རྒྱུས་འཕན་མ་ཕྱུང་བ་སྟེ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པས་ཉོན་མོངས་བར་མ་གྱུར་པ་དང་། འཆལ་ཚུལ་དེའི་གཉེན་པོ་ལ་བརྟེན་པ་སྟེ་དྲན་པ་ཉེ་བར་ བཞག་པ་དང་། ཞི་བ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་སྐྱེ་བའི་ཁྱད་པར་ལ་བརྟེན་པ་མིན་གྱི། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བས་སོ། །སྒོམ་པ་ལས་བྱུང་བ་གང་ཞེ་ན། མཉམ་པར་བཞག་ པའི་དགེ་བ་ནི་སྒོམ་པའོ། །མཉམ་པར་བཞག་པ་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རང་བཞིན་དང་། དེ་དག་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལ་སྒོམ་པ་ཞེས་བྱ། ཇི་སྐད་དུ་མཉམ་པར་ བཞག་པའི་དགེ་བ་དེ་ནི་རྒྱུད་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱིས་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་བྱེད་པའི་སེམས་ལ་ཤིན་ཏུ་བསྒོ་བ་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་མ་གཉིས་པོ་མཐོ་རིས་ཐོབ་པའི་ དོན་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་གཙོ་བོ་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་འབྲལ་བའི་དོན་དུ་སྒོམ་པ་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་ཀྱི་འབྲས་བུའོ། ། མདོ་ལས་ག

【現代漢語翻譯】 如果有人問，『以前爲了我而佈施于佛塔的供品，如果不能享用，那怎麼會變成功德呢？』功德有兩種，一種是佈施的因產生的，一種是享用的因產生的。其中，供養佛塔僅僅是由佈施的因產生的功德，而不是由接受者作為因。就像對慈氏（彌勒菩薩）等，即使沒有利益他人，也能憑藉自己的心力變成功德一樣，對具有功德者生起信心而佈施，也能從自己的心中產生功德。 如果有人問，『如果佈施給惡人，難道不會變成不如意的果報嗎？』就像在貧瘠的田地裡，也能看到從種子中產生不虛假的果實一樣，在惡劣的田地裡，也因為懷著利益他人的心而進行佈施，所以佈施的種子只會結出如意的果實。然而，因為是惡人，果實會變得微小。』 如果有人問，『經文中提到的從戒律中產生的功德是什麼樣的呢？』 邪淫的戒律是不善的行為，捨棄它就是戒律。捨棄也有兩種，正如經文所說：『以能識別的捨棄和不能識別的捨棄。』 邪淫的戒律不僅是自性罪，也是違背佛陀所制定的戒律的違犯。清凈的戒律具有四種功德。哪四種呢？ 不被邪淫的戒律所染污，不被罪過所沾染；不被邪淫的戒律所引生，不被煩惱和近煩惱所染污；依賴於邪淫戒律的對治，即正念；不依賴於輪迴的差別，而是爲了涅槃而回向。 如果有人問，『從禪定中產生的功德是什麼呢？』 等持的善法就是禪定。等持的自性是三摩地，以及與三摩地同時生起的法。為什麼稱之為禪定呢？正如經文所說：『等持的善法是對相續中的功德進行極大的串習，使心成為它的自性。』 前兩者（戒律和禪定）的果報是，爲了獲得善趣，戒律是主要的；爲了脫離煩惱，禪定是主要的。 經文中……

【English Translation】 If someone asks, 'If offerings given to stupas for my sake in the past cannot be enjoyed, how can they become merit?' There are two kinds of merit: one arising from the cause of giving, and the other arising from the cause of enjoyment. Of these, offering to stupas is solely merit arising from the cause of giving, not from the recipient as the cause. Just as with Maitreya (慈氏，Mílè Púsà, Loving One) and others, even without benefiting others, it can become merit through the power of one's own mind. Having faith in those with virtues and giving, merit can arise from one's own mind. If someone asks, 'If one gives to an evil person, will it not turn into an undesirable result?' Just as in barren fields, one can see unfailing fruits arising from seeds, in evil fields, because one engages in giving with the intention of benefiting others, the seeds of giving will only bear desirable fruits. However, because it is an evil person, the fruit will become small.' If someone asks, 'What are the merits arising from discipline mentioned in the scriptures like?' Immoral discipline is an unwholesome act, and abandoning it is discipline. Abandoning also has two aspects, as the scripture says: 'Abandoning with discernment and abandoning without discernment.' Immoral discipline is not only a natural transgression but also a violation of the precepts established by the Buddha. Pure discipline has four qualities. What are the four? Not being defiled by immoral discipline, not being tainted by transgressions; not being produced by immoral discipline, not being defiled by afflictions and near afflictions; relying on the antidote to immoral discipline, which is mindfulness; not relying on the distinctions of rebirth, but dedicating it entirely for nirvana. If someone asks, 'What is the merit arising from meditation?' The virtue of equipoise is meditation. The nature of equipoise is samadhi, and whatever arises simultaneously with it. Why is it called meditation? As the scripture says: 'The virtue of equipoise is the great familiarization of the mind with the qualities in the continuum, making the mind its nature.' The results of the former two (discipline and meditation) are that discipline is primary for attaining higher realms, and meditation is primary for separating from afflictions. In the sutra...

---

ང་ཟག་བཞི་ནི་ཚངས་པའི་བསོད་ནམས་སྐྱེད་དོ་ཞེས་ གསུངས་པས་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ན་རེ། མཚན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཅན་གྱི་ལས་ཀྱི་ཚད་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཤད་པ་གང་ཡིན་པའོ་ཟེར། སྔོན་གྱི་སློབ་དཔོན་རྣམས་བསྐལ་པར་མཐོ་རིས་སུ་དགའ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར། 8-571 བསོད་ནམས་ཀྱི་གཞི་ཇི་ཙམ་པ་དེ་ཡིས་ཚངས་པའི་བསོད་ནམས་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མིན་པས་མདོ་སོགས་ཡང་དག་པ་ཇི་བཞིན་སྟོན་པའོ། །ཇི་སྐད་དུ། གང་དག་ཆོས་ལོག་པར་འཆད་པར་བྱེད་པའམ། སེམས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་དང་གྲགས་པ་འདོད་ནས་འཆད་པ་དེ་དག་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བསོད་ནམས་ཆེན་པོ་ཉམས་པར་བྱེད་པ་ ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ལ་འཛེམ་པར་བྱའོ། །ཡང་དགེ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་གསུངས་ཏེ་བསོད་ནམས་ཆ་མཐུན་ནི་རྣམ་སྨིན་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཅན་གང་ཡིན་པའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའམ་ཐར་པའི་ ཆ་དང་མཐུན་པ་ནི་གང་སྐྱེས་ན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཆོས་སུ་འགྱུར་བ་སྟེ། གང་ལ་འཁོར་བའི་ཉེས་དམིགས་དང་། བདག་མེད་པ་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པའི་ གཏམ་ཐོས་ནས་སྤུ་ཟིང་ཞེས་བྱེད་པ་དང་། མཆི་མ་འཁྲུག་ཅེས་བྱེད་པ་དེ་ལ་ནི་ཐར་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོད་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཞེས་སོ། །ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ ཆ་དང་མཐུན་པ་ནི་དྲོ་བར་གྱུར་པ་སོགས་རྣམ་པ་བཞིའོ། །གསུམ་པ་ནང་ཚན་གཞན་ཡང་ཡིག་འབྲུ་དང་། རིགས་པས་རབ་ཏུ་བཅུག་པ་ནི་ཐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་བཅུག་པའོ། །ལས་རྣམ་གསུམ་ནི་ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཏེ། 8-572 དེ་ལ་ཡིག་འབྲུ་དང་རྒྱ་ནི་ལུས་ཀྱི་ལས་རིགས་པས་རབ་ཏུ་བཅུག་པ་ཀུན་ནས་སློང་བ་དང་བཅས་པ་དང་། བགྲང་བ་དང་བཅས་པ་དང་། སྙན་ངག་གི་ནི་ངག་གི་ལས། གྲངས་ནི་ཡིད་ ཀྱི་ལས་ཏེ་གོ་རིམ་བཞིན་ནོ། །སྒྲིབ་པ་དང་། ངན་པ་དང་། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་སོ། །དྲི་མ་མེད་པ། དགེ་བ། གྱ་ནོམ་པ་ ནི་དགེ་བ་ཟག་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་ནོ། །འདུས་བྱས་ཀྱི་དགེ་བ་ལ་བརྟེན་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་ཡི་འདུས་མ་བྱས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གོམས་པར་བྱར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་དང་། འབྲས་ བུའི་དོན་དུ་བརྟེན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ན་འབྲས་བུ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་གཞན་ཐམས་ཅད་ནི་བླ་དང་བཅས་པ་ཡིན་གྱི་ཐར་པ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་ པ་ཐམས་ཅད་པས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་མངོན་པའི་མཛོད་ཀྱི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ལས་ལས་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་གནས་བཞི་པའོ།། །། ༄། །ལྔ་པ་ཕྲ་རྒྱས་བསྟན་པའི་གནས། ལྔ་པ་ཕྲ་རྒྱས་བསྟན་པ་ལ། སྲིད་པའི་ རྩ་བ་ཕྲ་རྒྱས་སུ་བསྟན། དེ་རབ་ཏུ་ཕྱེ་ནས་བཤད། དེ་དག་ལེགས་པར་གཏན་ལ་ཕབ་པ་གསུམ་ལས། དང་

【現代漢語翻譯】 『我以四種流（ཟག་བཞི་）滋養梵天之福』，有部宗（བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་）的人說：『這是爲了瞭解異熟果報之業的程度而說的。』 過去的老師們說：『有多少福德的根本，那便是梵天之福。』 如是說。法佈施不是煩惱性的，而是如實地宣說經等。正如所說： 『誰若邪說正法，或以染污心，貪求利養、恭敬、名聞而說法，彼等自損大福。』 應當避免如此。又說三種善，順福分者，即是可愛異熟果報者。順解脫分者，即是生起時轉為完全寂滅之法者，即聽聞輪迴之過患、無我、寂滅之功德，而毛骨悚然，淚流滿面者，當知彼有順解脫分之善根。如是說。順抉擇分者，即是暖位等四種。第三，其他內容，以文字和理智善加攝持，即是以方便之差別而攝持。三種業是身語意之業。 其中，文字和手印是身之業，以理智善加攝持，包括髮起和計數，詩歌是語之業，數字是意之業，次第如是。 遮障、惡、有罪等是煩惱性之法的名稱。 無垢、善、豐饒是善的有漏之法的名稱。 應當依止有為之善，而不是無為，因為無為不可修習，若為果之義而依止，則無果。 一切其他法都是有上的，而解脫是無上的，因為一切寂滅都超勝之故。《俱舍論》的偈頌中，名為業品，即第四品。 第五、細品之建立 第五 細品之建立中， 細緻地闡述了有之根本。 詳細解釋它。 徹底確定這些，分為三部分，第一部分是

【English Translation】 'I nourish Brahma's merit with the four outflows (ཟག་བཞི་).』 The Vaibhashikas (བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་) say: 『This is said in order to understand the extent of the Vipaka (matured) karma.』 The former teachers said: 『How much the root of merit is, that is Brahma's merit.』 Thus it is said. Dharma Dana (ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་) is not afflicted, but accurately teaches the Sutras etc. As it is said: 『Whoever teaches the Dharma wrongly, or teaches with an afflicted mind, desiring gain, respect, and fame, those people diminish their own great merit.』 One should avoid this. Again, three kinds of virtue are taught: that which accords with merit is that which has a pleasing Vipaka (rnam smin). That which accords with Nirvana or liberation is that which, when born, becomes a Dharma of complete Nirvana, that is, when one hears the faults of Samsara, Anatta (selflessness), and the qualities of Nirvana, and one's hair stands on end and tears flow, one should know that they have the root of virtue that accords with liberation. Thus it is said. That which accords with definite distinction is the four, such as warmth. Thirdly, other contents, well-held by letters and reason, are held by the distinctions of methods. The three karmas are the karmas of body, speech, and mind. Among them, letters and mudras are the karma of the body, well-held by reason, including arousal and counting, poetry is the karma of speech, and numbers are the karma of the mind, in that order. Obscurations, evils, and faults are the names of afflicted Dharmas. Immaculate, virtuous, and abundant are the names of virtuous Asrava (outflow) Dharmas. One should rely on conditioned virtue, not unconditioned, because the unconditioned cannot be practiced, and if one relies on it for the sake of the fruit, then there is no fruit. All other Dharmas are surpassed, but liberation is unsurpassed, because all Nirvana is particularly excellent. In the verses of the Abhidharmakosa, it is called the Karma Chapter, that is, the fourth chapter. Fifth, the Establishment of the Subtle Fifth, in the Establishment of the Subtle, the root of existence is subtly explained. Explain it in detail. Thoroughly determine these, in three parts, the first is

---

པོ་ནི། འཇིག་རྟེན་སྣ་ཚོགས་སྐྱེད་པའི་ལས་དེ་དག་ཀྱང་ཕྲ་རྒྱས་ཀྱི་དབང་གིས་བསགས་པར་གྱུར་པས་སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྩ་བ་ནི་ཕྲ་རྒྱས་ཡིན་ནོ། ། 8-573 དེས་ཉོན་མོངས་པ་འཇུག་པ་ན་བྱ་བ་བཅུ་བྱེད་དེ། རྩ་བ་བརྟན་པར་བྱེད་དོ། །རྒྱུད་གནས་པར། ཞིང་དུ་སྒྲུབ་པར། རྒྱུ་མཐུན་སྒྲུབ་པར། ལས་ཀྱི་སྲིད་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པར། རང་གི་ཚོགས་ ཡོངས་སུ་འཛིན་པར། དམིགས་པ་ལ་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པར། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུན་ཁྲིད་པར། དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལས་གཡོ་བར། ཁམས་ལས་མི་འདའ་བའི་ཚུལ་གྱིས་འཆིང་བའི་དོན་དུ་ཁྱབ་པར་བྱེད་དོ། །ཕྲ་ རྒྱས་དེ་དག་དུ་ཞེ་ན། མདོར་བསྡུ་ན་དྲུག་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས་གཞན་དག་དམིགས་པ་ལ་རྒྱས་པར་འགྱུར་བས། འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཕྲ་རྒྱས། དེ་བཞིན་ཁོང་ཁྲོའི་ཕྲ་རྒྱས་དང་། ང་རྒྱལ་གྱི། མ་རིག་པའི། ལྟ་བའི་དང་། ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཕྲ་རྒྱས་ཡིན་ཏེ། འདི་ལ་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བ་རྣམས། ཆོས་མངོན་པ་ལས་ཕྲ་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་འབྱུང་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཁོ་ན་ལ་མཚན་ ཉིད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བས་ན་ཕྲ་རྒྱས་རྣམས་ནི་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །འདི་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཞེ་ན་ཕྲ་རྒྱས་རྣམས་ནི། སེམས་ནི་ཉོན་མོངས་བྱེད་ཕྱིར་དང་། །སྒྲིབ་ཕྱིར་དགེ་ དང་འགལ་ཕྱིར་དང་། །ཕྲ་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་བ་དང་། སྔོན་མེད་པའི་དགེ་བ་མི་སྐྱེ་བ་དང་། སྐྱེས་པ་ལས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་དེའི་ཕྱིར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཟེར་ལ། 8-574 མདོ་སྡེ་པ་རྫས་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྲ་རྒྱས་ནི་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་མ་ཡིན་གྱི། ཉོན་མོངས་པ་ཉལ་བ་ལ་ནི་ཕྲ་རྒྱས་ཞེས་བྱ་ལ། སད་པ་ལ་ནི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་ཉལ་བ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། མངོན་སུམ་དུ་མ་གྱུར་པ་ས་བོན་གྱི་དངོས་པོ་རྗེས་སུ་འབྲལ་བའོ། །སད་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། མངོན་ སུམ་དུ་གྱུར་པའོ། །ས་བོན་གྱི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞེ་ན། ལུས་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེད་པའི་མཐུ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཤེས་པ་ ལས་སྐྱེས་པ་དྲན་པ་བསྐྱེད་པའི་མཐུ་དང་། ཡང་། དཔེར་ན་མྱུ་གུ་ལ་སོགས་པ་སཱ་ལུའི་འབྲས་བུ་ལས་བསྐྱེད་པའི་མཐུ་དང་འདྲའོ། །ཞེས་ཟེར། སློབ་དཔོན་ཕྱི་མ་ལྟར་བཞེད་དེ། མདོ་སྡེ་པ་རྣམས་ ཀྱི་ཇི་ལྟ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་ལེགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །གཉིས་པ་དེ་རབ་ཏུ་ཕྱེ་ནས་བཤད་པ་ནི། དེ་དྲུག་ཀྱང་འདོད་ཆགས་ལ་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཕྲ་རྒྱས་དང་། སྲིད་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཕྲ་རྒྱས་གཉིས་སུ་དབྱེ་བས་བདུན་དུ་བཤད་དོ། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་གཉིས་ལས་སྐྱེས་པའི་འདོད་ཆགས་ནི་སྲིད་པའི་འདོད་ཆགས་སུ་བཞག

【現代漢語翻譯】 因此，產生各種世界的行為，也是由微細的增長所積累，所以顯現存在的根本是微細的增長。 當煩惱生起時，會做十件事：使根本穩固，使相續存在，在田中耕作，促成同類因，顯現業的存在，完全執持自己的眷屬，對所緣完全愚昧，引導意識的相續，從善的方面動搖，以不超出界的方式普遍地束縛。這些微細的增長是什麼呢？簡而言之有六種：由於貪慾的緣故，其他對所緣增長，所以是貪慾的微細增長；同樣，有嗔恨的微細增長、我慢的微細增長、無明的微細增長、見解的微細增長和懷疑的微細增長。對於這些，分別說者認為，從《阿毗達磨》中出現『微細增長』這個詞，僅僅是煩惱的特徵，因此，微細增長都是相應的。這如何知道呢？微細增長是：心是煩惱的製造者，因為遮蔽，因為與善相違，微細增長使心變得煩惱，未曾生起的善不生起，已經生起的也完全退失，因此不是不相應的。他們這樣說。 經部師認為，不是其他實體的微細增長，既不是相應的，也不是不相應的，而是煩惱潛伏時稱為微細增長，醒來時稱為遍纏。什麼是潛伏呢？沒有顯現的種子實體隨之分離。什麼是醒來呢？已經顯現的。什麼是種子實體呢？從身體的煩惱所生，是產生煩惱的力量，例如從體驗的知識所生，是產生憶念的力量；又如，例如苗芽等從稻穀的果實所產生的力量。』他們這樣說。後來的論師認為，經部師的觀點是好的。第二，詳細地解釋它：這六種也可以分為貪慾的欲貪微細增長和有貪微細增長兩種，所以說是七種。從色界和無色界二界所生的貪慾是有貪。

【English Translation】 Therefore, the actions that create various worlds are also accumulated by subtle increases, so the root of manifest existence is subtle increase. When afflictions arise, they do ten things: they make the root firm, they make the continuum exist, they cultivate in the field, they accomplish similar causes, they manifest the existence of karma, they completely hold their own retinue, they are completely ignorant of the object, they lead the continuum of consciousness, they waver from the side of virtue, and they universally bind in the sense of not transcending the realm. What are these subtle increases? In short, there are six: because of the power of desire, others increase on the object, so it is the subtle increase of desire; likewise, there is the subtle increase of anger, the subtle increase of pride, the subtle increase of ignorance, the subtle increase of views, and the subtle increase of doubt. For these, the Vaibhashikas believe that the term 'subtle increase' that appears in the Abhidharma is only a characteristic of afflictions, therefore, subtle increases are only concurrent. How is this known? Subtle increases are: the mind is the maker of afflictions, because it obscures, because it is contrary to virtue, subtle increases make the mind afflicted, unarisen virtue does not arise, and what has arisen is also completely lost, therefore it is not non-concurrent. They say this. The Sutra masters believe that the subtle increase that is not another entity is neither concurrent nor non-concurrent, but when afflictions are dormant, it is called subtle increase, and when awakened, it is called pervasive entanglement. What is dormant? The seed entity that has not manifested separates. What is awakened? What has manifested. What is the seed entity? Born from the afflictions of the body, it is the power to generate afflictions, for example, born from experienced knowledge, it is the power to generate memory; also, for example, the power generated from the fruit of rice, such as sprouts. ' They say. Later teachers think that the view of the Sutra masters is good. Second, explaining it in detail: these six can also be divided into the subtle increase of desire for desire and the subtle increase of desire for existence, so it is said to be seven. The desire born from the two realms of the form realm and the formless realm is the desire for existence.

---

་སྟེ། དེ་དག་ནི་ཕལ་ཆེར་ཁ་ནི་ནང་དུ་བལྟས་པ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་འདོད་ཆགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། ། 8-575 དེར་ཁ་ཅིག་ཁམས་དེ་གཉིས་ལ་ཐར་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའི་འདུ་ཤེས་ཡོད་པ་དེ་ཟློག་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་འདོད་ཆགས་སུ་བཤད་དོ། །ཡང་ན་དྲུག་པོ་དེའི་ལྟ་བ་ལ་ལྔ་དབྱེ་སྟེ། འཇིག་ ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང་། ལོག་པར་ལྟ་བ་དང་། མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བ་དང་། ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་ནི། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་ལ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་བཅུའོ། །བཅུ་པོ་དེ་འདོད་ པ་ན་སྤྱོད་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཅིག །གཟུགས་མེད་ན་སྤྱོད་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཅིག་སྟེ། དགུ་བཅུ་རྩ་བརྒྱད་དུ་འགྱུར་ལ། དེ་ཡང་ཁམས་གསུམ་པའི་མཐོང་བས་ སྤང་བར་བྱ་བ་དང་། སྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་གཉིས་སུ་འདུ་ལ། དེའི་འདོད་སྤྱོད་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ནི་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཏེ། ཕྲ་རྒྱས་དེ་དག་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བྱ་ བཅུ་དང་། དེ་དག་གཉིས་ལས་ཀུན་འབྱུང་མཐོང་བས་སྤང་བྱ་བདུན། འགོག་པ་མཐོང་བས་སྤང་བྱ་བདུན་ཏེ། ལྟ་བའི་འཇིག་ཚོགས། མཐར་འཛིན། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་འཛིན་གསུམ་མ་གཏོགས་པས་སོ། །ལམ་ མཐོང་བས་སྤང་བྱ་བརྒྱད་དེ། འཇིག་ལྟ་དང་མཐར་འཛིན་གཉིས་མ་གཏོགས་སོ། །འདོད་ན་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་བདེན་པ་མཐོང་བས་རིམ་བཞིན་སྤོང་བར་བྱེད་དོ། །འདོད་ཆགས་ཁོང་ཁྲོ་མ་རིག་ང་རྒྱལ་བཞི་ནི་སྒོམ་པས་སྤང་བྱ་ཡིན་ཏེ། 8-576 བདེན་པ་མཐོང་བ་ཕྱིས་ལམ་གོམས་པར་བྱས་པས་སྤོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་འཇིག་ལྟ་དང་མཐར་འཛིན་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བྱ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། ལོག་ལྟ་ནི་བདེན་པ་བཞི་སོ་སོ་མཐོང་ བས་སྤང་བར་བྱ་བས་ན་བཞི། ལྟ་བ་མཆོག་འཛིན། ཐེ་ཚོམ་གཉིས་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུར་བཞི་བཞི། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་འཛིན་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་། ལམ་མཐོང་བས་སྤང་བྱ་ཡིན་པ་གཉིས། ལྷག་ མ་བཞི་ནི་བདེན་བཞི་སོ་སོ་མཐོང་བས་སྤང་བྱ་དང་། སྒོམ་པས་སྤང་བྱ་ཡིན་པས་ལྔ་ལྔ་སྟེ། སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་པོ་དེ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་ཁོང་ཁྲོ་བ་ལྔ་ མ་གཏོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་གཟུགས་ཁམས་ན་སྤྱོད་པ་སོ་གཅིག་གོ །གཟུགས་ཁམས་ཇི་ལྟ་བ་གཟུགས་མེད་ཀྱང་དེ་དག་འདྲ་བར་སོ་གཅིག་སྟེ། དེ་ལྟར་དགུ་བཅུ་རྩ་བརྒྱད་དུ་འདོད་དོ། །ཅི་མཐོང་ བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྲ་རྒྱས་དེ་དག་ངེས་པར་མཐོང་བ་ཁོ་ནས་སྤོང་ངམ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྲ་རྒྱས་གང་དག་ཆོས་བཟོད་ པ་ཡིས་གཞོམ་པར་བྱ་བས་མཐོང་བས་སྤང་བྱ་ཉིད་དོ། །ལྷན་སྐྱེས་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་དང་བཟོད་པས་གཞོམ་པར་བྱ་བའི་ཕྲ་རྒྱས་རྣམས་ནི་ཅི་རིགས་པར་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་དང་། 8-577 སོ་སོ་སྐྱ

【現代漢語翻譯】 因此，他們大多貪戀于向內觀察的禪定。 爲了消除某些人認為這兩個界是解脫的觀念，所以說對它們有貪戀。或者，六種見解可以分為五類：有身見、邊見、邪見、見取見和戒禁取見，共十種。這十種見解在欲界中有三十六種行相，在色界中有三十一種行相，在無色界中也有三十一種行相，總共九十八種。這些都可以歸納為三界中見道所斷和修道所斷兩種。其中，欲界的行相中見道所斷的有三十二種，這些細微的煩惱通過見苦所斷的有十種，通過見苦集所斷的有七種，通過見苦滅所斷的有七種，除了有身見、邊見和戒禁取見三種之外。通過見道所斷的有八種，除了有身見和邊見兩種之外。在欲界中，通過見苦等四諦，依次斷除這些煩惱。貪、嗔、癡、慢四種煩惱是修道所斷的。 這是因為在見諦之後，通過反覆修習道才能斷除。其中，有身見和邊見僅僅是見苦所斷，而邪見則可以通過分別見四諦來斷除，因此有四種。見取見和疑也同樣有四種。戒禁取見是見苦和見道所斷，因此有兩種。其餘四種煩惱既是見四諦所斷，也是修道所斷，因此各有五種。這三十六種煩惱是欲界的行相。除了嗔之外，這些煩惱本身就是色界的三十一種行相。色界的情況與無色界相同，也有三十一種行相，因此總共有九十八種。那麼，這些見道所斷的細微煩惱是否必須通過見道才能斷除呢？並非如此。那麼是什麼呢？從有頂天產生的細微煩惱，可以通過忍法來摧毀，因此是見道所斷。與生俱來的、通過後得智和忍法來摧毀的細微煩惱，根據情況，聖者可以通過見道來斷除， 凡夫

【English Translation】 Therefore, they are mostly attached to the dhyana (meditative absorption) of looking inward. To counteract the notion that some consider these two realms as liberation, it is said that there is attachment to them. Alternatively, the six views can be divided into five categories: view of the aggregates (satkayadrishti), extreme view (antagrahadrishti), wrong view (mithyadrishti), view of holding views as supreme (drishtiparమర్శadrishti), and view of holding moral discipline and asceticism as supreme (silavrataparamarమర్శadrishti), totaling ten. These ten views have thirty-six aspects in the desire realm, thirty-one aspects in the form realm, and thirty-one aspects in the formless realm, totaling ninety-eight. These can be categorized into two types: those to be abandoned by seeing the truth (見道所斷) in the three realms and those to be abandoned by cultivation (修道所斷). Among them, the aspects in the desire realm that are to be abandoned by seeing the truth are thirty-two. These subtle afflictions are abandoned by seeing suffering (苦諦) are ten, by seeing the origin (集諦) from those two are seven, by seeing cessation (滅諦) are seven, except for the three: view of the aggregates, extreme view, and holding moral discipline and asceticism as supreme. Those to be abandoned by seeing the path (道諦) are eight, except for the two: view of the aggregates and extreme view. In the desire realm, these afflictions are abandoned sequentially by seeing the truths of suffering, etc. The four afflictions of attachment, anger, ignorance, and pride are to be abandoned by cultivation. This is because they are abandoned by cultivating the path after seeing the truth. Among them, the view of the aggregates and the extreme view are only to be abandoned by seeing suffering, while the wrong view can be abandoned by separately seeing the four truths, thus there are four. The view of holding views as supreme and doubt are also four each in the same way. Holding moral discipline and asceticism as supreme is to be abandoned by seeing suffering and the path, thus there are two. The remaining four are to be abandoned by separately seeing the four truths and by cultivation, thus there are five each. These thirty-six are the aspects in the desire realm. Except for anger, these afflictions themselves are the thirty-one aspects in the form realm. As the form realm is, so is the formless realm, similar to those thirty-one, thus it is considered as ninety-eight. Are these subtle afflictions to be abandoned by seeing the truth necessarily abandoned only by seeing the truth? No. Then what is it? The subtle afflictions arising from the peak of existence (有頂天), which are to be destroyed by the acceptance of dharma (忍法), are indeed to be abandoned by seeing the truth. The subtle afflictions that are innate and to be destroyed by subsequent knowledge and acceptance are, as appropriate, abandoned by seeing the truth by the noble ones, ordinary people

---

ེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་དག་གཉིས་ཀྱིས་སོ། །བཟོད་པས་གཞོམ་མིན། ས་ཐམས་ཅད་ན་ཤེས་པས་གཞོམ་པར་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་འཕགས་གཉིས་ཀའི་ཡང་སྒོམ་པ་ཁོ་ ནས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ལྟ་བ་ལྔ་རང་གི་ངོ་བོའང་བདག་དང་བདག་གིར་ལྟ་བ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ཏེ་འཇིག་པས་ན་འཇིག་པ་དང་། བསགས་པས་ཚོགས་ཏེ་འཇིག་ཚོགས་སོ། །ཚོགས་ཞེས་པ་ མང་པོ་དང་ཕུང་པོ་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །དེ་ཡང་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་བཏགས་པ་སྟེ། རྟག་པར་འདུ་ཤེས་པ་དང་། རིལ་པོར་འདུ་ཤེས་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ཏུ་མངོན་ པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་ལ་རྟག་པར་ལྟ་བའམ་ཆད་པར་ལྟ་བ་ནི་མཐར་འཛིན་ཏེ་རྟག་ཆད་ཀྱི་མཐར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དང་། སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་བདེན་པ་མེད་དོ་ཞེས་ལྟ་བ་ ལོག་ལྟ་སྟེ། ལོག་པར་ཞུགས་པའི་ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་ལོག་པར་ལྟ་བ་ཡིན་ཀྱང་མར་དྲི་ང་བ་བཞིན་དུ་ཧ་ཅང་ཚབས་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཁོ་ན་བཤད་དེ། འདི་ནི་སྐུར་ པ་འདེབས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། གཞན་དག་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དམན་པ་ལ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ལྟ་བ་ནི་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའོ། །དམན་པ་ཞེས་པ་དེ་ཅི་ལ་ན། 8-578 ཟག་བཅས་ཐམས་ཅད་ཏེ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་མིན་པ་ལ་རྒྱུ་དང་། ལམ་མིན་པ་དེར་ཏེ་རྒྱུ་དང་ལམ་ཏུ་ལྟ་བ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་འཛིན་ནོ། །དེ་དག་ ནི་ལྟ་བ་ལྔ་ཡིན་ནོ། ། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྒྱུ་མིན་པ་རྒྱུར་འདོད་པ་དང་། མེ་དང་ཆུ་ལ་འཇུག་པ་སོགས་མཐོ་རིས་ཀྱི་རྒྱུ་མིན་པ་ལ་རྒྱུར་ལྟ་བ་དང་། ཚུལ་ ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་ཅན་དང་། གྲངས་ཅན་དང་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ཤེས་པ་སོགས་ཐར་པའི་ལམ་མ་ཡིན་པ་ལམ་དུ་ལྟ་བའོ། །ལྟ་བ་འདི་ཀུན་འབྱུང་མཐོང་བས་སྤང་བྱར་རིགས་ན་དེར་མི་འཇོག་པ་ སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བྱར་བཞག་ཅེ་ན། དབང་ཕྱུག་སོགས་རྒྱུར་མངོན་པར་ཞེན་པ་དེ་ནི། རྟག་པ་དང་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཡིས་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་དེའི་ཕྱིར་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ མཐོང་བ་ཁོ་ནས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལྟ་བ་གསུམ་ལས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་ཚན་ཏེ། མཐར་འཛིན་ལྟ་བའི་ནང་ནས་རྟག་པར་ལྟ་བ་ནི་རྟག་པར་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ པ་ཞེས་བྱའོ། །ལྟ་བ་མཆོག་འཛིན་ལས་བདེ་བ་དང་གཙང་བར་འཛིན་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གཉིས་འཇིག་ཚོགས་སུ་ལྟ་བ་ལས་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གོ །ཕྱིན་ཅི་ལོག་པར་གང་གིས་འཇོག་ན། 8-579 དམིགས་པ་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་ཕྱིར་དང་། ངེས་པར་རྟོག་པའི་ཕྱིར་དང་། སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཕྱིར་གྱིས་སོ། །མདོ་ལས་འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་དང་། སེམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་དང་། ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ ལོག་པ་ཞེས་གསུངས་ན་ཇི་ལྟ་བུ། འདི་ནི་ལ

【現代漢語翻譯】 智者們認為，通過修行所應斷除的煩惱有兩種。通過忍耐無法摧毀它們。在所有地（指三界九地）上，通過智慧所應摧毀的煩惱，無論是聲聞乘還是菩薩乘，都只能通過修行來斷除。 五種見解的自性，即認為我是『我』，我所是『我所』的見解，是『壞聚』，因為『壞』所以是『壞』，因為『積聚』所以是『聚』，因此稱為『壞聚』。『聚』的意思是眾多和集合。這是對五取蘊的假立，爲了斷除常執和整體執。對於想要執著為『我』的事物，執著為常或執著為斷，這是邊見，因為執著于常斷二邊。認為痛苦等真理不存在的見解是邪見，所有邪惡的見解都是邪見，但就像臭氣熏天的東西一樣，因為它非常強烈，所以只說一個。這是誹謗，而其他的則是增益。 將低劣的視為殊勝的見解是見取見。什麼是低劣的呢？就是所有有漏法，因為它們已被聖者們斷除。將非因視為因，將非道視為道，即認為持戒和苦行是最高的，這是戒禁取見。這些就是五種見解。 將自在天等非世間之因視為因，將入火入水等非生天之因視為因，以及將持戒苦行者、數論派和瑜伽派的知識等非解脫道視為解脫道。如果這些見解應由見苦所斷，為何不將其歸於見苦所斷，而歸於見集所斷呢？因為執著自在天等為因，是由於顛倒地執著常和我的緣故，因此只能通過見苦來斷除。三種見解中有四種顛倒，即在邊見中，執著常的見解是常顛倒。在見取見中，執著樂和凈的兩種顛倒是由於壞聚見中執著我的顛倒。通過什麼來確定是顛倒呢？ 因為對境是顛倒的，因為確定地分別，以及因為增益。如果經中說『想顛倒』、『心顛倒』和『見顛倒』，那又是什麼意思呢？這...

【English Translation】 The wise consider that the afflictions to be abandoned through meditation are of two kinds. They cannot be destroyed by patience. On all grounds (referring to the Nine Grounds of the Three Realms), the afflictions to be destroyed by wisdom, whether of the Hearer Vehicle or the Bodhisattva Vehicle, can only be abandoned through meditation. The nature of the five views, namely the view that 'I' am 'I' and what belongs to me is 'mine', is 'destructive aggregation' (Jigten Tsok, Skt: Satkayadrishti), because it 'destroys' it is 'destruction', because it 'accumulates' it is 'aggregation', hence it is called 'destructive aggregation'. 'Aggregation' means numerous and collection. This is a designation for the five aggregates of clinging, in order to abandon the clinging to permanence and wholeness. To regard as permanent or to regard as annihilation the very object that one wishes to cling to as 'self' is the extreme view (Mthar Dzin, Skt: Antagrahadrishti), because it clings to the extremes of permanence and annihilation. The view that suffering and other truths do not exist is a wrong view (Logta, Skt: Mithyadrishti), all evil views are wrong views, but like something with a foul odor, because it is very strong, only one is spoken of. This is defamation, while the others are augmentation. The view of holding the inferior as superior is the view of holding to the supreme (Tawa Chogtu Dzinpa, Skt: Drstiparamarsa). What is inferior? It is all contaminated dharmas, because they have been abandoned by the noble ones. To regard a non-cause as a cause, and a non-path as the path, that is, to regard adherence to precepts and asceticism as supreme, is the view of holding to discipline and asceticism (Tsultrim Dang Trultuk Chogdzin, Skt: Silavrataparamarsa). These are the five views. Regarding Isvara (Wangchuk) and others as the cause of the world when they are not, regarding entering fire and water as the cause of rebirth in higher realms when they are not, and regarding the knowledge of those who practice discipline and asceticism, the Samkhya school, and the Yoga school as the path to liberation when it is not. If these views should be abandoned by seeing suffering, why are they not placed as abandoned by seeing suffering, but placed as abandoned by seeing the origin? Because clinging to Isvara and others as the cause is due to the perverted clinging to permanence and self, therefore it can only be abandoned by seeing suffering. Among the three views, there are four perversions, that is, in the extreme view, the view of clinging to permanence is called the perversion of permanence. In the view of holding to the supreme, the two perversions of clinging to pleasure and purity are due to the perversion of clinging to self in the view of destructive aggregation. Through what is it determined to be a perversion? Because the object is perverted, because of definite discrimination, and because of augmentation. If the sutras say 'perverted thought', 'perverted mind', and 'perverted view', what does that mean? This is...

---

ྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ཡིན་ཏེ། ལྟ་བ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་དེའི་དབང་གིས་དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སེམས་དང་འདུ་ཤེས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ ཏུ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ང་རྒྱལ་གྱི་ཕྲ་རྒྱས་ནི་བདུན་ཏེ། ང་རྒྱལ་དང་། ལྷག་པའི་ང་རྒྱལ་དང་། ང་རྒྱལ་ལས་ང་རྒྱལ་དང་། ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དང་། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་དང་། ཅུང་ཟད་ མཉམ་པའི་ང་རྒྱལ་དང་། ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །བྱེ་བྲག་མེད་པར་སེམས་ཁེངས་པ་ལ་ང་རྒྱལ་ཞེས་བཏགས་སོ། །དེ་འཇུག་པའི་བྱེ་བྲག་ལས་ནི་བདུན་དུ་སོང་སྟེ། ཆུང་ངུ་ལས་བདག་ཁྱད་པར་ དུ་འཕགས་པའམ་མཉམ་པ་དང་མཉམ་མོ་སྙམ་སེམས་ཁེངས་པ་ནི་ང་རྒྱལ་ལོ། །མཉམ་པ་ལས་བདག་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ་སྙམ་པ་ནི་ལྷག་པའི་ང་རྒྱལ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ལས་བདག་ ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ་སྙམ་པ་ནི་ང་རྒྱལ་ལས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་ལོ། །ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་བདག་གམ་བདག་གིར་སེམས་པ་ནི་ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །ཁྱད་པར་ཐོབ་པར་བྱ་བ་མ་ཐོབ་པར་བདག་གིས་ཐོབ་བོ་སྙམ་པ་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། ། 8-580 ཆེས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ལས་ཅུང་ཟད་ཅིག་གིས་དམན་ནོ་སྙམ་པ་ནི་ཅུང་ཟད་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་པ་དང་ལྡན་པ་ལ་བདག་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ནོ་སྙམ་པ་ ནི་ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །བསྟན་བཅོས་ལས། བདག་མཆོག་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་རྣམ་པ་དང་། བདག་དང་འདྲའོ། །བདག་དམན་ནོ། བདག་བས་མཆོག་ཡོད་དོ། །བདག་དང་མཉམ་པ་ཡང་ངོ་། །བདག་བས་ དམན་པ་ཡོད། བདག་བས་མཆོག་མེད་དོ། །བདག་དང་མཉམ་པ་མེད། བདག་བས་དམན་པ་མེད་དོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་རྣམ་པ་སྟེ་དགུར་བཤད་པ་དེ་དག་ནི། ང་རྒྱལ་དང་། ལྷག་པའི་ང་རྒྱལ་ དང་། ཅུང་ཟད་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་གསུམ་དུ་འདུའོ། །ང་རྒྱལ་བདུན་པོ་མཐོང་བ་དང་སྒོམ་པ་དག་གིས་ཟད་པར་བྱའོ། །སྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་གསོད་པ་སོགས་ནས་བརྫུན་ དུ་སྨྲ་བར་བྱེད་པའི་བར་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་སྒོམ་པས་སྤང་བྱའོ། །དེ་བཞིན་སྐྱེ་བའི་སྲེད་པ་དང་། འཇིག་པའི་སྲེད་པ་ཡང་དེའོ། །ཁམས་གསུམ་པའི་མི་རྟག་པ་དེ་ལ་དོན་དུ་གཉེར་བ་ནི་ འཇིག་པའི་སྲེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །འཕགས་པ་ལ་ང་རྒྱལ་གྱི་རྣམ་པ་སོགས་འཇིག་སྲེད་ཀྱི་བར་དང་ངའོ་སྙམ་པ་མི་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་རྒྱས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ང་རྒྱལ་གྱི་རྣམ་པ་རྣམས་དང་ངའོ་སྙམ་པ་འཇིག་ལྟས། 8-581 གསོད་སོགས་ལོག་ལྟས། འཇིག་སྲེད་ཆད་ལྟས། སྐྱེ་སྲེད་རྟག་ལྟས་རྒྱས་པ་ཡིན་ལ། མི་དགེ་བའི་འགྱོད་པའང་སྒོམ་སྤང་མ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་དེ་དག་ལེགས་པར་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ལ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་ མི་འགྲོའི་ཁྱད། ཟག་བཅས་ཟག་མེད་ཀྱི་དམིགས་པ། དམིགས་མཚུངས་གཉིས་ཀྱི་རྒྱས་ཁྱེར། གང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་མ་བསྟན་ཡིན་པ། གང་དང་ལྡན་པ

【現代漢語翻譯】 什麼是顛倒的見解？由於顛倒的見解的影響，與之相應的心理活動和認知也被稱為顛倒。傲慢的細微差別有七種：傲慢、過度的傲慢、傲慢之上的傲慢、『我是』的傲慢、顯現的傲慢、稍微相似的傲慢和錯誤的傲慢。普遍地，內心驕傲自滿就被稱為傲慢。由於其進入方式的差異，它分為七種：認為自己在渺小的事物上比別人優越或相等，或者認為自己與別人相等而內心驕傲自滿，這是傲慢。認為自己與相等的人相比更為優越，這是過度的傲慢。認為自己比優越的人更為優越，這是傲慢之上的傲慢。認為與近取五蘊（蘊：梵文skandha，指構成人身心的五種要素，即色、受、想、行、識）有關的『我』或『我的』是『我是』的傲慢。對於尚未獲得的殊勝之境，認為自己已經獲得，這是顯現的傲慢。認為自己比最殊勝的人僅僅稍微遜色一點，這是稍微相似的傲慢。對於不具備功德者，認為自己具備功德，這是錯誤的傲慢。經論中說：『認為我是最殊勝的』是傲慢的一種表現，『我和他相似，我比他差，有比我殊勝的，我和他相等，有比我差的，沒有比我殊勝的，沒有和我相等的，沒有比我差的』，這些傲慢的表現共有九種，它們可以歸納為傲慢、過度的傲慢和稍微相似的傲慢這三種。這七種傲慢可以通過見道和修道來斷除。由於修道所要斷除的法以殺生等乃至妄語為對境，因此所有這些煩惱都屬於修道所斷。同樣，有生之貪和無生之貪也是如此。貪求三界（三界：梵文trayo dhatavah，指眾生輪迴的欲界、色界、無色界）的無常，這被稱為無生之貪。對於聖者來說，不會產生傲慢的表現等乃至無生之貪以及『我是』的念頭，因為這些會增長他們的煩惱。傲慢的表現等和『我是』的念頭會增長常見，殺生等會增長邪見，無生之貪會增長斷見，有生之貪會增長常見，不善的後悔不是修道所斷。對於這三個問題的完善確定，需要區分周遍與不周遍的差別，有漏與無漏的對境，相似對境和非相似對境的增長方式，什麼是惡和無記，以及與什麼相應。 What is a perverted view? Due to the influence of perverted views, corresponding mental activities and cognitions are also described as perverted. The subtle aspects of pride are seven: pride, excessive pride, pride beyond pride, the pride of 'I am,' manifest pride, slightly similar pride, and false pride. Generally, being conceited is called pride. Due to the differences in how it arises, it is divided into seven: feeling superior to or equal to others in small matters, or feeling proud that one is equal to others, this is pride. Thinking that one is superior to those who are equal is excessive pride. Thinking that one is superior to those who are superior is pride beyond pride. Thinking of the 'I' or 'mine' related to the five aggregates of clinging (skandha: Sanskrit, referring to the five elements that constitute a person's mind and body, namely form, feeling, perception, mental formations, and consciousness) as 'I am' is the pride of 'I am.' Thinking that one has attained a superior state that has not yet been attained is manifest pride. Thinking that one is only slightly inferior to the most superior person is slightly similar pride. Thinking that one possesses qualities when one does not possess them is false pride. The scriptures say: 'Thinking I am the most superior' is a manifestation of pride, 'I am similar to him, I am inferior to him, there are those who are superior to me, I am equal to him, there are those who are inferior to me, there is no one superior to me, there is no one equal to me, there is no one inferior to me,' these manifestations of pride are nine in total, and they can be summarized into three types: pride, excessive pride, and slightly similar pride. These seven types of pride can be eliminated through the path of seeing and the path of cultivation. Because the objects to be abandoned by the path of cultivation are actions such as killing and lying, all these afflictions belong to what is to be abandoned by the path of cultivation. Similarly, craving for existence and craving for non-existence are also the same. Craving for the impermanence of the three realms (trayo dhatavah: Sanskrit, referring to the realm of desire, the realm of form, and the formless realm where beings transmigrate) is called craving for non-existence. For noble beings, manifestations of pride and the like, up to craving for non-existence, and the thought of 'I am' do not arise, because these would increase their afflictions. Manifestations of pride and the thought of 'I am' increase the view of permanence, killing and the like increase wrong views, craving for non-existence increases the view of annihilation, craving for existence increases the view of permanence, and unwholesome regret is not abandoned by cultivation. For the perfect determination of these three questions, it is necessary to distinguish the difference between pervasive and non-pervasive, the objects of defiled and undefiled, the way of increasing similar and dissimilar objects, what is evil and unspecified, and what it corresponds to.

【English Translation】 What is a perverted view? Due to the influence of perverted views, corresponding mental activities and cognitions are also described as perverted. The subtle aspects of pride are seven: pride, excessive pride, pride beyond pride, the pride of 'I am,' manifest pride, slightly similar pride, and false pride. Generally, being conceited is called pride. Due to the differences in how it arises, it is divided into seven: feeling superior to or equal to others in small matters, or feeling proud that one is equal to others, this is pride. Thinking that one is superior to those who are equal is excessive pride. Thinking that one is superior to those who are superior is pride beyond pride. Thinking of the 'I' or 'mine' related to the five aggregates of clinging (skandha: Sanskrit, referring to the five elements that constitute a person's mind and body, namely form, feeling, perception, mental formations, and consciousness) as 'I am' is the pride of 'I am.' Thinking that one has attained a superior state that has not yet been attained is manifest pride. Thinking that one is only slightly inferior to the most superior person is slightly similar pride. Thinking that one possesses qualities when one does not possess them is false pride. The scriptures say: 'Thinking I am the most superior' is a manifestation of pride, 'I am similar to him, I am inferior to him, there are those who are superior to me, I am equal to him, there are those who are inferior to me, there is no one superior to me, there is no one equal to me, there is no one inferior to me,' these manifestations of pride are nine in total, and they can be summarized into three types: pride, excessive pride, and slightly similar pride. These seven types of pride can be eliminated through the path of seeing and the path of cultivation. Because the objects to be abandoned by the path of cultivation are actions such as killing and lying, all these afflictions belong to what is to be abandoned by the path of cultivation. Similarly, craving for existence and craving for non-existence are also the same. Craving for the impermanence of the three realms (trayo dhatavah: Sanskrit, referring to the realm of desire, the realm of form, and the formless realm where beings transmigrate) is called craving for non-existence. For noble beings, manifestations of pride and the like, up to craving for non-existence, and the thought of 'I am' do not arise, because these would increase their afflictions. Manifestations of pride and the thought of 'I am' increase the view of permanence, killing and the like increase wrong views, craving for non-existence increases the view of annihilation, craving for existence increases the view of permanence, and unwholesome regret is not abandoned by cultivation. For the perfect determination of these three questions, it is necessary to distinguish the difference between pervasive and non-pervasive, the objects of defiled and undefiled, the way of increasing similar and dissimilar objects, what is evil and unspecified, and what it corresponds to.

---

། དངོས་པོ་གང་ལ་ཕྲ་རྒྱས་དུ་ཞིག་རྒྱས་པ། རྣམ་གྲངས་ཀྱི་དབྱེ་བསྡུ། ངེས་ཚིག །གཞན་པའི་རྣམ་གྲངས་བཤད་པ་ལས། དང་པོ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་མི་འགྲོའི་ཁྱད་པར་ནི། ཕྲ་རྒྱས་དགུ་བཅུ་རྩ་བརྒྱད་དེ་དག་ལས་དུ་ཞིག་ཀུན་ཏུ་འགྲོ། དུ་ཞིག་ ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་དང་རྒྱུ་ཀུན་འབྱུང་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ལྟ་བ་རྣམས་དང་། དེ་བཞིན་ཐེ་ཚོམ་དང་། གང་དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་མ་ རིག་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་མ་འདྲེས་པའི་མ་རིག་པ་གང་ཡིན་པ་རྣམས་རང་གི་ཁམས་མཐའ་དག་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་སྐལ་པ་མཉམ་པའི་ཁམས་ཀུན་ཏུ་ འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་འགྲོ་བཅུ་གཅིག་དེ་དག་ལས་དགུ་གོང་དུ་དམིགས་པ་སྐལ་པ་མི་མཉམ་པའི་ཁམས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་སྟེ། འཇིག་ལྟ་མཐར་འཛིན་ལྟ་བ་གཉིས་པོ་མ་གཏོགས་པའོ། །ཅི་ཕྲ་རྒྱས་ཁོ་ན་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། 8-582 མ་ཡིན་ཏེ་ཕྲ་རྒྱས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་དེ་དག་དང་ནི་ལྷན་ཅིག་གང་འབྱུང་བ་དེའང་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ལ། ཐོབ་པ་རྣམས་ནི་འབྲས་བུ་དུ་མའི་ཕྱིར་མ་གཏོགས་སོ། །གཉིས་པ་ཟག་ བཅས་ཟག་མེད་ཀྱི་དམིགས་པ་ནི། ཕྲ་རྒྱས་དགུ་བཅུ་རྩ་བརྒྱད་ལས་དུ་ཟག་བཅས་ལ་དམིགས། དུ་ཟག་མེད་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འགོག་པ་མཐོང་བས་སྤང་བྱ་གསུམ་པོ། ལོག་ལྟ་ཐེ་ཚོམ་ དེ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་། འབའ་ཞིག་པ་སྟེ་མ་འདྲེས་པའི་མ་རིག་པ་དང་། ལམ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་གསུམ་པོ་དེ་དང་ཉིད་དེ། དྲུག་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ ཅན་ནོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ཟག་བཅས་ལ་དམིགས་པའོ། །འགོག་པ་ལ་དམིགས་པ་རང་གི་ས་པའི་འགོག་པ་ཁོ་ན་དང་། ལམ་ལ་དམིགས་པ་འདོད་སྤྱོད་རྣམས་ཀྱི་དམིགས་པ་ནི་ས་དྲུག་གི་ཆོས་ཤེས་ པའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ལམ་ཐམས་ཅད་ཡིན་ཏེ། ཁམས་གསུམ་ཀའི་གཉེན་པོ་ཡང་ཡིན་ནོ། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་ན་སྤྱོད་པ་ས་བརྒྱད་པོ་རྣམས་ཀྱི་དམིགས་པ་ཡང་ས་དགུའི་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་ མཐུན་པའི་ལམ་ཐམས་ཅད་ཡིན་པས། དེའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་དེ་དག་འདིའི་ཡུལ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ལམ་ནི་ཕན་ཚུན་རྒྱུ་ཡིན་པས་སོ། །འདོད་ཆགས་ཁོང་ཁྲོ་ང་རྒྱལ་ལྟ་བ་མཆོག་འཛིན། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་འཛིན་ཟག་མེད་ཀྱི་དམིགས་པར་མི་འདོད་པའི་རྒྱུ་མཚན། 8-583 འདོད་ཆགས་མིན་ཏེ་དེ་སྤང་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནོད་པར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་སྡང་སྟེ་ཁོང་ཁྲོ་མིན། འགོག་ལམ་ཞི་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ང་རྒྱལ་མ་ཡིན་ལ། འགོག་ལམ་ཡང་དག་པའི་ དོན་དུ་དག་པའི་ཕྱིར་ལྟ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་ལ་མཆོག་འཛིན་དེའི་དམིགས་པ་མིན་ནོ། །གསུམ་པ་དམིགས་མཚུངས་གཉིས་ཀྱི་རྒྱས་ཁྱེར་བཤད་པ་ནི། དགུ་བཅུ་རྩ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ལས་དུ་

【現代漢語翻譯】 何者增長了如此眾多的隨眠？ 各類別的歸納、定義，以及其他類別的闡述。首先，關於周遍與非周遍的差別：在九十八種隨眠中，哪些是周遍的？哪些不是周遍的？ 答：那些見苦所斷的煩惱，以及懷疑，和那些與它們同時相應的無明，以及見苦所斷的不共無明，這些都緣于各自的界，因此在同分界中是周遍的。在十一種周遍的煩惱中，除了有身見和邊執見之外，有九種是緣于上界的，在非同分界中是周遍的。 難道只有隨眠才是周遍的嗎？ 不是的，與那些周遍的隨眠同時生起的法也是周遍的，而獲得僅僅是爲了多種果。 第二，關於有漏和無漏的所緣：在九十八種隨眠中，哪些緣于有漏？哪些緣于無漏？ 答：見滅所斷的三種煩惱，邪見和懷疑，那些與它們相應的，以及唯一的不共無明，以及見道所斷的三種煩惱，這六種是無漏的行境。其餘的都緣于有漏。緣于滅的，僅僅是各自地的滅。緣于道的，欲界的行境是與六地的法相應的道，也是三界的對治。色界和無色界的八地行境，也是與九地的后得智相應的道，因此，它們的行境是這些的境界。為什麼道是相互的因呢？ 為什麼不認為貪慾、嗔恚、我慢、見、戒禁取見、以及禁戒取見是無漏的所緣呢？ 因為貪慾不是，它是所斷的。嗔恚不是因為不損害。我慢不是因為滅和道是寂靜的。見中的戒禁取見不是它的所緣，因為滅和道是清凈的真實。 第三，闡述所緣相同的兩種煩惱：在九十八種煩惱中，哪些...

【English Translation】 What is it that proliferates into so many latent tendencies? The classification of categories, definitions, and explanations of other categories. First, regarding the difference between pervasive and non-pervasive: Among the ninety-eight latent tendencies, which are pervasive? Which are not pervasive? Answer: Those views to be abandoned by seeing suffering and its origin, as well as doubt, and the ignorance that is simultaneously associated with them, and the non-associated ignorance to be abandoned by seeing suffering and its origin, these are pervasive in their respective realms because they focus on all of their own realms in the same category. Among the eleven pervasive afflictions, nine, except for the view of the body and the view of holding to extremes, are pervasive in the non-same category because they focus on the higher realms. Is it only latent tendencies that are pervasive? No, whatever arises simultaneously with those pervasive latent tendencies is also pervasive, and attainment is only for the sake of multiple fruits. Second, regarding the objects of contaminated and uncontaminated: Among the ninety-eight latent tendencies, which focus on the contaminated? Which focus on the uncontaminated? Answer: The three afflictions to be abandoned by seeing cessation, wrong view and doubt, those that are associated with them, and the unique non-associated ignorance, and the three to be abandoned by seeing the path, these six are the domain of the uncontaminated. The remainder focus on the contaminated. What focuses on cessation is only the cessation of its own ground. What focuses on the path, the objects of the desire realm are all the paths that correspond to the knowledge of the six grounds, and are also the antidotes to the three realms. The objects of the eight grounds that operate in the form and formless realms are also all the paths that correspond to the subsequent knowledge of the nine grounds, so their domain is the realm of these. Why is the path the cause of each other? Why are desire, anger, pride, view, holding to the supreme of morality and discipline, and holding to the supreme of vows not considered to be the objects of the uncontaminated? Because desire is not, it is to be abandoned. Anger is not because it does not harm. Pride is not because cessation and the path are peaceful. The holding to the supreme of morality and discipline in view is not its object, because cessation and the path are pure truths. Third, explaining the proliferation of two afflictions with the same object: Among the ninety-eight afflictions, which...

---

ནི་དམིགས་པས་རྒྱས་པར་འགྱུར། དུ་མཚུངས་ལྡན་གྱིས་རྒྱས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཕྲ་རྒྱས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བར་བཞག་པ་དེ་རྣམས་ནི་དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་རང་རང་གི་ས་པ་ལ་རྣམ་པ་ལྔ་པོ་ ཐམས་ཅད་དུ་ནི་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ། ། ཀུན་འགྲོ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ནི་དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་རང་གི་སར་རང་གི་རིས་ཁོ་ན་ལ་རྒྱས་པར་འགྱུར་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཟག་མེད་ ལ་དམིགས་པའི་ཕྲ་རྒྱས་རྣམས་ནི་དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་རྒྱས་པར་མི་འགྱུར་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། ས་གོང་མ་ལ་དམིགས་པའི་ཡུལ་ཅན་རྣམས་ཀྱང་མིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་དམིགས་པའི་དངོས་ པོ་ནི་བདག་གིར་མ་བྱས་པ་དང་། གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟློག་པ་དངོས་པོ་གང་ཞིག་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་སྲེད་པ་དག་གིས་བདག་གིར་བྱས་པ་དེ་ལ་ཕྲ་རྒྱས་གཞན་དག་ཀྱང་རྒྱས་པར་འགྱུར་བར་ནུས་ཏེ། 8-584 སྣམ་བུ་གཤེར་བ་ལ་རྡུལ་ཆགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཕྲ་རྒྱས་གང་ཞིག་ཆོས་གང་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དེ་ནི་དེར་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་ཇི་སྲིད་མ་སྤངས་པ་དེ་སྲིད་དུ་རྒྱས་པར་ འགྱུར་རོ། །བཞི་པ་གང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་མ་བསྟན་ཡིན་པ་ནི། གོང་མ་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་ན་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ལུང་མ་བསྟན་ཡིན་ལ། འདོད་ན་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང་། མཐར་འཛིན་དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་དེ་མཚུངས་ལྡན་གྱི་མ་རིག་པ་ལུང་མ་བསྟན་ནོ། །ཕྲ་རྒྱས་ལྷག་མ་རྣམས་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་འདིར་མི་དགེ་བའོ། །དེ་ལས་འདོད་པ་ན་འདོད་ཆགས་ཁོང་ཁྲོ་ དང་། རྨོངས་པ་རྣམས་མི་དགེ་བའི་ནང་ནས་རྩ་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །ལུང་མ་བསྟན་པའི་རྩ་བ་གསུམ་སྟེ། དེ་ནི་སྲེད་པ་དང་མ་རིག་པ་དང་། བློའམ་ཤེས་རབ་ཐ་ན་རྣམ་པར་སྨིན་ པ་ལས་སྐྱེས་པའང་ངོ་། །གཞན་ཐེ་ཚོམ་ང་རྒྱལ་རྩ་བར་འོས་པ་མིན་ཏེ། ཐེ་ཚོམ་རྣམ་པ་གཉིས་ཉིད་དུ་འཇུག་པས་གཡོ་བའི་ཕྱིར་དང་། ང་རྒྱལ་མཐོན་པོར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཏེ་རྩ་བ་དང་ ཆོས་མི་མཐུན་ནོ། །དེ་ལས་གཞན་མིན་འཇིག་རྟེན་ནི་རྩ་བ་རྣམས་ནི་བརྟན་པ་དང་འོག་ན་གནས་པ་ཞེས་གྲག་གོ །ལུང་མ་བསྟན་པའི་རྩ་བ་བཞི་ཡིན་ཞེས་ཉི་འོག་པརྣམས་ཟེར་ཏེ། ལུང་མ་བསྟན་དེ་དག་གི་ནང་ཚན་སྲེད་པ་དང་། 8-585 ལྟ་བ་དང་། ང་རྒྱལ་དང་། རྨོངས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་གྱིས་རྩ་བར་འདོད་ཅེ་ན། བསམ་གཏན་པ་ནི་གསུམ་སྟེ། སྲེད་ལྟ་ང་རྒྱལ་ཤས་ཆེ་བའི་བསམ་གཏན་པ་དག་ཡིན་ལ། དེ་དག་ཀྱང་མ་རིག་ པའི་དབང་ལས་འགྱུར་རོ། །མདོ་ལས། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་དངོས་པོ་བཅུ་བཞི་གསུངས་པ་དེ་དག་ལུང་མ་བསྟན་ཡིན་པས་སམ། མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི། བཞག་པར་བྱ་བའི་འདྲི་བ་ལ་ལུང་ དུ་མ་བསྟན་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །དྲི་བ་ནི་བཞི་སྟེ། མགོ་གཅིག་ཏུ་ལུང་བསྟན་པར་བྱ་བ་དང་ནི་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་དང་། དྲིས་ནས་དང་། བཞག་པར་བྱ་བས་ལུང་དུ་བསྟན་པ་སྟེ་མཚན་

【現代漢語翻譯】 是因所緣而增長，還是因相應而增長呢？答：那些被設定為周遍的微細增長，都是通過所緣，在各自的處所，於五種行相中全部增長。非周遍者，則是通過所緣，在自己的處所，僅在自己的同類中增長，而不是在其他處所。緣于無漏的微細增長，僅僅是通過所緣不會增長，緣于上地的有境者也不是。為什麼呢？因為那些所緣的對境不是自己所擁有的，並且是其對治品。任何與能被我見和貪愛所執持的對境，其他的微細增長也能增長，就像潮濕的布上會沾染灰塵一樣。任何微細增長與任何法相應，那麼它就會因與該法相應而增長，直到未捨棄該法為止。 第四，什麼是不善和無記的呢？答：上界色界和無色界的一切行為都是無記的。在欲界，與薩迦耶見（有身見，藏文：འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་，梵文：satkāyadṛṣṭi，梵文羅馬轉寫：satkāya-dṛṣṭi，字面意思：壞聚見）和邊執見（藏文：མཐར་འཛིན་，梵文：antagrāha，梵文羅馬轉寫：antagrāha，字面意思：邊執）一起的，以及與之相應的無明是無記的。其餘的微細增長在欲界是不善的。其中，在欲界中，貪慾、嗔恚和愚癡是不善的根本。無記的根本有三種，即貪愛、無明，以及智慧，甚至是異熟所生的。懷疑和驕慢不是根本，因為懷疑會陷入兩種狀態而動搖，驕慢會陷入高舉，與根本的性質不符。因此，世間稱其他的非根本為穩固和位於下方的。有些日下部派說無記的根本有四種，他們認為貪愛、見、驕慢和愚癡是無記的根本。為什麼呢？因為禪定者有三種，即貪愛、見和驕慢佔主導的禪定者，而這些也受到無明的影響。經中說，十四種無記的事物，是因為它們本身是無記的嗎？不是的。那麼是什麼呢？是說對於應該擱置的問題，是無記的。問題有四種，即一概而論地回答、分別解答、反問和應該擱置的問題，這些就是名稱。

【English Translation】 Does it increase through the object of focus or through association? Answer: Those subtle increases that are posited as pervasive increase entirely in their respective places, in all five aspects, through the object of focus. Those that are non-pervasive increase through the object of focus only in their own category in their own place, and not elsewhere. Subtle increases that focus on the uncontaminated simply do not increase through the object of focus, nor do those that have an object of focus on a higher realm. Why? Because the objects of focus of those are not possessed by oneself and are their antidotes. Whatever object is possessed by the view of self and attachment, other subtle increases can also increase, just as dust accumulates on damp cloth. Whatever subtle increase is associated with any dharma, it increases through association with that dharma as long as it has not abandoned that dharma. Fourth, what is unwholesome and what is neutral? Answer: All activities in the upper realms of the Form Realm and Formless Realm are neutral. In the Desire Realm, the ignorance that is associated with the view of the perishable aggregate (藏文：འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་，梵文：satkāyadṛṣṭi，梵文羅馬轉寫：satkāya-dṛṣṭi，字面意思：view of the perishable aggregate) and the extreme view (藏文：མཐར་འཛིན་，梵文：antagrāha，梵文羅馬轉寫：antagrāha，字面意思：extreme view) is neutral. The remaining subtle increases are unwholesome in this Desire Realm. Among these, in the Desire Realm, desire, anger, and delusion are the roots of the unwholesome. There are three roots of the neutral: desire, ignorance, and even the wisdom or intelligence that arises from maturation. Doubt and pride are not suitable as roots, because doubt wavers by engaging in two ways, and pride engages in elevation, which is inconsistent with the nature of a root. Therefore, the world calls the other non-roots stable and situated below. Some of the Lower Ones say that there are four roots of the neutral, and they consider desire, view, pride, and delusion to be the roots of the neutral. Why? Because meditators are of three types: meditators in whom desire, view, and pride are dominant, and these are also influenced by ignorance. The sutra says that the fourteen neutral things, are they neutral because they are neutral in themselves? No. What then? It is said that the questions that should be set aside are neutral. There are four types of questions: those that should be answered categorically, those that should be answered analytically, those that should be asked in return, and those that should be set aside; these are the names.

---

གཞི་རིམ་པ་བཞིན། ཅི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འཆི་བར་འགྱུར་རམ་ཞེས་དྲི་ན་འཆི་བར་འགྱུར་རོ་དང་། ཅི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པ་རྣམས་ནི་ སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་རྣམས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དང་། ཅི་མི་འདི་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་ཡིན་ནམ་དམན་པ་ཡིན་ཞེས་དྲི་ན་གང་ལ་ལྟོས་ཏེ་དྲིས་ནས། གལ་ཏེ་ལྷ་ རྣམས་ལ་ལྟོས་ཏེ་ཟེར་ན་དམན་ནོ། །འོན་ཏེ་ངན་སོང་རྣམས་ལ་ལྟོས་ཏེ་ཞེས་ཟེར་ན་ཁྱད་པར་འཕགས་སོ་ཞེས་དང་། ཅི་ཕུང་པོ་རྣམས་ལས་སེམས་ཅན་བདག་ཡིན་ནམ་གཞན་ཡིན་ཞེས་པ་ལ་སོགས་དྲི་ན་སེམས་ཅན་གྱི་རྫས་མེད་པའི་ཕྱིར་བཞག་པར་བྱ་སྟེ། 8-586 མོ་གཤམ་གྱི་བུ་སྔོ་བསངས་སམ་དཀར་གཤམ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ལུང་བསྟན་པར་ཇི་ལྟར་འགྲོ། དེ་ནི་ལུང་མི་སྟོན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ལུང་བསྟན་པས་སོ། །ལྔ་པ་གང་དང་ལྡན་པ་ ནི། གང་ཟག་གང་གིས་ཕྲ་རྒྱས་གང་ཞིག་དམིགས་པ། གང་ལ་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་དེས་དེ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་གང་ཞིག་འདས་པ་དང་། ཉེ་བར་གནས་པ་ད་ལྟ་བའི་ འདོད་ཆགས་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ། ང་རྒྱལ་གང་ལ་དེ་སྐྱེས་ལ་མ་སྤངས་པ་དེ་དག་གིས་དངོས་པོ་དེ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་པའི་ ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་ཐམས་ཅད་ལ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་ཀྱི་ས་པའི་འདོད་ཆགས་དང་ཁོང་ཁྲོ་ང་རྒྱལ་དེ་དག་མ་འོངས་པས་ཉིད་ཀྱི་དུས་གསུམ་པའི་དངོས་པོ་ཀུན་དང་ ལྡན་ཏེ། ཡིད་དག་གི་ཡུལ་ནི་དུས་གསུམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ཆགས་དང་ཁོང་ཁྲོ་ང་རྒྱལ་གཞན་དག་གིས་ནི་རང་དུས་པ་དང་། དེ་དག་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་དུས་གསུམ་ པའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་ནོ། །ལྷག་མ་ལྟ་བ་ཐེ་ཚོམ། མ་རིག་པ་རྣམས་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་སྤྱི་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ཏེ་དུས་གསུམ་པ་ཀུན་གྱི་དངོས་པོ་དང་ལྡན་ནོ། །དེ་ཡང་མ་སྤངས་པ་ཁོ་ནའི་དབང་དུ་བྱས་སོ། ། 8-587 འདིར་འདོད་ཆགས་ཁོང་ཁྲོ་ང་རྒྱལ་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ལྟ་བ་ཐེ་ཚོམ་མ་རིག་པ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་སྤྱི་པ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་གོ །བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་ རྣམས་ནི་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། འདུས་བྱས་རྣམས་རྟག་པ་ཉིད་དུ་དམ་མི་འཆའ་ཡི། དུས་རྣམས་ཀུན་ཏུ་ཡོད་པར་ནི་གསལ་བར་དམ་བཅའ་འོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ དགེ་སློང་དག །གལ་ཏེ་འདས་པའི་གཟུགས་ཞིག་ཡོད་པར་མ་གྱུར་ན་སོགས་རྒྱས་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུང་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེའོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང་། རིགས་པས་ ཀྱང་། ཡུལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་གྱི། མེད་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་མེད་ན

【現代漢語翻譯】 根本次第：如果問『一切有情都會死亡嗎？』回答是『會死亡』。如果問『一切有情都會出生嗎？』回答是：『具有煩惱者會出生，沒有煩惱者則不會。』如果問『這個人是殊勝還是低劣？』需要反問是相對於什麼而問。如果相對於天人而言，則為低劣；如果相對於惡趣眾生而言，則為殊勝。』如果問『蘊與有情是同一還是他異？』因為有情沒有實體，所以應保持沉默，就像詢問『莫邪之子是藍色的還是白色的？』一樣。如何對此進行預言？不作預言，這就是預言的方式。 第五，與何者相應：某人以何種煩惱專注於何物，且該煩惱增長，則此人與此物相應。任何事物，無論是過去、現在還是未來，貪慾、嗔恨、我慢在何處生起且未被捨棄，則與該事物相應，因為這些是自相的煩惱。並非一切事物在一切時處都會發生。意地的貪慾、嗔恨、我慢與自身三時的一切事物相應，因為意的對境是三時。其他的貪慾、嗔恨、我慢則與自身的時間相應，且這些不生之法與三時的一切事物相應。其餘的見、疑、無明等，因為是共通的煩惱，所以與一切三時的事物相應。這僅僅是從未捨棄的角度而言。 在此，貪慾、嗔恨、我慢被稱為自相的煩惱，見、疑、無明被稱為共通的煩惱。分別說者認為，因為有為法具有有為的特徵，所以不會斷言有為法是常恒的，但會明確斷言其在一切時中存在。為什麼世尊說：『諸比丘，如果過去的色不存在……』等等廣說？因為經中說『識依賴二者而生』。理證也說明，因為對境存在，所以識才能生起，否則不會。如果過去和未來不存在……

【English Translation】 Basic sequence: If asked, 'Will all sentient beings die?' the answer is 'They will die.' If asked, 'Will all sentient beings be born?' the answer is: 'Those with afflictions will be born, but those without afflictions will not.' If asked, 'Is this person superior or inferior?' one should ask in return, 'Compared to what are you asking?' If you say in relation to the gods, then inferior; but if you say in relation to the unfortunate realms, then superior.' If asked, 'Are the aggregates and sentient beings the same or different?' Because sentient beings have no substance, one should remain silent, like asking, 'Is the son of Moshang blue or white?' How does one prophesy about this? One does not prophesy, and that is how one prophesies. Fifth, what is associated with: Whichever affliction a person focuses on, and that affliction increases, then that person is associated with that thing. Whatever object, whether past, present, or future, desire, anger, and pride arise in and are not abandoned, then one is associated with that object, because these are self-characterized afflictions. Not everything happens to everything at all times. Mental desire, anger, and pride are associated with all things of their own three times, because the object of mind is the three times. Other desire, anger, and pride are associated with their own time, and these non-arising dharmas are associated with all things of the three times. The remaining views, doubt, and ignorance, because they are common afflictions, are associated with all things of all three times. This is only considered from the perspective of not having abandoned them. Here, desire, anger, and pride are called self-characterized afflictions, and views, doubt, and ignorance are called common afflictions. The Vaibhashikas assert that because conditioned phenomena have the characteristics of conditioned phenomena, they do not assert that conditioned phenomena are permanent, but they clearly assert that they exist in all times. Why did the Blessed One say: 'Monks, if the past form did not exist...' and so on extensively? Because the sutra says, 'Consciousness arises dependent on two things.' Reasoning also shows that because the object exists, consciousness arises, otherwise it does not. If the past and future do not exist...

---

་ནི་དམིགས་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ ལྟ་ན་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་ཤེས་སུ་མི་རུང་ངོ་། །འབྲས་ཕྱིར་ཏེ་གལ་ཏེ་འདས་པ་ཞིག་མེད་ན་ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་འབྲས་བུར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། འབྲས་བུ་མི་བསྐྱེད་པའི་ཚེ་ནི་ད་ལྟར་གྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་མེད་དོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ་ཟེར། དེས་འདས་མ་འོངས་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བར་འདོད་དོ། ། 8-588 དེ་དག་དུ་ཞེ་ན། རྣམ་བཞི་དངོས་པོ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་པ་ནི་བཙུན་པ་ཆོས་སྐྱོབ་དང་། མཚན་ཉིད་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་པ་ནི་བཙུན་པ་དབྱངས་སྒྲོག་དང་། གནས་སྐབས་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་པ་ ནི་བཙུན་པ་དབྱིག་བཤེས་དང་། གཞན་དང་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་པ་ནི་བཙུན་པ་སངས་རྒྱས་ལྷ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལས་དང་པོ་གཉིས་དང་ལྷག་མ་སྐྱོན་དང་བཅས་པས་གསུམ་པ་བཟང་སྟེ། བྱ་བ་ཡིས་ དུས་རྣམས་རྣམ་པར་གཞག་པས་སོ། །དེ་ཡང་། ཆོས་དེ་བྱ་བ་མི་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་མ་འོངས་པ་ཡིན་ལ། བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་ད་ལྟར་བྱུང་བ། བྱས་ནས་འགགས་པ་དེའི་ཚེ་འདས་པ་ཡིན་ ནོ་ཞེས་གྲག་གོ །གལ་ཏེ་ཆོས་དེའི་བདག་ཉིད་ཁོ་ནར་ཡོད་ན་རྟག་ཏུ་བྱ་བ་བྱེད་པ་ལ་བགེགས་སུ་བྱེད། བྱ་བས་གསུམ་དུ་བཞག་པ་དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་བྱ་བ་ལ་ཡང་བྱ་བ་ གཞན་ཞིག་ཡོད་དམ་ཅི། འོན་ཏེ་འདས་པ་ཡང་མ་ཡིན་མ་འོངས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། ཡོད་པ་ཡང་ཡིན་ན་ནི་དེས་ན་འདུས་མ་བྱས་པས་རྟག་ཏུ་ ཡོད་དོ་ཞེས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་བྱ་བ་མི་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ་མ་འོངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བརྒལ་བ། གལ་ཏེ་ཆོས་ལས་བྱ་བ་གཞན་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་སྐྱོན་ཇི་ལྟར་སྨྲས་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་ན། 8-589 དེ་ནི་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་དོ། ། དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་ཆོས་ཁོ་ན་བྱ་བ་ཡིན་ན། ཆོས་དེ་དེའི་བདག་ཉིད་ཁོ་ནར་ཡོད་བཞིན་དུ། རེས་འགའ་འདས་པ། རེས་འགའ་མ་ འོངས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དུས་སུ་མི་རུང་ངོ་། །གལ་ཏེ་ཇི་ལྟར་ད་ལྟར་གྱི་རྫས་སུ་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདས་མ་འོངས་པའང་ཡོད་ན་ནི་ཅིའི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་པའམ་ཞིག་པ་སོགས་སྐྱོན་ མང་བས་ན། འདི་སྐད་དུ། གང་དག་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་རྫས་སུ་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་ནི་བསྟན་པ་ལ་ལེགས་པ་མ་ཡིན་གྱི། ཇི་སྐད་དུ། མདོ་ལས་ ཐམས་ཅད་ཡོད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྨྲ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་ལེགས་པ་ཡིན་ནོ། །མདོ་ལས་ཇི་ལྟ་བུར་ཐམས་ཅད་ཡོད་ཅེས་གསུངས་ཞེ་ན། ཐམས་ཅད་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བྲམ་ ཟེ་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ་ཞེས་པས་སོ། །དེས་ན་འདས་མ་འོངས་དག་མེད་ན། ཇི་ལྟར་དེས་སམ་དེར་ལྡན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ད

【現代漢語翻譯】 是無緣之相轉變，如是則以無緣故，不應是識。為果故，若無過去，來世如何成為善與不善業之果？若不生果，則現在之異熟無因。是故說過去與未來唯有。彼等說過去、未來、現在一切皆有，故彼等欲成為一切有部。 彼等為何？四種事物轉變者，即尊者法救；自性轉變者，即尊者妙音；時節轉變者，即尊者世友；彼此轉變者，即尊者佛天。其中前二與具過失之餘三相比，第三者為佳，以作用安立諸時故。即，法彼不作者，彼時為未來；作者，彼時為現在；作已滅者，彼時為過去，如是宣說。若法彼自性唯有，則恒常作事成障礙。以作用立三者，彼作用亦有他作用耶？抑或過去非過去，未來非未來，現在非現在，而有者，則彼應成無為，恒常有。是故不應說，法不作者，彼時為未來，如是辯駁。若法異於作用，則如何說為過失？ 彼非異，是故無過失。如是則法唯是作用耶？法彼自性唯有，有時名過去，有時名未來，不應是時。若如現在之實有，過去未來亦有，則為何未生或已滅等過失多故。如是說：『說過去與未來實有之一切有部，于教法非善，如經中所說一切有，如是說者乃為善。』經中如何說一切有耶？一切有者，乃十二處之異名。』如是說。是故若過去未來等不存在，如何以彼或於彼相應耶？

【English Translation】 It transforms into a form without an object of focus. If so, it should not be consciousness because it lacks an object of focus. Because of the result, if there is no past, how can the next life become the result of good and bad deeds? If it does not produce a result, then there is no cause for the present ripening. Therefore, it is said that only the past and future exist. They say that all past, future, and present exist, so they want to be Sarvāstivādins (everything exists). Who are they? The four who transform things are Venerable Dharmatrāta (法救, Fǎjiù); those who transform characteristics are Venerable Ghoṣaka (妙音, Miàoyīn); those who transform states are Venerable Vasumitra (世友, Shìyǒu); and those who transform each other are Venerable Buddhadeva (佛天, Fótiān). Among them, the first two are better than the remaining three with faults, because the third establishes all times by action. That is, when a dharma does not act, it is the future; when it acts, it is the present; when it has acted and ceased, it is the past, so it is said. If the nature of that dharma is only itself, then constantly acting becomes an obstacle. If three are established by action, does that action also have another action? Or is it that the past is not the past, the future is not the future, the present is not the present, and if it exists, then it should become unconditioned and always exist. Therefore, it should not be said that when a dharma does not act, it is the future, as argued. If a dharma is different from action, then how can it be said to be a fault? It is not different, therefore there is no fault. If so, then is dharma only action? While the nature of that dharma is only itself, sometimes it is called the past, sometimes it is called the future, it should not be time. If the past and future also exist as the present substance exists, then why are there many faults such as not being born or being destroyed? Thus it is said: 'The Sarvāstivādins who say that the past and future exist as substances are not good for the teachings, but it is good to say as the sutras say that everything exists.' How do the sutras say that everything exists? 'Everything exists is another name for the twelve sources (十二處, shí'èr chù).' Thus it is said. Therefore, if the past and future do not exist, how can they correspond to it or in it?

---

ེ་ལས་སྐྱེས་པའི་དེའི་རྒྱུའི་ ཕྲ་རྒྱས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་དེས་ལྡན་ལ། དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྲ་རྒྱས་ཡོད་པས་དངོས་པོ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པར་སློབ་དཔོན་བཞེད་དོ། །བྱེ་སྨྲ་རྣམས། འདས་མ་འོངས་པ་རྣམས་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། ། 8-590 གང་ཞིག་དྲང་བར་མི་ནུས་པ་དེ་ལ་ནི་འདི་ལྟར། ཆོས་ཉིད་དག་ནི་ཟབ་པ་ཡིན་པས་དེ་གདོན་མི་ཟ་བར་རྟག་པས་བསྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རིག་པར་བྱའོ་ཟེར་རོ། །ཡང་དངོས་ པོ་གང་ཞིག་སྤངས་ན་དེ་དངོས་པོ་དེ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནམ། གང་དང་བྲལ་ན་དེ་དངོས་པོ་དེ་སྤངས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། རེ་ཞིག་གང་དང་བྲལ་ན་དེས་དངོས་པོ་དེ་སྤངས་པ་ཡིན་ ནོ། །སྤངས་པ་དེ་དང་མ་བྲལ་བ་ཡང་ཡོད་དེ་སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པ་ནི་སྐྱེས་ལ། ཀུན་འབྱུང་ཤེས་པ་ནི་མ་སྐྱེས་པའི་ཚེ་སྡུག་བསྔལ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་རིགས་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། ། དེ་སྤངས་ཀྱང་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་ལྷག་མ་ཀུན་འབྱུང་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ལྡན་ནོ། །སྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་རིགས་ལའང་རྣམ་པ་དགུ་ལས་དང་པོའི་རྣམ་པ་སྤངས་ན་དེ་ སྤངས་ཀྱང་དེའི་དམིགས་པའི་ཡུལ་ཅན་དྲི་མ་ཉོན་མོངས་པ་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱིས་ལྡན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དྲུག་པ་དངོས་པོ་གང་ལ་ཕྲ་རྒྱས་དུ་ཞིག་རྒྱས་པ་ནི། མདོར་བསྡུ་ན་ཆོས་ནི་བཅུ་ དྲུག་སྟེ། འདོད་པ་དང་། གཟུགས་དང་། གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་རྣམ་པ་ལྔ་ལྔ་དང་ཟག་པ་མེད་པའོ། །སེམས་ཀྱང་བཅུ་དྲུག་སྟེ་དེ་དག་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ཆོས་གང་ཞིག་སེམས་གང་གིས་དམིགས་པ་ཡིན་པ་ཤེས་པར་བྱས་ནས་འདི་ལ་ནི་ཕྲ་རྒྱས་འདི་སྙེད་ཅིག་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་བརྟག་པར་བྱའོ། ། 8-591 ཇི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་དང་རྒྱུ་ཀུན་འབྱུང་མཐོང་བས་དང་། སྒོམ་པ་ཡིས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཆོས་འདོད་ཁམས་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་སེམས་ལྔའི་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ཁམས་པ་གསུམ་དང་། གཟུགས་སུ་གཏོགས་ པ་གཅིག་སྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཁོ་ན་དང་། དྲི་མེད་ཟག་པ་མེད་པའི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལམ་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཉིད་གཟུགས་ཁམས་ལས་སྐྱེས་པ་ ནི་སེམས་བརྒྱད་ཀྱི་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ཁམས་པ་གསུམ་དང་། འོག་མ་གསུམ་གོང་མ་གཅིག་དྲི་མེད་ཀྱིའོ། །ཆོས་རྣམ་པ་གསུམ་གཟུགས་མེད་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་སེམས་བཅུའི་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཁམས་ གསུམ་དུ་གཏོགས་པ་གསུམ་དང་། ཟག་པ་མེད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །འགོག་པ་དང་ལམ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཆོས་ཁམས་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པ་ཀུན་གྱི་རང་གི་སེམས་ནི་འགོག་པ་དང་ལམ་མཐོང་ བས་སྤང་བྱ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ཆོས་དེ་དག་ནི་དེས་གླགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །ཆོས་ཟག་མེད་རྣམས་ནི་སེམས་བཅུའི་དམིགས་པ་སྟེ། ཁམས་གསུམ་པ་ཐ་མ་གསུམ་དང་། འགོག་ལམ་མཐོང་སྒོམ་གྱི

【現代漢語翻譯】 由於從彼（煩惱）所生的（法）具有隨眠，因此與煩惱相應。經部師認為，由於有緣於它的煩惱隨眠，所以是與實物相應。然而，分別說部（Byesmraba）認為，過去和未來的一切都是實有的。 對於那些不能被正直引導的事物，應該這樣理解：法的自性是深奧的，因此不能輕易地通過常識來確定。 此外，如果捨棄了某個事物，是否就與該事物分離？如果與某個事物分離，是否就捨棄了該事物？暫時來說，如果與某個事物分離，那麼就捨棄了該事物。但也有捨棄了卻未分離的情況，例如，瞭解了苦諦（sdug bsngal shes pa）生起，而集諦（kun 'byung shes pa）尚未生起時，雖然已經捨棄了見苦所斷之法，但由於常隨之煩惱未斷，仍然與見集所斷之法相應。在修道所斷之法中，如果捨棄了九品中的第一品，雖然捨棄了它，但要知道仍然與緣於它的染污煩惱相應。 第六，有多少隨眠依附於一個事物？簡而言之，法有十六種，即欲界、色界、無色界中的五種行相，以及無漏法。心也有十六種，即上述的那些。要知道哪種法被哪種心所緣，然後才能確定有多少隨眠依附於此。 如何理解見苦、集所斷，以及修道所斷的法，這些從欲界所生的法是五種心的所緣境？即自界的三種心，以及屬於色界的一種修道所斷心，以及無垢無漏的識的行境或所緣境。這三種法從色界所生，是八種心的所緣境，即自界的三種心，地獄的三種心，上界的一種心，以及無垢心。這三種法從無色界所生，是十種心的所緣境，即屬於三界的三種心，以及無漏法的行境。見滅諦（'gog pa）和道諦（lam）所斷的法，由三界所攝，各自的心是見滅道所斷的，這些法是它們所緣的行境。無漏法是十種心的所緣境，即三界中最後的三種心，以及見道、修道所斷的心。

【English Translation】 Because the (dharmas) arising from that (affliction) have latent tendencies, they are associated with afflictions. The Sautrantikas (Slob dpon bzhed do) assert that because there are latent tendencies of afflictions that are directed towards it, it is associated with real entities. However, the Vaibhashikas (Byesmraba rnams) believe that all past and future entities are real. For those things that cannot be guided directly, it should be understood that the nature of dharmas is profound, and therefore cannot be easily determined by common sense. Furthermore, if one abandons something, is one separated from that thing? If one is separated from something, has one abandoned that thing? For the time being, if one is separated from something, then one has abandoned that thing. But there are also cases where one has abandoned something but is not separated from it. For example, when the knowledge of suffering (sdug bsngal shes pa) has arisen, but the knowledge of the origin (kun 'byung shes pa) has not yet arisen, although one has abandoned the dharmas to be abandoned by seeing suffering, one is still associated with the dharmas to be abandoned by seeing the origin, because the constant latent afflictions have not been severed. Among the dharmas to be abandoned by cultivation, if one abandons the first of the nine categories, although one has abandoned it, one should know that one is still associated with the remaining defiled afflictions that are directed towards it. Sixth, how many latent tendencies are attached to one thing? In short, there are sixteen dharmas: the five aspects of conduct in the desire realm, the form realm, and the formless realm, and the unconditioned dharma. There are also sixteen minds, namely those mentioned above. One must know which dharma is cognized by which mind, and then one can determine how many latent tendencies are attached to it. How are the dharmas to be abandoned by seeing suffering and the origin, and those to be abandoned by cultivation, which arise from the desire realm, the objects of the five minds? Namely, the three minds of one's own realm, and one mind to be abandoned by cultivation belonging to the form realm, and the sphere of activity or object of the undefiled, unconditioned consciousness. Those three dharmas arising from the form realm are the objects of the eight minds: the three minds of one's own realm, the three lower realms, one higher realm, and the undefiled mind. The three dharmas arising from the formless realm are the objects of the ten minds: the three minds belonging to the three realms, and the sphere of activity of the unconditioned dharma. The dharmas to be abandoned by seeing cessation ( 'gog pa) and the path (lam), encompassed by the three realms, each mind is to be abandoned by seeing cessation and the path, and those dharmas are the sphere of activity they cognize. The unconditioned dharmas are the objects of the ten minds: the last three minds of the three realms, and the minds to be abandoned by seeing the path, cultivation.

---

་སྤང་ བྱ་དང་། ཟག་པ་མེད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །དེ་དག་བསྡུས་ན། ཁམས་གསུམ་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་མཐོང་དང་། གོམས་པས་སྤང་བྱ་ཟག་པ་མེད། །རྣམ་ཤེས་ལྔ་བརྒྱད་བཅུ་དང་ནི། །རྣམ་ཤེས་བཅུ་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་ཏེ། ། 8-592 འགོག་དང་ལམ་མཐོང་སྤང་བྱ་ཀུན། །རང་གིས་གླགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །ཕྲ་རྒྱས་གང་དག་གིས་སེམས་ཕྲ་རྒྱས་དང་བཅས་པའི་ཕྲ་རྒྱས་དེ་དག །སེམས་དེ་ལ་རྒྱས་པར་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། རྒྱས་པར་ འགྱུར་བའང་ཡོད་དེ། སེམས་དེ་དག་མཚུངས་པར་ལྡན་ཞིང་མ་སྤངས་ལ་དམིགས་པ་ཡང་མ་སྤངས་པའི་ཕྲ་རྒྱས་གང་དག་ཡིན་པའོ། །རྒྱས་པར་མི་འགྱུར་བའང་ཡོད་དེ་སེམས་དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ སྤངས་པའི་ཕྲ་རྒྱས་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཉོན་མོངས་ཕྲ་རྒྱས་བཅས་རྣམ་གཉིས་ཡིན་ལ། སེམས་ཉོན་མོངས་ཅན་མིན་པ་ནི་དེ་ལ་དམིགས་པ་མ་སྤངས་པ་རྒྱས་འགྱུར་གྱི་ཕྲ་རྒྱས་དང་ བཅས་པའོ། །ཕྲ་རྒྱས་བཅུ་པོ་འདི་དག་ཇི་ལྟར་འཇུག་ན། དང་པོ་མ་རིག་པ་དང་ལྡན་པ་ལས་བདེན་པ་རྣམས་ལ་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་སྡུག་བསྔལ་ནས་ལམ་གྱི་བར་དུ་མི་ འདོད་དོ། །རྨོངས་པ་གཉིས་ཐོབ་པ་ལས་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ནམ་མ་ཡིན་སྙམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེའོ། །དེ་ནས་ཐེ་ཚོམ་ལས་ལོག་པའི་ལྟ་བ་འཇུག་སྟེ། ཐེ་ཚོམ་སྐྱེས་པ་ ལོག་པར་ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་ལས་སྡུག་བསྔལ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་ལོག་པར་ངེས་པས་སོ། །དེ་ནས་ལོག་ལྟ་ལས་འཇིག་ཚོགས་ལྟ་བ་འཇུག་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ལས་ཕུང་པོ་བསལ་ནས་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། ། 8-593 དེ་ནས་འཇིག་ཚོགས་ལས་མཐར་འཛིན་པར་ལྟ་བར་འཇུག་སྟེ། བདག་རྟག་པ་དང་ཆད་པའི་མཐར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐར་འཛིན་པ་དེ་ནས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་འཇུག་སྟེ། གང་ཁོ་ན་ལ་མཐར་འཛིན་པ་དེས་དག་པར་ཡིད་ཆེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་བརྟུལ་ཞུགས་ལ་མཆོག་འཛིན་དེ་ནས་ལྟ་བ་མཆོག་འཛིན་འཇུག་སྟེ། གང་གི་དག་པར་ཡིད་ཆེས་པ་དེ་ལ་མཆོག་ ཏུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་རང་གི་ལྟ་བ་ང་རྒྱལ་དང་། དེ་ལ་ཆགས་པ་གཉིས་འཇུག །རང་གི་ལྟ་བ་ལ་ལྷག་པར་ཞེན་པར་གྱུར་པ་དེའི་དགྲ་བོར་གྱུར་པ་གཞན་གྱི་ལྟ་བ་ ལ་ཞེ་སྡང་འཇུག་པས་དེ་ལྟར་འཇུག་པའི་རིམ་པ་ཤེས་ནས་སྐྱེ་བ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཕྲ་རྒྱས་སྤངས་པ་མ་ཡིན་ཞིང་། ཡོངས་སུ་མ་ཤེས་པ་ཡིན་པ་དང་། འདོད་ པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་དང་མཐུན་པའི་ཡུལ་རྣམས་ཀྱང་ཉེ་བར་གནས་པ་དང་། དེ་ལ་ཡང་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལས་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་སྐྱེའོ། །དེ་དག་ཀྱང་ རྒྱུ་དང་ཡུལ་དང་སྦྱོར་བའི་སྟོབས་རིམ་པར་བཞག་ལ། ཉོན་མོངས་པ་གཞན་ཡང་དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྒྱུ་ནི་ཚང་བ་ཡིན་གྱི

【現代漢語翻譯】 捨棄 行為和無漏的行為處境。如果將這些歸納起來，就是：見到三界的痛苦之因，通過串習捨棄無漏。五、八、十識，是十識的行為處境。 見到滅諦和道諦所要捨棄的一切，都是自己所能觸及的行為處境。那些微細的隨眠，哪些會增長？如果心與微細隨眠相應，那些微細隨眠會增長嗎？答：有些會增長，那些與心相應且未捨棄，所緣境也未捨棄的微細隨眠就會增長。有些不會增長，那些與心相應但已捨棄的微細隨眠就不會增長。這樣一來，煩惱隨眠分為兩種。心若非煩惱，則緣於此且未捨棄的，是增長的隨眠。 這十種隨眠如何生起呢？首先，與無明相應，對真理完全迷惑。因此，從苦諦到道諦都不希求。獲得兩種迷惑后，對於『這是苦諦嗎？』等產生懷疑。然後，從懷疑產生邪見，由於懷疑而聽聞或思考邪法，從而錯誤地認為沒有苦諦。之後，從邪見產生薩迦耶見（梵文：satkāyadṛṣṭi，梵文天城體：सत्कायदृष्टि，梵文羅馬擬音：satkāya-dṛṣṭi，漢語字面意思：有身見），因為從苦諦中排除蘊，而執著於我。 然後，從薩迦耶見產生邊見（梵文：antagrāhadṛṣṭi，梵文天城體：अन्तग्राहदृष्टि，梵文羅馬擬音：anta-grāha-dṛṣṭi，漢語字面意思：邊執見），因為執著於我為常或斷的邊。從邊見產生戒禁取見（梵文：śīlavrataparāmarśa，梵文天城體：शीलव्रतपरामर्श，梵文羅馬擬音：śīla-vrata-parāmarśa，漢語字面意思：執取戒律為最勝），因為僅僅執著於此就能相信清凈。從戒禁取見產生見取見（梵文：dṛṣṭiparāmarśa，梵文天城體：दृष्टिपरामर्श，梵文羅馬擬音：dṛṣṭi-parāmarśa，漢語字面意思：執取見解為最勝），因為對於自己相信清凈的，執著為最勝。然後，產生我見（梵文：ātmavāda，梵文天城體：आत्मवाद，梵文羅馬擬音：ātma-vāda，漢語字面意思：我論）和我慢（梵文：ātmamāna，梵文天城體：आत्ममान，梵文羅馬擬音：ātma-māna，漢語字面意思：我慢）兩種。由於過於執著自己的見解，對於成為其敵人的其他見解產生嗔恨。因此，瞭解生起的次第后，如果貪慾的隨眠尚未捨棄，並且沒有完全瞭解，與貪慾的隨眠相應的對境也近在眼前，並且不正確地作意，就會產生貪慾。這些也按照因、境和結合的力量依次排列。其他的煩惱也應知如是生起。原因是具足的。

【English Translation】 Abandonment The sphere of action of actions and non-leaking actions. If these are summarized, it is: seeing the cause of suffering in the three realms, and abandoning the non-leaking through habituation. The five, eight, and ten consciousnesses are the sphere of action of the ten consciousnesses. All that is to be abandoned by seeing cessation and the path is the sphere of action that one can grasp oneself. Which of those subtle latent tendencies will increase? If the mind is associated with subtle latent tendencies, will those subtle latent tendencies increase? Answer: Some will increase, those subtle latent tendencies that are associated with the mind and have not been abandoned, and whose object has also not been abandoned. Some will not increase, those subtle latent tendencies that are associated with the mind but have been abandoned. In this way, afflictive latent tendencies are divided into two types. If the mind is not afflicted, then what is not abandoned and is focused on is the latent tendency that will increase. How do these ten latent tendencies arise? First, associated with ignorance, one becomes completely confused about the truths. Therefore, one does not desire anything from suffering to the path. After obtaining two confusions, doubt arises about 'Is this suffering?' and so on. Then, from doubt, wrong views arise. Because of doubt, one hears or thinks about wrong teachings, and thus wrongly believes that there is no suffering. After that, from wrong views, the view of the aggregates of existence (Satkayadrishti) arises, because one excludes the aggregates from suffering and clings to the self. Then, from the view of the aggregates of existence, the view of extremes (Antagrahadrishti) arises, because one clings to the self as being either permanent or impermanent. From the view of extremes, the view of holding precepts and vows as supreme (Shilavrataparamarsha) arises, because one believes that only by clinging to this can one be purified. From holding precepts and vows as supreme, the view of holding views as supreme (Drishtiparamarsha) arises, because one clings to what one believes to be pure as supreme. Then, self-assertion (Atmavadha) and pride (Atmamana) arise. Because one is overly attached to one's own views, hatred arises towards the views of others who have become enemies of one's own views. Therefore, after understanding the order of arising, if the latent tendency of desire has not been abandoned and has not been fully understood, and the objects that are in accordance with the entanglement of desire are also nearby, and one improperly applies the mind to them, then desire arises. These are also arranged in order of the power of cause, object, and combination. Other afflictions should also be understood to arise in this way. The cause is complete.

---

། འགའ་ཞིག་ཡུལ་གྱི་སྟོབས་ཁོ་ནས་སྐྱེ་ཡི་རྒྱུའི་སྟོབས་ཀྱིས་མ་ཡིན་ཏེ། 8-594 དཔེར་ན་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་གྱི་ལྟ་བུའོ། །ཞེས་གྲགས་པ་ལྟར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བདུན་པ་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་དབྱེ་བསྡུ་ནི་ཟག་པ་གསུམ་ནི་འདོད་པའི་ཟག་པ་དང་། སྲིད་པའི་དང་། མ་རིག་པའི་ཟག་པའོ། །ཆུ་བོ་བཞི་སྟེ། འདོད་པའི་ཆུ་བོ། སྲིད་པའི། ལྟ་བའི། མ་རིག་པའི་ཆུ་བོའོ། །སྦྱོར་བ་བཞི་སྟེ་འདོད་པའི་སྦྱོར་བ། སྲིད་པའི། ལྟ་བའི་མ་རིག་པའི་སྦྱོར་བའོ། །ཉེར་ ལེན་བཞི་སྟེ། འདོད་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ། ལྟ་བ་ཉེ་བར། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་ཉེ་བར། བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པའོ། །འདོད་པ་ན་གཏི་མུག་མ་གཏོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་ ནས་དཀྲིས་པ་དང་བཅས་པ་རྫས་བཞི་བཅུ་རྩ་གཅིག་ནི་འདོད་པའི་ཟག་པའོ། ། གཟུགས་དང་གཟུགས་ནི་མེད་པ་ན་ཡང་། མ་རིག་པ་མ་གཏོགས་དེ་དག་གི་ཕྲ་རྒྱས་རྫས་ལྔ་བཅུ་རྩ་གཉིས་ཁོ་ ན་སྲིད་པའི་ཟག་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་ན་སྤྱོད་པའི་ཕྲ་རྒྱས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས་སྲིད་པའི་ཟག་པར་བཤད་ཅེ་ན། དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དང་། ཁ་ནང་དུ་ བལྟས་ཏེ་འཇུག་པ་དང་། མཉམ་པར་བཞག་པའི་ས་པ་དག་ཡིན་པར་ཆོས་མཐུན་པ་གསུམ་གྱི་ཕྱིར་གཅིག་ཏུ་བྱས་པའོ། །མ་རིག་པ་ཁམས་གསུམ་པ་རྫས་བཅོ་ལྔ་ནི་མ་རིག་པའི་ཟག་པ་ཞེས་བྱའོ། ། 8-595 ཅིའི་ཕྱིར་འདི་ལོགས་སུ་བགྲངས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩ་བ་མ་རིག་པ་ཡིན་པས་ན་ལོགས་ཤིག་ཏུ་ནི་ཟག་པར་བསྟན་ནོ། །ཆུ་བོ་དང་སྦྱོར་བའང་དེ་བཞིན་དུ་སྟེ། ལྟ་བ་རྣམས་མ་ གཏོགས་པ་འདོད་པའི་ཟག་པ་ཁོ་ན་འདོད་པའི་ཆུ་བོ་དང་སྦྱོར་བ་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་དུ་སྲིད་པའང་ངོ་། །ཟག་པ་རྣམས་ཀྱི་ངེས་པའི་ཚིག་འཇོག་པར་བྱེད་པས་ན་ཞེས་འཆད་པས། གྲོགས་མེད་ ལྟ་བ་རྣམས་འབའ་ཞིག་ནི་གསལ་བའི་ཕྱིར་འཇོག་པའི་དུས་སུ་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་ལ། དེའི་ཕྱིར་ཟག་པ་མིན་པས་ལོགས་ཤིག་བསྟན་ནོ། །ཇི་སྐད་བཤད་པའི་འདོད་པའི་སྦྱོར་བ་ཉིད་མ་རིག་པ་ དང་བཅས་པ་རྫས་སོ་བཞི་ཁོ་ན་འདོད་པའི་ཉེར་ལེན་རྣམས་ཏེ་ནི། སྲིད་པའི་སྦྱོར་བ་མ་རིག་པ་དང་བཅས་པ་སོ་བརྒྱད་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཉེར་ལེན་དང་། ལྟ་བའི་སྦྱོར་བ་ལས་ཚུལ་ ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་འཛིན་གཉིས་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ་སུམ་ཅུའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་ཉེ་བར་ལེན་པ་རྫས་དྲུག་གོ །ཅིའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་ལས་ཕྱི་མ་རྣམས་ལོགས་སུ་ ཕྱེ་ཞེ་ན། ལམ་གྱི་དགྲར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དང་། ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་བསླུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་རིག་པ་ནི་མི་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་པས། མི་གསལ་བའི་ཕྱིར་འཛིན་པར་བྱེད་པ་མིན་ཕྱིར་བསྲེས་སོ་ཞེས་གྲག་གོ ། 8-596 བརྒྱད་པ་ངེས་ཚིག་ནི། གང་ཕྱིར་དེ་དག་རྟོགས་པར་དཀའ་བས་རྒྱུ་

【現代漢語翻譯】 有些人僅僅因為其所處地域的優勢而生，並非因為其自身具有優勢。例如，就像已退失的阿羅漢一樣。正如廣為人知的那樣，情況並非如此。第七，通過範疇的區分進行歸納：三種煩惱障是欲漏、有漏和無明漏。四條河流是：欲流、有流、見流和無明流。四種結合是：欲的結合、有的結合、見的結合和無明的結合。四種執取是：欲的執取、見的執取、戒禁取和神我論的執取。在欲界中，除了愚癡之外，所有煩惱都與完全的困惑相關聯，四十一件事物是欲漏。即使在色界和無色界中，除了無明之外，這些煩惱的細微表現也只有五十二件事物是有漏。如果將色界和無色界中的行為細微表現歸納為一個，並稱其為有漏，那是因為兩者都沒有在經文中明確指出，並且它們都向內觀察，是禪定的境界，這三個共同點使得它們可以歸為一類。無明，這三界共有的十五件事物，被稱為無明漏。 為什麼將無明單獨列出？因為無明是所有這些的根源，所以被單獨列為煩惱障。河流和結合也是如此。除了各種見解之外，只有欲漏才是欲流和欲的結合，有漏也是如此。通過解釋煩惱障的定義，可以確定其含義。由於無伴隨的見解僅僅是爲了清晰起見而在定義時被提及，因此它們並不一致，因此它們不是煩惱障，所以被單獨列出。正如前面所說的，只有與無明相關的三十四個事物才是欲的執取。與無明相關的三十八個事物是神我論的執取。由於從見的結合中分離出了戒禁取，所以見的執取有三十個。戒禁取有六個事物。為什麼將後面的內容從見中分離出來？因為它們成爲了解脫道的敵人，並且在兩個方面都具有欺騙性。無明的特點是不瞭解，因為它不清晰，所以不會被執取，因此被混合在一起。 第八，詞源學：因為理解它們很困難，所以是原因。

【English Translation】 Some are born merely due to the strength of their location, not due to their own strength. For example, like an Arhat who has fallen. As is well known, it is not like that. Seventh, the classification by categories is: the three outflows are the outflow of desire, the outflow of existence, and the outflow of ignorance. The four rivers are: the river of desire, the river of existence, the river of views, and the river of ignorance. The four bonds are: the bond of desire, the bond of existence, the bond of views, and the bond of ignorance. The four graspings are: the grasping of desire, the grasping of views, the grasping of ethics and vows, and the grasping of self-assertion. In the realm of desire, all afflictions except ignorance are associated with complete confusion, and forty-one things are the outflow of desire. Even in the realms of form and formlessness, the subtle manifestations of these afflictions, except for ignorance, are only fifty-two things, which are the outflow of existence. If the subtle manifestations of actions in the realms of form and formlessness are summarized into one and called the outflow of existence, it is because neither of them is explicitly stated in the scriptures, and they both look inward and are states of meditative absorption, these three commonalities make them one category. Ignorance, the fifteen things common to the three realms, is called the outflow of ignorance. Why is ignorance listed separately? Because ignorance is the root of all of these, it is shown as a separate outflow. The rivers and bonds are also the same. Except for various views, only the outflow of desire is the river of desire and the bond of desire, and the outflow of existence is also the same. By explaining the definition of outflows, the meaning can be determined. Since unaccompanied views are mentioned only for clarity at the time of definition, they are inconsistent, therefore they are not outflows, so they are listed separately. As mentioned earlier, only thirty-four things associated with ignorance are the grasping of desire. Thirty-eight things associated with ignorance are the grasping of self-assertion. Because the grasping of ethics and vows is separated from the bond of views, the grasping of views is thirty. The grasping of ethics and vows is six things. Why are the latter separated from views? Because they become enemies of the path to liberation and are deceptive in both aspects. The characteristic of ignorance is not knowing, because it is not clear, so it is not grasped, therefore it is mixed together. Eighth, etymology: Because it is difficult to understand them, it is the cause.

---

བ་ཕྲ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཐོབ་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བས་དང་། དམིགས་པ་དང་མཚུངས་ལྡན་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་ དང་། སྦྱོར་བ་མེད་པས་ཟློག་བཞིན་དུ་ཡང་དང་ཡང་དུ་མངོན་དུ་འགྱུར་བའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དེ་ཡི་ཕྱིར་ཕྲ་རྒྱས་དག་ཏུ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་འཁོར་བ་འཇོག་པར་བྱེད་པ་དང་། སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ནས་མནར་མེད་པའི་བར་དུ་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྨ་ནས་ཟག་པར་བྱེད་པས་ཟག་པ་ཞེས་དང་། ལ་སོགས་འཁྱེར་བར་བྱེད་པས་ན་ཆུ་བོ་དང་། འབྱར་བར་བྱེད་པས་ན་སྦྱོར་ བ་དང་། ཉེ་བར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཉེར་ལེན་ཅེས་པ་དེ་དག་གི་ནི་ངེས་ཚིག་ཡིན་ནོ། །དགུ་པ་གཞན་པའི་རྣམ་གྲངས་བཤད་པ་ལ། རྣམ་གྲངས་ཕྱེ། ས་སོགས་གང་ཡིན་གཏན་ལ་ཕབ་པ་གཉིས་ ལས། དང་པོ་ནི། ཕྲ་རྒྱས་དེ་དག་ཉིད་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང་། ལ་སོགས་ཀྱི་རེག་པ་འཆིང་བ་དང་། ཕྲ་རྒྱས་དང་། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་། ཀུན་ནས་དཀྲིས་པའི་དབྱེ་བས་ཡང་རྣམ་པ་ ལྔར་བཤད་དོ། །དེ་ལ་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དགུ་སྟེ། རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་། ཁོང་ཁྲོ། ང་རྒྱལ། མ་རིག །ལྟ་བ་མཆོག་འཛིན། ཐེ་ཚོམ། ཕྲག་དོག །སེར་སྣའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་རྣམས་སོ། །ལྟ་བའི་ཀུན་སྦྱོར་ནི་ལྟ་བ་གསུམ་མོ། ། 8-597 འདིར་ལྟ་བའི་ཀུན་སྦྱོར་དང་གཉིས་ལོགས་ཤིག་མཆོག་འཛིན་གྱི་ཀུན་སྦྱོར་དུ་བསྟན་ཞེ་ན། ལྟ་བ་གསུམ་ཡང་རྫས་བཅོ་བརྒྱད་ཡིན་ལ། མཆོག་འཛིན་གཉིས་ཀྱང་རྫས་བཅོ་བརྒྱད་དུ་འདྲ་བའི་ཕྱིར་དང་། མཆོག་ ཏུ་འཛིན་པར་འདྲ་བའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་ཕྱི་མ་གཉིས་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་གཞན་ནོ། །གང་ཕྱིར་ཕྲག་དོག་དང་སེར་སྣ་ཀུན་སྦྱོར་རེར་བགྲང་ཞེ་ན། འདི་གཉིས་ཀ་ལ་གཅིག་ཏུ་ནི་མི་དགེ་བ་ དང་རང་དབང་ཅན་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་གཞན་ལ་མེད་པས་ཕྲག་དོག་སེར་སྣ་དེ་དག་ལས་ལོགས་ཤིག་ཀུན་སྦྱོར་གཉིས་སུ་བཤད་དོ། །སྟོན་པས་གཞན་ཀུན་སྦྱོར་ ཐ་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ལྔ་གསུངས་ཏེ། འཇིག་ལྟ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་ལ་མཆོག་འཛིན། ཐེ་ཚོམ་འདོད་པ་ལ་འདུན་པ་གནོད་སེམས་སོ། །ཐ་མའི་ཆ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ཡིན་ལ། འདི་དག་ ཀྱང་དེའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་འདོད་པ་ལ་འདུན་པ་དང་། གནོད་སེམས་གཉིས་ཀྱི་འདོད་ཁམས་ལས་མི་འདའ་ལ། ལྟ་བ་གཉིས་ཐེ་ཚོམ་དང་གསུམ་པོ་ཡིས་ནི་འདས་ཀྱང་ཕྱིར་ཟློག་ པར་བྱེད་དེ། སྒོ་བ་དང་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང་ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་འདུན་གནོད་སེམས་དོར་བའི་གསུམ་དུའང་གསུངས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་རྣམ་པ་གཅིག་དང་། རྣམ་པ་གཉིས་དང་། རྣམ་པ་བཞི་པ་དག་ཡིན་ལ། 8-598 དེ་དག་གི་སྒོ་ནི་འདི་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པ་དང་། མཐར་འཛིན་ལྟ་བ་འཇིག་ལྟས་བཅུག་ལ། ལྟ་བ་མཆོག་འཛིན་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ

【現代漢語翻譯】 因為微細，以及與獲得和隨之而來的相關聯，並且通過目標和相應的兩種方式而增長，並且因為沒有結合，所以反覆地顯現出來，因為跟隨它，所以被稱為微細增長。那些是阻止輪迴的，並且從有頂天到無間地獄，從六處生門流出，所以稱為『漏』，並且因為攜帶等等，所以稱為『河流』，並且因為粘著，所以稱為『結合』，並且因為接近執取，所以稱為『近取』，這些就是它們的詞義。 第九，解釋其他的名稱。名稱分為兩種：區分名稱，以及確定地等是什麼。首先是：那些微細增長本身，通過完全結合，以及等等的觸縛，以及微細增長，以及近煩惱，以及完全纏縛的區分，又分為五種。其中，完全結合有九種：隨欲、憤怒、驕慢、無明、見取、懷疑、嫉妒、慳吝的完全結合。見取的完全結合是三種見。 這裡，如果有人問，為什麼見取的完全結合和兩種不同的見解被顯示為見取，因為三種見也是十八種實體，並且兩種見取也同樣是十八種實體，並且因為同樣是執取，所以後兩種見解是其他的完全結合。為什麼嫉妒和慳吝被算作一個完全結合呢？因為這兩者都有不善和自主性，因此，因為其他的完全纏縛沒有這樣，所以嫉妒和慳吝被分別解釋為兩種完全結合。世尊說了與其他完全結合的最後部分相符的五種：有身見、戒禁取、懷疑、欲貪、嗔恚。最後的部分是欲界，這些也與它相符，就像欲貪和嗔恚兩種不出欲界，而兩種見和懷疑三種雖然超越了，但又返回，因為是門和隨從以及法一致的緣故。也說了捨棄欲貪嗔恚的三種，煩惱有的是一種，有的是兩種，有的是四種。 那些門被這三種所包含，並且邊見被有身見所包含，並且見取是戒禁取。

【English Translation】 Because it is subtle, and associated with attainment and what follows, and grows through both object and corresponding aspects, and because there is no combination, it repeatedly manifests as it follows, therefore it is called subtle growth. Those are what stop the cycle of existence, and from the peak of existence to Avīci Hell, they flow out from the wounds of the six sense bases, therefore they are called 'leaks', and because they carry etc., they are called 'rivers', and because they adhere, they are called 'bonds', and because they closely grasp, they are called 'close grasping', these are their definitions. Ninth, explaining other names. Names are divided into two: distinguishing names, and determining what earth etc. are. First is: those subtle growths themselves, through complete combination, and the bonds of touch etc., and subtle growth, and near afflictions, and the distinctions of complete entanglement, are again explained as five types. Among them, there are nine complete combinations: attachment, anger, pride, ignorance, view attachment, doubt, jealousy, and stinginess. The complete combination of views is the three views. Here, if someone asks, why are the complete combination of views and two different views shown as view attachment, because the three views are also eighteen entities, and the two view attachments are also the same as eighteen entities, and because they are the same in grasping, the latter two views are other complete combinations. Why are jealousy and stinginess counted as one complete combination? Because both of these have unwholesomeness and autonomy, therefore, because other complete entanglements do not have this, jealousy and stinginess are explained separately as two complete combinations. The Blessed One spoke of five that are in accordance with the final part of other complete combinations: identity view, holding to ethics and vows, doubt, desire for desire, and hatred. The final part is the desire realm, and these are also in accordance with it, just as the two of desire and hatred do not go beyond the desire realm, and the two views and the three of doubt, although they transcend, return, because they are the door and follower and in accordance with the Dharma. It is also said that the three of abandoning desire, desire, and hatred, afflictions are sometimes one type, sometimes two types, and sometimes four types. Those doors are encompassed by these three, and extreme views are encompassed by identity view, and view attachment is holding to ethics and vows.

---

ས་བཅུག །ལོག་ལྟ་ནི་ཐེ་ཚོམ་གྱིས་ རབ་ཏུ་བཅུག་པ་དེའི་ཕྱིར་རྩ་བ་བསྡུས་ཕྱིར་གསུམ་མོ། །གཞན་དག་ན་རེ། ཡུལ་གཞན་དུ་འགྲོ་བའི་བར་ཆད་གསུམ་སྟེ། འགྲོ་མི་འདོད་པ་དང་། ལམ་ནོར་བ་དང་། ལམ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ དེ་སྙེད་ཅིག་ཐར་པར་བགྲོད་པ་ལའང་གེགས་བྱེད་པ་དེ་ཆོས་མཐུན་པའོ། །དེ་ལ་འཇིག་ལྟས་ཐར་པར་སྐྲག་པར་འགྱུར་བས་འགྲོ་མི་འདོད། ཚུལ་ཁྲིམས་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་འཛིན་གྱིས་ལམ་གཞན་ལ་བརྟེན་པའི་ ཕྱིར་ལམ་ནོར་བར་འགྱུར། ཐེ་ཚོམ་གྱིས་ལམ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་འགྱུར། དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་གསུམ་དུ་བསྟན་ནོ། །གོང་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པའང་ཉིད་དེ། གོང་མ་ནི་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་དེ་ལས་ སྐྱེས་པའི་འདོད་ཆགས་གཉིས་དང་། རྒོད་པ་དང་། ང་རྒྱལ། རྨོངས་པ་དེ་དག་མ་སྤངས་པར་གོང་མ་ལས་མི་འདའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོར་བ་གསུམ་གྱི་དབང་གིས་འཆིང་བ་སྟེ། བདེ་བའི་ཚོར་བ་ལ་ ནི་འདོད་ཆགས་དམིགས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་རྒྱས་པར་འགྱུར་བས་འཆིང་བ་འདོད་ཆགས། སྡུག་བསྔལ་ལ་ནི་ཞེ་སྡང་། བཏང་སྙོམས་ལ་ནི་འཆིང་བ་གཏི་མུག །ཕྲ་རྒྱས་ནི་རྩ་ཉོན་སྔར་བཤད་པ་དག་གོ ། 8-599 སེམས་ཉེ་བར་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པས་ཉོན་མོངས་པ་སྟེ། རྩ་བའི་ཉོན་མོངས་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་སེམས་ལས་བྱུང་བ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་པས་བསྡུས་པ་གང་དག་ཡིན་ པ། གང་དེའང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཁོ་ན་སྟེ། དེ་དག་རྩ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་མི་བྱའོ། །ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་གང་ཞེ་ན། ངོ་ཚ་མེད་པ་དང་། ཁྲེལ་མེད་པ་དང་། ཕྲག་དོག་དང་། སེར་སྣ་དང་། རྒོད་པ་དང་། འགྱོད་པ་དང་། རྨུགས་པ་དང་། གཉིད་དང་བཅས་པ་ནི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་རྣམ་པ་བརྒྱད་དོ། །བྱེ་སྨྲ་ཁྲོ་བ་དང་འཆབ་པ་བསྣན་ནས་བཅུར་འདོད། ཕྲག་དོག་ནི་གཞན་ གྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་སེམས་ཁོང་ནས་འཁྲུག་པའོ། །སེར་སྣ་ནི་ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་དང་། མཁས་པ་རབ་ཏུ་སྦྱིན་པ་དང་འགལ་བ་ཅན་སེམས་ཀྱི་ཀུན་ཏུ་འཛིན་པའོ། །རྒོད་པ་ནི་སེམས་རྣམ་ པར་མ་ཞི་བའོ། །གཉིད་ནི་ལུས་ཡང་དག་པར་འཛིན་མི་ནུས་པ་སེམས་མངོན་པར་སྡུད་པའོ། །འགྱོད་པའི་ནང་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཀུན་དཀྲིས། ཁྲོ་བ་གནོད་སེམས་དང་རྣམ་པར་འཚེ་བ་མ་གཏོགས་ པ་སེམས་ཅན་དང་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ལ་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །འཆབ་པ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ལ་འཁྱུད་པའོ། །ཀུན་དཀྲིས་དེ་རྣམས་ལས་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ངོ་ཚ་མེད་རྒོད་སེར་སྣ་གསུམ་བསླང་བས་དེ་གསུམ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པའོ། ། 8-600 འཆབ་པ་དང་རྩོད་པ་མ་རིག་པ་དང་སྲེད་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ལས་མ་རིག་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་ནི། རྨུགས་པ་དང་གཉིད་དང་ཁྲེལ་མེད་དོ། །ཐེ་ཚོམ་ལས་རྒོད་པ་ཁྲོ་བ་དང་། ཕྲག་དོག་ ཁོང་ཁྲོ་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཉོན

【現代漢語翻譯】 第十地。邪見是由於疑惑而完全佔據，因此，從根本上來說，可以歸納為三點。其他論者認為，前往其他地方的三種障礙是：不願前往、道路錯誤和對道路產生懷疑。同樣，這些障礙也會阻礙通往解脫的道路，這是符合佛法的。其中，由於害怕世間，會害怕解脫而不願前往；由於執著于戒律和苦行，依賴其他道路，會導致道路錯誤；由於疑惑，會對道路產生懷疑。因此，將其歸納為三點。這也與上述部分相符，上述部分指的是對色界和無色界所生的兩種貪慾、掉舉、我慢和愚癡，因為沒有斷除這些，就無法超越上述境界。由於三種感受的影響而產生束縛：對於快樂的感受，由於具有與貪慾相關的目標和相似之處，會增長貪慾，因此貪慾是束縛；對於痛苦，則是嗔恨；對於舍受，則是愚癡。隨煩惱是之前所說的根本煩惱。 心隨煩惱，故名煩惱。除了根本煩惱之外，那些屬於煩惱性質的法，由心所生，包含在行蘊中的，都是隨煩惱。這些僅僅是隨煩惱，不能稱為根本煩惱。什麼是遍纏呢？無慚、無愧、嫉妒、慳吝、掉舉、惡作、昏沉和睡眠，這八種是遍纏。有部論師加上忿怒和覆藏，認為是十種。嫉妒是對他人圓滿感到內心煩亂。慳吝是對法和財物的執著，與賢善的佈施相違背。掉舉是心不寂靜。睡眠是身體無法保持正直，心識昏沉。惡作中屬於煩惱性質的是遍纏。忿怒是指除了損害心和惱害之外，對有情和非有情產生普遍的惱怒。覆藏是對過錯的隱瞞。在這些遍纏中，貪慾會引發無慚、掉舉和慳吝這三種，因此這三種是貪慾的同類因。 覆藏和諍論是不明和貪愛的同類因，不明的同類因是昏沉、睡眠和無愧。掉舉、忿怒和嫉妒是從疑惑和嗔恨的因中產生的。此外，煩惱……

【English Translation】 The tenth bhumi. Wrong view is completely occupied by doubt, therefore, fundamentally, it can be summarized into three points. Other theorists believe that the three obstacles to going to other places are: unwillingness to go, wrong road, and doubt about the road. Similarly, these obstacles will also hinder the path to liberation, which is in accordance with the Dharma. Among them, due to fear of the world, one will be afraid of liberation and unwilling to go; due to attachment to precepts and asceticism, relying on other paths will lead to wrong roads; due to doubt, one will doubt the road. Therefore, it is summarized into three points. This is also consistent with the above part, which refers to the two kinds of greed, restlessness, pride, and ignorance born from the form realm and the formless realm, because without eliminating these, one cannot transcend the above realm. Due to the influence of the three kinds of feelings, bondage arises: for the feeling of happiness, because it has goals and similarities related to greed, it will increase greed, so greed is bondage; for suffering, it is hatred; for equanimity, it is ignorance. The subtle defilements are the fundamental defilements mentioned earlier. The mind is afflicted by defilements, hence the name defilement. Apart from the fundamental defilements, those dharmas that are of the nature of defilements, born from the mind, and included in the aggregate of formations, are all secondary defilements. These are only secondary defilements and cannot be called fundamental defilements. What is pervasive entanglement? Shamelessness, lack of shame, jealousy, stinginess, restlessness, regret, drowsiness, and sleep, these eight are pervasive entanglements. The Sarvastivadins add anger and concealment, considering them to be ten kinds. Jealousy is the inner disturbance of the mind when others are perfect. Stinginess is the attachment to Dharma and wealth, which is contrary to virtuous giving. Restlessness is the mind not being tranquil. Sleep is the inability of the body to maintain uprightness, and the mind is drowsy. Among regrets, those that are of the nature of defilements are pervasive entanglements. Anger refers to the general annoyance towards sentient and non-sentient beings, apart from harming the mind and tormenting. Concealment is the concealment of faults. Among these pervasive entanglements, greed will cause shamelessness, restlessness, and stinginess, so these three are the homogeneous cause of greed. Concealment and contention are the homogeneous causes of ignorance and craving, and the homogeneous causes of ignorance are drowsiness, sleep, and lack of shame. Restlessness, anger, and jealousy arise from the causes of doubt and hatred. In addition, defilements...

---

་མོངས་པའི་དྲི་མ་དྲུག་སྟེ། སྒྱུ་དང་། གཡོ་དང་། རྒྱགས་པ་དང་དེ་བཞིན་དུ་འཚིག་པ་དང་། ཁོན་འཛིན་དང་། རྣམ་པར་འཚེ་བ་དག་གོ ། སྒྱུ་ནི་གཞན་འདྲིད་པའོ། གཡོ་ནི་སེམས་གྱ་གྱུ་བ། འཚིག་པ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་དམ་དུ་འཛིན་པ། ཁོན་འཛིན་ནི་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ཀྱི་དངོས་པོ་ལན་མང་ དུ་བྱེད་པ། རྣམ་པར་འཚེ་བ་ནི་རྣམ་པར་མཐོ་འཚམས་པའོ། །དེ་ལ་སྒྱུ་དང་རྒྱགས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལས་སྐྱེས་པ། ཁོན་འཛིན་དང་རྣམ་འཚེ་ཁོང་ཁྲོ་ལས་སྐྱེའོ། འཚིག་པ་ལྟ་བ་མཆོག་འཛིན་ ལས། གཡོ་ནི་ལྟ་བས་ཀུན་ནས་བསླང་བའོ། །ཀུན་དཀྲིས་བཅུར་བཤད་པ་དེ་ལས་ངོ་ཚ་མེད་པ་དང་། ཁྲེལ་མེད་རྨུགས་པ་དང་གཉིད་རྒོད་ལྔ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ པའི་ཕྱིར་མཐོང་སྒོམ་གྱི་སྤང་བྱ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡིན་ལ། དེ་ལས་གཞན་ནི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པས་བསྡུས་པ་ཕྲག་དོག་སེར་སྣ་འགྱོད་ཁྲོ་འཆབ་པ་ལྔ་སྒོམ་པས་སྤང་བྱ་ཁོ་ནའོ། ། 8-601 དེ་ལྔ་ནི་རང་དབང་ཅན་ཡིན་ཏེ། མ་རིག་པ་ཙམ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་རྩ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་དྲུག་རྣམས་ཀྱང་དེ་དང་འདྲའོ། །འདོད་པའི་ཁམས་ན་ནི་མི་ དགེ་བ་དག་ཡིན་ནོ། །རྨུགས་རྒོད་གཉིས་གསུམ་ནི་མི་དགེ་ལུང་མ་བསྟན་རྣམ་གཉིས་སོ། །འདོད་པའི་ཁམས་དེ་ཡན་ཆད་ཉེ་ཉོན་རྣམས་ནི་ཅི་རིགས་པར་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའོ། །འདོད་པ་དང་བསམ་ གཏན་དང་པོ་ན་གཡོ་སྒྱུ་ཡོད་དེ། ཚངས་པ་ཆེན་མོ་དེ་ནི་དེ་ན་བདག་ཉིད་ལོག་པར་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་རྟ་ཐུལ་ལ་འདྲིད་པར་ཞུགས་པ་ལྟ་བུའི་ཕྱིར་རོ། །རྨུགས་ རྒོད་རྒྱགས་པ་ཁམས་གསུམ་ནའོ། གཞན་དག་བཅུ་དྲུག་ལས་ལྔ་བོར་ཏེ་ཉེ་ཉོན་བཅུ་གཅིག་འདོད་ཁམས་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ས་སོགས་གང་ཡིན་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ནི། ཡིད་ཀྱི་ས་པ་ དུ། རྣམ་ཤེས་དྲུག་གི་ས་པ་དུ་ཞེ་ན། མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ཡིད་ཀྱི་ས་པ། གཉིད་ང་རྒྱལ་བཅས་པ་སྒོམ་པས་སྤང་བྱ་དེ་དག་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ས་ པ་ཡིན་ནོ། །ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་རང་དབང་ཅན་སྒོམ་པས་སྤང་བྱ་ཡིན་ཡང་ཡིད་ཀྱི་ས་པ་ཁོ་ན་དང་། ཉོན་མོངས་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་གཞན་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གི་བརྟེན་པ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ས་པ་དག་གོ ། 8-602 བདེ་སོགས་དབང་པོ་ལྔ་པོ་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་དག་ལས་དབང་པོ་གང་ཉོན་མོངས་པའམ་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་གང་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ཞེ་ན། བདེ་བ་ཡིད་བདེ་དག་དང་འདོད་ཆགས་སུ་ མཚུངས་པར་ལྡན་ལ། ཞེ་སྡང་ཟློག་པའི་དེ་དག་སྡུག་བསྔལ་དང་ཡིད་མི་བདེའོ། །མ་རིག་པ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་དང་། མེད་ལྟ་ཡིད་བདེ་དང་། ཡིད་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་ཐེ་ ཚོམ་མོ། །ཕྲ་རྒྱས་གཞན་ལྟ་བ་བཞི་ང་རྒྱལ་ནི་

【現代漢語翻譯】 六種煩惱垢染是：諂誑、奸詐、傲慢，以及忿怒、怨恨和嫉妒。 諂誑是迷惑他人。奸詐是心懷狡詐。忿怒是緊抓包含過失的事物不放。怨恨是反覆思索令人苦惱的事物。嫉妒是極度地攀比爭勝。諂誑和傲慢源於貪慾。怨恨和嫉妒源於嗔恚。忿怒源於執持錯誤的見解。奸詐則是由（錯誤的）見解所引發。在所說的二十種隨煩惱中，無慚、無愧、昏沉、睡眠和掉舉這五者，因為與兩種（煩惱和隨煩惱）都相應，所以是見道和修道所要斷除的。其餘的近煩惱，即由隨煩惱所攝的嫉妒、慳吝、追悔、忿怒和隱藏這五者，僅僅是修道所要斷除的。 這五種是自性的，因為它們僅僅與無明相應。同樣，六種根本煩惱的垢染也與此類似。在欲界中，這些都是不善的。昏沉和掉舉這二者，有些是不善的，有些是無記的。在欲界以上，所有近煩惱都是無記的。在欲界和初禪中，存在著奸詐和諂誑，因為大梵天在那裡虛妄地示現自己，例如他曾引誘具壽馬勝。昏沉、掉舉和傲慢存在於三界之中。其餘十六種（煩惱），除去五種（見所斷），十一種近煩惱都源於欲界。 第二，確定什麼是意的所緣，什麼是六識的所緣。所有見道所斷的都是意的所緣。睡眠和包含我慢的修道所斷的那些是意識的所緣。自性的近煩惱，雖然是修道所斷，但僅僅是意的所緣。其餘的煩惱和近煩惱是六識所依賴的識的所緣。 五種感官的樂等是哪些？在這些感官中，哪些與煩惱或近煩惱相應？樂與悅受相應，嗔恨與苦和憂相應，無明與一切（感受）相應，惡見與悅受、苦、憂和懷疑相應。其餘的（隨煩惱），如四種見和慢，則與...

【English Translation】 The six stains of affliction are: deceit, cunning, arrogance, as well as anger, resentment, and envy. Deceit is deceiving others. Cunning is having a deceitful mind. Anger is clinging tightly to things that contain faults. Resentment is repeatedly dwelling on things that cause distress. Envy is extreme competitiveness. Deceit and arrogance arise from desire. Resentment and envy arise from hatred. Anger arises from holding wrong views. Cunning is caused by (wrong) views. Among the twenty secondary afflictions mentioned, shamelessness, lack of embarrassment, lethargy, drowsiness, and agitation, because they are associated with both (afflictions and secondary afflictions), are to be abandoned by the path of seeing and the path of cultivation. The remaining near afflictions, namely the five that are included in the secondary afflictions—jealousy, stinginess, regret, anger, and concealment—are only to be abandoned by the path of cultivation. These five are self-natured because they are only associated with ignorance. Similarly, the six stains of the root afflictions are also similar to this. In the desire realm, these are all unwholesome. Lethargy and agitation, some are unwholesome, and some are indeterminate. Above the desire realm, all near afflictions are indeterminate. In the desire realm and the first dhyana, there are cunning and deceit, because the Great Brahma falsely shows himself there, for example, he once seduced the venerable Ashvajit. Lethargy, agitation, and arrogance exist in the three realms. The remaining sixteen (afflictions), removing the five (abandoned by seeing), the eleven near afflictions all arise from the desire realm. Second, determine what is the object of the mind and what is the object of the six consciousnesses. All that is abandoned by the path of seeing is the object of the mind. Sleep and those abandoned by cultivation that include pride are the object of consciousness. The self-natured near afflictions, although abandoned by cultivation, are only the object of the mind. The remaining afflictions and near afflictions are the objects of consciousness that are dependent on the six consciousnesses. Which are the five senses of pleasure, etc.? Among these senses, which are associated with afflictions or near afflictions? Pleasure is associated with joy, hatred is associated with suffering and sorrow, ignorance is associated with all (feelings), wrong views are associated with joy, suffering, sorrow, and doubt. The remaining (secondary afflictions), such as the four views and pride, are associated with...

---

ཡིད་བདེ་བ་ཁོ་ན་དང་མཚུངས་ལྡན་ནོ། །ཕྲ་རྒྱས་དེ་དག་གང་ཞིག་དང་ལྡན་ན་འདོད་པ་ལས་སྐྱེས་པའོ། །བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དབང་པོ་དང་ ཀུན་མཚུངས་པར་ལྡན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུན་ཆད་པ་ན་བཏང་སྙོམས་ཀུན་ཏུ་གནས་སོ། །ས་གོང་མ་རྣམས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ས་གོང་མ་པའི་ཕྲ་རྒྱས་རྣམས་ནི་ས་གང་ན་ དབང་པོ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་བཞིན་དུ་རང་རང་གི་དབང་པོ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ནོ། །ཉེ་ཉོན་རྣམས་ལས། འགྱོད་དང་ཕྲག་དོག་ཁྲོ་བ་དང་། རྣམ་འཚེ་ཁོན་དུ་འཛིན་པ་དང་། འཚིག་པ་ཡིད་མི་ བདེའི་དབང་པོ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་ཏེ། ཡིད་ཀྱི་ས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེར་སྣ་དག་ནི་ཟློག་པ་ཡིན་ཏེ་ཡིད་བདེ་དང་མཚུངས་ལྡན་ནོ། །གཡོ་དང་སྒྱུ་དང་འཆབ་དང་གཉིད། ཡིད་བདེ་མི་བདེ་གཉིས་ཀ་དང་མཚུངས་ལྡན། 8-603 བདེ་བ་དག་དང་རྒྱགས་པ་བཏང་སྙོམས་དང་ཀུན་ཏུ་མཚུངས་ལྡན་དུ་འགྲོ། བཞི་པོ་གཞན་ངོ་ཚ་མེད་ཁྲེལ་མེད་རྨུགས་རྒོད་ཀུན་དཀྲིས་པ་ནི་དབང་པོ་ལྔ་དག་དང་མཚུངས་ལྡན་ནོ། །འདོད་ན་སྒྲིབ་ པ་གཉིས་རྣམས་ཡོད་ལ། ཁམས་གཞན་གཉིས་ན་མེད་དོ། །རྒོད་འགྱོད་གཉིས་གཅིག་ཏུ་བྱས་ཀྱང་རུང་སྟེ། མི་མཐུན་པ་དང་། གཉེན་པོ་དང་། ཟས་མ་ཡིན་པ་ཞེས་དང་བྱ་བ་ཡང་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། ། གང་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྒྲིབ་པ་ཡིན་ན་དེ་ལྔར་བཤད་པ་ཅི་ཞེ་ན། འདོད་པ་ལ་འདུན་པ་དང་གནོད་སེམས་གཉིས་ཀྱིས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་གཅིག་པུ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་དང་། རྒོད་འགྱོད་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ཤེས་རབ་མེད་ན་བདེན་པ་དག་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ལྔ་ཉིད་དུ་བཤད་དོ། །རེ་ཞིག་མཐོང་བས་སྤང་བྱ་རྣམས་ནི་དམིགས་ པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང་། དེ་ལ་དམིགས་པ་ཡང་དག་པར་ཟད་པར་འགྱུར་ཏེ། དམིགས་པ་རྣམས་དང་། དེ་ལ་དམིགས་པ་སྤངས་པས་སོ། །སྒོམ་པས་སྤང་པར་བྱ་བ་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་ པ་གང་གིས་གཉེན་པོ་ལམ་གང་ཡིན་པ་སྐྱེས་པ་དེས་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །གཉེན་པོ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། སྤོང་བ་གཉེན་པོ་བར་ཆད་མེད་ལམ་དང་། གཞི་གཉེན་པོ་ནི་དེ་ཡན་ཆད་ཀྱི་ལམ་གང་ཡིན་པ་དེ་གང་གིས་དེ་སྤངས་པའི་ཐོབ་པ་ཀུན་ཏུ་འཛིན་པར་བྱེད་པའོ། ། 8-604 ཐག་བསྲིང་བའི་གཉེན་པོ་དག་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་ཡན་ཆད་ཀྱི་ལམ་གང་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། རྙེད་པ་ཆད་པ་ཐག་རིང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་སུན་འབྱིན་པའི་གཉེན་པོ་ནི་ལམ་གང་ གིས་ཁམས་དེ་ལ་སྐྱོན་དུ་མཐོང་ནས་རྣམ་པར་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་པའོ། །དེས་ན་རྣམ་པར་སུན་འབྱིན་གཉེན་པོ་ཞེས་བྱ་བས་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་ལ་དམིགས་པ་སྦྱོར་བའི་ལམ། སྤོང་བ་གཉེན་ པོ་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ། གཞི་གཉེན་པོ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ། ཐག་བསྲིང་བའི་ངོ་བོ་གཉེན་པོ་ཁྱད་པར་གྱི་ལམ་མོ། །ཉོན་མོངས་པ་

【現代漢語翻譯】 僅僅與快樂相關聯。哪些微細的（心所）與慾望相關聯而生起呢？與舍受相關聯，並且普遍存在，當煩惱的相續斷絕時，舍受就普遍存在。更高的地又是什麼樣的呢？更高的地的微細（心所）就像在哪個地有多少根（識）存在一樣，與各自的根（識）相關聯。從隨煩惱來說，後悔、嫉妒、憤怒、惱害、懷恨在心和憤恨與不快樂的根（識）相關聯，因為它們是意地（的組成部分）。吝嗇是相反的，它與快樂相關聯。虛偽、欺騙、隱藏和睡眠，與快樂和不快樂兩者都相關聯。 快樂和驕慢與舍受普遍相關聯。另外四種——無慚、無愧、昏沉和掉舉——都與五根（識）相關聯。如果存在慾望，那麼兩種障礙（煩惱障和所知障）就存在；在另外兩個界（色界和無色界）則不存在。掉舉和後悔可以合二為一，因為它們是不相容的、對治的和非食物，並且作用也是相同的。如果所有煩惱都是障礙，那麼為什麼說有五種呢？因為對慾望的渴望和嗔恚會損害戒蘊，掉舉和後悔會損害定蘊，如果沒有定蘊和慧蘊，就會對真理產生懷疑，因此才說是五種。暫時來說，見道所斷的（煩惱）是通過完全瞭解所緣境，以及對所緣境的正確認識而斷除的，通過所緣境以及斷除對所緣境的執著來實現。修道所斷的（煩惱）是通過任何煩惱生起時，相應的對治道生起而斷除的。對治道有四種：斷除對治道是無間道，基礎對治道是之前的道，通過它斷除了（煩惱）並持續保持證得。 延長（時間）的對治道是解脫道之前的道，因為獲得（解脫）的間隔很長。徹底駁斥的對治道是通過哪個道，看到那個界（的過患）而徹底駁斥它。因此，通過稱為徹底駁斥對治道的道，將目標放在痛苦和集諦上，斷除對治道是無間道，基礎對治道是解脫道，延長（時間）的自性對治道是特殊的道。煩惱

【English Translation】 It is associated only with pleasure. Which subtle (mental factors) are associated with desire and arise? It is associated with equanimity, and is universally present; when the continuum of afflictions is cut off, equanimity is universally present. What are the higher grounds like? The subtle (mental factors) of the higher grounds are associated with their respective roots (consciousness), just as there are as many roots (consciousness) in that ground as there are. From the afflictions, regret, jealousy, anger, malice, resentment, and indignation are associated with the root (consciousness) of unhappiness, because they are part of the mind-ground. Stinginess is the opposite; it is associated with pleasure. Hypocrisy, deception, concealment, and sleep are associated with both pleasure and unhappiness. Pleasure and pride are universally associated with equanimity. The other four—shamelessness, lack of embarrassment, dullness, and agitation—are all associated with the five roots (consciousness). If desire exists, then the two obscurations (afflictive obscuration and cognitive obscuration) exist; they do not exist in the other two realms (form realm and formless realm). Agitation and regret can be combined into one, because they are incompatible, antidotal, and non-food, and their function is also the same. If all afflictions are obscurations, then why are there said to be five? Because desire and hatred for desire harm the aggregate of discipline, agitation and regret harm the aggregate of concentration, and if there is no aggregate of concentration and wisdom, there will be doubt about the truth, so it is said to be five. For the time being, what is to be abandoned by seeing is abandoned through fully understanding the object of observation, and through the correct knowledge of the object of observation, it is realized through the object of observation and the abandonment of attachment to the object of observation. What is to be abandoned by cultivation is abandoned when any affliction arises, the corresponding antidote path arises. There are four types of antidote paths: the antidote path of abandonment is the immediate path, the basic antidote path is the previous path, through which (afflictions) are abandoned and the attainment is continuously maintained. The antidote path of prolongation (of time) is the path before the path of liberation, because the interval of obtaining (liberation) is long. The antidote path of complete refutation is through which path, seeing the fault of that realm, it is completely refuted. Therefore, through the path called the antidote of complete refutation, the goal is placed on suffering and the origin of suffering, the antidote path of abandonment is the immediate path, the basic antidote path is the path of liberation, and the nature of the antidote path of prolongation (of time) is the special path. Afflictions

---

སྤོང་བ་ན་གང་ལས་སྤོང་བར་བྱ་ཞེ་ན། མཚུངས་ ལྡན་ལས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་མི་ནུས། དམིགས་པ་ལས་ནི་ནུས་པ་དེ་ལས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་སྤང་བར་བྱ་བར་འདོད། སྤངས་པ་ཞེས་པའང་རང་གི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་ ཐོབ་པ་ཆད་པས་སོ། །དེ་ཡང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་། གཟུགས་ཐམས་ཅད་དང་། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ནི་དེ་དག་ལ་དམིགས་པས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རང་ གི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་སྤངས་པའོ། །ཐག་བསྲིང་བ་བཞི་སྟེ། མཚན་ཉིད་ཀྱི་རིང་བ་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ་དང་། གཉེན་པོས་རིང་བ་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་ཚུལ་དེའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སུ་གནས་པ་དང་། 8-605 ཡུལ་གྱིས་རིང་བ་ཕྱོགས་སུ་ཡུལ་རྣམ་པར་ཆད་པ་སྟེ་ཤར་ནུབ་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་བཞིན་དང་། དུས་ཀྱིས་རིང་བ་དེ་འདས་མ་འོངས་ཀྱི་དུས་གཉིས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཅི་ལམ་ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བའི་ ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པའི་སྤངས་པ་ཡང་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན་མིན་ཏེ། ལན་ཅིག་ཏུ་གང་གིས་སྤོང་བའི་ལམ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁོ་ནར་ཟད་དོ། ། དེ་དག་གི་བྲལ་བའི་ཐོབ་པ་ཡང་ དང་ཡང་དུ་སྟེ། དུས་དུ་ཞིག་ན་ཁ་ཅིག་གིས་གཉིས། ཁ་ཅིག་གིས་དྲུག་སྟེ། གཉེན་པོ་སྐྱེས་པ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་དང་། དགེ་སྦྱོང་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་དང་། དབང་པོ་རྣམ་པར་ འཕེལ་བ་སྟེ་དབང་པོ་འཕོ་བ་རྣམས་སུ་བྲལ་བ་དེ་ཉིད། གནས་སྐབས་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཐོབ་བོ། །དེ་ཡང་གཉིས་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་ཤེས་ པ་དང་། སྤངས་པའི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །དེ་ལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་ཤེས་པའོ། །སྤངས་པའི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་སྤངས་པ་ཁོ་ན་སྟེ་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་ གདགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤངས་པའི་ཡོངས་ཤེས་ཀྱང་གཅིག་མིན་ཏེ། ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དགུའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་འདོད་པ་ཁམས་ན། དང་པོའི་རྣམ་གཉིས་ཏེ་སྡུག་ཀུན་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བར་ཟད་པ་ལ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་གཅིག་ཡིན་ནོ། ། 8-606 གཉིས་ཟད་པ་ནི་འདོད་པ་ན་འགོག་པ་མཐོང་བས་ཟད་པ་དང་། ལམ་མཐོང་བས་ཟད་པའི་སྤངས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་དེ་སོ་སོ་བས་གཉིས་ཏེ། དེ་ལྟར་འདོད་པ་ན་གསུམ་ཡིན་པ་ དེ་བཞིན་གོང་མའི་དེ་གསུམ་ཡང་འདྲ་བ་ཉིད་པས་དྲུག །ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་གཞན་གསུམ་སྟེ་དགུའོ། །གཞན་གསུམ་ནི། ཐ་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་སྤངས་པའི་ཡོངས་ཤེས་གཅིག །གཟུགས་ཀྱི་ཟག་པ་སྤངས་པ་ གཅིག་དང་། ཟག་པ་ཀུན་ཟད་པར་སྤངས་པ་གཅིག་གོ །དེ་དག་ལས་སྔ་མ་དྲུག་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་བཟོད་པའི་འབྲས་བུ། ལྷག་མ་རྣམས་ནི་ཤེས་པའི་ཡིན་ཏེ། སྒོམ་ལམ་ གྱི་འབྲས་བུའོ། །ཡོངས་ཤེས་བཟོད་པའི་འབྲས་བུར་བཞག་པ་ནི། བཟོད་པ་རྣམས་ནི་ཤེས་པའི་འཁོར་ཅན་ཡིན་ཏེ། ཤེས་པ་དང་འབྲས་

【現代漢語翻譯】 問：應從何處斷除？ 答：從相應（mtschungs ldan）處無法區分煩惱。從所緣（dmigs pa）處，通過該能力，煩惱應被斷除。所謂『斷除』，是指自身相續中存在的獲得（thob pa）中斷。此外，對於他者相續中的煩惱、一切色（gzugs），以及非煩惱性之法，以其為所緣，則能斷除煩惱以及自身相續中存在的煩惱。四種延長：特性的延長是同時產生但特性不一致；對治的延長是戒律敗壞，安住于與其不一致的方面； 地域的延長是地域完全隔絕，如東西方的海洋；時間的延長如過去和未來的兩個時間。問：是否因為道的差別，煩惱的斷除也變得不同？答：不是的，一次性地以何種道斷除，就僅限於此。這些斷除的獲得也是一次又一次的。何時斷除呢？有些人認為是兩次，有些人認為是六次，即對治生起、解脫道（rnam par grol ba'i lam），獲得沙門果（dge sbyong tshul gyi 'bras bu），以及根（dbang po）增長，即根轉變時，該斷除在那些狀態中獲得『完全了知』之名。這也有兩種：智慧的完全了知和斷除的完全了知。智慧的完全了知是無漏的了知。斷除的完全了知僅僅是斷除本身，因為在因上安立果。斷除的完全了知也不是單一的，而是九種完全了知。其中，在欲界（'dod pa khams）中，最初的兩種，即苦諦和集諦所斷除的，只有一種完全了知。 兩種斷除是指在欲界中，滅諦和道諦所斷除的，其斷除的完全了知各有不同，因此在欲界中有三種。同樣，在上界（gong ma）中，這三種也是相同的，因此有六種。還有其他三種完全了知，總共九種。其他三種是：與最後分（tha ma'i cha）相應的斷除的完全了知一種，斷除色界（gzugs kyi zag pa）的漏一種，以及斷除一切漏的完全了知一種。這些之中，前六種是見道所斷除的，是忍（bzod pa）的果，其餘的是修道（sgom lam）的果。將完全了知安立為忍的果，是因為忍是智慧的眷屬，是智慧的果。

【English Translation】 Q: From what should one abandon? A: From association (mtschungs ldan), one cannot distinguish afflictions. From the object of focus (dmigs pa), through that ability, afflictions should be abandoned. 'Abandonment' means the cessation of acquisition (thob pa) that exists in one's own continuum. Furthermore, regarding afflictions in others' continua, all forms (gzugs), and non-afflictive dharmas, by focusing on them, one abandons afflictions and those existing in one's own continuum. There are four kinds of lengthening: the lengthening of characteristics is when things arise together but have dissimilar characteristics; the lengthening of antidotes is when moral discipline is corrupted, residing in a direction dissimilar to that state; the lengthening of location is when locations are completely separated, like the eastern and western oceans; the lengthening of time is like the two times of past and future. Q: Does the abandonment of afflictions also become different because of the difference in paths? A: No, whatever path is used to abandon something once, it is limited to that alone. The acquisition of these abandonments is also repeated again and again. When does it occur? Some consider it twice, some consider it six times, i.e., when antidotes arise, the path of liberation (rnam par grol ba'i lam), the attainment of the fruits of a Shramana (dge sbyong tshul gyi 'bras bu), and the increase of faculties (dbang po), i.e., when faculties transform, that abandonment gains the name 'complete knowledge' in those states. There are also two types: complete knowledge of wisdom and complete knowledge of abandonment. Complete knowledge of wisdom is unpolluted knowledge. Complete knowledge of abandonment is merely the abandonment itself, because the result is established on the cause. Complete knowledge of abandonment is not singular either, but rather nine types of complete knowledge. Among these, in the desire realm ('dod pa khams), the first two, i.e., what is abandoned by seeing the truth of suffering and the truth of origin, there is only one complete knowledge. The two abandonments refer to what is abandoned by seeing the truth of cessation and the truth of the path in the desire realm, each having different complete knowledge of abandonment, thus there are three in the desire realm. Similarly, in the upper realms (gong ma), these three are also the same, thus there are six. There are three other complete knowledges, totaling nine. The other three are: one complete knowledge of abandonment corresponding to the final part (tha ma'i cha), one abandonment of the outflows of the form realm (gzugs kyi zag pa), and one complete knowledge of abandonment of all outflows. Among these, the first six are abandoned by the path of seeing, which is the fruit of forbearance (bzod pa), and the rest are the fruit of the path of cultivation (sgom lam). Complete knowledge is established as the fruit of forbearance because forbearance is the retinue of wisdom and is the fruit of wisdom.

---

བུ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེ་སྨྲའི་ལུགས་ལ་བསམ་གཏན་རྣམས་ཀྱི་དངོས་ གཞིའི་འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལྔ་སྟེ། གཟུགས་དང་། གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་ལྔ་གང་ཡིན་པ་དང་། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་ནི་ མི་ལྕོགས་པ་མེད་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཙུན་པ་དབྱངས་སྒྲོག་བརྒྱད་དུ་བཞེད་དོ། །གཟུགས་མེད་རྣམས་ཀྱི་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ཉེ་བར་བསྡོགས་པའི་འབྲས་བུ་ནི་གཅིག་ཡིན་ཏེ། 8-607 གཟུགས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་ཟད་པའི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །གཟུགས་མེད་དངོས་གཞི་གསུམ་གྱི་འབྲས་བུ་ཡང་གཅིག་སྟེ། ཀུན་སྦྱོར་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པའི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་ཤེས་དགུ་པོ་ཐམས་ ཅད་འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་ནི་གཉིས་ཏེ་ཐ་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་དང་གཟུགས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་ཟད་པའི་ཡོངས་ཤེས་སོ། །རྗེས་ཀྱི་ཤེས་པའི་འབྲས་ བུ་ཡང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་གཉིས་ཏེ་ཐ་མ་དག་གོ །ཆོས་ཤེས་པའི་ནི་གསུམ་ཐ་མ་དག་ཁོ་ན་སྟེ། ཁམས་གསུམ་པའི་སྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཤེས་ དེའི་ཕྱོགས་མཐུན་གྱི་འབྲས་བུ་ནི་ཡོངས་ཤེས་དྲུག་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་བཟོད་པ་དང་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་དང་། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མཐུན་ལྔ་སྟེ། རྗེས་ཀྱི་བཟོད་པ་དང་། ཤེས་ པ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པའོ། །བཟོད་པའི་འབྲས་བུ་བྲལ་བའི་ཐོབ་པ་ནི། ཟག་པ་མེད་པ་དང་། སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ཉམས་པར་བྱས་པ་དང་། རྒྱུ་ཀུན་འབྱུང་གཉིས་ཀུན་ཏུ་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་ ཏེ་རྒྱུ་གསུམ་ཡོད་པ་དེ་སྤངས་པའི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་སྤངས་པ་ནི། རྒྱུ་གསུམ་པོ་དེ་དང་བཞི་པ་ཁམས་ལས་འདས་པ་ལས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་ཡོངས་ཤེས་དུ་དང་ལྡན་ཞེ་ན། 8-608 སོ་སྐྱེ་དང་འཕགས་པ་མཐོང་ལམ་ལ་གནས་པ་ཡང་ཀུན་འབྱུང་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ལ་གནས་པའི་བར་དུ་ནི་གཅིག་དང་ལྡན་པ་དག་མིན་ལ། མཐོང་བ་ལ་གནས་པ་ནི། ཀུན་འབྱུང་ ལ་ཆོས་ཤེས་པ་ནི་གཅིག་དང་ལྡན་ནོ། །ཀུན་འབྱུང་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ནི་གཉིས། འགོག་པ་ཆོས་ཤེས་པ་ནི་གསུམ། འགོག་པ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ནི་བཞི། ལམ་ཆོས་ཤེས་པ་ནི་ལྔ་དང་ཡང་ དག་ལྡན་ནོ། །འཕགས་པའི་གང་ཟག་སྒོམ་ལམ་ལ་གནས་པ། ལམ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ལ་གནས་པ་ཇི་སྲིད་དུ་འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་མ་ཐོབ་པའམ། དེ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་ པ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དྲུག་གམ་ནི། སྔོན་ནམ་ཕྱིས་འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཐོབ་པ་ནི་ཐ་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་སྤངས་པའི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་གཅིག་གམ། དགྲ་བཅོམ་ཐོབ་ པ་ཀུན་སྦྱོར་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པའི་ཡོངས་ཤེས་གཅ

【現代漢語翻譯】 因為獨生子的緣故！分別說者的宗義中，諸禪定的真實基礎之果有五種遍知，即色和無色。于無色界中行持，斷除五種煩惱是什麼？斷除欲界一切煩惱，因為是無與倫比之果。尊者認為有八種音聲。無色界的無邊虛空處近分之果只有一個，即對色的貪慾已盡的遍知。無色界真實基礎的三種果也只有一個，即斷除一切結縛的遍知。所有九種遍知都是聖道之果。世間道之果有兩種，即與最後分相同者和對色的貪慾已盡的遍知。隨後的智慧之果也有兩種遍知，即不純凈的最後分。法智之果只有三種不純凈的最後分，因為是能對治三界修所斷之敵對品。法智的順同之果有六種遍知，即法忍和法智等的果。隨順的順同有五種，即隨後的忍和智等的果。忍之果是離系的獲得，即無漏和已毀壞有頂，以及已摧毀因和集二者之故，稱為斷除三種因的遍知。智之果是斷除，即稱為斷除上述三種因和第四種超越界限的遍知。具有多少遍知呢？ 異生和安住于見道的聖者，乃至安住于集諦法智忍之間者，並非具有一種。安住于見道者，于集諦法智則具有一種。集諦隨後的智慧則有兩種。滅諦法智則有三種。滅諦隨後的智慧則有四種。道諦法智則具有五種。安住于修道的聖者，安住于道諦隨後的智慧，直至未獲得對欲的貪慾或從中退失，則有六種遍知。或者先前或之後獲得對欲的貪慾，則有一種斷除了與最後分相同者的遍知。獲得阿羅漢果者，則有一種斷除一切結縛的遍知。

【English Translation】 Because of the only son! In the doctrine of the Vaibhashikas, the actual basis fruits of the meditations are five kinds of complete knowledge: form and formlessness. What are the five kinds of afflictions abandoned when practicing in the formless realm? Abandoning all afflictions in the desire realm is the incomparable fruit. The venerable one considers there to be eight kinds of sounds. The fruit of the near attainment of the sphere of infinite space of the formless realms is one, which is the complete knowledge of the exhaustion of desire for form. The fruit of the three actual bases of the formless realm is also one, which is the complete knowledge of the complete cutting off of all bonds. All nine complete knowledges are the fruits of the noble path. The fruits of the worldly path are two: that which is in accordance with the final part and the complete knowledge of the exhaustion of desire for form. The fruit of subsequent knowledge is also two complete knowledges, namely the impure final part. The fruit of Dharma knowledge is only three impure final parts, because it is the antidote to be abandoned by meditation in the three realms. The concordant fruit of that Dharma knowledge is six complete knowledges, which are the fruits of Dharma forbearance and knowledge, etc. There are five subsequent concordances, which are the fruits of subsequent forbearance and knowledge, etc. The fruit of forbearance is the attainment of separation, which is the exhaustion of defilements, the destruction of the peak of existence, and the complete destruction of the cause and origin, hence it is called the complete knowledge of abandoning the three causes. The fruit of knowledge is abandonment, which is called the complete knowledge of abandoning the above three causes and the fourth, which transcends the realm. How many complete knowledges does one possess? Ordinary beings and noble ones abiding in the path of seeing, up to abiding in the forbearance of Dharma knowledge of the origin, do not possess one. Those abiding in the path of seeing possess one in the Dharma knowledge of the origin. Subsequent knowledge of the origin is two. Dharma knowledge of cessation is three. Subsequent knowledge of cessation is four. Dharma knowledge of the path is fully endowed with five. A noble person abiding in the path of meditation, abiding in the subsequent knowledge of the path, as long as they have not attained or fallen away from detachment from desire, has six complete knowledges. Or, having attained detachment from desire before or after, there is one complete knowledge that has abandoned that which is in accordance with the final part. One who has attained Arhatship has one complete knowledge that has completely cut off all bonds.

---

ིག་དང་ལྡན་ནོ། །གཟུགས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཐོབ་པ་ནི་ཐ་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་སྤངས་པ་དང་། གཟུགས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་ཟད་པའི་ ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་གཉིས་དང་ལྡན་ནོ། །གཟུགས་མེད་ན་སྤྱོད་པའི་ཀུན་དཀྲིས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ཡང་གཉིས་ལྡན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཕྱིར་མི་འོང་དང་དགྲ་བཅོམ་དག་གི་ཡོངས་ཤེས་གཅིག་ཁོ་ནར་བཞག་ཅེ་ན། 8-609 ཁམས་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང་། འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་དང་། རྒྱུ་གཉིས་ཀྱི་ཕྱིར་ཡིན་ལ། དེ་དག་གཉིས་ཀ་ཡང་གནས་སྐབས་དེ་གཉིས་ན་སྲིད་པས་དེའི་ཕྱིར་སྤངས་པ་ཐམས་ཅད་བསྡོམས་ཏེ་ཡོངས་ སུ་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཅེས་བྱའོ། །ཡོངས་ཤེས་དུ་ཞིག་གཏོང་ངམ་ཐོབ་ཅེ་ན། ལ་ལར་དགྲ་བཅོམ་ཉིད་དང་འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལས་ཉམས་ན་གཅིག་གཏོང་། ཕྱིར་མི་འོང་གཟུགས་ ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཞིག་འདོད་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལས་ཉམས་ན་གཉིས་གཏོང་། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ལམ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ལ་གནས་པ་དེ་ནི། ཐ་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་སྤངས་པའི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཐོབ་ནས་ཡོངས་ཤེས་སྔ་མ་ལྔ་གཏོང་ངོ་། །མཐར་གྱིས་པ་འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པས་ནི་ཡོངས་ཤེས་དྲུག་གཏོང་ངོ་། ། དེ་བཞིན་དུ་ཐོབ་པ་ཡང་ལ་ལས་གཅིག་སྔོན་མེད་པ་ཐོབ་པའོ། །ལ་ལས་གཉིས་ཏེ། གཟུགས་མེད་ལས་འདོད་ཆགས་བྲལ་བ་འབའ་ཞིག་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའོ། །ཁ་ཅིག་དྲུག་སྟེ། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་ འབྲས་བུ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའོ། །ལྔ་ཐོབ་པ་ནི་སྲིད་པ་མིན་ནོ། །ཆོས་མངོན་པའི་མཛོད་ཀྱི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ལས་ཕྲ་རྒྱས་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་གནས་ལྔ་པའོ།། །། ༄། །དྲུག་པ་ལམ་དང་གང་ཟག་བསྟན་པའི་གནས། དྲུག་པ་ལམ་དང་གང་ཟག་བསྟན་པའི་གནས་ལ། 8-610 གང་མཐོང་བའི་བདེན་པ། གང་གིས་མཐོང་བའི་ལམ། དེ་བགྲོདཔའི་གང་ཟག་བཤད་པ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། ཇི་སྐད་བཤད་པ་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྲ་རྒྱས་རྣམས་བདེན་པ་མཐོང་བས་དང་། སྒོམ་པ་གོམས་པ་ ལས་སྤང་བ་ཞེས་བཤད་པས། དེ་གཉིས་ཟག་བཅས་སམ་ཟག་མེད་ཡིན་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ནི། སྒོམ་པའི་ལམ་ནི་རྣམ་གཉིས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའོ། །མཐོང་བའི་ལམ་ཞེས་བྱ་ བ་ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་རྣམ་པ་དགུ་ཅིག་ཅར་དུ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པ་དེ་ཟག་པ་མེད་པའོ། ། བདེན་པ་མཐོང་བ་ལས་ཞེས་པའི་བདེན་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། བདེན་པ་དག་ནི་བཞིར་བཤད་དོ། །གར་བཤད་ན་ཟག་མེད་ལམ་གྱི་བདེན་པ་དང་ཞེས་པས་ལམ་བདེན། སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ གང་། བྲལ་བའོ་ཞེས་པས་འགོག་བདེན། སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་འཇིག་རྟེན་དང་ཞེས་པ་དེར་སྡུག་བསྔལ་དང་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་དག་བསྟན་པས་སོ། །རིམ་པ་དེ་ཁོ

【現代漢語翻譯】 並且具有（這些能力）。獲得脫離色慾的境界，與捨棄下分結相應，並且具有對色慾滅盡的完全理解。 完全克服無色界中的煩惱也具有這兩種能力。為什麼將不還者和阿羅漢的完全理解只保留一個呢？ 因為他們已經脫離了對欲界的貪慾，並且獲得了果位，這是兩個原因。而且，這兩種狀態在他們身上同時存在，所以將所有捨棄的煩惱歸納為一個完全理解。會捨棄或獲得多少個完全理解呢？ 有些人，如果阿羅漢或已經脫離欲界貪慾的人退失，就會捨棄一個。如果一個不還者，已經脫離了色界貪慾，又從脫離欲界貪慾的狀態退失，就會捨棄兩個。如果先脫離貪慾，然後在道上證悟， 當他獲得捨棄下分結的完全理解時，就會捨棄之前的五個完全理解。如果他逐漸地脫離對欲界的貪慾，就會捨棄六個完全理解。 同樣，在獲得方面，有些人會獲得一個之前沒有的。有些人會獲得兩個，比如僅僅從脫離無色界貪慾的狀態退失。有些人會獲得六個，比如從不還果位退失。獲得五個是不可能的。 《阿毗達磨藏論》的偈頌中，名為『細說』的第五品結束。 第六品 講述道與補特伽羅 第六品講述道與補特伽羅， 包括：所見的真諦，能見的道，以及行於此道的補特伽羅這三個方面。首先，如前所述，煩惱的細微部分是通過見諦來斷除的，並通過修習禪定來克服。 那麼，這兩種斷除是有漏還是無漏呢？爲了區分這一點，（我們說）修道有兩種：世間道和出世間道。所謂見道，是三界煩惱的對治法，並且能同時斷除九種應由見道所斷的煩惱，因此，它僅僅是出世間道，是無漏的。 什麼是『見諦』中的真諦呢？真諦有四種。在哪裡提到過呢？在『無漏道之真諦』中提到了道諦。『個別分析的滅盡』指的是滅諦。『痛苦和集是世間的』，在那裡揭示了苦諦和集諦。順序就是這樣。

【English Translation】 and possess (these abilities). Obtaining freedom from desire for form is associated with abandoning the lower fetters, and possessing complete understanding of the exhaustion of desire for form. Completely overcoming the afflictions in the formless realm also possesses these two abilities. Why is only one complete understanding retained for the Non-Returner and the Arhat? Because they have become detached from desire for the desire realm, and have attained the fruit, which are two reasons. Moreover, both of these states exist in them simultaneously, so all abandoned afflictions are summarized as one complete understanding. How many complete understandings are abandoned or obtained? Some people, if an Arhat or someone who has become detached from desire for the desire realm regresses, will abandon one. If a Non-Returner, who has become detached from desire for the form realm, regresses from the state of detachment from desire for the desire realm, they will abandon two. If one first becomes detached from desire and then abides in the path of realization, when they obtain the complete understanding of abandoning the lower fetters, they will abandon the previous five complete understandings. If they gradually become detached from desire for the desire realm, they will abandon six complete understandings. Similarly, in terms of obtaining, some people will obtain one that they did not have before. Some will obtain two, such as merely regressing from the state of detachment from desire for the formless realm. Some will obtain six, such as regressing from the fruit of Non-Returning. Obtaining five is not possible. The fifth chapter, called 'Detailed Explanation,' from the Verses of the Abhidharma-kosa ends. Chapter Six: Explanation of the Path and the Individual Chapter Six, on explaining the path and the individual, includes: the truths that are seen, the path by which they are seen, and the explanation of the individual who travels this path. First, as previously stated, the subtle aspects of afflictions are eliminated through seeing the truth, and overcome through the practice of meditation. So, are these two eliminations defiled or undefiled? To distinguish this, (we say) there are two types of paths of meditation: mundane and supramundane. The so-called path of seeing is the antidote to the afflictions of the three realms, and it simultaneously eliminates the nine types of afflictions to be abandoned by the path of seeing, therefore, it is solely supramundane, and is undefiled. What is the truth in 'seeing the truth'? There are four truths. Where is it mentioned? The truth of the path is mentioned in 'the truth of the undefiled path.' 'The cessation through individual analysis' refers to the truth of cessation. 'Suffering and origin are mundane,' revealing the truths of suffering and origin there. The order is thus.

---

་ནའམ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། སྡུག་ བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་དེ་བཞིན་དུ་འགོག་པ་དང་ལམ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་དེ་དག་ཇི་ལྟར་སྔར་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རིམ་པ་བཞིན་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བདེན་པ་རྣམས་དེ་ལྟར་མངོན་པར་རྟོགས་ཞེ་ན། 8-611 གང་ལ་ཆགས་པ་དང་། གང་གིས་གནོད་པ་བྱེད་པ་དང་། གང་ལས་ཐར་པ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་དེ་ཉིད་ལ་སོ་སོར་རྣམ་པར་དཔྱོད་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡོངས་སུ་རྟོགས་ ལ། ཕྱིས་འདིའི་རྒྱུ་ནི་གང་ཞིག་ཡིན་ཞེས་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་ལ་ཡོངས་སུ་རྟོག་གོ །འདིའི་འགོག་པ་ནི་གང་ཡིན་ཞེས་འགོག་པའི་བདེན་པ་དང་། འདིའི་ལམ་ནི་གང་ཡིན་ཞེས་ལམ་གྱི་བདེན་ པ་ལ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་སྟེ། ནད་མཐོང་བ་དེའི་གཞི་དང་། དེ་ཟད་པ་དང་། སྨན་པ་བརྟེན་པ་ལྟ་བུའོ། །མངོན་པར་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པས་ན་མངོན་པར་རྟོགས་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཟག་མེད་ ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་ཟག་བཅས་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པས་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པ་སྟེ། ཡང་དག་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུའོ། ། དེ་ལ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུར་གྱུར་པ་ཀུན་ནི་ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལས་དེ་ཀུན་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། ། དེ་བས་ན་འདི་གཉིས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་ཕྱེ་བས་མིང་གི་སྒོ་ནས་བྱེ་བྲག་ཡོད་གྱི་རྫས་སུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འགོག་ལམ་ནི་རྫས་སུ་ཡང་བྱེ་བྲག་ཡོད་དོ། །འདི་དག་ཇི་ལྟ་བ་ཁོ་ན་བཞིན་འཕགས་པའི་གཟིགས་པས་དེ་དག་ལ་འཕགས་པའི་བདེན་པ་ཞེས་བྱའོ། ། 8-612 གཞན་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྟེ་སྡུག་བསྔལ་དུ་མི་ཤེས་པར་བདེ་བར་འཛིན་པས་སོ། །འདུ་བྱེད་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། ཡིད་དུ་འོང་བ་རྣམས་ནི་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ། ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་རྣམས་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་། དེ་གཉིས་ལས་གཞན་པའི་ཟག་བཅས་རྣམས་ཉིད་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཡིན་པས། གསུམ་ལྡན་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་འདི་ཅི་རིགས་པའམ་ མ་ལུས་པ་སྡུག་བསྔལ་ལོ་ཞེས་བཤད་དོ། །སྟོན་པས་བདེན་པ་བཞི་ཞེས་ཀྱང་བཤད། བདེན་པ་གཉིས་སུ་ཡང་གསུངས་ན་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། གང་ལ་ཆ་ཤས་སུ་བཅོམ་ན་དེའི་བློ་ མི་འཇུག་པ་དེ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་སྟེ། དཔེར་ན་བུམ་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་གྱོ་མོར་བཅོམ་ན་བུམ་པའི་བློ་མི་འཇུག་གོ །གང་ལ་བློ་ཡིས་ཆོས་གཞན་བསལ་ན་དེའི་བློ་མི་ འཇུག་པ་དེ་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པ་སྟེ། དཔེར་ན་ཆུ་ལྟ་བུ་དེ་ལ་བློས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བསལ་ན་ཆུའི་བློ་མི་འཇུག་གོ །དེ་དག་ཁོ་ན་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་དེའི་མིང་བཏགས་ པ་ཡིན་པས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་དབང་གིས་བུམ་པ་དང་ཆུ་ཡོད་དོ། །ཞེས་བརྗོད་པ་ན་

【現代漢語翻譯】 如果不是，那是什麼呢？是苦的生起、滅盡和道。因此，應當按照先前證悟的次第來了解它們。為什麼諸真諦要如此證悟呢？ 對於執著的事物、造成損害的事物以及尋求從中解脫的苦諦，在各自進行詳細分析的情況下才能完全理解。之後，會理解到此苦的因是什麼，從而理解集諦。此苦的滅是什麼，從而理解滅諦；此苦的道是什麼，從而理解道諦。這就像看到疾病，然後瞭解其根源、疾病的止息以及尋求醫治的方法一樣。因為是現前如實地證悟，所以稱為現觀。 為什麼只有無漏才是現觀，而不是有漏呢？因為這是趨向于涅槃的如實證悟。所謂『如實』，就是指事物本身的真實狀態。 其中，作為近取蘊的果，是苦諦。作為因的是集諦，因為一切都由此而生。因此，這兩者雖然在名稱上因果而有所區別，但在實體上並沒有區別。滅諦和道諦在實體上也有區別。由於聖者以如實的方式看待這些，所以稱它們為聖諦。 而其他人則顛倒地認為，不將苦視為苦，反而執著為樂。一切有漏的行都是苦，令人愉悅的是壞苦，令人不悅的是苦苦，而這二者之外的有漏之法本身就是行苦。因為具備這三種苦，所以說這個世界或多或少、或全部都是苦。佛陀也宣說了四聖諦，也宣說了二諦。如果宣說了二諦，那麼二諦的體性是什麼呢？ 如果將某物分解成部分，對其的認知就會消失，這就是世俗諦，例如瓶子。如果將瓶子打碎成碎片，對瓶子的認知就會消失。如果通過智慧排除其他法，對其的認知也會消失，這也是世俗諦，例如水。如果通過智慧排除色等法，對水的認知就會消失。僅僅是那些被賦予了世俗名稱的事物，所以由於世俗的緣故，瓶子和水是存在的。當這樣說的時候

【English Translation】 If not, what is it? It is the arising, cessation, and path of suffering. Therefore, they should be understood according to the order in which they were previously realized. Why are the truths realized in this way? The truth of suffering, which is clung to, causes harm, and seeks liberation from, is fully understood when each is analyzed separately. Later, it is understood what the cause of this suffering is, thus understanding the truth of the origin. What is the cessation of this suffering, thus understanding the truth of cessation; what is the path of this suffering, thus understanding the truth of the path. It is like seeing a disease, then understanding its root cause, the cessation of the disease, and seeking a method of healing. Because it is the direct and accurate realization, it is called direct perception. Why is only the uncontaminated direct perception, and not the contaminated? Because this is the accurate realization that tends towards Nirvana. The so-called 'accurate' refers to the true state of things themselves. Among them, the aggregate of appropriation as a result is the truth of suffering. The cause is the truth of origin, because everything arises from it. Therefore, although these two are distinguished in name by cause and effect, they are not different in substance. The truth of cessation and the truth of the path are also different in substance. Because the noble ones see these as they are, they are called the noble truths. Others, however, mistakenly do not perceive suffering as suffering, but cling to it as pleasure. All contaminated actions are suffering; what is pleasant is the suffering of change, what is unpleasant is the suffering of suffering, and the contaminated phenomena other than these two are themselves the suffering of action. Because it possesses these three sufferings, it is said that this world is more or less, or entirely, suffering. The Buddha also taught the Four Noble Truths, and also taught the Two Truths. If the Two Truths are taught, what is the nature of the Two Truths? If something is broken down into parts, the cognition of it disappears, this is the conventional truth, such as a vase. If the vase is broken into pieces, the cognition of the vase disappears. If other phenomena are excluded by wisdom, the cognition of it also disappears, this is also the conventional truth, such as water. If phenomena such as form are excluded by wisdom, the cognition of water disappears. Only those things that have been given conventional names, so because of convention, the vase and water exist. When it is said that

---

བདེན་པ་ཁོ་ནར་སྨྲས་པ་ཡིན་གྱི་བརྫུན་པ་ནི་མ་ཡིན་པས་དེ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ཡིན་ནོ། ། 8-613 དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཞན་ནོ་སྟེ། གང་ལ་བཅོམ་ཡང་དེའི་བློ་འཇུག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། བློས་ཆོས་གཞན་བསལ་ཡང་དེའི་བློ་འཇུག་པ་དེ་ནི་དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ གཟུགས་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་ནི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཏུ་བཅོམ་ཡང་རུང་། བློས་རོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བསལ་ཀྱང་རུང་། གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་བློ་འཇུག་པ་ཉིད་དེ། དེ་ནི་དོན་དམ་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ དོན་དམ་པའི་བདེན་པའོ། །སྔོན་གྱི་སློབ་དཔོན་རྣམས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་པའམ་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པའི་འཇིག་རྟེན་པས་འཛིན་པ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་དང་། ཇི་ལྟར་གཞན་གྱིས་འཛིན་པ་དེ་ ལྟ་བུ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བདེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཞེད་དོ། །གཉིས་པ་གང་གིས་མཐོང་པའི་ལམ་ལ། དང་པོ་འཇུག་ཚུལ། འཕགས་པའི་ལམ་བཤད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ་འཇུག་པའི་སྣོད། འཇུག་པའི་སྒོ། འཇུག་པ་དངོས་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། བདེན་པ་རྣམས་མཐོང་བར་འདོད་པས་ནི་དང་པོ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་འོག་ཏུ་བདེན་པ་མཐོང་བ་དང་མཐུན་པའི་ཐོས་པ་འཛིན་པའམ་དོན་ ཉན་པར་བྱེད་པ་དང་། ཐོས་ནས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བསམ་པ་དང་ལྡན་པར་བྱེད་དོ། །བསམ་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་པ་ལ་ནི་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་དེ། ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ལ་བརྟེན་ནས་བསམ་བྱུང་གི་ཤེས་རབ་སྐྱེ། 8-614 བསམ་བྱུང་ལ་བརྟེན་ནས་སྒོམ་བྱུང་གི་སྐྱེ་བས་སོ། །ཤེས་རབ་དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཅི་ཞེ་ན། བྱེ་སྨྲ་ཐོས་བྱུང་གི་བློ་ནི་མིང་ལ་དམིགས་པ་དང་སོགས་པ་བསམ་བྱུང་གི་མིང་དོན་ གཉིས་ཀ་ལ་དམིགས་པ། སྒོམ་བྱུང་གི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་པ། སྒོམ་བྱུང་གི་བློ་རྣམས་ནི་དོན་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་ཅན་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཡི་གེ་ལ་མི་བལྟོས་པར་དོན་ལ་འཇུག་གོ ། གཞན་དག་ཐོས་བྱུང་གི་ཤེས་རབ་ལུང་ཚད་མ་ཉིད་ལས་སྐྱེས་པའི་ངེས་པ། བསམ་བྱུང་རིགས་པས་ངེས་པར་བརྟགས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ་ཟེར་རོ། །སྒོམ་པས་བརྩོན་པ་ཇི་ཙམ་གྱིས་རྫོགས་པ་ ཞེ་ན། འདུ་འཛི་དང་མི་དགེ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐག་བསྲིངས་པ། ལུས་དང་སེམས་གཉིས་དག་ཏུ་ལྡན་པ་ཡིན་ན་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་བསྲིང་པ་དེ་གཉིས་སུ་ལ་འབྱུང་སླ་ཞེ་ ན། འདོད་པ་ཆུང་བ་དང་ཆོག་ཤེས་པ་ལ་སླའི། ཆོག་མི་ཤེས་པ་དང་འདོད་ཆེན་ཅན་ལ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པ་གྱ་ནོམ་པ་རྙེད་པ་ལ་ཡང་དང་ཡང་དུ་སྲེད་པ་ ནི་ཆོག་མི་ཤེས་པ། མ་རྙེད་པ་དག་ལ་དེ་འདོད་པ་ནི་འདོད་ཆེན་ཅན་ནོ། །དེ་གཉིས་ལས་ལྡོག་པ་ཆོག་ཤེས་དང་འདོད་ཆུང་སྔ་མ་གཉིས་པོ་དེ་ཡི་གཉེན་པོར་འགྲོ་བ་དག་གོ ། 8-615 དེ་གཉིས་ཁམས་གསུམ་གཏོགས་པ་དྲི་མ་མེད་པ་དག་ཀྱང་ངོ་། །ཆོ

【現代漢語翻譯】 說真話而不是假話，這是世俗諦。 勝義諦則不同，無論如何分析，心識始終專注於它。即使心識排除了其他法，它所專注的仍然是真實存在的，例如色法。即使將它分解成微塵，或者心識排除了味等其他法，心識仍然專注於色法的自性。因為它是真實存在的，所以是勝義諦。以前的論師認為，以出世間的智慧或其後獲得的世間智慧所執著的，是勝義諦；而其他人所執著的，則是世俗諦。第二，以何種方式見到道？首先是進入的方式，然後是宣說聖道。在進入的方式中，有進入的容器、進入的門和實際進入三種。首先，想要見到真理的人，首先要安住于戒律。之後，要聽聞與見到真理相符的教法，或者聽聞其意義，並且聽聞后要如理作意。作意后，要精勤修習禪定。依靠聽聞所生的智慧，生起思所成慧； 依靠思所成慧，生起修所成慧。這些智慧的特徵是什麼呢？ 毗婆沙師說，聽聞所生的智慧專注于名相，等等；思所成慧專注于名相和意義兩者；從禪定中產生的修所成慧，專注于意義本身。它不依賴文字，而是直接專注于意義。另一些人說，聽聞所生的智慧是從經教量產生的定解；思所成慧是從以理智進行辨析而產生的。修習需要多少精進才能圓滿呢？斷絕喧囂和不善的分別念，身心兩者都具足，才能圓滿。那麼，斷絕這兩種情況對誰來說更容易呢？對少欲知足的人來說更容易，對不知足和貪慾大的人來說則不然。對反覆貪求獲得華麗的法衣等物品是不知足，對渴望尚未獲得的東西是貪慾大。與這兩種情況相反的是知足少欲，前者是後者的對治。 這兩種（知足和少欲）也屬於三界，是無垢的。知足...

【English Translation】 Speaking only the truth and not falsehood is the conventional truth. The ultimate truth is different. No matter how it is analyzed, the mind always focuses on it. Even if the mind excludes other dharmas, what it focuses on is still truly existent, such as form. Even if it is broken down into atoms, or the mind excludes other dharmas such as taste, the mind still focuses on the nature of form. Because it is truly existent, it is the ultimate truth. Former teachers believed that what is grasped by transcendent wisdom or the subsequent worldly wisdom is the ultimate truth; and what is grasped by others is the conventional truth. Second, in what way is the path seen? First, the way of entering, then the explanation of the noble path. In the way of entering, there are three: the vessel for entering, the gate for entering, and the actual entering. First, those who wish to see the truths must first abide in morality. After that, they should listen to teachings that are in accordance with seeing the truths, or listen to their meaning, and after listening, they should engage in proper reflection. After reflection, they should diligently practice meditation. Relying on the wisdom arising from listening, the wisdom arising from reflection arises; Relying on the wisdom arising from reflection, the wisdom arising from meditation arises. What are the characteristics of these wisdoms? The Vaibhashikas say that the wisdom arising from listening focuses on names, and so on; the wisdom arising from reflection focuses on both names and meanings; the wisdom arising from meditation, which arises from samadhi, focuses on the meaning itself. It does not rely on letters, but directly focuses on the meaning. Others say that the wisdom arising from listening is the certainty arising from scriptural authority; the wisdom arising from reflection arises from analysis based on reason. How much diligence is needed in practice to achieve perfection? Cutting off distractions and unwholesome thoughts, and having both body and mind complete, then perfection will be achieved. Then, for whom is it easier to cut off these two? It is easier for those who are content with little and know satisfaction, but not for those who are not content and have great desires. Repeatedly craving to obtain splendid robes and other things is not knowing satisfaction; desiring what has not yet been obtained is having great desires. The opposite of these two is knowing satisfaction and having few desires; the former is the antidote to the latter. These two (contentment and few desires) also belong to the three realms and are without defilement. Contentment...

---

ག་ཤེས་འདོད་ཆུང་གཉིས་མ་ཆགས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ལ། འདི་ལས་འཕགས་པ་རྣམས་སྐྱེ་བས་འཕགས་པའི་རིགས། དེ་ཡང་རྣམ་པར་དབྱེ་ ན་བཞི། དེ་དག་ལས་གསུམ། ཆོས་གོས། བསོད་སྙོམས། མལ་སྟན་གྱིས་ཆོག་ཤེས་པ་ནི་ཆོག་ཤེས་པའི་གང་ཟག་ཉིད་དོ། །འཕགས་པའི་རིགས་བཞི་པ་ནི་སྤོང་བ་དང་སྒོམ་པ་ལ་དགའ་བ་ཉིད་དོ། ། ཅིས་མ་ཆགས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན། སྲིད་པ་དང་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་རྗེས། ཚུལ་དང་ལས་གཉིས་བཅས་ཏེ་འཕགས་པའི་རིགས་དང་གསུམ་གྱིས་ནི་ཚུལ་བསྟན། ཐ་ མ་བཞི་པས་ནི་ལས་བཅས་ཏེ། ཁྱེད་ཚུལ་འདི་ལས་འདི་བྱེད་ན་རིང་པོར་མི་ཐོགས་པར་ཐར་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པས་སོ། །ཅིས་དེ་ལྟར་བཤད་ཅེ་ན། སྲེད་པ་སྐྱེ་བ་བཞི་ གསུངས་ལ། དེའི་གཉེན་པོའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་རིགས་བཞི་བསྟན་ནོ། །དེ་རྣམ་གྲངས་སུ་སྟོན་པ་བདག་གིར་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པའོ། །བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་ལུས། དེ་ལ་འདོད་པ་ ནི་སྲེད་པ། དེ་ལ་འཕགས་པའི་རིགས་གསུམ་ནི་བདག་གིར་འཛིན་པའི་དངོས་འདོད་པ་དེའི་དུས་སུ་ཞི་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། བཞི་པས་ནི་གཉིས་ཀ་འདོད་པ་གཏན་དུ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཡིན་ནོ། ། 8-616 གཉིས་པ་འཇུག་པའི་སྒོ་ནི། དེ་ལ་འཇུག་པ་མི་སྡུག་པ་སྒོམ་པས་འཇུག་པ་དང་། དབུགས་བརྔུབ་དབུགས་དབྱུང་བ་དྲན་པ་ཡི་འཇུག་པ་གཉིས། གོ་རིམ་བཞིན་དུ་སྣོད་དུ་གྱུར་པ་འདོད་ཆགས་ལྷག་ པ་དང་། རྣམ་རྟོག་ལྷག་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །ལུང་ལས། གང་ཞིག་འདོད་ཆགས་ཉེ་བ་དང་། ཤིན་ཏུ་སྤྱད་པ་དེ་ནི་མི་སྡུག་པས་འཇུག་གོ །གང་ཞིག་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤྱད་པ་དེ་ནི་དབུགས་ རྔུབ་པ་དང་དབྱུང་བ་དྲན་པས་འཇུག་གོ་ཞེས་འབྱུང་བས་སོ། །དེ་ལ་འདོད་ཆགས་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཁ་དོག་གི་འདོད་ཆགས། དབྱིབས་ཀྱི། རེག་པའི། བསྙེན་བཀུར་གྱི་འདོད་ཆགས་སོ། །དང་པོའི་གཉེན་ པོར་ནི་རྣམ་པར་བསྔོས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པའི་མི་སྡུག་པ། གཉིས་པ་རྣམ་པར་ཟོས་པ་དང་རྣམ་པར་མཐོར་བ་ལ་དམིགས་པའི། གསུམ་པ་རྣམ་པར་འབུས་གཞིག་པ་རྒྱུས་པས་བྲང་བྲེང་ ཏུ་སྦྲེལ་བའི་ཀེང་རུས་ལ་དམིགས་པའི། བཞི་པ་ཤི་བའི་རོ་གཡོ་བ་མེད་པ་ལ་དམིགས་པའི་མི་སྡུག་པའོ། །བྱེ་བྲག་མེད་པའི་གཉེན་པོར་ཀེང་རུས་ཆགས་བཅས་ཐམས་ཅད་ལ་ཤིས་སོ། །མི་སྡུག་ པ་སྒོམ་པའི་རྣམ་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ལས་དང་པོ་པ་དང་། ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་བཅས་པ་དང་། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྫོགས་པའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ཉིད་དུ་རང་གི་ལུས་ཡན་ལག་རྐང་པའི་མཐེ་བོང་དཔྲལ་བའི་དབྱེས་སུ་ཤ་མྱགས་ཤིང་ཟགས་པར་མོས་པ་རུས་པའི་བར་དུ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བར་བྱེད་པ་ནས་རིམ་གྱིས་རྒྱ་མཚོའི་མཐའ་ཀླས་པའི་བར་དུ་ནི། 8-617 སྤྲོ་བ་དང་བདག་གཅིག་པུ་ཁོ་ན་

【現代漢語翻譯】 知足少欲是無染的自性。超越這些的是聖種姓（Aryavamsa），也就是聖者的種姓。它分為四種。其中三種，以法衣、乞食、臥具為滿足，是知足者。第四種聖種姓是樂於捨棄和禪修。 什麼是不染的自性？因為背離了有和欲的貪執。法的追隨者，包括行為和事業，這三種聖種姓是行為的體現。最後第四種是事業的體現。這意味著，如果你按照這種方式行事，不會很久就能獲得解脫。為什麼這樣說呢？因為佛陀說了四種渴愛（Trsna），爲了對治它們，所以宣說了四種聖種姓。這些是作為範例來展示的，即執著的對境，如法衣等。執著的對境是身體。對它的慾望就是渴愛。三種聖種姓是在執著的對境和慾望生起時，平息它們。第四種是徹底平息兩者，所以是這樣。 第二，進入之門：進入之門有兩種，通過修不凈觀進入，以及通過憶念呼吸出入進入。依次對應于那些貪慾熾盛和分別念熾盛的人。《聖教經》中說：『誰貪慾熾盛，誰就應該修不凈觀。誰分別念熾盛，誰就應該修習憶念呼吸出入。』 貪慾有四種：對顏色的貪慾，對外形的貪慾，對觸覺的貪慾，對恭敬的貪慾。爲了對治第一種貪慾，可以緣于分解等不凈之相；爲了對治第二種貪慾，可以緣于被吃掉和被破壞之相；爲了對治第三種貪慾，可以緣于被蟲子啃噬，筋脈相連的骨架；爲了對治第四種貪慾，可以緣于死屍不動之相。對於沒有差別的對治，可以緣于所有骨架的聚合。修不凈觀的方式也有三種：初學者，完全凈化者，以及圓滿作意者。首先，觀想自己的身體，從四肢的腳趾到額頭，血肉腐爛流淌，直到顯露出骨頭，逐漸擴充套件到無邊無際的海洋。 喜悅和孤獨。

【English Translation】 Contentment and few desires are the nature of being unattached. Those who surpass this are the noble lineage (Aryavamsa), which is the lineage of the noble ones. It is divided into four types. Among these, three, being content with Dharma robes, alms, and bedding, are the contented ones. The fourth noble lineage is delighting in renunciation and meditation. What is the nature of being unattached? Because it turns its back on attachment to existence and desire. The follower of the Dharma, including conduct and actions, these three noble lineages are the manifestation of conduct. The last fourth is the manifestation of action. This means that if you act in this way, you will not be long in attaining liberation. Why is it said so? Because the Buddha spoke of four kinds of craving (Trsna), and to counteract them, he taught the four noble lineages. These are shown as examples, that is, the objects of attachment, such as Dharma robes, etc. The object of attachment is the body. Desire for it is craving. The three noble lineages are to pacify the objects of attachment and desire when they arise. The fourth is to completely pacify both, so it is so. Second, the gate of entry: There are two gates of entry, entering through meditating on the impure, and entering through mindfulness of breathing in and out. They correspond respectively to those who have excessive desire and those who have excessive conceptual thought. It is said in the 《Agama Sutra》: 'Whoever has excessive desire should practice the impure. Whoever has excessive conceptual thought should practice mindfulness of breathing in and out.' There are four kinds of desire: desire for color, desire for shape, desire for touch, and desire for reverence. To counteract the first desire, one can focus on the impure aspect of decomposition, etc.; to counteract the second desire, one can focus on the aspect of being eaten and destroyed; to counteract the third desire, one can focus on the skeleton connected by veins, being gnawed by insects; to counteract the fourth desire, one can focus on the motionless aspect of a dead body. For undifferentiated counteraction, one can focus on the aggregation of all skeletons. There are also three ways to practice the impure: the beginner, the completely purified, and the one with perfect attention. First, visualize one's own body, from the toes of the limbs to the forehead, flesh rotting and flowing, until the bones are revealed, gradually expanding to the boundless ocean. Joy and solitude.

---

ལ་རུས་པའི་ཀེང་རུས་སུ་སྡུད་པས་ལས་དང་པོའི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་བསྡུ་བ་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་རུས་པའི་ཀེང་རུས་དེ་ལ་ རྐང་པའི་རུས་པ་རྣམས་བོར་ནས་ནི་ལྷག་མ་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཐོད་པའི་ཕྱེད་ཀྱི་བར་དུ་བཏང་བས་སྦྱར་བར་བྱ་བར་བཤད་དོ། །ཐོད་པའི་ཕྱེད་ཀྱང་བོར་ནས་སྨིན་མ་ གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་སེམས་འཛིན་པར་བྱེད་པས་འདི་ནི་མི་སྡུག་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྫོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་ཡིན་ནོ། །མི་སྡུག་པའི་རང་བཞིན། ས་དུ་པ། དམིགས་པ་ཅི། གང་དུ་བསྐྱེད་ པ་རྣམས་གོ་རིམ་བཞིན་མི་སྡུག་པ་དེའི་རང་བཞིན་མ་ཆགས་པ། ས་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་ཉེར་བསྡོགས་དང་། བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དང་བཅས་པ་དང་། འདོད་ཁམས་ན་བཅུ་དང་། དམིགས་པ་འདོད་སྤྱོད་ ཀྱི་སྣང་བ། མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་ཁོ་ནར་བསྐྱེད་ཀྱི། འགྲོ་བ་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དབུགས་བརྔུབ་པ་ནི། རླུང་ནང་དུ་འཇུག་པའོ། །དབུགས་དབྱུང་བ་ནི་རླུང་ཕྱི་ཕྱིར་འབྱིན་པའོ། །དེ་གཉིས་དྲན་ པ་ན་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་སྟེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །ས་ལྔ་པོ་ཉེར་བསྡོགས་གསུམ་བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དང་འདོད་པས་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །དེའི་དམིགས་པ་ནི་རླུང་། གང་དུ་བསྐྱེད་པ་འདོད་ཁམས་ཀྱི་རྟེན་ཅན་ལྷ་དང་མི་དག་མི་ནང་དུའོ། ། 8-618 སྦྱོར་བྱུང་དང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡིན་པས། ཆོས་འདི་པ་ཁོ་ནའི་ཡིན་གྱི་ཕྱི་པའི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པར་ ཕྱེ་ན་བགྲང་བ་དང་ལ་སོགས་པ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་། འཇོག་པ་དང་། ཉེ་བར་རྟོག་པ་དང་། བསྒྱུར་བ་དང་། ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ་རྣམ་པ་དྲུག་དང་ལྡན་ན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ ནོ། །དབུགས་བརྔུབ་པ་དང་དབུགས་དབྱུང་བ་འདི་གཉིས་གཟུགས་མེད་དང་ནུར་ནུར་པོ་སོགས་ཀྱི་སྐབས་དང་། སེམས་མེད་པ་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་གང་ལས་ ལུས་དང་སེམས་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་བརྟེན་ནས་འཇུག་གོ །དེ་གཉིས་ནི་སེམས་ཅན་དུ་བགྲང་བ་དག་གི་ཞེས་བྱ་ཡི། མ་ཟིན་པ་དེ་དབང་བོ་དང་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་མཐུན་ལས་བྱུང་བ་ ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་རང་གི་ས་པ་དང་། གོང་མའི་ཡིད་དེ་གཉིས་ཀྱི་རྟོགས་ཀྱི། འོག་མ་ཡི་སྤྱོད་ལམ་པ་དང་སྤྲུལ་པའི་ཡིད་དེ་གཉིས་ཀྱིས་མི་རྟོགས་སོ། །གསུམ་པ་འཇུག་པ་དངོས་ནི། དེ་ གཉིས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནམ་ཞི་གནས་གྲུབ་པར་གྱུར་པ་ཡིས། ལྷག་མཐོང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་བཞི་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །བཞི་གང་ཞེ་ན། ལུས་དང་ཚོར་བ་དང་སེམས་དང་ཆོས་རྣམས་ལ་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་གཉིས་སུ་ཡོངས་སུ་བཏགས་པས་སོ། ། 8-619 དེའི་རང་མཚན་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་ལ། སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་འདུས་བྱས་ཐམས

【現代漢語翻譯】 將骨頭收整合骨架，這是最初的瑜伽行。爲了特別地集中精神，對於那個骨架，放棄腳部的骨頭，專注于剩餘的部分。同樣地，據說要放棄一半的頭骨，並將其連線起來。放棄一半的頭骨后，將心專注于兩眉之間，這便是完成了不凈觀的瑜伽行。不凈的自性，處所，所緣，以及在哪裡生起，這些依次是不凈的自性是不執著。處所是四禪、近分定，以及具有特殊禪定的欲界。所緣是欲界享受的顯現。只在人類中生起，不在其他眾生中生起。吸氣是空氣進入體內。呼氣是空氣從體內呼出。記住這兩者是念住，是智慧的自性。這五個處所是近分定三者、特殊禪定和欲界的行境。它的所緣是風。在哪裡生起？在欲界有依處的天人和人類中。 通過修習和脫離貪慾而獲得。這是如實作意，是佛教徒獨有的，不是外道的。如果進行區分，則有計數等隨行、安住、近取、轉變和完全清凈這六種相，具備這六種相才是圓滿的。吸氣和呼氣這二者，在無色界和極微細等情況下，以及無心和入第四禪定時是不存在的，因此從哪裡進入呢？依賴於特殊的身體和心而進入。這兩者被稱為有情眾生的，因為未被掌握的與根不同，是從同類因產生的。那是自己地和上地的心所證悟的，下地的行者和化身的心是無法證悟的。第三個進入的實際情況是，通過那二者的等持或止觀的成就，爲了修習勝觀，應當修習四念住。四者是什麼呢？在身體、感受、心和法上，以自相和共相兩種方式完全施設。 它的自相是自己的體性，共相是一切有為法。

【English Translation】 Collecting bones into a skeleton is the practice of the initial yoga. In order to particularly concentrate the mind, for that skeleton, abandoning the bones of the feet, one focuses on the remaining parts. Similarly, it is said that one should abandon half of the skull and connect it. After abandoning half of the skull, focusing the mind between the two eyebrows, this is the practice of completing the yoga of contemplating impurity. The nature of impurity, the place, the object of focus, and where it arises, these in order are that the nature of impurity is non-attachment. The place is the four dhyanas, the near-attainment concentration, and the desire realm with special dhyana. The object of focus is the appearance of enjoying the desire realm. It arises only among humans, not among other beings. Inhaling is the air entering the body. Exhaling is the air exiting the body. Remembering these two is mindfulness, which is the nature of wisdom. These five places are the three near-attainment concentrations, special dhyana, and the realm of desire as the object of practice. Its object of focus is the wind. Where does it arise? Among gods and humans who have a basis in the desire realm. It is obtained through practice and detachment from desire. This is 'as it is' contemplation, which is unique to Buddhists and not to outsiders. If differentiated, it has six aspects: counting and so forth, following, abiding, near-taking, transforming, and completely purifying; it is complete when it possesses these six aspects. Inhaling and exhaling, these two are absent in the context of the formless realm and the very subtle, as well as in the absence of mind and when one is absorbed in the fourth dhyana; therefore, from where do they enter? They enter relying on a special body and mind. These two are said to be of sentient beings, because what is not grasped is different from the senses, and arises from a similar cause. That is realized by one's own ground and the mind of the higher ground, but not realized by the practitioner of the lower ground and the mind of emanation. The actual third entry is that, through the accomplishment of the samadhi or calm abiding of those two, in order to cultivate vipassana, one should cultivate the four mindfulnesses. What are the four? On the body, feelings, mind, and dharmas, they are completely designated in two ways, as self-characteristics and general characteristics. Its self-characteristic is its own essence, and the general characteristic is all compounded phenomena.

---

་ཅད་ལ་ཡོད་པ་མི་རྟག་པ་དང་། ཟག་བཅས་རྣམས་ལ་ཡོད་པ་སྡུག་བསྔལ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པ་སྟོང་པ་ དང་བདག་མེད་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་ནི་གསུམ་སྟེ། རང་བཞིན་དང་། འབྲེལ་བ་དང་། དམིགས་པའི་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་གོ །དང་པོ་ཤེས་རབ། དེ་ཡང་ཐོས་པ་དང་སོགས་ པ་བསམ་བྱུང་སྒོམ་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །གཞན་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ནི་འབྲེལ་བའི་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་དང་། དེ་དག་གི་དམིགས་པ་ལས་ནི་དམིགས་པའི་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་གོ །རིམ་ པ་ནི་འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བའི་རྟེན་ལུས་ཡིན་པ་བཞིན། དེ་ཡང་ཚོར་བ་མངོན་པར་འདོད་པ། དེ་ཡང་སེམས་མ་ཞི་བ། དེ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་གྱིས་ སོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞིའི་གཉེན་པོར་བཞི་བཤད་དེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞི་ནི། གཙང་བ་དང་། བདེ་བ། རྟག་པ་དང་། བདག་ཏུ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའོ། །རིམ་པ་བཞིན་གོམས་པ་དེ་ནི། ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་ བར་བཞག་པ་སྤྱི་འདྲེས་པ་ལ་དམིགས་པ་ལ་གནས་ཏེ། ལུས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ལ་ནི་ཐམས་ཅད་སྤྱིར་བསྡུས་ཏེ་མི་རྟག་དང་སྡུག་བསྔལ་སྟོང་བདག་མེད་པ་བཞིར་བལྟའོ། །དེ་ལས་དགེ་བའི་རྩ་བ་དྲོ་བར་གྱུར་པ་འབྱུང་སྟེ། 8-620 ཉོན་མོངས་པའི་བུད་ཤིང་བསྲེག་པར་བྱེད་པ་འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་མེའི་སྔ་ལྟས་ཡིན་ནོ། །དྲོ་བར་གྱུར་པ་དེ་ནི་རྒྱུན་ཆགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བདེན་པ་བཞིའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་ཏེ་དེ་དག་ལ་ དམིགས་པས་སོ། །དེ་ཡང་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་གིས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ལ་མི་རྟག་སྡུག་བསྔལ་སྟོང་བདག་མེད་བཞི། ཀུན་འབྱུང་ལ་རྒྱུ་ཀུན་འབྱུང་རབ་སྐྱེ་རྐྱེན་བཞི། འགོག་པ་ལ་འགོག་པ་ ཞི་བ་གྱ་ནོམ་ངེས་འབྱུང་བཞི། ལམ་ལ་ལམ་རིགས་པ་སྒྲུབ་པ་ངེས་པར་འབྱིན་པ་བཞིའོ། །དྲོ་བ་ཆུང་འབྲིང་ཆེན་པོར་རིམ་གྱིས་འཕེལ་བའི་མཐའ་ལས་རྩེ་མོ་དག་སྐྱེ་སྟེ། དེ་ཡང་དྲོ་བ་ དེ་དང་འདྲ་བ་བདེན་པ་བཞི་ལ་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་ཡིན་ནོ། །ཆེས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་མིང་གཞན་དུ་བཏགས་སོ། ། དེ་ཡང་དགེ་བའི་རྩ་བ་གཡོ་བའི་རྩེ་མོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ རྩེ་མོ་རྣམས་སོ། །དྲོད་རྩེ་གཉིས་ཀ་ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པས་རྣམ་པ་གཏོད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཡང་དང་པོ་ཉིད་དུ་བདེན་པ་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་འགོད་པ་ལ་བྱའོ། །གཞན་དྲན་པ་ ཉེར་བཞག་གསུམ་དག་གིས་ཀྱང་འཕེལ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ཆུང་འབྲིང་ཆེན་པོའི་མཐའ་ལས་བཟོད་པ་སྐྱེ་བ་སྟེ། ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པ་ལས་བདེན་པ་ལ་ཆེར་བཟོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཆུང་འབྲིང་ཆེ་གསུམ། 8-621 དང་པོ་རྣམ་པ་གཉིས་རྩེ་མོ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་གཏོད་དོ། །རྣམ་པར་འཕེལ་བ་ལ་ནི་ཁྱད་པར་འདི་ཡོད་དེ། བཟོད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་ཁོ་ ནས་འཕེལ་བར་བྱེད་ཀྱི་གཞན་གྱིས་མ་ཡི

【現代漢語翻譯】 一切事物都具有無常的特性，有煩惱的事物都具有痛苦的特性，一切法都具有空性和無我兩種特性。對於這些，憶念安住有三種：自性憶念安住、關聯憶念安住和所緣憶念安住。第一種是智慧，它來源於聽聞、思維和修習。其他與智慧同時產生的法是關聯憶念安住，而這些法的所緣則是所緣憶念安住。次第是，如同慾望產生貪戀的所依是身體一樣，這是因為感受顯現慾望，這是因為心不寂靜，這是因為煩惱沒有斷除。爲了對治四種顛倒，宣說了四種對治法。四種顛倒分別是：清凈顛倒、安樂顛倒、常顛倒和有我顛倒。按照次第，串習這些對治法，就是安住在總合的法憶念安住上，對於身體等，將一切總合起來，觀其為無常、痛苦、空和無我四種特性。由此產生善根的暖相，這是焚燒煩惱之薪的聖道之火的前兆。暖相是持續不斷的，因此是四諦的行境，因為它是以四諦為所緣的。它通過十六種所緣和行相來觀修：對於痛苦，觀修無常、痛苦、空和無我四種行相；對於集，觀修因、集、生、緣四種行相；對於滅，觀修滅、寂靜、殊勝、出離四種行相；對於道，觀修道、如理、行、出四種行相。從暖相的小、中、大逐漸增長的盡頭，產生頂位。頂位也和暖相一樣，以四諦為所緣，具有十六種行相。因為它是最殊勝的，所以被賦予了其他的名稱。因為它是善根動搖的頂位，所以稱為頂位。暖位和頂位都通過法憶念安住來確立行相。首先是對真諦進行行相的確定。其他的三個憶念安住也能使其增長。從小、中、大的盡頭產生忍位，因為從不退轉中，對真諦更加忍可。它也有小、中、大三種。最初的兩種以和頂位相同的方式來確立行相。在行相增長方面有這樣的差別：忍位完全是通過法憶念安住來增長的，而不是通過其他方式。

【English Translation】 All things possess the characteristic of impermanence, things with afflictions possess the characteristic of suffering, and all dharmas possess the two characteristics of emptiness and selflessness. For these, there are three kinds of mindfulness: mindfulness of nature, mindfulness of relation, and mindfulness of object. The first is wisdom, which comes from hearing, thinking, and meditating. Other dharmas that arise simultaneously with wisdom are relational mindfulness, and the objects of these dharmas are objective mindfulness. The order is that just as the basis for the arising of desire is the body, this is because feelings manifest desire, this is because the mind is not tranquil, and this is because afflictions have not been abandoned. To counteract the four inversions, four antidotes are taught. The four inversions are: the inversion of purity, the inversion of happiness, the inversion of permanence, and the inversion of self. In order, practicing these antidotes is to abide in the combined mindfulness of dharma, and for the body, etc., combining everything, one contemplates the four characteristics of impermanence, suffering, emptiness, and selflessness. From this arises the warmth of the root of virtue, which is the precursor to the fire of the noble path that burns the fuel of afflictions. The warmth is continuous, so it is the realm of the four truths, because it takes the four truths as its object. It is contemplated through sixteen objects and aspects: for suffering, contemplate the four aspects of impermanence, suffering, emptiness, and selflessness; for origin, contemplate the four aspects of cause, origin, arising, and condition; for cessation, contemplate the four aspects of cessation, peace, excellence, and liberation; for the path, contemplate the four aspects of path, reason, practice, and definite emergence. From the end of the gradual increase of small, medium, and large warmth, the peak arises. The peak is also like warmth, taking the four truths as its object, with sixteen aspects. Because it is the most excellent, it is given other names. Because it is the peak of the movement of the root of virtue, it is called the peak. Both warmth and peak establish aspects through mindfulness of dharma. First, the aspects are established for the truths. The other three mindfulnesses also increase it. From the end of small, medium, and large arises forbearance, because from non-regression, there is greater forbearance towards the truth. It also has three types: small, medium, and large. The first two establish aspects in the same way as the peak. There is this difference in the increase of aspects: forbearance is increased entirely through mindfulness of dharma, and not through other means.

---

ན་ནོ། །བཟོད་པ་ཆེན་པོ་དེ་ཆོས་མཆོག་དང་ཉེ་བའི་ཕྱིར་འདོད་པ་ན་གཏོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཡུལ་ལ་དམིགས་པ་ཁོ་ནའོ། །དེ་ཡང་གཟུགས་གཟུགས་མེད་ པའི་གཉེན་པོ་ལ་སོགས་པ་བདེན་པའི་རྣམ་པ་དམིགས་པ་རེ་རེ་ནས་ཕྲི་ནས་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཁོ་ན་ལ་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་སུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་བར་ཐམས་ཅད་ནི་ བཟོད་པ་འབྲིང་ཡིན་ལ། གང་གི་ཚེ་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ཁོ་ན་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་དེ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་གྱིས་རྒྱུན་ཆགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་ཆོས་ མཆོག་ཀྱང་འདོད་སྤྱོད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ལ་དམིགས་པ་དང་། སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་པ་དག་ཡིན་ནོ། །དེ་འཇིག་རྟེན་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཆོས་ཀྱི་མཆོག་ཀྱང་ཡིན་ཞིང་། དེས་འཇིག་རྟེན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ ཏུ་གྱུར་པས་འཇིག་རྟེན་ཆོས་མཆོག་ཅེས་བྱ་སྟེ། སྐལ་བ་མཉམ་པའི་རྒྱུ་མེད་པར་དེའི་རྩལ་གྱི་ལམ་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲོད་སོགས་དེ་དག་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་ཤེས་རབ་སྟེ། 8-622 ཐམས་ཅད་འཁོར་བཅས་ཕུང་པོ་ལྔ་པའོ། །ཐོབ་པ་མ་གཏོགས་ཏེ། དྲོད་སོགས་ཀྱིས་མ་བསྡུས་སོ། །ཅིས་འཕགས་པ་ལ་དེ་མངོན་གྱུར་པས་དྲོ་བར་འགྱུར་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་མངོན་སུམ་འགྱུར་བའོ། །དེ་ ལྟར་ན་བཞི་པོ་འདི་དག་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །དེ་དག་ལས་དྲོད་རྩེ་ནི་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་སྒོ་ནས་གཡོ་བའི་ཕྱིར་ཆུང་ངུ་དག་ཡིན་ ནོ། །བཟོད་པ་འབྲིང་ཡིན་ནོ། །ཆོས་མཆོག་ཆེན་པོའོ། །ངེས་པར་འབྱེད་པས་ན་ངེས་པར་འབྱེད་པ་སྟེ་འཕགས་པའི་ལམ། དེས་ཐེ་ཚོམ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་དང་། བདེན་པ་རྣམས་ལ་འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལོ་ནས་ འདི་ནི་ལམ་མོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཆ་ནི་མཐོང་ལམ་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ཡིན་ཏེ། དེ་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ཞེས་བྱའོ། ། དེ་བཞི་ཆར་ཡང་སྒོམ་བྱུང་ཡིན་ལ། འདིའི་ས་ནི་མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་དང་། བསམ་གཏན་ཁྱད་པ་ཅན་དང་། བསམ་གཏན་བཞིའི་སས་བསྡུས་པའོ། །མཐོང་ལམ་གྱི་འཁོར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གོང་ན་ནི་མེད་ དོ། །དེ་ཡང་སྔར་ཡོངས་སུ་ཤེས་ཤིང་ཕྱིས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལྔ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དག་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི། 8-623 འཕེན་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྲིད་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཙུན་པ་དབྱངས་སྒྲོག་གི་ལྟར་ན་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན། དང་པོ་གཉིས་ནི་ས་བདུན་པ་པ་ཡིན་ཏེ་འོག་འདོད་པའི་ ཁམས་ནའང་ཡོད་དོ་ཟེར་རོ། །བཞི་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདོད་རྟེན། དེ་ལས་གསུམ་ནི་མི་དག་གི་ནང་ཁོ་ནའི་གླིང་གསུམ་དུའོ། །སྔོན་

【現代漢語翻譯】 尊者，大忍（Kṣānti，忍辱）非常接近殊勝法（agradharma，最勝法），因為它只專注于欲界（kāmadhātu，欲界）中令人不快的對象。也就是說，通過逐漸減少對色（rūpa，色）和無色（arūpa，無色）的對治等真實相狀的專注，直到在欲界中體驗痛苦的剎那間，在兩個心識剎那之間所經歷的一切都是中等忍。當只有一個心識剎那的時候，那就是大忍。因此，大忍是剎那性的，而不是持續的。同樣，殊勝法也專注于欲界中的痛苦，並且是單一剎那的。它是世間的，也是法的殊勝之處。因為它超越了所有世間的事物，所以被稱為世間殊勝法（laukikāgradharma，世間最勝法），因為它引導那些沒有共同因緣的人走向其力量之路。暖位（ūṣmagata，暖位）等是念住（smṛtyupasthāna，念住）的自性，因此是智慧（prajñā，般若）。 所有這些都包含在五蘊（pañcaskandha，五蘊）中，包括其環境。除了獲得（prāpti，得），因為暖位等不包含獲得。為什麼聖者（ārya，聖者）會顯現出溫暖等現象呢？因為這些現象會顯現出來。因此，這四個是與抉擇分（nirvedhabhāgīya，順抉擇分）相應的四種善根（kuśalamūla，善根）。在這些善根中，暖位和頂位（mūrdhan，頂位）由於其完全衰退而搖擺不定，因此是微小的。忍位是中等的。殊勝法是偉大的。由於抉擇，所以是抉擇，即聖道（āryamārga，聖道）。因為它能消除懷疑，並且能區分諸如『這是痛苦』直到『這是道』等真理。它的一部分是見道（darśanamārga，見道）的一部分，因為它引導人們走向見道，所以被稱為與抉擇分相應。這四個都是修所成（bhāvanāmaya，修所成），其地是無所有處（ākiṃcanyāyatana，無所有處）和殊勝禪定（dhyāna，禪定），並且包含在四禪（catvāri dhyānāni，四禪）的地中。因為它屬於見道的範圍，所以沒有更高的。這是因為之前已經完全瞭解，之後需要斷除。它們的異熟果（vipākaphala，異熟果）是色界的五蘊。它們只是圓滿的，而不是投生的，因為它們是對治有（bhava，有）的。根據尊者Dhyanasrag的說法，抉擇分的前兩個屬於第七地，因為它們也存在於下方的欲界。所有這四個都依賴於慾望。其中三個只存在於人類的三個洲（dvīpa，洲）中。之前...

【English Translation】 Venerable, great patience (Kṣānti) is very close to the supreme Dharma (agradharma) because it focuses only on unpleasant objects in the desire realm (kāmadhātu). That is, by gradually reducing the focus on the true aspects of things such as the antidotes to form (rūpa) and formlessness (arūpa), until the moment of experiencing suffering in the desire realm, everything experienced between two moments of consciousness is intermediate patience. When there is only one moment of consciousness, that is great patience. Therefore, great patience is momentary, not continuous. Similarly, the supreme Dharma also focuses on suffering in the desire realm and is a single moment. It is worldly and also the supreme of Dharma. Because it surpasses all worldly things, it is called worldly supreme Dharma (laukikāgradharma), because it guides those without common causes to the path of its power. Warmth (ūṣmagata) and so on are the nature of mindfulness (smṛtyupasthāna), therefore wisdom (prajñā). All of these are included in the five aggregates (pañcaskandha), including their environment. Except for attainment (prāpti), because warmth and so on do not include attainment. Why do phenomena such as warmth manifest to the noble ones (ārya)? Because these phenomena manifest. Therefore, these four are the four roots of virtue (kuśalamūla) that correspond to the decisive part (nirvedhabhāgīya). Among these roots of virtue, warmth and the peak (mūrdhan) are small because they waver due to their complete decay. Patience is intermediate. The supreme Dharma is great. Because of discernment, it is discernment, that is, the noble path (āryamārga). Because it eliminates doubt and distinguishes truths such as 'this is suffering' up to 'this is the path.' One part of it is a part of the path of seeing (darśanamārga), because it guides people to the path of seeing, it is called corresponding to the decisive part. All four of these are meditation-born (bhāvanāmaya), and their ground is the realm of nothingness (ākiṃcanyāyatana) and special meditation (dhyāna), and are included in the ground of the four meditations (catvāri dhyānāni). Because it belongs to the scope of the path of seeing, there is nothing higher. This is because it has been fully understood before and needs to be abandoned later. Their resultant fruit (vipākaphala) is the five aggregates of the form realm. They are only perfecting, not projecting, because they are the antidote to existence (bhava). According to Venerable Dhyanasrag, the first two of the decisive part belong to the seventh ground, because they also exist in the desire realm below. All four of these depend on desire. Three of them exist only in the three continents (dvīpa) of humans. Before...

---

བསྐྱེད་པ་ནི་ལྷ་དག་གི་ནང་དུ་མངོན་སུམ་དུ་ བྱེད་དོ། །བཞི་པ་ནི་ལྷ་དག་གི་ནང་དུ་ཡང་བསྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །གསུམ་ནི་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་ཀྱི་གཉིས་ཀའི་རྟེན་ཅན་དག་ཐོབ་ལ། ཆོས་མཆོག་བུད་མེད་ཀྱིས་གཉིས་ཀའི་རྟེན་ཅན་ཐོབ་ པར་འགྱུར་ལ། སྐྱེས་པས་ནི་སྐྱེས་པའི་རྟེན་ཅན་འབའ་ཞིག་ཐོབ་བོ། །དེ་དག་ཇི་ལྟར་གཏོང་ཞེ་ན། འཕགས་པས་ས་གང་དག་ཐོབ་པར་འགྱུར་པའི་ས་དེ་དག་གཏོང་ན་དེ་དག་ཀྱང་གཏོང་གི་ གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ས་བོར་བས་ནི་ས་འཕོས་པས་གཏོང་། འཕགས་མིན་འཆི་བས་ཏེ། སོ་སྐྱེ་ས་འཕོ་ཡང་རུང་མི་འཕོ་ཡང་རུང་རིས་མཐུན་པ་བཏང་བ་ཁོ་ནས་སོ། །དང་པོ་གཉིས་ནི་ ཡོངས་སུ་ཉམས་པས་ཀྱང་གཏོང་ལ་འཆི་བས་ཀྱང་གཏོང་ངོ་། །དེ་ཡང་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་འཕགས་པ་ནི་དེ་གཉིས་ལས་ཉམས་པ་མེད་པས་སོ། །ཕྱི་མ་གཉིས་ལས་སོ་སྐྱེ་ཡང་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མེད་དོ། ། 8-624 གང་ཞིག་བསམ་གཏན་དངོས་གཞིའི་ས་པའི་ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ནི་ཚེ་དེ་ཉིད་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་བདེན་པ་རྣམས་མཐོང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཡིད་འབྱུང་བ་ཤས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ རོ། །རྣམ་པར་ཉམས་པ་ན་སྔོན་མེད་པ་ཁོ་ན་ཐོབ་ཀྱི་སྔོན་གཏོང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་མ་འདྲིས་པ་དང་འབད་དེ་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་སོ། །རྣམ་པར་ཉམས་པ་དང་ཡོངས་སུ་ ཉམས་པ་གཉིས་ནི་མི་ལྡོག་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ལ། ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ནི་ཉེས་པ་བྱས་པ་དང་། རྣམ་པར་ཉམས་པ་གདོན་མི་ཟ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །དྲོ་བར་གྱུར་པ་ཐོབ་པ་ཡོངས་སུ་ ཉམས་ཀྱང་ངེས་པར་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ནོ། །རྩེ་མོ་ཐོབ་པ་ནི་ཡོངས་སུ་ཉམས་ཀྱང་དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཀུན་ཏུ་མི་ཆད་ཀྱི་ངན་སོང་དུ་ཡང་འགྲོ་ལ་མཚམས་མེད་ པ་དག་ཀྱང་བྱེད་དོ། །བཟོད་པ་ཐོབ་པས་ནི་རྣམ་པར་ཉམས་ཀྱང་ངན་སོང་དུ་མི་འགྲོའོ་སྟེ། དེར་འགྲོ་བའི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཐག་བསྲིང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ངེས་པར་འབྱེད་པ་དྲོད་རྩེ་གཉིས་ ནས་སློབ་མ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ལས་ཟློག་ནས་ནི་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་བ་སྲིད་ཀྱི་བཟོད་པ་ནས་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནས་ངན་སོང་དུ་མི་སྐྱེ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་དབང་གིས་ངན་སོང་དུ་ཡང་འགྲོའོ་ཞེས་གྲགས་པས་སོ། ། 8-625 དྲོད་རྩེ་བཟོད་པ་གསུམ་ནས་གཞན་རང་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་བ་ཡང་ཡོད་དོ། །བསེ་རུ་ལྟ་བུའི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ནི་ཟློག་པ་མི་སྲིད་དེ། སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་དང་བསེ་རུ་ལྟ་བུ་ དེ་གཉིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་མི་གཡོ་བ་དང་། གསལ་བའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ཁོ་ནའི་རབ་མཐའ་ལ་བརྟེན་ཏེ་སྟན་གཅིག་ཁོ་ན་ལ་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་རྣམས་ནས་གཟུང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་བར་དུ་ཀུན་བསྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་ནི་ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བའི་ཡེ

【現代漢語翻譯】 生起是指在天神之中顯現。 第四是指在天神之中再次生起。 第三是指獲得男性和女性兩種所依，而殊勝的女性會獲得兩種所依，男性則僅僅獲得男性的所依。 這些如何捨棄呢？如果聖者捨棄將要獲得的土地，那麼他們也會捨棄這些土地，否則就不是。 捨棄土地是通過轉移土地來捨棄的，非聖者通過死亡來捨棄；即使凡夫轉移或不轉移土地，也僅僅是通過捨棄相似的類別來捨棄。 前兩種（指欲界和色界）是通過完全退失和死亡來捨棄的。這僅僅是對於凡夫而言的，因為聖者不會從這兩種狀態中退失。 對於后兩種（指無色界），凡夫也不會完全退失。 任何能夠生起正行禪定地的抉擇分的人，在那個生命中無疑會見到真諦，因為他們更容易厭離。 退失時，只會獲得以前沒有的，而不是以前捨棄的，因為這是不熟悉的，需要努力修習。 退失和完全退失兩者都是不可逆轉的性質，完全退失是造作罪業，而退失則不一定是。 獲得暖位的人即使完全退失，也一定是具有趨向涅槃的性質。 獲得頂位的人即使完全退失，也不會斷絕所有的善根，也會墮入惡趣，甚至造作無間罪。 獲得忍位的人即使退失，也不會墮入惡趣，因為他們已經推遲了墮入惡趣的業和煩惱。 從暖位和頂位開始，可以將弟子從聲聞種姓中轉變，有可能成為佛，但從忍位開始則不可能，因為從那裡不會再生於惡趣。菩薩們據說會因為利益他人而墮入惡趣。 從暖位、頂位和忍位這三個階段，也有可能成為獨覺佛。 像犀牛一樣的獨覺佛的種姓是不可能轉變的，因為導師佛陀和像犀牛一樣的獨覺佛，爲了獲得不動的等持和清晰，僅僅依靠第四禪的極致，從唯一座墊上的抉擇分開始，直到菩提之間都會不斷生起。 菩提是指滅盡和不生。

【English Translation】 Generation is to manifestly appear among the gods. The fourth is to generate again among the gods. The third is to obtain the support of both male and female, and the supreme female will obtain the support of both, while the male will only obtain the support of the male. How are these abandoned? If the noble ones abandon the lands that they will obtain, then they will also abandon those, otherwise not. Abandoning the land is abandoning by transferring the land. Non-noble ones abandon by dying; whether ordinary beings transfer or do not transfer the land, it is only by abandoning similar categories. The first two (desire realm and form realm) are abandoned by complete degeneration and also by death. This is only for ordinary beings, because noble ones do not degenerate from these two. For the latter two (formless realm), ordinary beings also do not completely degenerate. Those who generate the analytical affinity of the ground of actual meditation will undoubtedly see the truths in that very life, because they are more inclined to disillusionment. When degenerating, only what was not there before is obtained, not what was given up before, because it is unfamiliar and must be strived for. Degeneration and complete degeneration are both irreversible in nature, complete degeneration is committing offenses, and degeneration is not necessarily so. Obtaining warmth, even if completely degenerated, is certainly of a nature to pass into sorrowless state. Obtaining the peak, even if completely degenerated, will not cut off all the roots of virtue, and will also go to evil destinies and also commit immediate actions. Obtaining forbearance, even if degenerated, will not go to evil destinies, because the karma and afflictions of going there are prolonged. From the two of certainty, warmth and peak, it is possible to turn disciples from the lineage of hearers and become Buddhas, but not from forbearance, because from there they are not born into evil destinies. Bodhisattvas are said to go to evil destinies because of the power of benefiting others. From the three of warmth, peak, and forbearance, it is also possible to become solitary Buddhas. The lineage of solitary Buddhas like rhinoceroses cannot be reversed, because the teacher Buddha and solitary Buddhas like rhinoceroses, for the sake of unwavering samadhi and clarity, rely only on the ultimate of the fourth dhyana, and from the analytical affinities on a single seat, they continuously generate until enlightenment. Enlightenment is exhaustion and non-birth.

---

་ཤེས་ཡིན་ནོ། །རྟེན་དེའི་སྔོན་ཕན་ཆད་དུ་ཐར་པ་ཆ་མཐུན་ལ་གནས་པའོ། །ཐམས་ཅད་པས་མྱུར་ བ་སྲིད་པ་གསུམ་གྱི་མཐར་ཏེ། ས་བོན་འདེབས་པ་དང་། མྱུ་གུ་སྐྱེ་བ་དང་། འབྲས་བུ་ཆགས་པ་བཞིན་དུ་ཚེ་དང་པོ་ལ་ཐར་པ་ཆ་མཐུན་གྱི་དགེ་རྩ་བསྐྱེད། གཉིས་པར་ངེས་འབྱེད་ཆ་ མཐུན་གྱི་དགེ་བ། གསུམ་པར་འཕགས་པའི་ལམ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དེ། ཆོས་ཉིད་འདི་ལ་ནི་རྒྱུ་རིམ་གྱིས་འཇུག་པ་དང་། ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཐར་པའི་ཆ་མཐུན་དེ་ ཡང་ཐོས་བསམ་ལས་བྱུང་བར་བརྗོད་དེ་སྒོམ་བྱུང་མ་ཡིན་ནོ། །ལས་དུས་དེ་འཕེན་ཞེ་ན་ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱི་ལས་གསུམ་མོ། །དེ་ལས་གཙོ་བོ་ཡིད་ཀྱིས་ཏེ་དེའི་སྨོན་ལམ་གྱིས་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། ། 8-626 དེ་ཡང་མིའི་ནང་ནས་གླིང་གསུམ་ནས་འཕེན་པར་བྱེད་ཀྱི་གཞན་ནས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཅི་རིགས་པར་ཤེས་རབ་དང་སྐྱོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་འཕགས་པའི་ལམ་ནི། འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ ཀྱི་མཆོག་གི་མཇུག་ཐོགས་ལས་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ཟག་པ་མེད་པ་སྐྱེའོ། ། དེའི་དམིགས་པ་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ཏེ། དེས་དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ ཞེས་བཞག་གོ །དེ་ཉིད་ངེས་པར་འཇུག་པ་སྟེ། ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། ཡང་དག་པ་ནི་མདོ་ལས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་པར་བཤད་དོ། །དེར་ངེས་པ་ནི་ ངེས་པ་དང་། དེར་མངོན་པར་འགྲོ་བ་ནི་འཇུག་པ་སྟེ། དེས་ངེས་པར་འཇུག་པས་སོ། །དེ་སྐྱེས་ན་འཕགས་པའི་གང་ཟག་ཅེས་བྱའོ། །དེའི་མཇུག་ཐོགས་ནས་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་དེ་ ཉིད་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་སྐྱེ། དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དང་པོ་ཉིད་དུ་ཆོས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཤེས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་གཉིས་དང་འཆད་འགྱུར་ ཐམས་ཅད་ཟག་པ་མེད་པའི་གནས་སྐབས་འབའ་ཞིག་གོ །དེ་བཞིན་དེའི་རྗེས་ཐོགས་སུ་སྡུག་བསྔལ་ལྷག་མ་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་སྤྱི་ལ་དམིགས་པས་བསྐྱེད། 8-627 དེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་སྐྱེ། དེའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་པ་ནི་རྗེས་སུ་ ཤེས་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ལ་བཟོད་པ་དང་ཤེས་པ་བཞི་སྐྱེས་པ་ལྟར། བདེན་པ་གསུམ་ལའང་དེ་བཞིན་ནོ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་ ཤེས་པའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཀུན་འབྱུང་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་སྐྱེ། དེ་ནས་ཀུན་འབྱུང་ལ་ཆོས་ཤེས་པ། དེ་ནས་ཀུན་འབྱུང་ལྷག་མ་ལ་རྗེས་སུ་བཟོད་པ། དེ་ནས་ ཀུན་འབྱུང་ལ་རྗེས་ཤེས་སྐྱེའོ། །འདོད

【現代漢語翻譯】 是知識。依賴於此，之前一直安住于解脫分中。一切以迅速的方式到達三有之邊際，如播種、發芽、結果一般，第一世生起解脫分的善根，第二世生起抉擇分的善根，第三世生起聖道，此法性是因逐漸進入、完全成熟、獲得解脫。解脫分也說是從聽聞思惟中產生，不是從修習中產生。從業力牽引的時間來說，是身語意的三種業力。其中主要的是意業，因為以意願來攝持。8-626 也是從人中，從三洲中牽引，不是從其他地方牽引，因為有相應的智慧和不退轉。第二是聖道：在世間法的頂峰之後，生起無漏的法智忍。它的所緣是欲界中的苦，因此稱之為苦法智忍。這是必定進入的，因為是真實地進入。真實在經中說是涅槃。在那裡確定是確定，在那裡顯現是進入，因此是必定進入。生起這個就稱為聖者。在它之後，對欲界中的苦生起法智，稱之為苦法智，因為最初就了知法的真如，所以是法智。這兩個以及將要講的都是無漏的狀態。同樣，在它之後，對剩餘的色界和無色界中的苦，生起緣于總相的類智忍。8-627 稱之為苦類智忍。之後，生起苦類智，所緣是它的因所生的苦等，這是類智，因為是如實地證悟。如苦諦生起忍和智四種，同樣，對其他三諦也是如此，在苦類智之後，對欲界的集生起法智忍。之後是集法智，之後是對剩餘的集生起類智忍，之後生起集類智。對欲

【English Translation】 is knowledge. Relying on this, one dwells in the part of liberation beforehand. Everything quickly reaches the edge of the three realms of existence, just like planting seeds, sprouting, and bearing fruit. In the first life, one generates the roots of virtue for the part of liberation; in the second, the roots of virtue for the part of determination; and in the third, one generates the noble path. This Dharma nature is that the cause gradually enters, fully matures, and becomes liberated. The part of liberation is also said to arise from hearing and thinking, not from practice. In terms of the time when karma propels, it is the three actions of body, speech, and mind. Among these, the main one is the action of mind, because it is grasped by aspiration. 8-626 It is also propelled from among humans, from the three continents, not from other places, because there is corresponding wisdom and non-retrogression. The second is the noble path: after the peak of worldly Dharma, the uncontaminated Dharma-knowledge-acceptance arises. Its object is the suffering in the desire realm, hence it is called 'suffering Dharma-knowledge-acceptance.' This is definitely entered, because it is truly entered. 'Truly' is said to be Nirvana in the sutras. To be certain there is certainty, and to manifest there is entry, therefore it is definitely entered. When this arises, one is called a noble being. After that, Dharma-knowledge arises regarding the suffering in the desire realm, called 'suffering Dharma-knowledge,' because one knows the suchness of Dharma from the beginning, hence it is Dharma-knowledge. These two and all that will be explained are solely uncontaminated states. Similarly, after that, regarding the remaining suffering in the form and formless realms, the generic-knowledge-acceptance arises, focusing on the general characteristics. 8-627 It is called 'suffering generic-knowledge-acceptance.' Then, suffering generic-knowledge arises, its object being the suffering born from its cause, etc. This is generic-knowledge, because it is realized as it is. Just as four acceptances and knowledges arise for the truth of suffering, so it is for the other three truths as well. After suffering generic-knowledge, Dharma-knowledge-acceptance arises regarding the origin in the desire realm. Then comes origin Dharma-knowledge, then generic-knowledge-acceptance regarding the remaining origin, then origin generic-knowledge arises. Regarding desire

---

་པ་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ། དེ་ནས་འགོག་པ་ལ་ཆོས་ཤེས། འགོག་པ་ལྷག་མ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ། འགོག་པ་ ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ། འདོད་པ་སྤྱོད་པའི་ཡུལ་གྱི་གཉེན་པོ་ལམ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ། ལམ་ཆོས་ཤེས་པ། དེ་ནས་ལམ་ལྷག་མ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་བཟོད་པ། ལམ་ལ་རྗེས་སུ་ ཤེས་པ་རིམ་པ་དེ་ལྟར་གྱི་བདེན་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་འདི་ནི་སེམས་བཅུ་དྲུག་གོ །སྡུག་བསྔལ་མཐོང་ན་དེའི་མངོན་རྟོགས་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། མཐོང་བའི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བདེན་པ་རྣམས་མངོན་པར་རྟོགས་པའོ། ། 8-628 དམིགས་པའི་མངོན་པར་རྟོག་པ་ནི་དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མངོན་པར་རྟོགས་པའོ། །བྱ་བའི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ནི་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པས་ ཀྱང་མངོན་པར་རྟོགས་པའོ། །ཀུན་འབྱུང་ལ་སོགས་པའི་ནི་བྱ་བ་མངོན་རྟོགས་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྤོང་བ་དང་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་དང་། སྒོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་བཅུ་དྲུག་དེ་ནི་ཆོས་མཆོག་དང་ས་ གཅིག་པས་དེ་དག་ས་དྲུག་པའོ། །དེ་ལ་བཟོད་དང་ཤེས་པ་ཐེམ་སྐས་ཀྱི་གོ་རིམ་བཞིན་དུ་བཞག་པའི་བཟོད་པ་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ཐོབ་པ་རྣམ་པར་གཅོད་པ་ལ་བར་ཆད་བྱ་བར་ མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་དག་དང་། ཤེས་པ་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ཐོབ་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་རྣམས་ལ་བྲལ་བའི་ཐོབ་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་གྲོལ་ བའི་ལམ་དག་ཡིན་ནོ། །དེ་གཉིས་ཀྱིས་རྐུན་པོ་འབྱིན་པ་དང་སྒོ་གཅོད་པ་བཞིན་དུ་བྱས་སོ། །སེམས་བཅུ་དྲུག་དེ་ལས་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་བཟོད་ནས་ལམ་རྗེས་བཟོད་ཀྱི་བར་སྐད་ཅིག་མ་བཅོ་ ལྔ་པོ་དེ་དག་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་སྟེ་བདེན་པ་མ་མཐོང་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཅུ་དྲུག་པ་ལ་ནི་སྔོན་མ་མཐོང་བ་བལྟ་བར་བྱ་བ་མེད་ཀྱི་ཇི་ལྟར་མཐོང་བ་གོམས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྒོམ་པའི་ལམ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། ། 8-629 གསུམ་པ་དེར་བགྲོད་པའི་གང་ཟག་བཤད་པ་ནི། མཐོང་ལམ་གྱི་རང་བཞིན་སྐད་ཅིག་མ་བཅོ་ལྔ་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་དེ་དག་ཏུ་གནས་པ་ནི་དད་པས་རྗེས་ སུ་འབྲང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྔོན་གཞན་གྱི་དྲིང་གིས་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཕྱིར་དང་། དབང་པོ་རྣོན་པོ་གནས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྔོན་བདག་ཉིད་ཁོ་ནས་ མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཟག་དེ་གཉིས་ནི་སྔོན་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱི་སྒོམ་པས་སྤང་བྱ་གཅིག་ཀྱང་མ་སྤངས་ཤིང་འཆིང་བ་མཐའ་དག་དང་ལྡན་ པ་ཡིན་ན། འབྲས་བུ་དང་པོ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་སྔོན་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱིས་སྒོམ་པས་ས

【現代漢語翻譯】 于修習之苦的止息，知法的忍（Kṣānti，क्षान्ति，ksānti，忍耐）。然後于止息，知法。于止息的剩餘，知後知的忍。于止息，知後知。對於修習慾望之境的對治道，知法的忍。道，知法。然後于道的剩餘，知後知的忍。于道，知後知。如此次第的真諦現觀，即是十六心。若見苦，則其現觀有三種形態：見之現觀，即以無漏智慧現觀諸真諦。8-628 所緣之現觀，即與其相應者亦現觀。作用之現觀，即非相應者，如戒律和生等亦現觀。于集等，稱為作用現觀，為斷除、現前和修習之故。此十六心，因與法殊勝和地相同，故為六地。其中，忍與知，如階梯般次第安立，忍等因不能阻礙斷除煩惱之得，故為無間道。知等因與從煩惱之得解脫者，一同生起解脫之得，故為解脫道。二者如驅逐盜賊和關閉門戶般行事。十六心中，從於苦知法忍至道后忍，此十五剎那為見道，為見未見之真諦故。第十六剎那，則無須觀未見之物，而為使所見習慣，故唯是修道。8-629 第三，宣說於此中行進之補特伽羅（Pudgala，पुद्गल，pudgala，人）。所說見道之自性十五剎那，若鈍根者安住於此，則稱為信隨行者，因先前隨順他人之引導之故。若利根者安住於此，則稱為法隨行者，因先前唯獨隨順經等之法義之故。若此二補特伽羅，先前未以世間道之修習斷除任何應斷之物，且具有一切繫縛，則是第一果須陀洹（Srotaāpanna，स्रोतापन्न，srotaāpanna，入流者），稱為入流者。若先前以世間道之修習修

【English Translation】 To the cessation of suffering from practicing, the forbearance of knowing the Dharma (Kṣānti). Then, to the cessation, knowing the Dharma. To the remainder of the cessation, the forbearance of knowing after. To the cessation, knowing after. To the antidote of the object of practicing desire, the forbearance of knowing the Dharma. The path, knowing the Dharma. Then, to the remainder of the path, the forbearance of knowing after. To the path, knowing after. Such a gradual realization of the truth is the sixteen minds. If one sees suffering, then its manifestation has three aspects: the manifestation of seeing, which is the realization of all truths by immaculate wisdom. 8-628 The manifestation of the object is also realized by those who are in accordance with it. The manifestation of the action is also realized by those who are not in accordance, such as morality and birth. To the origin and so on, it is called the manifestation of action, for the sake of abandoning, manifesting, and meditating. These sixteen minds are the six grounds because they are the same as the supreme Dharma and the ground. Among them, forbearance and knowledge are arranged in order like a ladder. The forbearance is the path of no interruption because it cannot hinder the cutting off of the attainment of afflictions. Knowledge is the path of liberation because it arises together with the attainment of separation from those who are liberated from the attainment of afflictions. The two act like expelling a thief and closing a door. Among the sixteen minds, from the forbearance of knowing the Dharma in suffering to the subsequent forbearance of the path, these fifteen moments are the path of seeing, because they see the unseen truth. In the sixteenth moment, there is no need to look at what has not been seen before, but only to practice what has been seen, so it is only the path of meditation. 8-629 Third, explaining the person who progresses there: The fifteen moments of the nature of the path of seeing, whoever dwells in them as dull faculties is called a follower of faith, because they previously followed the meaning of others' guidance. Whoever dwells in them as sharp faculties is called a follower of Dharma, because they previously followed the meaning of the Dharma, such as the sutras, by themselves. If these two persons have not previously abandoned anything to be abandoned by the meditation of the worldly path, and possess all bonds, then they are the first fruit, Srotaāpanna, and are called those who have entered the stream. If previously by the meditation of the worldly path

---

ྤང་བར་བྱ་བ་འདོད་པ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལས་རྣམ་ པ་ལྔའི་བར་དུ་བཅོམ་པ་ཞིག་ཡིན་ནའང་འབྲས་བུ་དང་པོ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ལ། འབྲས་བུ་གཉིས་པ་ནི་ཕྱིར་འོང་སྟེ་དེ་ལ་ཞུགས་པ་ལ་དགུ་པ་ཚུན་ཆད་ཀྱི་བར་གང་རུང་ཟད་ པས་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པ་དྲུག་གམ་བདུན་ནམ་བརྒྱད་ལས་གང་རུང་ཅིག་སྔོན་སྤངས་པ་དེ་ནི་འབྲས་བུ་གཉིས་པ་ལ་ཞུགས་པ། གལ་ཏེ་རྣམ་པ་དགུ་པ་ཡང་སྤངས་པ་འདོད་པའི་ཁམས་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཞིག་ཡིན་ནམ། 8-630 ཡང་ན་གོང་མ་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་བར་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ན། དེ་གཉིས་འབྲས་བུ་གསུམ་པ་ལ་ཞུགས་པ་སྟེ། འབྲས་བུ་གསུམ་པ་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་ངོ་། །གང་ ཞིག་གང་ལ་ཞུགས་པ་ཡི་སེམས་བཅུ་དྲུག་པ་སྐྱེས་ན། དེ་ནས་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པ་སྟེ་རིམ་པ་བཞིན་རྒྱུན་ཞུགས་འབྲས་གནས་སམ། ཕྱིར་འོང་། ཕྱིར་མི་འོང་གི་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པ་ཞེས་ བྱའོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ནི་དང་པོ་ཉིད་དུ་ཐོབ་པར་མི་ནུས་ཏེ། མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་སྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་མི་སྤོང་བའི་ཕྱིར་དང་། སྔར་ཡང་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་ བྲལ་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཚེ་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་ལ་དད་པས་མོས་པ་སྟེ། དད་པ་དང་ཤེས་རབ་ལྷག་པར་མོས་པ་དང་། དབང་པ་རྣོ་བ་དག་ལ་མཐོང་བས་ཐོབ་པ་ཞེས་ བྱ་སྟེ་མཐོང་བས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་རྣམ་པ་ལྔ་སྤངས་ཀྱང་སེམས་བཅུ་དྲུག་པ་ལ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ལ་ཞུགས་པ་ཞེས་མི་བྱ། འབྲས་བུ་ཐོབ་ནའང་འབྲས་བུ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ལམ་ཐོབ་པ་མེད་པ་ནི་ངེས་པ་ཡིན་ལ། དེའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་གང་ལ་གནས་པ། དེ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་འབྲས་བུ་གཞན་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མི་བརྩོན་པ་དེ་སྲིད་དུ་ནི་ཞུགས་པ་མ་ཡིན་པས་སོ། ། 8-631 གང་ཞིག་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ལ། ས་འོག་མ་ལ་བརྟེན་ཏེ་ངེས་པར་འཇུག་པ་དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྲས་བུ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ལམ་མངོན་དུ་བྱེད་དོ། །དེ་ ལྟ་མ་ཡིན་ན་དེའི་གོང་དུ་སྐྱེས་པ་དེ་བདེ་བའི་དབང་པོ་དང་མི་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །ཆགས་བྲལ་སྔོན་སོང་བཤད་ནས་དེ་རིམ་གྱིས་འཇུག་པ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། འདོད་པའི་ས་དང་ས་ གོང་མ་སྲིད་རྩེའི་བར་ན་ཉོན་མོངས་པའི་ཉེས་པ་རྣམ་པ་དགུ་དགུ། ཉེས་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ནི་གཉེན་པོ་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་དང་རྣམ་གྲོལ་ལམ་ཞེས་བྱ་བའི་ཡོན་ཏན་ རྣམ་པ་དགུ་དགུ་ཁོ་ན་ཡོད་དོ། །དེ་ཡང་རྩ་བའི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཆུང་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ཡང་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུ་ལ་སོགས་པ་ཆུང་ངུའི་འབྲིང་། ཆུང་ངུའི་ ཆེན་པོ། འབྲིང་གི་ཆུང་ངུ་། འབྲིང་གི་འབྲིང་། འབྲིང་གི་ཆེ་བ། ཆེན་པོའི་ཆུང་ངུ་། ཆེན་པོའི་འབྲིང་། ཆེན་པོའི་ཆེན་པོ

【現代漢語翻譯】 即使某人已經斷除了欲界中五種煩惱，他也算是入流果。二果是一還果，證得二果的人，斷除了九品煩惱中的任何一種，可能是斷除了六品、七品或八品煩惱中的任何一種，這樣的人就是入二果者。如果他斷除了第九品煩惱，並且已經脫離了欲界的貪慾，或者已經脫離了無所有處定以下的貪慾，那麼這兩種情況都算是入三果，三果是不還果。如果某人在證入果位時生起了第十六剎那的心識，那麼他就安住于果位，依次稱為入流果位、一還果位或不還果位。 阿羅漢果位不可能一開始就獲得，因為見道所斷之煩惱尚未斷除，而且也不可能一開始就脫離有頂天的貪慾。此時，鈍根者通過信勝解而證果，他們對信心和智慧更加傾向；而利根者則通過見道而證果，因為他們通過見道而獲得了徹底的區分。如果斷除了五種煩惱，是否就稱為證入了第十六剎那的入流果？是否不稱為證入了一還果？即使證得了果位，但如果沒有證得殊勝的果道，這是必然的。因此，如果安住于某個果位，卻不努力去證得更殊勝的果位，那麼他就沒有真正地證入果位。 如果某人已經脫離了第三禪天的貪慾，並且依賴於下層禪定而進入，那麼他必定會現證殊勝的果道。如果不是這樣，那麼在他之前所生起的心識就不會與樂受相應。在講述了脫離貪慾的次第之後，接下來將闡述次第證入的過程：在欲界和有頂天之間，煩惱的過患有九品。與過患的數量相對應，對治道（即無間道和解脫道）的功德也有九品。這些煩惱和對治道可以分為三種根本型別：小、中、大。每種型別又可以細分為九種：小小、小中、小大、中、中中、中大、大、大中、大大。

【English Translation】 Even if someone has eliminated five types of afflictions in the desire realm, they are considered to have entered the Stream-enterer fruit. The second fruit is the Once-returner fruit, and one who attains the second fruit has eliminated any one of the nine categories of afflictions, possibly having eliminated any of the sixth, seventh, or eighth categories. Such a person is one who has entered the second fruit. If they have eliminated the ninth category of afflictions and have become free from desire in the desire realm, or have become free from desire up to the realm of Nothingness, then both of these cases are considered to have entered the third fruit, which is the Non-returner fruit. If someone generates the sixteenth moment of consciousness upon entering a fruit, then they abide in that fruit, successively called the Stream-enterer fruit-abider, the Once-returner, or the Non-returner fruit-abider. The Arhat fruit cannot be attained initially because the afflictions to be abandoned by the path of seeing have not yet been abandoned, and it is also impossible to initially become free from desire from the peak of existence. At that time, those with dull faculties attain the fruit through faith, being more inclined towards faith and wisdom; while those with sharp faculties are said to attain it through seeing, because they have thoroughly distinguished it through seeing. If one has abandoned five types of afflictions, is it called entering the Stream-enterer fruit at the sixteenth moment? Is it not called entering the Once-returner fruit? Even if one has attained a fruit, it is certain that one has not attained a superior fruit path. Therefore, if one abides in a certain fruit but does not strive to attain another, more superior fruit, then they have not truly entered the fruit. If someone has become free from desire in the third dhyana and enters relying on a lower dhyana, then they will undoubtedly manifest a superior fruit path. If this is not the case, then the consciousness that arose before that will not be associated with the feeling of pleasure. After explaining the stages of detachment from desire, the process of entering successively will be described: Between the desire realm and the peak of existence, there are nine categories of faults of afflictions. Corresponding to the number of faults, there are also nine categories of qualities of the antidote path (i.e., the path of immediate cessation and the path of liberation). These afflictions and antidote paths can be divided into three fundamental types: small, medium, and large. Each type can be further divided into nine: small-small, small-medium, small-large, medium-small, medium-medium, medium-large, large-small, large-medium, and large-large.

---

འོ། ། དེ་དག་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ལམ་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཆེན་ པོའི་ཆེན་པོ་སྤོང་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ལམ་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོས་ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུའི་བར་དུ་སྤོང་སྟེ། དང་པོ་ཁོ་ནར་ལམ་ཆེན་པོ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དང་། ལམ་ཆེན་པོ་སྐྱེས་པ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཆེན་པོ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། 8-632 དཔེར་ན་གོས་ལ་དྲི་མ་ཆེ་ལོང་སྔར་འཁྲུ་ལ། ཕྲ་མོ་ནི་ཕྱིས་འཁྲུ་བ་ལྟ་བུའོ། །འཕགས་པའི་ལམ་སྐད་ཅིག་མ་ཆུང་ངུས་ཀྱང་འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་བརྒྱུད་པས་སྤེལ་བའི་ཉོན་ མོངས་པ་ཆེན་པོ་རྣམས་རྩ་བ་ནས་མེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་དཀར་པོ་རྣམས་ནི་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ལ། ནག་པོ་རྣམས་ནི་སྟོབས་ཆུང་བ་ཡིན་ཏེ། ཡུན་རིང་པོ་ནས་བསགས་པའི་སྐྱོན་ རྣམས་སྨན་ཏྲི་བྲིད་ཐུན་གཅིག་གིས་འབྱིན་པ་ལྟ་བུ་དང་། མར་མེ་སྐད་ཅིག་མ་ཆུང་ངུས་མུན་པ་ཆེན་མོ་འཇོམས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་དགུ་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ དུ་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པ་གང་ཞིག་གི་སྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་གཅིག་ཀྱང་མ་ཟད་པ་དེ་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ཡིན་ལ། ཚེ་བདུན་གྱི་བར་དུ་སྐྱེ་བས་རེ་ལྟར་ ཐོགས་ན་ལན་བདུན་པ། ཐམས་ཅད་དུ་ནི་ལན་བདུན་པ་མ་ཡིན་པས་རེ་ལྟར་ཐོགས་ཞེས་པས་འགོར་ཤོས་སྟོན་པའོ། །ཇི་སྐད་དུ། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ན་རེ། དེ་ནི་དེ་ལས་གཞན་ པ་སྐྱེ་བའི་སྲིད་པ་བདུན་དང་། སྲིད་པ་བར་མ་བདུན་དུ་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བར་བྱེད་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ལྷ་དག་གི་ནང་དུ་ཡང་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བར་བྱེད་དེ། དེ་ལྟར་ན་སྲིད་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་ཀྱི་བར་དུ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ། ། 8-633 སྲིད་པ་བདུན་ཚན་དུ་འདྲ་བའི་ཕྱིར་མཆོག་ཏུ་ཐོགས་ན་ལན་བདུན་པ་ཞེས་བཤད་དེ། གནས་བདུན་ལ་མཁས་པ་ཞེས་དང་། ཤིང་འདབ་མ་བདུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ་ཟེར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རིས་ སོ་སོར་སྲིད་པ་བརྒྱད་པ་མངོན་པར་མི་འགྲུབ་ཅེ་ན། དེ་ནི་སྦྲུལ་གོམ་པ་བདུན་པས་ཟིན་པ་དང་། རིམས་ཉིན་བཞི་མ་བཞིན་ནམ། ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་བདུན་པོའི་མཐའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་གཉིས་ དང་། གོང་མའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ལྔ་ལུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བར་སྐབས་སུ་འཕགས་པའི་ལམ་གཞན་མངོན་དུ་བྱེད་པ་དང་། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་སྟེ། དེ་སྲིད་དུ་སྲིད་པ་མྱོང་བར་འགྱུར་ བའི་ལས་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་མི་དག་གི་ནང་དུ་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་ན་དེ་མིའི་སྲིད་པ་ཐ་མ་དེ་ལ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ། ལྷ་དག་གི་ནང་དུ་རྒྱུན་ཞུགས་བྱས་ ན་དེའི་སྲིད་པ་ཐ་མ་ལས་སོ། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་དེ་ཉིད་རྒྱུ་གསུམ་གྱིས་ན་རིགས་ནས་རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་མམ། རྣམ་པ་བཞི་ལས་གྲོལ་བ་ནི་ ཉོན་མོངས་

【現代漢語翻譯】 哦！因為這些是不同的，通過小道中的小道，可以斷除大煩惱中的大煩惱。同樣，通過大道中的大道，可以斷除小煩惱中的小煩惱。因為最初不可能有大道，並且生起大道時不可能有大煩惱。 例如，就像先洗去衣服上的大污垢，然後洗去細小污垢一樣。聖道即使是微小的一剎那，也能從根本上消除自無始以來積累增長的巨大煩惱，因此白色之法具有力量，而黑色之法力量較小。就像長期積累的過患，通過一劑藥就能去除，就像微小的燈火能摧毀巨大的黑暗一樣。因此，對於那九種煩惱，如果通過禪修斷除了一切應斷除的煩惱，那麼他就進入了預流果位。如果最多經歷七次轉生，如果受到阻礙，則是第七次。如果一切順利，則不是第七次，因此『如果受到阻礙』表示最慢的情況。正如分別說部所說：『那是在此之後，於人中或天中受生七次有，以及七次中有。』因此，最多經歷二十八次有。 因為七有相似，所以說『最多經歷第七次』，就像『精通七處』和『七葉樹』一樣。為什麼在每個道中第八有不會顯現呢？那就像蛇被第七步抓住，或者像四日瘧一樣。因為與七種遍行煩惱的最後一部分和上面一部分相符的各有二和五。在中間顯現其他聖道，並且不會完全般涅槃，因為會生起感受有的業力。如果有人在人中入流，那麼他將在最後的人有中般涅槃。如果在天中入流，那麼他將在最後的天有中般涅槃。入流者通過三種因緣從一個種姓轉生到另一個種姓，即從三種或四種煩惱中解脫。

【English Translation】 Oh! Because these are different, through the small of the small path, one can abandon the great of the great afflictions. Similarly, through the great of the great path, one can abandon even the small of the small afflictions. Because it is impossible to have a great path at the beginning, and because it is impossible to have great afflictions when a great path has arisen. For example, it is like washing away the large stains on clothes first, and then washing away the small ones. Even a small moment of the noble path has the power to eradicate the great afflictions that have been accumulated and increased since beginningless time. Therefore, white dharmas are powerful, while black dharmas are weak. It is like removing faults accumulated over a long time with a single dose of medicine, or like a small moment of candlelight destroying great darkness. Thus, if one has exhausted all the afflictions to be abandoned by meditating on those nine types of afflictions, then one has entered the stream-enterer stage. If one is obstructed, one will be reborn up to seven times; if not, it will not necessarily be seven times. Therefore, 'if obstructed' indicates the slowest case. As the Vaibhashikas say: 'That is, after that, one will be reborn seven times in the realm of humans and seven times in the intermediate state. Similarly, one will be reborn among the gods. Thus, one will be reborn up to twenty-eight times.' Because the seven existences are similar, it is said 'at most the seventh time', just like 'skilled in the seven places' and 'seven-leaved tree'. Why does the eighth existence not manifest in each realm? That is like a snake being caught by the seventh step, or like quartan fever. Because two are in accordance with the final part of the seven pervasive bonds, and five are in accordance with the upper part. In the meantime, other noble paths are manifested, and one does not completely pass into nirvana, because the power of karma that causes one to experience existence is generated. If one enters the stream in the realm of humans, then one will pass into nirvana in the last human existence. If one enters the stream in the realm of gods, then it will be from the last of those existences. The stream-enterer himself is born from one lineage to another through three causes, that is, liberation from three or four afflictions.

---

པ་སྤངས་པ་ལས་སོ། །དེའི་གཉེན་པོ་ཟག་པ་མེད་པའི་དབང་པོ་ཐོབ་པ་ནི་དབང་པོ་ལས་སོ། །ཚེ་གཉིས་སམ་གསུམ་དུ་ལུས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་ལས་སོ། །དེ་ཡང་གཉིས་ཏེ་ལྷའི་རིགས་ནས་རིགས་དང་། 8-634 མིའི་རིགས་ནས་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ། ཕྱི་མའི་རྟེན་དེའམ་གཞན་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་ལ་གནས་པ་དེ་ཉིད་རྣམ་པ་གཅིག་ནས་ལྔའི་བར་དུ་བཅོམ་པ་ཡིན་ན། འབྲས་བུ་གཉིས་པ་ལ་ནི་ཞུགས་པའང་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་དྲུག་པ་ཟད་པར་གྱུར་པ་དེ་ནི་ལན་གཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་སྟེ། ལྷ་དག་གི་ནང་དུ་སོང་ནས་མིའི་འཇིག་རྟེན་དུ་ལན་གཅིག་འོང་ བས་སོ། །འབྲས་གནས་ཕྱིར་འོང་དེ་ཉིད་རྒྱུ་གསུམ་གྱིས་ཚེ་གཅིག་བར་ཆད་གཅིག་པ་ཡིན་ཏེ། ཉེས་ཆ་བདུན་ནམ་བརྒྱད་ཟད་པ་ཉོན་མོངས་སྤངས་པ་ལས་དང་། དེའི་གཉེན་པོ་ཟག་པ་མེད་པ་ཐོབ་ པ་དབང་པོ་ལས་དང་། ཚེ་གཅིག་ལུས་པ་སྐྱེ་བ་ལས་སོ། །དེ་འབྲས་བུ་གསུམ་པ་ལ་ནི་ཞུགས་པའང་ཡིན་ནོ། །དེ་རྣམ་པ་དགུ་པ་ཟད་པས་ཕྱིར་མི་འོང་གི་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པ་ སྟེ། ཕྱིས་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བ་མི་ལེན་པའོ། །ཕྱིར་མི་འོང་དེ་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། སྲིད་པ་བར་མ་དོར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང་། སྐྱེས་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་ འདའ་བ་དང་། ལམ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་འདུ་བྱེད་ལས་འདའ་བ་དང་། ལམ་ངང་གིས་འབྱུང་བ་འདུ་བྱེད་མེད་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང་། གོང་དུ་འཕོ་བ་རྣམས་གཅིག་ཏུ་བགྲངས་པས་སོ། ། 8-635 གོང་དུ་འགྲོ་བ་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་སྒོ་ནས་རྣམ་པ་གཉིས། རྒྱུའི་སྒོ་ནས་བསམ་གཏན་སྤེལ་བས་འབྲས་བུའི་སྒོ་ནས་འོག་མིན་འགྲོ་དང་སྤེལ་བ་མ་ཡིན་པས་སྲིད་རྩེར་འགྲོ་བ་གཉིས་སོ། ། བསམ་གཏན་སྤེལ་ན་འོག་མིན་དུ་འགྲོ་བ་དེ་ཡང་འཕར་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། དེ་ལ་འཕར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་བསམ་གཏན་རྣམས་སྤེལ་ནས་ བསམ་གཏན་དང་པོའི་རོ་མྱངས་ཏེ། བསམ་གཏན་གསུམ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ཚངས་རིས་པ་དག་གི་ནང་དུ་སྐྱེས་ནས་སྔོན་གོམས་པའི་དབང་གིས་བསམ་གཏན་བཞི་པ་སྤེལ་ཏེ། དེ་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ་ འོག་མིན་པ་དག་གི་ནང་དུ་སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ནི་བར་དུ་མི་འགྲོ་བས་ན་འཕར་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཕྱེད་དུ་འཕར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེ་ནས་གཙང་མ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་ ལ་བར་ནས་གཞན་འགའ་ཙམ་ཡང་བརྒལ་ཏེ་འོག་མིན་དུ་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །འཕགས་པ་ནི་ཚངས་ཆེན་པ་དག་གི་ནང་དུ་མི་སྐྱེ་སྟེ། ལྟ་བའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། གཙོ་བོ་གཅིག་ ཏུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་ཐམས་ཅད་དུ་འཆི་འཕོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་གཞན་ཐམས་ཅད་དུ་འཕོས་ནས་འོག་མིན་དུ་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཞེས་སོ། །ཕྱིར་མི་འོང་ནི་ནམ་ཡང་སྐྱེ་བའི་སྐྱེ་མཆེད་དེ་ཉིད་དུ་ཚེ་གཉིས་པ་མངོན་པར་འགྲ

【現代漢語翻譯】 從斷除煩惱而來。獲得無漏的根基，是從根基而來。在兩世或三世中停留，是從出生而來。這也有兩種，從天族的種類到種類，從人族到種類。在後世的依處或他處完全進入涅槃。安住于果位的那位，如果摧毀了一個到五個（煩惱），那麼也進入了第二個果位。第六個（煩惱）被滅盡，就是一來果，去往諸天之中，然後一次來到人間。安住于果位的一來果，通過三種因緣，一生中有一個障礙：七個或八個過失被滅盡，從斷除煩惱而來；獲得無漏的對治，是從根基而來；一生停留，是從出生而來。這也進入了第三個果位。當第九個（煩惱）被滅盡時，就安住于不來果，此後不再於欲界受生。不來果有五種：在中陰身捨棄時完全進入涅槃，出生后完全進入涅槃，在道上顯現精進，從行作中解脫，道自然生起，從無行作中完全進入涅槃，以及將上面的（四種）歸為一種。 向上行進，從因和果的角度來看，有兩種。從因的角度來看，通過修習禪定，從果的角度來看，有去往色究竟天和不去往色究竟天而到達有頂天兩種。如果修習禪定而往生色究竟天，也有因增長等差別而分為三種。如所說：『其中，被稱為增長的是，在此修習禪定后，體驗初禪的滋味，從三個禪定中完全退失，往生到梵眾天之中，由於先前的習慣，修習第四禪，然後死後轉生到色究竟天之中。這因為中間沒有經過其他地方，所以被稱為增長。被稱為半增長的是，從那裡往生到凈居天，中間也經過一些其他地方，然後進入色究竟天。聖者不會往生到大梵天之中，因為那是觀視之處，而且主宰只有一個。被稱為在所有地方死亡轉生的是，轉生到所有其他地方后，進入色究竟天。』不來果永遠不會在出生的處所顯現第二世。

【English Translation】 It comes from abandoning afflictions. Obtaining the uncontaminated faculties is from the faculties. Remaining in two or three lives is from birth. There are two types of this: from the race of gods to race, and from the race of humans to race. In that or another subsequent basis, one completely enters nirvana. If that one abiding in the fruit has destroyed from one to five (afflictions), then one has also entered the second fruit. That which has exhausted the sixth (affliction) is a Once-Returner, having gone among the gods and then coming once to the human world. That Once-Returner abiding in the fruit, through three causes, has one interruption in one lifetime: seven or eight faults are exhausted, from abandoning afflictions; obtaining the uncontaminated antidote is from the faculties; and remaining for one lifetime is from birth. This also enters the third fruit. When the ninth (affliction) is exhausted, one abides in the fruit of Non-Returner, and thereafter does not take birth in the desire realm. The Non-Returner is of five types: completely entering nirvana when abandoning the intermediate existence, completely entering nirvana after being born, manifestly striving on the path and transcending activity, the path arising naturally and completely entering nirvana without activity, and counting those who go higher as one. Going upwards, from the perspective of cause and effect, there are two types. From the perspective of cause, by cultivating meditation, and from the perspective of effect, there are two types: going to Akanistha and going to the Peak of Existence without cultivating. If one cultivates meditation and goes to Akanistha, there are also three types due to differences such as increase. As it is said: 'Among them, that which is called increase is that here, having cultivated the meditations, one experiences the taste of the first meditation, completely degenerates from the three meditations, is born among the Brahma hosts, and due to previous habits, cultivates the fourth meditation, and then dies and is reborn among the Akanisthas. Because one does not go through other places in between, it is called increase. That which is called half-increase is that from there, one is born in the Pure Abodes, and also passes through some others in between, and then enters Akanistha. The noble one is not born among the Great Brahmas, because that is a place of viewing, and the lord is only one. That which is called dying and transmigrating in all places is that having transmigrated to all other places, one enters Akanistha.' The Non-Returner never manifests a second life in the same place of birth.

---

ུབ་པར་མི་བྱེད་དེ། 8-636 ཁྱད་པར་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གོང་དུ་འཕོ་བ་བསམ་གཏན་མ་སྤེལ་བ་དེ་ནི་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་གཞན་རྣམས་རོ་ མྱང་བར་བྱེད་ཅིང་གནས་གཞན་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེ་ལ། གཞན་གནས་གཙང་མ་རྣམས་སུ་མི་འཇུག་པ་ཁོ་ནར་གཟུགས་མེད་པར་སྐྱེ་བའི་རིམ་གྱིས་སྲིད་པའི་རྩེ་མོར་སོང་སྟེ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་ འདའ་བའོ། །དེ་གཉིས་དེ་ཕན་ཆད་དུ་འགྲོ་བ་མེད་དེ། རྒྱུན་ཞུགས་སྲིད་པ་ལན་བདུན་པ་བཞིན་ནོ། །ཕྱི་མ་འདི་ནི་ཞི་གནས་སྤྱད་པས་ཡིན་ལ། སྔ་མ་ནི་ལྷག་མཐོང་སྤྱད་པས་ཡིན་ནོ། ། ཕྱིར་མི་འོང་གཞན་ནི་གཟུགས་མེད་པར་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་སྟེ། གཟུགས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་འདི་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་གཟུགས་མེད་དག་གི་ནང་དུ་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་སྐྱེས་ནས་ ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ་ཕྱིར་མི་འོང་བ་དྲུག་གོ ། གཞན་ནི་ཚེ་འདི་ཁོ་ན་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དེ་བདུན་པ། བར་མ་དོ། སྐྱེས་ནས། གོང་དུ་འཕོ་བ་གསུམ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་ཕྱེ་ནས་ཏེ། རེ་ཞིག་བར་མ་དོར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དེ་ལ། དཔེ་གསུམ་གྱིས་མྱུར་བ་དང་། མྱུར་བ་མ་ཡིན་པ་དང་། 8-637 ཡུན་རིང་མོ་ཞིག་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཕྱིར་དང་། སྐྱེས་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ལ། སྐྱེས་ནས་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དང་། འདུ་བྱེད་མེད་པར་འདའ་བ་དང་། གོང་དུ་ འཕོ་བ་འཕར་སོགས་གསུམ་གྱི་གཟུགས་སུ་ཉེར་འགྲོའི་ཕྱིར་མི་འོང་དགུར་བཤད་དེ། ཕྱིར་མི་འོང་བ་གསུམ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དགུ་པོ་དེ་དག་གི་ནི་ཁྱད་པར་རྣམས་ནི། ལས་དང་ཉོན་མོངས་ པ་དང་། དབང་པོའི་བྱེ་བྲག་ལས་ཡིན་ལ། དེ་རེ་རེ་ཡང་གསུམ་སྟེ། མངོན་པར་གྲུབ་པ་དང་། སྐྱེས་ནས་དང་། ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་འགྱུར་གྱི་ལས་བསགས་པ་གསུམ། ཉོན་མོངས་པ་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་ པ་ཆུང་འབྲིང་ཆེ་གསུམ། དབང་པོ་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་མོ། །གོང་དུ་འཕོ་བ་མ་ཕྱེ་བར། སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་འགྲོ་བ་བདུན་དུ་འདོད། འདི་དག་ཁོ་ན་སྐྱེས་བུ་དམ་པའི་འགྲོ་བ་ཡིན་ལ། གཞན་དག་མ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་དག་ལ་འགྲོ་བ་འདི་དག་ཡོད་པ་དེ་ནི་ལས་དམ་པ་དགེ་བ་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་ཅིང་། དམ་མིན་མི་དགེ་བ་ལ་འཇུག་པ་དང་། འགྲོ་བ་འདི་རྟག་ ཏུ་སོན་པ་ཕྱིར་མི་འོང་བ་དེས་སོ། །འདོད་པར་ཚེ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་འཕགས་པ་ནི་ཁམས་གཞན་དུ་ནི་འགྲོ་བ་མེད་དེ། ཚེ་དེ་ཉིད་ལ་ཕྱིར་མི་འོང་ཐོབ་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཕྱིར་རོ། ། 8-638 གཟུགས་ཁམས་སུ་ཚེ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ལ་ནི་གཟུགས་མེད་དུ་འཇུག་པ་ཡང་ཡོད་དེ། གོང་དུ་འཕོ་བ་སྲིད་རྩེར་འགྲོ་བ་དེའོ། །འདོད་པར་ཚེ་ཡོངས་གྱུར་དེ་དང་། ཁམས་གོང་མར་སྐ

【現代漢語翻譯】 不造作，因為有差別之故。上面所說的轉生，如果沒有修習禪定，那就是到達有頂，因為其他的等持會體驗，並且會生於其他所有的地方，唯獨不會進入其他的凈居天，而是以無色界的次第到達有頂，然後完全從痛苦中解脫。這兩種情況之後都不會再有轉生，就像入流果的七次轉生一樣。後者是因為修習止觀，前者是因為修習勝觀。 不還者還有一種是接近無色界的，也就是脫離了對色界的貪慾，從這裡死亡之後，轉生到無色界之中。這種轉生之後完全從痛苦中解脫的情況，有四種差別，所以不還者有六種。還有一種是在這一生中就從痛苦中解脫的，這是第七種。中間的，出生之後，轉生到更高的三種情況，也可以分為三種，也就是在中間狀態就從痛苦中解脫的，有三種情況，分別是快速、不快速和經過很長時間才從痛苦中解脫。出生之後從痛苦中解脫的，有出生之後、有造作和無造作而解脫。轉生到更高的三種情況，是爲了接近色界而轉生到色界的三種情況，所以說有九種不還者。這三種不還者和九種不還者的差別，是由於業、煩惱和根器的差別。每一種又分為三種：已經成就的、出生之後和在其他次數中成熟的業。煩惱分為小、中、大三種。根器分為大、中、小三種。如果不區分轉生，就認為是聖者的七種轉生。這些才是聖者的轉生，其他的不是。因為擁有這些轉生的人，只會進入神聖的善業，不會進入不神聖的惡業，而且這種轉生總是由不還者所擁有的。 在欲界中壽命終結的聖者，不會轉生到其他的界，因為在這一生中獲得不還果，然後完全從痛苦中解脫。在色界中壽命終結的人，也有可能進入無色界，也就是轉生到有頂。在欲界中壽命終結的人，以及在更高的界中死亡的人，

【English Translation】 They do not create karma, because there is a distinction. The aforementioned rebirth, if one has not cultivated meditative absorption, is to reach the peak of existence, because other absorptions are experienced, and one is born in all other places, but only does not enter the other Pure Abodes, but goes to the peak of existence in the order of being born without form, and then completely passes beyond suffering. These two will not go beyond that, like the seven rebirths of a Stream-enterer. The latter is because of practicing calm abiding, and the former is because of practicing insight. Another Non-returner is one who approaches the formless realm, that is, one who is separated from attachment to the form realm, and after dying from here, is born into the formless realms. There are four distinctions of this, such as being born and completely passing beyond suffering, so there are six Non-returners. Another is the seventh, who passes beyond suffering in this very life. The intermediate state. Having been born. The three that go above are also divided into three types, that is, one who passes completely beyond suffering in the intermediate state, for example, because of being fast, not fast, and passing beyond suffering after a long time. For one who passes beyond suffering after being born, there is passing beyond suffering after being born, with effort, and without effort. The three that go above are said to be nine Non-returners because they approach the form in the form of leaps and so on. The distinctions of these three Non-returners and nine Non-returners are from the distinctions of karma, afflictions, and faculties. Each of these is also three: karma that has been manifestly accomplished, after being born, and that will be experienced in other lifetimes. Afflictions are three: small, medium, and large that are always practiced. Faculties are three: large, medium, and small. Without dividing the going above, it is thought to be the seven migrations of a noble person. These alone are the migrations of a noble person, and others are not, because those who have these migrations only engage in virtuous karma that is sacred, and do not engage in non-sacred non-virtue, and this migration is always possessed by the Non-returner. A noble one who has exhausted their life in the desire realm does not migrate to another realm, because having attained Non-returning in that very life, they completely pass beyond suffering. One who has exhausted their life in the form realm may also enter the formless realm, that is, the one who goes to the peak of existence. One who has exhausted their life in the desire realm, and one who dies in a higher realm,

---

ྱེས་པའི་འཕགས་ པ་ནི་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་མི་འགྱུར། དབང་པོ་རྣམས་ཀྱང་འཕོ་བ་མི་བསྟན་པས་སོ། །བསམ་གཏན་སྤེལ་བ་ཞེས་བཤད་ན་སྤེལ་ཁྱེར་ཅི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དང་པོར་བཞི་སྤེལ་བར་བྱེད་དེ། ཇི་ སྐད་དུ། དགྲ་བཅོམ་པའམ་ཕྱིར་མི་འོང་བ་ཡང་རུང་། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་བསམ་གཏན་བཞི་པ་རྒྱུན་དང་ལྡན་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ལ། ཡང་ཟག་པ་མེད་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་སྟེ། དེ་ བཞིན་དུ་རྒྱུན་ཕྲི་ནས་གང་གི་ཚེ་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་ཟག་པ་མེད་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ཅིང་། སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་ཡང་ཟག་པ་མེད་ པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ །ཞེས་གྲག་སྟེ་འདི་ནི་སྤེལ་བའི་སྦྱོར་བའོ། །ཞེས་སོ། །བྱེ་སྨྲར་གང་གི་ཚེ་ཟག་པ་མེད་པའི་སྐད་ཅིག་མའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་མངོན་སུམ་དུ་ བྱེད་ཅིང་། ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་ཡང་ཟག་པ་མེད་པ་མངོན་དུ་བྱེད་ལ། དེ་ལྟར་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་དང་། ཟག་པ་མེད་པ་ནི་བསྲེས་པས་སྤེལ་བ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། 8-639 སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་ནི་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ། གསུམ་པ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ་ཟེར་རོ། །དེ་ལྟར་བསམ་གཏན་བཞི་པ་སྤེལ་ནས་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་གཞན་ དང་གཞན་དག་ཀྱང་སྤེལ་བར་བྱེད་དེ། དང་པོར་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་གླིང་གསུམ་དག་ཏུ་སྤེལ་བར་བྱེད་ལ། ཕྱིས་ནི་ཡོངས་སུ་ཉམས་པས་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་སྤེལ་བར་བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་མ་གཏོགས་ པས་སྐད་ཅིག་མ་སྤེལ་བར་མི་ནུས། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུན་ཆགས་གསུམ་ལ་ཇི་སྲིད་འདོད་པར་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སྒོ་ནས་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་སྤེལ་ཞེ་ན། རྒྱུ་གསུམ་གྱིས་ན་བསམ་ གཏན་སྤེལ་བར་བྱེད་དེ། ཕྱིར་མི་འོང་དབང་རྣོན་རྣམས་ནི་གནས་གཙང་མ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དང་། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པ་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་། དབང་རྟུལ་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པས་ ནི་འཇིགས་པའི་ཕྱིར་ཡང་སྟེ། རོ་མྱང་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐག་བསྲིང་བའི་སྒོ་ནས་ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགྲ་བཅོམ་དབང་རྣོན་མཐོང་ཆོས་ལ་བདེར་གནས་ ཀྱི་དོན་དུའོ། །དབང་བརྟུལ་ཉོན་མོངས་པས་འཇིགས་པའི་ཕྱིར་ཡང་སྟེ། ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་གནས་གཙང་མ་ལྔ་ཡིན་ཞེ་ན། བསམ་གཏན་བཞི་པ་སྤེལ་མར་སྒོམ་པ་དེ་ནི་ཆུང་ངུ་འབྲིང་ཆེན་པོ་ཤིན་ཏུ་ཆེན་པོ། 8-640 ཤིན་ཏུ་ཆེས་ཆེ་བའི་བྱེ་བྲག་རྣམ་པ་ལྔའི་ཕྱིར་ཏེ། དང་པོ་ལ་ཟག་མེད་དང་། ཟག་བཅས་དང་། ཟག་པ་མེད་པའི་སེམས་གསུམ་མངོན་དུ་བྱེད། གཉིས་པ་ལ་དྲུག །གསུམ་པར་དགུ། བཞི་པ་ལ་ བཅུ་གཉིས། ལྔ་པ་ལ་ནི་བཅོ་ལྔ། དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་གྲངས་བཞིན་དུ་གནས་གཙང་དུ་སྐྱེ་བ་ལྔ་ཁོ་ནའོ།

【現代漢語翻譯】 殊勝的聖者不會完全退轉，因為諸根也不會顯示變異。如果說修習禪定，那麼修習的方式是怎樣的呢？首先要修習四種禪定，如經中所說：『阿羅漢（梵文，Arhat，斷盡煩惱者）或不還果（梵文，Anagamin，不再返回欲界者）都可以。具有漏的第四禪與相續相應而入定，也入于無漏。』同樣，逐漸減少，當兩個剎那入于無漏，兩個剎那入于有漏時，也入于無漏。據說這是修習的方便。分別說部（梵文，Vaibhashika）認為，當無漏剎那之後顯現出有漏，有漏之後也顯現出無漏，這樣有漏和無漏的剎那混合，就成就了修習。兩個剎那就像無間道（梵文，Anantarya-marga，直接斷除煩惱的道），第三個剎那就像解脫道（梵文，Vimukti-marga，獲得解脫的道）。如此修習第四禪后，憑藉其力量也可以修習其他的禪定。首先在欲界的三洲修習，之後完全退轉，在色界修習。除了佛陀（梵文，Buddha，覺悟者）之外，沒有人能修習剎那。因此，通過持續不斷地入定，直到隨心所欲，才能圓滿。 為什麼要修習禪定呢？有三種原因：不還果的利根者是爲了往生凈居天（梵文，Suddhavasa，色界天之一），爲了在現法中安樂住，鈍根者是因為害怕煩惱。通過延長與品嚐味道相似的等持（梵文，Samadhi，禪定），爲了使其不退轉。阿羅漢的利根者是爲了在現法中安樂住，鈍根者是因為害怕煩惱，爲了使其不退轉。什麼是五凈居天呢？修習第四禪的差別有五種，即小、中、大、極大、最大。第一種顯現無漏、有漏、無漏三種心，第二種顯現六種，第三種顯現九種，第四種顯現十二種，第五種顯現十五種。這些果報的數量決定了往生五凈居天。

【English Translation】 The excellent Arya (Sanskrit, noble one) will not completely degenerate, because the senses do not show any change. If it is said to cultivate meditation, then how is the cultivation carried out? First, one cultivates the four meditations, as it is said: 'An Arhat (Sanskrit, destroyer of enemies, one who has destroyed all defilements) or an Anagamin (Sanskrit, non-returner, one who does not return to the desire realm) may enter into the fourth meditation with outflows in accordance with continuity, and also enter into the non-outflow. Similarly, gradually decreasing, when two moments enter into the non-outflow, and two moments enter into the outflow, one also enters into the non-outflow.' It is said that this is the means of cultivation. The Vaibhashika (Sanskrit, a school of Buddhist philosophy) says that when the outflow appears after the moment of non-outflow, and the non-outflow also appears after the outflow, the mixing of the moments of outflow and non-outflow accomplishes the cultivation. Two moments are like the uninterrupted path (Sanskrit, Anantarya-marga, the path that directly cuts off defilements), and the third moment is like the liberation path (Sanskrit, Vimukti-marga, the path that attains liberation). Having cultivated the fourth meditation in this way, one can also cultivate other meditations by its power. First, one cultivates in the three continents of the desire realm, and later, completely degenerating, one cultivates in the form realm. Except for the Buddha (Sanskrit, awakened one), no one can cultivate moments. Therefore, one can perfect it by continuously entering into meditation as one wishes. Why cultivate meditation? There are three reasons: the sharp-witted non-returners do so in order to be born in the Pure Abodes (Sanskrit, Suddhavasa, one of the heavens in the form realm), to abide in comfort in the present Dharma, and the dull-witted do so because they fear defilements. By prolonging the Samadhi (Sanskrit, concentration, meditation) that is similar to tasting flavors, one does so in order to prevent it from degenerating. The sharp-witted Arhats do so for the sake of abiding in comfort in the present Dharma, and the dull-witted do so because they fear defilements, in order to prevent it from degenerating. What are the five Pure Abodes? The differences in cultivating the fourth meditation are fivefold: small, medium, large, very large, and extremely large. In the first, one manifests three minds: non-outflow, outflow, and non-outflow. In the second, six. In the third, nine. In the fourth, twelve. In the fifth, fifteen. The number of these fruits determines the birth in the five Pure Abodes.

---

།དེ་ལ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དེའི་དབང་གིས་དེ་དག་ཏུ་སྐྱེའོ། །འགོག་པ་ ཐོབ་པའི་ཕྱིར་མི་འོང་དེ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་འདྲ་བའི་ཆོས་ལུས་ཀྱི་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་ལུས་ཀྱི་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ན་ ལུས་ཀྱི་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་ཅེ་ན། སེམས་མེད་པས་ལུས་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་དེ་འགོག་པ་དེ་ལས་ལངས་ནས་གང་ལ་འདི་སྙམ་དུ་ཀྱེ་མ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་ འཇུག་པ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་འདྲ་བར་ཞི་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས་པར་འགྱུར་བ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བཅས་པའི་ལུས་ཞི་བ་སྔོན་མ་ཐོབ་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ ལྟར་ན་འདིས་དེའི་ཞི་བ་ནི་ལུས་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། ཐོབ་པ་དང་ཤེས་པས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་དག་གི་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ནི་མངོན་དུ་བྱེད་པའོ། །ཞེས་སོ། ། 8-641 མདོ་ལས་སློབ་པ་བཅོ་བརྒྱད་གསུངས་པ་དེར་ལུས་མངོན་བྱེད་མ་གསུངས་ཞེ་ན། རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་གང་ཞེ་ན། ཟག་པ་མེད་པའི་སློབ་པ་གསུམ་དང་དེའི་འབྲས་བུ་སྟེ། དེའི་ཁྱད་པར་ གྱིས་སློབ་པ་རྣམ་པར་བཞག་གོ །འགོག་པའི་སྙོམས་འཇུག་གི་སློབ་པ་དང་དེ་འདྲས་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པས། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་དང་ལྡན་པས་སློབ་པའི་ཁྱད་པར་དུ་མ་བསྡུས་སོ། །དེ་ནི་ཕྱིར་ མི་འོང་གི་དབྱེ་བ་ཆེ་ལོང་ཙམ་སྟེ། རྒྱས་པར་ཁྲི་ཉིས་སྟོང་དགུ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་ཡིན་ནོ། །ཕྱིར་མི་འོང་དེ་བསམ་གཏན་དང་པོའི་རྣམ་པ་གཅིག་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ནས་གཟུང་སྟེ། སྲིད་རྩེའི་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱི་བར་ཆ་ཟད་པས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྲིད་རྩེའི་རྣམ་པ་དགུ་པ་སྤོང་བར་བྱེད་པའི་བར་ཆད་མེད་ལམ་ལ་གནས་པ་ན་ཡང་དགྲ་བཅོམ་ པ་ཉིད་ལ་ཞུགས་པ་ཁོ་ནའོ། །བར་ཆད་མེད་ལམ་དེ་ནི་ཕྲ་རྒྱས་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པར་བྱེད་པས་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་དགུ་ས་དེ་ཟད་པའི་ཐོབ་པ་དང་ ལྷན་གཅིག་ཏུ་ཟད་པ་ཤེས་པ་སྐྱེ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དེའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་རྣམ་གྲོལ་ལམ་ཐ་མ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང་པོ་ཉིད་དུ་ཟག་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པའི་ཐོབ་པ་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཟད་པ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། ། 8-642 དེ་སྐྱེས་པའི་ཚེ་དེ་མི་སློབ་པ་དང་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྒོམ་ལམ་འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བཤད་པ་ལ། གང་གང་ ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་འདས་ཀྱི་སྲིད་རྩེ་ལས་ཆགས་བྲལ་གྱི་འཇིག་རྟེན་པས་མ་ཡིན་ནོ། །ཅེས་དང་། དེའི་གོང་ན་འཇིག་རྟེན་པ་མེད་པ་དང་། རང་གི་ས་པའི་གཉེན་པོ་ མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། ། སྲིད་རྩེ་ལས་གཞན་པའི་ས་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པ

【現代漢語翻譯】 因此，由於有漏，他才會投生於彼處。爲了獲得止息，不還者渴望實現類似於涅槃的法身，因此被稱為『身證』。如何成為『身證』呢？因為無心，依靠身體而生。正如經中所說：『當他從止息中起身，心中思忖：『啊，止息的等持寂靜得如同涅槃。』於是，連同識蘊的寂靜之身，獲得先前未得之物。』如此，他以身體實現了寂靜，通過獲得和了知而實現的，就是實現者。』 如果經中說有十八種有學，為什麼沒有提到身證呢？因為沒有原因。什麼原因呢？因為沒有漏的三種有學及其果位，通過它們的差別來區分有學。止息等持的有學和它不屬於兩者，因此，與它們相關的有學差別沒有被包括在內。這只是不還者的大致分類，詳細的分類有兩萬九千六百種。 不還者從脫離初禪的一種貪慾開始，直到達到有頂的八種狀態，最終進入阿羅漢果位。即使安住于去除有頂第九種狀態的無間道上，也只是進入阿羅漢果位。無間道能夠摧毀一切細微的煩惱，因此是金剛般的等持。當第九種狀態的滅盡和滅盡的獲得同時產生時，了知滅盡的智慧也隨之生起，緊隨這個等持之後，最終的解脫道也會生起。因此，最初生起時，就與一切煩惱滅盡的獲得同時產生，所以是了知滅盡的智慧。 當他生起時，被稱為非有學和獲得阿羅漢果位。如果說世間道和出世間道有兩種禪定，那麼從什麼中解脫貪慾呢？從出世間的有頂解脫貪慾，而不是從世間的有頂。』因為在那之前沒有世間道，也不是自己宗派的對治法。 從有頂之外的所有地界來說，有兩種，即世間道

【English Translation】 Therefore, due to defilements, he is born there. In order to attain cessation, the Anagami (Non-returner) desires to realize the Dharmakaya (Body of Dharma) similar to Nirvana, hence he is called 'body witness'. How does one become a 'body witness'? Because he is without mind, he is born relying on the body. As it is said in the sutra: 'When he rises from cessation, he thinks in his mind: 'Ah, the samadhi of cessation is peaceful like Nirvana.' Then, the peaceful body together with consciousness, obtains what was not previously obtained.' Thus, he realizes peace through the body, and what is realized through attainment and knowledge is the realizer. If the sutra says there are eighteen types of learners, why is the body witness not mentioned? Because there is no cause. What is the cause? Because there are three types of learners without defilements and their fruits, and the learners are distinguished by their differences. The learner of cessation samadhi and it does not belong to both, therefore, the differences of learners related to them are not included. This is only a rough classification of the Non-returner, and the detailed classification has twenty-nine thousand six hundred types. The Non-returner starts from detachment from one desire of the first dhyana (meditative absorption), and reaches the eight states of the peak of existence, and finally enters the state of Arhat. Even when abiding on the uninterrupted path that removes the ninth state of the peak of existence, he only enters the state of Arhat. The uninterrupted path destroys all subtle afflictions, therefore it is a vajra-like samadhi. When the exhaustion of the ninth state and the attainment of exhaustion arise simultaneously, the knowledge of exhaustion also arises, and following this samadhi, the final path of liberation arises. Therefore, when it first arises, it arises simultaneously with the attainment of the exhaustion of all defilements, so it is the knowledge of exhaustion. When he arises, he is called a non-learner and the attainment of the Arhat fruit. If there are two types of meditation, worldly and transcendental, then from what does one become detached from desire? From the transcendental peak of existence, not from the worldly peak of existence.' Because there is no worldly path before that, and it is not the antidote of one's own school. From all the realms other than the peak of existence, there are two types, namely the worldly path

---

འི་ལམ་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པས་སོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱི་ ཆགས་པ་བྲལ་བའི་འཕགས་པ་ལ་བྲལ་བའི་ཐོབ་པ་འཇིག་རྟེན་པ་དང་འདས་པའི་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །ཁ་ཅིག་འཇིག་རྟེན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་གཉིས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གྱིས། བཏང་ལ་ཉོན་མོངས་མི་ལྡན་པའི་ ཕྱིར་རོ། །ཟེར་རོ། །དེ་མི་འཐད་དེ། སྲིད་རྩེའི་རྣམ་པ་ཕྱེད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་དེའི་བྲལ་བའི་ཐོབ་པ་འཇིག་རྟེན་པ་མེད་ལ། དབང་པོ་འཕོ་བས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་བཏང་བ་ བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་དེ་དང་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །སོ་སྐྱེ་གོང་བསམ་གཏན་དང་པོ་ཡན་ཆད་དུ་སྐྱེས་པ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ཉོན་མོངས་བྲལ་བའི་ཐོབ་པ་བཏང་བས་ཡང་དེ་དག་དང་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་བ་བཞིན་མི་ལྡན་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ཤེས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། ། 8-643 གང་ཞིག་གིས་གང་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཟག་མེད་མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་ཡིས། སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་བར་ཐམས་ཅད་ལས་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བྱེད་དོ། །གང་ཉེར་བསྡོགས་ ལ་བརྟེན་ཏེ་ས་འོག་མ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་འཐོབ་ན་ཅི་འདིའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་བཞིན་དུ་ཉེར་བསྡོགས་ལས་སྐྱེའམ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཇི་ ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྐྱེ་བའི་ས་ནི་དགུ་སྟེ་འདོད་པའི་ཁམས་དང་བསམ་གཏན་བཞི། གཟུགས་མེད་བཞི་སྟེ་དགུའོ། །བསམ་གཏན་གཉིས་པའི་བར་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་ས་གསུམ་ལས་རྒྱལ་བ་དེ་ལ་ ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་ཐ་མ་ཉེར་བསྡོགས་སམ། བསམ་གཏན་དངོས་གཞི་ལས་སྐྱེའོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་པ་དེར་ཉེར་བསྡོགས་དངོས་གཞི་གཉིས་ཀྱི་དབང་པོ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ལ་ལ་བསམ་གཏན་དངོས་གཞི་ ལ་འཇུག་མི་ནུས་ཏེ། དབང་པོ་འཕོ་བ་ནི་དཀའ་བའི་ཕྱིར་གྱིས་ཉེར་བསྡོགས་ལས་མཐའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་རྣམ་གྲོལ་ལམ་སྐྱེའོ། །ས་དེའི་གོང་མའི་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དབང་པོ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ པའི་ཕྱིར་དངོས་གཞི་ཁོ་ན་ལས་སྐྱེ་ཡི་ཉེར་བསྡོགས་ལས་ནི་མིན་ནོ། །ཟག་མེད་མི་ལྕོགས་མེད་པ་ཡིས་ཐམས་ཅད་ལས་འདོད་ཆགས་འབྲལ་བར་བཤད་པ་འཕགས་པ་བརྒྱད་ཀྱིས་ཏེ། ཟག་པ་མེད་པའི་བསམ་གཏན་དང་། 8-644 བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དང་གཟུགས་མེད་བརྒྱད་ཀྱིས་རང་གི་ས་དང་ས་གོང་མ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་རྒྱལ་གྱི་འོག་མ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་བར་ཆད་མེད་ལམ་དང་། རྣམ་གྲོལ་ལམ་རྣམས་བདེན་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་བདེན་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་རྣམ་གྲོལ་ལམ་རྣམས་ནི་ཞི་བ་ལ་སོགས་ པའི་རྣམ་པ་ཅན་དག་ཡིན་ལ། བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་རྣམས་ནི་རགས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་ཅན་དག་ཡིན་པས་གོ་རིམ་བཞིན། སྔ་མ་གོང་མ་ལ་ཞི་སོགས་ཏེ་གྱ་

【現代漢語翻譯】 遠離世間道路的貪慾，是因為超越了世間。對於脫離世間道路貪慾的聖者來說，脫離的獲得有兩種形態：世間的和超越世間的。有些人認為，即使是超越世間的，也有兩種。為什麼呢？因為捨棄時不會與煩惱相應。他們這樣說。但這是不合理的，因為在有頂天的部分解脫中，沒有世間的脫離獲得。就像通過轉根捨棄超越世間的事物一樣，不會與該煩惱相應。凡夫生於上界，乃至第一禪，如果想要與欲界煩惱分離，通過捨棄也不會再與它們相應，你不應該認為他們會相應。 誰通過什麼來脫離貪慾呢？通過無漏無礙道，可以脫離直至有頂天的所有貪慾。如果依靠近分定而獲得脫離地獄的貪慾，那麼這是否像解脫道或無間道一樣，從近分定中產生呢？不是的。那麼是怎樣的呢？產生的地有九種，即欲界、四禪和四無色界。通過脫離二禪以下的貪慾，勝過三地，那麼對於他來說，最後的解脫道是從近分定還是從根本定中產生呢？在三禪中，由於近分定和根本定的根不同，有些人無法進入根本定，因為轉根很困難，所以從近分定中產生最後的貪慾解脫道。由於該地以上舍受的根是共同的，所以只從根本定中產生，而不是從近分定中產生。通過無漏無礙道可以脫離一切貪慾，這是八聖所說的，即通過無漏禪定和 殊勝禪定以及八無色定，可以勝過自己和上界的貪慾，但不能勝過地獄的貪慾，因為已經脫離了貪慾。超越世間的無間道和解脫道，因為以真諦為對境，所以是趨入真諦。世間的解脫道具有寂靜等相，而無間道具有粗相等相，因此依次是，前者對後者具有寂靜等相。

【English Translation】 Being free from attachment to the path of the world is because it transcends the world. For the noble one who is free from attachment to the path of the world, there are two aspects of attainment of freedom: worldly and transcendent. Some say that even the transcendent has two aspects. Why? Because when abandoning, it does not correspond with afflictions. That's what they say. But that is not reasonable, because in the partial liberation of the peak of existence, there is no worldly attainment of freedom. Just as abandoning the transcendent through the transformation of faculties, one does not become associated with that affliction. When ordinary beings are born in the upper realms, up to the first dhyana, if they want to be separated from the afflictions of the desire realm, they will not be associated with them again through abandonment. You should not think that they will be associated. Who becomes free from attachment through what? Through the unpolluted, unimpeded path, one becomes free from attachment to all up to the peak of existence. If one attains freedom from attachment to the lower realms by relying on the preparatory concentration, does this arise from the preparatory concentration like the path of liberation or the path of no obstruction? No. Then how is it? There are nine places of birth: the desire realm, the four dhyanas, and the four formless realms. By becoming free from attachment to the lower two dhyanas, one overcomes the three realms. For him, does the final path of liberation arise from the preparatory concentration or from the actual dhyana? In the third dhyana, because the faculties of the preparatory concentration and the actual state are different, some cannot enter the actual state because the transformation of faculties is difficult. Therefore, the path of liberation from the final attachment arises from the preparatory concentration. Because the faculty of equanimity above that realm is uncommon, it arises only from the actual state, not from the preparatory concentration. It is said that one becomes free from all attachment through the unpolluted, unimpeded path, which is taught by the eight noble ones, that is, through the unpolluted dhyana and the special dhyana and the eight formless states, one overcomes the attachment to one's own realm and the upper realms, but not the lower realms, because one has already become free from attachment. The unobstructed path and the path of liberation that transcend the world, because they focus on the truth, are entering into the truth. The worldly paths of liberation have aspects such as peace, while the unobstructed paths have aspects such as coarseness. Therefore, in order, the former has aspects such as peace for the latter.

---

ནོམ་ངེས་འབྱུང་ གི་རྣམ་པར་བལྟའོ། །གཉིས་པ་ས་འོག་མ་ལ་རགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་ནོ། །ཟད་པ་ཤེས་པའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་ཅི་ཞིག་སྐྱེ་ན། དགྲ་བཅོམ་མི་གཡོ་བའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ན་དེ་ལ་ཟད་པ་ ཤེས་པ་ལས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་མི་སྐྱེ་བའི་ཤེས་པ་དང་བློ་གྲོས་སྐྱེའོ། །གལ་ཏེ་དེ་མིན་པའི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཟད་པ་ཤེས་པ་ལས་ཟད་པ་ཤེས་སམ་མི་སློབ་པའི་ཡང་ དག་པའི་ལྟ་བ་སྐྱེའོ། །འབྲས་བུ་དེ་དག་གང་གི་འབྲས་བུ་ཡིན་ན། དགེ་སྦྱོང་ཚུལ་གྱིའོ། །དགེ་སྦྱོང་ཚུལ་ནི་དྲི་མེད་དེ་ཟག་མེད་ཀྱི་ལམ། དེས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་དག་པར་ཞི་བར་བྱེད་པའི་སྒོ་ནས་དགེ་སྦྱོང་དུ་འགྱུར་བས་སོ། ། 8-645 དེའི་འབྲས་བུ་ནི་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་དེ་དག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་དགུའོ། གང་ཞེ་ན། གྲོལ་ལམ་ཟད་པ་རྣམས་དང་བཅས་པའོ། །ཇི་སྐད་དུ། མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱེད་པ་བར་ཆད་མེད་པའི་ ལམ་བརྒྱད་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་བརྒྱད་དང་། སྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་སྤོང་བར་བྱེད་པ་ས་དགུ་པོ་རེ་རེ་ཞིང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དགུ་དགུ་སྤོང་བར་བྱེད་པ་དེ་སྙེད་ཁོ་ནའི་ བར་ཆད་མེད་ལམ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་དག་གོ །དེ་ལ་བར་ཆད་མེད་པའི་ལམ་རྣམས་ནི་དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་རྣམས་ནི་དགེ་སྦྱོང་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུ་ འདུས་བྱས་ཏེ། དེའི་རྒྱུ་མཐུན་པ་དང་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་གི་སྤངས་པ་ནི་དགེ་སྦྱོང་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུ་འདུས་མ་བྱས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ ན་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་དགུ་ཡིན་ནོ། །སྟོན་པས་དེ་དག་འབྲས་བུ་བཞིར་རྣམ་བར་གཞག་པ་ནི། སྤོང་བའི་ལམ་གྱི་གནས་སྐབས་གང་ལ་རྒྱུ་ལྔ་དག་ནི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་འབྲས་བུ་རྣམ་ པར་གཞག་གོ །ཞེས་གྲག་གོ །ལྔ་གང་ཞེ་ན། འབྲས་ལ་སྔོན་ལམ་བཏང་བ་དང་། གཞན་སྔོན་མེད་པའི་ལམ་ཐོབ་པ་ནི་ཞུགས་པ་དང་འབྲས་བུའི་ལམ་བཏང་སྙོམས་ཐོབ། ཟད་པ་སྡོམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐོབ་པ་གཅིག་རྙེད་པའི་ཕྱིར་དང་། 8-646 ཤེས་པ་བརྒྱད་ཚན་ཅིག་ཅར་དུ་ཐོབ་པ་ནི་ཆོས་དང་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་རྣམ་པ་བཞི་བཞི་དང་། རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་ཐོབ་པའོ། །ནི་མི་རྟག་པའི་རྣམ་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྒྱུ་ལྔ་པོ་ དེ་དག་ནི་འབྲས་བུ་རེ་རེ་ལ་ཡོད་དོ། །གལ་ཏེ་ཟག་མེད་ཁོ་ན་དགེ་སྦྱོང་ཚུལ་ཡིན་ན། འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱིས་ཐོབ་པའི་འབྲས་བུ་གཉིས་ནི་ཇི་ལྟར་དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་གྱི་འབྲས་ བུར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཕྱིར་འོང་བའམ་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱིས་འབྲས་བུ་སྤངས་པ་ཁོ་ན་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་ཡང་ བསྲེས་པ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐོབ་པ་དེའི་འབྲས་བུ་བསྡུས་པ་གཅིག་རྙེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཡོང

【現代漢語翻譯】 觀察空的自性。二是依于下地的行境。證得滅盡之後，會產生什麼？如果是阿羅漢具有不退轉之法，那麼在他證得滅盡之後，會立即生起無生智和智慧。如果不是這樣的阿羅漢，那麼在他證得滅盡之後，會生起滅盡智或無學正見。這些果實是何者的果實？是沙門果。沙門果是無垢的，即無漏道。它通過完全寂滅煩惱而成為沙門。 這些果實是有為法和無為法，共有八十九種。哪些呢？包括解脫道和滅盡等。如雲：『見道所斷的八種無間道，八種解脫道，以及修道所斷的，每一地斷除九種煩惱，像這樣數量的無間道和解脫道。』其中，無間道是沙門之法。解脫道是沙門果的有為法，因為它是同類因和士夫果。這些煩惱的斷除是沙門果的無為法，這樣共有八十九種。世尊將這些果實分為四種果，是因為在斷道的階段，有五種因緣是存在的。因此，才安立了果。』 這五種是什麼呢？在果位上舍棄先前的道，以及獲得先前沒有的道，即入流果和果道捨棄平等獲得。獲得一切滅盡定，因為獲得了一個。獲得八種智慧，即四種法智和四種類智，以及獲得十六種行相。即無常行相等。這五種因緣在每一個果位上都存在。如果只有無漏才是沙門果，那麼以世間道所獲得的兩種果，如何成為沙門果的果實呢？因為一來果或不來果，並非僅僅以世間道斷除果位。那麼是什麼呢？也是混合了見道的果實，因為所有獲得都包含在一個果實中。憑藉它的力量，完全...

【English Translation】 Observe the nature of emptiness. Secondly, it is the realm of practice based on the lower grounds. After realizing cessation, what arises? If it is an Arhat with the Dharma of non-regression, then immediately after realizing cessation, the wisdom of non-arising and intelligence arise. If it is not such an Arhat, then after realizing cessation, the knowledge of cessation or the Right View of no-more-learning arises. Whose fruits are these fruits? They are the fruits of a Shramana (ascetic). The fruits of a Shramana are immaculate, that is, the path without outflows. It becomes a Shramana by completely pacifying afflictions. These fruits are conditioned and unconditioned dharmas, totaling eighty-nine. Which ones? Including the path of liberation and cessation, etc. As it is said: 'The eight uninterrupted paths to be abandoned by the path of seeing, the eight paths of liberation, and those to be abandoned by the path of meditation, each ground abandoning nine afflictions, like this number of uninterrupted paths and paths of liberation.' Among them, the uninterrupted paths are the Dharma of a Shramana. The paths of liberation are the conditioned fruits of a Shramana, because they are the homogenous cause and the fruit of effort. The abandonment of these afflictions is the unconditioned fruit of a Shramana, thus there are eighty-nine. The Blessed One divided these fruits into four fruits because in the stage of the path of abandonment, there are five causes and conditions that exist. Therefore, the fruit is established.' What are these five? Abandoning the previous path in the fruit, and obtaining the path that was not previously present, that is, the Stream-enterer fruit and the fruit path abandoning equanimity. Obtaining all cessation attainments, because one is obtained. Obtaining eight wisdoms, that is, four Dharma wisdoms and four subsequent wisdoms, and obtaining sixteen aspects. That is, the aspect of impermanence, etc. These five causes and conditions exist in each fruit. If only the outflow-less is the fruit of a Shramana, then how do the two fruits obtained by the worldly path become the fruits of a Shramana? Because the Once-returner or Non-returner fruit is not only abandoning the fruit by the worldly path. Then what is it? It is also mixed with the fruit of the path of seeing, because all attainments are contained in one fruit. By its power, completely...

---

ས་སུ་ཉམས་པ་མི་འཆི་བའི་ཕྱིར། ཟག་པ་མེད་པ་སྤངས་པའི་ཐོབ་པ་འཛིན་པར་བྱེད་ པ་འདིའི་ཕྱིར་ཡང་དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་རིགས་སོ། །དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་དེ་ཉིད་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤོང་བའི་ཕྱིར་ཚངས་པའི་ཚུལ་ལོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཚངས་པའི་ཚུལ་བླ་ན་མེད་ པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཚངས་པ་ཡིན་ལ། དེས་བསྐོར་བའི་ཕྱིར་དང་རྒྱུ་བས་འཁོར་ལོའོ། །དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ན་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་མོ། །ཅིས་ཆོས་མཐུན་ན། མྱུར་བར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་དང་སོགས་པ་འདོར་བ་དང་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དང་། 8-647 མ་རྒྱལ་བ་ལས་རྒྱལ་བར་བྱེད་པ་དང་། རྒྱལ་བ་རྣལ་དུ་འགོད་པའི་དང་། འཕར་བ་དང་འབབ་པའི་ཕྱིར་རམ། བཙུན་པ་དབྱངས་སྒྲོག་ན་རེ། ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ནི་རྩིབས་ལ་སོགས་པ་དང་ཆོས་ མཐུན་པའི་ཕྱིར་འཁོར་ལོ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ། རྟོག་པ། རྩོལ་བ་དྲན་པ་བཞི་རྩིབས་ལྟ་བུ། ཡང་དག་པའི་ངག་དང་ལས་མཐའ་དང་འཚོ་བ་རྣམས་ནི་ལྟེ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ མུ་ཁྱུད་ལྟ་བུའོ་ཟེར། མཐོང་ལམ་ཆོས་འཁོར་ཡིན་པས་འཕགས་པ་ཀཽ་དི་ནྱ་ལ་དེ་སྐྱེས་པ་ན་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་རོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་དེ་ལན་གསུམ་དུ་བཟླས་ པ་དང་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་ཡིན་ཞེ་ན། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ན་རེ། འདི་ནི་སྡུག་བསྔལ་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ། །དེ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ཡོངས་སུ་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ དག་ནི་ལན་གསུམ་དུ་བཟླས་པ་ཡིན་ནོ། །བཟླས་པ་རེ་རེ་ལ་མིག་སྐྱེས་སོ། །ཤེས་པ་དང་རིག་པ་དང་བློ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དག་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་ཡིན་ཏེ། བདེན་པ་ རེ་རེ་ལ་ཡང་དེ་དང་འདྲའོ། ། གསུམ་ཚན་དང་བཅུ་གཉིས་སུ་ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ལན་གསུམ་དུ་བཟླས་ཏེ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་ཞེས་བཤད་དེ་གཉིས་དང་གནས་བདུན་ལ་མཁས་པ་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། ། 8-648 བཟླས་པ་དེ་དག་ནི་གྲངས་བཞིན་དུ་མཐོང་བ་དང་། སྒོམ་པ་དང་། མི་སློབ་པའི་ལམ་རྣམས་བསྟན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །སློབ་དཔོན་ཉིད། ཡང་ན་འཕགས་པའི་ལམ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གདུལ་བྱའི་རྒྱུད་ལ་འཇུག་ པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་མཐོང་བའི་ལམ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་བསྐོར་བར་བརྩམས་པ་ཡིན་པས་དེའི་ཕྱིར་བསྐོར་བ་ཞེས་བྱའོ་གསུངས། ཁམས་གང་དུ་དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་ དུ་དག་ཞིག་ཐོབ་ཅེ་ན། འདོད་པར་གསུམ་ཐོབ། ཐ་མ་ནི་དགྲ་བཅོམ་སྟེ་ཁམས་གསུམ་དུ་ཐོབ་པའོ། །དང་པོ་གཉིས་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་གོང་མར་མི་ཐོབ་ པར་ཡང་རིགས་ལ། གསུམ་པ་ཅིའི་ཕྱིར་མིན་ཞེ་ན། འདོད་པའི་ཁམས་ལས་གོང་ན་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་མེད་ལ། དེ་མེད་པར་ཡང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཕྱིར་མི་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་ མེད་པས་སོ། །ཅིའ

【現代漢語翻譯】 爲了不墮入輪迴，爲了獲得無漏的解脫，因此才說是沙門的果實。沙門的修行是爲了捨棄煩惱，因此是梵行的修行。世尊（Bhagavan，擁有 благословение 的人）具有無上的梵行，因此是梵天，因為他轉動（法輪），所以是輪。因為它與法相符，所以法輪就是見道。如何與法相符呢？因為它迅速執行，捨棄等等，進入， 戰勝未勝者，安頓已勝者，上升和下降嗎？尊者揚聲說：八支（正見、正思、正語、正業、正命、正精進、正念、正定）與輪輻等相符，所以是輪。正見、正思、正精進、正念四者如同輪輻。正語、正業和正命如同輪轂。正定如同輪輞。見道是法輪，因此當聖者憍陳如（Kauṇḍinya，最初的五比丘之一）生起時，就說轉動了法輪。那麼，它如何是三次重複和十二種形態呢？分別說者說：『這是苦聖諦，應當完全瞭解它，已經完全瞭解它。』這些是三次重複。每次重複都生起眼、知識、智慧。這些是十二種形態，每個真諦也都是如此。因為它與三組和十二種相符，所以說是三次重複和十二種形態，就像在二和七處顯示智慧一樣。 這些重複顯示瞭如數量般的見道、修道和無學道。』導師說：『或者，一切聖道也是法輪，因為它進入被調伏者的相續中。因為它開始在他人相續中生起見道，所以才說是轉動。』在哪個界獲得沙門的清凈呢？欲界獲得三種。最下等是阿羅漢（Arhat，阿羅漢），在三界中獲得。最初兩種因為沒有脫離貪慾，所以應當獲得，因此也可能無法在上界獲得。為什麼第三種不行呢？因為在欲界之上沒有見道，沒有見道也就無法脫離貪慾，因此無法獲得不還果。為什麼呢？

【English Translation】 In order not to fall into samsara, in order to attain the attainment of abandoning defilements, therefore it is said to be the fruit of a śrāmaṇa. The practice of a śrāmaṇa is for abandoning afflictions, therefore it is the practice of brahmacarya. The Bhagavan (Blessed One) possesses unsurpassed brahmacarya, therefore is Brahma, and because he turns (the Dharma wheel), it is a wheel. Because it is in accordance with the Dharma, the Dharma wheel is the path of seeing. How is it in accordance with the Dharma? Because it moves quickly, abandons, and enters, conquers the unconquered, settles the conquered, rises and falls? The venerable one proclaims: The eightfold path (right view, right thought, right speech, right action, right livelihood, right effort, right mindfulness, right concentration) is in accordance with the spokes, etc., therefore it is a wheel. Right view, right thought, right effort, and right mindfulness are like spokes. Right speech, right action, and right livelihood are like the hub. Right concentration is like the rim. The path of seeing is the Dharma wheel, therefore when it arose in the noble Kauṇḍinya (one of the first five monks), it was said that the Dharma wheel was turned. How then is it three repetitions and twelve aspects? The Vaibhāṣikas say: 'This is the noble truth of suffering, it should be fully understood, it has been fully understood.' These are the three repetitions. With each repetition, the eye, knowledge, and wisdom arise. These are the twelve aspects, and it is the same for each truth. Because it is in accordance with the three sets and twelve aspects, it is said to be three repetitions and twelve aspects, just as wisdom is shown in the two and seven places. These repetitions show the paths of seeing, meditation, and no more learning, as in number.' The teacher said: 'Or, all the noble paths are also the Dharma wheel, because it enters the continuum of those to be tamed. Because it begins to generate the path of seeing in the continuum of others, it is said to be turned.' In which realm is the purity of a śrāmaṇa attained? Three are attained in the desire realm. The lowest is an Arhat (Worthy One), attained in the three realms. The first two, because they have not separated from desire, should be attained, therefore it is also possible that they cannot be attained in the higher realms. Why not the third? Because there is no path of seeing above the desire realm, and without that, one cannot be separated from desire, therefore the fruit of non-returning cannot be attained. Why?

---

ི་ཕྱིར་དེ་ན་མཐོང་ལམ་མེད་ཅེ་ན། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ན་ནི་ཉན་པ་མེད་པ་དང་། ཁམས་འོག་མ་ལ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ཁམས་ན་སྤྱོད་པའི་སོ་སྐྱེ་རྣམས་ ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་བདེ་བ་ལ་ཆགས་པའི་ཕྱིར་དང་། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་མེད་པས་མི་སྐྱོ། སྐྱོ་བ་མེད་པར་འཕགས་ལམ་ཐོབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ལུང་ལས་བར་མ་དོར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་གོང་དུ་འཕོ་བའི་བར་གང་ཟག་ལྔ་ནི་འདིར་རྩོམ་ཞིང་དེར་མཐར་ཕྱིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། ། 8-649 རྩོམ་པ་ཞེས་པ་ནི་ལམ་རྩོམ་པ་ཡིན་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་གཡོའི་ཟད་ཤེས་ལས་མི་སྐྱེའི་བློ་གྲོས་ཞེས་བཤད་པས་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ཡང་དབྱེ་བ་ཡོད་ དམ་ཞེ་ན་ཡོད་དེ། དགྲ་བཅོམ་དྲུག་ཏུ་འདོད་དེ། ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་དང་། འཆི་བར་སེམས་པའི་ཆོས་ཅན་དང་། རྗེས་སུ་བསྲུང་བའི་ཆོས་ཅན་དང་། གནས་པ་ལས་མི་བསྐྱོད་པ་དང་། རྟོགས་ པའི་སྐལ་བ་ཅན་དང་། མི་གཡོ་བའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །དེ་དག་ལས་དང་པོ་ལྔ་ནི་དད་པས་མོས་པ་ལས་སྐྱེས་པའོ། །ལྔ་པོ་དེ་དག་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་དུས་དང་སྦྱོར་བས་འཕངས་ པ་ཡིན་ལ། རྟག་ཏུ་རྗེས་སུ་བསྲུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་ལ་བལྟོས་པ་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་མངོན་དུ་འགྱུར་བ་ལ་ཡོ་བྱད་དང་ནད་མེད་པ་དང་། ཡུལ་གྱི་བྱེ་བྲག་ལ་བལྟོས་པས་སོ། །དེ་ ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་དག་ནི་དུས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །མི་གཡོའི་ཆོས་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པའི་སྒོ་ནས་གཡོ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་མི་གཡོ་བ་ ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་དུས་དང་མི་སྦྱོར་བར་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཉིད་མི་གཡོ་བ་དེའི་མཐོང་བས་ཐོབ་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དགྲ་བཅོམ་དྲུག་པོ་དེ་དག་ཁ་ཅིག་དང་པོ་ཁོ་ན་ནས་དེའི་རིགས་དང་། 8-650 ཁ་ཅིག་སྦྱངས་པ་ལས་གྱུར་ཏོ། །དེ་དག་ལས་གང་ཞིག་འབྲས་བུའམ་རིགས་གང་ལས་ཉམས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། འཆི་བར་སེམས་པའི་ཆོས་ཅན་སོགས་བཞི་ནི་རིགས་ལས་ཉམས་པར་འགྱུར་ལ། ཡོངས་སུ་ཉམས་ པ་ནི་དེ་ལས་མ་ཡིན་ནོ། །ལྔ་ཀ་འབྲས་བུ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཀྱང་རིགས་དང་པོ་གང་ཡིན་པ་ལས་དེ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མིན་ཏེ། སློབ་པ་དང་མི་སློབ་ པའི་ལམ་དག་གིས་བརྟན་པོར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སློབ་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་དག་གི་བརྟན་པོར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིས་སྦྱངས་པ་ཐོབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ ལས་ནི་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་འབྲས་བུ་དང་པོ་ཡིན་པ་དེ་ལས་ཀྱང་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་བས་རྒྱུན་ཞུགས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ལས་ཉམས་པ་མེད་དོ། །ལྷག་མ་ལས་ནི་ཡོངས་སུ་ ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་ས

【現代漢語翻譯】 問：為什麼在無色界沒有見道？答：因為在無色界沒有聽聞，並且不緣地獄（色界）。又，在色界修行的異生凡夫，因為貪執于禪定的安樂，並且沒有痛苦的感受，所以不會厭離。沒有厭離，就不會獲得聖道。經中說：『中有身獲得解脫而向上超升的有五種補特伽羅，他們在此處開始修行，在那裡達到究竟。』 『修行』是指修道，因為它是解脫的方法。問：既然經中說『從不動的滅盡智中生起不生的智慧』，那麼阿羅漢也有差別嗎？答：有差別。阿羅漢有六種：退法阿羅漢、思死阿羅漢、護法阿羅漢、安住不動阿羅漢、堪達阿羅漢和不動法阿羅漢。其中前五種是從信勝解中產生的。這五種心解脫是因時節和因緣而決定的，並且需要恒常守護。依賴於時節是因為禪定現前需要資具和無病，依賴於處所的差別也是如此。因此，這些被稱為時解脫。不動法阿羅漢的解脫，是因為完全不退轉，所以稱為不動。因此，他的不時解脫，是由見到不動的智慧所獲得的，是從先前的因中產生的。 這六種阿羅漢，有些是從最初的種姓而來，有些是從修習而來。問：他們之中，哪些會從果位或種姓退轉？答：思死阿羅漢等四種會從種姓退轉，而退法阿羅漢則不是。五種都會從果位退轉。他們也不會從最初的種姓退轉，因為是由有學道和無學道所穩固的緣故。有學道是由世間道和出世間道所穩固的緣故。後來通過修習獲得的，則會退轉。從最初的果位也不會退轉，因此不會從預流果退轉。從其餘的果位則會退轉。分別而言

【English Translation】 Question: Why is there no Path of Seeing in the Formless Realm? Answer: Because in the Formless Realm there is no hearing, and because it does not focus on the lower realm (Form Realm). Furthermore, ordinary beings who practice in the Form Realm are attached to the bliss of absorption in samadhi, and because they have no feeling of suffering, they do not become weary. Without weariness, they will not attain the Noble Path. It is said in the scriptures: 'There are five types of individuals who, having attained liberation in the intermediate state, transcend upwards, who begin their practice here and reach completion there.' 'Practice' refers to the practice of the path, because it is the method of liberation. Question: Since it is said in the scriptures, 'From the immovable Exhaustion-Wisdom arises the wisdom of non-arising,' are there also distinctions among Arhats? Answer: Yes, there are distinctions. There are six types of Arhats: the Arhat who is subject to falling away, the Arhat who thinks of death, the Arhat who is protected, the Arhat who remains unmoving, the Arhat who is capable, and the Arhat who is of immovable Dharma. Among these, the first five arise from faith-resolve. These five mind-liberations are determined by time and conditions, and require constant protection. Dependence on time is because the manifestation of samadhi requires resources and freedom from illness, and dependence on the distinction of place is also the case. Therefore, these are called 'liberated by time.' The liberation of the Arhat of immovable Dharma is called 'immovable' because it cannot be moved due to complete non-regression. Therefore, his non-temporal liberation is obtained by seeing the immovable wisdom, which arises from a prior cause. Among these six types of Arhats, some come from the initial lineage, and some come from cultivation. Question: Among them, which will fall away from the fruit or lineage? Answer: The Arhat who thinks of death and the other four will fall away from the lineage, but the Arhat who is subject to falling away will not. All five will fall away from the fruit. They will also not fall away from the initial lineage, because it is stabilized by the paths of learning and no-more-learning. The path of learning is stabilized by the worldly and transmundane paths. Those who later attain it through cultivation will fall away. They will also not fall away from the initial fruit, therefore there is no falling away from the fruit of Stream-enterer. They will fall away from the remaining fruits. Specifically

---

ྨྲ་བ་རྣམས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ལས་ཀྱང་ཉམས་པར་འགྱུར་བར་བརྗོད་དོ། །དགྲ་བཅོམ་དྲུག་བཞིན། སློབ་པ་དང་། འཕགས་མིན་སོ་སྐྱེ་ཡང་རིགས་དྲུག་དང་ལྡན་ཏེ། དགྲ་ བཅོམ་པའི་རིགས་རྣམས་ནི་དེ་དག་མངོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པས་སོ། །མཐོང་བའི་ལམ་ལ་ནི་སྦྱོར་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དབང་པོ་འཕོ་བ་མེད་དོ། །ཉམས་པའང་ཡོན་ཏན་ཐོབ་པ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་དང་། 8-651 མ་ཐོབ་པ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ། ཡོན་ཏན་ཐོབ་པ་མངོན་དུ་མི་བྱེད་ན་ཉེ་བར་སྤྱད་པ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཞེས་བྱ་བའི་སྟོན་པ་ལ་ཐ་མ། མི་གཡོ་བ་ ལ་བར་མཐའ། དགྲ་བཅོམ། གཞན་ལ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ལས་ཉམས་པ་སླར་འཆི་བ་མེད་དེ། མདོ་ལས་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་ལ་དྲན་པ་ཉམས་ པ་ཆུང་ངུ་འབྱུང་མོད་གྱི། འོན་ཀྱང་མྱུར་བ་ཁོ་ནར་ནུབ་པ་དང་། ཡོངས་སུ་ཟད་པ་དང་། ཡོངས་སུ་གཏུགས་པར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་འབྱུང་ཞིང་། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཡིད་བརྟན་ དུ་མི་རུང་བར་འགྱུར་རོ། །འབྲས་བུ་གང་ལས་ཉམས་ཀྱང་། འབྲས་བུ་དེ་དང་འགལ་བ་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་མི་བྱེད་དེ་རྩལ་པོ་ཆེ་འདྲེད་པ་རྡེག་མི་འཆའ་བ་བཞིན་ནོ། །དབང་པོ་འཕོ་ བ་ལ་བར་ཆད་མེད་དང་རྣམ་གྲོལ་ལམ། རྟོགས་པའི་སྐལ་བ་ཅན་ཞིག་མི་གཡོ་བའི་རིགས་ཅན་རྟོགས་པར་བྱེད་ན་བར་ཆད་མེད་དང་རྣམ་གྲོལ་ལམ་དགུ་སྐྱེ་སྟེ། དཔེར་ན་དགྲ་བཅོམ་ཐོབ་པ་ བཞིན་ནོ། །དབང་རྟུལ་གྱི་རིགས་དེ་ཤིན་ཏུ་བརྟན་པ་སྟེ་སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པའི་ལམ་དག་གིས་བརྟན་པོར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐོང་བས་ཐོབ་པ་ལ་བར་ཆད་མེད་དང་རྣམ་གྲོལ་རེ་རེའོ། 8-652 བར་ཆད་མེད་དང་རྣམ་གྲོལ་ལམ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཟག་མེད་དེ། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ལམ་གྱིས་འཕོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དུ་འཕོ་ཞེ་ན། མིའི་ནང་ དུ་འཕོའོ། །ས་གང་ལ་བརྟེན་ནས་དབང་པོ་འཕོ་ན་མི་སློབ་ས་དགུ་ལ་བརྟེན་ཏེ་འཕོ། སློབ་པ་གཟུགས་མེད་མ་གཏོགས་པ་ས་དྲུག་ལ། གང་གི་ཕྱིར་ན་དབང་པོ་འཕོ་བ་ན་དབང་པོ་ རྟུལ་པོའི་ལམ་འཕེལ་བས་ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་དང་ཁྱད་པར་ཅན་བཏང་སྟེ། དབང་པོ་རྣོན་པོའི་རིགས་ཀྱི་ལམ་གྱི་འབྲས་བུ་ཁོ་ནར་འགྱུར་བའོ། །སངས་རྒྱས་གཉིས་དང་ཉན་ཐོས་བདུན་ཏེ་དགྲ་བཅོམ་དེ་ དགུ །ཆུང་ངུའི་ཆུང་ངུ་སོགས་ཀྱི་དབང་པོ་རྣམ་པ་དགུའི་བྱེ་བྲག་གིས་གང་ཟག་དགུ་ཡིན་ནོ། །ཉན་ཐོས་མི་གཡོ་བའི་ཆོས་ཅན་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྦྱངས་པ་ལས་གྱུར་པ་དང་། དང་པོ་ནས་ དེའི་རིགས་ཅན་ནོ། །གཉིས་ཀས་བྱས་པ་འཕགས་པའི་གང་ཟག་རྣམས་བདུན་དུ་ཡང་བཞག་སྟེ། དད་པའི་རྗེས་འབྲང་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་འབྲང་། དད་མོས། མཐོང་ཐོབ། ལུས་མངོན་བྱེད། ཤེས་རབ་རྐྱང་གྲོལ། གཉིས་ཀའི་ཆ་ ལས་རྣམ་གྲོལ་ལོ། །དེ་དག་ཀྱང་། ས

【現代漢語翻譯】 有人說，修行者甚至會從阿羅漢（梵文：Arhat，不再輪迴的人）的果位上退轉。如同六種阿羅漢一樣，有學道者（梵文：Śaikṣa，正在學習的人）和非聖者（梵文：Pṛthagjana，凡夫）也具有六種根性，因為阿羅漢的根性是他們顯現的結果。在見道（梵文：Darśanamārga，證悟真理的道路）上，不可能有加行道（梵文：Prayogamārga，準備階段），因此不會有根性的轉變。退轉包括從已獲得的功德中完全退轉，以及從未獲得的功德中完全退轉。如果未將已獲得的功德付諸實踐，則會因懈怠而完全退轉，這三種情況分別對應于聲聞（梵文：Śrāvaka，聽聞佛法者）中的下品、中品和上品。對於阿羅漢來說，沒有從阿羅漢果位退轉的情況，因為經中說，對於具有正念的聖者聲聞來說，即使有少許的正念減退，也會迅速消失、耗盡和終結。如果不是這樣，那麼梵行（梵文：Brahmacarya，清凈的行為）就不可靠了。無論從哪個果位退轉，都不會做與該果位相反的事情，就像摔跤高手不會輕易示弱一樣。 在根性轉變方面，如果一個具有鈍根（梵文：Mṛduindriya，能力較弱）的人，具有解脫或證悟的潛力，並且屬於不可動搖的種姓，那麼他證悟時會經歷九個無間道（梵文：Ānantaryamārga，直接導致解脫的道路）和解脫道（梵文：Vimuktimārga，解脫的道路），就像獲得阿羅漢果位一樣。鈍根的種姓非常穩定，因為它們已經通過有學道和無學道的道路得到了鞏固。通過見道獲得的果位，各自只有一個無間道和解脫道。 所有這些無間道和解脫道都是無漏的（梵文：Anāsrava，沒有煩惱），因為聖者的根性不會通過有漏的（梵文：Sāsrava，有煩惱）道路轉變。那麼，根性在哪裡轉變呢？在人道中轉變。依靠什麼地（梵文：Bhūmi，修行階段）來轉變根性呢？依靠九個無學地來轉變。有學道（梵文：Śaikṣamārga，學習的道路）除了無色界（梵文：Ārūpyadhātu，沒有物質的境界）之外，在六個地中轉變。為什麼在根性轉變時，鈍根的道路會增長，從而捨棄道路的殊勝果位，而只成為利根（梵文：Tīkṣṇendriya，能力較強）種姓的道路果位呢？有兩位佛陀和七位聲聞，這九位阿羅漢是根據小之又小等九種根性的差別而區分的九種人。 有兩種不可動搖的聲聞：一種是通過修行轉變而來，另一種從一開始就屬於這種種姓。這兩種人也可以被歸為七種聖者：信隨行（梵文：Śraddhānusārin，隨信仰而行者），法隨行（梵文：Dharmānusārin，隨法而行者），信解（梵文：Śraddhāvimukta，信仰解脫者），見至（梵文：Dṛṣṭiprāpta，見道者），身證（梵文：Kāyasākṣin，身證者），慧解脫（梵文：Prajñāvimukta，智慧解脫者），以及俱分解脫（梵文：Ubhayatobhāgavimukta， दोनों भागों से मुक्त，ubhayatobhāgavimukta，從兩部分解脫者）。這些聖者也...

【English Translation】 It is said that practitioners can even fall from the state of Arhat (Sanskrit: Arhat, one who is no longer reborn). Just like the six types of Arhats, trainees (Sanskrit: Śaikṣa, those who are learning) and non-Aryas (Sanskrit: Pṛthagjana, ordinary beings) also possess six types of faculties, because the faculties of Arhats are the manifestation of these. On the path of seeing (Sanskrit: Darśanamārga, the path of realizing truth), there is no possibility of the path of application (Sanskrit: Prayogamārga, preparatory stage), therefore there is no transformation of faculties. Falling away includes completely falling away from the qualities already attained, and completely falling away from the qualities not yet attained. If the qualities already attained are not put into practice, then there is complete falling away due to negligence, these three situations correspond to the inferior, intermediate, and superior among the Śrāvakas (Sanskrit: Śrāvaka, listeners of the Dharma). For Arhats, there is no falling away from the fruit of Arhatship, because the Sutra says that for noble Śrāvakas who possess mindfulness, even if there is a slight decline in mindfulness, it will quickly vanish, be exhausted, and come to an end. If it were not so, then the Brahmacarya (Sanskrit: Brahmacarya, pure conduct) would not be reliable. No matter which fruit one falls away from, one will not do anything contrary to that fruit, just like a skilled wrestler will not easily give in. Regarding the transformation of faculties, if a person with dull faculties (Sanskrit: Mṛduindriya, weaker abilities), who has the potential for liberation or realization, and belongs to the unshakeable lineage, then when he realizes, he will experience nine uninterrupted paths (Sanskrit: Ānantaryamārga, the path that directly leads to liberation) and liberation paths (Sanskrit: Vimuktimārga, the path of liberation), just like attaining the fruit of Arhatship. The lineage of dull faculties is very stable, because they have been consolidated by the paths of training and no-more-training. For the fruit obtained through seeing, there is only one uninterrupted path and one liberation path each. All these uninterrupted paths and liberation paths are unconditioned (Sanskrit: Anāsrava, without defilements), because the faculties of the noble ones do not transform through the conditioned (Sanskrit: Sāsrava, with defilements) paths. Then, where do the faculties transform? They transform in the human realm. Relying on which ground (Sanskrit: Bhūmi, stage of practice) do the faculties transform? They transform relying on the nine grounds of no-more-training. The path of training (Sanskrit: Śaikṣamārga, the path of learning) transforms in six grounds, except for the formless realm (Sanskrit: Ārūpyadhātu, the realm without material form). Why is it that when the faculties transform, the path of dull faculties grows, thereby abandoning the superior fruit of the path, and only becoming the path fruit of the lineage of sharp faculties (Sanskrit: Tīkṣṇendriya, stronger abilities)? There are two Buddhas and seven Śrāvakas, these nine Arhats are the nine types of people distinguished by the differences in the nine types of faculties, such as the smallest of the small. There are two types of unshakeable Śrāvakas: one who has transformed through practice, and the other who belongs to this lineage from the beginning. These two types of people can also be classified into seven types of noble ones: faith-follower (Sanskrit: Śraddhānusārin, one who follows faith), Dharma-follower (Sanskrit: Dharmānusārin, one who follows the Dharma), faith-liberated (Sanskrit: Śraddhāvimukta, liberated by faith), vision-attained (Sanskrit: Dṛṣṭiprāpta, one who has attained vision), body-witness (Sanskrit: Kāyasākṣin, one who witnesses with the body), wisdom-liberated (Sanskrit: Prajñāvimukta, liberated by wisdom), and liberated in both ways (Sanskrit: Ubhayatobhāgavimukta, दोनों भागों से मुक्त, ubhayatobhāgavimukta, liberated from both parts). These noble ones also...

---

ྦྱོར་བ་ལས་དང་པོ་གཉིས་དང་། དབང་པོ་ལས་དེ་འོག་གཉིས། སྙོམས་འཇུག་ལས་ལྔ་པ། རྣམ་གྲོལ་ལས་ཕྱི་མ་གཉིས་སོ། །དེ་དག་རྫས་སུ་ནི་གང་ཟག་དྲུག་སྟེ། 8-653 འདི་ལྟར་ལམ་གསུམ་ལ་གཉིས་གཉིས་ཏེ། མཐོང་ལམ་དུ་རྗེས་འབྲང་གཉིས། སྒོམ་ལམ་དུ་མོས་མཐོང་གཉིས། མི་སློབ་ལམ་དུ་གཉིས་ཏེ། དུས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། དུས་དང་མི་སྦྱོར་བར་རྣམ་པར་ གྲོལ་བ་དག་གོ །གཉིས་ཀའི་ཆ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་གང་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐོབ་པ་ཤེས་རབ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་དག་གིས་ཉོན་མོངས་པ་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ སྒྲིབ་པ་གཉིས་ཀ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ། ། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་འབའ་ཞིག་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཅིག་ཤོས་ཀྱང་གྲོལ་བའོ། །ཇི་ཙམ་གྱིས་སློབ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ ཞེས་བྱ་ན་སྙོམས་འཇུག་དང་དབང་པོ་དང་འབྲས་བུ་རྣམས་ཀྱིའོ། །དབང་པོ་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་གཉིས་ཀྱི་མི་སློབ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་སོ། །ལམ་གྱི་བྱེ་བྲག་མང་པོ་ཞིག་བཤད་ཀྱང་། མདོར་བསྡུ་ ན་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ཁྱད་པར་ཅན་དང་། རྣམ་གྲོལ་དང་། བར་ཆད་མེད་དང་སྦྱོར་བའི་ལམ་ཞེས་བྱའོ། །སྐྱེ་བའི་གོ་རིམ་མས་རིམ་གྱིས་སྔར་སྐྱེའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གྱི་ལམ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེ་ནས་ དེར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རམ། འདིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཚོལ་བའི་ཕྱིར་འདི་དག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ཡིན་ནོ། །སྤང་བླ་བ་དང་། དཀའ་བ་དང་། མངོན་ཤེས་བུལ་ལ་དཀའ་བ་དང་། དངོས་ཤེས་མྱུར་ལ་དཀའ་བ་བཞི་ཡང་སྟེ། 8-654 བསམ་གཏན་བཞི་ནི་ལམ་རྣམས་བླ་བ་སྟེ་ཡན་ལག་གིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་དང་། ཞི་ལྷག་མཉམ་པ་དག་གིས་འབད་མི་དགོས་པར་ངང་གིས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ས་གཞན་མི་ལྕོགས་མེད་དང་བསམ་ གཏན་ཁྱད་པར་ཅན། གཟུགས་མེད་དག་གི་ལམ་ནི་ཡན་ལག་གིས་མ་ཟིན་པ་དང་། ཞི་ལྷག་ཆུང་བའི་ཕྱིར་དཀའ་བ་ཡིན། བློ་རྟུལ་པོ་ནི་ལམ་བླའམ་དཀའ་ཡང་རུང་མངོན་པར་ཤེས་པ་བུལ་བ་ སྟེ། ཅིག་ཤོས་དབང་རྣོན་གྱི་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་མྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་དེ་དང་མཐུན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ལ་མིང་གི་ སྒོ་ནས་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་རྫས་སུ་བཅུ་སྟེ། དད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང་། དྲན་པ་དང་ཤེས་རབ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། བཏང་སྙོམས་དང་། དགའ་བ་དང་། རྟོག་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཤིན་ཏུ་ སྦྱངས་པའོ། །ཇི་ལྟར་བྱས་པས་ཞེ་ན། དྲན་པ་ཉེར་བཞག་ཤེས་རབ་སྟེ། བརྩོན་འགྲུས་ཡང་དག་འཇོག་ཅེས་བྱ། རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་པ་ཤེས་རབ་དང་བརྩོན་འགྲུས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་ དག་གཙོ་བོར་སྨོས་པ་ཡིན་ལ། དེ་དག་གི་སྦྱོར་བྱུང་གི་ཡོན་ཏན་ཀུན་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །བརྩོན་འགྲུས་ལ་ཡང་དག་འཇོག་གམ་སྤོང་བཞི་ཟེར་ཞ

【現代漢語翻譯】 從加行道的最初兩個，到根道的其後兩個，再到等持道的第五個，以及解脫道的最後兩個。這些在實體上是六種補特伽羅（梵文：Pudgala，意為『人』或『個體』）： 如此，在三道上各有兩位：見道上有隨信行和隨法行兩位；修道上有信解和見至兩位；無學道上有兩位：時解脫和非時解脫。 從兩者部分解脫是指，獲得滅盡定，通過智慧和三摩地（梵文：Samādhi，意為『專注』或『禪定』）的力量，從煩惱障和等持障兩者中解脫。 通過智慧的力量，僅從煩惱障中解脫的另一種也解脫了。多少才算圓滿了有學道呢？是指等持、根和果位。根和等持兩者的無學道才算圓滿。 雖然講了很多道的差別，但簡而言之有四種：勝道、解脫道、無間道和加行道。從生的次第上，依次先生起。為什麼稱為道呢？因為從那裡到達那裡，或者因為通過它尋求涅槃（梵文：Nirvana，意為『寂滅』），所以這些是涅槃之道。 也有四種：舍法遲緩且困難的，證悟遲緩且困難的，證悟迅速且困難的。 四禪是殊勝之道，因為它們以支分圓滿，並且通過止觀雙運，無需努力就能自然生起。其他地和無能勝以及殊勝禪定，以及無色定的道，因為它們不以支分圓滿，並且止觀微弱，所以是困難的。遲鈍者無論是殊勝道還是困難道，證悟都很遲緩；而敏銳者證悟則迅速。 證得盡智和無生智，因為與菩提（梵文：Bodhi，意為『覺悟』）相順，所以三十七道品從名相上與菩提分相順，實體上有十種：信、精進、念、慧、定、舍、喜、尋、戒和輕安。如何做到呢？念住是慧，正勤是精進，神足是慧、精進和定的自性。這些是主要提到的，也是這些的加行所生的功德。正勤也叫正斷或四正勤。

【English Translation】 From the first two of the application path, to the latter two of the root path, then to the fifth of the meditative absorption path, and the last two of the liberation path. These are six types of individuals in substance: Thus, there are two on each of the three paths: on the path of seeing, there are two followers of faith and two followers of dharma; on the path of cultivation, there are two of faith understanding and two of vision attainment; on the path of no more learning, there are two: liberation in time and liberation out of time. Liberation from both parts means that having attained the meditative absorption of cessation, through the power of wisdom and samadhi, one is liberated from both the obscuration of afflictions and the obscuration of meditative absorption. The other one who is liberated from only the obscuration of afflictions through the power of wisdom is also liberated. How much is considered the completion of the path of learning? It refers to meditative absorption, faculties, and fruition. The path of no more learning of both faculties and meditative absorption is complete. Although many differences of paths have been explained, in short, there are four types: superior path, liberation path, uninterrupted path, and application path. From the order of birth, they arise in sequence. Why is it called a path? Because from there one goes there, or because through it one seeks Nirvana, therefore these are the paths to Nirvana. There are also four types: those who are slow and difficult in abandoning the law, those who are slow and difficult in realization, and those who are quick and difficult in realization. The four dhyanas are the superior path because they are complete with limbs, and through the union of tranquility and insight, they arise naturally without effort. The paths of other grounds and the invincible and superior dhyanas, as well as the formless dhyanas, are difficult because they are not complete with limbs, and tranquility and insight are weak. The dull-witted, whether on the superior or difficult path, are slow in realization; while the sharp-witted are quick in realization. Knowing the exhaustion and non-arising, because it is in accordance with Bodhi, the thirty-seven factors of enlightenment are in accordance with the aspects in name, and in substance there are ten: faith, diligence, mindfulness, wisdom, samadhi, equanimity, joy, investigation, discipline, and pliancy. How is it done? Mindfulness is wisdom, right effort is diligence, and the miraculous foot is the nature of wisdom, diligence, and samadhi. These are the main ones mentioned, and they are also the qualities arising from the application of these. Diligence is also called right abandonment or the four right efforts.

---

ེ་ན། དེས་ལུས་ངག་ཡིད་ལ་ཡང་དག་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། ། 8-655 ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་འབྱོར་བའི་རྟེན་ཡིན་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱེ་སྨྲ་སྡེ་མཚན་བདུན་དུ་བསྡུ་སྟེ། གོ་རིམ་བཞིན། ལས་ནི་དང་པོ་དག་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་ དང་། ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་བཞི་རྣམས་དང་། ཡང་དག་སྤོང་རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་དབང་པོ་སྟོབས་རིམ་པ་བཞིན་སྒོམ་པའི་ལམ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་དང་། མཐོང་བའི་ལམ་ལ་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ རབ་ཏུ་ཕྱེ། བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་ལམ་ཡན་ལག་གཉིས་ཟག་པ་མེད་པ་ཁོ་ན། གཞན་རྣམས་ཟག་བཅས་ཟག་མེད་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །ས་གང་ན་བསམ་གཏན་དང་པོ་ན་སོ་བདུན་པོ་ཐམས་ཅད་ དོ། །མི་ལྕོགས་མེད་ན་དགའ་བ་མ་གཏོགས་པའོ། །བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ན་ནི་རྟོག་པ་མ་གཏོགས་པའོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་པ་བཞི་པ་གཉིས་ན་དགའ་རྟོག་དེ་གཉིས་མ་གཏོགས་སུམ་ཅུ་རྩ་ལྔ་ཡོད་ དོ། །བསམ་གཏན་བར་ནའང་དེ་བཞིན་ནོ། །གཟུགས་མེད་པ་གསུམ་ནའང་དེ་དང་ཚུལ་ཡན་ལག་བྱང་ཆུབ་དང་ནི་ལམ་གྱི་ཡན་ལག་མ་གཏོགས་པ་འདོད་པའི་ཁམས་དང་སྲིད་རྩེ་ནའོ། །དེ་དག་གནས་པ་ བདེན་གསུམ་མཐོང་ན་ཆོས་ལ་ཤེས་ནས་དད་པ་དང་། འཕགས་པ་དགྱེས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམས་ཐོབ་བོ། །ལམ་མངོན་པར་རྟོགས་ན་སངས་རྒྱས་དང་དེ་ཡི་དགེ་འདུན་དག་ལ་ཡང་ཤེས་ནས་དད་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཆོས་ལ་ཤེས་ནས་དད་པའང་ཐོབ་བོ། ། 8-656 འདིར་གང་ལ་ཆོས་སུ་དགོངས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཆོས་བདེན་གསུམ་དང་རང་སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་ཡིན་ནོ། །རྫས་སུ་གཉིས་ཏེ་དད་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དྲི་མ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ ཕྱིར་སློབ་པ་ལ་ཡང་དག་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་ཤེས་པ་མ་བཤད་ཅེ་ན། སློབ་པ་ནི་ད་དུང་ཉོན་མོངས་པའི་འཆིང་བས་བཅིངས་པའི་ཕྱིར། སློབ་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་རྣམ་གྲོལ་མ་བཤད་ པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དེ་འདུས་བྱས་འདུས་མ་བྱས་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་ཉོན་མོངས་བཅོམ་པ་འདུས་མ་བྱས། མི་སློབ་པའི་མོས་པ་ནི་རྣམ་གྲོལ་འདུས་བྱས་སོ། །མི་སློབ་པའི་ ཡན་ལག་ནི་ཕྱི་མ་དེ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཡང་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་། ཤེས་རབ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་གཉིས། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བར་མ་གཏོགས་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། བྱང་ ཆུབ་ཇི་སྐད་བཤད་པ་དེ་རྣམས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །མི་སློབ་པའི་སེམས་ནི་སྐྱེ་འགྱུར་བ་མ་འོངས་པ་སྒྲིབ་པ་རྣམས་ལས་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །སྒྲིབ་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ཐོབ་ པ་སྟེ། དེ་སྐྱེ་བ་ལ་གེགས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་སྐབས་གང་གི་ལམ་གྱིས་དེ་སྐྱེ་བའི་སྒྲིབ་པ་སྤོང་ཞེ་ན། འགག་པར་འགྱུར་བ་ད་ལྟ་བའི་ལམ་གྱིས་ནི་དེ་ཡི་སྒྲིབ་པ་རབ་ཏུ་སྤོང་ངོ་། ། 8-657 རྣམ་གྲོལ་འདུས་མ་བྱས་དང་། ཁམས་གསུམ་སྤངས་པའི་ཁམས་དང་། འདོད་ཆགས་བ

【現代漢語翻譯】 因此，通過它，身體、語言和思想被正確地安放。 由於所有功德都來源於此，因此三摩地（定）被稱為神通之足（ṛddhipāda）。分別說者（Vaibhāṣika）將三十七道品歸納為七個部分，按順序為：業是最初的正念住（smṛtyupasthāna）；四正斷（samyakprahāṇa）；四神足（ṛddhipāda）；五根（indriya）；五力（bala）；菩提分的道（bodhyaṅga-mārga），以及見道的道支（mārgaṅga）。菩提分和道支兩者都是無漏的，其他的則是有漏和無漏兩種。在哪個地有初禪？在初禪中有全部的三十七道品。在無障礙道（nirvedhabhāgīya）中，除了喜（prīti）之外都有。在二禪中，除了尋（vitarka）之外都有。在三禪和四禪中，除了喜和尋之外，有三十五個。在中間禪（dhyānāntara）中也是如此。在三個無色界中，除了這些和道支、菩提分之外，在欲界和有頂天（bhavāgra）中也是如此。如果他們證悟了三種真諦（satya），他們會通過了解佛法而生起信心，並獲得聖者所喜悅的戒律。如果他們證悟了道，他們也會通過了解佛陀和僧伽而生起信心，並獲得戒律和通過了解佛法而生起的信心。 在這裡，你認為什麼是法？是三種真諦，以及緣覺（pratyekabuddha）和菩薩（bodhisattva）的道。作為實體，有兩種：信心和無垢的戒律。因此，為什麼沒有對有學（śaikṣa）宣說正解脫（samyagvimukti）和智慧（jñāna）呢？因為有學仍然被煩惱的束縛所束縛。因此，沒有在有學的支分中宣說解脫。解脫分為有為（saṃskṛta）和無為（asaṃskṛta）兩種。其中，斷除煩惱是無為的，無學（aśaikṣa）的勝解（adhimukti）是有為的。無學的支分是後者。它本身又是心解脫（citta-vimukti）和慧解脫（prajñā-vimukti）兩種。除了正見（samyagdṛṣṭi）之外，什麼是正智（samyagjñāna）呢？應該在如前所述的菩提分中理解。無學的心從未來世的障礙中解脫出來。障礙是煩惱的獲得，因為它阻礙了生起。在哪個階段的道會去除生起的障礙呢？會導致止息的現在的道會徹底去除它的障礙。 無為解脫，以及捨棄三界的界，以及貪慾的...

【English Translation】 Therefore, through it, body, speech, and mind are properly placed. Because all qualities arise from it, samādhi is called the foot of magical power (ṛddhipāda). The Vaibhāṣikas condense the thirty-seven factors of enlightenment into seven categories, in order: karma is the first of the four mindfulnesses (smṛtyupasthāna); the four right abandonments (samyakprahāṇa); the four legs of magical power (ṛddhipāda); the five faculties (indriya); the five powers (bala); the path of the limbs of enlightenment (bodhyaṅga-mārga), and the limbs of the path (mārgaṅga) of the path of seeing. Both the limbs of enlightenment and the limbs of the path are exclusively without outflows (anāsrava), while the others are both with and without outflows. In which realm are all thirty-seven factors present in the first dhyāna? In the first dhyāna, all thirty-seven are present. In the stage of irreversibility (nirvedhabhāgīya), all are present except for joy (prīti). In the second dhyāna, all are present except for investigation (vitarka). In the third and fourth dhyānas, thirty-five are present, excluding joy and investigation. The same is true in the intermediate dhyāna (dhyānāntara). In the three formless realms, the same is true, except for these and the limbs of the path and enlightenment; the same is true in the desire realm and the peak of existence (bhavāgra). If they see the three truths (satya), they will gain faith through understanding the Dharma, and they will obtain the precepts pleasing to the noble ones. If they realize the path, they will also gain faith through understanding the Buddha and the Saṅgha, and they will also obtain the precepts and faith through understanding the Dharma. Here, what do you consider to be the Dharma? It is the three truths, and the path of the solitary Buddha (pratyekabuddha) and the bodhisattva. As a substance, there are two: faith and undefiled precepts. Therefore, why are right liberation (samyagvimukti) and knowledge (jñāna) not taught to the learner (śaikṣa)? Because the learner is still bound by the bonds of afflictions. Therefore, liberation is not taught as a limb of the learner. Liberation is of two kinds: conditioned (saṃskṛta) and unconditioned (asaṃskṛta). Among these, the destruction of afflictions is unconditioned, and the conviction (adhimukti) of the non-learner (aśaikṣa) is conditioned. The limb of the non-learner is the latter. It itself is again of two kinds: liberation of mind (citta-vimukti) and liberation of wisdom (prajñā-vimukti). What is right knowledge (samyagjñāna) other than right view (samyagdṛṣṭi)? It should be understood in the factors of enlightenment as previously explained. The mind of the non-learner is liberated from the obscurations that will arise in the future. Obscurations are the attainment of afflictions, because they obstruct arising. By which path in which state are the obscurations of arising removed? The path of the present that leads to cessation completely removes its obscurations. Unconditioned liberation, and the realm of abandoning the three realms, and the desire for...

---

ྲལ་བའི་ཁམས་དང་། འགོག་པའི་ཁམས་བཞི་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། །དང་པོ་འདུས་མ་བྱས་ཉིད་ལ་ཁམས་གསུམ་གྱི་སྤངས་ པའི་ཁམས་ཞེས་བྱའོ། །འདོད་ཆགས་ཀུན་ཟད་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཁམས་ཡིན་ནོ། །སྤངས་པའི་ཁམས་ནི་འདོད་ཆགས་ལས་གཞན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དག་སྤངས་པའོ། །འགོག་པའི་ཁམས་ཞེས་བྱ་བ་ཉོན་མོངས་ པ་མ་གཏོགས་པའི་གཞི་སྤོང་བའོ། །དངོས་པོ་གང་གིས་ཡིད་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་དངོས་པོ་དེས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་ཀུན་འབྱུང་ལ་བཟོད་ཤེས་རྣམས་ཀྱིས་ཡིད་འབྱུང་ གཞན་གྱིས་མ་ཡིན་ནོ། །བདེན་བཞི་ལ་བཟོད་ཤེས་གང་གིས་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བར་འགྱུར་བ་ཀུན་གྱིས་ཀྱང་འདོད་ཆགས་དང་འབྲལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེས་ཉོན་མོངས་པ་མི་སྤོང་ངོ་། །དེ་ལྟར་ན་ནི་ མུ་བཞི་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་མངོན་པའི་མཛོད་ཀྱི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ལས་ལམ་དང་གང་ཟག་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་གནས་དྲུག་པའོ།། །། ༄། །བདུན་པ་ཡེ་ཤེས་བསྟན་པའི་གནས། བདུན་པ་ཡེ་ཤེས་བསྟན་པའི་གནས་ལ། ཡེ་ཤེས་རྣམ་ པར་བཤད་པ། དེ་དག་གི་ཞིབ་བཤད། དེ་ཐོབ་པའི་ཡོན་ཏན་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། བཟོད་པ་རྣམས་ཞེས་ཀྱང་འབྱུང་། ཤེས་པ་རྣམས་ཞེས་ཀྱང་འབྱུང་། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ཞེས་ཀྱང་འབྱུང་། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་ཞེས་ཀྱང་འབྱུང་ན། 8-658 བཟོད་པ་ཡིན་ལ་ཤེས་པ་མིན་པ་ནས་ལྟ་བ་མ་ཡིན་པའི་བར་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། ཡོད་དེ། དྲི་མ་མེད་པའི་བཟོད་པ་རྣམས་ཤེས་པ་མིན་ཏེ། དེས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྲ་རྒྱས་ཐེ་ ཚོམ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཡང་དག་པར་རྟོག་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དག་ཡིན་ནོ། །ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བའི་ཤེས་པའམ་བློ་ནི་ཡང་དག་པའི་ རྟོག་པ་མེད་པ་དང་། ཡོངས་སུ་འཚོལ་བའི་བསམ་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་མིན་ནོ། །བཟོད་པ་དང་ཟད་མི་སྐྱེ་ཤེས་པ་དེ་ལས་གཞན་པ་འཕགས་པ་ཟག་པ་མེད་པའི་བློ་ནི་ ལྟ་ཤེས་གཉིས་ཀའོ། །གཞན་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་རབ་ཐམས་ཅད་ནི་ཤེས་རྐྱང་དང་། ལྟ་བ་ལྔ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡང་དག་ལྟ་བ་སྟེ་དྲུག་ནི་ལྟ་བའང་ཡིན། དེ་དག་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་པའང་ཡིན་ ནོ། །ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་བཅུས་བསྡུས་ཏེ། དེ་ཡང་ཤེས་པ་ཟག་བཅས་ཟག་པ་མེད་པ་གཉིས་སུ་བསྡུས། དེ་གཉིས་ལས་དང་པོ་ཀུན་རྫོབ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཟག་མེད་ནི་ རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཆོས་ཤེས་པ་དང་ནི་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པའི་ཡུལ་ནི་ཐམས་ཅད་དོ། །ཆོས་ཤེས་བྱ་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་འབྱུང་འགོག་ལམ་མོ། ། 8-659 རྗེས་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གོང་མ་གཟུགས་གཟུགས་མེད་ན་སྤྱོད་པའི་སྡུག་བསྔལ་སོགས་སོ། །གཉིས་པོ་དེ་དག་ཉིད་བདེན་པའི

【現代漢語翻譯】 問：滅盡定（nirvāṇa-dhātu，寂滅界）和止息界（nirodha-dhātu，滅界）這四者之間有什麼區別？ 答：首先，未造作之法本身被稱為三界的舍斷界（prahāna-dhātu，斷界）。 貪慾完全止息是離貪界（vītarāga-dhātu，離欲界）。 舍斷界是捨棄貪慾之外的其他煩惱。 止息界是指捨棄非煩惱之基。 問：什麼事物能讓人厭離，那事物也能讓人離貪嗎？ 答：對苦、集二諦的忍和智（kṣānti-jñāna，忍與智）能讓人厭離，其他則不能。 問：對四聖諦的忍和智，哪些能捨棄煩惱，哪些能讓人離貪？ 答：所有能捨棄煩惱的，也能讓人離貪。 但能讓人離貪的，不一定能捨棄煩惱。 如此則有四句差別。 《阿毗達磨俱舍論》偈頌中，講到「道與補特伽羅」的內容，這是第六品。

第七品 智慧之境 第七品 智慧之境，包含智慧的辨析、對這些辨析的詳細解釋、以及獲得智慧的三種功德。首先是智慧的辨析：有時稱為『忍』，有時稱為『智』，有時稱為『正見』，有時稱為『正智』。 問：是否存在是忍而非智，乃至是正見而非見的情況？ 答：存在。無垢忍（anāsrava-kṣānti，無漏忍）不是智，因為它沒有捨棄應捨棄的細微疑惑。 由於它們具有正確認知的自性，所以是正見。 滅盡智（kṣaya-jñāna，盡智）和無生智（anutpāda-jñāna，無生智）或智慧，因為沒有正確的認知，也沒有完全尋求的意念，所以不是正見。 忍、滅盡智、無生智之外的其他聖者無漏智慧，既是見也是智。 其他的世間智慧都只是智，而五見（五種邪見）和世間的正見這六者，既是見也是世間的智慧。 一切智慧可以歸納為十種，這十種又可以歸納為有漏和無漏兩種。前者因為執著於世俗諦，所以稱為世俗智（saṃvṛti-jñāna，世俗智）。無漏智有兩種：法智（dharma-jñāna，如法智）和類智（anvaya-jñāna，比智）。 世俗智的對境是一切法。法智的行境是在欲界中修行的苦、集、滅、道等四聖諦。 類智的行境是在上界色界和無色界中修行的苦、集、滅、道等四聖諦。 這兩者本身就是真諦。

【English Translation】 Q: What is the difference between the nirvana-dhātu (realm of extinction) and the nirodha-dhātu (cessation realm)? A: Firstly, the unconditioned itself is called the prahāna-dhātu (realm of abandonment) of the three realms. The complete exhaustion of desire is the vītarāga-dhātu (realm free from desire). The prahāna-dhātu is the abandonment of afflictions other than desire. The term nirodha-dhātu refers to abandoning the basis of non-afflictions. Q: Does that which causes aversion also cause detachment from desire? A: Endurance and knowledge (kṣānti-jñāna) regarding suffering and the origin of suffering cause aversion, nothing else does. Q: Regarding the endurance and knowledge of the Four Noble Truths, which abandon afflictions and which lead to detachment from desire? A: All that abandon afflictions also lead to detachment from desire. However, that which leads to detachment from desire does not necessarily abandon afflictions. Thus, there are four possibilities. In the verses of the Abhidharmakośa, the content about 'The Path and the Person' is the sixth chapter.

Chapter Seven: The Realm of Wisdom Chapter Seven on the Realm of Wisdom includes the analysis of wisdom, detailed explanations of these analyses, and three merits of obtaining wisdom. The first is the analysis of wisdom: sometimes it is called 'endurance,' sometimes 'knowledge,' sometimes 'right view,' and sometimes 'right wisdom.' Q: Is there something that is endurance but not knowledge, or even right view but not view? A: Yes, there is. Immaculate endurance (anāsrava-kṣānti) is not knowledge because it has not abandoned the subtle doubts that should be abandoned. Because they have the nature of correct cognition, they are right views. Exhaustion knowledge (kṣaya-jñāna) and non-arising knowledge (anutpāda-jñāna) or wisdom, because they do not have correct cognition and are not of a completely seeking mind, are not views. The non-outflow wisdom of noble ones other than endurance, exhaustion knowledge, and non-arising knowledge is both view and knowledge. All other worldly wisdom is only knowledge, and the five views (five wrong views) and the worldly right view, these six are both view and worldly wisdom. All knowledge can be summarized into ten types, and these ten types can be summarized into two types: with outflows and without outflows. The former is called conventional wisdom (saṃvṛti-jñāna) because it clings to conventional truth. There are two types of non-outflow wisdom: dharma-jñāna (knowledge of dharma) and anvaya-jñāna (inferential knowledge). The object of conventional wisdom is all dharmas. The object of dharma-jñāna is the Four Noble Truths such as suffering, origin, cessation, and path practiced in the desire realm. The object of anvaya-jñāna is the Four Noble Truths such as suffering, origin, cessation, and path practiced in the upper realms of the form and formless realms. These two themselves are the true truths.

---

་བྱེ་བྲག་གིས་སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པ་སོགས་བཞིར་ཕྱེ་སྟེ། དེ་དག་ལ་དམིགས་པས་ སོ། །རྣམ་པ་དེ་བཞི་དེ་དག་ནི་ཆོས་ཤེས་རྗེས་ཤེས་ལྟ་བའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་པ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་དེ་དག་ཁོ་ན་ཟད་པ་ཤེས་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའོ། །དེ་གཉིས་དང་ པོ་སྐྱེས་པ་ནི། སྡུག་བསྔལ་དང་རྒྱུ་ཀུན་འབྱུང་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་པའི་སྡུག་ཀུན་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་རྣམ་པར་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་དང་རྗེས་ཤེས། ལམ་ ཤེས་པ་དང་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་བཞི་ལས་ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་རིག་པ་སྟེ་ཤེས་པའོ། །དེ་ཡིས་འདས་པ་མི་ཤེས་པ་ནི་བསམ་གཏན་འོག་མའི་ས་པས་གོང་མའི་ས་པ་མི་ཤེས་པའོ། །དབང་ པོ་འདས་པ་ནི་དད་མོས་དང་དུས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བས་མཐོང་ཐོབ་དང་། དུས་དང་མི་སྦྱོར་བར་རྣམ་གྲོལ་ལམ་མི་ཤེས་པའོ། །གང་ཟག་འདས་པ་མི་ཤེས་པ་ནི་ཕྱིར་མི་འོང་དགྲ་བཅོམ་ རྣམས་ཀྱི་ལམ་འོག་མས་མི་ཤེས་པའོ། །ཞིག་པ་དང་མ་སྐྱེས་པ་མི་རིག་པ་ནི་འདས་མ་འོངས་མི་ཤེས་པའོ། །ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་ཆོས་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པས་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་སེམས་མི་ཤེས་ལ། 8-660 རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པས་ཀྱང་བློ་ཆོས་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་མི་ཤེས་པའང་ཕན་ཚུན་མིན་ཞེས་བྱའོ། །མཐོང་བའི་ལམ་ལ་ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་མེད་ལ། དེའི་དམིགས་པ་ ནི་ཡོད་དེ། དེ་ལ་ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པས་མཐོང་བའི་ལམ་ཤེས་པར་འདོད་པས་སྦྱོར་བ་བྱས་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པས་མཐོང་བའི་ལམ་ལས་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་རིག་ སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་བཟོད་པ་དང་། ཆོས་ཤེས་པའོ། །རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་ལ་དམིགས་པ་ནི་སྦྱོར་བ་གཞན་གྱི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཇི་སྲིད་དེ་ལ་སྦྱོར་ བ་རྩོམ་པ་དེ་སྲིད་ཀྱིས་དེ་སེམས་བཅུ་དྲུག་པ་རྗེས་སུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་གྱི་བར་དུ་མི་ཤེས་སོ། །བསེ་རུ་ལྟ་བུས་ནི་དང་པོ་གཉིས་དང་། བརྒྱད་པ་ཀུན་འབྱུང་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ དང་གསུམ་ཤེས་ཏེ། སྦྱོར་བ་ཆུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་དང་པོ་གཉིས་དང་བཅོ་ལྔ་པ་རྣམས་ཤེས་སོ་ཟེར་རོ། །སངས་རྒྱས་ནི་སྦྱོར་བ་མེད་པར་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་སྐད་ཅིག་མ་ཀུན་མཁྱེན་ ནོ། །ཟད་པ་ཤེས་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་ལ་ཁྱད་པར་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། ཟད་པ་ཤེས་པ་བདེན་པ་རྣམས་ལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ངེས་པ་དང་། ཡང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱར་མེད་པ་ལ་སོགས་མི་སྐྱེ་བའི་བློར་འདོད་དེ། 8-661 བསྟན་བཅོས་ལས་ཟད་པ་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། བདག་གི་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་སོ། །ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པ་དང་། ཀུན་འབྱུང་སྤངས་སོ། །འགོག་པ་སྔོན་དུ་བྱས་སོ། །ལམ་བསྒོམས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་ ཤེས་པ་དེའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་དང་མཐ

【現代漢語翻譯】 將痛苦的個別認知分為四種，即知苦等，並專注于這些認知。 這四種形態並非法智、類智或見（darśana）的自性，這四種形態本身就是盡智和無生智。初生二者，即對苦和集（samudaya）的類智，因為它們專注于存在頂（bhavāgra）的苦和集之類智的形態。 在法智和類智中，道智和世俗智是瞭解他人心識的智慧。通過它無法瞭解過去，就像較低禪定境界的心識無法瞭解較高禪定境界的心識一樣。 所超越的根基是信解脫（śraddhāvimukta）和隨法行（dharmānusārin），他們證得了見道（darśanamārga），或者無法瞭解不相關的解脫道（vimokṣamārga）。 無法瞭解過去的人是那些不還者（anāgāmin）和阿羅漢（arhat），他們無法瞭解較低的道。 不瞭解壞滅和不生起，就是不瞭解過去和未來。 瞭解他人心識的智慧與法智相符，因此與類智相符的心識無法瞭解，與類智相符的智慧也無法瞭解與法智相符的智慧，這被稱為相互不瞭解。 在見道中沒有了解他人心識的智慧，但它的對境是存在的。如果有人認為通過了解他人心識的智慧可以瞭解見道，那麼通過這種結合，聲聞（śrāvaka）瞭解他人心識的智慧可以瞭解見道中的兩個剎那（kṣaṇa），即苦法忍（duḥkha dharma kṣānti）和苦法智（duḥkha dharma jñāna）。 專注于與類智相符的事物，是因為其他的結合需要被實現，因此只要他致力於這種結合，直到他獲得第十六個心識，他都不會了解。 例如，犀牛（bse ru）瞭解前兩個和第八個，即對集（samudaya）的類智和三個智慧，因為結合較少。其他人說，他們瞭解前兩個和第十五個。 佛陀（buddha）在沒有結合的情況下，瞭解見道的所有剎那。 盡智和無生智有什麼區別？盡智是對真諦（satya）的完全瞭解和確定，而無生智則被認為是無法完全瞭解的智慧。 經論中說：『什麼是盡智？我完全瞭解了我的痛苦。』這意味著瞭解，『我斷除了集，我實現了滅（nirodha），我修習了道。』這意味著從其因產生的智慧和...

【English Translation】 Dividing the individual cognition of suffering into four, such as knowing suffering, etc., and focusing on those cognitions. These four forms are not the nature of dharma-knowledge, subsequent-knowledge, or seeing (darśana), these four forms themselves are exhaustion-knowledge and non-arising-knowledge. The first two that arise are the subsequent-knowledge of suffering and origin (samudaya), because they focus on the form of subsequent-knowledge of suffering and origin of the peak of existence (bhavāgra). Among dharma-knowledge and subsequent-knowledge, path-knowledge and conventional-knowledge are the wisdom of knowing the minds of others. Through it, one cannot know the past, just as the mind of a lower meditative state cannot know the mind of a higher meditative state. The surpassed faculty is faith-liberation (śraddhāvimukta) and follower-of-doctrine (dharmānusārin), who have attained the path of seeing (darśanamārga), or cannot know the unrelated path of liberation (vimokṣamārga). The person who cannot know the past is those non-returners (anāgāmin) and arhats, who cannot know the lower path. Not knowing destruction and non-arising is not knowing the past and future. The wisdom of knowing the minds of others is in accordance with the aspect of dharma-knowledge, therefore the mind that is in accordance with subsequent-knowledge cannot know, and the wisdom that is in accordance with subsequent-knowledge also cannot know the wisdom that is in accordance with dharma-knowledge, this is called mutually not knowing. In the path of seeing, there is no wisdom of knowing the minds of others, but its object is present. If one thinks that through the wisdom of knowing the minds of others, one can know the path of seeing, then through this combination, the śrāvaka's wisdom of knowing the minds of others can know two moments (kṣaṇa) in the path of seeing, namely suffering-dharma-patience (duḥkha dharma kṣānti) and suffering-dharma-knowledge (duḥkha dharma jñāna). Focusing on what is in accordance with the aspect of subsequent-knowledge is because other combinations need to be accomplished, therefore as long as he is devoted to this combination, until he obtains the sixteenth mind, he will not know. For example, the rhinoceros (bse ru) knows the first two and the eighth, namely the subsequent-knowledge of origin (samudaya) and three wisdoms, because there are fewer combinations. Others say that they know the first two and the fifteenth. The Buddha (buddha) knows all the moments of the path of seeing without combination. What is the difference between exhaustion-knowledge and non-arising-knowledge? Exhaustion-knowledge is the complete knowledge and certainty of the truths (satya), while non-arising-knowledge is considered to be the wisdom that cannot be completely known. The scriptures say: 'What is exhaustion-knowledge? I have completely known my suffering.' This means knowing, 'I have abandoned the origin, I have realized cessation (nirodha), I have cultivated the path.' This means the wisdom arising from its cause and...

---

ོང་བ་དང་རིགས་པ་དང་། བློ་དང་རྟོགས་པ་དང་ཤེས་རབ་དང་སྣང་བ་དང་། མངོན་པར་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཟད་པ་ཤེས་པ་ ཞེས་བྱའོ། །མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན་བདག་གིས་སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་ཏེ་ཡང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱར་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བདག་གིས་ལམ་བསྒོམས་ཏེ་ཡང་སྒོམ་དུ་མེད་དོ་ ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ཤེས་པ་དེའི་རྒྱུད་ལས་བྱུང་བའི་ཞེས་རྒྱས་པར་བཤད་དོ། །ཁ་ཆེ་བ་རྣམས་བསྟན་བཅོས་ལས་དེའི་རྗེས་ལ་ལངས་པས་དེ་ལྟར་ཤེས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེའི་བྱེ་བྲག་གིས་དེ་ གཉིས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་བསྟན་ནོ་ཞེས་ཟེར། གཞན་དག་ཟག་པ་མེད་པས་ཀྱང་ཤེས་པར་སྨྲའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཤེས་པ་བཅུ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཤེས་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ། ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ ཤེས་པ། སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པ། ཀུན་འབྱུང་ཤེས་པ། འགོག་པ་ཤེས་པ། ལམ་ཤེས་པ། ཟད་པ་ཤེས་པ། མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའོ། །ཅིའི་རྒྱུས་བཅུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། རྒྱུ་བདུན་གྱིས་ཏེ། རང་བཞིན་ལས་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་སྟེ། 8-662 དོན་དམ་པ་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉེན་པོ་ལས་ནི་ཆོས་རྗེས་ཏེ། འདོད་པའི་ཁམས་དང་ཁམས་གོང་གི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་ལས་སྡུག་ཀུན་ཏེ། དམིགས་པ་ཐ་མི་དད་པའི་ ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་དང་རྣམ་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དམིགས་པ་ལས་ནི་འགོག་ལམ་སྟེ། རྣམ་དམིགས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་དང་། སྦྱོར་བ་ལས་ནི་ཕ་རོལ་པོའི་སེམས་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་ བ་རྣམས་ཀྱང་ཤེས་མོད་ཀྱི། སེམས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་བྱས་པ་ལས་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་། བྱ་བ་བྱས་པ་ཉིད་ལས་ནི་ཟད་པ་ཤེས་པ་སྟེ། བྱ་བ་བྱས་པའི་རྒྱུད་ལ་དང་ པོ་ཉིད་དུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དང་། རྒྱུ་རྒྱས་པ་ལས་ནི་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པ་སྟེ། ཟག་པ་མེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒོམ་པའི་ལམ་ལ་འགོག་པའམ། ལམ་ལ་ཆོས་ ཤེས་པ་སྒོམ་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཁམས་གསུམ་ཆར་གྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་ནོ། །འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ཐ་མ་ཡིན་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་ པ་བཅུ་པོའི་ནང་ནས་ཆོས་ཤེས་པ་དང་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག །ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་ཅན་ཡང་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་དུ་གཞན་དུའང་བཞག་སྟེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། ། 8-663 རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་ནི་རང་རང་གི་བདེན་པའི་རྣམ་པ་དག་ཏུ་འཇུག་པས་རེ་རེ་ཞིང་རྣམ་པ་བཞི་བཞི་ཡིན་ནོ། ། ཕ་རོལ་ཡིད་ཤེས་དྲི་མེད་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་ཁོ་ནར་རང་གི་བདེན་ པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་བཞི་ཅན་ཏེ། ལམ་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དྲི་མ་དང་བཅས་པ་ནི་ཤེས་བྱ་སེམས་སེམས་བྱུང་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པར

【現代漢語翻譯】 『通達與理智，智慧與領悟，聰穎與明覺，以及現觀，這些都稱為知盡。』何為知不生？即『我已完全了知痛苦，無需再次了知』，乃至『我已修習道，無需再次修習』之間的所有了知，都詳細闡述了源於此的道理。克什米爾的學者們遵循論典的教義，因此如此理解。因此，他們通過各自的特點來區分這二者。』也有人說，通過無漏也能了知。 如此一來，便有十種了知：法了知、隨了知、世俗了知、他心了知、苦了知、集了知、滅了知、道了知、盡了知、不生了知。為何是十種了知呢？因為有七種原因：從自性而言，是世俗了知，因為不能了知勝義諦。從對治而言，是法隨了知，因為是對治欲界和上界的對治品。從行相而言，是苦集了知，因為所緣相同。從行相和行相的行境所緣而言，是滅道了知，因為行相和所緣相同。從加行而言，是他心了知，雖然也能了知心所，但爲了了知心，通過加行而成就。從所作而言，是盡了知，因為在所作的相續中最初生起。從因增長而言，是不生了知，因為是所有無漏法的因。修道時，滅或道與法了知，凡是被修道所攝的，都是三界的對治品。欲界的隨了知是最後的，但不是所有行相的最後。在十種了知中，法了知和隨了知有十六種行相。世俗了知也有十六種行相，同樣可以安立在其他方面，因為它能執持一切法的自相和共相等。 十六種行相是各自進入真諦的行相，因此每一個都有四種行相。他心了知是無垢的，也同樣具有四種行相，因為是道的了知。有垢的他心了知能執持所知的心和心所的自相。

【English Translation】 'Understanding and intellect, wisdom and realization, intelligence and perception, as well as direct perception, these are all called knowing exhaustion.' What is knowing non-arising? That is, 'I have completely understood suffering, there is no need to understand it again,' up to 'I have cultivated the path, there is no need to cultivate it again,' all the understanding that arises from this is explained in detail. The scholars of Kashmir follow the teachings of the treatises, and therefore understand it in this way. Therefore, they distinguish between the two through their respective characteristics.' Some say that it can also be known through the unpolluted. Thus, there are ten kinds of knowing: knowing the Dharma, knowing accordingly, knowing the conventional, knowing the minds of others, knowing suffering, knowing the origin, knowing cessation, knowing the path, knowing exhaustion, and knowing non-arising. Why are there ten kinds of knowing? Because there are seven reasons: From the nature itself, it is knowing the conventional, because it cannot know the ultimate truth. From the antidote, it is knowing the Dharma accordingly, because it is the antidote to the desire realm and the upper realms. From the aspect, it is knowing suffering and origin, because the object of focus is the same. From the aspect and the object of focus of the aspect, it is knowing cessation and the path, because the aspect and the object of focus are the same. From the application, it is knowing the minds of others, although it can also know the mental factors, but in order to know the mind, it is accomplished through the application. From the action, it is knowing exhaustion, because it arises initially in the continuum of the action. From the increase of the cause, it is knowing non-arising, because it is the cause of all unpolluted dharmas. When cultivating the path, cessation or the path and knowing the Dharma, whatever is included in the cultivated path, is the antidote to the three realms. Knowing accordingly in the desire realm is the last, but not the last of all aspects. Among the ten kinds of knowing, knowing the Dharma and knowing accordingly have sixteen aspects. Knowing the conventional also has sixteen aspects, and can also be established in other ways, because it can grasp the self-characteristics and general characteristics of all dharmas, etc. The sixteen aspects are the aspects of entering into the truth of each, so each has four aspects. Knowing the minds of others is immaculate, and also has four aspects because it is knowing the path. Knowing the minds of others with defilements can grasp the self-characteristics of the knowable mind and mental factors.

---

་བྱེད་པ་ ཡིན་ལ། གཉིས་ཀའང་རྫས་རེ་རེ་ཞིག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་བྱེད་པ་ཅན་དེ་གང་གི་སེམས་འཛིན་པ་དེའི་ཚེ་སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་མི་འཛིན་ལ། གང་གི་ཚེ་ཚོར་བ་འཛིན་པའི་ཚེ་འདུ་བྱེད་ མི་འཛིན་པ་ལྟ་བུས་སོ། །ལྷག་མ་ཟད་མི་སྐྱེ་རྣམ་པ་བཅུ་བཞི་ཅན་ཏེ། སྟོང་པ་དང་བདག་མེད་གཉིས་མ་གཏོགས་སོ། །ཟག་མེད་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། ཁ་ཆེ་བ་རྣམས་དྲི་མ་མེད་པ་བཅུ་དྲུག་མ་གཏོགས་ཟག་པ་མེད་པའི་རྣམ་པ་མེད་དོ། །གཞན་ཉི་འོག་པ་ཡོད་ཅེས་བསྟན་བཅོས་ལས་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་མིང་ གི་སྒོ་ནས་སམ་རྫས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཞེ་ན། རྫས་སུ་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་གོ །རྣམ་པ་ཞེས་པ་ཤེས་རབ། ཤེས་རབ་ཁོ་ནས་འཛིན་པར་བྱེད་དམ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་བཅས་པའི་དང་། 8-664 དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་འཛིན་པར་བྱེད་དོ། །གང་ཅི་ཡོད་པ་ཐམས་ཅད་གཟུང་བྱ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཤེས་རབ་ནི་རྣམ་པ་དང་འཛིན་བྱེད་གཟུང་བྱ་ཡང་ ཡིན་ནོ། །དམིགས་པ་དང་བཅས་པ་ནི་འཛིན་བྱེད་དང་གཟུང་བྱའོ། །དམིགས་པ་མེད་པ་རྣམས་ནི་གཟུང་བྱ་ཁོ་ནའོ། །གཉིས་པ་དེ་དག་གི་ཞིབ་བཤད་ནི། ཤེས་པ་བཅུའི་དང་པོ་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་ རྣམ་པ་གསུམ་ལ་སྟེ་དགེ་མི་དགེ་ལུང་མ་བསྟན་ནོ། །གཞན་དགུ་རྣམས་དག་ནི་དགེ་བ་ཁོ་ནའོ། །དང་པོ་འདོད་པ་ནས་སྲིད་རྩེའི་བར་གྱི་ས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ན་ཡོད། བསམ་གཏན་བཞི་མི་ ལྕོགས་མེད་བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དྲུག་ན་ཆོས་ཤེས་བྱ་བ་དྲུག་ཡོད་དོ། །དྲུག་པོ་དེ་དང་གཟུགས་མེད་གསུམ་སྟེ་དགུ་ན་རྗེས་ཤེས་བྱ་བའོ། །དེ་བཞིན་སྡུག་ཀུན་འགོག་ལམ་ཟད་མི་སྐྱེ་དྲུག་ པོ་ས་དགུ་པོ་དེ་དག་ན་ཡོད་དོ། །གཞན་ཡིད་ཤེས་པ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་ཁོ་ན་ན་སྟེ། དེ་ནི་འདོད་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྟེན་ཅན་གྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་དོ། །ཆོས་ཤེས་བྱ་བ་འདོད་ པའི་རྟེན་ཅན་ཁོ་ནར་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་ལ། གཉིས་པོ་མ་གཏོགས་གཞན་ཐམས་ཅད་ཁམས་གསུམ་པའི་རྟེན་ཅན་ནོ། །བློ་ཤེས་རབ་ཤེས་པ་རྣམ་གྲངས། དེས་འགོག་བློ་ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞན་པ་གཅིག་སྟེ། 8-665 ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པའི་བློ་ནི་ཚོར་སེམས་ཆོས་གསུམ་མོ། །དེ་གཉིས་ལས་གཞན་པའི་ལྷག་མ་རྣམས་ནི་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་བཞི་ཆར་ཡིན་ནོ། །ཆོས་བློའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཤེས་པ་དགུ་ཡིན་ཏེ། རྗེས་ ཤེས་མ་གཏོགས་སོ། །ལམ་བློའི་ཡང་དགུ་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་མ་གཏོགས་སོ། །རྗེས་བློའི་ཡང་དགུ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཤེས་མ་གཏོགས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་དང་རྒྱུའི་བློའི་ནི་ཀུན་རྫོབ་དང་གཞན་སེམས་ཤེས་པ་ གཉིས་ཡིན་ནོ། །ཀུན་རྗོབ་གཞན་སེམས་ཟད་མི་སྐྱེའི་བཞི་ཡི་དམིགས་པ་ནི་ཤེས་པ་བཅུ་ཆར་ཡིན་ནོ། །འགོག་པ་ཤེས་པ་གཅིག་པོའི་དམིགས་པ་མིན་ནོ། །ཆོས་བཅུ་དག་

【現代漢語翻譯】 是作用，並且兩者都是對每個事物進行作用的對境。當心專注于某個事物時，它不會專注於心所；當專注于感受時，它不會專注於行蘊，諸如此類。其餘的無漏、無生具有十四種行相，除了空性和無我。如果無漏法具有其自相的行相嗎？克什米爾人認為，除了十六種清凈行相外，沒有無漏的行相。而其他日下部（Sunyata School）的人則認為有，因為經論中已包含此意。這十六種行相是通過名稱還是通過實體來區分的呢？是通過實體來區分的。行相指的是智慧嗎？僅僅通過智慧來執持嗎？不是的，它與智慧一起，以及與所緣一起，被所有其他的法所執持。凡是存在的事物都是所取境。這樣一來，智慧既是行相，又是能取和所取；與所緣一起的是能取和所取；沒有所緣的只是所取。第二，這些的詳細解釋是：十種智慧中的第一種，世俗智，有三種行相，即善、不善和無記。其他的九種都只是善的。第一種存在於從欲界到有頂的所有地。四禪和無想定的六種殊勝禪定中有六種法智。這六種以及無色界的三種，共有九種他心智。同樣，苦、集、滅、道、盡、無生這六種存在於這九地中。而意智只存在於四禪中，因為它是由欲界和色界的所依而顯現的。法智只由欲界的所依而顯現，除了這兩種之外，其他的都以三界的所依為基礎。智、慧是智慧的異名。通過它可以獲得滅盡智和法智，以及念住。他心智是感受、心和法三種。除了這兩種之外，其餘的都是四念住。法智的對境是九種智慧，除了他心智。道智也是九種，除了世俗智。他心智也是九種，除了法智。苦智和集智的對象是世俗智和他心智。世俗智和他心智、盡智、無生智這四種的對境是十種智慧。滅智不是任何一種智慧的對境。這十種法 是作用，並且兩者都是對每個事物進行作用的對境。當心專注于某個事物時，它不會專注於心所；當專注于感受時，它不會專注於行蘊，諸如此類。其餘的無漏、無生具有十四種行相，除了空性和無我。如果無漏法具有其自相的行相嗎？克什米爾人認為，除了十六種清凈行相外，沒有無漏的行相。而其他日下部（Sunyata School）的人則認為有，因為經論中已包含此意。這十六種行相是通過名稱還是通過實體來區分的呢？是通過實體來區分的。行相指的是智慧嗎？僅僅通過智慧來執持嗎？不是的，它與智慧一起，以及與所緣一起，被所有其他的法所執持。凡是存在的事物都是所取境。這樣一來，智慧既是行相，又是能取和所取；與所緣一起的是能取和所取；沒有所緣的只是所取。第二，這些的詳細解釋是：十種智慧中的第一種，世俗智，有三種行相，即善、不善和無記。其他的九種都只是善的。第一種存在於從欲界到有頂的所有地。四禪和無想定的六種殊勝禪定中有六種法智。這六種以及無色界的三種，共有九種他心智。同樣，苦、集、滅、道、盡、無生這六種存在於這九地中。而意智只存在於四禪中，因為它是由欲界和色界的所依而顯現的。法智只由欲界的所依而顯現，除了這兩種之外，其他的都以三界的所依為基礎。智、慧是智慧的異名。通過它可以獲得滅盡智和法智，以及念住。他心智是感受、心和法三種。除了這兩種之外，其餘的都是四念住。法智的對境是九種智慧，除了他心智。道智也是九種，除了世俗智。他心智也是九種，除了法智。苦智和集智的對象是世俗智和他心智。世俗智和他心智、盡智、無生智這四種的對境是十種智慧。滅智不是任何一種智慧的對境。這十種法

【English Translation】 is the function, and both are the objects of action for each thing. When the mind focuses on something, it does not focus on mental factors; when focusing on feeling, it does not focus on formations, and so on. The remaining uncontaminated, unarisen have fourteen aspects, except for emptiness and selflessness. If the uncontaminated dharma has the aspect of its own characteristic, do the Kashmiris think that apart from the sixteen pure aspects, there are no uncontaminated aspects? Others of the Sunyata School think there are, because the sutras and treatises already contain this meaning. Are these sixteen aspects distinguished by name or by entity? They are distinguished by entity. Does 'aspect' refer to wisdom? Is it held only by wisdom? No, it is held together with wisdom, and together with the object, by all other dharmas. Whatever exists is an object to be grasped. In this way, wisdom is both aspect and grasper and grasped; that which is with an object is grasper and grasped; that which is without an object is only grasped. Second, the detailed explanation of these is: the first of the ten wisdoms, conventional wisdom, has three aspects, namely good, non-good, and unspecified. The other nine are only good. The first exists in all the realms from the desire realm to the peak of existence. In the four dhyanas and the six extraordinary dhyanas of non-conceptualization, there are six dharma wisdoms. These six and the three of the formless realm, a total of nine, are other-minds wisdoms. Similarly, the six of suffering, origin, cessation, path, exhaustion, and non-arising exist in these nine realms. Mind-wisdom only exists in the four dhyanas, because it is manifested by the support of the desire and form realms. Dharma-wisdom is only manifested by the support of the desire realm, and apart from these two, all others are based on the support of the three realms. Intelligence and wisdom are synonyms for wisdom. Through it, one can obtain the wisdom of cessation and dharma wisdom, as well as mindfulness. Other-minds wisdom is the three of feeling, mind, and dharma. Apart from these two, the rest are the four mindfulnesses. The object of dharma-wisdom is the nine wisdoms, except for other-minds wisdom. Path-wisdom is also nine, except for conventional wisdom. Other-minds wisdom is also nine, except for dharma wisdom. The objects of suffering-wisdom and origin-wisdom are conventional wisdom and other-minds wisdom. The objects of these four—conventional wisdom, other-minds wisdom, exhaustion wisdom, and non-arising wisdom—are the ten wisdoms. Cessation-wisdom is not the object of any wisdom. These ten dharmas is the function, and both are the objects of action for each thing. When the mind focuses on something, it does not focus on mental factors; when focusing on feeling, it does not focus on formations, and so on. The remaining uncontaminated, unarisen have fourteen aspects, except for emptiness and selflessness. If the uncontaminated dharma has the aspect of its own characteristic, do the Kashmiris think that apart from the sixteen pure aspects, there are no uncontaminated aspects? Others of the Sunyata School think there are, because the sutras and treatises already contain this meaning. Are these sixteen aspects distinguished by name or by entity? They are distinguished by entity. Does 'aspect' refer to wisdom? Is it held only by wisdom? No, it is held together with wisdom, and together with the object, by all other dharmas. Whatever exists is an object to be grasped. In this way, wisdom is both aspect and grasper and grasped; that which is with an object is grasper and grasped; that which is without an object is only grasped. Second, the detailed explanation of these is: the first of the ten wisdoms, conventional wisdom, has three aspects, namely good, non-good, and unspecified. The other nine are only good. The first exists in all the realms from the desire realm to the peak of existence. In the four dhyanas and the six extraordinary dhyanas of non-conceptualization, there are six dharma wisdoms. These six and the three of the formless realm, a total of nine, are other-minds wisdoms. Similarly, the six of suffering, origin, cessation, path, exhaustion, and non-arising exist in these nine realms. Mind-wisdom only exists in the four dhyanas, because it is manifested by the support of the desire and form realms. Dharma-wisdom is only manifested by the support of the desire realm, and apart from these two, all others are based on the support of the three realms. Intelligence and wisdom are synonyms for wisdom. Through it, one can obtain the wisdom of cessation and dharma wisdom, as well as mindfulness. Other-minds wisdom is the three of feeling, mind, and dharma. Apart from these two, the rest are the four mindfulnesses. The object of dharma-wisdom is the nine wisdoms, except for other-minds wisdom. Path-wisdom is also nine, except for conventional wisdom. Other-minds wisdom is also nine, except for dharma wisdom. The objects of suffering-wisdom and origin-wisdom are conventional wisdom and other-minds wisdom. The objects of these four—conventional wisdom, other-minds wisdom, exhaustion wisdom, and non-arising wisdom—are the ten wisdoms. Cessation-wisdom is not the object of any wisdom. These ten dharmas

---

ནི། ཆོས་འདུས་བྱས་རྣམས་ལ་ འདོད་པ་དང་གཟུགས་གཟུགས་མེད་ཁམས་གསུམ་ན་སྤྱོད་པ་དང་དྲི་མེད་ཆོས་བཞི་རྣམས་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་གཉིས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་བརྒྱད་དུ་བྱའོ། །འདུས་མ་བྱས་རྣམས་ལ་དགེ་ བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་བྱེ་བྲག་རྣམ་པ་གཉིས་གཉིས་སུ་བྱའོ། །ཤེས་པ་དང་དེ་སྦྱར་བར་བྱ་བ་ནི། ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པའི་དམིགས་པ་ནི་ཆོས་བཅུ་པོ་ཐམས་ཅད་དོ། །ཆོས་ཤེས་པའི་ ནི་ལྔ་སྟེ། འདོད་སྤྱོད་གཉིས་དང་། ཟག་པ་མེད་པའི་གཉིས་གཉིས་ཏེ་བཞི་འདུས་མ་བྱས་དགེ་བའོ། །རྗེས་ཤེས་གྱི་བདུན་ཏེ། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་ན་སྤྱོད་པ་ཟག་པ་མེད་པ་དྲུག་འདུས་མ་བྱས་དགེ་བའོ། ། 8-666 སྡུག་ཀུན་ཤེས་པའི་དྲུག་སྟེ། ཁམས་གསུམ་ན་སྤྱོད་པ་རྣམས་སོ། །འགོག་པ་ཤེས་པའི་གཅིག་སྟེ། འདུས་མ་བྱས་དགེ་བའོ། །ལམ་ཤེས་པའི་ནི་གཉིས་ཏེ་དྲི་མེད་དག་གོ །གཞན་སེམས་ཤེས་པའི་ནི་ཁམས་ གསུམ་གྱི་མཚུངས་ལྡན་གསུམ། ཟད་མི་སྐྱེའི་དགུ་སྟེ། འདུས་མ་བྱས་ལུང་མ་བསྟན་མ་གཏོགས་སོ། །ཀུན་རྫོབ་གཅིག་པུས་རང་གི་ཚོགས་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་མེད་པའོ། །ཞེས་པ་ཉིད་དུ་ རིགས་པར་འགྱུར་བ་གང་དང་ལྡན་ལ། སོ་སྐྱེ་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་གཅིག་པུ་དང་ལྡན་ནོ། །འདོད་ཆགས་བྲལ་བ་ཞིག་ཡིན་ན་ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་དང་ཡང་ལྡན་ནོ། །འཕགས་པ་ནི་ ཟག་པ་མེད་པའི་སྐད་ཅིག་དང་པོ་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་ལ་སྟེ་ཆགས་ཅན་ཡིན་ན་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་གཅིག་དང་ལྡན་ནོ། །གཉིས་པ་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པ་ལ་ཀུན་ རྫོབ། ཆོས་ཤེས། སྡུག་ཤེས་གསུམ་དང་ལྡན་ནོ། །དེ་ཡན་ཆད་ནི་སྐད་ཅིག་མ་བཞི་ལ་ཤེས་པ་རེ་རེ་འཕེལ་བ་དང་ལྡན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ལ་རྗེས་ཤེས་པ་འཕེལ་བ་ སོགས་ཀྱིས་སོ། །གནས་སྐབས་གང་དུ་ཤེས་པ་དུ་ཐོབ་ཅེ་ན། མཐོང་བའི་ལམ་ལ་བཟོད་པ་དང་། ཤེས་པ་ཇི་ལྟར་སྐྱེས་པ་རྣམས་དེ་དང་འདྲ་བར་མ་འོངས་པ་དེའི་རྣམ་པ་བཞི་ཁོ་ན་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། ། 8-667 མཐོང་བའི་ལམ་དེ་ཉིད་ལ་རྗེས་ཤེས་གསུམ་ལ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་ཡང་ཐོབ། ཆོས་ཤེས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བདེན་པ་ཟད་པར་མངོན་པར་མ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་ པ་དེ་ནི་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་མཐའ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་ལ། དེ་རེས་འགའ་མངོན་སུམ་བྱེད་དམ་ཞེ་ན། ནམ་ཡང་མི་བྱེད་དེ། དེ་ནི་མི་སྐྱེའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པས་སོ། །ས་དུ་པའི་ ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་ཐོབ་ཅེ་ན། མཐོང་ལམ་པ་ས་གང་ཡིན་པའི་རང་གི་ས་དང་འོག་མ་པའི་སའི་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་ཐོབ་བོ། །འགོག་པ་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་གང་ཡིན་ པ་དེ་ནི་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་མཐའ་ཡིན་ནོ། །རང་བདེན་གང་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཐོབ་པ་བདེན་པ་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་ཁོ་ན་དེ་དམིགས་པ་ཡང་བདེ

【現代漢語翻譯】 問：對於有為法，在欲界、色界、無色界三界中行持的法，以及四種無垢法，具有相同與不相同兩種差別，應分為八類。 對於無為法，應分為善與非記別兩種差別，共兩類。 關於知識及其應用：世俗知識（kun rdzob shes pa）的目標是所有十種法。法智（chos shes pa）的目標有五種：欲界行持的兩種，兩種無漏法，以及無為善法。類智（rjes shes）的目標有七種：色界和無色界行持的法，六種無漏法，以及無為善法。 苦智（sdug kun shes pa）的目標有六種：三界中行持的法。滅智（'gog pa shes pa）的目標有一種：無為善法。道智（lam shes pa）的目標有兩種：無垢法。他心智（gzhan sems shes pa）的目標是三界相應的法三種。盡智（zad mi skye'i）和無生智（dga'）：除了無為非記別法之外的九種。僅僅通過世俗，除了自己的集合之外，一切法都是無我的。 與此理相符的是什麼？凡夫（so skye）只具有世俗知識。如果是有離欲者，也具有他心智。聖者（'phags pa）在無漏的第一個剎那，對於苦諦的法智忍（chos shes pa'i bzod pa），如果是具欲者，則具有一種世俗知識。第二個剎那，對於苦諦的法智，則具有世俗知識、法智、苦智三種。此後，每個剎那增加一種知識，例如，對於苦諦的類智，則增加類智等。 問：在什麼情況下獲得多少知識？在見道（mthong ba'i lam）中，忍和智如何生起，未來也將以同樣的方式獲得四種形態。在見道中，對於三種類智，也獲得世俗知識。對於法智則不然，因為除非證得真諦的滅盡。因此，世俗知識被稱為從證悟的邊緣產生。那麼，它有時會現前嗎？永遠不會，因為它是無生之法。獲得多少地的世俗知識？見道者獲得自己所在地的世俗知識，以及下地的世俗知識。證得滅的世俗知識是什麼？是念住的邊際。證得真實，獲得真諦的形態，那目標也是真諦。

【English Translation】 Question: For conditioned dharmas, those practiced in the desire realm, form realm, and formless realm—the three realms—and the four undefiled dharmas, how should they be divided into eight categories based on the differences between having similarities and dissimilarities? For unconditioned dharmas, they should be divided into two categories based on the distinction between virtuous and unspecified. Regarding knowledge and its application: The object of conventional knowledge (kun rdzob shes pa) is all ten dharmas. The object of dharma knowledge (chos shes pa) is five: the two practiced in the desire realm, the two undefiled ones, and unconditioned virtuousness. The object of subsequent knowledge (rjes shes) is seven: dharmas practiced in the form and formless realms, the six undefiled ones, and unconditioned virtuousness. The object of knowledge of suffering (sdug kun shes pa) is six: those practiced in the three realms. The object of knowledge of cessation ('gog pa shes pa) is one: unconditioned virtuousness. The object of knowledge of the path (lam shes pa) is two: the undefiled ones. The object of knowledge of others' minds (gzhan sems shes pa) is three, corresponding to the three realms. Exhaustion knowledge (zad mi skye'i) and non-arising knowledge (dga'): nine, excluding unconditioned unspecified dharmas. Solely through convention, all dharmas other than one's own aggregates are selfless. What aligns with this reasoning? An ordinary being (so skye) possesses only conventional knowledge. If one is a dispassionate being, they also possess knowledge of others' minds. A noble being ('phags pa), in the first moment of undefiled knowledge, for the forbearance of dharma knowledge of suffering (chos shes pa'i bzod pa), if they are passionate, possesses one conventional knowledge. In the second moment, for dharma knowledge of suffering, they possess three: conventional knowledge, dharma knowledge, and knowledge of suffering. Thereafter, each moment increases by one knowledge, such as for subsequent knowledge of suffering, subsequent knowledge increases, and so on. Question: In what state does one obtain how much knowledge? In the path of seeing (mthong ba'i lam), how do forbearance and knowledge arise, and in the future, one will obtain only four forms in the same way. In the path of seeing, for the three subsequent knowledges, one also obtains conventional knowledge. But not for dharma knowledge, because unless the cessation of truth is realized. Therefore, conventional knowledge is called arising from the edge of realization. Then, does it ever manifest? Never, because it is of the nature of non-arising. How much ground of conventional knowledge is obtained? A path of seeing being obtains the conventional knowledge of their own ground and the lower ground. What is the conventional knowledge of realizing cessation? It is the limit of mindfulness. Realizing truth, obtaining the form of that truth, that object is also truth.

---

ན་པ་དེ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་མཐོང་ལམ་ གྱིས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འབད་ལས་བྱུང་སྟེ་སྦྱོར་བ་ལས་འོངས་པས་སོ། །ཆགས་བཅས་ནི་བཅུ་དྲུག་པ་ལམ་ལ་རྗེས་སུ་ཤེས་པ་ལ་ཤེས་པ་གཉིས་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡིན་ལ། མ་འོངས་པ་དྲུག་ཐོབ་སྟེ། ཆོས་རྗེས་དང་བདེན་བཞི་ཤེས་པའོ། །འདོད་ལ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བས་བདུན་ཏེ། ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པའོ། །དེའི་གོང་མ་སྒོམ་པའི་ལམ་ལ་ནི་ཆགས་བཅས་ཀྱི་སྒོམ་པའི་ལམ་བཞི་ཀར་ཤེས་པ་བདུན་ཐོབ་སྟེ། 8-668 ཆོས་རྗེས་བདེན་བཞི་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པའོ། །བསམ་གཏན་བཞི་དང་གཟུགས་མེད་གསུམ་སྟེ་ས་བདུན་དེ་དག་ལས་རྒྱལ་བ་ནི་དེ་དག་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང་། །མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། མི་གཡོ་ བ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་དང་། བསམ་གཏན་སྤེལ་མར་སྒོམ་པའི་བར་ཆད་མེད་ལམ་ཇི་སྙེད་པ་དག་དང་། དེའི་ཡང་གོང་མ་སྲིད་རྩེ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་རྣམ་གྲོལ་ལམ་བརྒྱད་ལའང་ཤེས་པ་ བདུན་ཁོ་ན་ཐོབ་བོ། །སློབ་པ་ཆགས་བཅས་དབང་པོ་སྦྱོང་བའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་ལ་ཤེས་པ་དྲུག་ཐོབ་ལ། ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་མ་གཏོགས་སོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལ་དེ་བསྣན་ ཏེ་བདུན་ཐོབ་པའོ། །ཆགས་བཅས་ཆགས་བྲལ་གཉིས་ཀའི་དབང་པོ་སྦྱོང་བའི་བར་ཆད་མེད་ལམ་ལ་དྲུག །ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་ལམ་དང་ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་གཉིས་མ་གཏོགས་པའོ། །དེ་བཞིན་སྲིད་པའི་རྩེ་ མོ་བའི་བར་ཆད་མེད་ལམ་ལའང་དྲུག་གོ །ཟད་པ་ཤེས་པ་ལ་དགུའོ། །མི་སྐྱེ་བ་ནི་མ་གཏོགས་སོ། །མི་གཡོ་བས་ནི་བཅུ་ཆར་ཐོབ་བོ། ། མི་གཡོ་བ་དེར་འཕོ་བའི་རྣམ་གྲོལ་ལམ་ཐ་ མ་ལའང་བཅུ་ཐོབ་བོ། །བཤད་པའི་ལྷག་མ་འདོད་པ་ལས་ཆགས་བྲལ་བའི་རྣམ་གྲོལ་ལམ་དགུ་དང་། ས་བདུན་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་། སྤེལ་མར་སྒོམ་པའི་རྣམ་གྲོལ་ལམ་རྣམས་དང་། 8-669 མི་གཡོ་བ་རྟོགས་བྱེད་རྣམ་གྲོལ་ལམ་བརྒྱད་དང་། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་སྦྱོར་བ་དང་། ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ལམ་ཐམས་ཅད་ལ་ཟད་མི་སྐྱེ་བ་མ་གཏོགས་བརྒྱད་ཐོབ་བོ། །ས་གང་ལས་འདོད་ཆགས་ དང་བྲལ་བར་བྱ་བའི་ལམ་གང་སྦྱོར་བའི་ལམ་གཉིས་ཡིན་ལ། ཆགས་བྲལ་བས་གང་ཐོབ་དེར་ཡང་འོག་མའི་ས་ཡང་ཟག་པ་མེད་པ་ཤེས་པ་རྣམས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཟད་པ་ཤེས་པས་ཐོབ་ པ་ལ་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཡོན་ཏན་སྔོན་མེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆོས་མཐུན་པར་ཐོབ་སྟེ། ས་ཀུན་ལས་སྔོན་རྙེད་ཟིན་པ་མི་ཐོབ་བོ། །ཐོབ་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། རྙེད་པས་ཐོབ་ པ་དང་། བརྟེན་པས་ཐོབ་པ་དང་། གཉེན་པོས་ཐོབ་པ་དང་། ཐག་བསྲིངས་བའི་ཐོབ་པའོ། །དེ་ལས་རྙེད་པ་དང་རྟེན་པས་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བ་འདུས་བྱས་རྣམས་ཀྱི་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། མ་འོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་གཅིག་གོ །ད་ལྟར་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་གཉིས་ཀའོ། །གཉེན་པོ་དང་ཐག་སྲིང་བས་ཐོབ་པ་

【現代漢語翻譯】 即是那道。因為它是通過見道獲得的，所以是由努力產生，由結合而來的。具有貪慾者，在第十六剎那，于道上隨順智慧時，現在生起兩種智慧，未來獲得六種，即法隨和四諦的證悟。由於遠離對欲的貪執，獲得第七種，即知曉他人之心。在其上的修道上，具有貪慾者的修道四道，證悟七種，即法隨、四諦和世俗諦的證悟。超越四禪和三無色定，即七地，就是從這些地遠離貪慾，獲得神通和不動，以及修習禪定次第無間道的所有道，以及在其上的有頂天遠離貪慾的八解脫道，也只獲得七種智慧。有學位的具有貪慾者，在調伏根器的解脫道上獲得六種智慧，除了知曉他人之心。遠離貪慾者，加上它，獲得七種。具有貪慾和遠離貪慾兩者，在調伏根器的無間道上獲得六種，除了世俗諦的證悟和知曉他人之心。同樣，在有頂天的無間道上也獲得六種。在證得漏盡智時獲得九種，除了不生智。通過不動獲得全部十種。在轉生到不動的最後解脫道上也獲得十種。所說的剩餘部分，從欲界遠離貪慾的九解脫道，以及從七地遠離貪慾，以及神通和修習次第的解脫道，以及 證得不動的八解脫道，以及遠離貪慾的結合，以及所有特殊的道上，除了漏盡智和不生智，獲得八種。從哪個地要遠離貪慾的道和結合道是哪兩個呢？遠離貪慾者獲得什麼，在那裡也獲得下地的無漏智慧。證得漏盡智所獲得的，所有先前沒有的具有染污的功德，也以符合正法的方式獲得，不會獲得先前已經獲得的。獲得有四種方式：通過獲得而獲得，通過依賴而獲得，通過對治而獲得，通過延長而獲得。其中，通過獲得和依賴而獲得，是善的積聚的獲得，未來的獲得是一種，現在生起的獲得是兩種。通過對治和延長而獲得

【English Translation】 That itself is the path. Because it is to be obtained through the path of seeing, it arises from effort and comes from combination. One with attachment, in the sixteenth moment, when following wisdom on the path, two wisdoms arise in the present, and six are obtained in the future, namely the Dharma-following and the realization of the Four Noble Truths. By being free from attachment to desire, the seventh is obtained, which is knowing the minds of others. On the path of cultivation above that, one with attachment obtains seven wisdoms in all four paths of cultivation, namely the Dharma-following, the Four Noble Truths, and the realization of conventional truth. Transcending the four dhyanas and the three formless realms, which are the seven grounds, is to be free from attachment to desire from those grounds, to obtain supernormal powers and immovability, and all the paths of uninterrupted path of cultivating meditation in succession, and on the path of liberation from desire from the peak of existence above that, only seven wisdoms are obtained. A student with attachment obtains six wisdoms on the path of liberation of taming the faculties, except for knowing the minds of others. One free from attachment adds that and obtains seven. One with attachment and one free from attachment both obtain six on the uninterrupted path of taming the faculties, except for the realization of conventional truth and knowing the minds of others. Similarly, on the uninterrupted path of the peak of existence, six are obtained. When realizing the exhaustion of defilements, nine are obtained, except for non-arising. Through immovability, all ten are obtained. On the final path of liberation of transferring to immovability, ten are also obtained. The remaining part that was spoken, from the nine paths of liberation from desire in the desire realm, and from the liberation from desire from the seven grounds, and the paths of liberation of supernormal powers and cultivating in succession, and the eight paths of liberation of realizing immovability, and the combination of being free from desire, and on all the special paths, except for the exhaustion of defilements and non-arising, eight are obtained. From which ground are the path of liberation from desire and the path of combination the two? What does one free from desire obtain, and there also the undefiled wisdoms of the lower ground are obtained. What is obtained by realizing the exhaustion of defilements, all the previously non-existent qualities with defilements are also obtained in accordance with the Dharma, and what was previously obtained from all grounds is not obtained. There are four ways of obtaining: obtaining by acquisition, obtaining by reliance, obtaining by antidote, and obtaining by prolongation. Among these, obtaining by acquisition and obtaining by reliance are the obtaining of the accumulation of virtue, the obtaining of the future is one, and the obtaining of the present is two. Obtaining by antidote and prolongation

---

ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་ལ། ཟག་པ་མེད་པ་རྣམས་ དང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་གཉིས་པ་ཡིན་ནོ། །ཉི་འོག་པ་ཐོབ་པ་དྲུག་ཏུ་འདོད་དེ། བཞིའི་ཁར་སྡོམ་པ་ཐོབ་པ་དང་། རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཐོབ་པའོ། ། 8-670 སྔ་མ་ནི་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་ལ། ཕྱི་མ་ནི་ལུས་ཀྱིའོ། །ཁ་ཆེ་བ་དེ་གཉིས་ནི་གཉེན་པོ་དང་ཐག་སྲིང་དུ་འདུས་སོ་ཟེར་རོ། །གསུམ་པ་དེ་ཐོབ་པའི་ཡོན་ཏན་ནི། སངས་རྒྱས་ ཁོ་ནས་ཟད་པ་མཁྱེན་པའི་ཚེ་ཆོས་འདི་ནི་བརྙེས་ཀྱི་གཞན་དག་གི་མ་ཡིན་པ་མ་འདྲེས་པའོ། །དེ་ཡང་སྟོབས་བཅུ་དང་། ལ་སོགས་པ་མི་འཇིགས་པ་བཞི་དང་། དྲན་པ་ཉེར་བཞག་གསུམ་དང་། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་སྟེ་བཅོ་བརྒྱད་དོ། །དེ་ལས་གནས་དང་གནས་མིན་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ནི་ཤེས་པ་བཅུ་ཀ །ལས་དང་འབྲས་བུ་རྣམ་སྨིན་མཁྱེན་པ་ལ་བརྒྱད་དེ་འགོག་ལམ་ཤེས་པ་མ་གཏོགས་པའོ། ། བསམ་གཏན་སོགས་པ་རྣམ་ཐར་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྙོམས་འཇུག །དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ། མོས་པ་སྣ་ཚོགས་དང་ཁམས་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ལ་ནི་འགོག་ཤེས་མ་གཏོགས་པ་དགུའོ། །ཐམས་ཅད་ དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་མཁྱེན་པ་དག་ལ་བཅུའམ་གལ་ཏེ་མ་ཡིན་ན་འགོག་ཤེས་བཞག་པས་དགུའོ། །སྔོན་གནས་རྗེས་དྲན་མཁྱེན་པ་དང་། འཆི་འཕོ་སྐྱེ་བ་མཁྱེན་པ་གཉིས་ནི་ཀུན་ རྫོབ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཟག་ཟད་ཤེས་པ་འགོག་ཤེས་ཁོ་ན་ཡིན་ན་ནི་ཟག་ཟད་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་ཤེས་པ་དྲུག་སྟེ། ཆོས་རྗེས་འགོག་ཟད་མི་སྐྱེ་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་རྣམས་སོ། །འོན་ཏེ་ཟད་པ་ཤེས་པ་ཟག་པ་ཟད་པའི་རྒྱུ་ལ་ཡོད་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་ན་ཤེས་པ་བཅུ་ཡིན་ནོ། ། 8-671 ས་གར་ན། སྔོན་གནས་འཆི་འཕོ་དང་སྐྱེ་བ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་བསམ་གཏན་བཞིའི་ས་པ་དག་ན། སྟོབས་ལྷག་མ་ནི་ས་རྣམས་ཀུན་ལའོ། །ཐམས་ཅད་འཛམ་བུ་གླིང་པའི་རྟེན་ཅན་ཏེ་གཞན་དུ་སངས་ རྒྱས་མི་འབྱུང་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྟོབས་ཞེས་བྱ། འདིའི་སྟོབས་གང་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོགས་པ་མི་མངའ་བར་འཇུག་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ནི་སྲེད་མེད་ཀྱི་བུའི་སྟོབས་མངའོ། །གཞན་ དག་ཚིགས་དང་ཚིགས་ན་སྲེད་མེད་ཀྱི་བུའི་སྟོབས་མངའ་ཟེར་རོ། །སྲེད་མེད་བུའི་སྟོབས་ཀྱི་ཚད་ཅི། གླང་ཆེན་སོགས་ནི་གླང་ཆེན་ཕལ་པ་བཅུའི་སྟོབས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྤོས་ཀྱི་གླང་པོ་ཆེ་ གཅིག་གི་སྟོབས། དེ་བཞིན་དུ་ཚན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོ། རབ་གནོན། ཡན་ལག་མཆོག །སྟོབས་མཆོག །སྲེད་མེད་ཀྱི་བུ་བདུན། སྔ་མ་སྔ་མ་ལས་བཅུས་ལྷག་པའི་སྟོབས་ཡིན་ནོ། །འགའ་ཞིག་དེ་ཕྱེད་དེ། སྟོབས་ མཆོག་བཅུའི་སྟོབས་གཉིས་སྲེད་མེད་ཀྱི་བུའི་སྟོབས་ཟེར་རོ། །ལུས་ཀྱི་སྟོབས་དེ་ནི་རེག་བྱའི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། །མི་འཇིགས་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་ཡང་ཇི་ལྟར་སྟོབ

【現代漢語翻譯】 是有漏法（指仍然受煩惱和業力影響的法），而無漏法（指不受煩惱和業力影響的法）以及有染污性和不可言說的法是第二種。 獲得『ཉི་འོག་པ་』（藏文）被認為是六種：四種加上獲得誓言和獲得『རྣམ་པར་འཇིག་པ་』（藏文，字面意思：完全摧毀）。 前者屬於諸根（感官），後者屬於身體。克什米爾人說這二者包含在對治和遠近之中。 獲得第三種的功德是：只有當佛陀知曉諸法已盡時，才能獲得此法，其他人都無法獲得，是獨一無二的。也就是十力、四無畏、三種念住和大悲心，共十八種。 其中，知曉處與非處之力的智慧有十種，知曉業與果報異熟有八種，除了知曉止息之道外。 禪定等解脫、三摩地、等至，知曉上根與非上根，知曉各種意樂和各種界之力的智慧有九種，除了知曉止息外。知曉一切行道及其果的智慧有十種，如果不是這樣，則保留止息的智慧，為九種。知曉宿住隨念和知曉生死（死亡和再生）的兩種智慧是世俗智慧。 如果知曉漏盡的智慧僅僅是知曉止息，那麼知曉漏盡之力的智慧有六種：法、隨法、止息、滅盡、不生和世俗智慧。或者，如果知曉滅盡的智慧是存在於導致煩惱滅盡之因中的智慧，那麼就有十種智慧。 在何處？宿住隨念和知曉生死之力的智慧存在於四禪的境界中，其餘的力量存在於所有境界中。一切都以贍部洲為所依，因為佛陀不會在其他地方出現。 為什麼稱為力？因為這種力量能夠毫無阻礙地進入所有應知的事物中。佛陀的身體具有『སྲེད་མེད་ཀྱི་བུའི་སྟོབས་』（藏文，梵文天城體：अतृप्तपुत्रबल，梵文羅馬擬音：atriptaputrabala，漢語字面意思：無厭足子之力）。 其他人說，在關節和關節之間存在『སྲེད་མེད་ཀྱི་བུའི་སྟོབས་』（藏文，梵文天城體：अतृप्तपुत्रबल，梵文羅馬擬音：atriptaputrabala，漢語字面意思：無厭足子之力）。『སྲེད་མེད་བུའི་སྟོབས་』（藏文，梵文天城體：अतृप्तपुत्रबल，梵文羅馬擬音：atriptaputrabala，漢語字面意思：無厭足子之力）的程度是多少？例如，普通大象十頭的大象的力量，等於一頭香象的力量。同樣，還有大香象、勝象、上肢象、最勝力象、『སྲེད་མེད་ཀྱི་བུ་』（藏文，梵文天城體：अतृप्तपुत्र，梵文羅馬擬音：atriptaputra，漢語字面意思：無厭足子）七種，後者比前者強十倍。有些人說是一半，最勝力象的十分之二是『སྲེད་མེད་ཀྱི་བུའི་སྟོབས་』（藏文，梵文天城體：अतृप्तपुत्रबल，梵文羅馬擬音：atriptaputrabala，漢語字面意思：無厭足子之力）。身體的力量是觸覺的生處。 四種無畏又如何成為力呢？

【English Translation】 These are the dharmas with outflows (referring to dharmas still affected by afflictions and karma), while the dharmas without outflows (referring to dharmas not affected by afflictions and karma) and those that are defiled and unpredicatable are the second type. Obtaining 'ཉི་འོག་པ་' (Tibetan) is considered to be six types: four plus obtaining vows and obtaining 'རྣམ་པར་འཇིག་པ་' (Tibetan, literally: complete destruction). The former belongs to the faculties (senses), and the latter belongs to the body. The Kashmiris say that these two are included in antidotes and proximity. The merit of obtaining the third is: only when the Buddha knows that all dharmas are exhausted can this dharma be obtained, and others cannot obtain it, it is unique. That is, the ten powers, the four fearlessnesses, the three mindfulnesses, and the great compassion, a total of eighteen. Among them, the wisdom of knowing the power of what is possible and impossible has ten types, and knowing the ripening of karma and its fruits has eight types, except for knowing the path of cessation. Dhyana, etc., liberation, samadhi, equanimity, the wisdom of knowing superior and non-superior faculties, and knowing various intentions and various realms has nine types, except for knowing cessation. The wisdom of knowing all paths and their fruits has ten types, and if not, then retaining the wisdom of cessation, there are nine types. The two wisdoms of knowing the recollection of past lives and knowing death and rebirth are conventional wisdom. If the wisdom of knowing the exhaustion of outflows is only knowing cessation, then the wisdom of knowing the power of the exhaustion of outflows has six types: dharma, following dharma, cessation, extinction, non-arising, and conventional wisdom. Or, if the wisdom of knowing exhaustion is the wisdom that exists in the cause that leads to the exhaustion of afflictions, then there are ten types of wisdom. Where are they located? The wisdom of the power of recollecting past lives and knowing death and rebirth exists in the realm of the four dhyanas, and the remaining powers exist in all realms. Everything is based on Jambudvipa, because Buddhas do not appear elsewhere. Why is it called power? Because this power can enter all knowable things without hindrance. The body of the Buddha has the power of 'སྲེད་མེད་ཀྱི་བུའི་སྟོབས་' (Tibetan, Sanskrit Devanagari: अतृप्तपुत्रबल, Sanskrit Romanization: atriptaputrabala, Chinese literal meaning: power of the insatiable son). Others say that between the joints there is the power of 'སྲེད་མེད་ཀྱི་བུའི་སྟོབས་' (Tibetan, Sanskrit Devanagari: अतृप्तपुत्रबल, Sanskrit Romanization: atriptaputrabala, Chinese literal meaning: power of the insatiable son). What is the extent of 'སྲེད་མེད་བུའི་སྟོབས་' (Tibetan, Sanskrit Devanagari: अतृप्तपुत्रबल, Sanskrit Romanization: atriptaputrabala, Chinese literal meaning: power of the insatiable son)? For example, the power of ten ordinary elephants is equal to the power of one fragrant elephant. Similarly, there are great fragrant elephants, victorious elephants, superior limb elephants, supreme power elephants, 'སྲེད་མེད་ཀྱི་བུ་' (Tibetan, Sanskrit Devanagari: अतृप्तपुत्र, Sanskrit Romanization: atriptaputra, Chinese literal meaning: insatiable son) seven types, the latter being ten times stronger than the former. Some say it is half, two-tenths of the power of the supreme power elephant is the power of 'སྲེད་མེད་ཀྱི་བུའི་སྟོབས་' (Tibetan, Sanskrit Devanagari: अतृप्तपुत्रबल, Sanskrit Romanization: atriptaputrabala, Chinese literal meaning: power of the insatiable son). The power of the body is the birth place of tactile sensation. How do the four fearlessnesses become power?

---

ས་ནི་དང་པོ་དང་བཅུ་པ་གཉིས་པ་ བདུན་པ་བཞིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ན་མཁྱེན་པ་ཉིད་དང་མི་འཇིགས་པ་འདྲ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། མི་འཇིགས་པ་ནི་མི་སྐྲག་པ་ཡིན་ལ། འདི་དག་གིས་ཀྱང་མི་སྐྲག་པར་འགྱུར་རོ། །དྲན་པ་ཉེར་བཞག་གསུམ་ནི། 8-672 དྲན་པ་དང་ཤེས་རབ་ཤེས་བཞིན་བདག་ཉིད་གསུམ། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བློ་ཡིན་ནོ། །ཅིས་ཐུགས་རྗེ་དེ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཞེ་ན། ཚོགས་གཉིས་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་། རྣམ་པ་སྡུག་བསྔལ་ གསུམ་ལ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་དང་། ཁམས་གསུམ་གྱི་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱིས་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་འདྲ་བར་འཇུག་པས་མཉམ་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་ཐམས་ཅད་ལས་ཆེས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་གྱིས་ སོ། །སྙིང་རྗེ་དང་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་གཉིས་ལ་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། ཐ་དད་བྱ་བ་རྣམ་པ་བརྒྱད་དེ། ངོ་བོ་ཉིད་ལས་ཞེ་སྡང་མེད་པ་དང་གཏི་མུག་མེད་ པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་དང་། རྣམ་པ་ལས་ནི་དང་པོ་སྡུག་བསྔལ་གཅིག་དང་གསུམ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན་དང་། དམིགས་པ་ལས་ནི་ཁམས་གཅིག་དང་གསུམ་གྱི་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པ་དང་། ས་ལས་ ནི་བསམ་གཏན་བཞི་དང་། བཞི་པའི་བསམ་གཏན་དང་། རྒྱུད་ལས་ནི་ཉན་ཐོས་སོགས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་། ཐོབ་པ་ལས་ནི་འདོད་ཁམས་དང་སྲིད་རྩེའི་ཆགས་བྲལ་བས་ཐོབ་པའི་ ཕྱིར་དང་། ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོབ་པ་དང་སྐྱོབ་པ་དང་། མི་འདྲ་བ་དང་འདྲ་བར་ཐུགས་རྗེ་མཛད་པ་བརྒྱད་དོ། །ཅི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ནི་རྒྱུ་གསུམ་པོ་སྔོན་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་དང་། 8-673 ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་པ་དང་། འགྲོ་བའི་དོན་སྤྱོད་པས་མཉམ་པ་ཉིད་དེ། སྐུ་ཚེ་དང་རིགས་དང་སྐུ་བོངས་ཚོད་ཀྱིས་མིན་ཏེ་དེ་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་དོ། །དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ མ་འདྲེས་པའི་ཡོན་ཏན་ཡིན་ལ། ཆོས་གཞན་ནི་སློབ་མ་ཉན་ཐོས་དང་ཐུན་མོང་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་དང་ཡང་སྟེ། གང་རྣམས་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང་། སྨོན་ནས་ ཤེས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་སོགས་པ་བསམ་གཏན་གཟུགས་མེད་ཚད་མེད་རྣམ་པར་ཐར་པ་ཟིལ་གནོན་ཟད་པར་ལ་སོགས་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ ནི་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་བསམ་གཏན་ཐ་མ་སྟེ་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་ས་པ། དེ་ཡང་དགྲ་བཅོམ་མི་གཡོ་བའི་ཆོས་ཅན་ཁོ་ནའི་ཡིན་ལ། མི་དག་གི་ནང་དུ་བསྐྱེད་པ་དེའི་དམིགས་པ་ཉོན་ མོངས་པ་འདོད་པར་གཏོགས་པ་མ་སྐྱེས་པ་བཞི་དང་བཅས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་ནོ། །སྨོན་ནས་ཤེས་པའང་གཞན་དེ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ལ། དེའི་དམིགས་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོ། །སྨོན་པ་སྔར་བཏང་བའི་ ཤེས་པ་ཡིན་པས་སྨོན་ཤེས་སོ། །ཉོན་མོངས་མེད་ཤེས་མི་གཡོ་བ། མིའ

【現代漢語翻譯】 如同初地、十地、二地、七地一樣，如何理解智慧與無畏是相同的呢？無畏就是不恐懼，這些（智慧）也能使人不恐懼。三種近念（dran pa nyer bzhag gsum）： 是正念、智慧、正知三種自性。大悲心是世俗諦的智慧。為何說大悲是『大』的呢？因為它能成就二資糧（福德資糧和智慧資糧），並且能覺知三種痛苦（苦苦、壞苦、行苦），以及以三界有情為對境，對一切有情平等而行，並且它超越一切。 慈悲和偉大的慈悲之間有什麼區別？有八種區別：從自性上來說，一個是無嗔的自性，一個是無癡的自性；從相狀上來說，前者具有一種痛苦和三種痛苦的相狀；從所緣上來說，前者緣一個界（欲界）的有情，後者緣三個界（欲界、色界、無色界）的有情；從地（sa）上來說，前者是四禪，後者是第四禪；從相續上來說，前者是聲聞等和獨覺的相續之生起；從獲得上來說，前者通過脫離欲界和有頂而獲得；後者是不救護和救護，以及不相同和相同的大悲。這有八種（不同）。 一切佛都是平等的嗎？一切佛在三個方面是平等的：首先，通過福德和智慧二資糧而圓滿成就；其次，法身圓滿成就；第三，利益眾生之行是平等的。但在壽命、種姓和身量上有差別。這些是不共于佛陀的功德，其他的法與聲聞弟子是共同的。有些與凡夫也是共同的。哪些呢？無煩惱、愿智、各別正智、神通等，以及禪定、無色定、無量定、解脫、勝伏、滅盡等。無煩惱是世俗智，是最後的禪定，即第四禪的地。它僅僅是阿羅漢不退轉之法，在人之中生起，其對境是煩惱，是屬於欲界的未生起的四種（煩惱）及其所緣。愿智也如其他一樣，它的對境是一切法。因為愿是先前發出的智慧，所以稱為愿智。無煩惱智是不退轉的。

【English Translation】 Like the first Bhumi, the tenth Bhumi, the second Bhumi, and the seventh Bhumi, how is it understood that wisdom and fearlessness are the same? Fearlessness is not being afraid, and these (wisdoms) also make one not afraid. The three mindfulnesses (dran pa nyer bzhag gsum): Are the three natures of mindfulness, wisdom, and perfect knowledge. Great compassion is the wisdom of conventional truth. Why is great compassion considered 'great'? Because it accomplishes the two accumulations (accumulation of merit and accumulation of wisdom), and it perceives the three kinds of suffering (the suffering of suffering, the suffering of change, and pervasive suffering), and with sentient beings of the three realms as its object, it acts equally towards all sentient beings, and it transcends all. What is the difference between loving-kindness and great compassion? There are eight differences: From the perspective of nature, one is the nature of non-anger, and the other is the nature of non-ignorance; from the perspective of aspect, the former has the aspect of one suffering and three sufferings; from the perspective of object, the former focuses on sentient beings of one realm (the desire realm), and the latter focuses on sentient beings of the three realms (the desire realm, the form realm, and the formless realm); from the perspective of ground (sa), the former is the four dhyanas, and the latter is the fourth dhyana; from the perspective of continuum, the former is the arising of the continuum of Shravakas and Pratyekabuddhas; from the perspective of attainment, the former is attained by detachment from the desire realm and the peak of existence; the latter is the great compassion that does not protect and protects, and is not the same and is the same. These are eight (differences). Are all Buddhas equal? All Buddhas are equal in three aspects: First, they are perfectly accomplished through the two accumulations of merit and wisdom; second, the Dharmakaya is perfectly accomplished; third, the act of benefiting sentient beings is equal. But there are differences in lifespan, lineage, and physical size. These are the qualities that are not shared with the Buddhas, and other dharmas are shared with Shravaka disciples. Some are also shared with ordinary beings. Which ones? Non-affliction, wish-wisdom, individual perfect wisdom, supernormal powers, etc., as well as dhyana, formless dhyana, immeasurable dhyana, liberation, subjugation, cessation, etc. Non-affliction is conventional wisdom, the last dhyana, which is the ground of the fourth dhyana. It is only the Dharma of the Arhat who does not regress, arising among people, its object is affliction, which is the unarisen four (afflictions) belonging to the desire realm and its object. Wish-wisdom is also like the others, its object is all dharmas. Because the wish is the wisdom previously sent forth, it is called wish-wisdom. Non-affliction wisdom is non-regressing.

---

ི་ནང་དུ་བསྐྱེད་པ་དེ་བཞིན་འདི་ཡང་སྟེ། ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་། དོན་དང་། ངེས་པའི་ཚིག་དང་། སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་ཡང་ཡིན་ལ། 8-674 གསུམ་གྱི་དམིགས་པ་ནི། གོ་རིམ་བཞིན། མིང་ཚིག་ཡི་གེའི་ཚོགས་དང་། དོན་དང་ངག་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། ། བཞི་པ་རིག་པ་ཐག་ཐོགས་མེད་པར་མངོན་པར་བརྗོད་པ་ཉིད་དང་། ལམ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་བ་ཉིད་དེ་གསལ་བར་བྱ་བ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་དམིགས་པ་ངག་དང་ལམ་ཡིན་ལ། དེ་ནི་ཤེས་པ་དགུ་སྟེ་འགོག་ཤེས་མ་གཏོགས་ པའོ། །ས་ནི་འདོད་པ་ནས་སྲིད་རྩེའི་བར་ཐམས་ཅད་དོ། །དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ནི་དོན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡིན་ན་ཤེས་པ་བཅུའམ། དོན་མྱང་འདས་ཡིན་ན་ཤེས་པ་དྲུག་སྟེ། ཆོས་ རྗེས་འགོག་ཟད་མི་སྐྱེ་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་དྲུག་གོ །དེ་ནི་ས་ཀུན་ནའོ། །གཞན་ཆོས་དང་ངེས་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་གཉིས་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ། ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་ རིག་པ་ས་ལྔ་སྟེ། འདོད་པ་དང་བསམ་གཏན་བཞི་ནའོ། །ངག་ནི་ངེས་ཚིག་སྟེ། འདོད་པ་དང་བསམ་གཏན་དང་པོ་ནའོ། །གང་ལ་གཅིག་ཡོད་པ་དེ་ལ་གདོན་མི་ཟ་བ་སོ་སོ་ཡང་དག་ པར་རིག་པ་བཞི་ཆར་ཡོད་དེ་གཅིག་མ་ཚང་བར་ནི་དེ་ཐོབ་པ་མེད་པའོ། །ཉོན་མོངས་མེད་སོགས་དྲུག་པོ་དེ་དག་རབ་ཀྱི་མཐའ་པའི་བསམ་གཏན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཐོབ་བོ། །བཞི་པ་རབ་མཐའ་དེ་ནི། 8-675 ཉོན་མོངས་མེད་སྨོན་ཤེས་ཡང་དག་རིགས་གསུམ་རབ་མཐའ་དེ་ཉིད་དང་རྣམ་པ་དྲུག་གི་བདག་ཉིད་དོ། །ངེས་ཚིག་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ནི་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཐོབ་པ་ཡིན་གྱི། བསམ་གཏན་བཞི་པའི་ ས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རབ་ཀྱི་མཐའ་ཞེས་པའང་བསམ་གཏན་གྱི་མཐའ་སྟེ་བསམ་གཏན་བཞི་པའོ། །དེ་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སེམས་ལས་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ལ། དེ་ལས་ བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ནས་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་གྱི་བར་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ །མི་མཐུན་པ་ནི་ཡང་འདོད་སྤྱོད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་བར་ལའོ། །དེ་ལས་ཡང་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་བར་དུ་མཐུན་པ་ཡིན་ ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ས་ཀུན་གྱི་མཐུན་པར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིས་འཕེལ་བའི་རབ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི། དེ་ལྟར་སྒོམ་པ་ཆུང་ངུ་ལས་འབྲིང་། འབྲིང་ལས་ཆེན་པོ་ལ་སྙོམ་པར་འཇུག་པ་སྟེ། བསམ་ གཏན་འདི་ལྟ་བུ་ནི་རབ་ཀྱི་མཐའ་པ་སྟེ། འདི་ལ་མཐར་རབ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོད་པའོ། །དྲུག་པོ་དེ་དག་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ལས་གཞན་སྦྱོར་བ་ལས་སྐྱེས་པ་སྟེ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་ཐོབ་ པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ནི་སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེའི་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ནི་བཞེད་པ་ཙམ་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་ནོ། ། 8-676 དེ་དག་ཉན་ཐོས་

【現代漢語翻譯】 就像在其中產生的那樣，這也是如此。四種正知（梵文：प्रतिसंविद्，pratisaṃvid，巴利語：patisambhidā，漢語字面意思：辨才）是：對各種法（梵文：धर्म，dharma，巴利語：dhamma，漢語字面意思：法）的正確理解，對意義的正確理解，對確定詞語的正確理解，以及對自信的正確理解。 三種專注的目標是：按照順序，對名稱、詞語、字母的集合，以及對意義和語言的無礙理解。第四種是無礙的表達能力，以及對禪定的掌握，即對清晰的顯現無礙的理解。其目標是語言和道路。這是九種知識，除了止滅識之外。範圍是從慾望界到有頂天的一切。對意義的正確理解是指所有的意義和法，如果是十種知識，或者如果是涅槃的意義，則是六種知識，即法、隨滅、滅盡、不生、世俗的六種知識。這是在所有範圍內的。另外兩種，即對法和確定詞語的正確理解，是世俗的知識。對法的正確理解在五個範圍內，即慾望界和四個禪定中。語言是確定詞語，在慾望界和初禪中。凡是擁有一種的，就必然擁有全部四種無礙解，因為缺少一種就無法獲得它們。無煩惱等六種是通過最高禪定的力量獲得的。第四種最高禪定是： 無煩惱、愿、知識、正確的種姓三種，最高禪定本身具有六種形態的性質。對確定詞語的正確理解是通過它的力量獲得的，而不是第四禪定的範圍。所謂『最高』，是指禪定的最高，即第四禪定。這是從慾望界的行心進入初禪，然後從二禪進入到非想非非想處。不一致的是慾望界的行心之間。從那裡到第四禪定是一致的，這樣就使所有範圍都一致了。增長的圓滿是：像這樣從小到中，從中到大地進入禪定，這樣的禪定是最高的，因為這有最終的圓滿。這六種也是從佛陀之外的努力中產生的，不是通過脫離貪慾而獲得的。佛陀的則沒有任何努力產生的，因為他是所有法的主宰。他所有圓滿的功德的顯現僅僅取決於他的意願。 這些聲聞（梵文：Śrāvaka，漢語字面意思：聽者）...

【English Translation】 Just as it arises within, so it is here as well. The fourfold perfect knowledges (Sanskrit: प्रतिसंविद्, pratisaṃvid, Pali: patisambhidā) are: the correct understanding of various dharmas (Sanskrit: धर्म, dharma, Pali: dhamma), the correct understanding of meaning, the correct understanding of definitive words, and the correct understanding of confidence. The three objects of focus are: in order, the collection of names, words, and letters, and the unobstructed understanding of meaning and language. The fourth is the unobstructed manifestation of knowledge, and the mastery of samādhi, which is the unobstructed understanding of clear manifestation. Its object is language and the path. This is nine knowledges, excluding the cessation of consciousness. The scope is all from the desire realm to the peak of existence. The correct understanding of meaning refers to all meanings and dharmas, if it is ten knowledges, or if it is the meaning of nirvana, it is six knowledges, namely dharma, subsequent cessation, extinction, non-arising, and conventional knowledge. This is in all realms. The other two, namely the correct understanding of dharma and definitive words, are conventional knowledge. The correct understanding of dharma is in five realms, namely the desire realm and the four dhyanas. Language is definitive words, in the desire realm and the first dhyana. Whoever has one necessarily has all four perfect knowledges, because without one, they cannot be obtained. The six, such as non-affliction, are obtained through the power of the highest dhyana. The fourth highest dhyana is: Non-affliction, aspiration, knowledge, the three correct lineages, the highest dhyana itself has the nature of six forms. The correct understanding of definitive words is obtained through its power, not the realm of the fourth dhyana. The so-called 'highest' refers to the highest of dhyanas, namely the fourth dhyana. This is entering the first dhyana from the mind of the desire realm, and then entering from the second dhyana to the realm of neither perception nor non-perception. What is inconsistent is between the minds of the desire realm. From there to the fourth dhyana is consistent, thus making all realms consistent. The perfection of increase is: like this, entering samādhi from small to medium, from medium to large, such samādhi is the highest, because this has the ultimate perfection. These six are also produced from efforts other than the Buddha, not obtained through detachment from desire. The Buddha's has no effort produced at all, because he is the lord of all dharmas. The manifestation of all his perfect qualities depends solely on his will. These Śrāvakas (Sanskrit: Śrāvaka)...

---

དང་ཐུན་མོང་བ་རྣམས་སོ། །མངོན་ཤེས་སོགས་ནི་སོ་སྐྱེ་དང་ཡང་ཐུན་མོང་བ་སྟེ། མངོན་པར་ཤེས་པའང་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཡུལ་ཤེས་པ་སྔོན་དུ་བྱ་བའི་མངོན་ཤེས་དང་། ལྷའི་ རྣ་བ་དང་། ཡིད་དམ་སེམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དང་ནི། སྔོན་གྱི་ཚེ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། འཆི་འཕོ་སྐྱེ་བ་དང་། ཟག་པ་ཟད་པ་ཤེས་པ་མངོན་དུ་བྱ་བ་ཡི་མངོན་པར་ཤེས་པ་སྟེ་ རྣམ་དྲུག་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་མ་མ་གཏོགས་སོ་སྐྱེ་དང་ཐུན་མོང་བ། དགེ་སྦྱོང་ཚུལ་གྱི་འབྲས་བུ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་གྱི་བློ་ཡིན་ནོ། །བཞི་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཤེས་པ་སྟེ་སེམས་ཀྱི་ རྣམ་གྲངས་དང་། ཟག་པ་ཟད་པ་ཤེས་པའི་མངོན་ཤེས་མ་གཏོགས་པའོ། །སེམས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཤེས་པ་ལ་ལྔ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་རྗེས་ལམ་ཀུན་རྫོབ་ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་ལྔའོ། །ཟད་པའི་མངོན་ཤེས་སྟོབས་ བཞིན་དུ་དྲུག་གམ་བཅུ་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ས་ཐམས་ཅད་པ་ཡིན་ལ། ལྷག་མ་ལྔ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་དག་ཡིན་ནོ། །མངོན་ཤེས་ལྔ་ནི་རང་དང་འོག་སའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའོ། །འདི་དག་ཇི་ ལྟར་ཐོབ་ཅེ་ན། མ་འདྲིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སྦྱོར་བས་ཐོབ་ཕྱིར་དང་། འདྲིས་པ་ཚེ་རབས་གཞན་དུ་གོམས་པར་བྱ་བས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་ཐོབ་བོ། །གསུམ་པ་སེམས་ཀྱི་མངོན་ཤེས་ནི། སེམས་དང་སེམས་བྱུང་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། 8-677 ཚོར་སེམས་ཆོས་དྲན་པ་ཉེར་བཞག་གསུམ་མོ། །དང་པོ་ལུས་དྲན་པ་ཉེ་བར་བཞག་པ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་རྣ་བ་ལྷའི་མིག་གི་མངོན་ཤེས། ལྷག་མ་བཞི་ཆར་གྱི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་ལས་ལྷའི་མིག་ དང་ལྷའི་རྣ་བའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་དགེ་བ་ཡིན་ནོ། །སྔོན་གནས་འཆི་འཕོ་སྐྱེ་བ་ཟག་མེད་ཤེས་པ་གསུམ་ནི་མི་སློབ་པའི་རིག་པ་གསུམ་ ཞེས་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འདི་དག་ནི་གོ་རིམ་བཞིན་དུ། སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་། སོགས་པ་ཕྱི་མའི་མཐའ་དང་། བར་མ་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པ་མ་རིག་པར་ནི་ཟློག་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལས་དོན་དམ་པར་ མི་སློབ་པའི་རིག་པ་ནི་གསུམ་གྱི་མཐའ་མ་ཁོ་ནའོ། །གཞན་གཉིས་ནི་དེའི་རྒྱུད་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་མི་སློབ་པར་ངེས་ཞེས་བྱས་ཀྱི། དོན་ལ་དེ་སློབ་མི་སློབ་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་ནོ། །མངོན་ པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་སློབ་པའི་རིག་པར་རིགས་ན་དེ་སྐད་མ་བརྗོད་ཅེ་ན། སློབ་ལ་འདོད་ན་སློབ་པ་དེ་རྒྱུད་མ་རིག་པ་དང་བཅས་བཞིན་དུ་རིག་པ་རྣམ་པར་གཞག་དུ་མི་རུང་ བས་མ་བཤད་དེ། མ་རིག་པས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་ཤེས་དེ་དག་ལས། དང་པོ་གསུམ་པ་དྲུག་པ་ནི་རིམ་པ་བཞིན་ཆོ་འཕྲུལ་རྣམ་པ་གསུམ་རྣམས་ཡིན་ནོ་སྟེ། རྫུ་འཕྲུལ་དང་། 8-678 ཀུན་བརྗོད་པ་དང་། རྗེས་སུ་བསྟན་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་ལོ། །དེ་དག་གི་ནང་ན་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་མཆོག་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མི་འཁྲུལ་བའི་ཕྱིར

【現代漢語翻譯】 以及共同之處。神通等也與凡夫有共同之處，即神通也分為先以知曉神變之境為前提的神通，以及天耳通、 心念或心之類別、前世追憶、生死輪迴、知曉煩惱已盡的神通，共六種。除了最後一種，其餘與凡夫共同。如同沙門果，是解脫道的智慧。 四種是世俗智慧，即心的類別，以及除了知曉煩惱已盡的神通之外的其他神通。知曉心之類別有五種，即法、隨法、道、世俗、知曉他人心。知曉煩惱已盡的神通如同力量，是第六或第十種。這是所有地的智慧，其餘五種是四禪的智慧。五種神通是自身和地獄的境界。 這些如何獲得呢？不熟悉的人通過修習獲得，熟悉的人通過在其他世的串習，通過離欲獲得。第三種心念神通，因為是緣於心和心所， 即受、心、法、念住三者。第一種身念住是神變、天耳、天眼神通。其餘四種都是自性。其中天眼通和天耳通是無記的，其餘都是善的。前世、生死輪迴、無漏智三種被稱為不學之三明。 為什麼這些依次是針對前際、后際以及中間的無明而設的呢？因為它們能對治無明。因此，從究竟意義上來說，不學之明只有最後一種。其他兩種是從其相續中產生的，因此被確定為不學，但實際上它們既非學也非不學。如果所有神通都屬於有學之明，為什麼不這樣說呢？如果認為是有學，那麼在有學的情況下，相續與無明並存時，就不能安立為明，因為無明會壓制它。 在這些神通中，第一、第三、第六種依次是三種神變，即神變、 教誡和隨教導的神變。其中，隨教導的神變是最好的，為什麼呢？因為它不會出錯。

【English Translation】 and commonalities. Superknowledges are also common with ordinary beings, namely, superknowledges are also divided into superknowledges that take knowing the realm of magical transformations as a prerequisite, as well as the divine ear, thoughts or categories of mind, recollection of past lives, transmigration of death and birth, and knowing the exhaustion of defilements, totaling six types. Except for the last one, the others are common with ordinary beings. Like the fruits of a contemplative, it is the wisdom of the path of liberation. Four are mundane knowledges, namely, the categories of mind, and other superknowledges except for knowing the exhaustion of defilements. Knowing the categories of mind has five types, namely, Dharma, following Dharma, the path, mundane, and knowing the minds of others. Knowing the exhaustion of defilements, like strength, is the sixth or tenth. This is the wisdom of all grounds, and the remaining five are the wisdoms of the four dhyanas. The five superknowledges are the realms of oneself and the lower realms. How are these obtained? Those who are unfamiliar obtain them through practice, and those who are familiar obtain them through habituation in other lives, through detachment from desire. The third type, the superknowledge of mind, is because it is based on mind and mental factors, namely, feeling, mind, and the three mindfulnesses of Dharma. The first mindfulness of body is the superknowledge of magical transformation, divine ear, and divine eye. The remaining four are all of the nature of self. Among these, the superknowledges of divine eye and divine ear are unspecified. The remaining ones are virtuous. The three knowledges of past lives, transmigration of death and birth, and the knowledge of no outflows are called the three knowledges of the non-learner. Why are these, in order, established against the former extreme, the latter extreme, and the ignorance that pervades the middle? Because they counteract ignorance. Therefore, in the ultimate sense, the knowledge of the non-learner is only the last of the three. The other two are produced from its continuum, therefore they are determined as non-learning, but in reality, they are neither learning nor non-learning. If all superknowledges were of the nature of learning, why would it not be said that way? If one considers it learning, then in the case of learning, when the continuum is together with ignorance, it cannot be established as knowledge, because ignorance will suppress it. Among these superknowledges, the first, third, and sixth are, in order, the three kinds of miracles, namely, the miracle of magical transformation, the miracle of teaching, and the miracle of guiding. Among these, the miracle of guiding is the best, why? Because it does not err.

---

་དང་། ཕན་པ་དང་། ཡིད་འོང་འབྲས་ལ་སྦྱོར་ བྱེད་ཕྱིར་གྱིས་སོ། །རྫུ་འཕྲུལ་དང་ཀུན་བརྗོད་པ་དག་ནི་རིག་སྔགས་ཀྱིས་ཀྱང་བྱེད་པ་ཡོད་ལ། རྗེས་བསྟན་འདི་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་མི་འཁྲུལ་བའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ཀྱང་བྱེ་སྨྲའི་ལུགས་ལ། རྫུ་འཕྲུལ་ཏིང་ ངེ་འཛིན་ཏེ་འདིས་འབྱོར་བར་བྱེད་པས་ནའོ། །དེ་ལས་ཅི་ཞིག་འབྱོར་ན། སྤྲུལ་དང་འགྲོ་བའོ། །དེ་ལ་འགྲོ་བ་གསུམ་སྟེ། ལུས་ཕྱིན་བྱེད་པ། མོས་པ་ལས་བྱུང་བ། ཡིད་མགྱོགས་པའོ། །སྟོན་པ་ཁོ་ ན་ལ་ཡིད་མགྱོགས་འགྲོ་བ་ཡོད། གཞན་ཉན་རང་དག་ལ་ལུས་ཕྱིན་བྱེད་ཀྱི་འགྲོ་བ་ཡང་ཡོད་དེ། བྱ་བཞིན་དུ་རིམ་གྱིས་ལུས་ཕྱིན་པར་བྱེད་པས་སོ། །མོས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་ཡོད་དེ། ཐག་རིང་པོ་ལ་ཉེ་བར་མོས་ནས་མྱུར་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྲུལ་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། འདོད་སྤྱོད་གཟུགས་སྤྱོད་དོ། །འདོད་པར་རྟོགས་པའི་སྤྲུལ་པ་ནི་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་གཟུགས། དྲི་རོ་རེག་ བཞིའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང་བདག་དང་གཞན་གྱི་ལུས་དང་འབྲེལ་བ་རྣམ་པ་གཉིས། གཟུགས་རྟོགས་གཟུགས་དང་རེག་བྱའི་སྐྱེ་མཆེད་གཉིས། འདི་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་གཉིས་སོ། །འོ་ན་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ནས་སྤྲུལ་པ་སྤྲུལ་པར་བྱེད་དམ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ནོ། ། 8-679 འོ་ན་ཇི་ལྟ་བུ་མངོན་པར་ཤེས་པའི་འབྲས་བུ་སྤྲུལ་སེམས་དག་གིས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་ནི་བཅུ་བཞིའོ་སྟེ། བསམ་གཏན་དང་པོའི་འབྲས་བུ་སྤྲུལ་པའི་སེམས་ནི་གཉིས་ཏེ་འདོད་པ་དང་རང་སའོ། ། དེ་ནས་བསམ་གཏན་གཉིས་པོའི་གསུམ་སྟེ་སྔར་གྱི་ཁར་རང་ས། དེ་བཞིན་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་བཞི་པ་དག་ཀྱང་བཞི་དང་ལྔར་རིམ་བཞིན་སྦྱར་ལ། སྤྲུལ་པའི་སེམས་ནི་རང་ས་དང་། འོག་མའི་དག་ ཡིན་གྱི་གོང་མ་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྤྲུལ་སེམས་དེ་སྙེད་པ་ནི་བསམ་གཏན་བཞིན་ནོ། །སྤྲུལ་པའི་སེམས་ཁོ་ན་ལས་ལྡང་བ་མེད་དེ། དེ་ནི་བསམ་གཏན་དག་པའམ། སྤྲུལ་པའི་སེམས་རང་ གི་མཇུག་ཐོགས་ལས་སྐྱེས་པ་ཁོ་ནའོ། །སྤྲུལ་པའི་སེམས་དེ་ལས་ཀྱང་གཉིས་བསམ་གཏན་དག་པ་དང་སྤྲུལ་སེམས་སྐྱེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་འབྲས་བུ་ལ་གནས་པ་ནི་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མ་ཞུགས་ པར་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལས་ལྡང་བ་མེད་དོ། ། སྤྲུལ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རང་གི་ས་པས་སྤྲུལ་པར་བྱེད་དོ། །སྨྲར་འཇུག་པ་ནི་འོག་མས་ཀྱང་བྱ་བ་སྟེ་འདོད་པའི་ཁམས་དང་བསམ་གཏན་དང་ པོའི་ས་པའི་སྤྲུལ་པ་ནི་རང་གི་ས་པའི་སེམས་ཁོ་ནས་སྨྲར་འཇུག་གོ །སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་མིན་པས་གཞན་པའི་སྤྲུལ་པ་ནི་སྤྲུལ་པ་པོ་དང་བཅས་ཏེ་སྨྲ་བས་གང་གི་ཚེ་སྤྲུལ་པོ་མང་པོ་ཞིག་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་ཅིག་ཅར་སྨྲ་ལ། 8-680 གཅིག་མི་སྨྲ་བར་གྱུར་པ་དང་ཐམས་ཅད་མི་སྨྲ་བའོ། །གནས་པར་འདོད་པས་སྤྲུལ་པ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་ཡིད་གཞན་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀུན་ནས་སློང་

【現代漢語翻譯】 以及帶來利益和令人滿意的結果。 神通和普遍說法可以通過明咒來實現，但因為後者無法展示教義，所以不會被誤解。按照分別說部（Vaibhāṣika）的觀點，神通是一種三摩地（samādhi），通過它才能獲得神通。 那麼，通過它能獲得什麼呢？化身和行走。行走有三種：身體行走、意樂所生和心速。 只有導師（stön pa，佛陀）才具有心速行走。其他聲聞（nyan ran，śrāvaka）和獨覺（rang，pratyekabuddha）也具有身體行走，就像鳥一樣逐漸地移動身體。 也有意樂所生行走，因為他們通過意樂將遙遠的地方觀想為近處，從而迅速到達。 化身有兩種：欲界化身和色界化身。欲界所認識的化身本質是外在的色、香、味、觸四種感官。 這些與自和他人的身體相關聯，有兩種形式：色所認識的色和觸所認識的感官。後者也像前者一樣有兩種形式。 那麼，是否只有神通才能創造化身呢？不是的。 那麼，如何呢？通過神通的果，即化身心（sprul sems）。這些化身心有十四種：初禪的果，化身心有兩種，即欲界和自地（rang sa）。 然後是二禪的三種，即在之前的兩種基礎上加上自地。同樣，三禪和四禪也分別依次增加到四種和五種。化身心是自地和下地的，不是從上地產生的。 化身心的數量與禪定相同。沒有僅僅從化身心中生起的，它只能從純粹的禪定或化身心本身的後續中產生。 從化身心中也能生起兩種，即純粹的禪定和化身心。安住於三摩地的果中，如果沒有進入三摩地，就不會從三摩地中生起。 所有的化身都是通過各自的自地來創造的。說話也可以通過下地來實現，即欲界和初禪的化身只能通過各自自地的心來使其說話。如果不是導師佛陀，其他人的化身會與化身者一起說話，當有很多化身時，他們會同時說話。 或者一個不說話，或者全部都不說話。如果想要安住，就加持化身，並從其他意識中引發各種行為。

【English Translation】 and connect with beneficial and pleasing results. Miracles and universal statements can be done by mantras, but because the latter cannot demonstrate the teachings, they are not misleading. According to the Vaibhāṣika school, miracles are a samādhi (concentration), and it is through this that they are attained. So, what is attained through it? Emanations and going. There are three types of going: physical going, arising from aspiration, and mind-speed. Only the Teacher (stön pa, Buddha) has mind-speed going. Others, such as śrāvakas (nyan ran) and pratyekabuddhas (rang), also have physical going, gradually moving their bodies like birds. There is also going arising from aspiration, because they quickly go by aspiring to see distant places as near. There are two types of emanation: desire realm emanation and form realm emanation. The emanation perceived in the desire realm is the nature of the external sense objects: form, smell, taste, and touch. These are related to the bodies of oneself and others in two ways: form perceived by form and sense objects perceived by touch. The latter is also twofold like the former. So, is it only through direct perception (mngön par shes pa) that emanations are created? No. Then, how is it done? Through the result of direct perception, which is emanation-mind (sprul sems). These emanation-minds are fourteen: the result of the first dhyāna (bsam gtan) is two emanation-minds, namely the desire realm and one's own ground (rang sa). Then there are three from the second dhyāna, adding one's own ground to the previous two. Similarly, the third and fourth dhyānas are sequentially combined with four and five respectively. The emanation-mind is of one's own ground and the lower grounds, not arising from the higher grounds. The number of emanation-minds is the same as the dhyānas. There is no arising solely from the emanation-mind; it only arises from pure dhyāna or the subsequent continuation of the emanation-mind itself. From the emanation-mind, two can also arise: pure dhyāna and emanation-mind. Abiding in the result of samādhi, one does not arise from that samādhi without having entered into samādhi. All emanations are created by their own ground. Speaking can also be done by the lower ground, that is, the emanation of the desire realm and the first dhyāna can only be made to speak by the mind of their own ground. If it is not the Teacher Buddha, the emanation of others speaks together with the emanator, and when there are many emanations, they speak simultaneously. Or one does not speak, or all do not speak. If one wishes to abide, one blesses the emanation and elicits various actions from other consciousness.

---

བར་བྱེད་པས་ངག་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ གསོན་པ་ཁོ་ན་ལ་བྱིན་རླབས་ཡོད་དམ་ཤི་བ་ལའང་ཞེ་ན། ཤི་བ་ལ་ཡང་བྱིན་རླབས་ཡོད་དེ་འོད་སྲུངས་ཀྱི་སྐུ་གདུང་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་བཞིན་ནོ། །བྱིན་རླབས་དེ་ཡང་མི་བརྟན་པ་ ལ་ནི་མེད་དེ་དེས་གཞན་སྐུའི་ཤ་ལ་སོགས་པ་དག་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ་མིན་པས་རུས་པའི་ཀེང་རུས་གནས་སོ། །དང་པོར་སྤྲུལ་པའི་སེམས་དུ་མས་སྤྲུལ་པ་གཅིག་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། བྱང་བར་ གྱུར་ནས་ཟློག་པའོ། །དེ་སེམས་གཅིག་གི་སྤྲུལ་པ་དུ་མའོ། །སྤྲུལ་པའི་སེམས་ལས་སྒོམ་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་འབྲས་བུ་གང་ཡིན་པ་ནི་ལུང་མ་བསྟན་ནོ། །སྐྱེ་བའི་སྟོབས་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་དགེ་མི་ དགེ་ལུང་མ་བསྟན་རྣམ་གསུམ་མོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ནི་དེ་གཉིས་ཀྱི་སྟེང་དུ་གསང་སྔགས་ལས་དང་སྨན་དག་དང་། ལས་ལས་སྐྱེས་པ་དང་རྣམ་པ་ལྔའོ། །ལྷའི་མིག་དང་རྣ་བ་རུ་བཤད་པ་དེ་དག་ ལྷ་ཁོ་ནའི་ཡིན་ནམ་གཞན་ལ་ཡང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་དང་། ཁྱིམ་བདག་རིན་པོ་ཆེ་ལྟ་བུར་ལྷའི་དང་འདྲ་བས་ལྷའི་མིག་དང་རྣ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་གཉིས་ནི་བསམ་གཏན་ལ་སྙོམས་པ་ཞུགས་པའི་མིག་དང་རྣ་བའི་ཐོས་སྐོར་དུ་སྒྲ་དང་། 8-681 སྣང་བ་ལ་གཏོད་པའི་སྦྱོར་བས་བསམ་གཏན་གྱི་ས་པའི་འབྱུང་བ་རྣམས་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་དང་བ་གཟུགས་དང་། སྒྲ་དག་མཐོང་པ་དང་ཐོས་པའི་རྒྱུ་མངོན་པར་གྲུབ་པས་བསམ་གཏན་གྱི་ས་པ་ ཡིན་པའི་ཕྱིར་མིག་དང་རྣ་བ་དེ་དག་ནི་ལྷའི་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་གཉིས་ཀྱང་རྟག་ཏུ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྟེན་དང་བཅས་པ་ཞར་འོན་མེད་པའི་ཕྱིར་མ་ཚང་བ་མེད་པ་ཡུལ་གཟུགས་ དང་སྒྲ་ཐག་རིང་བ་དང་ཕྲ་སོགས་བསྒྲིབ་པ་དག་ཀྱང་སྤྱོད་ཡུལ་བྱེད་པ་ཅན་ཡིན་ནོ། དགྲ་བཅོམ་པའང་ལྷའི་མིག་གིས་སྟོང་གཉིས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐོང་ཞིང་། བསེ་རུ་ལྟ་བུས་སྟོང་གསུམ་ དང་། སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་ཁམས་གྲངས་མེད་མཐོང་སྟེ། ཐམས་ཅད་གཟིགས་པའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ལས་གཞན་ལྷའི་རྣ་བ་སོགས་བཞི་ཡང་སྐྱེ་བས་ཐོབ་པ་ཡོད་ཀྱང་མངོན་པར་ཤེས་པའི་མིང་མ་ ཐོབ། སྐྱེས་ཐོབ་དེས་ནི་སྲིད་པ་བར་མ་མི་མཐོང་ལ། མངོན་པར་ཤེས་པས་མཐོང་ངོ་། །སྐྱེས་ཐོབ་ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་དེ་ནི་དགེ་མི་དགེ་ལུང་མ་བསྟན་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །གང་མཚན་ མར་རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་གྱི་སེམས་ཤེས་པ་རྟོག་གེ་བ་དང་། གང་རིག་སྔགས་ཀྱིས་བྱས་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་སྐྱེ་བས་ཐོབ་པ་དག་གིས། 8-682 དམྱལ་བ་པས་ནི་དང་པོ་ཤེས་ཏེ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བས་མ་མནན་པའི་བར་ལའོ། མི་ལ་སྐྱེ་བས་ཐོབ་པ་མེད་ལ། ཚེ་རབས་དྲན་པ་དེ་ནི་ལས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལས་སྐྱེས་པས་སྔོན་ གནས་རྗེས་དྲན་གསུམ་སྟེ་སྒོམ་བྱུང་སྐྱེས

【現代漢語翻譯】 因為阻礙了語言的進入。是否只有活著的才存在加持，死去的也有嗎？死去的也有加持，如迦葉佛（梵文：Kāśyapa，漢語字面意思：飲光）的舍利被加持一樣。但加持對於不穩定的事物是不存在的，因為它們不會加持其他身體的肉等，只有骨骼存在。最初，許多化身的心創造一個化身，成為菩提后則會逆轉。這是一個心的多種化身。從化身的心中，通過禪定產生的果實是不可預測的。從出生的力量中產生的，是善、非善、不可預測這三種。神通是在這二者之上，加上密咒、藥物等，以及從業力中產生的，共有五種。所說的天眼和天耳，是隻有天人才有，還是其他人也有？菩薩（梵文：Bodhisattva，漢語字面意思：覺有情）、轉輪王（梵文：cakravartin，漢語字面意思：轉輪聖王）和富有的居士等，因為與天人相似，所以也有天眼和天耳。這二者是進入禪定狀態的眼睛和耳朵，專注于聲音和顯現，以禪定之地的元素為因，顯現出形狀和聲音，從而實現看見和聽見的因，因此是禪定之地的，所以這些眼睛和耳朵是隻有天人才有的。這二者也總是與意識的所依相連，因為沒有聾啞等缺陷，所以沒有不完整，能夠將遙遠、微小等被遮蔽的對境形狀和聲音作為行境。阿羅漢（梵文：Arhat，漢語字面意思：應供）也能用天眼看見二千世界的境界，辟支佛（梵文：Pratyekabuddha，漢語字面意思：緣覺）能看見三千世界，佛陀（梵文：Buddha，漢語字面意思：覺者）能看見無數世界，因為他們能看見一切。除了神通之外，天耳等四種也是通過出生獲得的，但沒有獲得神通的名稱。通過出生獲得的能力無法看見中陰身，但通過神通可以看見。通過出生獲得的知曉他人心念的能力，有善、非善、不可預測這三種。通過對相的分別來知曉他人心念的是論師，通過明咒（梵文：vidyā-mantra）獲得的能力也有三種。通過出生獲得的前世回憶，地獄眾生最初能夠知曉，直到沒有被痛苦的感受壓迫之前。人類沒有通過出生獲得的能力，回憶前世是由於業力的差別而產生的，前世回憶有三種，即禪定所生、出生所生。

【English Translation】 Because it hinders the entry of language. Is there blessing only for the living, or also for the dead? There is also blessing for the dead, just as the relics of Kāśyapa (迦葉佛) are blessed. But blessing does not exist for unstable things, because they do not bless the flesh of other bodies, etc., only the bones remain. Initially, many emanated minds create one emanation, and after becoming enlightened, it reverses. These are multiple emanations of one mind. The fruit that arises from meditating on the emanation mind is unpredictable. What arises from the power of birth is threefold: virtuous, non-virtuous, and unpredictable. Miraculous abilities are on top of these two, plus secret mantras, medicines, etc., and what arises from karma, making five in total. Are the divine eye and ear, as described, only for gods, or for others as well? Bodhisattvas (菩薩), cakravartins (轉輪王), and wealthy householders, for example, have divine eyes and ears because they are similar to gods. These two are the eyes and ears of those who have entered meditative absorption, focusing on sound and appearance, using the elements of the meditative ground as the cause, manifesting forms and sounds, thereby realizing the cause of seeing and hearing, therefore being of the meditative ground, so these eyes and ears are only for gods. These two are also always connected to the basis of consciousness, because there are no defects such as deafness or muteness, so there is no incompleteness, and they can take distant, subtle, and obscured objects of form and sound as their field of activity. Arhats (阿羅漢) can also see the realm of two thousand worlds with the divine eye, Pratyekabuddhas (辟支佛) can see three thousand, and Buddhas (佛陀) can see countless worlds, because they see everything. Besides miraculous abilities, the other four, such as the divine ear, are also obtained through birth, but they do not receive the name of clairvoyance. Those obtained through birth cannot see the intermediate state, but clairvoyance can see it. The ability to know the minds of others obtained through birth is threefold: virtuous, non-virtuous, and unpredictable. Those who know the minds of others through conceptualizing signs are logicians, and the abilities obtained through vidyā-mantras (明咒) are also threefold. Those who obtain the recollection of past lives through birth, hell beings can know first, until they are not oppressed by the feeling of suffering. Humans do not have the ability obtained through birth, and the recollection of past lives arises from the difference in karma, there are three types of past life recollection: born from meditation, born from birth.

---

་ཐོབ་ལས་སྐྱེས་པའོ། །ཆོས་མངོན་པའི་མཛོད་ཀྱི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ལས་ཡེ་ཤེས་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་གནས་བདུན་པའོ།། །། ༄། །བརྒྱད་པ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་གནས། བརྒྱད་པ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་གནས་ བསྟན་པ་ལ། གང་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན། དེ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ། རང་བཞིན། དེ་ཞིབ་མོར་བཤད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ཡོན་ ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་བསམ་གཏན་དག་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སྐྱེ་བ་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། །དེ་གཉིས་ལ་གཞན་ལས་འབྲས་བུ་བསམ་གཏན་དང་། རྒྱུ་བསམ་གཏན་ཞེས་རྗོད་པ་ དེ་ལ། བསམ་གཏན་བཞི་པའི་བསམ་གཏན་དང་པོ་གསུམ་ལ་གསུམ་གསུམ་སྟེ་དགུ །བཞི་པ་ས་བརྒྱད་པ་སྟེ་དེར་སྐྱེ་བ་དག་འཇིག་རྟེན་བསྟན་པར་རབ་ཏུ་བཤད་ཟིན་ནོ། །རྒྱུ་བསམ་གཏན་ནམ་སྙོམས་ པར་འཇུག་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དགེ་བའི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ནི་བསམ་གཏན་ཡིན་ཏེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྗེས་འབྲང་དང་བཅས་ན་ནི་ཕུང་པོ་ལྔའི་རང་བཞིན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། ། 8-683 དེ་ཡང་སེམས་ཁོ་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་མ་ཡིན་གྱི་གང་གིས་དེ་དག་རྩེ་གཅིག་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་དེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་ལ་དེ་ཉིད་རྩེ་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རྩེ་གཅིག་པ་ཞེས་པའང་ དམིགས་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དོ། །འདིས་སེམས་པར་བྱེད་པས་བསམ་གཏན་ཏེ། སེམས་མཉམ་པར་གཞག་ན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་ཤེས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ ཚིག་གོ །ཇི་སྐད་དུ་སྐད་ཀྱི་བྱིངས་འདི་ནི་སེམས་པའི་དོན་ཡིན་ལ། སེམས་པ་ཡང་ཤེས་རབ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལས་བྱུང་ངོ་། །དེ་ལྟ་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་བསམ་གཏན་དུ་ ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པ་ལ་དེའི་མིང་དུ་བཏགས་པའི་ཕྱིར་ཉི་མ་བཞིན་ནོ། །ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པ་གང་ཞེ་ན། ཏིང་ངེ་འཛིན་ གང་ཡན་ལག་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བར་ངང་གིས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པ་དང་། ལམ་སླ་བ་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ ནི་ཤིན་ཏུ་ཡང་སེམས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་སོ། །ལོག་པར་ངེས་པར་སེམས་པའི་ཕྱིར་ས་བོན་རུལ་པ་ལྟ་བུར་བསམ་གཏན་མི་དགེ་བ་ཡང་གསུངས་སོ། །གཉིས་པ་དེ་ཞིབ་མོར་བཤད་པ་ལ་བསམ་གཏན་གྱི་བྱ་བ། 8-684 ཇི་ལྟར་ཐོབ་པ། ཐོད་བརྒལ་གྱི་སྙོམས་འཇུག །རྟེན་དམིགས། རྣམ་གྲངས་ལྔ་ལས། དང་པོ་ནི། དགེ་བའི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ། དཔྱོད་པ་དང་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ནི་བསམ་གཏན་ དང་པོ་ཡིན་ནོ། །དཔྱོད་པ་སྨོས་པས་རྟོག་པ་ཡང་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ་ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་དུ་བ་དང་མེ་བཞིན་ནོ། །བསམ་གཏན་ལྷག་མ་གསུམ་ནི་ཡན་ལག་

【現代漢語翻譯】 由獲得而生。論藏的偈頌中，名為『智慧之教』，即第七處。

第八處 入定處 第八處 入定處 在教導中，有入定的三摩地，以及入定的功德的教導。首先，分為自性，以及詳細解釋兩部分。首先是： 一切功德的所依，禪定有兩種，即生起和入定的差別。對於這二者，稱他者之果為禪定，因亦為禪定。 四禪中，初禪至三禪各有三種，共九種。第四禪為第八地，在那裡生起，已在世間中詳細闡述。那麼，因禪定或入定是怎樣的呢？ 善心專注一境即是禪定，因為是三摩地的自性。如果與隨行者一起，則應知是五蘊的自性。 8-683 並非僅有心是三摩地，而是使心專注一境的法才是三摩地，那本身就是專注一境。專注一境即是目標唯一。 以此思慮，故為禪定。若能平等住心，如實了知，故名為『如實了知』。正如詞源學所說，『此為思慮之義，思慮即是智慧』，此出於宗義。 若如此，豈非一切三摩地皆成禪定？非也，因其具足殊勝，故以此名之，如太陽一般。何為具足殊勝？ 即具足支分的三摩地，因其自然生起止觀雙運，故說『于現法中安樂住』，以及『道路平坦』，此應深思。因邪念故，亦說不善禪定如腐爛的種子。 其次，詳細解釋分為禪定的作用、如何獲得、超越的入定、所依和目標、種類五部分。首先是： 8-684 善心專注一境，與尋、喜、樂等相應，是為初禪。提到尋，也說明了伺，因為它們一同運作，如煙與火一般。其餘三禪的支分...

【English Translation】 Born from attainment. In the verses of the Abhidharma-kosa, it is called 'Teaching of Wisdom,' which is the seventh place.

Eighth Place: The Place of Absorption Eighth Place: The Place of Absorption In the teaching, there are two aspects: the samadhi of absorption and the teaching of the qualities of absorption. First, there are two parts: nature and detailed explanation. The first is: The basis of all qualities, dhyana (meditation), is of two kinds: by way of arising and by way of absorption. Regarding these two, the result from another is called dhyana, and the cause is also called dhyana. Among the four dhyanas, the first three dhyanas have three each, totaling nine. The fourth dhyana is the eighth ground, and arising there has already been thoroughly explained in the world. So, what is causal dhyana or absorption like? A virtuous mind focused on one point is dhyana, because it is the nature of samadhi. If it is accompanied by followers, then it should be understood as the nature of the five skandhas. 8-683 It is not just the mind that is samadhi, but the dharma that makes those minds focused on one point is samadhi, and that itself is single-pointedness. Single-pointedness means having a single object. Because it contemplates, it is dhyana. If the mind is placed equally, it is called 'thoroughly knowing' because it thoroughly knows as it is. As the etymology says, 'This root of the word means contemplation, and contemplation is wisdom,' which comes from the established tenets. If that is the case, wouldn't all samadhis become dhyana? No, because it is named after that which is excellent, like the sun. What is excellent? It is the samadhi that possesses limbs, because it naturally arises with the union of shamatha (calm abiding) and vipassana (insight), therefore it is said 'dwelling in bliss in this very life' and 'the path is easy,' which should be deeply contemplated. Because of wrong thinking, non-virtuous dhyana is also said to be like a rotten seed. Secondly, the detailed explanation is divided into five parts: the function of dhyana, how to obtain it, the absorption of transcendence, the basis and object, and the types. The first is: 8-684 A virtuous mind focused on one point, endowed with investigation, joy, and bliss, is the first dhyana. By mentioning investigation, reflection is also explained, because they operate together, like smoke and fire. The limbs of the remaining three dhyanas...

---

སྔ་མ་སྔ་མ་སྤངས་པ་ ཡིན་ཏེ། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་རྟོག་དཔྱོད་སྤངས་ལ་དགའ་བདེ་ལྡན་པ། གསུམ་པ་རྟོག་དཔྱོད་དགའ་བ་གསུམ་སྤངས་བདེ་བ་དང་ལྡན་པ། བཞི་པ་བདེ་བ་ཡང་སྤངས་པས་སོ། །བསམ་གཏན་དེ་བཞིན་གཟུགས་ མེད་དེ་ཡང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། དེ་དག་གི་ཡང་སྐྱེས་པས་རྣམ་པ་གཉིས་སམ་བཞི་ཡིན་ནོ། །བཞི་པོ་དེ་དག་ཀྱང་བྱེ་བྲག་མེད་པར་དགེ་བའི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ཡིན་ལ། འཁོར་དང་ བཅས་ན་ནི་ཕུང་པོ་བཞི་སྟེ། རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་གཟུགས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོག་མའི་བསམ་གཏན་བཞི་པས་དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད། དེ་ལས་དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་ པ་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། དེ་ལས་དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད། དེ་ལས་དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་དོ། ། 8-685 དབེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་ལམ་གང་གི་འོག་མ་ལས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་སྟེ། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཉེར་བསྡོགས་གསུམ་དང་བཅས་པར་ནི་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ བཤིག་པ་ཞེས་བྱ། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ཉེར་བསྡོགས་ཀྱིས་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་མ་བཤིག་སྟེ། བཞི་པ་དེ་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་མ་བྲལ་བས་ སོ། །དེས་ན་ལྷག་མ་གསུམ་དང་བཅས་པའི་གཟུགས་མེད་པ་དག་ན་གཟུགས་མེད་དོ། །འོ་ན་དེ་ནས་ཤི་འཕོས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་བསྐལ་པ་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ཏུ་རྒྱུན་ཆད་པ་ལས་ཡང་སྐྱེ་ བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གཟུགས་ནི་དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུས་ཡོངས་སུ་བགོས་པའི་སེམས་འཇུག་པ་རྙེད་པ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཀྱང་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སོ་དང་། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་ སོ་དང་། ཅི་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་དེ་དག་ལ་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་མིང་དེ་དག་ཡིན་ནོ། །འདུ་ཤེས་དམན་པའི་ཕྱིར་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ ཤེས་མེད་པའང་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་འདི་དག་གི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ནི་དངོས་གཞིའི་རྫས་རྣམ་པ་བརྒྱད་དེ། བསམ་གཏན་བཞི་དང་གཟུགས་མེད་བཞིའོ། །དེ་དག་ལས་སྲིད་རྩེ་ལས་གཞན་པ་བདུན་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་པ་ཡིན་ཏེ་རོ་མྱང་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་། 8-686 དག་པ་བ་རྣམས་དང་། ཟག་པ་མེད་པ་རྣམས་སོ། །བརྒྱད་པ་སྲིད་རྩེ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ཟག་མེད་མ་གཏོགས་པའོ། །དེ་ལ་རོ་མྱང་བ་དང་མཚུངས་ལྡན་སྲེད་པ་དང་བཅས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ པའི་དགེ་བ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་རྫས་ནི་དག་པ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་དཀར་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་རྫས་གང་དག་པ་བ་འདས་མ་ ཐག་པ་དེ་ནི་དེས་རོ་མྱང་པར་བྱེད་དོ། །དེས་ན་རོ་མྱང་བར་བྱ་བ་གང་ཡིན

【現代漢語翻譯】 前者是逐漸捨棄的。二禪喜樂具足，捨棄了尋伺（粗分別和細分別）。三禪捨棄了尋伺和喜，具足樂。四禪連樂也捨棄了。同樣的，無色禪的入定，以及從這些禪定中產生，有兩種或四種。這四種禪定，無差別地都是善的一心。如果與眷屬一起，則有四蘊，因為有隨行的無色（蘊）。 下方的四禪，從遠離（低層禪定）而生起的是：空無邊處。從遠離空無邊處而生起的是識無邊處。從遠離識無邊處而生起的是無所有處。從遠離無所有處而生起的是非想非非想處。 所謂的『遠離』，是指從哪條道路的下方分離出來，從而變得無有貪慾。這些（無色定），如果與三個近分定一起，則稱為破壞色想。空無邊處的近分定，因為緣於四禪，所以沒有破壞色想，因為四禪沒有脫離色想。因此，其餘三個與無色定一起，則沒有色（想）。 那麼，從那裡死後轉生的人，色身在無數劫中中斷之後，還會再次產生嗎？色身是從與該（無色界）的異熟果之因完全分離的心，獲得進入（色界）的機會而產生的。這些（無色定），因為如此作意『空無邊』、『識無邊』、『無所有』，並且精勤修習這些，所以它們的名稱就是這些。因為想念微弱，所以稱為非想非非想。 如此，這些入定的所依之實體有八種，即四禪和四無色定。這些禪定中，除了有頂天（非想非非想處天）之外的七種，有三種類型：有味（指與世間樂受相應）、清凈者（指與出世間道相應）、無漏者（指聖者）。第八種有頂天有兩種型別：除了無漏之外（即有味和清凈）。其中，有味者與貪慾相應。 世間的善的入定之實體，稱為清凈者，因為它具有不執著等白色之法。剛剛超越清凈者的入定之實體，就以它來體驗（世間）樂味。那麼，什麼是應該體驗的（世間樂）味呢？

【English Translation】 The former are abandoned successively. The second dhyana (meditative absorption) is endowed with joy and pleasure, having abandoned vitarka (gross thought) and vicara (subtle thought). The third dhyana abandons vitarka, vicara, and joy, and is endowed with pleasure. The fourth dhyana abandons even pleasure. Similarly, the formless dhyanas, both the samadhi (meditative stabilization) and arising from them, are of two or four types. These four dhyanas, without distinction, are all of virtuous one-pointedness of mind. If with retinue, then there are four skandhas (aggregates), because of the accompanying formless (skandhas). The lower four dhyanas, arising from separation (from lower states), are: the sphere of infinite space (akasanantyayatana). Arising from separation from that is the sphere of infinite consciousness (vijnananantyayatana). Arising from separation from that is the sphere of nothingness (akincanyayatana). Arising from separation from that is the sphere of neither perception nor non-perception (nevasamjnanasamjnatayatana). The so-called 'separation' means separating from the lower part of whatever path, thereby becoming free from desire. These (formless absorptions), if together with the three preparatory stages, are called the destruction of the perception of form. The preparatory stage of the sphere of infinite space does not destroy the perception of form because it focuses on the fourth dhyana, and the fourth dhyana has not separated from the perception of form. Therefore, the remaining three, together with the formless absorptions, are without form (perception). Then, for those who transmigrate after dying from there, will the form body arise again after being interrupted for countless kalpas (aeons)? The form body arises from the mind that is completely separated by the cause of the ripening of that (formless realm), obtaining the opportunity to enter (the form realm). These (formless absorptions) are named as such because they contemplate 'infinite space,' 'infinite consciousness,' 'nothingness' in this way, and diligently practice them. Because perception is weak, it is called neither perception nor non-perception. Thus, the substantial entities upon which these samadhis (meditative stabilizations) are based are eightfold: the four dhyanas and the four formless absorptions. Among these, the seven other than the peak of existence (bhavagra, the peak of samsara) are of three types: those with savor (associated with worldly pleasure), the pure, and the without outflows (anāsrava, the undefiled). The eighth, the peak of existence, is of two types: except for the without outflows (i.e., with savor and pure). Among them, those with savor are associated with desire. The substantial entity of worldly virtuous samadhi is called the pure, because it possesses white dharmas (virtuous qualities) such as non-attachment. The substantial entity of samadhi that has just transcended the pure experiences the savor (worldly pleasure) with it. So, what is the savor (worldly pleasure) that should be experienced?

---

་པ་དེ་ལས་ནི་ལངས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་རོ་མྱང་བར་བྱེད་པ་དེ་ལ་ནི་སྙོམས་པར་ཞུགས་ པ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དེ་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་རྫས་དེ་དག་ལས་བསམ་གཏན་རྣམས་ཁོ་ན་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ གྱི་གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་ཡན་ལག་ལྔ་སྟེ། རྟོག་དཔྱོད་དང་དགའ་དང་བདེ་དང་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའམ་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་ཡན་ ལག་ཀྱང་ཡིན་ལ། བསམ་གཏན་ཡང་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་ཡན་ལག་ཉིད་དོ། །བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ལ་ནི་ཡན་ལག་བཞི་སྟེ་ནང་རབ་ཏུ་དང་བ་དང་ནི་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་བདེ་བ་དང་སེམས་རྩེ་གཅིག་པའོ། ། 8-687 བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ལ་ཡན་ལག་ལྔ་སྟེ་བཏང་སྙོམས་དང་། དྲན་པ་དང་། ཤེས་བཞིན་དང་། བདེ་བ་དང་། སེམས་གནས་པའོ། །མདོ་ལས་ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ཞེ་ན། གང་སེམས་གནས་པ་དང་། ཡང་དག་པར་གནས་པའོ་ཞེས་སོ། །ཐ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ཡིན། དེ་ན་ཡན་ལག་བཞི་སྟེ་དྲན་པ་ཡོངས་དག །བཏང་སྙོམས་ཡོངས་དག་དང་། བདེ་བ་ཡང་མིན་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མིན་པའི་ཚོར་བ་ དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོངས་དག་རྣམས་དེ་དག་གི་མིང་གི་སྒོ་ནས་བསམ་གཏན་གྱི་ཡན་ལག་བཅོ་བརྒྱད་དོ། །རྫས་སུ་བཅུ་གཅིག་སྟེ། དང་པོའི་ལྔ། གཉིས་པའི་ནང་རབ་ཏུ་དང་བ། གསུམ་པའི་བཏང་ སྙོམས་དྲན་ཤེས་བདེ་བ། བཞི་པའི་ཚོར་བའོ། ། བསམ་གཏན་གསུམ་པའི་བདེ་བ་རྫས་གཞན་དུ་བརྗོད་པ་ཅི་ཞེ་ན། དང་པོ་གཉིས་ན་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ལ་བདེ་བ་ཡིན་ཞེས་བཞག་པ་འདི་ལ་ བདེ་བའི་ཚོར་བ་དང་མཐུན་པའི་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའོ། །ནང་རབ་ཏུ་དང་བའི་རྟོག་དཔྱོད་ཀྱི་འཁྲུག་པ་དང་བྲལ་བས་རྒྱུད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་གྱུར་པའོ། །དེ་ཇི་ལྟ་ན་རྫས་གཞན་དུ་བཞག །བསམ་ གཏན་གཉིས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་མཉམ་པར་བཞག་པའི་ས་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ་ཡིད་ཆེས་པ་སྐྱེས་ཏེ། འདི་ནི་འདིར་རབ་ཏུ་དང་བ་ཞེས་བྱས་ཀྱི་དོན་དད་པ་ཡིན་ནོ། །དགའ་བ་ནི་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་གཞན་ཁོ་ན་ཡིད་བདེ་བ་ཡིན་གྱི་བདེ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། 8-688 བསམ་གཏན་ན་ཡོད་པ་བདེ་བ་ཡིད་བདེར་མི་རུང་བ་ཉིད་ཀྱི་ལུང་རྣམ་པ་གཉིས་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་བསམ་གཏན་དེ་དག་ལ་བཤད་པ་ལྟར་གྱི་ཡན་ལག་དེ་ དག་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། མེད་དེ། ཅི་ཞིག་མེད་ཅེ་ན། བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་ནི་དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བདེ་མེད་དེ། ཉོན་མོངས་པ་ལས་དབེན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། གཉིས་པ་ ལ་ནང་རབ་ཏུ་དང་བ་མེད་དེ། ཉོན་མོངས་པས་རྙོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་མེད་དེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་བདེ་བས་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ ལ་བཏང་སྙོམས་དང་དྲན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་མེད་དེ། ཉོན་མོ

【現代漢語翻譯】 從那（禪定）中生起。對什麼進行體驗，就是進入了什麼。超越世間的入定是無漏的。從入定的事物中，只有具有八支的禪定，而不是無色界（的禪定）。因此，初禪有五個支：尋、伺、喜、樂、一心或定。定既是支，也是禪定。其餘的是支。二禪有四個支：內凈、喜等、樂、一心。 三禪有五個支：舍、念、正知、樂、心住。經中說，什麼是正定？就是心住和安住。然後是四禪。那裡有四個支：念清凈、舍清凈、非苦非樂的感受、定清凈。通過這些名稱，禪定的支共有十八個。實體上有十一個：初禪的五個，二禪的內凈，三禪的舍、念、正知、樂，四禪的感受。 三禪的樂被說成是不同的實體是什麼意思呢？因為在初禪和二禪中，安立了由極度調柔而產生的樂，這與樂的感受相符的極度調柔。內凈是遠離尋伺的擾動，相續完全寂靜。那怎麼會安立為不同的實體呢？爲了獲得二禪，從等持的地基中必定會生起確信，這就是所謂的內凈，意思是信。喜是心所生的另一種法，只是心悅，而不是樂， 因為在禪定中存在的樂不可能是心悅，所以看到了兩種不同的論述。如果說有煩惱的禪定，是否具有如所說的那些支呢？沒有。什麼沒有呢？初禪沒有離生喜樂，因為不是遠離煩惱的緣故。二禪沒有內凈，因為被煩惱擾亂的緣故。三禪沒有念和正知，因為被煩惱的樂所迷惑的緣故。四禪沒有舍和念清凈，因為是煩惱的緣故。

【English Translation】 It arises from that (meditation). To experience what is to enter into what. The transcendental absorption is without outflows. Among the substances of absorption, only the meditations with eight branches, not the formless ones. Therefore, the first dhyana has five branches: vitarka (thought), vicara (discernment), joy, happiness, and one-pointedness of mind or samadhi. Samadhi is both a branch and a dhyana. The rest are branches. The second dhyana has four branches: inner clarity, joy, etc., happiness, and one-pointedness of mind. The third dhyana has five branches: equanimity, mindfulness, clear comprehension, happiness, and abiding of mind. In the sutra, what is right samadhi? It is said to be abiding of mind and abiding rightly. Then there is the fourth dhyana. There are four branches there: pure mindfulness, pure equanimity, feeling that is neither pleasure nor pain, and pure samadhi. Through these names, there are eighteen branches of dhyana. There are eleven substances: the five of the first, the inner clarity of the second, the equanimity, mindfulness, clear comprehension, and happiness of the third, and the feeling of the fourth. What does it mean that the happiness of the third dhyana is said to be a different substance? Because in the first and second dhyanas, the happiness arising from extreme pliancy is established, which is the extreme pliancy that corresponds to the feeling of happiness. Inner clarity is the complete pacification of the continuum, free from the disturbance of thought and discernment. How then is it established as a different substance? In order to attain the second dhyana, certainty arises from necessarily emerging from the ground of meditative stabilization, and this is called inner clarity, meaning faith. Joy is another mental dharma, merely mental pleasure, not happiness, because the happiness that exists in dhyana cannot be mental pleasure, therefore two different statements are seen. If there are afflicted dhyanas, do they have those branches as described? No. What is missing? The first dhyana does not have the joy and happiness born of solitude, because it is not separated from afflictions. The second does not have inner clarity, because it is disturbed by afflictions. The third does not have mindfulness and clear comprehension, because it is deluded by the happiness of afflictions. The fourth does not have equanimity and pure mindfulness, because it is afflicted.

---

ངས་པས་དྲི་མ་ཅན་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང་པོ་གཉིས་ན་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་མེད་ལ། གསུམ་ བཞི་དག་ན་བཏང་སྙོམས་མེད་དེ། དེ་གཉིས་ནི་དགེ་བའི་ས་མང་པོ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟེར་རོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་སྐྱོན་དང་བཅས་པ། སྐྱོན་བརྒྱད་ལས་ནི་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་བཞི་པ་གཡོ་ བ་མེད་པའམ་མི་གཡོ་བ་ཡིན་ནོ། །སྐྱོན་བརྒྱད་ནི། རྟོག་དང་དཔྱོད་དང་། དབུགས་རྔུབ་དབྱུང་དག་དང་། བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་སྡུག་བསྔལ་ཡིད་བདེ་ཡིད་མི་བདེ་བའོ། །གཞན་དག་བཞི་པ་ནི། རྟོག་དཔྱོད་དགའ་བདེ་དག་གིས་གཡོ་བར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་མི་གཡོ་བ་ཡིན་ཏེ། 8-689 མདོ་ལས་རླུང་མེད་པའི་མར་མེ་དཔེར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་བསམ་གཏན་དག་ན་ཡོད་པའི་ཚོར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་སྐྱེ་བའི་བསམ་གཏན་པ་དག་ལའང་ཡོད་དམ་ཞེ་ ན། སྐྱེ་བའི་བསམ་གཏན་དག་གི་བསམ་གཏན་དང་པོ་ན་ནི་ཚོར་བ་གསུམ་ཡོད་དེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་གསུམ་གྱི་བདེ་བ་དང་ཡིད་ཀྱི་ས་པའི་ཡིད་བདེ་བ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ ཚོགས་བཞིའི་བཏང་སྙོམས་སོ། །བསམ་གཏན་གཉིས་པར། ཚོར་བ་གཉིས་ཏེ། ཡིད་ཀྱི་ས་པའི་ཡིད་བདེ་བཏང་སྙོམས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་བདེ་བ་ནི་མེད་དོ། །གསུམ་པ་ལའང་ཡིད་ བདེ་བཏང་སྙོམས་གཉིས་སོ། །བཞི་པ་ལ་བཏང་སྙོམས་ཁོ་ན་ཡོད་དོ། །གལ་ཏེ་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་སོགས་ན་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་གསུམ་མེད་ལ། རྟོག་དཔྱོད་དག་ཀྱང་མེད་ན་ཇི་ལྟར་དེ་དག་གིས་མཐོང་ བ་ནས་རེག་པའི་བར་དུ་འགྱུར། ཇི་ལྟར་ན་རྣམ་པ་རིག་བྱེད་ཀུན་ནས་སློང་བར་བྱེད་ཅེ་ན། དེ་དག་ཏུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ ཀྱང་མ་ཡིན་ལ་རང་གི་ས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གཉིས་པ་སོགས་ན་ལུས་དང་མིག་དང་། རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་རིག་ཀུན་ནས་སློང་བ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་དེ་ནི་བསམ་གཏན་དང་པོར་གཏོགས་སོ། ། 8-690 རྣམ་ཤེས་དེ་དག་ཀྱང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མིན་ནོ། །དམན་པའི་ཕྱིར་དགེ་བ་ཡང་མིན་ནོ། །གཉིས་པ་ཇི་ལྟར་ཐོབ་པ་ནི། དེ་ དང་མི་ལྡན་པ་བསམ་གཏན་ནམ་གཟུགས་མེད་པ་དག་པ་བ་ས་འོག་མ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའམ། སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་མ་གཏོགས་པ་ས་འོག་མར་སྐྱེ་བ་ལས་འཐོབ་སྟེ། སྲིད་རྩེ་སྐྱེ་ བས་ཐོབ་པ་མེད་དོ། །དེ་དང་མི་ལྡན་པ་ཅི་བརྗོད་ན། དག་པ་བ་དང་ལྡན་པ་ནི་སྦྱོར་བ་ལས་ཀྱང་ངེས་འབྱེད་ཆ་དང་མཐུན་པའི་དག་པ་བ་ཐོབ་ལ། ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ལས་ ཀྱང་ཉམས་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ཐོབ་བོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་དག་པ་བ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་ཐོབ་པར་འགྱུར་ལ་འདོར་བར་འགྱུར་བ་དང་། ཡོངས་ཉམས་དང་། སྐྱ

【現代漢語翻譯】 因為我已經使其變得不純凈了。有些人說，在前兩個禪定中沒有完全的修習，在第三和第四個禪定中沒有舍，因為這兩個禪定是許多善行的基礎。第三禪定是有缺陷的，因為從八種缺陷中解脫出來，所以第四禪定是不可動搖的或不動的。八種缺陷是：尋和伺，呼吸的出入，以及快樂等，痛苦、悅意和不悅意。另一些人說，第四禪定是不動的，因為它不會被尋、伺、喜、樂所動搖。經中以無風的燈來比喻。 如果在等持的禪定中存在的感受，那麼這些感受在生起禪定的人那裡也有嗎？如果問，生起禪定的人的第一個禪定中有三種感受：識蘊的三種快樂和意地的悅意，以及識蘊的四種舍。在第二個禪定中，有兩種感受：意地的悅意和舍。因為沒有其他的識蘊，所以沒有快樂。在第三個禪定中，也有悅意和舍兩種。在第四個禪定中，只有舍。如果第三禪定等中沒有識蘊的三種，也沒有尋和伺，那麼它們如何從見到觸而變化？如何使諸識生起呢？對於那些生於其中的人來說，眼識等並非不存在，也不是自己的地。那麼是怎樣的呢？在第二禪定等中，身體、眼睛和耳朵的識，使諸識生起的顯現，屬於第一個禪定。這些識也是無記的，因為它們沒有貪慾，所以不是煩惱。因為它們是低劣的，所以也不是善。 如何獲得第二個禪定呢？通過不與它相應的禪定或無色界的清凈，從下地斷除貪慾，或者從下地生起，除了有頂。生於有頂不能獲得。如果不與它相應說什麼呢？與清凈相應的，從修行中也獲得與抉擇分相應的清凈，從完全退失中也獲得與退失分相應的。因此，禪定的清凈通過斷除貪慾而獲得，也會被捨棄，以及完全退失和生起。

【English Translation】 Because I have made it impure. Some say that there is no complete practice in the first two dhyanas, and no equanimity in the third and fourth, because these two dhyanas are the basis of many virtuous deeds. The third dhyana is flawed, because it is liberated from the eight flaws, so the fourth dhyana is unwavering or immovable. The eight flaws are: investigation and analysis, inhalation and exhalation, and pleasure, etc., suffering, pleasant and unpleasant. Others say that the fourth dhyana is immovable because it is not shaken by investigation, analysis, joy, and pleasure. The sutra uses the example of a windless lamp. If the feelings that exist in the dhyanas of equipoise, do those feelings also exist in those who generate dhyanas? If asked, in the first dhyana of those who generate dhyanas, there are three feelings: the pleasure of the three aggregates of consciousness and the pleasantness of the mental realm, and the equanimity of the four aggregates of consciousness. In the second dhyana, there are two feelings: the pleasantness and equanimity of the mental realm. Because there are no other aggregates of consciousness, there is no pleasure. In the third dhyana, there are also two: pleasantness and equanimity. In the fourth, there is only equanimity. If there are no three aggregates of consciousness in the third dhyana, etc., and there is no investigation and analysis, then how do they change from seeing to touching? How do they cause all consciousnesses to arise? For those born in them, the eye consciousness, etc., are not non-existent, nor are they of their own ground. So what are they like? In the second dhyana, etc., the consciousness of the body, eyes, and ears, the manifestation of causing all consciousnesses to arise, belongs to the first dhyana. These consciousnesses are also indeterminate, because they have no desire, so they are not afflictions. Because they are inferior, they are also not virtuous. How is the second dhyana obtained? Through a dhyana that is not associated with it, or the purity of the formless realm, by abandoning desire from the lower ground, or by arising from the lower ground, except for the peak of existence. There is no obtaining by arising in the peak of existence. If it is not associated with it, what is said? That which is associated with purity, from practice also obtains purity that is in accordance with the decisive part, and from complete degeneration also obtains that which is in accordance with the part of degeneration. Therefore, the purity of dhyana is obtained by abandoning desire, and will also be abandoned, as well as complete degeneration and arising.

---

ེ་བས་ཐོབ་པ་དང་། འདོར་བར་འགྱུར་བ་ཡོད་དོ། །ཟག་མེད་འདོད་ཆགས་བྲལ་བ་ཡིས་དེ་དང་མི་ལྡན་པ་ཐོབ་སྟེ། དེ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཟད་པ་ཤེས་པ་ལས་ཀྱང་མི་སློབ་པ་ཐོབ་ལ། དབང་པོ་འཕོ་བ་ ལས་ཀྱང་སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་ཐོབ་བོ། །ངེས་པར་འཇུག་པ་ལས་ཀྱང་དང་པོ་ཉིད་དུ་ཟག་པ་མེད་པ་ཐོབ་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། མཐར་གྱིས་པས་མི་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་གདོན་མི་ཟ་བར་མ་ཡིན་ནོ། ། 8-691 དེ་དང་མི་ལྡན་པ་ལས་ཐོབ་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལས་ཡོངས་སུ་ཉམས་ན་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་ལས་ཐོབ་བོ། །གལ་ཏེ་ས་གོང་མ་ནས་འོག་མར་སྐྱེ་ན་ སྐྱེ་བ་ཡིས་ཐོབ་བོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་བསམ་གཏན་དང་པོའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་དྲུག །ཅི་ཡང་མེད་པའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་བདུན། གཉིས་པའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་བརྒྱད། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་མཇུག་ཐོགས་སུ་དགུ །ལྷག་ མའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་བཅུའོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་རྫས་ཀྱི་མཇུག་ཐོགས་སུ། བར་རང་གི་ས་པ་ལྟག་གོང་མ་པ། འོག་མ་པ་གསུམ་པའི་བར་གྱི་དགེ་བ་དག་པ་བ་དང་། ཟག་མེད་སྐྱེ་བོ་ཐོད་བརྒལ་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་བྱེད་པས་གསུམ་པ་ལས་ཕན་ཆད་དུ་བརྒལ་བར་མི་ནུས་སོ། །དག་པ་ལས་དེ་བཞིན་དག་པ་བཞི་མཇུག་ཐོགས་སུ་རང་གི་ས་པའི་ཉོན་ མོངས་ཅན་ཡང་སྐྱེའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སྙོམས་འཇུག་གི་མཇུག་ཐོགས་ལས་རང་གི་ས་པའི་དག་པ་བ་དང་། ཉོན་མོངས་ཅན་སྐྱེའོ། །ཉོན་མོངས་པས་གཟིར་བ་ནི་འོག་མའི་དག་པ་ཅིག་ལ་དགའ་ བར་འགྱུར་རོ། །འཆི་འཕོ་བའི་ཚེ་སྐྱེ་བས་ཐོབ་པའི་དག་པ་བའི་མཇུག་ཐོགས་ལས་ས་ཀུན་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་སྐྱེའོ། །འཆི་འཕོ་བའི་ཚེ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་བསམ་གཟུགས་གྱི་མཇུག་ཏུ་རང་ས་དང་། 8-692 འོག་མའི་ཉོན་མོངས་སྐྱེ་ཡི། གོང་མ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དག་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཟག་མེད་སྙོམས་འཇུག་སྐྱེ་བ་ཡང་མིན་ཏེ། དག་པ་ཉམས་པའི་ཆ་མཐུན་པ་དང་། སོགས་པས་གནས་པའི་ཆ་ དང་མཐུན་པ་དང་། ཁྱད་པར་གྱི་ཆ་དང་མཐུན་པ་དང་། ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པར་རྣམ་པ་བཞིའོ། །དེ་ནི་གོ་རིམ་བཞིན་དང་པོ་ཉོན་མོངས་སྐྱེ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ། གཉིས་ པ་རང་གི་ས་པ་དང་། གསུམ་པ་ས་གོང་མ་དང་། བཞི་པ་ཟག་པ་མེད་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་སྟེ་ཟག་པ་མེད་པ་ནི་དེ་ལས་སྐྱེའོ། །བཞི་པོ་དེ་དག་ལས། ཉམས་པའི་ཆ་ དང་མཐུན་པ་ནི་ཉམས་པ་དང་བརྟེན་པའོ། །དེའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་གཉིས་སྐྱེ་སྟེ། ཉམས་པ་དང་གནས་པའི་ཆ་མཐུན་སོགས་པ་གནས་པའི་ཆ་མཐུན་གྱི་མཇུག་ཐོགས་སུ། ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་མ་གཏོགས་པ་ གསུམ་དང་། ཁྱད་པར་གྱི་ཆ་མཐུན་པའི་མཇུག་ཐོགས་སུ། ཉམས་པའི་ཆ་མཐུན་མ་གཏོགས་པ་གསུམ་དང་། ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་གྱི་མཇུག་ཐོགས་སུ་དེ་གཅིག་པུ་སྐྱེའོ། །གསུམ་པ་ཐོད་བརྒལ་གྱི་སྙོམས་འཇུག་ནི། ས་

【現代漢語翻譯】 從捨棄中獲得。 會有捨棄的情況。無漏的離欲者，未獲得的可以獲得，已獲得的，從知盡（梵文：ksaya-jñāna，漢語字面意思：盡智）中也能獲得不學（梵文：aśaikṣa，漢語字面意思：無學），從根（梵文：indriya，漢語字面意思：根）的轉移中也能獲得有學（梵文：śaikṣa，漢語字面意思：學）和無學。如果說從決定進入（梵文：niyāma-avakrānti，漢語字面意思：入決定位）一開始就能獲得無漏，那是不一定的，因為漸次不能獲得，所以不能斷定。 從未獲得中獲得，如果從有染污的離欲中完全退失，那麼從退失中獲得。如果從上地生到下地，那麼從生中獲得。無漏的第一禪（梵文：dhyāna，漢語字面意思：禪）的緊后是六個。無所有處（梵文：ākiṃcanyāyatana，漢語字面意思：無所有處）的緊后是七個。第二禪的緊后是八個。識無邊處（梵文：vijñānānantyāyatana，漢語字面意思：識無邊處）的緊后是九個。其餘的緊后是十個。無漏的等至（梵文：samāpatti，漢語字面意思：等至）的自地（梵文：svabhūmi，漢語字面意思：自地）的緊后，是上地和下地三地之間的清凈者，無漏的補特伽羅（梵文：pudgala，漢語字面意思：人）進行超越的等至，從第三地開始就不能超越了。從清凈中，同樣的清凈四者緊后，也會生起自地的染污。從染污的等至的緊后，會生起自地的清凈者和染污者。被煩惱（梵文：kleśa，漢語字面意思：煩惱）所困擾的人，會喜歡下地的清凈。 臨終時，從生所獲得的清凈者的緊后，會生起所有地的染污者。臨終時，染污的色界（梵文：rūpadhātu，漢語字面意思：色界）的緊后，會生起自地和下地的染污，不會生起上地的染污。從所有的清凈中，也不會生起無漏的等至，清凈的退失分（梵文：hāni-bhāga，漢語字面意思：退分）和，等等，安住分（梵文：sthiti-bhāga，漢語字面意思：住分）相應，勝進分（梵文：viśeṣa-bhāga，漢語字面意思：勝分）相應，抉擇分（梵文：nirveda-bhāga，漢語字面意思：離分）相應，共有四種。那就是依次，第一是與煩惱生起相應，第二是與自地相應，第三是與上地相應，第四是與無漏相應，無漏就是從那裡生起的。從這四種中，與退失分相應的是退失和依靠。它的緊後會生起兩種，退失和安住分相應，等等，安住分相應的緊后，除了抉擇分相應之外的三種，與勝進分相應的緊后，除了退失分相應之外的三種，與抉擇分相應的緊后，只會生起那一種。第三個是超越的等至，是地（梵文：bhūmi，漢語字面意思：地）。

【English Translation】 It is obtained from abandonment. There will be abandonment. The non-defiled one, free from desire, can obtain what has not been obtained, and from the knowledge of exhaustion (ksaya-jñāna), one can also obtain non-learning (aśaikṣa), and from the transfer of faculties (indriya), one can also obtain learning (śaikṣa) and non-learning. If it is said that from the moment of definite entry (niyāma-avakrānti), one can obtain non-defilement, it is not certain, because it cannot be obtained gradually, so it cannot be determined. It is obtained from what has not been obtained. If one completely falls away from defiled desire, then it is obtained from falling away. If one is born from a higher realm to a lower realm, then it is obtained from birth. Immediately after the first non-defiled dhyāna, there are six. Immediately after the realm of nothingness (ākiṃcanyāyatana), there are seven. Immediately after the second dhyāna, there are eight. Immediately after the realm of infinite consciousness (vijñānānantyāyatana), there are nine. Immediately after the rest, there are ten. Immediately after the substance of non-defiled samāpatti, the pure one between the higher and lower three realms of one's own ground (svabhūmi), the non-defiled pudgala performs transcendent samāpatti, and from the third realm onwards, it cannot be transcended. From purity, the same four purities immediately after, defilement of one's own ground will also arise. Immediately after defiled samāpatti, the pure one of one's own ground and the defiled one will arise. One afflicted by afflictions (kleśa) will delight in the purity of the lower ground. At the time of death, immediately after the pure one obtained from birth, the defiled one of all grounds will arise. At the time of death, immediately after the defiled form realm (rūpadhātu), the defilement of one's own ground and the lower ground will arise, but not the defilement of the higher ground. From all purities, non-defiled samāpatti will not arise either. The falling-away part (hāni-bhāga) of purity and, etc., correspond to the abiding part (sthiti-bhāga), correspond to the superior part (viśeṣa-bhāga), and correspond to the decisive part (nirveda-bhāga), there are four kinds in total. That is, in order, the first is in accordance with the arising of afflictions, the second is in accordance with one's own ground, the third is in accordance with the higher ground, and the fourth is in accordance with non-defilement, and non-defilement arises from there. Among these four, what corresponds to the falling-away part is falling away and reliance. Immediately after it, two will arise, the falling-away and abiding parts correspond, etc., immediately after the abiding part corresponds, the three except for the decisive part corresponds, immediately after the superior part corresponds, the three except for the falling-away part corresponds, and immediately after the decisive part corresponds, only that one will arise. The third is the transcendent samāpatti, which is the ground (bhūmi).

---

བརྒྱད་དེ་བསམ་གཏན་དང་གཟུགས་མེད་རྣམས་སོ། །དེ་ཡང་ཟག་བཅས་ཟག་མེད་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། ། འབྲེལ་པ་གོ་རིམ་བཞིན་དང་། གཅིག་བརྒལ་བ་ནི་རེ་རེ་ནས་བརྒལ་ནས་སོ། །སོང་ཞིང་ནི་ལུགས་མཐུན་དུ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས་སོ། ། 8-693 འོངས་ནས་ནི་ལུགས་མི་མཐུན་དུ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས་སོ། །དེ་ལྟར་ཟག་བཅས་ས་བརྒྱད་ཟག་མེད་བདུན་ལ་ལུགས་དང་མཐུན་པ་དང་ལུགས་དང་མི་མཐུན་པར་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སྒོ་ནས་བྱང་བར་ བྱས་ནས། ཕྱིས་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་བསམ་གཏན་དང་པོ་ནས་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་གསུམ་བར་འགྲོ་ཞིང་དེ་ནས་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་ལ། དེ་ནས་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སྙོམས་པར་ འཇུག་གོ །དེ་བཞིན་དུ་ལུགས་དང་མི་མཐུན་པ་ཡང་བྱང་བར་བྱས་ནས་ཟག་པ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱང་རེ་རེ་བརྒལ་ཞིང་ལུགས་དང་མཐུན་པ་དང་། ལུགས་དང་མི་མཐུན་པར་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་ ཐོད་བརྒལ་དུ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་པོ་ནས་ཟག་པ་མེད་པའི་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ཅིང་། དེ་ནས་ནི་ཟག་པ་དང་ བཅས་པ་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ། དེ་ནས་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ཅིང་། དེ་བཞིན་དུ་ལུགས་དང་མི་མཐུན་པར་ཡང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ དེའི་ཚེ་རིས་མི་མཐུན་པའི་རྫས་གསུམ་པར་འགྲོ་བའི་ཐོད་བརྒལ་གྱི་ནི་སྙོམས་མཇུག་མངོན་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཤིན་ཏུ་རིང་བའི་ཕྱིར་བཞི་པ་ལ་ནི་སྙོམས་པར་མི་འཇུག་གོ །དེ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། 8-694 ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དབང་བའི་ཕྱིར་གླིང་གསུམ་དུ་དུས་དང་མི་སྦྱོར་བར་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཁོ་ནས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །བཞི་པ་རྟེན་དམིགས་ནི། སྲིད་རྩེ་ནི་སྲིད་རྩེ་རང་དུ་ ཡང་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་ལ་འོག་མ་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་བཞིན་བསམ་གཏན་དང་གཟུགས་མེད་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་རང་དང་ནི་འོག་སའི་རྟེན་ཅན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ གོང་དུ་སྐྱེས་པ་སྙོམས་འཇུག་འོག་མ་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་ཅེ་ན། དེ་ལ་ནི་འོག་མའི་རྫས་ཀྱིས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་དགོས་པ་མེད་དེ་དམན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱིར་བསྟན་ནས་དམིགས་བསལ་སྲིད་རྩེར་ སྐྱེས་པའི་འཕགས་པ་ཟག་པ་མེད་པ་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་ཟག་པ་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་དག་གི་དམིགས་པ་ཅི་ཡིན་ན། སྲེད་བཅས་ཏེ་རོ་མྱང་བ་དང་ མཚུངས་པར་ལྡན་པ་རྣམས་རང་གི་ས་པའི་སྲིད་པ་ལ་དམིགས་སོ། །སྲིད་པ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་ཆགས་བྲལ་ཡིན་པས་འོག་མ་ལ་མི་དམིགས་སོ། །ས་རྣམས་ནི་སྲེད་པ་ཡོངས་ སུ་བཅད་པའི་ཕྱིར་གོང་མ་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དགེ་བ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཟག་མེད་ལ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་དགེ་བ་

【現代漢語翻譯】 八者為禪定和無色定。它們又分為有漏和無漏兩種。關聯是按照次第，超越則是一個個地超越。『已入』是指如法地入定。『來』是指不如法地入定。如此，通過如法和不如法入定，使有漏的八地和無漏的七地得以清凈。之後，從有漏的初禪到有漏的三禪之間移行，然後入于空無邊處，再入于無所有處。 同樣，不如法也清凈后，無漏的禪定也一個個超越，如法和不如法地入定，這是超越入定的瑜伽。從有漏的初禪入于無漏的三禪，然後入于有漏的空無邊處，再入于無漏的無所有處。同樣，不如法地入定時，移行到異類的第三蘊，這是超越入定的現觀成就。因為極其遙遠，所以不入于第四禪。又因為沒有煩惱，並且自在於三摩地，所以只有解脫的阿羅漢才能在三界中不與時節相應地生起。 第四禪的所緣和所依：有頂天在有頂天本身中現觀，也像在下方的欲界之間現觀一樣，其餘的禪定和無色定也是自己和下方之地的所依。為什麼生於上方者不現觀下方的入定呢？因為對於他們來說，不需要下方的蘊，因為它們是低劣的。總的來說，特別指出的是，生於有頂天的聖者，在現觀無漏的無所有處后，會證得漏盡。這些的所緣是什麼呢？與貪愛相連，即與品嚐滋味相似的，以自己的地之有為所緣。有為是與有漏之物分離的，所以不緣于下方。諸地因為完全斷除了貪愛，所以也不緣于上方。因為會變成善，所以也不緣于無漏。禪定是善的。

【English Translation】 The eight are dhyana (meditative absorption) and the formless realms. These are of two kinds: with outflows and without outflows. The connection is in sequential order, and transcendence is transcending one by one. 'Having entered' means having entered into samadhi (meditative concentration) in accordance with the proper order. 'Coming' means having entered into samadhi not in accordance with the proper order. Thus, by entering into samadhi in accordance with and not in accordance with the proper order, the eight realms with outflows and the seven realms without outflows are purified. Afterwards, one progresses from the first dhyana with outflows to the third with outflows, and then enters the realm of infinite space, and then enters the realm of nothingness. Similarly, after purifying the improper order, the outflows are also transcended one by one, entering into samadhi in accordance with and not in accordance with the proper order, which is the yoga of entering into samadhi through transcendence. From the first dhyana with outflows, one enters the third dhyana without outflows, and then enters the realm of infinite space with outflows, and then enters the realm of nothingness without outflows. Similarly, when entering into samadhi not in accordance with the proper order, one progresses to the third aggregate of a different kind, which is the manifest accomplishment of entering into samadhi through transcendence. Because it is extremely distant, one does not enter the fourth dhyana. Moreover, because there are no afflictions and one has mastery over samadhi, only an Arhat (one who has attained liberation) who is liberated without being bound by time in the three realms can generate it. The object and basis of the fourth dhyana: The peak of existence is directly realized in the peak of existence itself, and also in the lower realm of desire, just as the remaining dhyanas and formless realms are dependent on themselves and the lower realms. Why does one born in the higher realm not directly realize the lower samadhi? Because for them, there is no need for the aggregates of the lower realm, as they are inferior. Generally speaking, it is specifically pointed out that a noble one born in the peak of existence, after directly realizing the realm of nothingness without outflows, will attain the exhaustion of outflows. What are the objects of these? Those connected with craving, that is, those similar to tasting flavors, take their own realm of existence as their object. Existence is separate from things with outflows, so it does not take the lower as its object. The realms, because they have completely cut off craving, are also not above. Because it would become virtuous, it is also not without outflows. Dhyana is virtuous.

---

དག་པ་བ་དང་། ཟག་མེད་པའི་དམིགས་ཡུལ་ནི་འདུས་བྱས་སམ་འདུས་མ་བྱས་ཡོད་དགུ་ཡིན་ནོ། ། 8-695 གཟུགས་མེད་པའི་དངོས་གཞི་དགེ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཟག་བཅས་ས་འོག་མ་པའི་མིན་ལ་རང་གི་ས་དང་གོང་མ་ལ་དམིགས་པའོ། །བསམ་གཏན་གཟུགས་མེད་གསུམ་པོ་འདི་དག་ལས། ཟག་པ་མེད་ པས་ཉོན་མོངས་རྣམས་སྤོང་ངོ་། །དེར་མ་ཟད་གཟུགས་གཟུགས་མེད་ཀྱི་ཉེར་བསྡོགས་དག་པས་ཀྱང་སྤོང་སྟེ་ས་འོག་མའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེར་བསྡོགས་དུ་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། དེ་དག་ལ་ནི་ ཉེར་བསྡོགས་བརྒྱད་དེ་རེ་རེ་ལ་གང་གིས་དེ་ལ་འཇུག་པ་རེ་རེ་ཡོད་པས་སོ། །ཅི་དེ་དག་རྣམ་པ་གསུམ་ཡིན་ལ། དེ་དག་ལ་ཚོར་བ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་ཡོད་དམ་ཞེ་ན་ མ་ཡིན་ཏེ། དག་པ་བ་བདེ་མིན་སྡུག་བསྔལ་མིན་པས་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དབང་པོ་དང་མཚུངས་ལྡན་ཡིན་ཏེ། འབད་དེ་དྲང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ས་འོག་མ་ལ་ཡིད་འབྱུང་བ་དང་ མ་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དང་། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ལམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་མྱང་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཉེར་བསྡོགས་ཀྱི་དང་པོ་ནི་མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ནི་དག་ པ་ཡང་ཡིན་ལ་འཕགས་པ་ཟག་པ་མེད་པའང་ཡིན་ནོ། །ཉེར་བསྡོགས་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡིན་མོད་ཀྱི་མཉམ་པར་བཞག་པ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཉིད་དག་གོ ། 8-696 ཁ་ཅིག་མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་རོ་མྱང་དང་མཚུངས་ལྡན་སོགས་གསུམ་དུ་འདོད་དོ། །ཉེར་བསྡོགས་ཞེས་ཀྱང་འབྱུང་། བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ཞེས་ཀྱང་འབྱུང་ན་འདི་གཉིས་དོན་གཅིག་གམ་ཐ་དད་སྙམ་ན་ ཐ་དད་དེ། ཉེར་བསྡོགས་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ལམ་ཡིན་ལ། བསམ་གཏན་དང་པོ་ཁོ་ན་ནི་རྟོག་པ་མེད་པས་དེ་དང་མཚུངས་པར་མི་ལྡན་པ་ནི་བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་ཏེ། བསམ་གཏན་གྱི་བྱེ་བྲག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་རོ་མྱང་དག་པ་བ་ཟག་མེད་རྣམ་པ་གསུམ་པ་བདེ་མིན་སྡུག་བསྔལ་མིན་བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དབང་པོ་དང་མཚུངས་ལྡན་ནོ། །མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ དང་བཅས་པས་དྲང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དགའ་བ་དང་མཚུངས་ལྡན་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ལམ་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དེ་ནི་བསྒོམས་ན་ཚངས་ཆེན་དུ་འགྱུར་བས་ དེའི་འབྲས་བུ་ཅན་ནོ། །ལྔ་པ་རྣམ་གྲངས་ནི། མདོ་ལས་རྟོག་པ་མེད་ལ་དཔྱོད་པ་ཙམ་དང་། རྟོག་དཔྱོད་དང་བཅས་པ་དང་། རྟོག་དཔྱོད་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་གསུངས་པའི་དང་པོ་བསམ་གཏན་ ཁྱད་པར་ཅན་དེ་མན་ཆད་བསམ་གཏན་དང་པོ་དང་མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་ནི་རྟོག་པ་དང་བཅས་ཤིང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་དང་པོ་ཡན་ཆད་གཉིས་པའི་ཉེར་བསྡོགས་ནས་སྲིད་རྩེའི་བར་ནི་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་གཉིས་ཀ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་ནོ། ། 8-697 ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀ

【現代漢語翻譯】 清凈者和無漏者的目標是所有有為法或無為法。 無色界的善行所緣是具有煩惱的地獄，而不是緣自界和上界。通過這三個無色界的禪定，可以去除煩惱。此外，通過清凈的色界和無色界的近分定也能去除煩惱，因為它們是地獄的對治法。有多少近分定呢？有八個近分定，每一個都有各自的入定方式。那麼，它們是三種嗎？它們的感受也和這三種一樣嗎？不是的，清凈者既非快樂也非痛苦，與舍受相應，因為需要努力正直，並且不離對地獄的厭離，是離欲之道，而不是與妙樂相應。近分定的第一個是無間道，它既是清凈的，也是聖者的無漏道。近分定的心是具有煩惱的，但在等持中才是真正的具有煩惱。 有些人認為無間道與妙樂等三種相應。有時也稱為近分定，有時也稱為殊勝禪定，那麼這兩者是相同還是不同呢？是不同的，近分定是離欲之道，而只有初禪是沒有尋伺的，因此與此不相應的才是殊勝禪定，因為它是禪定的一個分支。它是與妙樂、清凈者、無漏者三種相應的，既非快樂也非痛苦，與舍受相應。因為它需要通過精勤才能正直，所以不與喜樂相應，正因為如此，這條道路是艱難的。如果修習殊勝禪定，就能轉生到大梵天，因此它具有這樣的果報。第五個是分類，經中說有無尋唯伺定、有尋有伺定和無尋無伺定三種等持，其中殊勝禪定以下，直到初禪和無間道，都是有尋有伺定。初禪以上，從二禪的近分定到有頂天，都是無尋無伺定。 此外，空性等。

【English Translation】 The object of the pure and the undefiled is all that is conditioned or unconditioned. The object of the formless realm's virtuous actions is the afflicted lower realms, not focusing on one's own realm or higher realms. Through these three formless meditations, afflictions are removed. Moreover, afflictions can also be removed by the pure proximity concentration of the form and formless realms, as they are the antidote to the lower realms. How many proximity concentrations are there? There are eight proximity concentrations, each with its own way of entering into it. Are they three types? Are their feelings also the same as these three? No, the pure is neither happy nor painful, but corresponds to equanimity, because it needs to be diligently straightened, and it is not separated from aversion to the lower realms, and it is the path of detachment, not corresponding to enjoyment. The first of the proximity concentrations is the uninterrupted path, which is both pure and the undefiled path of the noble ones. The mind of the proximity concentration that connects to the next life is afflicted, but it is truly afflicted in meditative absorption. Some consider the uninterrupted path to correspond to enjoyment and the like, as three types. It is sometimes called proximity concentration, and sometimes called special meditation. Are these two the same or different? They are different. Proximity concentration is the path of detachment, and only the first dhyana is without investigation, so what does not correspond to this is special meditation, because it is a branch of meditation. It corresponds to enjoyment, the pure, and the undefiled, as three types, neither happy nor painful, corresponding to equanimity. Because it needs to be straightened through effort, it does not correspond to joy, and for that very reason, this path is difficult. If one cultivates special meditation, one will be reborn in the Great Brahma realm, so it has such a result. The fifth is classification. The sutras say that there are three samadhis: without investigation but with discernment only, with both investigation and discernment, and without investigation and discernment. Among these, from the special meditation downwards, up to the first dhyana and the uninterrupted path, is the samadhi with both investigation and discernment. Above the first dhyana, from the proximity concentration of the second dhyana up to the peak of existence, is the samadhi without both investigation and discernment. Furthermore, emptiness and so on.

---

ྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན། སྨོན་པ་མེད་པའི། མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ། དེ་ལས་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། ཞི་བའི་རྣམ་པ་དང་འགོག་པའི་རྣམ་པ་དག་ དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པ་བཞི་པོ་ཡིན་ནོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་མཚན་མ་བཅུ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་མཚན་མ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་ མཚན་མ་མེད་པའོ། །མཚན་མ་བཅུ་ནི་ཡུལ་ལྔ་དང་ཕོ་མོ་འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམས་སོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི། བདག་མེད་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་དག་དང་ མཚུངས་ལྡན་དུ་འཇུག་པ་རྣམ་པ་གཉིས་པའོ། །སྨོན་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་དེ་ལས་གཞན་བདེན་པ་ལྷག་མའི་རྣམ་པ་དག་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་རྣམ་པ་བཅུ་པ་ཡིན་ནོ། །མི་རྟག་ སྡུག་བསྔལ་དེའི་རྒྱུ་དག་གིས་ཡིད་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དང་། ལམ་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་གཟིངས་ལྟ་བུར་དོར་བར་བྱ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་སྨོན་པ་མེད་པ་ སྟེ། དེ་ལས་འདའ་བར་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གསུམ་པོ་དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་པ་དག་པ་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དྲི་མ་མེད་པ་གཉིས། འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ལ་བཅུ་གཅིག་ན་ཡོད། 8-698 འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ལམ་གྱི་བདེན་པ་གང་དུ་ཡོད་པར་རོ། །དེ་དག་ལས་ཕྱི་མ་དྲི་མ་མེད་པ་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་སྟོང་པ་ཉིད་ ལ་སོགས་པ་གསུམ་དུ་བཞག་གོ །སྟོང་པ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ཅེས་པ་དང་། ལ་སོགས་པ་གཞན་ཡང་སྟེ་སྨོན་པ་མེད་པ་སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ ངེ་འཛིན་གསུམ་མོ། ། དེ་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་བཞག་པ་བཞིན་ལྷག་མ་གཉིས་ལའང་མཚུངས་སོ། །གཉིས་ནི་མི་སློབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་ སྟོང་པ་ཉིད་ནི་མི་སློབ་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྟོང་པའི་རྣམ་པར་དམིགས་སོ། །སྨོན་པ་མེད་པ་སྨོན་པ་མེད་པ་ཡང་མི་སློབ་པའི་སྨོན་པ་མེད་པ་ལ་མི་རྟག་ པའི་རྣམ་པར་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་བར་ཡང་མ་ཡིན་ལ་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཟག་པ་མེད་པ་དེའི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལམ་གྱི་རྣམ་པ་རྣམས་སུ་ ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སུན་དབྱུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚན་མ་མེད་པ་མཚན་མ་མེད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མི་སློབ་པའི་མཚན་མ་མེད་པའི་སོ་སོར་མ་བརྟགས་པའི་འགོག་པའམ་ཟད་པ་ལ་ཞི་བའི་རྣམ་པར་དམིགས་ཏེ། 8-699 ཟག་པ་མེད་པ་ལ་སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགོག་གྱ་ནོམ་ངེས་འབྱུང་གི་རྣམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མི་རྟག་ཉིད་ཀྱི་འགོག་པ་དང་ཐུན་མོང་བའི་ཕྱིར་དང་། ལུང་ དུ་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང་། བྲལ་བ་མ་ཡིན་

【現代漢語翻譯】 三三摩地（Samadhi，禪定）：無愿三摩地、無相三摩地、空性三摩地。其中，無相三摩地是與寂靜之相和止息之相相合的四種三摩地。涅槃（Nirvana，解脫）因為遠離十相，所以是無相的，緣於此的等持是無相的。十相是五境和男女和合之相。空性三摩地是與無我之相和空性之相相合的兩種。無愿三摩地是與其餘真實之相相合的十種。因為對無常和痛苦及其原因感到厭離，並且道路也應像筏一樣毫不吝惜地拋棄，所以具有這種相的三摩地是無愿的，它明顯地趨向于超越。這三種三摩地也有世間清凈和出世間無垢兩種。世間的三摩地有十一種，出世間的三摩地存在於道諦中。其中，後者無垢，因為是解脫之門，所以解脫之門被安立為空性等三種。空性，空性等等，還有無愿，無愿，以及無相，無相三種三摩地。這也像因為緣于空性而如此安立一樣，其餘兩種也相同。這兩種是緣于無學之三摩地，空性，空性是緣于無學之空性三摩地的空性之相。無愿，無愿也是緣于無學之無愿的不變之相。不是痛苦，也不是原因等等，因為不是無漏的自性。也不是道的諸相，因為是要駁斥的。無相，無相三摩地是緣于無學之無相的個別止息或滅盡的寂靜之相，因為無漏沒有個別觀察的止息。不是止息殊勝決定的諸相，因為與無常的止息相同，並且沒有被預言，也不是分離。 三種三摩地（寂止，梵文：śamatha，平靜；勝觀，梵文：vipaśyanā，洞察）：無愿三摩地（梵文：apraṇihita-samādhi，無慾禪定），無相三摩地（梵文：animitta-samādhi，無相禪定），空性三摩地（梵文：śūnyatā-samādhi，空性禪定）。其中，無相三摩地是與寂靜之相和止息之相相合的四種三摩地。涅槃（梵文：nirvāṇa，解脫）因為遠離十相，所以是無相的，緣於此的等持是無相的。十相是五境和男女和合之相。空性三摩地是與無我之相和空性之相相合的兩種。無愿三摩地是與其餘真實之相相合的十種。因為對無常和痛苦及其原因感到厭離，並且道路也應像筏一樣毫不吝惜地拋棄，所以具有這種相的三摩地是無愿的，它明顯地趨向于超越。這三種三摩地也有世間清凈和出世間無垢兩種。世間的三摩地有十一種，出世間的三摩地存在於道諦中。其中，後者無垢，因為是解脫之門，所以解脫之門被安立為空性等三種。空性，空性等等，還有無愿，無愿，以及無相，無相三種三摩地。這也像因為緣于空性而如此安立一樣，其餘兩種也相同。這兩種是緣于無學之三摩地，空性，空性是緣于無學之空性三摩地的空性之相。無愿，無愿也是緣于無學之無愿的不變之相。不是痛苦，也不是原因等等，因為不是無漏的自性。也不是道的諸相，因為是要駁斥的。無相，無相三摩地是緣于無學之無相的個別止息或滅盡的寂靜之相，因為無漏沒有個別觀察的止息。不是止息殊勝決定的諸相，因為與無常的止息相同，並且沒有被預言，也不是分離。

【English Translation】 The three Samadhis (Tibetan: ting nge 'dzin, concentration): the desireless Samadhi, the signless Samadhi, and the emptiness Samadhi. Among these, the signless Samadhi is the four types of Samadhi that are in accordance with the aspects of peace and cessation. Nirvana (liberation) is signless because it is free from the ten signs; the Samadhi that focuses on it is signless. The ten signs are the five objects and the characteristics of the compounded male and female. The emptiness Samadhi is the two that engage in accordance with the aspects of selflessness and emptiness. The desireless Samadhi is the ten that are in accordance with the aspects of the remaining truths. Because of aversion to impermanence and suffering and their causes, and because the path should also be abandoned like a raft without hesitation, the Samadhi with this aspect is desireless; it manifestly tends towards transcendence. These three Samadhis also have two types: worldly purity and transmundane stainlessness. Worldly Samadhis exist in eleven places; transmundane Samadhis exist in the truth of the path. Among these, the latter is stainless; because it is the gate of liberation, the gate of liberation is established as the three: emptiness, etc. Emptiness, emptiness, and so on; also desirelessness, desirelessness; and signlessness, signlessness, are the three Samadhis. Just as this is established because it focuses on emptiness, the same applies to the remaining two. These two focus on the Samadhi of no more learning; emptiness, emptiness, focuses on the aspect of emptiness in the emptiness Samadhi of no more learning. Desirelessness, desirelessness, also focuses on the aspect of impermanence in the desireless Samadhi of no more learning. It is not suffering, nor is it the cause, etc., because it is not the nature of the uncontaminated. Nor is it in the aspects of the path, because it is to be refuted. The signless, signless Samadhi focuses on the aspect of peace in the individual cessation or extinction of the signless Samadhi of no more learning, because the uncontaminated does not have individual observation of cessation. It is not in the aspects of cessation, excellence, and determination, because it is common with the cessation of impermanence, and it is not predicted, nor is it separation. The three Samadhis (śamatha, vipaśyanā): the desireless Samadhi (apraṇihita-samādhi), the signless Samadhi (animitta-samādhi), and the emptiness Samadhi (śūnyatā-samādhi). Among these, the signless Samadhi is the four types of Samadhi that are in accordance with the aspects of peace and cessation. Nirvana is signless because it is free from the ten signs; the Samadhi that focuses on it is signless. The ten signs are the five objects and the characteristics of the compounded male and female. The emptiness Samadhi is the two that engage in accordance with the aspects of selflessness and emptiness. The desireless Samadhi is the ten that are in accordance with the aspects of the remaining truths. Because of aversion to impermanence and suffering and their causes, and because the path should also be abandoned like a raft without hesitation, the Samadhi with this aspect is desireless; it manifestly tends towards transcendence. These three Samadhis also have two types: worldly purity and transmundane stainlessness. Worldly Samadhis exist in eleven places; transmundane Samadhis exist in the truth of the path. Among these, the latter is stainless; because it is the gate of liberation, the gate of liberation is established as the three: emptiness, etc. Emptiness, emptiness, and so on; also desirelessness, desirelessness; and signlessness, signlessness, are the three Samadhis. Just as this is established because it focuses on emptiness, the same applies to the remaining two. These two focus on the Samadhi of no more learning; emptiness, emptiness, focuses on the aspect of emptiness in the emptiness Samadhi of no more learning. Desirelessness, desirelessness, also focuses on the aspect of impermanence in the desireless Samadhi of no more learning. It is not suffering, nor is it the cause, etc., because it is not the nature of the uncontaminated. Nor is it in the aspects of the path, because it is to be refuted. The signless, signless Samadhi focuses on the aspect of peace in the individual cessation or extinction of the signless Samadhi of no more learning, because the uncontaminated does not have individual observation of cessation. It is not in the aspects of cessation, excellence, and determination, because it is common with the cessation of impermanence, and it is not predicted, nor is it separation.

---

པའི་ཕྱིར་རོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གཞན་འདི་དག་ནི་གཅིག་ཏུ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་འཕགས་པའི་ལམ་ལ་སྡང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཟག་པ་མེད་པ་དག་ ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཅེ་ན། མིའི་ནང་དུའོ། །སུ་ལ་བསྐྱེད་ན། མི་གཡོ་བའི་དགྲ་བཅོམ་ཁོ་ན་ལའོ། །ས་དུ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཉེར་བསྡོགས་བདུན་ནི་མ་གཏོགས་ པ་གཞན་བཅུ་གཅིག་པོ་འདོད་ཁམས། མི་ལྕོགས་མེད་དང་། བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དང་། བསམ་གཏན་དང་། གཟུགས་མེད་ན་ཡོད་དོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་པ་བཞི་སྟེ་དགེ་བའི་བསམ་གཏན་དང་པོ་དག་པ་ བའམ་ཟག་མེད་ནི་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒོམ་པ་ཡིན་པ་བཞིན་གཞན་དག་ཀྱང་ངོ་། །ལྷའི་མིག་གི་མངོན་ཤེས་ནི་ཤེས་པ་མཐོང་བར་འགྱུར་བའི་ཏིང་ངེ་ འཛིན་སྒོམ་པ་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །སྦྱོར་བ་ལས་བྱུང་གི་ཡོན་ཏན་ཁམས་གསུམ་པ་དང་། ཟག་པ་མེད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་བློའམ་ཤེས་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པ་ཡིན་ནོ། ། 8-700 རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསམ་གཏན་མཐའ་བཞི་པར་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཟག་པ་ཟད་པར་འགྱུར་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒོམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཆོས་ སྟོན་པ་འདི་ནི་བདག་ཉིད་ལ་ཉེ་བར་གཏོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་བཞི་ཁོ་ནར་གསུངས་སོ་ཞེས་གྲག་གོ་ཞེས་སོ། ། གཉིས་པ་དེ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པ་ནི། སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་ལ། དེ་ནི་བྱམས་སྙིང་རྗེ་དགའ་བ་བཏང་སྙོམས་བཞི་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བཞིར་དབྱེ་ཞེ་ན། གནོད་སེམས་དང་ལ་སོགས་པ་རྣམ་ པར་འཚེ་བ་དང་། མི་དགའ་བ་དང་། འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་གནོད་སེམས་མང་བ་རྣམས་དེ་དག་གིས་སྤང་བར་བྱ་བས་གཉེན་པོའི་ཕྱིར་རོ། །མི་སྡུག་པ་དང་བཏང་སྙོམས་འདོད་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ གཉེན་པོར་འགྱུར་བ་ལ་ཁྱད་མེད་དམ་ཞེ་ན། བྱེ་སྨྲ་ཁ་དོག་གི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་གཉེན་པོར་ནི་མི་སྡུག་པ། འཁྲིག་པའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་གཉེན་པོར་བཏང་སྙོམས་སོ་ཟེར་རོ། །སློབ་དཔོན་འཁྲིག་པའི་ འདོད་ཆགས་ཀྱི་གཉེན་པོར་མི་སྡུག་པ། ཕ་མ་བུ་ཉེ་དུའི་འདོད་ཆགས་ཀྱི་གཉེན་པོར་བཏང་སྙོམས་བཞེད་དོ། །དེ་ལ་ཞེ་སྡང་མེད་པ་བྱམས་པ། སྙིང་རྗེ་ཡང་ཡིན། ཡིད་བདེ་བའི་རང་བཞིན་ནི་དགའ་བ་ཡིན་ལ། 8-701 བཏང་སྙོམས་ནི་མ་ཆགས་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །བྱམས་སོགས་འདི་དག་གི་རྣམ་པ་ནི། ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་བདེ་བར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་བྱམས་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ །ཀྱེ་མ་ སེམས་ཅན་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་ལོ་སྙམ་ནས་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་སྙིང་རྗེ་ལ་སྙོམ་པར་འཇུག་གོ །ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་རྣམས་དགའ་བར་གྱུར་ཅིག་སྙམ་དགའ་བ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ །སེམས་ཅན་

【現代漢語翻譯】 因此。其他的禪定都與有漏有關，並且憎恨聖道；而無漏的禪定則不是這樣。在何處生起呢？在人之中。對誰生起呢？只對不動的阿羅漢。屬於哪個地呢？除了七種近分定之外，其他的十一種都存在於欲界、無礙解、殊勝禪定、禪定和無色界中。四種禪定修習，即善良的初禪或者清凈的無漏禪定，就像是能使人在現法中安樂住的禪定修習一樣，其他的也是如此。天眼通被認為是能使知識顯現的禪定修習。從加行中產生的有漏和無漏的功德，都是能被智慧或般若所區分的禪定修習。 金剛喻定（vajropamasamadhi）是出現在四禪定之末的禪定，它是能使煩惱滅盡的禪定修習。正如世尊所說，這種教法是趨向于自身的，因此只說了四禪定。第二個是關於入定的功德的闡述： 因為緣于無量眾生，所以稱為無量。它們是慈、悲、喜、舍四種。為什麼要分為四種呢？因為它們是對治嗔恨心等各種惱害、不悅、貪慾和嗔恨心增盛的對治品。那麼，不凈觀和舍是否在對治貪慾方面沒有區別呢？分別論者說，不凈觀是對治對顏色的貪慾，舍是對治對異性的貪慾。論師認為，不凈觀是對治對異性的貪慾，舍是對治對父母、子女、親屬的貪慾。其中，沒有嗔恨心的是慈愛，也是悲憫。心生喜悅的自性是喜悅，舍是不執著的自性。這些慈愛等的行相是：心中想著『愿眾生安樂』，並安住于慈愛之中。心中想著『愿眾生脫離痛苦』，並安住于悲憫之中。心中想著『愿眾生喜悅』，並安住于喜悅之中。對於眾生...

【English Translation】 Therefore. Other samadhis are all related to outflows and hate the Noble Path; while the outflow-free samadhis are not like that. Where do they arise? Among humans. To whom do they arise? Only to the immovable Arhats. To which realm do they belong? Except for the seven preparatory concentrations, the other eleven exist in the desire realm, unobstructed liberation, special samadhi, samadhi, and the formless realm. The four samadhi practices, namely the virtuous first dhyana or the pure outflow-free samadhi, are like the samadhi practice that enables one to abide happily in the present dharma, and so are the others. The divine eye clairvoyance is considered to be the samadhi practice that makes knowledge manifest. All the merits arising from effort, whether with outflows or without outflows, are the samadhi practices that can be distinguished by wisdom or prajna. The Vajra-like Samadhi (vajropamasamadhi) that appears at the end of the four dhyanas is the samadhi practice that leads to the exhaustion of outflows. As the Blessed One said, this teaching is directed towards oneself, therefore only the four dhyanas are mentioned. The second is an explanation of the merits of entering into samadhi: Because it is directed towards immeasurable beings, it is called immeasurable. These are the four: loving-kindness, compassion, joy, and equanimity. Why are they divided into four? Because they are the antidotes to various harms such as malice, displeasure, desire, and the increase of hatred. Then, is there no difference between ugliness and equanimity in counteracting desire? The Vaibhashikas say that ugliness is the antidote to desire for color, and equanimity is the antidote to desire for sexual relations. The teacher believes that ugliness is the antidote to desire for sexual relations, and equanimity is the antidote to desire for parents, children, and relatives. Among them, the absence of hatred is loving-kindness, which is also compassion. The nature of mental happiness is joy, and equanimity is the nature of non-attachment. The aspects of these loving-kindness, etc., are: thinking in the mind, 'May all beings be happy,' and abiding in loving-kindness. Thinking in the mind, 'May all beings be free from suffering,' and abiding in compassion. Thinking in the mind, 'May all beings be joyful,' and abiding in joy. For beings...

---

རྣམས་མཉམ་ མོ་སྙམ་པ་དེ་ལྟར་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་བཏང་སྙོམས་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ །འདི་དག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ས་དུ་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དགའ་བ་ ནི་བསམ་གཏན་དང་པོ་གཉིས་ན་ཡོད་ལ། ཚད་མེད་གཞན་གསུམ་བསམ་གཏན་ས་དྲུག་ནའོ། །ཁ་ཅིག་འདི་དག་མི་ལྕོགས་པ་མེད་པ་མ་གཏོགས་པའི་ས་ལྔ་ན་འདོད་དོ། །གཞན་འདོད་ཁམས་ཉེར་བསྡོགས་ རྣམས་བསྣན་ནས་བཅུ་ནའོ་ཟེར་རོ། །ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་ངམ་ཞེ་ན། དེ་ཡིས་མི་སྤོང་སྟེ་བསམ་གཏན་གྱི་དངོས་གཞིའི་ས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། མོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་ པའི་ཕྱིར་དང་། སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་དག་གི་སྦྱོར་བས་གནོད་སེམས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་གནོན་པའི་ཕྱིར་དང་། སྤངས་པ་ཐག་བསྲིང་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་གི་གཉེན་པོ་ཉིད་དུ་བཤད་དོ། ། 8-702 འདི་བཞི་མི་དག་གི་ནང་དུ་བསྐྱེད་དོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་པ་དང་བཞི་པར་སྐྱེས་པ་དགའ་བ་དང་མི་ལྡན། དེར་ངེས་པར་ཚད་མེད་པ་གསུམ་དང་རྟག་ཏུ་ལྡན་ནོ། །རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་ དེ། གཟུགས་ཅན་གཟུགས་རྣམས་ལ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་ཐར་དང་པོའོ། །ནང་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་རྣམས་ལ་བལྟ་བ་གཉིས་པ། སྡུག་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལུས་ ཀྱིས་མངོན་སུམ་བྱས་ཏེ་རྫོགས་པར་བྱས་ནས་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་མེད་པ་བཞི་དང་བརྒྱད་པ་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པའོ། །དེ་རྣམས་ལས་དང་པོ་གཉིས་མི་སྡུག་ པ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱ། བསམ་གཏན་དང་པོ་གཉིས་ན་ཡོད་གཞན་ན་ནི་མེད། གསུམ་པ་མཐའ་བསམ་གཏན་བཞི་པ་ན་ཡོད་དོ། །དེ་མ་ཆགས་པའི་རང་བཞིན་སྡུག་པའི་རྣམ་པའོ། །དེ་དག་འཁོར་ དང་བཅས་ན་ནི་ཕུང་པོ་ལྔ་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་རྣམས་ནི། གཟུགས་མེད་པའི་མཉམ་བཞག་དགེ་བ་རྣམས་ཁོ་ན་དེས་དེའི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་མིང་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། ། བརྒྱད་པ་འགོག་པའི་སྙོམ་པར་འཇུག་པའོ། །གཞན་དག་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སྒྲིབ་པ་ལས་ཐར་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཐར་པའོ། །འགོག་སྙོམས་དེ་ལ་ནི་ཕྲ་བ་ཕྲ་བའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་སྙོམས་པར་འཇུག་སྟེ། 8-703 སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་འདུ་ཤེས་ནི་ཕྲ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ཀྱང་ཆེས་ཕྲ་བར་བྱས་ནས་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ །སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ནི་རང་གི་དག་དང་། འོག་མ་ཡི་སེམས་ཀྱིས་ དེ་ལས་ལྡང་ལ། འཕགས་པའི་ཟག་མེད་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་དེ་ལས་ལྡང་ངོ་། །འདི་དག་ལས་དང་པོ་འདོད་པར་རྟོགས་པ། སྣང་ཡུལ་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཡིད་དུ་འོང་མི་འོང་ངོ་། །གང་དག་གཟུགས་ཅན་ མིན་པ་དེ་དག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་གོང་དང་རང་གི་ས་པའི་དང་། སྡུག་བསྔལ་སོགས་པ་དེའི་རྒྱུ་འགོག་པ་དང་རྗེས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་ལམ

【現代漢語翻譯】 認為它們是平等的，並以這種方式用心思考，安住于舍的狀態。這些（四無量心）的行境是那些想要行樂的眾生。它們位於何處呢？喜（無量心）存在於第一和第二禪中，其餘三個無量心存在於六個禪定處。有些人認為它們存在於五個地，除了無所不能的地之外。另一些人說，加上欲界的近分定，則存在於十個地。那麼，無量心是否能斷除煩惱呢？不能，因為它們是禪定的正行地，並且是信解作意，並且以眾生為所緣。通過這些修習，可以壓伏嗔恨等，並且延長斷除的時間，因此它們被稱為這些（煩惱）的對治。 這四者（四無量心）在不凈者之中生起。生於第三和第四禪者不具喜，在那裡必然具有三個無量心。八解脫為：『有色觀諸色』，是為第一解脫；『內無色想，外觀諸色』為第二解脫；『凈解脫身作證具足住』是第三解脫；四無色解脫和第八解脫為滅受想。其中，前二應知為不凈，存在於第一和第二禪中，其他則無。第三解脫存在於第四禪的邊際。它是無染的自性，是凈相。當它與眷屬一起時，則是第五蘊。無色解脫是，無色界的善等持，因此得名解脫。第八是滅盡定。其他解脫是因為從等持的障礙中解脫。 滅盡定是隨著越來越微細的次第而入定的。 有頂天的意識是微細的，因此通過使其更加微細而入于滅盡定。入定者從自己的地，或者從下地的意識中出定，或者從聖者的無漏意識中出定。這些（八解脫）中，第一個是在欲界中證得，所緣是可意或不可意的色處。那些非有色者的行境是上地和自地，以及與苦等之因的止滅和隨知相應的道。

【English Translation】 Thinking of them as equal, and applying the mind in this way, one abides in equanimity. The sphere of activity for these (four immeasurables) is those sentient beings who desire to engage in pleasure. Where are they located? Joy (immeasurable) exists in the first and second dhyanas, and the other three immeasurables exist in six dhyana places. Some assert that they exist in five places, excluding the place of omnipotence. Others say that adding the proximity of the desire realm, they exist in ten places. Do the immeasurables abandon afflictions? No, because they are the actual ground of dhyana, and because they are faith-based application of mind, and because they focus on sentient beings. Through these practices, one can suppress hatred and so forth, and prolong the time of abandonment, therefore they are said to be the antidotes to these (afflictions). These four (four immeasurables) arise within the impure. Those born in the third and fourth dhyanas do not possess joy, but there they necessarily possess the three immeasurables. The eight liberations are: 'Having form, one sees forms,' which is the first liberation; 'Without internal form thought, one sees external forms' is the second; 'The liberation of purity, having realized it with the body, one abides completely' is the third; the four formless liberations and the eighth liberation is the cessation of perception and feeling. Among these, the first two should be known as impure, existing in the first and second dhyanas, but not in others. The third exists at the edge of the fourth dhyana. It is the nature of non-attachment, it is the aspect of purity. When it is with its retinue, it is the fifth skandha. The formless liberations are, the virtuous samadhi of the formless realm, therefore it is named liberation. The eighth is the attainment of cessation. Other liberations are because of liberation from the obscurations of samadhi. The attainment of cessation is attained in succession with increasingly subtle states. The perception of the peak of existence is subtle, therefore by making it even more subtle, one attains the attainment of cessation. Those who have attained samadhi arise from their own ground, or from the consciousness of a lower ground, or from the stainless consciousness of the noble ones. Among these (eight liberations), the first is realized in the desire realm, the object is agreeable or disagreeable form-element. The sphere of activity for those who are formless is the higher and their own ground, and the path that is in accordance with the cessation and subsequent knowledge of the cause of suffering and so forth.

---

་ཐམས་ཅད་ཡིན་ནོ། །སོ་སོར་མ་བརྟགས་ པར་འགོག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ངོ་། །ནམ་མཁའ་ཡང་གཟུགས་མེད་དང་པོའོ། །ནང་གཟུགས་སུ་འདུ་ཤེས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་གཟུགས་ཆུང་ངུ་ཁ་དོག་བཟང་པོ་དང་ཁ་དོག་ངན་པ་རྣམས་ལ་བལྟ་ཞིང་དེ་ དག་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་ཤེས། ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་མཐོང་སྟེ། དེ་ལྟ་བུར་འདུ་ཤེས་པ་འདི་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་པོ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་ པ་སྟེ། དེ་ལྟར་བཞི་པོ་དེ་དག་དང་། གཟུགས་མེད་པར་འདུ་ཤེས་པ་ཁོ་ན་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་དང་དམར་པོ་དང་དཀར་པོ་རྣམས་ལ་བལྟ་བ་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་བརྒྱད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་དང་པོ་གཉིས་ནི་རྣམ་ཐར་དང་པོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གསུམ་བཞི་གཉིས་ནི་གཉིས་པ་བཞིན་ནོ། ། 8-704 གཞན་བཞི་སྡུག་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་བཞིན་ལ། ཁྱད་པར་དེ་དག་གིས་ནི་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་ལ། འདི་དག་གིས་ནི་དམིགས་པ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏེ་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་བཞིན་ཏུ་ མོས་པའི་ཕྱིར་དང་། ཉོན་མོངས་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བར་ཆད་མེད་པར་ཟད་པར་རྒྱས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་བཅུ་སྟེ། ཟད་པར་ས་མེ་ཆུ་རླུང་སྔོ་སེར་དམར་དཀར་ ནམ་མཁའ་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སོ། །དེ་རྣམས་ལས་དང་པོ་བརྒྱད་མ་ཆགས་པའི་རང་བཞིན་དེ་བསམ་གཏན་མཐའ་བཞི་པ་ཁོ་ནར་ཡོད་དོ། །དེའི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་ མཆེད་དོ། །ཁ་ཅིག་རླུང་གི་རེག་བྱའི་སྐྱེ་མཆེད་ཟེར་རོ། །ཐ་མ་གཉིས་ནི་གཟུགས་མེད་པ་དག་པ་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་ནོ། །འདི་གཉིས་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་རང་གི་ས་པའི་ཕུང་པོ་བཞིའོ། །དེ་ལ་ ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་འཇུག་པ་ལས་བྱུང་བ་ཅན་ཡིན་ལ། ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་འཇུག་པ་ལས་བྱུང་བ་ཅན་ཡིན་ ཏེ། གོང་ནས་གོང་དུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགོག་པ་མ་གཏོགས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སོ་སྐྱེས་དང་འཕགས་པའི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། ཅི་རྣམ་པར་ཐར་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་སྦྱོར་བྱུང་ངམ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་ཐོབ་པ་ཡིན་ཞེས་དྲི་ན། 8-705 འགོག་པ་བཤད་ཟིན་གྱི། ལྷག་མ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་དང་། སྦྱོར་བས་ཐོབ་པའང་ཡིན་ཏེ། འདྲིས་པ་དང་མ་འདྲིས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་མེད་པའི་རྣམ་ཐར་དང་ཟད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ ཁམས་གསུམ་གྱི་རྟེན་ཅན་ནོ། །ལྷག་མ་མིའི་རྟེན་ལས་སྐྱེའོ། །དེ་ལ་གཟུགས་གཟུགས་མེད་ཁམས་སུ་གཉིས་དག་ཏུ་གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་འཇུག་སྐྱེ་བ་རྒྱུའི་སྟོབས་ཀྱིས་ནི་ཉེ་བ་དང་ཡང་དང་ཡང་དུ་ གོམས་པ་ལས་སོ། །ལས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་ནི་ས་གོང་མའི་ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཉེ་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་ར

【現代漢語翻譯】 一切都是如此。所有未加分別的止息也是如此。虛空也是最初的無色。由於內在觀想色法，觀察外在微小、顏色美好和顏色醜陋的色法，並以勝解力知曉它們，以勝解力見到它們。如此觀想，這是最初的勝解生處。同樣地，觀想無色，如是四者。觀想無色，僅僅是藍色、黃色、紅色和白色，如是則有八種。其中前兩種如初禪解脫，三四兩種如二禪解脫。 其餘四種如不凈觀解脫，區別在於，那些僅僅是背向，而這些則以勝解力壓制對境，隨欲而生信解，且不生煩惱。爲了無間斷地增廣滅盡，滅盡生處有十種：滅盡地、火、水、風、青、黃、紅、白、虛空、無邊識。其中前八種是不染著的自性，唯有第四禪才有。其行境是欲界中行走的色生處。有些人說是風的觸覺生處。最後兩種是清凈的無色自性。這兩種的行境是各自地界的四蘊。其中，勝解生處是從趣入解脫而產生的，滅盡生處是從趣入勝解生處而產生的，因為後者比前者更為殊勝。除了止息之外，所有這些都存在於凡夫和聖者的相續中。如果問，解脫等這些是通過修習而生，還是通過離欲而獲得？ 止息已述。其餘的既可以通過離欲獲得，也可以通過修習獲得，因為有串習和未串習之分。無色解脫和滅盡被稱為三界之所依。其餘的則從人界之所依而生。其中，在色界和無色界中，通過生起無色定的因的力量，或者通過親近和反覆串習而生起。通過業的力量而生起，是因為成熟的業果，即在更高的地界多次體驗的業，近在眼前。

【English Translation】 All are so. All cessations without separate examination are also so. The sky is also the first formless. Because of perceiving form internally, one observes external small forms, good-colored and bad-colored forms, and knows them by overcoming them. One sees by overcoming them. Such perception is the first overcoming birth-place. Just so, perceiving formlessness, thus are the four. Perceiving formlessness, only blue, yellow, red, and white are observed, thus there are eight. Of these, the first two are like the first liberation, and the two of the three and four are like the second. The other four are like the liberation of ugliness, but the difference is that those are only turned away, while these overcome the object with mastery, and because of desire, faith arises, and afflictions do not arise. Because of endlessly expanding exhaustion, there are ten birth-places of exhaustion: exhaustion of earth, fire, water, wind, blue, yellow, red, white, sky, and boundless consciousness. Of these, the first eight are the nature of non-attachment, which exists only in the fourth meditation. Its object is the birth-place of form that is practiced in desire. Some say it is the birth-place of the tactile object of wind. The last two are the nature of pure formlessness. The object of these two is the four aggregates of their own ground. Among these, the birth-places of overcoming arise from entering liberation, and the birth-places of exhaustion arise from entering the birth-places of overcoming, because the latter is more excellent than the former. Except for cessation, all of these exist in the continuums of ordinary beings and noble ones. If asked, are these liberations and so on obtained through practice or through detachment from desire? Cessation has been explained. The remainder can be obtained through detachment from desire and through practice, because of familiarity and unfamiliarity. The formless liberation and exhaustion are called the support of the three realms. The remainder arises from the support of the human realm. Among these, in the form and formless realms, the arising of formless absorption is due to the power of the cause, or through closeness and repeated habituation. Arising through the power of karma is because the ripening of karma, that is, the karma of experiencing many times in the higher realms, is near at hand.

---

ོ། །གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་བསམ་གཏན་ རྣམས་རྒྱུ་དང་ལས་ཀྱི་སྟོབས་དེ་དག་དང་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་སྐྱེ་སྟེ། འཇིག་པའི་ཚེ་ལྟ་བུའོ། །དེའི་ཚེ་ནི་ས་འོག་མ་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་འཇུག་པ་ཤས་ཆེ་ བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བསམ་གཏན་དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །མངོན་པའི་དམ་ཆོས་ཇི་སྲིད་དུ་གནས་ཞེ་ན། སྟོན་པའི་དམ་ཆོས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ལུང་དང་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་ལུང་ ནི་མདོ་དང་འདུལ་བ་དང་ཆོས་མངོན་པ་རྣམས་སོ། །རྟོགས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ལས་ལུང་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ནི་སྨྲ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། རྟོགས་པས་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། 8-706 དེའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ཇི་སྲིད་དུ་གནས་པ་དེ་སྲིད་དུ་དམ་པའི་ཆོས་གནས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་དག་ཀྱང་ལོ་སྟོང་དུའོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་དག་རྟོགས་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་གྱི། ལུང་ ནི་ཡུན་རིང་དུ་གནས་སོ་ཟེར་རོ། །བདག་གིས་མངོན་པའི་ཆོས་བཤད་པ་འདི། ཕལ་ཆེར་ནི་ཁ་ཆེ་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བའི་ཚུལ་དུ་གྲུབ་པར་བཤད་པ་ཡིན་ལ། འདི་ལ་ཉེས་པར་ཟིན་གང་དེ་ འདིར་བདག་གིས་མ་རྟོགས་པའི་ཉེས་པར་ཟད་ལ། དམ་ཆོས་མངོན་པའི་ཚུལ་ལ་ཉེས་པ་ཡོད་ནས་མ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མར་གྱུར་པ་དེ་ནི་ཐུབ་པ་སངས་རྒྱས་དང་། དེའི་སྲས་རྣམས་ཀྱིས་བཞག་པ་ ཡིན་ནོ། །ཆོས་མངོན་པའི་མཛོད་ཀྱི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ལས་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་གནས་བརྒྱད་པའོ།། །། ༄། །དེ་མཐར་སོན་པའི་ཚུལ། གསུམ་པ་དེ་མཐར་སོན་པའི་ཚུལ་ནི། སྔོན་ཡོད་པས་ཆོ་ག་འདི་བརྩམས་ ནས་ཅི་བྱ་སྙམ་སྲིད་པས་དེ་ཟློག་པའི་ཕྱིར། སྟོན་པ་འཇིག་རྟེན་མིག་ནི་ཟུམ་པར་གྱུར་ཅིང་དཔང་དུ་གྱུར་པའི་སྐྱེས་བུ་ཕལ་ཆེར་ཟད་པར་གྱུར་པ་ན། བསྟན་བཅོས་དེ་ཉིད་མ་མཐོང་བར་ རང་གར་བཤད་པར་གྱུར་པ་ཡི་ངན་རྟོག་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་མངོན་པའི་བསྟན་པ་འདི་དཀྲུགས་སོ། །དེ་དང་རང་བྱུང་ཉིད་དང་རང་བྱུང་དེའི་བསྟན་པ་གཅེས་སྤྲས་སུ་འཛིན་པ་རྣམས་མཆོག་ཏུ་ཞི་བ་གཤེགས་ནས་འདི་ལ་དགྲ་ཡང་ལན་གསུམ་བྱུང་བས་འགྲོ་བའི་མགོན་ཕལ་ཆེར་མེད་ལ། 8-707 ཅུང་ཟད་སྣང་བའང་འདོམས་མེད་དྲི་མས་དགའ་གུར་སྤྱོད་པ་ལྟ་བུ་ཡོན་ཏན་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་ལ་དེང་སང་འདི་ན་སྤྱོད་པས། དེ་ལྟར་ཐུབ་པའི་བསྟན་པ་ནི་ལྐོག་མར་སྲོག་ཕྱིན་པ་འདྲ་ བ་གསོ་བ་དང་། དྲི་མ་རྣམས་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་དུས་སུ་རིག་ནས་ནི་ཐར་པ་འདོད་པ་དག་གིས་བག་ཡོད་པར་གྱིས་ཤིག །ཅེས་ཡང་དག་པ་ལ་འཇོག་པའི་ཕྱིར་སྦྱར་བའོ། །སུས་ཞེས་ན། བཙུན་པ་དབྱིག་གི་གཉེན་སངས་རྒྱས་གཉིས་པས་སོ། །རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཛི་ན་མི་ཏྲ་དང་། ཞུས་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བན་དྷེ་དཔལ་བརྩེགས་ཀྱིས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་ག

【現代漢語翻譯】 在色界中，禪定通過因和業的力量，以及法性而產生，就像壞滅的時候一樣。那時，較低層地的眾生，由於善法的傾向更為強烈，因此修習禪定。如果問：『現觀的勝法能持續多久？』 答：『導師的勝法有兩種，即教法和證法。』 其中，教法是指經、律、論。證法是指與菩提分相應的法。其中，執持教法的是說法者，而執持證法的唯有修行者。因此，只要教法存在，勝法就存在。』 據說，這些能持續一千年。另一些人說：『證法是如此，但教法能持續更久。』 我所宣說的現觀之法，大多是按照迦濕彌羅毗婆沙宗的觀點來闡述的。如果其中有什麼錯誤，那只是我沒有理解的過失，而不是勝法現觀本身的過失。因為衡量的標準是導師佛陀及其子嗣所制定的。 《阿毗達磨俱舍論》的詞句中，名為『入定品』，即第八品。 第三，關於圓滿的方式：由於先前有人創作了這個儀軌，可能會想『該做什麼呢？』爲了消除這種想法，當導師、世間的眼睛閉合，作為見證的人幾乎都已逝去，在沒有見到論典本身的情況下，那些隨意宣說的邪見擾亂了阿毗達磨的教法。那些珍視自生智及其教法的人已經趨於寂滅，並且已經發生了三次對它的攻擊，因此眾生的怙主幾乎都不在了。即使稍微顯現，也像沒有節制的污垢一樣，喜歡享樂，摧毀功德。如今，這種情況正在發生。因此，佛陀的教法就像秘密地延續生命一樣，當認識到污垢具有力量時，那些渴望解脫的人應該保持謹慎。』 這是爲了確立真實而作的。誰作的呢？是比丘功德友，即第二佛。由印度堪布吉那彌扎和校勘譯師班智達吉祥積翻譯和校勘。

【English Translation】 In the Realm of Form, meditative stabilizations arise through the power of causes and actions, as well as through the nature of phenomena, just as at the time of destruction. At that time, beings in the lower realms cultivate these meditative stabilizations because their inclination towards virtuous dharmas is stronger. If asked, 'How long does the Abhidharma, the superior Dharma of direct perception, last?' The answer is: 'The Teacher's superior Dharma is of two kinds: the nature of scripture and realization.' Among these, scripture refers to the Sutras, Vinaya, and Abhidharma. Realization refers to those things that are in accordance with the aspects of enlightenment. Of these, the one who holds the scripture is the one who speaks, and the one who holds through realization is only the one who practices. Therefore, one should know that as long as that exists, the sacred Dharma exists. It is said that these last for a thousand years. Others say that realization is like that, but the scriptures last longer. This explanation of Abhidharma that I have given is mostly established according to the Kashmiri Vaibhashika school. Whatever faults there are in this are only the faults of my not understanding, and not the faults of the sacred Dharma Abhidharma itself, because that which has become a measure is that which was established by the Thubpa (Buddha) and his sons. From the words of the Abhidharma-kosa, this is called 'The Chapter on Entering into Absorption,' which is the eighth chapter. Third, regarding the manner of its completion: Because someone previously composed this ritual, there might be the thought, 'What should be done?' In order to avert this, when the Teacher, the eye of the world, has closed, and most of the individuals who were witnesses have passed away, without having seen the treatise itself, those evil thoughts that speak arbitrarily have disturbed the teachings of the Abhidharma. Those who cherish the self-born wisdom and its teachings have passed into supreme peace, and there have been three attacks against it, so the protectors of beings are almost gone. Even a slight appearance is like uncontrolled filth, enjoying pleasure and destroying qualities. Nowadays, this is happening. Therefore, the teachings of the Thubpa (Buddha) are like secretly continuing life; when you recognize that the filth has power, those who desire liberation should be mindful.' This was composed in order to establish what is true. By whom? By the monk Dignaga, the second Buddha. Translated and edited by the Indian Abbot Jinamitra and the Lotsawa (translator) of Zhuchen, Bandhe Pal Tsek.

---

ཏན་ལ་ཕབ་པ་ལས། ཇོ་བོ་སྨྲ་ཏིས་ཅུང་ཟད་བཅོས་སོ། །རྒྱ་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་ནམ་མཁའི་ཁྱོན་ཡངས་པ། །ཕྱོགས་ཆར་རྣམ་འབྱེད་བསྟན་པ་རིའི་མ་མོ། །འབྲས་རང་མ་དམིགས་ལུང་ཁམས་དང་གཟུགས་འདིས། །ཡིན་ལ་དབང་གྱུར་གནས་ བརྟན་རྒྱ་མཚོའི་སྡེ། །ཉིད་འགྲེལ་ཉི་མའི་མདུན་ངོར་ཟུམ་གྱུར་ཅིང་། །ཚུལ་མིན་སྐབས་དབྱེ་མཚན་མོར་ཧུར་གྱུར་པ། །དེང་དུས་བཤད་སྦྱར་ཕལ་གྱི་རྣམ་དཔྱོད་མིག །བྱ་སེར་འདྲེན་བྱེད་ཉིད་ལ་འགྲན་པ་བཞིན། ། དེས་ན་སྙིགས་དུས་མུན་འཁྱམས་རྣམས་འཆེལ་ས། །དབྱིག་གཉེན་གྱིས་བྲིས་སྙིང་གའི་ངོགས་འཛིན་མཁན། །ཚིག་རན་མུ་ཏིག་ཀུན་ཏུ་རྒོད་པ་ཡི། །དབྱངས་ཅན་རྒྱན་འོས་ཟླ་བའི་མེ་ལོང་ཞིག །ལུ་ཧི་ཏ་འགྲམ་ཟིང་པོ་ཁང་གསར་ཚལ། ། 8-708 འབྱོར་པའི་ངང་མོ་འདུ་བའི་པདྨ་ཅན། །རོལ་པའི་འཛུམ་དུ་རབ་རྒྱས་པདྨ་དཀར། །ལྔ་རིག་འབད་པའི་ཟེ་འབྲུར་ཆགས་པ་ཡིན། །འདི་ནི་ཐུབ་བསྟན་འཇམ་པའི་དབྱངས། །ཡུན་རིང་བཞུགས་པའི་གདན་གྱུར་ནས། །འཇིག་ རྟེན་མུན་ལས་རྣམ་རྒྱལ་བའི། །གོ་འཕང་མཆོག་ལ་འགོད་གྱུར་ཅིག །ཅེས་ཆོས་མངོན་པ་མཛོད་ཀྱི་རྣམ་པར་བཤད་པ་འགྲེལ་པ་ལུགས་ཞེས་པ་འདི་ཡང་ཤར་ཀོང་པོའི་པཎྜི་ཏ་མི་ཕམ་པདྨ་དཀར་པོས་ སྦྱར་བའོ།། །།སརྦ་མདྒ་ལམ།། །།

【現代漢語翻譯】 在《坦拉帕巴》的基礎上，覺沃·阿底峽略作修改。 廣闊如虛空的佛法，如山之母般辨別四方之雨。 不執著于果，以理性和形式，成為堅定如海的僧團的權威。 在自我詮釋的太陽面前閉合，在不適當的場合如夜晚般活躍。 現今的講解和寫作，其膚淺的智慧之眼，如同烏鴉爭奪獵物。 因此，對於沉溺於黑暗時代的眾生，這是彌勒所著，是抓住心要的。 言辭精妙如珍珠般閃耀，是適合妙音天女的月亮之鏡。 在盧希塔河畔的新房花園，擁有財富的天鵝聚集的蓮花。 嬉戲的笑容如盛開的白蓮，是五明努力的結晶。 此乃能仁教法（佛陀的教法）的文殊菩薩（智慧的化身）。 愿其長久住世，成為永恒的基座，從世間的黑暗中徹底解脫，證得至高無上的果位。 此乃東方康區的班智達（學者）麥彭·白瑪嘎布所著的《俱舍論》釋論的解釋。 薩瓦芒嘎拉姆（सर्व मङ्गलम्，sarva maṅgalam，一切吉祥）！

【English Translation】 Based on the 'Tanla Paba', Jowo Atisha made slight modifications. The Dharma, vast as the expanse of the sky, like a mountain mother distinguishing the rains of the four directions. Not clinging to the result, with reason and form, becoming the authority of the steadfast Sangha, like an ocean. Closing in the face of the self-interpreting sun, being active like the night in inappropriate circumstances. The shallow eyes of wisdom in today's explanations and writings are like crows competing for prey. Therefore, for beings immersed in the darkness of degenerate times, this is written by Maitreya, grasping the essence of the heart. Words as exquisite as shining pearls, a moon mirror suitable for Saraswati. In the new house garden on the banks of the Luhita River, a lotus where swans of wealth gather. The smile of playfulness is like a blooming white lotus, the crystallization of efforts in the five sciences. This is Manjushri (embodiment of wisdom) of the Thubten (Buddha's teachings). May it reside long and become an eternal base, completely liberated from the darkness of the world, attaining the supreme state. This is the explanation of the commentary on the 'Abhidharmakosha' (Treasury of Knowledge), written by the Eastern Kang পণ্ডিত (scholar) Mipham Padma Karpo. Sarva Mangalam (सर्व मङ्गलम्，sarva maṅgalam，All auspiciousness)!

---